شێرپەنجە: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو

نێوھێڵ

دوایین پێداچوونەوەی ‏١٨:٥٥، ٢٠ی ئابی ٢٠٢٤

شێرپەنجە نەخۆشیەکە کە بە نەخۆشیی ترسناک ناسراوە. شێرپەنجە ساڵانە زۆرێک لە خەڵک دەکوژێت لە ھەموو جیھان، بەڵام ھەوڵێکی دڵ خۆشکەر ھەیە، چەند ملیۆن لەخەڵکی شێرپەنجەیان ھەیە و ھێشتاش دەژین. شێرپەنجە نەخۆشی نییە. زیاتر لە ١٠٠ جۆری جیاواز دەگرێتەوە کە ھەموو بەشەکانی لەش ئەگەری تووشبوونیان ھەیە پێیەوە لە هەموو لەشی مرۆڤێکدا هەیە. بەڵام ھەموو جۆرەکانی شێرپەنجە یەک سیفەتی وەک یەکیان ھەیە ئەویش بریتیە لە ئەو خانەیەیەی کە تووشی شێرپەنجە دەبێت کۆنتڕۆڵیان لەدەست دەدەن.

ھەموو بوونەوەرێکی زیندوو لە خانە پێکھاتووە. لەشی مرۆڤێکی پێگەیشتوو نزیکەی سی ترلیۆن خانەی ھەیە. خانەکان زیاد دەبن بە دابەش بوون. لە لەشی ھەر مرۆڤێکی پێگەیشتوو لە ھەر خولەکێک ٢٥ میلۆن خانە دابەش دەبن. ئا بەم شێوەیە لەش خۆی سارێژ دەکات.

ھەندێک جار خانەیەک لە ژێر کۆنتڕۆلی لەش دەردەچێت و بەردەوام دابەش دەبێت بە زۆری، ئەمە پێی دەوترێت شێرپەنجە «خانەی ناتەندروست» کە بەبێ کۆنتڕۆڵ گەشە و زیاد بوون دەکات کە پێیان دەوترێن خانەی شێرپەنجەیی.

ھۆکاری مەترسیداربوونی شێرپەنجە

کاتێک خانەی شێرپەنجەیی دابەش دەبن، تۆپەڵە دروست دەکان پێیان دەوترێت ئاوسان یاخود گرێ. ئەم ئاوسانانە کاریگەریان ھەیە لەسەر کارەگرنگەکانی لەش. بۆ نموونە شێرپەنجەی سیەکان کاردەکەنە سەر ھەناسەدان، یاخود شێرپەنجەی گەدە کاردەکاتە سەر ھەرسکردنی خۆراک.

جگە لەمەش خانەی شێرپەنجەیی دەتوانن بڵاو ببنەوە لە جێگایەکی لەش بۆ یەکەی تر، ئا بەم شێوەیە ئاوسانی تر دروست دەبێت. بەڵام ھەموو جۆرێکی شێرپەنجە بەربڵاو نین، ئەوانەی توانای بڵاو بوونەوەیان ھەیە زۆر مەترسیدارن.

چارەسەر

باشترین چەک دژی شێرپەنجە بریتیە لە دەستنیشان کردنی شێرپەنجە لە قۆناغی زوویی پێش ئەوەی زۆر گەشە بکات. پشکنینی پێشینەی ناو بەناوە لە لایەن پزیشکەوە یارمەتی زوو دەستینشان کردنی شێرپەنجەی دەدات. ئەوانەی کە تووشی شێرپەنجە دەبن بەڵام زوو دەستنیشان دەکرێن ئەوا دەتوانن بژین.

ھەندێک جۆری شێرپەنجە دەتواندرێت بە نەشتەرگەری لاببردرێت. ھەندێکی تریان پێویستیان بە چارەسەری کیمیایی و تیشکی ھەیە، زۆر بەداخەوە ئەم چارەسەریانە دەبنە ھۆی تێکشکاندنی خانەی تەندروستیش نەک تەنھا خانەی شێرپەنجەیی.

بەرگری لە شێرپەنجە

ڕێگایەکەی دڵنیا نیە بۆ خۆپاراستن، بەڵام ھەندێک شت ھەن ئەگەر ئەنجام بدرێت ئەوا مەترسی ڕوودانی شێرپەنجە کەم دەکەنەوە؛ وەک وازھێنان لە جگەرەکێشان، ئەو کەسانەی جگەرە دەکێشن مەترسی تووشبوونیان بە شێرپەنجەی سییەکان ٢٠ جار زیاترە وەک لەو کەسەی کە جگەرە ناکێشێت.

