Edukira joan

Abraham ben Ezra: berrikuspenen arteko aldeak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Nabigazio historia interaktiboa
← Aurreko ezberdintasuna
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
IkusizkoaWikitestua
tNo edit summary
t lerro luzea
 
(12 erabiltzailek tartean egindako 21 berrikusketa ez dira erakusten)
1. lerroa: 1. lerroa:
{{biografia infotaula automatikoa}}
[[Fitxategi:Exodus_w_commentary_by_Abraham_ibn_Ezra_1488.jpg|thumb|300px|Abraham Ben Meir Ibn Ezrak eginiko lanetariko baten portada]]
[[Fitxategi:Exodus_w_commentary_by_Abraham_ibn_Ezra_1488.jpg|thumb|300px|Abraham Ben Meir Ibn Ezrak eginiko lanetariko baten portada]]
'''Abraham Ben Meir Ibn Ezra''' ([[hebreera]]z אברהם אבן עזרא, edo '''Abenezra''') ([[Tutera]], [[1092]] - [[Kalagorri]], [[1167]]) [[Nafarroa]]ko [[Erribera]]ko pertsonaia garrantzitsua izan zen. Medikua, poeta, gramatikoa, matematikaria, filosofoa, kabalista, astronomo eta bidaiaria izan zen. Bere bidaietan [[Ingalaterra]], [[Frantzia]], [[Italia]], [[Afrika]] eta [[Palestina]] bisitatu zituen. Hainbat liburu idatzi zituen eta bere omenez [[Ilargi]]ko [[krater]] batek bere izena darama.
'''Abraham ben Ezra'''<ref>{{Euskaltzaindia181|orrialdea=16}}</ref> ({{lang-he|אברהם אבן עזרא}}) ([[Tutera]], [[1092]] &ndash; [[Calahorra]], [[1167]]) [[Nafarroa]]ko [[Nafarroako Erribera|Erriberako]] pertsonaia garrantzitsua izan zen. Medikua, poeta, gramatikoa, matematikaria, filosofoa, kabalista, astronomo eta bidaiaria izan zen. Bere bidaietan [[Ingalaterra]], [[Frantzia]], [[Italia]], [[Afrika]] eta [[Palestina]] bisitatu zituen. Hainbat liburu idatzi zituen eta bere omenez [[Abenezra (ilargiko kraterra)|Ilargiko krater batek]] bere izena darama.


== Egindako lanak ==
== Egindako lanak ==
6. lerroa: 7. lerroa:
[[Hebreera]]z idazten zuen eta honen gramatikaren inguruko lan oso garrantzitsuak idatzi zituen:
[[Hebreera]]z idazten zuen eta honen gramatikaren inguruko lan oso garrantzitsuak idatzi zituen:
* ''Moznayim''. 1140. Hebreerazko gramatikan erabiltzen diren terminoen azalpen bat.
* ''Moznayim''. 1140. Hebreerazko gramatikan erabiltzen diren terminoen azalpen bat.
* Hayyujen lanaren itzulpena hebreerara.
* Hayyujen lanaren itzulpena hebreerara.
* ''Sefer ha-Yesod'' edo ''Yesod Dikduk'', oraindik ere editatu gabekoa.
* ''Sefer ha-Yesod'' edo ''Yesod Dikduk'', oraindik ere editatu gabekoa.
* ''Tzakhot'', [[1145]], gramatikari buruzko lanik hoberena, hebreera modernoaren sarrera batekin.
* ''Tzakhot'', [[1145]], gramatikari buruzko lanik hoberena, hebreera modernoaren sarrera batekin.
* ''Safah Berurah''
* ''Safah Berurah''
* [[Genesi]]aren inguruko lan gramatikal baten sarrera.
* [[Hasiera (Biblia)|Genesiaren]] inguruko lan gramatikal baten sarrera.


