Kawa - rozeszłoscë midzë wersjama
D r2.7.1) (Robot przeniósł strony z ang:Caffiȝ do ang:Caffig |
D Bot: Migrating 133 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q8486 (translate me) |
||
| Linijô 54: | Linijô 54: | ||
[[Kategòrëjô:Pitkù]] |
[[Kategòrëjô:Pitkù]] |
||
[[af:Koffie]] |
|||
[[am:ቡና]] |
|||
[[an:Café]] |
|||
[[ang:Caffig]] |
|||
[[ar:قهوة]] |
|||
[[arz:قهوه]] |
|||
[[ast:Café]] |
|||
[[az:Qəhvə]] |
|||
[[bar:Kafää]] |
|||
[[bat-smg:Kava]] |
|||
[[be:Кава]] |
|||
[[be-x-old:Кава]] |
|||
[[bg:Кафе]] |
|||
[[bi:Kofi]] |
|||
[[bjn:Kupi]] |
|||
[[bn:কফি]] |
|||
[[bo:ཁོ་ཧྥེ།]] |
|||
[[br:Kafe]] |
|||
[[bs:Kahva]] |
|||
[[ca:Cafè]] |
|||
[[chr:ᎧᏫ]] |
|||
[[chy:Mo'ôhtávêhohpe]] |
|||
[[cs:Káva]] |
|||
[[cv:Кофе]] |
|||
[[cy:Coffi]] |
|||
[[da:Kaffe]] |
|||
[[de:Kaffee]] |
|||
[[el:Καφές]] |
|||
[[en:Coffee]] |
|||
[[eo:Kafo]] |
|||
[[es:Café]] |
|||
[[et:Kohv]] |
|||
[[eu:Kafe]] |
|||
[[fa:قهوه]] |
|||
[[fi:Kahvi]] |
|||
[[fiu-vro:Kohv]] |
|||
[[fr:Café]] |
|||
[[fur:Cafè]] |
|||
[[ga:Caife]] |
|||
[[gan:咖啡]] |
|||
[[gd:Cofaidh]] |
|||
[[gl:Café]] |
|||
[[got:𐌺𐌰𐍈𐌰]] |
|||
[[hak:Kâ-pî]] |
|||
[[he:קפה]] |
|||
[[hi:कॉफ़ी]] |
|||
[[hif:Coffee]] |
|||
[[hr:Kava]] |
|||
[[ht:Kafe]] |
|||
[[hu:Kávé]] |
|||
[[hy:Սուրճ]] |
|||
[[ia:Caffe]] |
|||
[[id:Kopi]] |
|||
[[ilo:Kapé]] |
|||
[[io:Kafeo]] |
|||
[[is:Kaffi]] |
|||
[[it:Caffè]] |
|||
[[ja:コーヒー]] |
|||
[[jbo:ckafi]] |
|||
[[jv:Kopi]] |
|||
[[ka:ყავა]] |
|||
[[kk:Кофе]] |
|||
[[kn:ಕಾಫಿ]] |
|||
[[ko:커피]] |
|||
[[krc:Кофе]] |
|||
[[ku:Qehwe]] |
|||
[[la:Coffeum]] |
|||
[[lad:Kavé]] |
|||
[[lb:Kaffi]] |
|||
[[lij:Caffè]] |
|||
[[lo:ກາເຟ]] |
|||
[[lt:Kava]] |
|||
[[lv:Kafija]] |
|||
[[mk:Кафе]] |
|||
[[ml:കാപ്പി (പാനീയം)]] |
|||
[[mn:Кофе]] |
|||
[[mr:कॉफी]] |
|||
[[ms:Kopi]] |
|||
[[nds-nl:Koffie]] |
|||
[[nl:Koffie]] |
|||
[[nn:Kaffi]] |
|||
[[no:Kaffe]] |
|||
[[nv:Ahwééh]] |
|||
[[oc:Cafè]] |
|||
[[om:Buna]] |
|||
[[os:Къофи]] |
|||
[[pap:Koffie]] |
|||
[[pl:Kawa]] |
|||
[[pnb:کافی]] |
|||
[[ps:قهوه]] |
|||
[[pt:Café]] |
|||
[[qu:Kaphiy]] |
|||
[[ro:Cafea]] |
|||
[[ru:Кофе]] |
|||
[[rue:Кава]] |
|||
