Azaroaren 11-en iturria ikusi

'''Azaroaren 11''' [[egutegi gregoriano|gregoriotar egutegiaren]] [[urte]]ko hirurehun eta hamabostgarren [[egun]]a da, 316.a [[bisurte]]etan. 50 egun falta dira urtea amaitzeko.

{{eguneko-goiburua|11|11}}

{{egungertaerak}}

== Gertaerak ==

=== Euskal Herria ===
* [[1978]] &ndash; [[Euskadi Ta Askatasuna|ETAk]] bi goardia zibil erail zituen [[Gipuzkoa]]n.
* [[1979]] &ndash; 
** ETAk Javier Ruperez [[Zentro Demokratikoaren Batasuna|UCDko]] politikaria bahitu zuen.
** [[Guardia Zibil]]ek [[Mikel Arregi Marin]] hil zuten errepidean [[Etxarri Aranatz]]en. Bidean ez zen ez kontrolik, ez seinalerik. Arregi [[HB]]ko kidea zen, eta zinegotzia [[Lakuntza]]n
* [[1996]] &ndash; ETAk Cosme Delclaux bahitu zuen.
* [[1995]] &ndash; [[Bilboko metroa]] inauguratu zen, [[Plentzia]]tik [[Zazpikaleak|Zazpi kaleetara]] doan tartea.
* [[2009]] &ndash; [[Espainiako errege-erreginen zerrenda|Espainiako errege-erreginek]] eta [[Karolina Monakokoa]]k Donostiara joan eta [[Donostiako Aquariuma|Aquariuma]] berriz inauguratu zuten.
* [[2010]] &ndash; [[Becky ekaitza]]k [[Bermeo]]n hildako bat eta kalte handiak eragin ditu [[Euskal Herriko kosta]]ldean, batez ere [[Donostia]]n.

=== Mundua ===
* [[844]] &ndash; [[Kordobako Emirerria]] eta [[bikingo]]en arteko [[Tabladako gudua]]
* [[1889]] &ndash; [[Washington]] [[Ameriketako Estatu Batuak|Ameriketako Estatu Batuetako]] 42. estatua bihurtu zen.
* [[1918]]:
** [[Lehen Mundu Gerra]] amaitu zen, [[Alemania]]k armistizioa sinatu eta [[Frantzia]]ri [[Alsazia]] eta [[Lorrena]] itzuliz.
** [[Polonia]]k independentzia politikoa lortu zuen.
* [[1942]] &ndash; [[Bigarren Mundu Gerra]]n, [[nazionalsozialismo|naziek]] [[Vichy]] (Frantziako hegoaldean) hartu zuten.
* [[1965]] &ndash; [[Rhodesia]]k aldebakarreko independentzia aldarrikatu zuen.
* [[1975]] &ndash; [[Angola]]k independentzia politikoa lortu zuen.
* [[1978]] &ndash; [[Galaxia operazioa]]: Espainiar militar talde bat egun gutxiren buruan [[estatu-kolpe]] bat burutzeko egitasmoa prestatzeko [[Madril]]go Galaxia kafetegian bildu zen.
* [[1981]] &ndash; [[Antigua eta Barbuda]] [[Nazio Batuen Erakundea|Nazio Batuen Erakundeko]] kide gisa
* [[2010]] &ndash; [[Port-au-Prince]] larrialdi egoeran [[kolera]]rengatik.

== Arte eta kultura ==
=== Euskal Herria ===
* [[1926]] &ndash; ''[[El caserío]]'' (euskaraz: ''Baserria''), [[Jesus Guridi]]ren musika eta [[Federico Romero|F. Romero]] eta [[Guillermo Fernández-Shaw|G. Fernández-Shawren]] libretoa duen [[zarzuela]] estreinatu zen Madrilgo [[Zarzuelako Antzokia]]n.
* [[2011]] &ndash; [[2014ko Xilaba Bertsulari Xapelketa|Laugarren Xilaba Bertsulari Xapelketako]] finalean [[Sustrai Colina]]k bere lehenengo txapela jantzi zuen.

