O harén na arte occidental
_by_Giulio_Rosati.jpg)
Unha visión imaxinaria do harén xurdiu en Occidente a partir do século XVII, cando os europeos se decataron de que os haréns musulmáns albergaban a numerosas mulleres. A institución da poligamia islámica, e en particular o harén, que estaba protexido de miradas indiscretas, exerceu unha forte fascinación na Europa cristiá nos séculos XVIII e XIX. En contraste coas opinións europeas medievais, que concibían as mulleres musulmás como vítimas mais poderosas a través dos seus feitizos e enganos, durante a era do colonialismo europeo o "harén imaxinario" chegou a representar o que os eruditos orientalistas vían como un estado subxugado e humillado da muller na civilización islámica. Estas nocións servían para presentar a Occidente como culturalmente superior e xustificar a empresa colonial.[1] Baixo a influencia de As mil e unha noites, o harén a miúdo concibiuse como un bordel persoal, onde numerosas mulleres se apoltronaban en pouses suxestivas, dirixindo a súa sexualidade forte mais oprimida cara a un só home nunha forma de "luxuria competitiva".[2][1]
A representación de escenas de harén foi un tema popular na pintura orientalista. Jean-Auguste-Dominique Ingres (1780-1867), Jean-Léon Gérôme (1824-1904) e Fernand Cormon (1845-1924), por exemplo, pintaron fantasías con tinguiduras eróticas nas que o harén estaba habitado por odaliscas na súa maioría espidas que esperaban a ser escollidas polo seu amo. Estas pinturas orientalistas reflectían a visión erotizada do islam en Europa, co luxo, o lecer e a luxuria como motivos comúns.[3] Estas imaxes constituían a "xeografía imaxinativa" descrita no Orientalismo de Edward Said.[4] Había unha prevalencia da nudez nas escenas de baño e a representación da poligamia con varias mulleres e xeralmente un só home nas pinturas.[5] As mulleres nestas pinturas a miúdo eran retratadas como de pel clara, mentres que os homes a miúdo eran pintados con peles máis escuras.[6] En contraste con isto, artistas otománs como Abdülcelil Çelebi Levni, Buharî ou Enderûnlu Fâzıl pintaron escenas de harén realistas nas que os seus residentes se mostran en situacións cotiás e vestidas.[7] Así mesmo, retratos de mulleres notábeis do harén imperial eran menos sexualizados e moitos deles eran similares aos retratos tradicionais europeos nas súas vestimentas e trazos físicos. Os retratos do artista italiano Tiziano de Hurrem Sultan e da súa filla Mihrimah Sultan son extremadamente similares ao seu popular Retrato dunha dama, sendo a única diferenza notábel o toucado otomán. Dos artistas que ilustraron o harén imperial otomán, moi poucos visitaron o imperio e todos eran homes, polo que é moi posíbel que estas representacións non fosen nin precisas nin auténticas.[4]
Un tema centenario na cultura occidental é a representación de mulleres europeas que eran levadas á forza a haréns orientais, como se evidencia, por exemplo, na ópera O rapto no serallo de Mozart, que trata sobre o intento de rescate que fai o heroe Belmonte da súa amada Constanza do serrallo/harén do Paxá Selim, ou no Cándido de Voltaire, no capítulo 12, no que a anciá relata as experiencias que tivo tras ser vendida en haréns ao longo do Imperio Otomán.
Gran parte da ópera Il corsaro de Verdi ten lugar no harén do Paxá Seid, onde Gulnara, a favorita do Pasha, cansa da vida no harén e anhela a liberdade e o amor verdadeiro. Finalmente, namórase do aposto corsario invasor Corrado, asasina o Paxá e escapa co corsario, só para descubrir que este ama outra muller.
The Lustful Turk (O turco luxurioso), unha coñecida novela erótica británica de 1828, tamén se baseou no tema das mulleres occidentais que son obrigadas á escravitude sexual no harén dos Dey de Alxer, mentres que en A Night in a Moorish Harem (Unha noite nun harén mouro), de 1896, un occidental é convidado a un harén e ten sexo prohibido con nove concubinas. En ambas as obras, o tema de "Occidente vs. Oriente" está claramente entretecido cos temas sexuais.
