Academia de la Llingua Asturiana

Academia de la Llingua Asturiana (Asturiar Hizkuntzaren Akademia) asturieraren araugintza garatzen duen erakundea da. Hizkuntzari dagokion guztiaren inguruko laguntza lanak ere jorratzen ditu. Akademia (ALlA) Asturiaseko Printzerriaren erakundea da, 1980an sortua bertako Errejio Kontseiluaren 33/1980 aginduaren ondorioz.

Bere Estatutuak erakunde berberak onartu zituen 1980ko abenduaren 15ean, eta 1995eko apirilaren 12an aldatu ziren.

Xosé Lluis García Arias presidentea izan zen 2001era arte.

Kargu akademikoak

Akademiak gaur egun 22 kide oso dauzka, 19 urgazle eta 14 ohorezko akademiko. Akademikoek ez daukate sari ekonomikorik akademiko izateagatik edzta akademian daukaten karguarengatik. Kargu akademikoak honakoak dira:

Presidentea: Ana María Cano González.
Presidenteordea: Miguel Ramos Corrada.
Idazkaria: Roberto González-Quevedo González.
Idazkariordea: Urbano Rodríguez Vázquez.
Diruzaina: Carlos Lastra López.

Prseidenteari dagokio erakudnearen ordezkapen publikoa.

Akademikoen zerrenda osoa

Akademiko osoak

Genaro Alonso Megido
Lluis Xabel Álvarez Fernández
Ramon d´Andrés Díaz
Emilio Barriuso Fernández
Xosé Bolado García
Ana María Cano González
Javier Fernández Conde
Xosé Lluis García Arias
Vicente García Oliva
Manuel Asur González García
Xosé Antón González Riaño
Roberto González-Quevedo González
Xosé Ramón Iglesias Cueva
Carlos Lastra López
Francisco José Llera Ramo
Pablo Xuan Manzano Rodríguez
Josefina Martínez Álvarez
Miguel Ramos Corrada
Urbano Rodríguez Vázquez
Carlos Rubiera Tuya
Xuan Xosé Sánchez Vicente
Isabel Torrente Fernández
Mª Josefa Canellada Llavona (†)
Lorenzo Novo Mier (†)

Akademiko urgazleak

Lourdes Álvarez García
Xuan Bello Fernán
Xurde Blanco Puente
Adolfo Camilo Díaz López
José Antonio Fernández Vior
Félix Ferreiro Currás
Xosé Ignaciu Fonseca Alonso
Ernesto García del Castillo*Corsino García Gutiérrez
Dña. Mª Esther García López
Xulio Llaneza Fernández
Alfonso Martín Caso
Próspero Morán López
Marta Mori de Arriba
Felipe Prieto García
David M. Rivas Infante
Vicente Rodríguez Hevia
Miguel Solís Santos
uan Carlos Villaverde Amieva
Xosé Álvarez Fernández (†)
Manuel d'Andrés Fernández (†)
Andrés Solar Santurio (†)

Ohorezko akademikoak

D. José Aurelio Álvarez Fernández
Coleutivu Manuel Fernández de Castroko presidentea
Euskaltzaindiako presidentea
James W. Fernández McClintock
Xulián Fernández Montes
Raimundo Fernández Rodríguez
Manuel García-Galano
Michael Metzeltin
Institut d'Estudis Catalans-eko presidentea
Jesús Landeira
Júlio Meirinhos
Celso Muñiz
Real Academia Españolako prseidentea
Real Academia Galegako prseidentea
Emilio Alarcos Llorach (†)
Álvaro Galmés de Fuentes (†)
Joaquín Manzanares Rodríguez-Mir (†)
José Luis Pensado Tomé (†)
Alonso Zamora Vicente (†)

Historia

1981ean lehen araulana plazaratu zuen: "Normes Ortográfiques y Conxugación de Verbos" ("Arau ortografikoak eta aditz konjugazioa", seigarren artitalpena daramana (2005).

1982n "Lletres Asturianes" agerkaria plazaratzen hasi zen, beran asturiar hizkuntza eta literaturaren inguruko ikerlanak argitaratzen dira, baina baita etnografia, folklore edota historiaren ingurukoak. 2005 arte 90 alde ziren.

1998n "Gramática de la Llingua Asturiana" (Asturieraren gramatika) plazaratu zuten eta 2000n hiztegia. Honekin hogei urte lehenago hasitako araulana amaitutzat eman ahal zen.

Akademiaren lana

Estatutuetan zehazten den Akademiaren lana bazordetan banatzen da:

Bestelako zereginak

Halaber, eta betiere bere Estatutuei jarraituz, Akademiak bestelako lanak ere eramaten ditu aurrera, hala nola:

Xornaes d'Estudiu («ikasketa jardunaldiak») antolatzea, hizkuntza, literatura, etnografia eta kulturaren ikerkuntzan sakontzeko ihardunaldiak, urtero antolazten dira hiru eguneko iraupenarekin.
Llingua minoritaria y Educación («hizkuntza gutxitua eta hezkuntza») bilerak antolatzea.
Uda ikastaroak eta gaitasun probak.
Lehiaketak antolatzea: ikerkuntza, haur literatura, literatur sorkuntza, ahozko literaturako materialaren bilketa, literatura idatziko materialaren bilketa, eta film laburrak.
Cursos de Branu (Udako Ikastaroak) eta Pruebes de Conocencia (Ezagutza Frogak).
Argitaratze lana. Akademiak 16 bildumatan banatutako 500 liburu baino gehiago plazaratu ditu, eta lau aldizkari argitaratzen ditu: Lletres Asturianes, Cultures, Entramabasauguas eta Lliteratura.

Zuzentzaile ortografikoa

Akademiak zuzentazaile ortografikoa eskaintzen du, 4 milioi hitzekin, Akademiaren hiztegian oinarritua, eta 300 arau sintaktiko eta ortografiko prozesatzen ditu. Akademiaren webgunetik jaitsi daiteke.

Ikus, gainera

Hizkuntza araugileen zerrenda

Kanpo loturak

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Academia de la Llingua Asturiana

Akademiaren webgunea