=== Mundua ===
* [[1943]] &ndash; ''[[Sahara (1943ko filma)|Sahara]]'' filma estreinatu zen, [[Zoltán Korda]]k zuzendu eta [[Humphrey Bogart]] aktoreak antzeztu zutelarik.
* [[1947]] &ndash; ''[[Gentleman's Agreement]]'' (''Jaunaren Adostasunaz'') filma estreinatu zen, [[Elia Kazan]]ek zuzendu eta [[Gregory Peck]], [[Dorothy McGuire]], [[John Garfield]], [[Celeste Holm]], [[June Havoc]] eta [[Anne Revere]] aktoreek antzeztu zuten.
* [[1967]] &ndash; ''[[Cool Hand Luke]]'' filma estreinatu zen, [[Stuart Rosenberg]]ek zuzendu eta [[Paul Newman]], [[George Kennedy]] eta [[Strother Martin]] aktoreek antzeztu zutelarik.
* [[2001]] &ndash; ''[[Monster's Ball]]'' (''Mustruoaren Pilota'') filma estreinatu zen, [[Marc Forster]]ek zuzendu eta [[Billy Bob Thornton]], [[Halle Berry]], [[Heath Ledger]], [[Peter Boyle]] eta [[Sean Combs]] aktoreek antzeztu zutelarik.
* [[2009]] &ndash; ''[[Harry Brown (filma)|Harry Brown]]'' filma estreinatu zen, [[Daniel Barber (zuzendaria)|Daniel Barberek]] zuzendu eta [[Michael Caine]], [[Emily Mortimer]], [[Plan B (rapper)|Ben Drew]], [[Charlie Creed-Miles]], [[David Bradley (aktorea)|David Bradley]], [[Jack O'Connell (aktorea)|Jack O'Connell]] eta [[Sean Harris]] aktoreek antzeztu zuten.

== Zientzia eta teknologia ==
=== Euskal Herria ===

=== Mundua ===
* [[1939]] &ndash; [[George Van Biesbroeck]]ek ''[[1464 Armisticia|Armisticia]]'' [[asteroide]]a aurkitu zuen.
* [[2006]] &ndash; [[Japonia]]n [[PlayStation 3]] [[bideo-joko]]en kontsola merkaturatu zen.
* [[2019]] &ndash; [[Merkurioren trantsitu]]a.