[[rw:Ikawa]] |
|||
[[sa:काफीपेयम्]] |
|||
[[sah:Кофе]] |
|||
[[scn:Café]] |
|||
[[sco:Coffee]] |
|||
[[se:Gáffe]] |
|||
[[sh:Kava]] |
|||
[[simple:Coffee]] |
|||
[[sk:Káva]] |
|||
[[sl:Kava]] |
|||
[[so:Bun]] |
|||
[[sq:Kafeja]] |
|||
[[sr:Кафа]] |
|||
[[su:Kopi]] |
|||
[[sv:Kaffe]] |
|||
[[sw:Kahawa]] |
|||
[[szl:Kafyj]] |
|||
[[ta:காப்பி]] |
|||
[[te:కాఫీ]] |
|||
[[th:กาแฟ]] |
|||
[[tl:Kape]] |
|||
[[tpi:Kopi]] |
|||
[[tr:Kahve]] |
|||
[[tt:Каһвә]] |
|||
[[uk:Кава]] |
|||
[[ur:کافی]] |
|||
[[uz:Qahva]] |
|||
[[vec:Cafè]] |
|||
[[vep:Kofe]] |
|||
[[vi:Cà phê]] |
|||
[[vls:Kaffie]] |
|||
[[war:Kape]] |
|||
[[wuu:咖啡]] |
|||
[[yi:קאווע]] |
|||
[[zh:咖啡]] |
|||
[[zh-min-nan:Ka-pi]] |
|||
[[zh-yue:咖啡]] |
|||
[[zu:Ikhofi]] |
|||
Wersëjô z 19:10, 8 str 2013
Hewòtny artikel òstôł napisóny przez òsobã jakô nie znaje perfektno kaszëbsczégò. Jãzëkòwô pòprôwnosc negò artikla wëmôgô werifikacëji.
Kawa to napitk zrobiony z pôlonych zôrnów kawowca. Je jedną z wôżnych smaczników na swiece òd 340 lat i przednym zdrojem kofejinë. Kawa dzejô pòbudzającô i pòkrzésô, przërëchlewô przemianô materii i zwiékszó mëslenié.
Pòchòdzy z Etiopii. W Europie pòjawiła sã òko XVI wiekù.
Skądk pòchòdzy pòzwa?
Pòzwa kawë pòchodô òd arabsczégò słowa quahwah co òznoczô wino. Dokładno etymologiô kawë nie je znónô. Przëjimô sã, że pòzwa wëprowôdzô znónégò regionu Kaffa w Etiopii. Dwa nôwikszi kraje, w chternych uprôwiô sã kawa to Brazyliô i Wietnam. Trzecy môl zajimô Kolumbiô.
Do Pòlsczi kawa dotarła pôd kùnc XVII wiekù òd Turków. Lubòtnikama kawë był Jón III Sobiesczi
i Bohdan Chmielnicczi. Kawa zrobiła sã popùlarnô na przełómie XVII i XVIII w. Móda na picé kawë ògarnô Gduńsk, gdze pówstałé pierwszi kawnice zwóny kafehanzami. Pòtemu rozszérzëła sã na cały krôj.
Órtë kawë
Na swiece znónych je 500 ôrtów i 6000 òtmianów. Do wërobu kawë ùżiwô sã 4 ótmianë, nôbarżi znóny to : Coffea Arabica i Coffea Robusta.
Kawa dostãpnô je w postacejô:
- kawë w zôrnach
- rozpusceniowô kawa
- liofilizowanô kawa
Spòsobë pòdôwanié kawë
Przepisy
dobre kawë cëtat[1]
Przëpisë
- ↑ Elisabeth Bangert, Kawa, Warszawa 2009
