Vidi fonton por Universala Kongreso de Esperanto

{{Alidirekto|UK}}
{{Informkesto renkontiĝoj
| mallonge     = UK
| plennome     = Universala Kongreso de Esperanto
| regiono      = [[Mondo]]
| periodo      = Julio / aŭgusto
| organizanto  = [[Universala Esperanto-Asocio]]
| fondiĝodato  = [[1905]]
| celgrupo     = Esperantistoj
| urlinfo      = [https://uea.org/kongresoj/ paĝo pri UK]
| urlfoto      = [http://www.liberafolio.org/2006/uk2006foto fotopaĝo pri UK 2006]
}}{{Informkesto organizaĵo}}La '''Universala Kongreso de Esperanto''' ('''UK''') estas, laŭ la [[Jarlibro]] de [[Universala Esperanto-Asocio]], "internacia manifestacio de la [[esperantisto|esperantistaro]]", organizata de UEA. Ĝi estas kulturfesto, tutmovada forumo, turisma festo kaj laborkunveno de la organoj de UEA kaj de aliaj Esperanto-organizaĵoj. Ĝis la [[UK 1912|8-a kongreso (1912)]] oni nomis ĝin "Internacia", ekde la [[UK 1913|9-a (1913)]] "Universala". Simile al UEA kaj ties Universala Kongreso, [[Tutmonda Esperantista Junulara Organizo]] organizas ĉiujare sian [[Internacia Junulara Kongreso|Internacian Junularan Kongreson]] kaj [[Internacia Ligo de Esperantistaj Instruistoj]] organizas sian ĉiujaran [[ILEI-Kongreso]]n.

== Ĝeneralaĵoj ==
La funkcio de la UK estas ebligi, interalie: amikecojn inter Esperantistoj el diversaj lokoj, sperton de Esperanta kultura etoso, turisman sperton de la gastiga lando, helpon fare de pli spertaj Esperantistoj al pli novaj, diskonigadon de la aktivoj de organizoj, prelegojn kaj diskutojn, kaj senton de komunaj valoroj.<ref>Baláž, Petro. 2023. "Torino senpacience atendas nin ĉiujn!" ''Esperanto'' 1375(1), p. 18.</ref>

UEA okazigas la kongreson ĉiujare en malsama lando, provante respekti la geografian distribuon kaj organizajn fortojn de la movado.

Pri la loko de la kongreso decidas la Estraro de UEA. Gravan rolon ludas ankaŭ la Ĝenerala Direktoro de UEA, kiu subskribas la koncernajn dokumentojn, sed la ĉiutagan laboron pri la UK faras [[Konstanta Kongresa Sekretario]], oficisto de UEA en Roterdamo. En la kongres-urbo mem agadas la [[Loka Kongresa Komitato]] kiel partnero de UEA. Foje UEA rezignas pri LKK, precipe se la kongres-urbo estas la urbo de la UEA-sidejo.

Specialaj kasoj akceptas donacojn de kongresanoj kaj aliaj Esperantistoj. Donacoj, kiuj atingas la Centran Oficejon de UEA antaŭ la somero, estas rekonataj en la Kongresa Libro. La kasoj en 2001 estis ''Blindula'' (por helpi la blindulan Esperanto-movadon), ''Gepatra'' (por subvencii la [[Internacia Infana Kongreseto|Internacian Infanan Kongreseton]], ''Tria Mondo'' (por subvencii partoprenon de triamondaj esperantistoj), kaj ''Ĝenerala Kaso'' (por ĝenerale apogi la organizadon de la kongreso).

== Personoj ==
[[Dosiero:2008-07-26 uk clay magalhaes.JPG|eta|KKS [[Clay Magalhães]], [[UK 2008]] en Roterdamo dum la Fermo]]
La kongreson ekde la [[Interkonsento de Kolonjo]] en 1934 (kun ŝanĝo de la [[Statuto de UEA#Statuto_de_1934|statuto de UEA]]) organizas kutime [[UEA]] komune kun Loka Kongresa Komitato (LKK), en interkonsento kun la koncerna Landa Asocio. LKK havas prezidanton, eventuale vicprezidantojn, sekretarion, kasiston kaj aliajn postenojn.

Flanke de UEA la ĉefa laboro estas en la manoj de la [[Konstanta Kongresa Sekretario]] (KKS), oficisto de UEA. Tamen kelkajn gravajn decidojn rezervas al si la [[Ĝeneralaj Direktoroj de UEA|Ĝenerala Direktoro de UEA]]. Krome ekzistas ofte UEA-estrarano pri kulturo aŭ kongresoj.

Honoraj oficoj estas la Alta protektanteco kaj loko en la honora komitato; iam ekzistis ankaŭ kongresa prezidanto aŭ honora kongresa prezidanto. Alta protektanto laŭeble estu la plej altranga persono en la koncerna ŝtato, kiel la ŝtatprezidanto.

Kongresano estas persono, kiu oficiale aliĝis kaj pagis sian kongreskotizon.

== Programo ==
Kvankam la programo varias de jaro al jaro, ekzistas eroj, kiuj havas tre longan tradicion, kelkaj venas jam de la unua aŭ dua kongreso.

=== Solenaĵoj ===
La ĉefaj solenaĵoj estas la Inaŭguro kaj la Solena Fermo. La oficialan komencon (kaj poste finon) de la kongreso laŭtigas la prezidanto de la Asocio per bato de martelo. Tiuj du solenaĵoj havas relative fiksan aranĝon kiun oni ofte jam komparis al [[liturgio]] en religia ceremonio.

[[Dosiero:100-a UK-a solena fermo.JPG|eta|Solena Fermo dum [[UK 2015]]]]
Tradiciaj eroj de la Inaŭguro estas interalie:
* Bonvenigo fare de la prezidanto de UEA
* Bonvenigoj kaj salutoj de LKK-prezidanto kaj aliaj funkciuloj aŭ honoraj gastoj
* Festparolado, ĉu de la prezidanto aŭ de alia (kutime eminenta) esperantisto
* Landaj Salutoj, la salutado de reprezentantoj el la diversaj landoj de kongresanoj
En la Fermo ĉefas raportoj pri la kongresaj kunsidoj kaj mencioj de premiitoj, ekzemple de la [[Belartaj Konkursoj]].

