Masorete

As Masorete (Hebäisch: בעלי המסורה, ba'alei hamasorah) bezäichnet mä zwäi middelalterligi Grubbe vo jüdische Kopiste und Bearbäiter vo Biblehandschrifte: uf dr äinte Site die östlige Masorete, Schriiber us dr babylonische Diaspora, uf dr andere Site die westlige Masorete, wo Rabbiner us Galiläa gsi si.

Die östlige Masorete

Die östlige Masorete si Noochfolger vo jüdische Gleerte gsi, wo scho vor em Joor 100 n. d. Z. iiflussriichi Leerhüüser im Zwäistromland bildet häi, vor allem z Sura, Nehardea (bis 259) und z Pumbedita. Si si nooch zu de Karäer gstande, wo die rabbinischi Uslegigsdradizion abgleent häi, wo in dr Mischna und im Talmud gsammlet worde isch, und nume dr Tanach sälber as Häiligi Schrift häi lo gälte. Si häi sich sit em 8. Joorhundert vo Babylonie us im Middelmeerruum usbräitet und häi au in Palästina Iifluss gha.

Die westlige Masorete

Under de westlige Masorete si die bäide Familie Ben Ascher und Ben Naftali us Tiberias bsundrigs bekannt. Si häi zwüsche 780 und 930 äignigi Punktazionssüsteem entwigglet, zum überliifereti Bibleteggst z brüefe, gege Abschriibfeeler sicher z mache, festzleege, wie si usgsproche wärde, und si vor willkürlige Iigriff z schütze. Das Süsteem isch in Öiropa vorherrschend worde.

Zwar isch d Punktazionsart vo dr Familie ben Naftali, wo dr Saadia Gaon vorzooge het, fortgschrittniger gsi, aber mit dr Understützig vom Maimonides het sich vom 11. Joorhundert aa die vo dr Familie ben Ascher in Öiropa duuregsetzt. Zu iire wichdigste Aaghörige häi dr Ascher dr Alt oder dr Grooss ghöört, si Soon Nehemia, sini Änkel Ascher ben Nehemia und Moses ben Ascher und bsundrigs si Uränkel Aaron ben Mosche ben Ascher.

Bischbil: Dr Aafang vo dr Bible, oobe ooni, unde mit Punktazion

Weblingg

• Jewish Encyclopedia: Masorah (änglisch)
• The role of the Masoretes (PDF) (änglisch)
• Masorah, Encyclopaedia Judaica (änglisch)

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Masoretischer_Text#Die_Masoreten“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.