== Kirolak ==
=== Euskal Herria ===

=== Mundua ===

== Jaiotzak ==

=== Euskal Herria ===
* [[1742]] &ndash; [[Jean Dyzès]], lapurtar politikaria (h. [[1830]]).
* [[1755]] &ndash; [[Martin Alzaga]], [[aramaio]]ar merkataria, politikaria eta [[Buenos Aires]]ko alkatea (h. [[1812]]).
* [[1839]] &ndash; [[Martina de Zuricalday]], bilbotar enpresaburua, pasteldegi-txokolategien aitzindaritzat hartua Euskal Herrian (h. [[1932]]).
* [[1880]] &ndash; [[Martin Zubeldia|Martin Zubeldia, ''Gumersindo de Estella'']], nafar fraide [[kaputxino]]a (h. [[1974]]).
* [[1898]] &ndash; [[José María Laka]], bizkaitar futbolaria (h. [[1977]]).
* [[1905]] &ndash; [[Martin Itziar]], euskal idazlea (h. [[1978]]).
* [[1908]] &ndash; [[Serafín Ahedo]], euskal herritar futbolaria (h. [[1988]]).
* [[1911]] &ndash; [[Jose Sagarna]], bizkaitar abadea, [[Espainiako Gerra Zibila|Gerra Zibilean]] [[frankismo|frankistek]] eraila (h. [[1936]]).
* [[1912]] &ndash; [[Jaime del Burgo]], nafar artikulugile eta historialaria (h. [[2005]]).
* [[1916]] &ndash; [[Mattin Treku]], euskal idazle eta bertsolaria (h. [[1981]]).
* [[1919]] &ndash; [[Castor Narvarte]], gipuzkoar filosofo, unibertsitate-irakasle, idazle eta ideia demokratikoen defendatzailea (h. [[2011]]).
* [[1921]] &ndash; [[Martin Ugalde]], gipuzkoar kazetaria, euskal idazlea eta politikaria (h. [[2004]]).
* [[1923]] &ndash; [[Jose Luis Goti]], bizkaitar sendagilea (h. [[1998]]).
* [[1924]] &ndash; [[Luis Martín-Santos]], donostiar idazle eta sendagilea, [[Maroko]]n (h. [[1964]]).
* [[1925]] &ndash; [[Jose Luis Lekuona|Jose Luis Lekuona, ''Lexoti'']], gipuzkoar bertsolaria (h. [[2006]]).
* [[1927]] &ndash; [[Juan Mari Lekuona|Juan Maria Lekuona]], euskal olerkari, irakasle eta idazlea (h. [[2005]]).
* [[1931]] &ndash; [[Adolfo Sarasketa]], gipuzkoar futbolaria (h. [[2015]]).
* [[1933]] &ndash; [[Javier Garro]], nafar dentista eta [[Osasunako presidenteen zerrenda|Osasunako presidentea]] (h. [[2003]]).
* [[1937]] &ndash; [[Juan Jose Etxabe]], [[Euskadi Ta Askatasuna|ETAko]] buruzagia eta lehen ekintzaileetako bat (h. [[1996]]).
* [[1939]] &ndash; [[Ramuntxo Kanblong]], lapurtar politikari jeltzalea, [[Ipar Buru Batzarra]]ren presidentea (h. [[2021]]).
* [[1944]] &ndash; [[Eugenio Arellano]], nafar apaiz katolikoa.
* [[1947]] &ndash;
** [[Joseba Betzuen|José Ramón Betzuen]], bizkaitar futbolaria ohia.
** [[Pedro Eza Goyeneche]], [[Nafar Herriaren Batasuna|UPNko]] nafar politikaria.
** [[Imanol Larzabal|Imanol]], [[euskal abeslari|euskal egile abeslaria]] (h. [[2004]]).
* [[1949]] &ndash; [[Aitor Agirre]], bizkaitar futbolari ohia.
* [[1950]] &ndash; [[Maribel Arriortua]], bizkaitar kimikaria eta [[Euskal Herriko Unibertsitatea|EHUko]] irakaslea.
* [[1959]] &ndash; [[Joseba Barandiaran]], [[German Rodriguez]]en hilketaren aurka manifestatzen ari zela Poliziak tiroz hil zuen gipuzkoar gaztea (h. [[1978]]).
* [[1960]] &ndash; [[Ángel José Gómez Montoro]], [[Nafarroako Unibertsitatea|Nafarroako Unibertsitateko]] errektore ohia, [[Zamora]]n.
* [[1962]] &ndash; [[Arturo Azkorra]], bizkaitar telekomunikazio ingeniaria.
* [[1964]] &ndash; [[Anabel Alonso]], bizkaitar aktore eta telebistako aurkezlea.
* [[1967]] &ndash; [[Klaudio Landa]], bizkaitar kazetari eta telebista aurkezlea.
* [[1970]] &ndash;
** [[Idurre Eskisabel]], gipuzkoar kazetaria eta antropologoa, [[Euskal Herriko Unibertsitatea|EHU]]ko kazetaritza irakaslea.
** [[José Tomás Toro]], bizkaitar [[judo]]ka ohia.
* [[1974]] &ndash; [[Gorka Maneiro]], [[Batasuna, Aurrerapena eta Demokrazia|UPyDko]] gipuzkoar politikaria.
* [[1979]] &ndash; [[Maider del Río Larramendi]], bizkaitar osasun psikologoa.
* [[1984]] &ndash; [[Borja Fernández]], bizkaitar patinatzaile ohia.
* [[1986]] &ndash; [[Javier Iriarte]], nafar txirrindularia.
* [[1987]] &ndash; [[Kepa del Olmo]], bizkaitar futbolari ohia.
* [[1989]] &ndash; [[Ibai Gómez]], bizkaitar futbolaria.
* [[1997]] &ndash; [[Oier Luengo]], bizkaitar futbolaria.
* [[2004]] - [[César Palacios Pérez]], nafar futbolaria.

