Natria metafosfato: Malsamoj inter versioj
Aspekto
[kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
KuBOT (diskuto | kontribuoj) e Parta anstataŭigo de ne plu uzota Ŝablono:EL; vidu VP:DT en Marto 2017 |
LiMrBot (diskuto | kontribuoj) e pli bona ligilo al CAS per AWB |
||
(19 mezaj versioj de 7 uzantoj ne montriĝas) | |||
Linio 1: | Linio 1: | ||
{{Tabela informkesto|Informkesto kemia substanco}} |
|||
{| border="1" cellpadding="4" cellspacing="4" align="right" |
{| border="1" cellpadding="4" cellspacing="4" align="right" width=10% |
||
|-style="background: green; color: white" |
|-style="background: green; color: white" |
||
|colspan="2" style="text-align: center;"|<big><big>'''Natria metafosfato'''</big></big> |
|colspan="2" style="text-align: center;"|<big><big>'''Natria metafosfato'''</big></big> |
||
|- |
|||
|colspan="2" style="text-align: center;"|<center>[[Dosiero:Sodium metaphosphate.png|100px|Natria metafosfato]]</center> |
|||
⚫ | |||
|colspan="2" style="text-align: center;" |'''Plata kemia strukturo de la <br>Kalia metafosfato''' |
|||
|- |
|||
|colspan="2" style="text-align: center;"|<center>[[Dosiero:Sodium trimetaphosphate.png|200px|Natria metafosfato]]</center> |
|||
|- style="background: green; color: white" |
|||
|colspan="2" style="text-align: center;" |'''Trimera<ref>Trimeroj estas polimeroj kun tri bazaj unuoj.</ref> konfiguracio de la <br>Natria metafosfato''' |
|||
|- |
|||
|colspan="2" style="text-align: center;"|<center>[[Dosiero:Sodium metaphosphate 3D.png|200px|Natria metafosfato]]</center> |
|||
|- style="background: green; color: white" |
|||
|colspan="2" style="text-align: center;" |'''Tridimensia kemia strukturo de la <br>Kalia metafosfato''' |
|||
|- style="background: green; color: white" |
|- style="background: green; color: white" |
||
|colspan="2" style="text-align: center;" |'''Alternativa(j) nomo(j)''' |
|colspan="2" style="text-align: center;" |'''Alternativa(j) nomo(j)''' |
||
|- |
|- |
||
|colspan="2" style="text-align: center;" | |
|colspan="2" style="text-align: center;" | |
||
* Metafosfato de natrio |
|||
* Natria salo de metafosfata acido |
|||
* Salo de Kurrol |
|||
* Salo de Maddrell |
|||
|- |
|- |
||
||[[Kemia formulo]]|| |
||[[Kemia formulo]]||<big><center>'''NaPO<sub>3</sub>'''</center></big> |
||
|- |
|- |
||
|[[CAS-numero|CAS-numero-kodo]]|| |
|[[CAS-numero|CAS-numero-kodo]]||[https://commonchemistry.cas.org/detail?cas_rn=10361-03-2 10361-03-2] |
||
|- |
|- |
||
|[[PubChem|PubChem-kodo]]|| |
|[[PubChem|PubChem-kodo]]||[https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/16133893 16133893] |
||
|- style="background: green; color: white" |
|- style="background: green; color: white" |
||
|colspan="2" style="text-align: center;" |'''Fizikaj proprecoj''' |
|colspan="2" style="text-align: center;" |'''Fizikaj proprecoj''' |