Ankaŭ la akcepton ĉe la urbestro kaj la akcepton de la membroj de [[Societo Zamenhof]] (nur por invititaj gastoj) povas esti konsiderataj solenaĵoj. Krome oni havas kelkfoje festaranĝojn, ekzemple rilate al jubileoj.

=== Temaj kaj fakaj programeroj ===
La kongreso havas temon, kiun oni priparolas en apartaj kunvenoj kaj grupoj; tio estas la daŭrigo de la "ĝeneralaj kunsidoj", kiujn la kongreso havis ĝis inkluzive 1949. Cetere estas aranĝitaj kutime prelegoj kaj prezentoj pri la kongresa lando kaj ĝia kulturo, ankaŭ lingvo-kurseto. Multaj [[Fakaj Esperanto-Asocioj|fakaj asocioj]] havas dum la kongreso sian ĉefan jaran kunvenon, same kiel kunsidas la [[Komitato de UEA]] kaj la [[Estraro de UEA]]. Fiksaj programeroj tradicie estas ankaŭ la [[Belartaj Konkursoj]], la [[Tago de la Libro|Tagoj de la Libro]], la [[Tago de la Lernejo|Lernejo]], la [[Tago de la Paco|Paco]] kaj la libroservo.

Ekde 1925 funkcias [[Internacia Kongresa Universitato]], kun prelegoj pri diversaj temoj je universitata nivelo, ekde 1978 la [[Esperantologia Konferenco]], ekde 2003 [[Kleriga Lundo]] kun instruado kaj klerigado pri teknikoj kaj metodoj utilaj por [[Esperanto-informado]] kaj simile.

La [[Scienca Kafejo]] (SK) estas konstanta ero de la programo de Universalaj Kongresoj de Esperanto (UK), organizita de Universala Esperanto-Asocio (UEA) kaj ligita al la Internacia Kongresa Universitato (IKU). Ĝi celas prezenti sciencajn prelegojn pli popular-nivelajn ol tiujn prezentitajn kadre de la IKU. Ĝia serio komenciĝis en la 100-a UK en [[2015]], en Lillo, kiam la programero kalkulis je 10 prelegoj dividitaj en du seancoj en diversaj tagoj.

La Internacia Kongresa Universitato, Scienca Kafejo, Faka Forumo, kaj Esperantologia Konferenco okazis hibride (ĉeeste kaj virtuale) por la unua fojo en [[UK 2022|2022]] dum la [[kronvirusa pandemio de 2019-2022|kovima pandemio]].<ref>Wandel, Amri. 2022. "Riĉa scienca programo en Montrealo – unuafoje plene hibrida". ''Esperanto'' 1371(9), p. 186-187.</ref>

=== Kulturaj programeroj ===
Ankaŭ dum ordinaraj kongrestagoj okazas ekskursoj kaj artaj prezentoj, sed la ĉefa ekskursa tago estas merkredo, kaj la plej grandaj artaj prezentoj okazas vespere, kiel teatraĵoj, kabaredo aŭ muzik-koncertoj. En la dimanĉa vespero, do komence de la kongreso, oni aranĝas la Nacian vesperon, kiu prezentu la kulturon de la gastiga lando, kaj en la fina vespero Internacian vesperon.

== Historio ==
[[Dosiero:1913-afisx.jpg|dekstra|160ra|dekstra|eta|[[UK 1913]], Berno (afiŝo)]]
Post renkontiĝo en [[1904]] en la apudmarkolaj urboj [[Dovero]] kaj [[Calais|Kaleso]], en [[1905]] la advokato [[Alfred Michaux]] organizis la [[UK 1905|unuan Universalan Kongreson]] en [[Boulogne-sur-Mer]].

Komence la antaŭa kongreso decidis pri la okazigo de posta, kaj oni aranĝis en 1906 laŭ propono de [[Hippolyte Sebert]] [[Konstanta Komitato de la Kongresoj|Konstantan Komitaton de la Kongresoj]]. Ekde la [[Helsinko-sistemo]] en 1922/1923 la kongreson organizis [[ICK]], kaj ekde 1933/1934 [[UEA]]. Dum la [[Skismo en la Esperanto-movado|skismo]] la kongresoj estis organizataj de [[Internacia Esperanto-Ligo]] (IEL).

Jam IEL instalis konstantan kunlaboranton, kaj tiun tradicion daŭrigis UEA post la [[dua mondmilito]]. La unua [[Konstanta Kongresa Sekretario]] (KKS) estis, de 1947 ĝis 1951, [[Osvald T. Nicolaisen]]. Poste dum kelkaj jaroj UEA ne havis tian sekretarion, en la 1970aj kaj 1980aj jaroj. La lasta KKS [[Clay Magalhães]] oficis de 2003 ĝis 2022.

La kvindekjaran jubileon de la UK oni festis dum la [[40-a UK 1955]] en la itala [[Bolonjo]], kiu komencis tiam urboĝemeliĝon kun [[Boulogne-sur-Mer]].
En marto [[2005]] okazis jubilea kongresaranĝo en [[Boulogne-sur-Mer]] kiu rememorigis pri la [[1-a UK 1905]] cent jarojn antaŭe. La plej grandan nombron de partoprenantoj (5986 oficialaj aliĝintoj) havis la [[72-a UK 1987|jubilea kongreso]] en [[Varsovio]], kiu markis la centjariĝon de Esperanto. Verŝajne tamen pli granda estis la [[UK 1923]] en Nurenbergo, kun proksimume 3500 veraj partoprenantoj, dum en la UK-oj en komunistaj landoj estis ĉiam konsiderinda nombro da [[krokodili|krokodiloj]].
{{-}}