=== Mundua ===
* [[1050]] &ndash; [[Henrike IV.a Germaniako Erromatar Inperio Santukoa|Henrike IV.a]], [[Germaniako Erromatar Inperio Santua|Germaniako Erromatar Inperio Santuko]] enperadorea (h. [[1106]]).
* [[1154]] &ndash; [[Antso I.a Portugalgoa]], [[Portugal]]go erregea (h. [[1211]]).
* [[1155]] &ndash; [[Alfontso VIII.a Gaztelakoa]], [[Gaztelako Erresuma|Gaztelako erregea]] (h. [[1214]]).
* [[1491]] &ndash; [[Martin Bucer]], [[Erreforma protestantea|erreforma]]-garaiko erlijio-berritzaile alemana (h. [[1551]]).
* [[1493]] &ndash; [[Parazeltso|Paracelso]], suitzar mediku, botaniko, alkimista, astrologo eta okultista (h. [[1541]]).
* [[1579]] &ndash; [[Frans Snyders]], flandriar margolaria (h. [[1657]]).
* [[1664]] &ndash; [[René de Beauvau]], frantziar artzapezpikua (h. [[1739]]).
* [[1730]] &ndash; [[Jacques de Flesselles]], Parisko merkatarien azken prebostea (h. [[1789]]).
* [[1744]] &ndash; [[Abigail Smith Adams]], bigarren AEBtako [[Lehen dama|Lehen Dama]] (h. [[1818]]).
* [[1748]] &ndash; [[Karlos IV.a Espainiakoa]], ''Ehiztaria'', [[Espainiako errege-erreginen zerrenda|Espainiako]] erregea (h. [[1819]]).
* [[1785]] &ndash; [[Diponegoro]], [[Java (uhartea)|Javako uharteko]] Jogjakarta hiriko printzea (h. [[1885]]).
* [[1821]] &ndash; [[Fedor Dostoievski|Fiodor Dostojevski]], errusiar idazlea (h. [[1881]]).
* [[1826]] &ndash; [[Elise Arnberg]], suediar [[Miniaturazko erretratu|miniaturista]] eta argazkilaria (h. [[1891]]).
* [[1832]] &ndash; [[Philippe Jolyet]], frantziar margolaria (h. [[1908]]).
* [[1838]] &ndash; [[Eugène Lefébure]], frantziar egiptologoa (h. [[1908]]).
* [[1845]] &ndash; [[Jules Guesde]], frantziar politikaria (h. [[1922]]).
* [[1846]] &ndash; [[Eulalie Papavoine]], Parisko jostuna, [[Parisko Komuna]]n parte hartu zuena (h. [[1875]]).
* [[1852]] &ndash; [[Franz Conrad von Hötzendorf]], [[Lehen Mundu Gerra]]n paper oso garrantzitsua izan zuen austriarra (h. [[1925]]).
* [[1859]] &ndash; [[Belle Gunness]], norvegiar-estatubatuar serieko hiltzailea (h. [[1908]]).
* [[1863]] &ndash; [[Paul Signac]], frantziar margolaria (h. [[1935]]).
* [[1864]] &ndash; [[Alfred Hermann Fried]], austriar kazetari eta bakezalea, 1911ko [[Bakearen Nobel Saria]] (h. [[1921]]).
* [[1866]] &ndash; [[Antoine Meillet]], frantziar hizkuntzalaria (h. [[1936]]).
* [[1867]] &ndash; [[James Edward Quibell]], britainiar egiptologoa (h. [[1935]]).
* [[1869]] &ndash; [[Viktor Emanuel III.a Italiakoa]], [[Italia]]ko erregea (h. [[1947]]).
* [[1870]] &ndash; [[Sigfrid Edström]], suediar industrialaria, [[Nazioarteko Batzorde Olinpiko]]ko 4. presidentea (h. [[1964]]).
* [[1875]] &ndash; [[Vesto Melvin Slipher]], estatubatuar astronomoa (h. [[1969]]).
* [[1882]] &ndash; [[Gustavo VI.a Adolfo Suediakoa]], [[Suedia]]ko erregea (h. [[1973]]).
* [[1883]] &ndash; [[T. F. O'Rahilly]], irlandar hizkuntalaria (h. [[1953]]).
* [[1885]] &ndash; [[George S. Patton]], estatubatuar militarra (h. [[1945]]).
* [[1893]] &ndash; [[Paul van Zeeland]], [[Belgika]]ko lehen ministroa (h. [[1973]]).
* [[1898]] &ndash; [[René Clair]], frantziar zinemagilea (h. [[1981]]).
* [[1904]] &ndash; [[Alger Hiss]], estatubatuar legelari eta diplomatikoa, Sobietar Batasuneko espioia (h. [[1996]]).
* [[1906]] &ndash; [[Georg Aumann]], alemaniar matematikaria (h. [[1980]]).
* [[1909]] &ndash; [[Robert Ryan]], estatubatuar aktorea (h. [[1973]]).
* [[1910]] &ndash; [[Carl Alvar Wirtanen]], estatubatuar astronomoa (h. [[1990]]).
* [[1911]] &ndash;
** [[Magda Goebbels]], [[Joseph Goebbels]] Hirugarren Reicheko Propaganda ministroaren emaztea (h. [[1945]]).
** [[Roberto Matta]], txiletar margolaria, bere herrialdeko artistarik ospetsuenetarikoa (h. [[2002]]).
** [[José María Sánchez-Silva]], espainiar idazle eta kazetaria (h. [[2002]]).
* [[1914]] &ndash;
** [[Taslim Olawale Elias]], nigeriar [[Nazioarteko Justizia Auzitegia|Nazioarteko Justizia Auzitegiko]] presidentea (h. [[1991]]).
** [[Howard Fast]], estatubatuar eleberrigilea (h. [[2003]]).
** [[Eugene Nida]], XX. mendeko itzulpen teorialari eta [[Biblia]]ren itzultzaile handienetako bat (h. [[2011]]).
* [[1915]] &ndash; [[Anna Schwartz]], estatubatuar ekonomialaria (h. [[2012]]).
* [[1917]] &ndash; [[Manuel Alexandre]], espainiar aktorea (h. [[2010]]).
* [[1918]] &ndash;
** [[Stubby Kaye]], estatubatuar aktore eta umorista (h. [[1997]]).
** [[Florencia Pérez Padilla]], ''Rosario'', sevillar flamenko-dantzaria, aktorea, enpresaburua eta irakaslea (h. [[2000]]).
* [[1920]] &ndash; [[Roy Jenkins]], britainiar politikaria, politikarien biografoa eta [[Europako Batzordea|Europako Batzordeko]] presidentea (h. [[2003]]).
