Springe nei ynhâld

Sosjaaldemokrasy: ferskil tusken ferzjes

Ut Wikipedy
Content deleted Content added
L +boks
objektyf
 
(3 tuskenferzjes fan 3 meidoggers net werjûn)
Rigel 1: Rigel 1:
{{Politike ideology}}
{{Politike ideology}}
'''Sosjaaldemokrasy''' is de oantsjutting foar in politike beweging dy't op [[demokrasy|demokratyske]] wize yn de besteande maatskiplike of politike oarder in [[sosjale wetjouwing]] of in geleidlike herfoarming op grûn fan min ofte mear egalitêre begjinsels foarstiet. '''Sosjaaldemokraten''' binne oanhingers fan dizze beweging, dy't fan oarsprong in reedlike foarm fan [[sosjalisme]] is.
'''Sosjaaldemokrasy''' is de oantsjutting foar in politike beweging dy't op [[demokrasy|demokratyske]] wize yn de besteande maatskiplike of politike oarder in [[sosjale wetjouwing]] of in stadige herfoarming op grûn fan min ofte mear egalitêre begjinsels foarstiet. '''Sosjaaldemokraten''' binne oanhingers fan dy beweging.


Faak wurdt de term sosjalisme brûkt om sosjaaldemokraten oan te tsjutten, al is ''sosjalisme'' in breder begryp dat ek linksere ideologyën binnen en bûten it parlemintêr stelsel (lykas al as net [[revolúsjonêr]]e [[kommunisme|kommunisten]] en soms [[anargist]]en) omfettet. Der wurde wol fraachtekens setten by de yndieling fan sosjaaldemokrasy ûnder sosjalisme, benammen troch linksere sosjalisten.
Faak wurdt de term sosjalisme brûkt om sosjaaldemokraten oan te tsjutten, al is ''sosjalisme'' in breder begryp dat ek linksere ideologyen binnen en bûten it parlemintêr stelsel (lykas al as net [[revolúsjonêr]]e [[kommunisme|kommunisten]] en soms [[anargist]]en) omfettet. Der wurde wol fraachtekens setten by de yndieling fan sosjaaldemokrasy ûnder sosjalisme, benammen troch linksere sosjalisten.


== Skiednis ==
== Skiednis ==
Begjin [[20e Ieu|tweintichste ieu]] kaam der in skieding yn it sosjalisme tusken de revolusjonêren en parlemintêren.
Begjin [[20e iuw|tweintichste iuw]] kaam der in skieding yn it sosjalisme tusken de revolúsjonêren en parlemintêren.


Foar de [[Oktoberrevolúsje]] fan [[1917]] yn [[Ruslân]] waard de oantsjutting 'sosjaaldemokratysk' ek brûkt foar [[marksisme|marksistysk]]-revolusjonêre partijen. Nei [[1918]] feroaren in protte fan dy partijen harren namme yn 'kommunistyske partij', lykas de [[Russyske Kommunistyske Partij]], dy't dêrfoar [[Russyske Sosjaaldemokratyske Partij]] hieten.
Foar de [[Oktoberrevolúsje]] fan [[1917]] yn [[Ruslân]] waard de oantsjutting ‘sosjaaldemokratysk’ ek brûkt foar [[marksisme|marksistysk]]-revolúsjonêre partijen. Nei [[1918]] feroaren in protte fan dy partijen harren namme yn ‘kommunistyske partij’, lykas de [[Russyske Kommunistyske Partij]], dy't dêrfoar [[Russyske Sosjaaldemokratyske Partij]] hiet.
== Sosjaaldemokratyske partijen ==
== Sosjaaldemokratyske partijen ==
Rigel 14: Rigel 14:
** [[Flaanderen]]: [[Socialisten en Progressieven Anders]] (SP.a)
** [[Flaanderen]]: [[Socialisten en Progressieven Anders]] (SP.a)
** [[Walloanje]]: [[Parti Socialiste (België)|Parti Socialiste]] (PS)
** [[Walloanje]]: [[Parti Socialiste (België)|Parti Socialiste]] (PS)
* [[Denemark]]: [[Socialdemokraterne]]
* [[Denemark|Denemarken]]: [[Socialdemokraterne]]
* [[Dútslân]]: [[Sozialdemokratische Partei Deutschlands]] (SPD)
* [[Dútslân]]: [[Sozialdemokratische Partei Deutschlands]] (SPD)
* [[Eastenryk]]: [[Sozialdemokratische Partei Österreichs]] (SPÖ)
* [[Eastenryk]]: [[Sozialdemokratische Partei Österreichs]] (SPÖ)
Rigel 23: Rigel 23:
* [[Yslân]]: [[Samfylkingin]]
* [[Yslân]]: [[Samfylkingin]]
* [[Ierlân]]: [[Irish Labour Party]]
* [[Ierlân]]: [[Irish Labour Party]]
* [[Israël]]: [[Arbeidspartij]] (''Mifleget Ha'avoda Hajisraëliet'')
* [[Israel]]: [[Arbeidspartij]] (''Mifleget Ha'avoda Hajisraëliet'')
* [[Itaalje]]: [[Democratici di Sinistra]]
* [[Itaalje]]: [[Democratici di Sinistra]]
* [[Gruthartochdom Lúksemboarch|Lúksemboarch]]: [[Lëtzebuergesch Sozialistesch Arbechterpartei]]
* [[Gruthartochdom Lúksemboarch|Lúksemboarch]]: [[Lëtzebuergesch Sozialistesch Arbechterpartei]]

De hjoeddeiske ferzje sûnt 31 jan 2021 om 17.40

Politike ideology
Side út de rige polityk
Ideology
Anargisme
Ekologisme
Faksisme
Feminisme
Islamisme
Kommunisme
Kommunitarisme
Konservatisme
Kristendemokrasy
Liberalisme
Libertarisme
Marksisme
Nasjonalisme
Nasjonaalsosjalisme
Sosjaaldemokrasy
Sosjaalliberalisme
Sosjalisme

Sosjaaldemokrasy is de oantsjutting foar in politike beweging dy't op demokratyske wize yn de besteande maatskiplike of politike oarder in sosjale wetjouwing of in stadige herfoarming op grûn fan min ofte mear egalitêre begjinsels foarstiet. Sosjaaldemokraten binne oanhingers fan dy beweging.

Faak wurdt de term sosjalisme brûkt om sosjaaldemokraten oan te tsjutten, al is sosjalisme in breder begryp dat ek linksere ideologyen binnen en bûten it parlemintêr stelsel (lykas al as net revolúsjonêre kommunisten en soms anargisten) omfettet. Der wurde wol fraachtekens setten by de yndieling fan sosjaaldemokrasy ûnder sosjalisme, benammen troch linksere sosjalisten.

Begjin tweintichste iuw kaam der in skieding yn it sosjalisme tusken de revolúsjonêren en parlemintêren.

Foar de Oktoberrevolúsje fan 1917 yn Ruslân waard de oantsjutting ‘sosjaaldemokratysk’ ek brûkt foar marksistysk-revolúsjonêre partijen. Nei 1918 feroaren in protte fan dy partijen harren namme yn ‘kommunistyske partij’, lykas de Russyske Kommunistyske Partij, dy't dêrfoar Russyske Sosjaaldemokratyske Partij hiet.

Sosjaaldemokratyske partijen

[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

Keppeling om utens

[bewurkje seksje | boarne bewurkje]