=== Nuligoj ===
Universala Kongreso de Esperanto estis nuligita nur du fojojn en sia historio. En 1914, pro la [[Unua mondmilito|1a mondmilito]], kaj en 2020 pro la [[Kronvirusa pandemio de 2019-2020|kronvirusa pandemio]]. En aliaj okazoj ĝi estis jen translokita jen nerealigita entute. En 1967, pro la konflikto inter [[Israelo]] kaj la ĉirkaŭaj landoj UK translokiĝis el [[Tel-Avivo]] al [[Roterdamo]]. Israelo fariĝis gastiganto de UK finfine nur en la jaro 2000. Inter la jaroj 1916-1919 kaj 1940-1946 ne okazis Universala Kongreso.<ref>Informoj el la [https://uea.org/kongresoj/listo retejo de UEA]</ref>

=== Virtuala Kongreso ===
UEA oficiale anoncis, ke okazos [[Monda Festivalo de Esperanto]] (MondaFest’ 2020) kaj en ĝia kadro la [[Virtuala Kongreso de Esperanto|Virtuala Kongreso]] (VK). MondaFest’ 2020 okazos inter la 20-a de junio kaj la 20-a de septembro 2020, dum la VK okazos inter la 1-a kaj 8-a de aŭgusto 2020. VK ne anstataŭas la Universalan Kongreson. La [[Montrealo|montreala]] evento, planita por 2020, okazos en 2022.<ref>[https://uea.org/gk/875a1 Gazetaraj Komunikoj de UEA] n-ro 875, 2020.05.21</ref>

Nuligo okazis ankaŭ en 2021, kiam la [[UK 2021|106-a UK]] en [[Belfasto]], Irlando estis nuligita kaj anstaŭigita per okazigo de nova eldono de VK.<ref name=":0">[https://uea.org/gk/947 UK en Belfasto nuligita: anstataŭe okazos duafoje la Virtuala Kongreso]. Universala Esperanto-Asocio (2021-04-26).</ref>

== Listo de la ĝisnunaj kaj planitaj UK-oj ==
{|
|- valign="top"
|
{| class="prettytable sortable" border=1 cellspacing=0 cellpadding=0|
|-
! width=85 valign=top | UK !! width=45 | Jaro !! width=115 valign=top | Urbo !! width=110 valign=top | Ŝtato !! width=430 valign=top align=center| Rimarkoj !! width=65 valign=top align=center data-sort-type=number | Aliĝintoj
!Foto
|-
| [[UK 2025|110-a UK]] || 2025 || [[Brno]] || {{CZE}} || || ||
|-
| [[UK 2024|109-a UK]] || 2024 || [[Aruŝo]] || {{TZA}} || La unua UK okazinta en [[Afriko]]<ref>{{Citaĵo el la reto|titolo=UEA kongresos en Aruŝo, Tanzanio, en 2024|url=https://uea.org/aktuale/komunikoj/2023/UEA-kongresos-en-Arusxo-Tanzanio-en-2024|dato=2023-03-01|eldoninto=UEA}}</ref>|| align="right" | 854<ref>[https://uea.org/gk/1180a1 Rezolucio de la 109-a Universala Kongreso de Esperanto, Aruŝo, Tanzanio]</ref> ||
|-
| [[UK 2023|108-a UK]] || 2023 || [[Torino]] || {{ITA}} || || align="right" | 1319
|
|-
| [[UK 2022|107-a UK]] || 2022 || [[Montrealo]] || {{CAN}} ||Kongreso unue planita en 2020
| align="right" | 859<ref>https://uea.org/kongresoj/UK/2022</ref>
|
|-
| [[UK 2021|106-a UK]] || 2021 || [[Virtuala Kongreso de Esperanto]]|| [[Interreto]]|| La kongreso unue planita en [[Belfasto]] estis nuligita pro la [[Kronvirusa pandemio de 2019-2020|kronvirusa pandemio]].<ref name=":0" />||
|
|-
| [[UK 2020|105-a UK]] || 2020 || [[Virtuala Kongreso de Esperanto]] || [[Interreto]] || La kongreso unue planita en Montrealo estis nuligita pro la [[Kronvirusa pandemio de 2019-2020|kronvirusa pandemio]]|| align="right" | 1860<ref>https://vk.mondafest.net/aligxintoj/</ref>
|
|-
| [[UK 2019|104-a UK]] || 2019 || [[Lahti|Lahtio]] || {{FIN}} || temo: "Vivanta naturo — floranta kulturo" || align=right | 917<ref>[https://uea.org/aktuale/komunikoj/2019/Rezolucio-de-la-104-a-Universala-Kongreso-de-Esperanto Gazetaraj Komunikoj de UEA n-ro 814 (2019-07-26): Rezolucio de la 104-a Universala Kongreso de Esperanto]</ref>
|[[Dosiero:Landaj salutoj dum UK 2019.jpg|140x140ra]]
|-
| [[UK 2018|103-a UK]] || 2018 || [[Lisbono]] || {{PRT}} || || align=right | 1567<ref>[https://uea.org/kongresoj/UK/2018/ uea.org pri UK 2018]</ref>
|[[Dosiero:103-a Universala Kongreso de Esperanto 15.jpg|140x140ra]]
|-
| [[UK 2017|102-a UK]] || 2017 || [[Seulo]] || {{KOR}} ||Centa datreveno de la morto de Zamenhof || align=right | 1173<ref>{{Citaĵo el la reto |url=https://uea.org/pdf/uk2017/Kandellumo_Verda_6.pdf/ |titolo=La Kandellumo Verda 6 |alirdato=2018-01-17 |arkivurl=https://web.archive.org/web/20180814000516/https://uea.org/pdf/uk2017/Kandellumo_Verda_6.pdf |arkivdato=2018-08-14 }}</ref>
|[[Dosiero:UK 2017 - Solena Fermo 4.jpg|140x140ra]]
|-
| [[UK 2016|101-a UK]] || 2016 || [[Nitro]] || {{SVK}} || || align=right | 1252<ref>[https://uea.org/pdf/uk2016/Pribina6.pdf Kongresa Kuriero “Pribina” n-ro 6]</ref>
|
|}