* [[1921]] &ndash; [[Milorad Pavić]], serbiar futbolari eta entrenatzailea (h. [[2005]]).
* [[1922]] &ndash;
** [[George Blake]], britainiar espioia (h. [[2020]]).
** [[Kurt Vonnegut]], estatubatuar eleberrigilea (h. [[2007]]).
* [[1925]] &ndash;
** [[John Guillermin]], britainiar zinemagilea (h. [[2015]]).
** [[Jonathan Winters]], estatubatuar aktore eta umorista (h. [[2013]]).
* [[1926]] &ndash;
** [[José Manuel Caballero Bonald]], espainiar poeta, nobelista eta saiakera-idazlea (h. [[2021]]).
** [[Noah Gordon (eleberrigilea)|Noah Gordon]], ingelesezko eleberrigilea eta kazetaria, Estatu Batuetako bere garaiko idazle hoberenetakoa (h. [[2021]]).
* [[1928]] &ndash;
** [[Carlos Fuentes]], mexikar idazlea, Latinoamerikako idazlerik handienetakoa eta emankorrenetakoa (h. [[2012]]).
** [[Gracita Morales]], espainiar aktorea (h. [[1995]]).
* [[1929]] &ndash; [[Hans Magnus Enzensberger]], alemaniar kazetari, poeta eta saiakera idazlea (h. [[2022]]).
* [[1930]] &ndash;
** [[Mildred Dresselhaus]], "''[[Karbono]]aren zientziaren erregina''" (h. [[2017]]).
** [[Alevtina Koltxina]], sobietar iraupen-eskiatzailea (h. [[2022]]).
* [[1932]] &ndash; [[Jorge Lavelli]], argentinar antzerki-zuzendaria (h. [[2023]]).
* [[1933]] &ndash;
** [[Elizabeth Evatt]], australiar abokatu eta legelari erreformista.
** [[Rosa Regàs]], kataluniar idazlea, [[Espainiako Liburutegi Nazionala|Espainiako Liburutegi Nazionaleko]] zuzendari nagusia (h. [[2024]]).
** [[Miriam Tlali]], eleberri bat argitaratu zuen Hego Afrikako lehenengo emakume beltza (h. [[2017]]).
* [[1935]] &ndash;
** [[Bibi Andersson]], suediar aktorea (h. [[2019]]).
** [[Marie-Pierre Pruvot]], aljeriar-frantziar artista eszenikoa.
* [[1938]] &ndash; [[Wu Yi]], ''Txinako "burdinezko dama"'', txinatar politikaria.
* [[1939]] &ndash; [[Klavdia Boiarskikh]], sobietar iraupen eskiatzailea (h. [[2009]]).
* [[1941]] &ndash; [[Jorge Solari]], argentinar futbolari ohi eta entrenatzailea.
* [[1942]] &ndash;
** [[Charles Konan Banny]], [[Boli Kosta]]ko lehen ministroa (h. [[2021]]).
** [[Juan Pardo (abeslaria)|Juan Pardo]], espainiar kantautore, musikagile eta abeslaria.
* [[1944]] &ndash; [[Pepe Sancho]], espainiar aktorea (h. [[2013]]).
* [[1945]] &ndash; [[Daniel Ortega]], [[Nikaragua]]ko presidentea.
* [[1948]] &ndash;
** [[Aleksandr Baryxnikov]], errusiar pisu-jaurtitzailea (h. [[2024]]).
** [[Jordi Estadella]], kataluniar kazetari, gastronomo, irrati esatari, telebistako aurkezle eta bikoiztailea (h. [[2010]]).
** [[Victoria Prego]], espainiar kazetaria (h. [[2024]]).
* [[1949]] &ndash; [[Ismail Petra Kelantangoa]], [[Kelantan]]go sultana (h. [[2019]]).
* [[1951]] &ndash; [[Kim Peek]], [[Savant sindromea|Savant sindromedun]] estatubatuar ospetsua (h. [[2009]]).
* [[1952]] &ndash; [[Shamim Azad]], bengaliar-britainiar idazle elebiduna.
* [[1955]] &ndash; [[Jigme Singye Wangchuck]], [[Bhutan]]go Dragoi Errege ohia.
* [[1956]] &ndash; [[Edgar Lungu]], [[Zambia]]ko presidentea.
* [[1957]] &ndash; [[Ana Pastor Julián]], espainiar medikua eta [[PP]]ko politikaria.
* [[1958]] &ndash; [[Luz Casal]], espainiar pop-rock abeslaria.
* [[1960]] &ndash; [[Stanley Tucci]], estatubatuar aktore eta zinema zuzendaria.
* [[1962]] &ndash;
** [[Demi Moore]], estatubatuar aktorea.
** [[Judi Trott]], ingeles aktorea.
* [[1963]] - [[Silvia Palumbo]], argentinar LGBT militantea, kantautorea eta feminista.
* [[1964]] &ndash; [[Calista Flockhart]], estatubatuar aktorea.
* [[1966]] &ndash;
** [[Benedicta Boccoli]], italiar aktorea.
** [[Alison Doody]], irlandar aktorea.
* [[1967]] &ndash; [[Nathalie Seseña]], espainiar aktorea.
* [[1974]] &ndash; [[Leonardo DiCaprio]], estatubatuar aktorea.
* [[1978]] &ndash; [[Emma Pedreira]], galiziar idazlea, galegoz idazten duena.
* [[1981]] &ndash; [[Abril Zamora]], kataluniar aktorea eta zuzendaria.
* [[1983]] &ndash;
** [[Philipp Lahm]], alemaniar futbolari ohia.
** [[Vittoria Schisano]], italiar aktorea.
* [[1985]] &ndash; [[Kristin Hallenga]], ingeles kazetari, filantropo eta aktibista (h. [[2024]]).
* [[1990]] &ndash; [[Tom Dumoulin]], herbeherear txirrindularia.
* [[1992]] - [[Elena Herraiz]], espainiar hizkuntzalaria da eta youtuberra.
* [[1996]] &ndash; [[Robin Le Normand]], frantziar futbolaria.
* [[1998]] &ndash; [[Samara Joy]], estatubatuar jazz-kantaria.