||
|- |
|- |
||
|[[Aspekto]]|| |
|[[Aspekto]]||Blanka kristala polvo |
||
|- |
|- |
||
|[[ |
|[[Molmaso]]||101,96113128 g mol<sup>−1</sup> |
||
|- |
|- |
||
|[[Mortiga dozo (LD50)]]|| |
|[[Mortiga dozo (LD50)]]||830 mg/kg (muso, buŝa) |
||
|- style="background: yellow; color: black" |
|- style="background: yellow; color: black" |
||
|colspan="2" style="text-align: center;" |[[ |
|colspan="2" style="text-align: center;" |[[GHS pri klasado kaj etikedado de kemiaĵoj|'''GHS etikedigo de kemiaĵoj''']] |
||
|- |
|- |
||
|[[GHS Damaĝo-piktogramoj|GHS Damaĝo-piktogramo]]||<center>{{GHS Piktogramo|07}}</center> |
|||
|[[Listo da R-Deklaroj|Risko]]||{{EL}}[[Listo da R-Deklaroj#R45|R45]] [[Listo da R-Deklaroj#R23/25|R23/25]] [[Listo da R-Deklaroj#R50/53|R50/53]] |
|||
|- |
|- |
||
|[[GHS pri klasado kaj etikedado de kemiaĵoj|GHS Signalvorto]]||Averto |
|||
|[[Listo da S-Deklaroj|Sekureco]]||{{EL}}[[Listo da S-Deklaroj#S45|S45]] [[Listo da S-Deklaroj#S53|S53]] [[Listo da S-Deklaroj#S60|S60]] [[Listo da S-Deklaroj#S61|S61]] |
|||
|- |
|||
⚫ | |||
|[[GHS Deklaroj pri damaĝoj]]||{{H-Frazoj|320}} |
|||
|colspan="2" style="text-align: center;" |[[Ŝablono:Danĝerosimboloj|'''Pridanĝeraj indikoj''']] |
|||
|- |
|- |
||
|[[GHS Deklaroj pri antaŭgardoj]]|| {{P-Frazoj|305+351+338}} |
|||
|colspan="2" style="text-align: center;" | [[Ŝablono:Danĝerosimboloj|'''Danĝero''']] {{Danĝerosimboloj|Xi|T}} |
|||
|-style="background: yellow; color: black" |
|||
|colspan="2" style="text-align: center with=50%;"|<center><small>Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo<br>({{GdC|25}} kaj 100 kPa)</small></center> |
|||
|} |
|} |
||
'''Natria metafosfato''', '''metafosfato de natrio''' aŭ <big>'''NaPO<sub>3</sub>'''</big> estas neorganika komponaĵo, alkala salo de [[metafosfata acido]], blanka aŭ kristala substanco, preskaŭ nesolvebla en akvo, tamen, solvebla en acidoj. Ĝi estigas [[polimero|oligomerojn]], kiu estas tri- aŭ kvar- hidrataj polifosfatoj, kies baza strukturo estas Na<sub>2</sub>O . P<sub>2</sub>O<sub>3</sub>, uzata kiel [[dieta suplemento]]<ref>[https://books.google.com.br/books?id=6mGmxYqqiREC&pg=PA19&dq=Sodium+metaphosphate+food+additive&hl=en&sa=X&ved=0CB0Q6AEwAGoVChMI46zih43ZxwIVAYWQCh2SCA8X#v=onepage&q=Sodium%20metaphosphate%20food%20additive&f=false Food Additive Toxicology], Maga</ref>, [[emulsio|emulsianto]]<ref>[https://books.google.com.br/books?id=o5ErAAAAYAAJ&pg=PA16&dq=Sodium+metaphosphate+emulsifier&hl=en&sa=X&ved=0CCYQ6AEwAGoVChMI3M6azZDZxwIVgROQCh2jVQLV#v=onepage&q=Sodium%20metaphosphate%20emulsifier&f=false Chemicals Used in Food Processing]</ref>, [[sekvestranto (kemio)|sekvestranto]], kaj teksturiganto<ref>[https://books.google.com.br/books?id=zIwrAAAAYAAJ&pg=PA37&dq=Sodium+metaphosphate+texturizer&hl=en&sa=X&ved=0CCIQ6AEwAWoVChMIms2k6JDZxwIVxhyQCh0XVQB5#v=onepage&q=Sodium%20metaphosphate%20texturizer&f=false The Use of Chemical Additives in Food Processing], National Research Council (U.S.). Food Protection Committee</ref>. Ĝi same uzatas kiel poluradagento, plidensiganto en dentrokremoj, farado de likvaj sapoj, skrapado, akvo-moliganto, kosmetikaĵoj, kaj en tekstila industrio. |