{| class="prettytable sortable" border=1 cellspacing=0 cellpadding=0|
|-
! width=85 valign=top | UK !! width=45 | Jaro !! width=115 valign=top | Urbo !! width=110 valign=top | Ŝtato !! width=430 valign=top align=center| Rimarkoj !! width=65 valign=top align=center data-sort-type=number | Aliĝintoj
!Foto
|-
| [[UK 2015|100-a UK]] || 2015 || [[Lillo]] || {{FRA}} || Centa kongreso || align=right | 2698<ref>[https://uea.org/gk/586 Gazetaraj Komunikoj de UEA n-ro 586 (2015-08-20): Fina statistiko de Lillo: 2698 aliĝintoj el 80 landoj]</ref>
|[[Dosiero:UK 2015, solena malfermo (2).JPG|140x140ra]]
|-
| [[UK 2014|99-a UK]] || 2014 || [[Bonaero]] || {{ARG}} || || align=right | 706<ref>[https://uea.org/dokumentoj/komunikoj/gk.php?no=550#1 Gazetaraj Komunikoj de UEA n-ro 550 (2014-08-02): Rezolucio de la 99-a Universala Kongreso de Esperanto]</ref>
|[[Dosiero:2014-07-27-UK Bonaero (Foto Dietrich Michael Weidmann).jpg|140x140ra]]
|-
| [[UK 2013|98-a UK]] || 2013 || [[Rejkjaviko]] || {{ISL}} || || align=right | 1034<ref> Laŭ
[http://sezonoj.ru/2013/08/227uk/]; </ref>
|[[Dosiero:2013-07-26 Kongresanaro de la 98-a UK en Rejkjaviko (Foto Dietrich Michael Weidmann) 007.jpg|140x140ra]]
|-
| [[UK 2012|97-a UK]] || 2012 || [[Hanojo]] || {{VNM}} || || align=right | 866<ref>Tiu numero aperas en [https://uea.org/pdf/uk2012/Loa!-5.pdf Loa! 5] kaj povas ankoraŭ esti nedefinitiva.</ref>
|[[Dosiero:Ferma ceremonio-2012-2.JPG|140x140ra]]
|-
| [[UK 2011|96-a UK]] || 2011 || [[Kopenhago]] || {{DNK}} || || align=right | 1458<ref>{{Citaĵo el la reto |url=https://uea.org/pdf/vikinga_vocho_6_sab2.pdf |titolo=Vikinga Voĉo, n-ro 6 (La kongresa Kuriero de la 96-a Universala Kongreso de Esperanto |alirdato=2019-06-28 |arkivurl=https://web.archive.org/web/20120323163029/http://uea.org/pdf/vikinga_vocho_6_sab2.pdf |arkivdato=2012-03-23 }}</ref>
|[[Dosiero:Reverie en Kopenhago.jpg|140x140ra]]
|-
| [[UK 2010|95-a UK]] || 2010 || [[Havano]] || {{CUB}} || || align=right | 1002<ref>[https://uea.org/dokumentoj/komunikoj/gk.php?no=391#1 Gazetaraj Komunikoj de UEA: N-ro 391 (2010-07-28)]</ref>
|
|-
| [[UK 2009|94-a UK]] || 2009 || [[Bjalistoko]] || {{POL}} || Cent kvindek jaroj de Zamenhof || align=right | 1860
|[[Dosiero:UK 2009 malfermo.jpg|140x140ra]]
|-
| [[UK 2008|93-a UK]] || 2008 || [[Roterdamo]] || {{NLD}} || Cent jaroj de UEA || align=right | 1845
|[[Dosiero:2008-07-20 uk inauxg 03.JPG|140x140ra]]
|-
| [[UK 2007|92-a UK]] || 2007 || [[Jokohamo]] || {{JPN}} || [[Probal Dasgupta]] elektiĝis kiel tria azia prezidanto || align=right | 1901
|[[Dosiero:2007 Solena Fermo.jpg|140x140ra]]
|-
| [[UK 2006|91-a UK]] || 2006 || [[Florenco]] || {{ITA}} || || align=right | 2209
|
|-
| [[UK 2005|90-a UK]] || 2005 || [[Vilno]] || {{LTU}} || Cent jaroj de UK || align=right | 2344
|
|-
| [[UK 2004|89-a UK]] || 2004 || [[Pekino]] || {{CHN}} || || align=right | 2031
|
|-
| [[UK 2003|88-a UK]] || 2003 || [[Gotenburgo]] || {{SWE}} || || align=right | 1791
|[[Dosiero:Uk2003-07-28-kongresanaro-himno.jpg|140x140ra]]
|-
| [[UK 2002|87-a UK]] || 2002 || [[Fortalezo]] || {{BRA}} || || align=right | 1484
|
|-
| [[UK 2001|86-a UK]] || 2001 || [[Zagrebo]] || {{HRV}} || Demisio de tri [[UEA]]-oficistoj, prezidanto Mesić ĉeestis || align=right | 1691
|
|-
| [[UK 2000|85-a UK]] || 2000 || [[Tel-Avivo]] || {{ISR}} || || align=right | 1212
|
|-
| [[UK 1999|84-a UK]] || 1999 || [[Berlino]] || {{DEU}} || || align=right | 2712
|[[Dosiero:Solena Fermiĝo (1589719).jpg|140x140ra]]
|-
| [[UK 1998|83-a UK]] || 1998 || [[Montpellier|Montpeliero]] || {{FRA}} || || align=right | 3133
|
|-
| [[UK 1997|82-a UK]] || 1997 || [[Adelajdo]] || {{AUS}} || Unua en Oceanio || align=right | 1224
|
|-
| [[UK 1996|81-a UK]] || 1996 || [[Prago]] || {{CZE}} || [[Manifesto de Prago]] || align=right | 2972
|[[Dosiero:96UK11.JPG|140x140ra]]
|}

