از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد
تاووش (به ارمنی : Տավուշի) یکی از استانهای کشور ارمنستان است که در شمال شرقی این کشور واقع شده است.
نام پیشین این شهر کاروانسرا بود که نامی است پارسی.
ایجِوان هم واژهای ارمنی به همان معنی کاروانسرا و ترجمه آن است.
در روزگاران پیشین بخشی از ایالت اوتیک ، ارمنستان بزرگ بود.
منطقه معروف دیلیجان که در این استان قرار دارد در روزگاران گذشته شکارگاه پادشاهان بود و مناطقی از این استان بعدها بخشی از ایالت گوگارک بشمار آمدند.
استان تاووش سازههای باستانی نامآوری ندارد. در افسانهها آمده که سازنده الفبای ارمنی یعنی مسروپ ماشتوتس یکی از نخستین آموزشگاههایش را در این منطقه گشود در درون کلیسایی به نام «سرکیس ورجاوند» (مقدس) که بدست خود مسروپ ساخته شده بود. بعدها «برج گاگا» نیز در نزدیکی این کلیسا ساخته شد. در زمان جنگهای ایران و روم بر سر ارمنستان سامان تاووش بخشی از گرجستان بشمار آمد و بعدها در زمان دودمان باگراتونی این سامان دوباره بخشی از منطقه ارمنستان شد.
در پایان سده ۱۴ میلادی این سامان جایی دورافتاده و فراموش شده گشت. یورشهای مغول و تاتار باعث شد تا به مرور قبیلههای ترکزبان به چراگاههای این منطقه راه یابند و کوچنشینی کنند. در سده ۱۶ که منطقه بخشی از ایران بود، شاهان ایران برای اطمینان از امنیت مرزها در برابر شورش ارمنیان و گرجیان مسیحی گروههایی از قبائل قزاق و تاتارهای شمشادی را به ارمنستان آوردند و استانهای گوناگون ارمنستان را به نام هرکدام از این قبائل نامیدند.
با این حال زندگی ارمنیان ادامه یافت و خانواده اشرافی خِرومیان از دره کیرانوتس در حدود ۱۵۰۰ میلادی در منطقه به چیرگی رسید و پیرامون سیصد سال سررشته کارهای منطقه را در دست داشت.
در سالهای ۱۷۰۰ به بعد قفقاز مورد تازش ترکها و تیرههای کوههای داغستان قرار گرفت و سامانی آشوب زده گشت. در اوت-سپتامبر ۱۷۹۵، آقا محمد خان قاجار یک لشکرکشی تنبیهی به تفلیس و قفقاز نمود و ارمنیان باشنده استانهای شمال شرقی ارمنستان امروزی را نیز تبعید کرد. بسیاری کشته شدند و بسیاری به روسیه گریختند.
در همان سالها فرمانرواهای آرتساخ (قرهباغ ) یعنی ملک جمشید و فریدون از تزار تازه روسیه پل یکم علیه حملههای آقامحمدخان و ابراهیم خان شاهچه شوشی درخواست یاری کردند. جنگ با خود تهیدستی، خشکسالی و طاعون آورد و بسیاری مردند.
در سال ۱۷۹۹ روسها منطقه تاووش را از دست ایران درآوردند و روستاهای منطقه آرام آرام از سوی ارمنیان قره باغ مسکونی شد.
پس از پیمانهای گلستان و ترکمنچای ، قفقاز از ایران جدا گشت و بخشی از روسیه شد. روسها منطقه تاووش را به نام کوچنشینهای ساکن آن، منطقه قزاق-شمشادین نامیدند و آن را بخشی از استان لوری وابسته به تفلیس قرار دادند.
پس از استقلال ارمنستان این منطقه تبدیل به استان تاووش به مرکز ایجوان گشت.
مرکز استان تاووش شهر ایجوان است.
