Abraham ben Ezra: berrikuspenen arteko aldeak
Itxura
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Ezabatutako kategoria: Euskal juduak, HotCat erabiliz |
t lerro luzea |
||
(19 erabiltzailek tartean egindako 35 berrikusketa ez dira erakusten) | |||
1. lerroa: | 1. lerroa: | ||
{{biografia infotaula automatikoa}} |
|||
[[Fitxategi:Exodus_w_commentary_by_Abraham_ibn_Ezra_1488.jpg|thumb|300px|Abraham Ben Meir Ibn Ezrak eginiko lanetariko baten portada]] |
[[Fitxategi:Exodus_w_commentary_by_Abraham_ibn_Ezra_1488.jpg|thumb|300px|Abraham Ben Meir Ibn Ezrak eginiko lanetariko baten portada]] |
||
'''Abraham |
'''Abraham ben Ezra'''<ref>{{Euskaltzaindia181|orrialdea=16}}</ref> ({{lang-he|אברהם אבן עזרא}}) ([[Tutera]], [[1092]] – [[Calahorra]], [[1167]]) [[Nafarroa]]ko [[Nafarroako Erribera|Erriberako]] pertsonaia garrantzitsua izan zen. Medikua, poeta, gramatikoa, matematikaria, filosofoa, kabalista, astronomo eta bidaiaria izan zen. Bere bidaietan [[Ingalaterra]], [[Frantzia]], [[Italia]], [[Afrika]] eta [[Palestina]] bisitatu zituen. Hainbat liburu idatzi zituen eta bere omenez [[Abenezra (ilargiko kraterra)|Ilargiko krater batek]] bere izena darama. |
||
== Egindako lanak == |
== Egindako lanak == |
||
6. lerroa: | 7. lerroa: | ||
[[Hebreera]]z idazten zuen eta honen gramatikaren inguruko lan oso garrantzitsuak idatzi zituen: |
[[Hebreera]]z idazten zuen eta honen gramatikaren inguruko lan oso garrantzitsuak idatzi zituen: |
||
* ''Moznayim''. 1140. Hebreerazko gramatikan erabiltzen diren terminoen azalpen bat. |
* ''Moznayim''. 1140. Hebreerazko gramatikan erabiltzen diren terminoen azalpen bat. |
||
* Hayyujen lanaren itzulpena hebreerara. |
* Hayyujen lanaren itzulpena hebreerara. |
||
* ''Sefer ha-Yesod'' edo ''Yesod Dikduk'', oraindik ere editatu gabekoa. |
* ''Sefer ha-Yesod'' edo ''Yesod Dikduk'', oraindik ere editatu gabekoa. |
||
* ''Tzakhot'', [[1145]], gramatikari buruzko lanik hoberena, hebreera modernoaren sarrera batekin. |
* ''Tzakhot'', [[1145]], gramatikari buruzko lanik hoberena, hebreera modernoaren sarrera batekin. |
||
* ''Safah Berurah'' |
* ''Safah Berurah'' |
||
* [[ |
* [[Hasiera (Biblia)|Genesiaren]] inguruko lan gramatikal baten sarrera. |
||
=== Beste lan batzuk === |
=== Beste lan batzuk === |
||
* ''Sefat Yeter'', [[Saadia Gaon]]en defentsa [[Dunash ben Labrat]]en aurrean. |
* ''Sefat Yeter'', [[Saadia Gaon]]en defentsa [[Dunash ben Labrat]]en aurrean. |
||
* ''Sefer ha-Shem'' |
* ''Sefer ha-Shem'' |
||
* ''Yesod Mispar'', monografia txiki bat [[zenbaki]]en inguruan eta bukaeran [[ |
* ''Yesod Mispar'', monografia txiki bat [[zenbaki]]en inguruan eta bukaeran [[Babiloniar Inperioa|Babiloniar]]-[[Hebreera]]ren puntuazioaren inguruko sarrera bat. |
||
* ''Iggeret Shabbat'', Sabbataren inguruko pentsaera, [[1158]]an idatzia. |
* ''Iggeret Shabbat'', Sabbataren inguruko pentsaera, [[1158]]an idatzia. |
||
33. lerroa: | 34. lerroa: | ||
== Ikus, gainera == |
== Ikus, gainera == |
||
* [[Erriberar ezagunak]] |
|||
⚫ | |||
== Erreferentziak == |
|||
⚫ | |||
{{erreferentzia_zerrenda}} |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[Kategoria:Nafarroako idazleak|Ben Meir Ibn Ezra, Abraham]] |
|||
⚫ | |||
[[Kategoria:1092ko jaiotzak|Ben Meir Ibn Ezra, Abraham]] |
|||
[[Kategoria:1167ko heriotzak|Ben Meir Ibn Ezra, Abraham]] |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[ar:ابن عزرا]] |
|||
[[ca:Abraham ben Meir ibn Ezra]] |
|||
⚫ | |||
[[cs:Abraham ibn Ezra]] |
|||
[[Kategoria:Hebreerazko idazleak]] |
|||
[[da:Abraham ibn Ezra]] |
|||
⚫ | |||
[[de:Abraham ben Meir ibn Esra]] |
|||
[[Kategoria:XI. mendeko matematikariak]] |
|||
[[en:Abraham ibn Ezra]] |
|||
[[Kategoria:XII. mendeko matematikariak]] |
|||
[[es:Abraham ben Meir ibn Ezra]] |
|||
[[Kategoria:Nafarroa Garaiko medikuak]] |
|||
[[fa:ابراهیم بن عزرا]] |
|||
[[Kategoria:Nafarroa Garaiko zientzialariak]] |
|||
[[fr:Abraham ibn Ezra]] |
|||
⚫ | |||
[[he:אברהם אבן עזרא]] |
|||
⚫ | |||
[[hr:Abraham ben Meir ibn Ezra]] |
|||
[[Kategoria:Nafarroa Garaiko idazleak]] |