== Heriotzak ==

=== Euskal Herria ===
* [[1542]] &ndash; [[Mikel Jatsu Azpilikueta]], [[agaramontar]] leinuko [[Xabier]]ko jauna (j. {{circa|[[1495]]}}).
* [[1749]] &ndash; [[Matías Escalzo]], nafar apaiz katolikoa, [[Astorga]]ko apezpikua (j. [[1690]]).
* [[1767]] &ndash; [[Gaspar Miranda]], errioxar elizgizona, [[Iruñe eta Tuterako artxidiozesia|Iruñeko apezpikua]] (j. [[1687]]).
* [[1817]] &ndash; [[Frantzisko Xabier Mina|Francisco Xavier Mina]] (''Mina gaztea''), [[Iberiar Penintsulako Gerra|Espainiako Independentzia Gerran]] parte hartu zuen [[gerrilla]]ria, [[Mexiko]]n (j. [[1789]]).
* [[1873]] &ndash; [[Eusebio Maria Azkue]], euskal idazlea (j. [[1813]]).
* [[1936]] - [[Josefa Bueno Algárate]], ''La Morota'', nafar etxekoandrea, fusilatua (j. [[1907]]).
* [[1958]] &ndash; [[Angel Agirretxe]], bizkaitar politikari jeltzale eta medikua (j. [[1905]]).
* [[1960]] &ndash; [[Gaëtan Bernoville]], euskal herritar frantsesezko idazlea, [[Paris]]en (j. [[1889]]).
* [[1965]] &ndash; [[Mixel Dargaitz]], lapurtar bertsolaria, [[Landak|Landetan]] (j. [[1892]]).
* [[1968]] &ndash; [[Eusebio Irujo Ollo]], nafar farmazialaria eta politikaria (j. [[1893]]).
* [[1970]] &ndash; [[Víctor Zubizarreta]], bizkaitar musikagile, organo-jole eta pedagogoa (j. [[1899]]).
* [[1979]] &ndash; [[Mikel Arregi Marin]], nafar politikaria, [[Guardia Zibila]]k eraila (j. [[1947]]).
* [[2018]] &ndash; [[Concha Laca]], zeramikaria, artisaua, dekoratzailea eta eskultorea (j. [[1925]]).