{| class="prettytable sortable" border=1 cellspacing=0 cellpadding=0|
|-
! width=85 valign=top | UK !! width=45 | Jaro !! width=115 valign=top | Urbo !! width=110 valign=top | Ŝtato !! width=430 valign=top align=center| Rimarkoj !! width=65 valign=top align=center data-sort-type=number | Aliĝintoj
!Foto
|-
| [[UK 1995|80-a UK]] || 1995 || [[Tampereo]] || {{FIN}} || [[Lee Chong-Yeong]] elektiĝis kiel dua azia prezidanto || align=right | 2443
|
|-
| [[UK 1994|79-a UK]] || 1994 || [[Seulo]] || {{KOR}} || || align=right | 1776
|
|-
| [[UK 1993|78-a UK]] || 1993 || [[Valencio]] || {{ESP}} || || align=right | 1863
|
|-
| [[UK 1992|77-a UK]] || 1992 || [[Vieno]] || {{AUT}} || || align=right | 3033
|
|-
| [[UK 1991|76-a UK]] || 1991 || [[Bergeno]] || {{NOR}} || || align=right | 2400
|
|-
| [[UK 1990|75-a UK]] || 1990 || [[Havano]] || {{CUB}} || Prezidanto [[Fidel Castro]] ĉeestis la Solenan Inaŭguron || align=right | 1617
|
|-
| [[UK 1989|74-a UK]] || 1989 || [[Brajtono]] || {{GBR}} || Aliĝo de [[Landa Asocio|Landaj Asocioj]] en [[Sovetunio]], [[Latvio]] kaj [[Litovio]] || align=right | 2280
|
|-
| [[UK 1988|73-a UK]] || 1988 || [[Roterdamo]] || {{NLD}} || || align=right | 2321
|
|-
| [[UK 1987|72-a UK]] || 1987 || [[Varsovio]] || {{POL}} || Cent jaroj de [[Esperanto]] || align=right | 5946
|
|-
| [[UK 1986|71-a UK]] || 1986 || [[Pekino]] || {{CHN}} || || align=right | 2482
|
|-
| [[UK 1985|70-a UK]] || 1985 || [[Aŭgsburgo]] || {{DEU}} || || align=right | 2311
|
|-
| [[UK 1984|69-a UK]] || 1984 || [[Vankuvero]] || {{CAN}} || || align=right | 802
|
|-
| [[UK 1983|68-a UK]] || 1983 || [[Budapeŝto]] || {{HUN}} || || align=right | 4834
|
|-
| [[UK 1982|67-a UK]] || 1982 || [[Antverpeno (urbo)|Antverpeno]] || {{BEL}} || || align=right | 1899
|[[Dosiero:Verkistoj-eo.jpg|140x140ra]]
|-
| [[UK 1981|66-a UK]] || 1981 || [[Braziljo]] || {{BRA}} || Unua en la suda hemisfero (Suda Ameriko) || align=right | 1749
|
|-
| [[UK 1980|65-a UK]] || 1980 || [[Stokholmo]] || {{SWE}} || || align=right | 1807
|
|-
| [[UK 1979|64-a UK]] || 1979 || [[Lucerno]] || {{CHE}} || Finaj diskutoj pri nova [[statuto de UEA]] || align=right | 1630
|
|-
| [[UK 1978|63-a UK]] || 1978 || [[Varna|Varno]] || {{BGR}} || || align=right | 4414
|
|-
| [[UK 1977|62-a UK]] || 1977 || [[Rejkjaviko]] || {{ISL}} || Vizito de [[Amadou-Mahtar M'Bow|A.M. M'Bow]] [[Unesko#Ĝeneralaj Direktoroj|Ĝenerala Direktoro]] de [[Unesko|UNESKO]] || align=right | 1199
|
|-
| [[UK 1976|61-a UK]] || 1976 || [[Ateno]] || {{GRC}} || || align=right | 1266
|
|}

{| class="prettytable sortable" border=1 cellspacing=0 cellpadding=0|
|-
! width=85 valign=top | UK !! width=45 | Jaro !! width=115 valign=top | Urbo !! width=110 valign=top | Ŝtato !! width=430 valign=top align=center| Rimarkoj !! width=65 valign=top align=center data-sort-type=number | Aliĝintoj
!Foto
|-
| [[UK 1975|60-a UK]] || 1975 || [[Kopenhago]] || {{DNK}} || || align=right | 1227
|
|-
| [[UK 1974|59-a UK]] || 1974 || [[Hamburgo]] || {{DEU}} || Demisio de nereelektota [[Ivo Lapenna]] || align=right | 1651
|
|-
| [[UK 1973|58-a UK]] || 1973 || [[Beogrado]] || {{Jugoslavio}} || Poste kvereloj pri la distribuo de subvencio || align=right | 1638
|[[Dosiero:UK 1973 Stanisław Świstak.jpg|140x140ra]]
|-
| [[UK 1972|57-a UK]] || 1972 || [[Portlando (Oregono)|Portlando]] || {{USA}} || || align=right | 923
|
|-
| [[UK 1971|56-a UK]] || 1971 || [[Londono]] || {{GBR}} || || align=right | 2071
|
|-
| [[UK 1970|55-a UK]] || 1970 || [[Vieno]] || {{AUT}} || Vizito de ŝtatprezidanto [[Franz Jonas]] || align=right | 1987
|
|-
| [[UK 1969|54-a UK]] || 1969 || [[Helsinko]] || {{FIN}} || || align=right | 1857
|
|-
| [[UK 1968|53-a UK]] || 1968 || [[Madrido]] || {{ESP}} || || align=right | 1769
|
|-
| [[UK 1967|52-a UK]] || 1967 || [[Roterdamo]] || {{NLD}} || Origine planita por [[Tel-Avivo]] || align=right | 1265
|
|-
| [[UK 1966|51-a UK]] || 1966 || [[Budapeŝto]] || {{HUN}} || Incidento pro GDR-ambasadoro || align=right | 3975
|
|-
| [[UK 1965|50-a UK]] || 1965 || [[Tokio]] || {{JPN}} || Unua kongreso en Azio || align=right | 1710
|
|-
| [[UK 1964|49-a UK]] || 1964 || [[Hago]] || {{NLD}} || || align=right | 2512
|
|-
| [[UK 1963|48-a UK]] || 1963 || [[Sofio]] || {{BGR}} || || align=right | 3472
|
|-
| [[UK 1962|47-a UK]] || 1962 || [[Kopenhago]] || {{DNK}} || [[Yagi Hideo]] elektiĝis kiel unua azia prezidanto|| align=right | 1550
|
|-
| [[UK 1961|46-a UK]] || 1961 || [[Harrogate|Harogato]] || {{GBR}} || || align=right | 1646
|
|-
| [[UK 1960|45-a UK]] || 1960 || [[Bruselo]] || {{BEL}} || || align=right | 1930
|
|-
| [[UK 1959|44-a UK]] || 1959 || [[Varsovio]] || {{POL}} || Cent jaroj de Zamenhof || align=right | 3256
|[[Dosiero:Universala Kongreso 1959.jpg|140x140ra]]
|-
| [[UK 1958|43-a UK]] || 1958 || [[Majenco]] || {{DEU}} || Kvindekjariĝo de UEA || align=right | 2021
|
|-
| [[UK 1957|42-a UK]] || 1957 || [[Marsejlo]] || {{FRA}} || || align=right | 1468
|
|-
| [[UK 1956|41-a UK]] || 1956 || [[Kopenhago]] || {{DNK}} || || align=right | 2200
|
|}