|||
[[hu:Ábrahám ibn Ezra]] |
|||
⚫ | |||
[[it:Abraham ibn ‛Ezra]] |
|||
⚫ | |||
[[ja:アブラハム・イブン・エズラ]] |
|||
[[Kategoria:Gizon filosofoak]] |
|||
[[ka:ებნ ეზრა]] |
|||
[[Kategoria:XII. mendeko filosofoak]] |
|||
[[nl:Ibn Ezra]] |
|||
[[Kategoria:Teologo juduak]] |
|||
[[oc:Abraam ben Meir bin Ezra]] |
|||
[[pl:Aben Ezra]] |
|||
[[pms:Abraham ibn Ezra]] |
|||
[[pt:Abraão ibn Ezra]] |
|||
[[ro:Avraham ibn Ezra]] |
|||
[[ru:Ибн Эзра, Авраам]] |
|||
[[sk:Abraham ibn Ezra]] |
|||
[[sl:Abraham Ben Meir Ibn Ezra]] |
|||
[[tr:Abraham ibn Ezra]] |
|||
[[yi:אברהם אבן עזרא]] |
Hauxe da oraingo bertsioa, 23:23, 3 urtarrila 2024 data duena
Abraham ben Ezra | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotzako izen-deiturak | أبو إسحاق إبراهيم بن ماجد بن عزرا, אַבְרָהָם בֶּן מֵאִיר אִבְּן עֶזְרָא |
Jaiotza | Tutera, 1092 |
Herrialdea | Nafarroa Garaia, Euskal Herria |
Bizilekua | Tutera Erroma Lucca Mantua Verona Narbona Béziers Rouen Dreux Londres Proventza |
Talde etnikoa | Juduak |
Heriotza | Calahorra, 1167ko urtarrilaren 23a (74/75 urte) |
Hobiratze lekua | Kabul (en) |
Familia | |
Seme-alabak | ikusi
|
Hezkuntza | |
Hizkuntzak | gaztelania hebreera arabiera |
Jarduerak | |
Jarduerak | poeta, errabinoa, idazlea, itzultzailea, filosofoa, astrologoa, medikua, astronomoa eta matematikaria |
Lantokia(k) | Tutera |
Kidetza | Sefardi |
Genero artistikoa | olerkigintza |
Sinesmenak eta ideologia | |
Erlijioa | judaismoa |
Abraham ben Ezra[1] (hebreeraz: אברהם אבן עזרא) (Tutera, 1092 – Calahorra, 1167) Nafarroako Erriberako pertsonaia garrantzitsua izan zen. Medikua, poeta, gramatikoa, matematikaria, filosofoa, kabalista, astronomo eta bidaiaria izan zen. Bere bidaietan Ingalaterra, Frantzia, Italia, Afrika eta Palestina bisitatu zituen. Hainbat liburu idatzi zituen eta bere omenez Ilargiko krater batek bere izena darama.
Egindako lanak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Gramatika hebraikoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Hebreeraz idazten zuen eta honen gramatikaren inguruko lan oso garrantzitsuak idatzi zituen:
- Moznayim. 1140. Hebreerazko gramatikan erabiltzen diren terminoen azalpen bat.
- Hayyujen lanaren itzulpena hebreerara.
- Sefer ha-Yesod edo Yesod Dikduk, oraindik ere editatu gabekoa.
- Tzakhot, 1145, gramatikari buruzko lanik hoberena, hebreera modernoaren sarrera batekin.
- Safah Berurah
- Genesiaren inguruko lan gramatikal baten sarrera.
Beste lan batzuk
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Sefat Yeter, Saadia Gaonen defentsa Dunash ben Labraten aurrean.
- Sefer ha-Shem
- Yesod Mispar, monografia txiki bat zenbakien inguruan eta bukaeran Babiloniar-Hebreeraren puntuazioaren inguruko sarrera bat.
- Iggeret Shabbat, Sabbataren inguruko pentsaera, 1158an idatzia.
Erlijioa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Matematikak, astronomia eta astrologia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Sefer ha-Ehad, 1etik 9ra zenbakien berezitasunen inguruan.
- Sefer ha-Mispar edo Yesod Mispar, aritmetikaren inguruan.
- Luhot, taula astronomikoekin.
- Sefer ha-'Ibbur, egutegiaren inguruan.
- Keli ha-Nehoseht, astrolabioaren inguruan.
- Shalosh She'elot, David Narboniren hiru gai kronologikori egindako erantzuna.
- She'elot eta Kadrut, Mashallah astrologoaren bi lanen itzulpena.
- Sefer Ha'te'anim, arabiar astrologiari sarrera.
- Reshith Hochma, astrologiara sarrera.
Ikus, gainera
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ Euskaltzaindia. (2016-09-30). (PDF) 181. araua: Erdi Aroko pertsona-izenak. Iruñea, 16 or..
Kategoriak:
- 1092ko jaiotzak
- 1167ko heriotzak
- Tuterarrak
- Hebreerazko idazleak
- Euskal Herriko matematikariak
- XI. mendeko matematikariak
- XII. mendeko matematikariak
- Nafarroa Garaiko medikuak
- Nafarroa Garaiko zientzialariak
- Euskal Herriko filosofoak
- Euskal Herriko astronomoak
- Nafarroa Garaiko idazleak
- Euskal Herriko juduak
- Euskal Herriko erdal idazleak
- Gizon filosofoak
- XII. mendeko filosofoak
- Teologo juduak