استان تاووش شامل موارد زیر است 60 communities (hamaynkner ), of which 5 are considered urban and 55 are considered rural.[ ۱]
شهرکها communities شهری[ ویرایش ]
تصویر
شهر (شهرک)
استان
بنیانگذاری
مساحت (کیلومترمربع )
جمعیت (سرشماری ۲۰۱۱)
آیروم
تاووش
۱۹۳۷
۱٫۶
۲٬۱۲۶
برد
تاووش
سده ۱۰ام
۳٫۵
۷٬۹۵۷
دیلیجان
تاووش
۱۵۴۴
۱۳
۱۷٬۷۱۲
ایجوان
تاووش
دهه ۱۷۸۰
۴٫۶
۲۱٬۰۸۱
نویمبریان
تاووش
سده ۱۳ام (نخستین اشاره)
۳٫۶
۵٬۳۱۰
روستاها یا communities روستایی[ ویرایش ]
دانشگاه واردانانتس ایروان و همچنین دانشکده دولتی بهبود آب در در ایجوان شعبه دارند و شهر بِرد نیز دارای یک دانشکده علوم انسانی است.
فراوردههای مهم این استان تنباکو و پرورش خوک است.
Tavush
Noyemberyan countryside
جاده ایجوان - دیلیجان
ایجوان
اماکن گردشگری، مذهبی و تاریخی[ ویرایش ]
سازههای تاریخی، گردشگری و مذهبی این استان عبارتنداز:
↑ "RA Tavush Marz" (PDF) . Marzes of the Republic of Armenia in Figures, 2002–2006 . National Statistical Service of the Republic of Armenia. 2007.
شهرکها روستاها روستاهای بدون جوامع روستاهای پیشین
کلیساها و صومعههای باستانی، قرون وسطی و تاریخی ارمنیان
ارمنستان
استان آراگاتسوتن
استان آرارات
استان آرماویر
استان گغارکونیک
استان کوتایک
استان لوری
استان شیراک
استان سیونیک
استان تاووش
استان وایوتسجور
ناحیههای ایروان
آوان (St. John , St. Mary , کلیسای کاتوغیک تسیراناور آوان )
کاناکار (کلیسای هاکوب مقدس، کاناکر , St. Mary )
Yerevan (Gethsemane , کلیسای کاتولیک ایروان , St. Anania , St. George , St. Gregory , کلیسای جان تعمیددهنده مقدس , St. Mary , کلیسای پوغوس و پطروس مقدس، ایروان , کلیسای زورآوور آستواتساتسین مقدس )
جمهوری آرتساخ
Ablah
Agarak
Agulis (St. John , St. Kristapor , Kumsi , St. Mary , St. Minas , St. Stephen , St. Thomas , Vank )
Amuravan
Amutegh
Anahit
Anushavan
Aparan
Aprakunis
Arakhish
Aresh
Armavashen
Ayrivank
Baku (کلیسای ارمنی (باکو) , St. Mary , St. Thaddeus )
Banants (St. Gregory , St. Mary , Targmanchats , Dzernavor )
Bayan
Bazarkend
Berdak
Bist (St. Mary , Holy Sign )
Brajur
Chahuk (St. John , Shoghakat )
Chalet
Chaldash
Chanakhchi
Chaparli
Charek Vank
دادی وانک
Dasno Vank
Dastak
Dastapor
Demirov
Diza
Dsaghkots Anapat
Frank
Gabriel
Gag
Ganja (St. George , St. Gregory , St. John , St. Sarkis , Kristos , St. Mary , St. Thaddeus )
Gardman
Gavurkala
Getabek (St. Mary , Church )
کوساناتس آناپات، ووسکاناپات
Gharadaghlu
Ghazakh
Goghtn
گتچاوانک
Hajishen
Hakobshen (St. Gregory , St. Minas )
صومعه هاندابرتی
Harants
Harants Vank
Hazarabyurats Vank
Hazaraprkich Vank
Horekavank
Husakan
Jrdakhan
Jugha (Holy Savour , Hovi , St. Mary )
Kabakhtapa
Kaghni
Karasakal
Karhani Vank
Karmir Vank
کاتاروانک
Kavakavank
Keratavank