{| class="prettytable sortable" border=1 cellspacing=0 cellpadding=0|
|-
! width=85 valign=top | UK !! width=45 | Jaro !! width=115 valign=top | Urbo !! width=110 valign=top | Ŝtato !! width=430 valign=top align=center| Rimarkoj !! width=65 valign=top align=center data-sort-type=number | Aliĝintoj
!Foto
|-
| [[UK 1955|40-a UK]] || 1955 || [[Bolonio]] || {{ITA}} || || align=right | 1687
|
|-
| [[UK 1954|39-a UK]] || 1954 || [[Harlemo]] || {{NLD}} || Vizito de ĉefministro [[Willem Drees]] || align=right | 2353
|[[Dosiero:Dr. W. Drees opent in het Krelagehuis het 39e Esperanto Wereldcongres. NL-HlmNHA 54004198.JPG|140x140ra]]
|-
| [[UK 1953|38-a UK]] || 1953 || [[Zagrebo]] || {{Jugoslavio}} || Unua kongreso en komunista lando || align=right | 1760
|
|-
| [[UK 1952|37-a UK]] || 1952 || [[Oslo]] || {{NOR}} || || align=right | 1614
|
|-
| [[UK 1951|36-a UK]] || 1951 || [[Munkeno]] || {{DEU}} || || align=right | 2040
|
|-
| [[UK 1950|35-a UK]] || 1950 || [[Parizo]] || {{FRA}} || || align=right | 2325
| [[Dosiero:UK Parizo 1950.jpg|140x140ra]]
|-
| [[UK 1949|34-a UK]] || 1949 || [[Bournemouth|Burnmuto]] || {{GBR}} || || align=right | 1534
|[[Dosiero:UK_1949_komuna_foto.jpg|140x140ra]]
|-
| [[UK 1948|33-a UK]] || 1948 || [[Malmö]] || {{SWE}} || || align=right | 1761
|[[Dosiero:UK 1948 komuna foto.jpg|140x140ra]]
|-
| [[UK 1947|32-a UK]] || 1947 || [[Berno]] || {{CHE}} || [[Kunfandiĝo]] de [[IEL]] kaj [[Ĝeneva UEA]] || align=right | 1370
|[[Dosiero:Universala Kongreso 1947 salono.jpg|140x140ra]]
|-
| [[UK 1939|31-a UK]] || 1939 || [[Berno]] || {{CHE}} || || align=right | 765
|[[Dosiero:Universala Kongreso 1939.jpg|140x140ra]]
|-
| [[UK 1938|30-a UK]] || 1938 || [[Londono]] || {{GBR}} || || align=right | 1602
|[[Dosiero:UK1938.jpg|140x140ra]]
|-
| [[UK 1937|29-a UK]] || 1937 || [[Varsovio]] || {{POL}} || 50 jaroj Esperanto, provoj pri forigo de la [[Skismo en la Esperanto-movado|skismo]] || align=right | 1120
|[[Dosiero:UK1937-1.jpg|140x140ra]]
|-
| [[UK 1936|28-a UK]] || 1936 || [[Vieno]] || {{AUT}} || || align=right | 854
|[[Dosiero:UK 1936 Vieno.jpg|140x140ra]]
|-
| [[UK 1935|27-a UK]] || 1935 || [[Florenco]], [[Romo]], [[Napolo]] || {{ITA}} || Kongreso en pluraj urboj || align=right | 1442
|[[Dosiero:UK1935 4.jpg|140x140ra]]
|-
| [[UK 1934|26-a UK]] || 1934 || [[Stokholmo]] || {{SWE}} || Elekto de la Estraro de "Nova UEA" || align=right | 2042
|[[Dosiero:UK1934.jpg|140x140ra]]
|-
| [[UK 1933|25-a UK]] || 1933 || [[Kolonjo]] || {{DEU}} || Nacisocialista diktaturo, [[Interkonsento de Kolonjo]] || align=right | 950
|[[Dosiero:UK1933 - Festkunsido.jpg|140x140ra]]
|-
| [[UK 1932|24-a UK]] || 1932 || [[Parizo]] || {{FRA}} || Rompo de la [[Helsinko-sistemo]] || align=right | 1650
|[[Dosiero:UK1932 2.jpg|140x140ra]]
|-
| [[UK 1931|23-a UK]] || 1931 || [[Krakovo]] || {{POL}} || || align=right | 900
|[[Dosiero:UK 1931 Krakovo.jpg|140x140ra]]
|-
| [[UK 1930|22-a UK]] || 1930 || [[Oksfordo]] || {{GBR}} || || align=right | 1211
|[[Dosiero:UK1930.jpg|140x140ra]]
|-
| [[UK 1929|21-a UK]] || 1929 || [[Budapeŝto]] || {{HUN}} || || align=right | 1200
|[[Dosiero:UK 1929 Budapest.jpg|140x140ra]]
|}

