Вислава Шимборская битенең сығанаҡ тексын ҡарарға

{{Яҙыусы
 |Исеме                  = Вислава Шимборская
 |Төп исеме       = Wisława Szymborska
 |Рәсеме          = Wisława Szymborska 2009.10.23 (1).jpg
 |Киңлек              = 250px
 |Рәсем аңлатмаһы = 
 |Тыуыу датаһы        = 2.7.1923
 |Тыуған урыны       = [[Польша|(1918—1939)|Польша Республикаһы]], Провент (Курник) 
 |Вафат булыу датаһы          = 1.2.2012
 |Вафат булған урыны          = [[Польша]], {{ВБУ|Краков}} ҡалаһы 
 |Эшмәкәрлек төрө     = {{поэт|Поляк|XX быуат}}
 |Әүҙемлек йылдары      = 
 |Йүнәлеше          = 
 |Гражданлығы          = {{POL}}
 |Жанр                 = 
 |Әҫәрҙәренең телдәре    = [[поляк теле]]
 |Премиялары               = {{Нобелевская медаль}} [[Әҙәбиәт буйынса Нобель премияһы]] (1996)
 | Наградалары              = {{{!}} style="background: transparent"
{{!}}{{Орден Белого орла (Польша)}}{{!!}}{{Орден Возрождения Польши 5 степени}}{{!!}}{{Золотой крест Заслуги}}
{{!}}-
{{!}}{{Золотая медаль «За заслуги в культуре Gloria Artis»}}
{{!}}}
 |Викимилек            = 
 |Викикитапхана             = 
}}
'''Вислава Шимборская''' ({{Lang-pl|Maria Wisława Anna Szymborska}} {{IPA|[viˈswava ʂɨmˈbɔrska]}}; [[2 июль]] [[1923 йыл]], Бнин, хәҙер Познань янындағы Курник — [[1 февраль]] [[2012 йыл]], [[Краков]]<ref>[http://lenta.ru/news/2012/02/02/szymborska/ Lenta.ru: О высоком: Скончалась лауреат Нобелевской премии поэтесса Вислава Шимборска]</ref>) — [[Поляк теле|поляк]] шағиры; Әҙәбиәт буйынса 1996 йылғы Нобель премияһы лауреаты.

== Биографияһы ==
[[1931 йыл]]дан башлап [[Краков]]та йәшәй. [[1945]]—[[1948 йыл]]дарҙа Ягеллон университетында социологияны һәм поляк әҙәбиәтен өйрәнә, тик университетты тамамлай алмай. 1948 йылда Адам Влодекка кейәүгә сыға, никахтары 1954 йылда тарҡалыуға ҡарамаҫтан, улар дуҫтарса мөнәсәбәттә ҡала<ref name="muz">{{Cite web|url=http://www.polskiemuzy.pl/Oferta.aspx?mas=96&kat=103&page=1&id=PPO01D&AspxAutoDetectCookieSupport=1|title=Pierwsza dama liryki polskiej - Wisława Szymborska|author=Jolanta Nowaczyk|date=2009-08-18|publisher=polskiemuzy.pl|accessdate=2012-02-01}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150617042328/http://www.polskiemuzy.pl/Oferta.aspx?mas=96&kat=103&page=1&id=PPO01D&AspxAutoDetectCookieSupport=1 |date=2015-06-17 }}</ref>. [[1953]]—[[1981 йыл]]дарҙа Краковтың «Życie Literackie» әҙәби гәзитендә эшләй.

[[1996 йыл]]да «шиғриәттә бик ныҡ дөрөҫлөк менән тарихи һәм биологик күренештәрҙе кешеләрҙең ысынбарлығында күрһәткән өсөн» Нобель премияһы менән бүләкләнә..

== Ижады ==
Матбуғатта [[1945 йыл]]да «Szukam słowa»(«Ищу слово») шиғыры менән «Dziennik Polski» гәзитендә дебют яһай. Беренсе шиғырҙар йыйынтығы «Dlatego żyjemy» («Поэтому живем») [[1952 йыл]]да донъя күргән.

Шимборская ижадына фәлсәфәүи һәм рухи-әхлаҡи проблемалар, асыҡтан-асыҡ һөйләү поэтикаһы һәм рефлекслылыҡ,мәңгелек менән кинәт кенә үтә торған мәлдәрҙең,тереклек менән үлемдең бәйләнешен һүрәтләү, гротескка яҡын ирония, ҡыҫҡа метафоралар, шиғырҙарының рациональ төҙөлөшө хас.

Әҙип поляк теленә француз шағирҙарының әҫәрҙәрен тәржемә иткән.

== Бүләктәре һәм премиялары ==
* Гете премияһы (1991)
* Гердер премияһы (1995)
* Аҡ бөркөт ордены ([[13 ғинуар]], [[2011 йыл]])<ref>[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WMP20110320384 Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 13 stycznia 2011 r. o nadaniu orderów i odznaczenia — M.P. 2011 nr 32 poz. 384]{{Ref-pl}}</ref>

== Баҫмалар ==

=== рус телендәге баҫмалары ===
* {{Китап|автор=Шимборская, Вислава|заглавие=Избранное|ответственный=Пер. с польского Эппель Асар Исаевич|серия=Билингва|место=М.|издательство=Текст|год=2007|страниц=303|isbn=978-5-7516-0708-2|тираж=2000}}<span class="citation" contenteditable="false">— [[:ru:Special:BookSources/9785751607082|ISBN 978-5-7516-0708-2]].</span>
* {{Китап|автор=Шимборская, Вислава|заглавие=Жизнь с бухты-барахты|ответственный=Пер. с польского Веры Виногоровой|серия=|место=СПб.|издательство=|год=2007|страниц=|isbn=|тираж=}}

== Библиография ==
* ''Prokop J.'' — ''"Wisława Szymborska}'', ''Kraków'', 1973;
* ''«Wokół Szymborskiej»'', ''Poznań'', 1995;
* ''Потемкин А.'' Пани Шимборска — Моцарт в поэзии // Эхо планеты. 1996 № 42

== Иҫкәрмәләр ==
{{иҫкәрмәләр}}

[[Категория:Алфавит буйынса Нобель премияһы лауреаттары]]
[[Категория:Әҙәбиәт буйынса Нобель премияһы лауреаттары]]
[[Категория:Алфавит буйынса шәхестәр]]
[[Категория:Алфавит буйынса яҙыусылар]]
[[Категория:Шағирәләр]]
[[Категория:XX быуат шағирҙары]]
[[Категория:Алфавит буйынса шағирҙар]]
[[Категория:Нобель премияһы лауреаты булған ҡатын-ҡыҙҙар]]