Khoshkashen (St. Mary , St. Yeghishe )
Khoylu
Khunasavank
کلیسای کیش
Kona
Kovakheghdi Vank
Krmanka Vank
Krzen
Kuki (کلیسای گریگور مقدس، کوکی , کلیسای استپانوس مقدس، کوکی , کلیسای وارطان مقدس، کوکی )
Kusanats Anapat
کلیسای گریگور مقدس، کیولک
لیانوسی وانک
ماسانتس وانک
صومعه گریگور روشنگر، مسروپاوان
Minkend
Mruti Anapat
Nakhichevan (کلیسای گئورگ مقدس، ناخیجوان , کلیسای تثلیث مقدس، ناخیجوان )
آناپات استپانوس مقدس، ناویش
نمازخانه گئورگ مقدس، نرکین آزا
صومعه مترجمان، نوراکرت
Norashen (کلیسای گریگور مقدس، نوراشن , نمازخانه هریپسیمه مقدس، نوراشن , کلیسای هوهانس مقدس، نوراشن , صومعه مریم مقدس، نوراشن , St. Stephen )
کلیسای تثلیث مقدس، نورس
Nukzar
کلیسای مریم مقدس، ادزوپ
Okht
اوختی درنی وانک
کلیسای استپانوس مقدس، اوردوباد
نمازخانه اوواساپ
Pahest
Pand
Paraka (کلیسای صلیب مقدس، پاراکا , نمازخانه یغیا مقدس، مارگارا , کلیسای شماون مقدس، پاراکا , St. Stephen )
کلیسای گریگور روشنگر مقدس، پارتاو
Pip (Barsam , کلیسای پپرونیا مقدس، پیپ , St. Stephen )
کلیسای پولادلوی
پتکاتاغی وانک
Ramis (نمازخانه کاراپت مقدس، رامیس , کلیسای مریم مقدس، رامیس , St. Sarkis )
شاهپکار وانک
Shahponk (نمازخانه گریگور مقدس، شاهاپونک , نمازخانه سارگیس مقدس، شاهاپونک )
Shalva
صومعه صلیب مقدس، شامن
Shamkhor
کلیسای سارگیس مقدس، شاوارشاوان
کلیسای شورجو
Shusha (کلیسای قازانچتسوتس آمناپرگیچ مقدس , کلیسای کاناچ ژام , صومعه کوساناتس , St. Mary )
تاغاسر آناپات
کلیسای هوهانس مقدس، تامبات
صومعه مترجمان
کلیسای هوهانس مقدس، تاتلو
Tazekend
نمازخانه تخکونی
Togh (کلیسای هوهانس مقدس، توغ , کلیسای استپانوس مقدس، توغ , Red Church )
تران یغتسی
کلیسای مریم مقدس (تسار)
صومعه مریم مقدس، تسغنا
تسیتسرناوانک
کلیسای وانکاسار
Vardashen (کلیسای یغیشه مقدس، وارداشن , کلیسای حواری یغیشه مقدس )
Varzakan
کلیسای مترجمان مقدس، ورین کراهات
Voghohi (کلیسای صلیب مقدس، وغوهی , کلیسای استپان مقدس، وغوهی )
Voskanapat
صومعه یغیشه آراکیال
یغناساری وانک
کلیسای یکغتسادزور
Yeni Zod
کلیسای گئورگ مقدس، یرنجاک
یری وانک
صومعه یریتس مانکانانتس
Yermoghia
Zakatala
گرجستان (List )
Abibos
Abisosi Vank
Akhaltskha
Bnidzor
Dsughrughashen
Pokr Khanchali
Shahumyan (St. Mary , Holy Sunday )
Tbilisi (Vank , Bethlehem , Chugureti , Ejmiatsnetsots , St. George , St. Gregory , Jigrasheni Avetyats , Kamoyants , کلیسای کاراپت مقدس (تفلیس) , Karapi , Karmir Avetaran , Khojivank , Geghardavank , Mughni , Norashen , Holy Cross , Holy Sign , St. Sarkis , St. Stephen , Dzorabash , Tandoyants , Zrkinyants )
Tokavank
Tskhinvali
ترکیه (ترکیه )
Abdelmseh
Ablbuhar
Abrahamavank
Adamakert
Adana (St. Mary , Morotu )
صعومه آقاراک مقدس
سریر مقدس کیلیکیه
Aghbunar
Aghmaghara
صومعه آقپریگ مقدس
کلیسای صلیب مقدس (آختامار)