خۆراکی تەندروست؛ خۆراکی دەوڵەمەند لە چەوری تێر و گۆشتی سوور کەم بکرێتەوە، مەترسی ڕوودانی شێرپەنجە کەم دەکاتەوە.

زۆربەی شێرپەنجەکانی پێست بە ھۆی زۆر بەرکەوتن بە تیشکی خۆرەوە دروست دەبن. بۆیە خۆپاراستن لە بەرکەوتن لە تیشکی خۆر کە دەبێتەھۆی سووتانی خۆری، ئەوا مەترسی ڕوودانی شێرپەنجەی پێست کەم دەکاتەوە.

سەرچاوەکان

www.pzishk.com

@@ ھێڵی ١: / ھێڵی ١: @@
 [[پەڕگە:Big Liver Tumor.JPG|thumb|پزیشکان لەکاتی دەرهێنانی جگەری مرۆڤێک کەتووشی شێرپەنجەی جگەر بووە]]
-[[شێرپەنجە]] بە نەخۆشیی ترسناک ناسراوە. شێرپەنجە ساڵانە زۆرێک لە خەڵک دەکوژێت لە ھەموو جیھان، بەڵام ھەوڵێکی دڵ خۆشکەر ھەیە، چەند ملیۆن لەخەڵکی شێرپەنجەیان ھەیە و ھێشتاش دەژین.
+'''شێرپەنجە''' نەخۆشیەکە کە بە [[نەخۆشی]]ی ترسناک ناسراوە. شێرپەنجە ساڵانە زۆرێک لە خەڵک دەکوژێت لە ھەموو جیھان، بەڵام ھەوڵێکی دڵ خۆشکەر ھەیە، چەند ملیۆن لەخەڵکی شێرپەنجەیان ھەیە و ھێشتاش دەژین.
+شێرپەنجە نەخۆشی نییە. زیاتر لە ١٠٠ جۆری جیاواز دەگرێتەوە کە ھەموو بەشەکانی لەش ئەگەری تووشبوونیان ھەیە پێیەوە لە هەموو لەشی مرۆڤێکدا هەیە. بەڵام ھەموو جۆرەکانی شێرپەنجە یەک سیفەتی وەک یەکیان ھەیە ئەویش بریتیە لە ئەو خانەیەیەی کە تووشی شێرپەنجە دەبێت کۆنتڕۆڵیان لەدەست دەدەن.
-==لەمەڕ شێرپەنجە==
-===ناسینی شێرپەنجە===
-شێرپەنجە نەخۆشی نdیە. زیاتر لە ١٠٠ جۆری جیاواز دەگرێتەوە کە ھەموو بەشەکانی لەش ئەگەری تووشبوونیان ھەیە پێیەوە لە هەموو لەشی مرۆڤێکدا هەیە. بەڵام ھەموو جۆرەکانی شێرپەنجە یەک سیفەتی وەک یەکیان ھەیە ئەویش بریتیە لە ئەو خانەیەیەی کە تووشی شێرپەنجە دەبێت کۆنتڕۆڵیان لەدەست دەدەن.
 ھەموو بوونەوەرێکی زیندوو لە خانە پێکھاتووە. لەشی مرۆڤێکی پێگەیشتوو نزیکەی سی ترلیۆن خانەی ھەیە. خانەکان زیاد دەبن بە دابەش بوون. لە لەشی ھەر مرۆڤێکی پێگەیشتوو لە ھەر خولەکێک ٢٥ میلۆن خانە دابەش دەبن. ئا بەم شێوەیە لەش خۆی سارێژ دەکات.
-ھەندێک جار خانەیەک لە ژێر کۆنتڕۆلی لەش دەردەچێت و بەردەوام دابەش دەبێت بە زۆری، ئەمە پێی دەوترێت شێرەپنجە «خانەی ناتەندروست» کە بەبێ کۆنتڕۆڵ گەشە و زیاد بوون دەکات کە پێیان دەوترێن خانەی شێرپەنجەیی.
+ھەندێک جار خانەیەک لە ژێر کۆنتڕۆلی لەش دەردەچێت و بەردەوام دابەش دەبێت بە زۆری، ئەمە پێی دەوترێت شێرپەنجە «خانەی ناتەندروست» کە بەبێ کۆنتڕۆڵ گەشە و زیاد بوون دەکات کە پێیان دەوترێن خانەی شێرپەنجەیی.
 [[پەڕگە:Thorax pa peripheres Bronchialcarcinom li OF markiert.jpg|thumb|وێنەی کەسێکی تووشبوو بە شێرپەنجەی سییەکان]]
-===ھۆکاری مەترسیداربوونی شێرپەنجە===
+== ھۆکاری مەترسیداربوونی شێرپەنجە ==