'''Natria metafosfato''', '''metafosfato de natrio''' aŭ <big>'''NaPO<sub>3</sub>'''</big> estas neorganika komponaĵo, alkala salo de [[metafosfata acido]], blanka aŭ kristala substanco, preskaŭ nesolvebla en akvo, tamen, solvebla en acidoj. Ĝi estigas [[polimero|oligomerojn]], kiu estas tri- aŭ kvar- hidrataj polifosfatoj, kies baza strukturo estas Na<sub>2</sub>O . P<sub>2</sub>O<sub>3</sub>, uzata kiel [[dieta suplemento]]<ref>[https://books.google.com.br/books?id=6mGmxYqqiREC&pg=PA19&dq=Sodium+metaphosphate+food+additive&hl=en&sa=X&ved=0CB0Q6AEwAGoVChMI46zih43ZxwIVAYWQCh2SCA8X#v=onepage&q=Sodium%20metaphosphate%20food%20additive&f=false Food Additive Toxicology], Maga</ref>, [[emulsio|emulsianto]]<ref>[https://books.google.com.br/books?id=o5ErAAAAYAAJ&pg=PA16&dq=Sodium+metaphosphate+emulsifier&hl=en&sa=X&ved=0CCYQ6AEwAGoVChMI3M6azZDZxwIVgROQCh2jVQLV#v=onepage&q=Sodium%20metaphosphate%20emulsifier&f=false Chemicals Used in Food Processing]</ref>, [[sekvestranto (kemio)|sekvestranto]], kaj teksturiganto<ref>[https://books.google.com.br/books?id=zIwrAAAAYAAJ&pg=PA37&dq=Sodium+metaphosphate+texturizer&hl=en&sa=X&ved=0CCIQ6AEwAWoVChMIms2k6JDZxwIVxhyQCh0XVQB5#v=onepage&q=Sodium%20metaphosphate%20texturizer&f=false The Use of Chemical Additives in Food Processing], National Research Council (U.S.). Food Protection Committee</ref>. Ĝi same uzatas kiel poluradagento, plidensiganto en dentrokremoj, farado de likvaj sapoj, skrapado, akvo-moliganto, kosmetikaĵoj, kaj en tekstila industrio. |
||
== |
== Sintezoj == |
||
===Sintezo 1=== |
|||
* Neŭtraligo de metafosfata acido kaj [[natria hidroksido]]. Oligomeroj estiĝas kiam temperaturo altiĝas pli ol 500-600°С: |
* Neŭtraligo de metafosfata acido kaj [[natria hidroksido]]. Oligomeroj estiĝas kiam temperaturo altiĝas pli ol 500-600°С: |
||
<center> |
|||
{|cellspacing=10 cellpadding=10 border=5 |
|||
| |
|||
<big><center><math>\mathsf{HPO_3 + NaOH \ \xrightarrow{}\ NaPO_3 + H_2O }</math></center></big> |
<big><center><math>\mathsf{HPO_3 + NaOH \ \xrightarrow{}\ NaPO_3 + H_2O }</math></center></big> |
||
|- |
|||
|} |
|||
</center> |
|||
===Sintezo 2=== |
|||
* Traktado de [[fosfata acido]] kaj [[natria klorido]]: |
* Traktado de [[fosfata acido]] kaj [[natria klorido]]: |
||
<center> |
|||
{|cellspacing=10 cellpadding=10 border=5 |
|||
| |
|||
<big><center><math>\mathsf{H_3PO_4 + NaCl \ \xrightarrow{400-500^oC}\ NaPO_3 + HCl + H_2O }</math></center></big> |
<big><center><math>\mathsf{H_3PO_4 + NaCl \ \xrightarrow{400-500^oC}\ NaPO_3 + HCl + H_2O }</math></center></big> |