Agreki Vank
Ahavank
Akevra
Akhkosi Vank
صومعه آکنر مقدس
Aknji Vank
کلیسای هاکوپ مقدس، ایغدیر
Albayrak
Amrdolu
Anarzaba
آنی (شهر باستانی) (List , کلیسای جامع آنی , Holy Saviour , Gaskashen , Honents , Abugamerats , کلیسای حواریون، آنی , Kusanats , Abukhanmi , Aghjkaberd , Hovi )
Aparank
Arakelots Vank
Arapgir
Argelan
Arkakaghni
Arkayakaghni Vank
جزیره قوش
Ashtishat
Aygek
Ayridzor
Baberd (St. Ohan , Kristos )
Bagavan
Bagnayri Vank
کلیسای جامه بانا
Bardzraberd
Barsam
کلیسای بارتوقیمئوس مقدس
Berkri
Çanakkale
Charkhapan
Chordvank
Constantinople (Galata , Kuzguncuk , Fatih , Kartal , Samatya , Taksim , Beyoğlu , Beyoğlu )
صومعه درازارک
Dzor
Elazig
Enda Vank
Endzakar
Eskişehir
Fenki Vank
Firsi Vank
Frnuz
Garapazar
Gaziantep
Gelati Vank
Ghukas
Goms
Grneri Vank
Hekimkhan
Hogots
Hogyats Vank
Horomos
Ishkhan
Ishkhanigom
İskenderun
Jermik
Kamari Vank
Kamatun
Kamrjadzor
Kangvar
Kanzak
Kaposi Vank
صومعه کاراپت مقدس، موش
Karasni Vank
Karmirvank
Karmravank
Kars (Cathedral , St. Mary )
Kava
Kes
Kesaria
سریر مقدس کیلیکیه
Khachbazari
Khalfeti
سریر مقدس کیلیکیه
Khorsana
صومعه ختزکونک
صومعه کتوتس
Khunarktor
Levonberd
Lim
Malatia
Mam
Manazkert
Manravank
Marinos Vank
Mazhak
Medzopavank
Mokats Vank
Mokhraberd
Molevoni Vank
Mordsako
کلیسای مرن
Mush (کلیسای مارینه مقدس، موش , صومعه نشان مقدس )
نارکاوانک
Odeli
Odzi Khazina
Ogsend
Ohan
Oski Tur
Otur
Pakagetik
دغیرمنآلتی (بتلیس)
Rshtuni
Sachle
Sbkhech
سیس (شهر باستانی) (Andul Vank , Gavikata Vank , Atanagine Vank )
Sivrihisar
Skanchelagordz Vank
Smbataberd
Smyrna
Soradir
Sparanits
Srkuvank
Tarsiakh
Tashan
Tavblur
Tekor
Tevrik
کلیسای گیراگوس مقدس، دیاربکر
کلیسای نجاتدهنده، ترابزون
Tsarakar Vank
Tspni
Van
واراگاوانک
Vardan Vank
Vardenotsats
Vardkan Anapat
صومعه وارزاهان
Vosteghavank
Yeghegnamor
Yeghrdut
Yerazgavors
Zoravank
ایران (ایران )
کلیسای تادئوس مقدس
کلیسای استپانوس مقدس
کلیسای زور زور
کلیسای چوپان
کلیسای مریم مقدس (جلفا)
کلیسای گئورگ مقدس (سلماس)
کلیسای سورپ سرکیس
کلیسای مهلذان
Tabriz (کلیسای مریم مقدس (تبریز) , کلیسای سرکیس مقدس (تبریز) , کلیسای مریم ننه )
کلیسای هریپسیمه مقدس (موجومبار)
کلیسای هوهانس مقدس (سهرل)
کلیسای هوهانس مقدس
کلیسای مریم مقدس (سرنق)
جلفای نو (کلیسای وانک , کلیسای مریم و هاکوپ , کلیسای گئورگ مقدس (اصفهان) , کلیسای استپانوس مقدس (اصفهان) , کلیسای یوحنا , کلیسای کاتارینه , کلیسای بیتاللحم , کلیسای نیکوغایوس , کلیسای گریگور لوساووریچ مقدس (اصفهان) , کلیسای سرکیس مقدس (اصفهان) , کلیسای میناس , کلیسای نرسس مقدس )
کلیسای مریم مقدس (شیراز)
Tehran (کلیسای تادئوس و بارتوقیمئوس مقدس , کلیسای سورپ گئورگ )
اورشلیم (دولت فلسطین /اسرائیل )Asia Europe