-کاتێک خانەی شێرپەنجەیی دابەش دەبن، تۆپەڵە دروست دەکان پێیان دەوترێت ئاوسان یاخود گرێ. ئەم ئاوسانانە کاریگەریان ھەیە لەسەر کارەگرنگەکانی لەش. بۆ نموونە شێرپەنجەی سیەکان کاردەکەنە سەر ھەناسەدان، یاخود شێرپەنجەی گەدە کاردەکاتە سەر ھەرسکردنی خۆراک.
+کاتێک خانەی شێرپەنجەیی دابەش دەبن، تۆپەڵە دروست دەکان پێیان دەوترێت ئاوسان یاخود گرێ. ئەم ئاوسانانە کاریگەریان ھەیە لەسەر کارەگرنگەکانی لەش. بۆ نموونە شێرپەنجەی سیەکان کاردەکەنە سەر ھەناسەدان، یاخود شێرپەنجەی گەدە کاردەکاتە سەر ھەرسکردنی [[خۆراک]].
-جگە لەمەش خانەی شێرپەنجەیی دەتوانن بڵا ببنەوە لە جێگایەکی لەش بۆ یەکەی تر، ئا بەم شێوەیە ئاوسانی تر دروست دەبێت. بەڵام ھەموو جۆرێکی شێرپەنجە بەربڵاو نین، ئەوانەی توانای بڵاو بوونەوەیان ھەیە زۆر مەترسیدارن.
+جگە لەمەش خانەی شێرپەنجەیی دەتوانن بڵاو ببنەوە لە جێگایەکی لەش بۆ یەکەی تر، ئا بەم شێوەیە ئاوسانی تر دروست دەبێت. بەڵام ھەموو جۆرێکی شێرپەنجە بەربڵاو نین، ئەوانەی توانای بڵاو بوونەوەیان ھەیە زۆر مەترسیدارن.
+<br />
-===چارەسەر===
+== چارەسەر ==
 باشترین چەک دژی شێرپەنجە بریتیە لە دەستنیشان کردنی شێرپەنجە لە قۆناغی زوویی پێش ئەوەی زۆر گەشە بکات. پشکنینی پێشینەی ناو بەناوە لە لایەن پزیشکەوە یارمەتی زوو دەستینشان کردنی شێرپەنجەی دەدات. ئەوانەی کە تووشی شێرپەنجە دەبن بەڵام زوو دەستنیشان دەکرێن ئەوا دەتوانن بژین.
 ھەندێک جۆری شێرپەنجە دەتواندرێت بە نەشتەرگەری لاببردرێت. ھەندێکی تریان پێویستیان بە چارەسەری کیمیایی و تیشکی ھەیە، زۆر بەداخەوە ئەم چارەسەریانە دەبنە ھۆی تێکشکاندنی خانەی تەندروستیش نەک تەنھا خانەی شێرپەنجەیی.
-===بەرگری لە شێرپەنجە===
+== بەرگری لە شێرپەنجە ==
-ڕێگایەکەی دڵنیا نیە بۆ خۆپاراستن، بەڵام ھەندێک شت ھەن ئەگەر ئەنجام بدرێت ئەوا مەترسی ڕوودانی شێرپەنجە کەم دەکەنەوە؛ وەک وازھێنان لە جگەرەکێشان، ئەو کەسانەی جگەرە دەکێشن مەترسی تووشبوونیان بە شێرپەنجەی سییەکان ٢٠ جار زیاترە وەک لەو کەسەی کە جگەرە ناکێشێت.
+ڕێگایەکەی دڵنیا نیە بۆ خۆپاراستن، بەڵام ھەندێک شت ھەن ئەگەر ئەنجام بدرێت ئەوا مەترسی ڕوودانی شێرپەنجە کەم دەکەنەوە؛ وەک وازھێنان لە جگەرەکێشان، ئەو کەسانەی جگەرە دەکێشن مەترسی تووشبوونیان بە [[شێرپەنجەی سییەکان]] ٢٠ جار زیاترە وەک لەو کەسەی کە جگەرە ناکێشێت.
 خۆراکی تەندروست؛ خۆراکی دەوڵەمەند لە چەوری تێر و گۆشتی سوور کەم بکرێتەوە، مەترسی ڕوودانی شێرپەنجە کەم دەکاتەوە.
@@ ھێڵی ٢٨: / ھێڵی ٢٧: @@
 زۆربەی شێرپەنجەکانی پێست بە ھۆی زۆر بەرکەوتن بە تیشکی خۆرەوە دروست دەبن. بۆیە خۆپاراستن لە بەرکەوتن لە تیشکی خۆر کە دەبێتەھۆی سووتانی خۆری، ئەوا مەترسی ڕوودانی شێرپەنجەی پێست کەم دەکاتەوە.