{| class="prettytable sortable" border=1 cellspacing=0 cellpadding=0|
|-
! width=85 valign=top | UK !! width=45 | Jaro !! width=115 valign=top | Urbo !! width=110 valign=top | Ŝtato !! width=430 valign=top align=center| Rimarkoj !! width=65 valign=top align=center data-sort-type=number | Aliĝintoj
!Foto
|-
| [[UK 1928|20-a UK]] || 1928 || [[Antverpeno (urbo)|Antverpeno]] || {{BEL}} || || align=right | 1494
|[[Dosiero:UK 1928 Antverpeno.jpg|140x140ra]]
|-
| [[UK 1927|19-a UK]] || 1927 || [[Dancigo]] || {{Libera Urbo Dancigo}} || || align=right | 905
|[[Dosiero:UK 1927 Dancigo.jpg|140x140ra]]
|-
| [[UK 1926|18-a UK]] || 1926 || [[Edinburgo]] || {{GBR}} || || align=right | 960
|[[Dosiero:UK 1926 Edinburgo.jpg|140x140ra]]
|-
| [[UK 1925|17-a UK]] || 1925 || [[Ĝenevo]] || {{CHE}} || Unua kongresa universitato || align=right | 953
|[[Dosiero:UK 1925 Geneva.jpg|140x140ra]]
|-
| [[UK 1924|16-a UK]] || 1924 || [[Vieno]] || {{AUT}} || || align=right | 3400
|[[Dosiero:UK 1924 Privat.jpg|140x140ra]]
|-
| [[UK 1923|15-a UK]] || 1923 || [[Nurnbergo]] || {{DEU}} || Ĝistiama aliĝrekordo hiperinflacio || align=right | 4963
|[[Dosiero:UK 1923 Nurenbergo.jpg|140x140ra]]
|-
| [[UK 1922|14-a UK]] || 1922 || [[Helsinko]] || {{FIN}} || [[Kontrakto de Helsinko]] || align=right | 850
|
|-
| [[UK 1921|13-a UK]] || 1921 || [[Prago]] || {{CZS}} || Fondo de [[Sennacieca Asocio Tutmonda|SAT]] || align=right | 2561
|[[Dosiero:UK1921.jpg|140x140ra]]
|-
| [[UK 1920|12-a UK]] || 1920 || [[Hago]] || {{Nederlando}} || || align=right | 408
|[[Dosiero:Esperanto-ekskurso en Leiden.jpg|140x140ra]]
|-
| [[UK 1915|11-a UK]] || 1915 || [[Sanfrancisko]] || {{Usono}} || || align=right | 163
||[[Dosiero:UK1915.jpg|140x140ra]]
|-
| [[UK 1914|10-a UK]] || 1914 || [[Parizo]] || {{Francio}} || ''Ne okazis pro la [[Unua mondmilito]]'' || align=right | 3739
|[[Dosiero:UK1914 poshtkarto.jpg|140x140ra]]
|-
| [[UK 1913|9-a UK]] || 1913 || [[Berno]] || {{CHE}} || || align=right | 1203
|[[Dosiero:UK 1913 Berno.jpg|140x140ra]]
|-
| [[UK 1912|8-a UK]] || 1912 || [[Krakovo]] || {{Aŭstrio-Hungario}} || || align=right | 1000
|[[Dosiero:UK 1912 Krakovo.jpg|140x140ra]]
|-
| [[UK 1911|7-a UK]] || 1911 || [[Antverpeno (urbo)|Antverpeno]] || {{Belgio}} || || align=right | 1800
|[[Dosiero:1911 Anvers Congrès Esperanto.jpg|140x140ra]]
|-
| [[UK 1910|6-a UK]] || 1910 || [[Vaŝingtono]] || {{USA}} || Unua kongreso ekster Eŭropo || align=right | 357
|[[Dosiero:Zamenhof UK 1910.jpg|140x140ra]]
|-
| [[UK 1909|5-a UK]] || 1909 || [[Barcelono]] || {{ESP}} || || align=right | 1287
|[[Dosiero:UK1909 Solena Malfermo.jpg|140x140ra]]
|-
| [[UK 1908|4-a UK]] || 1908 || [[Dresdeno]] || {{DEU}} || || align=right | 1500
|[[Dosiero:1908 UK Dresdeno.jpg|140x140ra]]
|-
| [[UK 1907|3-a UK]] || 1907 || [[Kembriĝo (Britio)|Kembriĝo]] || {{Britio}} || || align=right | 1317
|[[Dosiero:Lingva Komitato 1907.jpg|140x140ra]]
|-
| [[UK 1906|2-a UK]] || 1906 || [[Ĝenevo]] || {{CHE}} || || align=right | 1200
|[[Dosiero:Esperantomuseum 2.jpg|140x140ra]]
|-
| [[UK 1905|1-a UK]] || 1905 || [[Bulonjo-ĉe-Maro]] || {{Francio}} || || align=right | 688
|[[Dosiero:Boulogne-sur-Mer 1905.jpg|140x140ra]]
|
|}

== Statistikoj ==
{| class="prettytable" border=1 cellspacing=0 cellpadding=0 width=680 |
|-
| [[Dosiero:Kvanto da partoprenintoj kaj landoj en Universalaj Kongresoj.png|500ra|centre]]
|-
| [[Dosiero:World Esperanto Conference host countries.svg|500ra|centre|eta|Landoj kiuj gastigis aŭ estas gastigontaj Universalan Kongreson de Esperanto, de 1905 ĝis 2024]]
|-
| [[Dosiero:Universalaj Kongresoj de Esperanto en la mondo 1905-2017.png|500ra|centre|eta|Universalaj Kongresoj de Esperanto en la mondo 1905-2022]]
|-
| [[Dosiero:Universalaj Kongresoj de Esperanto en Eŭropo 1905-2016.png|500ra|centre|eta|Universalaj Kongresoj de Esperanto en Eŭropo 1905-2021]]
|-
| Por ĉiu UK aperas cirklo kun grandeco proporcia al la nombro da aliĝintoj kaj koloro laŭ la kongresjaro, kiel montrite en la mapo de Eŭropo.
|}