=== Beste lan batzuk ===
=== Beste lan batzuk ===
* ''Sefat Yeter'', [[Saadia Gaon]]en defentsa [[Dunash ben Labrat]]en aurrean.
* ''Sefat Yeter'', [[Saadia Gaon]]en defentsa [[Dunash ben Labrat]]en aurrean.
* ''Sefer ha-Shem''
* ''Sefer ha-Shem''
* ''Yesod Mispar'', monografia txiki bat [[zenbaki]]en inguruan eta bukaeran [[Babilonia]]r-[[Hebreera]]ren puntuazaioaren inguruko sarrera bat.
* ''Yesod Mispar'', monografia txiki bat [[zenbaki]]en inguruan eta bukaeran [[Babiloniar Inperioa|Babiloniar]]-[[Hebreera]]ren puntuazioaren inguruko sarrera bat.
* ''Iggeret Shabbat'', Sabbataren inguruko pentsaera, [[1158]]an idatzia.
* ''Iggeret Shabbat'', Sabbataren inguruko pentsaera, [[1158]]an idatzia.


33. lerroa: 34. lerroa:


== Ikus, gainera ==
== Ikus, gainera ==
* [[Erriberar ezagunak]]
* [[Euskal Herriko erdal idazleak]]


== Erreferentziak ==
⚫
{{DEFAULTSORT:Ben Meir Ibn Ezra, Abraham}}
{{erreferentzia_zerrenda}}

⚫
{{Bizialdia|1092ko|1167ko|Ben Meir Ibn Ezra, Abraham}}

⚫
[[Kategoria:Tuterarrak]]
[[Kategoria:Hebreerazko idazleak]]
[[Kategoria:Hebreerazko idazleak]]
[[Kategoria:Euskal Herriko matematikariak]]
[[Kategoria:Euskal Herriko matematikariak]]
[[Kategoria:XI. mendeko matematikariak]]
[[Kategoria:XI. mendeko matematikariak]]
[[Kategoria:XII. mendeko matematikariak]]
[[Kategoria:XII. mendeko matematikariak]]
[[Kategoria:Euskal Herriko medikuak]]
[[Kategoria:Nafarroa Garaiko medikuak]]
[[Kategoria:Nafarroa Garaiko zientzialariak]]
[[Kategoria:Euskal Herriko filosofoak]]
[[Kategoria:Euskal Herriko filosofoak]]
[[Kategoria:Euskal Herriko astronomoak]]
[[Kategoria:Euskal Herriko astronomoak]]
[[Kategoria:Nafarroako idazleak]]
[[Kategoria:Nafarroa Garaiko idazleak]]
⚫
[[Kategoria:Tuterarrak]]
[[Kategoria:Euskal Herriko juduak]]
[[Kategoria:Euskal Herriko juduak]]
[[Kategoria:Euskal Herriko erdal idazleak]]
[[Kategoria:Euskal Herriko erdal idazleak]]
[[Kategoria:1092ko jaiotzak]]
[[Kategoria:Gizon filosofoak]]
⚫
[[Kategoria:1167ko heriotzak]]
[[Kategoria:XII. mendeko filosofoak]]
[[Kategoria:XII. mendeko filosofoak]]
⚫
[[Kategoria:Teologo juduak]]

[[ar:ابن عزرا]]
[[az:Avraam ibn Əzra]]
[[ca:Abraham ben Meir ibn Ezra]]
[[cs:Abraham ibn Ezra]]
[[da:Abraham ibn Ezra]]
[[de:Abraham ibn Esra]]
[[en:Abraham ibn Ezra]]
[[es:Abraham ben Meir ibn Ezra]]
[[fa:ابراهیم بن عزرا]]
[[fr:Abraham ibn Ezra]]
[[he:אברהם אבן עזרא]]
[[hr:Abraham ben Meir ibn Ezra]]
[[it:Abraham ibn ‛Ezra]]
[[ja:アブラハム・イブン・エズラ]]
[[ka:ებნ ეზრა]]
[[lad:Avraam ben Meir Ibn Ezra]]
[[nl:Ibn Ezra]]
[[oc:Abraam ben Meir bin Ezra]]
[[pl:Aben Ezra]]
[[pms:Abraham ibn Ezra]]
[[pt:Abraão ibn Ezra]]
[[ro:Avraham ibn Ezra]]
[[ru:Авраам ибн Эзра]]
[[sk:Abraham ibn Ezra]]
[[sl:Abraham Ben Meir Ibn Ezra]]
[[tr:Abraham ibn Ezra]]
[[yi:אברהם אבן עזרא]]