-== سەرچاوە ==
+== سەرچاوەکان ==
-[http://pzishk.synthasite.com/ www.pzishk.com]
+[https://web.archive.org/web/20161105025331/http://pzishk.synthasite.com/ www.pzishk.com]
+{{تووڵی دەروازە|پزیشکی|ژینناسی|زانست}}
+{{پۆلی کۆمنز|Cancers}}
-[[پۆل:نەخۆشییەکان]]
+[[پۆل:شێرپەنجە]]
-[[af:Kanker]]
-[[ar:سرطان]]
-[[an:Cáncer]]
-[[arc:ܬܠܗܝܐ]]
-[[as:কৰ্কট ৰোগ]]
-[[ast:Cáncanu]]
-[[bn:ক্যান্সার]]
-[[zh-min-nan:Gâm]]
-[[be:Злаякасная пухліна]]
-[[be-x-old:Рак (захворваньне)]]
-[[bg:Рак (болест)]]
-[[bo:འབྲས་སྐྲན།]]
-[[bs:Rak (bolest)]]
-[[br:Krign-bev]]
-[[ca:Càncer]]
-[[cs:Rakovina]]
-[[cy:Cancr]]
-[[da:Kræft]]
-[[de:Krebs (Medizin)]]
-[[dv:ކެންސަރު]]
-[[et:Vähk (haigus)]]
-[[el:Καρκίνος]]
-[[en:Cancer]]
-[[es:Cáncer]]
-[[eo:Kancero]]
-[[ext:Cancru]]
-[[eu:Minbizi]]
-[[fa:سرطان]]
-[[hif:Cancer]]
-[[fr:Cancer]]
-[[fy:Kanker]]
-[[ga:Ailse]]
-[[gd:Aillse]]
-[[gl:Cancro]]
-[[gan:癌]]
-[[gu:કર્કરોગ (કેન્સર)]]
-[[ko:암]]
-[[ha:Sankara]]
-[[hi:कर्कट रोग]]
-[[hr:Rak (bolest)]]
-[[io:Kancero]]
-[[id:Kanker]]
-[[ia:Cancere]]
-[[is:Krabbamein]]
-[[it:Tumore#Comportamento biologico: benignità e malignità]]
-[[he:סרטן (מחלה)]]
-[[kn:ಕ್ಯಾನ್ಸರ್]]
-[[pam:Cancer]]
-[[ka:სიმსივნე]]
-[[rw:Kanseri]]
-[[sw:Saratani]]
-[[ht:Kansè]]
-[[la:Cancer (morbus)]]
-[[lv:Vēzis (slimība)]]
-[[lt:Vėžys (liga)]]
-[[li:Kaanker]]
-[[hu:Rák (betegség)]]
-[[mk:Рак (болест)]]
-[[ml:അർബുദം]]
-[[mr:कर्करोग]]
-[[ms:Penyakit Barah]]
-[[mn:Хорт хавдар]]
-[[my:ကင်ဆာရောဂါ]]
-[[nl:Kanker]]
-[[nds-nl:Kaanker]]
-[[new:क्यान्सर]]
-[[ja:悪性腫瘍]]
-[[no:Kreft]]
-[[nn:Kreft]]
-[[oc:Càncer]]
-[[or:କର୍କଟ ରୋଗ]]
-[[pa:ਕੈਂਸਰ]]
-[[pnb:سرطان]]
-[[ps:سرطان]]
-[[pl:Nowotwór złośliwy]]
-[[pt:Cancro]]
-[[ro:Cancer]]
-[[qu:Apanqara unquy]]
-[[rue:Раковіна]]
-[[ru:Злокачественная опухоль]]
-[[se:Boras]]
-[[sa:कर्कटरोगः]]
-[[sq:Kanceri]]
-[[simple:Cancer]]
-[[sk:Zhubný nádor]]
-[[sl:Rak (bolezen)]]
-[[so:Kansar]]
-[[sr:Рак (болест)]]
-[[sh:Rak (bolest)]]
-[[su:Kangker]]
-[[fi:Syöpä]]
-[[sv:Cancer]]
-[[tl:Kanser]]
-[[ta:புற்றுநோய்]]
-[[te:కాన్సర్]]
-[[th:มะเร็ง]]
-[[tr:Kanser]]
-[[uk:Злоякісна пухлина]]
-[[ur:سرطان (عارضہ)]]
-[[vi:Ung thư]]
-[[fiu-vro:Vähktõbi]]
-[[wa:Magnant må]]
-[[war:Kanser]]
-[[wuu:癌]]
-[[yi:קענסער]]
-[[zh-yue:癌]]
-[[diq:Qanser]]
-[[zh:癌症]]