== Sociologiaj esploroj ==
[[Nikola Rašić]] en sia artikolo ''Enketa esploro pri Universalaj Kongresoj'',<ref>[[Nikola Rašić]], ''Enketa esploro pri Universalaj Kongresoj'', en [[La arto labori kune: festlibro por Humphrey Tonkin]], [[Roterdamo]], 2010, [[UEA]] (ISBN 978-92-9017-113-3). pp. 542-557.</ref> montris rezultojn de esplorenketo farita en [[2002]] al esperantistoj anoj de UEA kaj aliaj partoprenantoj de lasta UKo en Brazilo pri UK-oj mem. Venis 482 respondoj, ĉefe el okcidentaj landoj, ĉefe de viroj, altedukitaj, ĉefe de maljunuloj, mezklasuloj kaj duarange soluloj, ĉefe inter virinoj, kun pluraj hobioj, ekzemple pri naturo, homoj de libroj pli ol de faroj, kaj ne multe pri fremdaj lingvoj!, kun bona lingvonivelo (propra takso) kaj aktivaj en Esperanto-movado, 87% anoj de UEA, 12% de SAT ktp., fervoraj legantoj, kiu lernis E-on en kurso (37%) kaj duarange memlerne el libro (26%), pro instigo ĉefe de konatulo. Preskaŭ duono partoprenis en almenaŭ kvar UK-oj. Kiel tialo por ne partopreno oni indikas mankon de mono kaj de tempo. Por partopreno oni indikas intereson pri la movado, kaj duarange pri praktikado de la lingvo. El la programo oni preferas tiuorde la [[libroservo]]n, la inaŭguron, la nacian vesperon kaj la [[ekskurso]]jn; plej malpli la Cseh-aranĝojn, la aranĝojn por aktivuloj, la komitatkunsidojn, la lingvajn kursojn kaj IKU. Oni ne volas pagi tion multe, sed oni volas konvenan kongresejon. La kvalito de helpo ricevita de la LKK kaj de la Kongresa Fako de UEA estas alte taksita, same kiel pri la informiloj, nome la du Bultenoj, sed strange oni ne demandis pri la [[Kongreslibro]]! La aŭtoro mem substrekas la kontraŭdiron inter la neceso montri Esperanton al la ekstera mondo kaj UK-oj kie oni vivas interne por la komunumo mem.

Tyron Surmon en tripaĝa artikolo rakontas pri sia sperto en sia unua UK-o en [[Montrealo]]. Li ĉefe komparas la etoson de la Universalaj Kongresoj kun tiu de [[IJK]] kaj absolute preferas tiun de la junularaj eventoj.<ref>Tyron Surmon, "9 de Tyron", [[Kontakto (revuo)|Kontakto]] 2022:3, paĝoj 20-22.</ref>

== Bibliografio ==
* Konsilaro pri la agado ĉe internaciaj kongreso. Internacia Centra Komitato de l' Esperanto-movado. Ĝenevo, 1926.

== Galerio ==
<gallery>
Dosiero:Boulogne 1905.JPG|Libreto pri la Unua Universala Kongreso
Dosiero:2003-08-02 uk transdono de la flago.jpg|Tradicia transdono de la flago al la posta LKK: maldekstre ĉina delegacio, dekstre sveda LKK-prezidanto, [[UK 2003]], [[Gotenburgo]]
Dosiero:LibroGConti-Zamenhof.jpg|Partoj de paroladoj de Zamenhof en UK-oj de 1905, 1906, kaj 1907. Artisto: Gianni Conti (Italujo) en sia ''"[http://www.giardinoesperanto.com Giardino dell'esperanto]"'' (Ĝardeno de Esperanto)

World Esperanto Conference host countries.png|Landoj kiuj gastigis aŭ estas gastigontaj Universalan Kongreson de Esperanto, de 1905 ĝis 2019.
Universalaj Kongresoj de Esperanto en la mondo 1905-2017.png|Universalaj Kongresoj de Esperanto en la mondo 1905-2017
Universalaj Kongresoj de Esperanto en Eŭropo 1905-2016.png|Universalaj Kongresoj de Esperanto en Eŭropo 1905-2016
</gallery>

== Referencoj ==
{{Referencoj}}

== Literaturo ==
* [[Ziko van Dijk]]: ''[[Sed homoj kun homoj]]. Universalaj Kongresoj de Esperanto 1905-2005''. UEA: Rotterdam 2005, 197 p.

== Vidu ankaŭ ==
* [[IJK]] - Internacia Junulara Kongreso
* [[IIK]] - Internacia Infana Kongreseto
* [[Kleriga Lundo|Kleriga lundo]]
* [[Scienca Kafejo|Scienca kafejo]]
* [[SAT-Kongreso]]

== Eksteraj ligiloj ==
* [https://uea.org/kongresoj Informoj] de UEA pri la Universala Kongreso
{{Projektoj|s=Kategorio:Universala Kongreso de Esperanto|n=Kategorio:UK}}
* [https://www.bildarchivaustria.at/Searcharchiv.aspx?txtQuickSearch=esperanto+universala+kongreso La Universalaj Kongresoj] en la [[Bildarkivo Aŭstria]]
* [https://www.onb.ac.at/ Esploru pri Universalaj Kongresoj de Esperanto] en la retejo de [[Aŭstria Nacia Biblioteko]]

{{Ĉefaj renkontiĝoj}}
{{Esperanto}}
{{Unua}}

[[Kategorio:Esperanto-renkontiĝoj]]
[[Kategorio:Esperanto-renkontiĝoj en 2013]]
[[Kategorio:Universala Kongreso de Esperanto| ]]
[[Kategorio:Historio de UEA]]
[[Kategorio:Kongresoj]]
|}