A novela O árabe e a película nela baseada (The Sheik), unha produción de Hollywood de 1921, son controvertidas e probabelmente as obras máis coñecidas que foron creadas ao facer uso deste motivo.[8] Durante décadas apareceron moitas críticas a estas obras, especialmente de maneira recente, sobre varios dos seus elementos forte e inequivocamente orientalistas e colonialistas, e en particular en contra de ideas estreitamente relacionadas coa trama central da violación, segundo a cal para as mulleres, a submisión sexual é unha condición necesaria e natural, e o amor interracial entre unha inglesa e un árabe, un "nativo", evítase, á vez que a violación se xustifica en última instancia cando o violador resulta ser europeo en lugar de árabe.[9][10][11][12]
Angelique and the Sultan, parte da serie de novelas históricas Angélique de Anne e Serge Golon e logo convertida en película en 1968, ten o tema dunha muller nobre francesa do século XVII que é capturada por piratas e levada ao harén do rei de Marrocos. Logo apuñala o Rei coa súa propia daga cando el tenta ter sexo con ela e organiza unha atrevida fuxida.
O escritor ruso Leonid Solovyov, adaptando os contos populares de Nasreddin en Oriente Medio e Asia Central no seu libro Возмутитель спокойствия (O esmoleiro no harén) agregou prominentemente o tema de que a amada de Nasreddin é levada ao harén do Emir de Bukhara e os esforzos do protagonista por sacala de alí, un tema completamente ausente nos contos populares orixinais.
Un estudo en escarlata, o primeiro dos misterios de Sherlock Holmes de Conan Doyle, aplica moitas das convencións anteriores ao fenómeno historicamente diferente do matrimonio polígamo mormón. Nos días salvaxes do asentamento mormón temperán en Utah, a amada do protagonista é secuestrada e posta en contra da súa vontade no harén dun ancián mormón, onde morre. Ao non poder rescatala, o protagonista empéñase en vingarse dos secuestradores, que é o transfondo do misterio resolto por Holmes.
En The War in the Air de H.G. Wells, a civilización derrúbase debido a unha guerra global. Cando Inglaterra volve á barbarie, un home forte local apodérase dunha cidade e, entre outras cousas, comeza a obrigar as mulleres novas a ingresar nun harén que está a construír. O protagonista debe loitar e matalo para evitar que a súa noiva sexa incluída.
Notas
- ↑ 1,0 1,1 Erro no código da cita: Etiqueta
<ref>non válida; non se forneceu texto para as referencias de nomeEIMW - ↑ Erro no código da cita: Etiqueta
<ref>non válida; non se forneceu texto para as referencias de nomeOEIW - ↑ Alloula, Malek; Godzich, Myrna; Godzich, Wlad; Harlow, Barbara (1986). The Colonial Harem 21 (NED - New ed.). University of Minnesota Press. ISBN 978-0-8166-1383-0. JSTOR 10.5749/j.ctttth83. doi:10.5749/j.ctttth83.
- ↑ 4,0 4,1 Orientalism. New York: Random House. 1978. pp. 63. ISBN 978-0-394-42814-7.
- ↑ "Before the Odalisque: Renaissance Representations of Elite Ottoman Women" 6. 2011: 1–41. ISSN 1933-0065. JSTOR 23617325.
- ↑ "The harem fantasy in nineteenth-century Orientalist paintings" 39 (1). 2015: 33–46. ISSN 0304-4092. JSTOR 43895901. doi:10.1007/s10624-015-9372-7.
- ↑ Fariba Zarinebaf-Shahr. In: Jonathan Dewald (Hrsg.): Europe, 1450 to 1789; Encyclopedia of the Early Modern World. Charles Scribner's Sons, New York 2004, Band 3, S. 132.
- ↑ "The Sheik". University of Pennsylvania Press website. Consultado o 20 de outubro de 2015.
- ↑ "Sheiks & Terrorists - Reclaiming Identity: Dismantling Arab Stereotypes". Arquivado dende o orixinal o 19 de xuño de 2021. Consultado o 07 de xullo de 2021.
- ↑ J., Dajani, Najat Z. (1 Xaneiro de 2000). "Arabs in Hollywood : Orientalism in film". doi:10.14288/1.0099552.
- ↑ "Historicizing The Sheik: Comparisons of the British Novel and the American Film".
- ↑ Desert Passions: Orientalism and Romance Novels. University of Texas Press. 2012. ISBN 9780292739390.