Hauxe da oraingo bertsioa, 23:23, 3 urtarrila 2024 data duena

Abraham ben Ezra

Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakأبو إسحاق إبراهيم بن ماجد بن عزرا, אַבְרָהָם בֶּן מֵאִיר אִבְּן עֶזְרָא
JaiotzaTutera, 1092
Herrialdea Nafarroa Garaia, Euskal Herria
BizilekuaTutera
Erroma
Lucca
Mantua
Verona
Narbona
Béziers
Rouen
Dreux
Londres
Proventza
Talde etnikoaJuduak
HeriotzaCalahorra, 1167ko urtarrilaren 23a (74/75 urte)
Hobiratze lekuaKabul (en) Itzuli
Familia
Seme-alabak
Hezkuntza
Hizkuntzakgaztelania
hebreera
arabiera
Jarduerak
Jarduerakpoeta, errabinoa, idazlea, itzultzailea, filosofoa, astrologoa, medikua, astronomoa eta matematikaria
Lantokia(k)Tutera
KidetzaSefardi
Genero artistikoaolerkigintza
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioajudaismoa
Musicbrainz: 32432fd2-3124-4069-b7aa-0f21216a9dff Edit the value on Wikidata
Abraham Ben Meir Ibn Ezrak eginiko lanetariko baten portada

Abraham ben Ezra[1] (hebreeraz: אברהם אבן עזרא‎) (Tutera, 1092 – Calahorra, 1167) Nafarroako Erriberako pertsonaia garrantzitsua izan zen. Medikua, poeta, gramatikoa, matematikaria, filosofoa, kabalista, astronomo eta bidaiaria izan zen. Bere bidaietan Ingalaterra, Frantzia, Italia, Afrika eta Palestina bisitatu zituen. Hainbat liburu idatzi zituen eta bere omenez Ilargiko krater batek bere izena darama.

Egindako lanak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Gramatika hebraikoa

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hebreeraz idazten zuen eta honen gramatikaren inguruko lan oso garrantzitsuak idatzi zituen:

  • Moznayim. 1140. Hebreerazko gramatikan erabiltzen diren terminoen azalpen bat.
  • Hayyujen lanaren itzulpena hebreerara.
  • Sefer ha-Yesod edo Yesod Dikduk, oraindik ere editatu gabekoa.
  • Tzakhot, 1145, gramatikari buruzko lanik hoberena, hebreera modernoaren sarrera batekin.
  • Safah Berurah
  • Genesiaren inguruko lan gramatikal baten sarrera.

Beste lan batzuk

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Erlijioa

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  • Yesod Mora Vesod Hatorah, 1158 Bibliako mandamenduen arrazoipen bat.

Matematikak, astronomia eta astrologia

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  • Sefer ha-Ehad, 1etik 9ra zenbakien berezitasunen inguruan.
  • Sefer ha-Mispar edo Yesod Mispar, aritmetikaren inguruan.
  • Luhot, taula astronomikoekin.
  • Sefer ha-'Ibbur, egutegiaren inguruan.
  • Keli ha-Nehoseht, astrolabioaren inguruan.
  • Shalosh She'elot, David Narboniren hiru gai kronologikori egindako erantzuna.
  • She'elot eta Kadrut, Mashallah astrologoaren bi lanen itzulpena.
  • Sefer Ha'te'anim, arabiar astrologiari sarrera.
  • Reshith Hochma, astrologiara sarrera.

Ikus, gainera

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. ↑ Euskaltzaindia. (2016-09-30). (PDF) 181. araua: Erdi Aroko pertsona-izenak. Iruñea, 16 or..
"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Abraham_ben_Ezra&oldid=9527500"(e)tik eskuratuta