=== Mundua ===
* [[565]] &ndash; [[Justiniano I.a]], [[Erroma]]ko enperadorea (j. [[483]]).
* [[1028]] &ndash; [[Konstantino VIII.a]], [[Bizantziar Inperioa|bizantziar enperadorea]] (j. [[960]]).
* [[1285]] &ndash; [[Petri III.a Aragoikoa]], [[Aragoiko Erresuma|Aragoiko]] eta [[Valentziako Erresuma|Valentziako erregea]],[[Bartzelonako Konderria|Bartzelonako kondea]] eta [[Siziliako Erresuma|Siziliako erregea]] (j. [[1240]]).
* [[1288]] &ndash; [[Beatriz Brabantekoa]], [[Turingia]]ko landgravesa ezkontidea eta [[Flandria]]ko kondesa ezkontidea (j. [[1225]]).
* [[1484]] &ndash; [[Luigi Pulci]], italiar poeta (j. [[1432]]).
* [[1561]] &ndash; [[Hans Tausen]], daniar erreformatzailea (j. [[1494]]).
* [[1565]] &ndash; [[Obu Toramasa]], [[Sengoku Aroa|Sengoku aroko]] japoniar [[samurai]]a (j. [[1504]]).
* [[1638]] &ndash; [[Cornelis van Haarlem]], [[Herbehereetako Urrezko Aroa|Herbehereetako Urrezko Aroko]] margolaria (j. [[1562]]).
* [[1677]] &ndash; [[Barbara Strozzi]], [[Barrokoa|barrokoko]] italiar abeslari eta musikagilea (j. [[1619]]).
* [[1751]] &ndash; [[Julien Offroy de La Mettrie]], frantziar sendagile eta filosofoa (j. [[1709]]).
* [[1783]] &ndash; [[Bartolomeo Altomonte]], austriar margolari barrokoa (j. [[1694]]).
* [[1806]] &ndash; [[Fra Diavolo]], italiar abenturazalea, Calabria frantsesen kontra errebela zedin saiatu zena (j. [[1771]]).
* [[1810]] &ndash; [[Johann Zoffany]], alemaniar margolari neoklasikoa (j. [[1733]]).
* [[1855]] &ndash; [[Søren Kierkegaard]], daniar filosofoa (j. [[1813]]).
* [[1861]] &ndash; [[Petri V.a Portugalgoa]], [[Portugalgo Erresuma|Portugalgo erregea]] (j. [[1837]]).
* [[1880]] &ndash;
** [[Ned Kelly]], australiar bidelapurra (j. [[1854]]-[[1855]]).
** [[Lucretia Mott]], emakumeen eskubideen defendatzaile estatubatuarra (j. [[1793]]).
* [[1917]] &ndash; 
** [[Liliʻuokalani]], [[Hawaiiko Erresuma]] independenteko azken estatuburua (j. [[1838]]).
** [[Maria Firmina dos Reis]], brasildar idazlea (j. [[1822]]).
* [[1918]] &ndash;
** [[Leonardo Rucabado]], kantabriar arkitektoa (j. [[1875]]).
** [[Augustin Trébuchon]], [[Lehen Mundu Gerra]]n hil zen azken soldadu frantsesa (j. [[1878]]).
* [[1927]] &ndash; [[Wilhelm Johannsen]], daniar botanikoa (j. [[1857]]).
* [[1938]] &ndash; [[Mary Mallon|Mary Mallon, ''Mary tifoidea'']], ''[[Salmonella]]'' bakterioaren eramaile osasuntsua, nahi gabe pertsona asko kutsatu zituelako ospetsua (j. [[1869]]).
* [[1945]] &ndash; [[Jerome Kern]], estatubatuar musikagilea (j. [[1885]]).
* [[1947]] &ndash; [[Annie Londonderry]], estatubatuar  txirrindularia, kazetaria eta abenturazalea, munduan [[bizikleta]]z ibili zen lehen emakumea  (j. [[1870]]).
* [[1950]] &ndash; [[Alexandros Diomidis]], [[Grezia]]ko lehen ministroa (j. [[1875]]).
* [[1966]] &ndash; [[Domitila de Carvalho]], portugaldar medikua, irakaslea, idazlea eta politikaria, [[Coimbrako Unibertsitatea|Coimbrako Unibertsitatera]] joan zen lehen emakumea (j. [[1871]]).
* [[1973]] &ndash; [[Artturi Ilmari Virtanen]], finlandiar biokimikaria, 1945eko [[Kimikako Nobel Saria]] (j. [[1895]]).
* [[1974]] &ndash; [[Eberardo Pavesi]], italiar txirrindularia (j. [[1883]]).
* [[1976]] &ndash; [[Alexander Calder]], estatubatuar eskultore, marrazkilari eta pintorea (j. [[1898]]).
