43°20′20″ şm. e. 52°51′20″ ş. u.HGYO

Janaozen

Vikipediya, azad ensiklopediya
Rüfət Həsənli (müzakirə | töhfələr) tərəfindən edilmiş 17:54, 7 yanvar 2022 tarixli redaktə
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç

Şablon:Qaralama-az

Janaozen
Жаңаөзен
Gerb
Gerb
43°20′20″ şm. e. 52°51′20″ ş. u.HGYO
Ölkə
Tarixi və coğrafiyası
Əsası qoyulub 1964
Sahəsi
  • 51,5 ha
Mərkəzin hündürlüyü 171 m
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi
  • 156.000 nəf. (2019)[1]
Rəqəmsal identifikatorlar
Poçt indeksi 130200
Xəritəni göstər/gizlə
Janaozen xəritədə
Janaozen
Janaozen
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Janaozen (qaz. Жаңаөзен /ʐɑˌŋɑʷøˈzʲen/, keç. Yeni Uzen) — Qazaxıstanın Mangistau vilayətində regional tabe bir şəhər.

Tarixi

1964-cü ildə qurulan Mangışlak yaylasında (Mangistau) yerləşir.

1968-ci ildən bəri şəhər — Yeni Uzen adlandırıldı, 7 oktyabr 1993-cü ildə Janaozen adlandırıldı [2].

1989-cu ilin iyun ayında Janaozen şəhərində etnik zəmində böyük qiyamlar başladı[3].

Rəsmi versiyaya görə, 16 dekabr 2011 -ci ildə neftçilərin yeddi aylıq tətilindən sonra Janaozenin əsas meydanında daxili qoşunların iştirakı ilə[4] silahdan istifadə edərək iğtişaşlar baş verdi[5]. Qeyri-rəsmi məlumatlara görə, 64 nəfərə qədər ölüb, 400 nəfər yaralanıb[6].[7] Bu hadisələrdən sonra kütləvi həbslər oldu[8].

2012-ci ilin oktyabr ayında bir qrup Janaozen Mangistau vilayətinin bələdiyyə başçısı Baurjan Muhammedjanova şəhərin adını dəyişdirmək və Müqəddəs Beket-atanın şərəfinə adlandırmaq təklifi ilə müraciət etdi. 2012-ci ilin dekabrında şəhər bələdiyyə başçısı Serikbay Turımov şəhərin adının dəyişdirilməyəcəyini bildirdi[9].

İqtisadiyyatı

Neft və qaz hasilatı və Qazaxıstan Qaz Emalı Zavodu burada fəaliyyət göstərir. Əvvəllər şəhərdə Qazaxıstanın müxtəlif bölgələrindən cinayətkarların cəzalarını çəkdikləri 6656 saylı hərbi hissənin 3-cü tüfəng şirkəti tərəfindən nəzarətdə saxlanılan islah əmək müəssisəsi yerləşmişdir. Bundan əlavə, Qazaxıstan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin zenit briqadasının ayrıca radar şirkəti - 2012-ci ildə açılan 51809-G hərbi hissəsi və 5548 saylı hərbi hissə var ki, bu da Milli Qvardiyanın ictimai asayişi üzərində nəzarəti Qazaxıstan Respublikası təmin edir. Köhnə hava limanının yerindədir[10][11].

İstinadlar

  1. http://stat.gov.kz/api/getFile/?docId=ESTAT305821.
  2. http://www.rosreestr.ru/upload/www/files/4%20Казахстан.pdf
  3. "Список лиц, погибших в результате массовых беспорядков в городе Жанаозен".[ölü keçid]
  4. "Жанаозен не будет переименован — аким города". 2021-07-12 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-10.
  5. В Жанаозене прошла забастовка нефтяников
  6. "Е.Костюченко. Жанаозен — нефтяная река".
  7. Газета «Лада». Жанаозен
  8. Казахстан: в Жанаозен введены войска
  9. Жанаозен может быть переименован
  10. "Посольство республики Казахстан в Туркменистане". 2012-07-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-06-18.
  11. "Между Казахстаном и Туркменистаном налажено прямое железнодорожное сообщение". 2014-01-04 tarixində arxivləşdirilib.