||
|- |
|||
⚫ | |||
|} |
|||
</center> |
|||
===Sintezo 3=== |
|||
⚫ | |||
<center> |
|||
{|cellspacing=10 cellpadding=10 border=5 |
|||
| |
|||
<big><center><math>\mathsf{NaH_2PO_4 \ \xrightarrow{220-250^oC}\ NaPO_3 + H_2O }</math></center></big> |
<big><center><math>\mathsf{NaH_2PO_4 \ \xrightarrow{220-250^oC}\ NaPO_3 + H_2O }</math></center></big> |
||
|- |
|||
|} |
|||
</center> |
|||
===Sintezo 4=== |
|||
* Malkomponiĝo de [[Dunatria pirofosfato|natria pirofosfato]]: |
* Malkomponiĝo de [[Dunatria pirofosfato|natria pirofosfato]]: |
||
<center> |
|||
{|cellspacing=10 cellpadding=10 border=5 |
|||
| |
|||
<big><center><math>\mathsf{Na_2H_2P_2O_7 \ \xrightarrow{220-250^oC}\ 2NaPO_3 + H_2O }</math></center></big> |
<big><center><math>\mathsf{Na_2H_2P_2O_7 \ \xrightarrow{220-250^oC}\ 2NaPO_3 + H_2O }</math></center></big> |
||
|- |
|||
|} |
|||
</center> |
|||
== Reakcioj == |
== Reakcioj == |
||
===Reakcio 1=== |
|||
* Per hejtata akvo ĝi estigas diversajn fosfatojn: |
* Per hejtata akvo ĝi estigas diversajn fosfatojn: |
||
<center> |
|||
⚫ | |||
{|cellspacing=10 cellpadding=10 border=5 |
|||
| |
|||
⚫ | |||
|- |
|||
|} |
|||
</center> |
|||
===Reakcio 2=== |
|||
* Per varmaj alkalaj solvaĵoj ĝi same estigas malsamajn fosfatojn: |
* Per varmaj alkalaj solvaĵoj ĝi same estigas malsamajn fosfatojn: |
||
<center> |
|||
{|cellspacing=10 cellpadding=10 border=5 |
|||
| |
|||
<big><center><math>\mathsf{NaPO_3 \ \xrightarrow{NaOH, 40-100^oC}\ Na_3P_3O_9, Na_3PO_4, Na_5P_3O_{10}, Na_4P_2O_7, Na_6P_4O_{13} }</math></center></big> |
<big><center><math>\mathsf{NaPO_3 \ \xrightarrow{NaOH, 40-100^oC}\ Na_3P_3O_9, Na_3PO_4, Na_5P_3O_{10}, Na_4P_2O_7, Na_6P_4O_{13} }</math></center></big> |
||
|- |
|||
|} |
|||
</center> |
|||
===Reakcio 3=== |
|||
* Natria metafosfato faras duoble-interŝanĝan reakcion kun [[arĝenta nitrato]]: |
* Natria metafosfato faras duoble-interŝanĝan reakcion kun [[arĝenta nitrato]]: |
||
<center> |
|||
⚫ | |||
{|cellspacing=10 cellpadding=10 border=5 |
|||
| |
|||
⚫ | |||
|- |
|||
|} |
|||
</center> |
|||
== Literaturo == |
== Literaturo == |
||
Linio 59: | Linio 132: | ||
* [https://books.google.com.br/books?id=4Ub9BAAAQBAJ&pg=PA523&dq=Sodium+metaphosphate&hl=en&sa=X&ved=0CE8Q6AEwCWoVChMIgaiG3tzYxwIVg0GQCh3YPwN4#v=onepage&q=Sodium%20metaphosphate&f=false The Chemistry of Phosphorus: Pergamon Texts in Inorganic Chemistry, Volume 3], Arthur D. F. Toy |
* [https://books.google.com.br/books?id=4Ub9BAAAQBAJ&pg=PA523&dq=Sodium+metaphosphate&hl=en&sa=X&ved=0CE8Q6AEwCWoVChMIgaiG3tzYxwIVg0GQCh3YPwN4#v=onepage&q=Sodium%20metaphosphate&f=false The Chemistry of Phosphorus: Pergamon Texts in Inorganic Chemistry, Volume 3], Arthur D. F. Toy |
||
==Vidu ankaŭ== |
|||
⚫ | |||
* '''[[Kalia metafosfato]]''' |
|||
⚫ | |||
== Referencoj == |
== Referencoj == |