* [[1979]] &ndash; [[Dimitri Tiomkin]], Ukrainan jaiotako [[estatubatuar]] zinemarako musikaren konpositore eta orkestra zuzendaria (j. [[1894]]).
* [[1990]] &ndash;
** [[Alexis Minotis]], greziar antzerki-zuzendari eta antzezlea (j. [[1900]]).
** [[Yannis Ritsos]], greziar poeta (j. [[1909]]).
* [[1994]] &ndash; [[Elizabeth Maconchy]], irlandar jatorriko britainiar musikagilea (j. [[1907]]).
* [[1995]] &ndash; [[Koloman Gögh]], txekoslovakiar futbolaria (j. [[1948]]).
* [[1999]] &ndash; [[Vivian Ernest Fuchs]], britainiar geologo eta ikertzailea (j. [[1908]]).
* [[2003]] &ndash; [[Miquel Martí i Pol]], kataluniar poeta, idazle eta itzultzailea izan zen, XX. mendeko ezagunenetakoa (j. [[1929]]).
* [[2004]] &ndash; [[Jassir Arafat|Yasser Arafat]], [[Palestina]]ko buruzagia eta 1994ko [[Bakearen Nobel Saria]] (j. [[1929]]).
* [[2005]] &ndash;
** [[Maurits Coppieters]], flandriar politikaria (j. [[1920]]).
** [[Peter Drucker]], estatubatuar kudeaketa-aditu eta idazlea (j. [[1909]]).
* [[2006]] &ndash; [[Esther Lederberg]], estatubatuar mikrobiologoa izan zen, bakterioen genetikan aitzindaria (j. [[1922]]).
* [[2007]] &ndash;
** [[Anders Hald]], daniar estatistikaria, [[estatistikaren historia]]n egindako ikerketengatik ezaguna (j. [[1913]]).
** [[Delbert Mann]], estatubatuar telebista eta zinema zuzendaria (j. [[1920]]).
* [[2010]] &ndash; [[Carlos Edmundo de Ory]], espainiar poeta eta narratzailea (j. [[1923]]).
* [[2014]] &ndash; [[Caty Juan de Corral]], espainiar idazlea, kazetaria, gastronomoa, margolaria eta artista (j. [[1926]]).
* [[2016]] &ndash;
** [[Ilse Aichinger]], austriar idazlea (j. [[1921]]).
** [[Robert Vaughn]], estatubatuar aktorea (j. [[1932]]).
* [[2017]] &ndash;
** ''[[Chiquito de la Calzada]]'', espainiar aktore, abeslari eta umorista (j. [[1932]]).
** [[Kirti Nidhi Bista]], [[Nepal]]go lehen ministroa (j. [[1927]]).
* [[2018]] &ndash; [[Douglas Rain]], kanadar aktorea (j. [[1928]]).
* [[2019]] &ndash; [[Edward Zacca]], [[Jamaika]]ko jarduneko Gobernadore Orokorra (j. [[1931]]).
* [[2020]] &ndash; [[Khalifa bin Salman Al Khalifa]], [[Bahrain]]go lehen ministroa (j. [[1935]]).
* [[2021]] &ndash;
** [[Graeme Edge]], ingeles musikari, egile abeslari, bateria-jotzaile eta olerkaria, ''[[The Moody Blues]]'' taldeko kide sortzailea (j. [[1941]]).
** [[Frederik de Klerk]], [[Hegoafrika]]ko estatu presidentea eta 1993ko [[Bakearen Nobel Saria]] (j. [[1936]]).
* [[2022]] &ndash;
** [[Gallagher (komikoa)|Gallagher]], estatubatuar aktore eta umorista (j. [[1946]]).
** [[María de las Mercedes Goicoa Fernández]], galiziar pianista eta irakaslea (j. [[1928]]).
** [[Keith Levene]], ingeles musikaria, ''[[The Clash]]'' taldeko sortzaileetako bat (j. [[1957]]).

== Jaiak eta urteurrenak ==
* [[Seaska (ikastolen elkartea)|Sehaska egutegiko izendegia]]: Mattin, Martin, Xemartin, Marti eta Likene.
* [[Lehen Mundu Gerra|Armistizio Eguna]] (1918): [[Ipar Euskal Herria]] eta [[Frantzia]]n jaieguna.
* [[Haur]]tzaroaren egun unibertsala.


== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}

{{Hil aurkibidea}}

<center>[[Azaroaren 10]] | [[Wikipedia:Urteko egutegia|Urteko egutegi]] | [[Azaroaren 12]]</center>
[[Kategoria:Urteko egunak]]