||
{{referencoj|3}} |
{{referencoj|3}} |
||
{{Portalo|Kemio}} |
{{Portalo|Kemio}} |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[Kategorio:Natriaj kombinaĵoj]] |
[[Kategorio:Natriaj kombinaĵoj]] |
Nuna versio ekde 17:29, 1 apr. 2024
Natria metafosfato | ||
Plata kemia strukturo de la Kalia metafosfato | ||
Trimera[1] konfiguracio de la Natria metafosfato | ||
Tridimensia kemia strukturo de la Kalia metafosfato | ||
Alternativa(j) nomo(j) | ||
| ||
Kemia formulo | ||
CAS-numero-kodo | 10361-03-2 | |
PubChem-kodo | 16133893 | |
Fizikaj proprecoj | ||
Aspekto | Blanka kristala polvo | |
Molmaso | 101,96113128 g mol−1 | |
Mortiga dozo (LD50) | 830 mg/kg (muso, buŝa) | |
GHS etikedigo de kemiaĵoj | ||
GHS Damaĝo-piktogramo | ||
GHS Signalvorto | Averto | |
GHS Deklaroj pri damaĝoj | H320 | |
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj | P305+351+338 | |
(25 °C kaj 100 kPa) |
Natria metafosfato, metafosfato de natrio aŭ NaPO3 estas neorganika komponaĵo, alkala salo de metafosfata acido, blanka aŭ kristala substanco, preskaŭ nesolvebla en akvo, tamen, solvebla en acidoj. Ĝi estigas oligomerojn, kiu estas tri- aŭ kvar- hidrataj polifosfatoj, kies baza strukturo estas Na2O . P2O3, uzata kiel dieta suplemento[2], emulsianto[3], sekvestranto, kaj teksturiganto[4]. Ĝi same uzatas kiel poluradagento, plidensiganto en dentrokremoj, farado de likvaj sapoj, skrapado, akvo-moliganto, kosmetikaĵoj, kaj en tekstila industrio.
Sintezoj
[redakti | redakti fonton]Sintezo 1
[redakti | redakti fonton]- Neŭtraligo de metafosfata acido kaj natria hidroksido. Oligomeroj estiĝas kiam temperaturo altiĝas pli ol 500-600°С:
|
Sintezo 2
[redakti | redakti fonton]- Traktado de fosfata acido kaj natria klorido:
|
Sintezo 3
[redakti | redakti fonton]- Malkomponado de la natria fosfato unubaza:
|
Sintezo 4
[redakti | redakti fonton]- Malkomponiĝo de natria pirofosfato:
|
Reakcioj
[redakti | redakti fonton]Reakcio 1
[redakti | redakti fonton]- Per hejtata akvo ĝi estigas diversajn fosfatojn:
|
Reakcio 2
[redakti | redakti fonton]- Per varmaj alkalaj solvaĵoj ĝi same estigas malsamajn fosfatojn:
|
Reakcio 3
[redakti | redakti fonton]- Natria metafosfato faras duoble-interŝanĝan reakcion kun arĝenta nitrato:
|
Literaturo
[redakti | redakti fonton]- Chemical Book
- The Good Scents Company
- Handbook of Preservatives, Michael Ash, Irene Ash
- Food Additives Handbook, Richard J. Lewis
- The Chemistry of Phosphorus: Pergamon Texts in Inorganic Chemistry, Volume 3, Arthur D. F. Toy
Vidu ankaŭ
[redakti | redakti fonton]Referencoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ Trimeroj estas polimeroj kun tri bazaj unuoj.
- ↑ Food Additive Toxicology, Maga
- ↑ Chemicals Used in Food Processing
- ↑ The Use of Chemical Additives in Food Processing, National Research Council (U.S.). Food Protection Committee
|