What do you think?
Rate this book
مفكرة عابر حدود
ضمن ضفيرة تجمع بين السردي المحكي والمقال التأملي، يقدم غازميند في هذا الكتاب وقائع خيىة من تجربته الشخصية وتجربة مواطنيه الألبان الذي ألفوا أنفسهم في لحظة ما من التاريخ الى خوض هجرة جماعية خارج الحدود
فبعد سنوات عزلة طويلة بقيت اثناءها ألبانيا تزرح تحت نير نظام شمولي قاهر، ينهار جدار برلين فجأة، فيجد كثير من الشباب والكهول أنفسهم يخوضون رحلة اجتياح غريبة للحدود، التي ظلت مدة طويلة محظورة على الجميع، جاعلة من البلاد مجرد قلعة اعتقال رهيبة
يقودنا كابلاني في اتجاه حدودنا الخاصة، ويرج الافكار التي كوناها عن أوروبا القرن الواحد والعشرين، وعن الثمن الذي يجب أن يضطر البعض تأديته لأجل العيش فيها
فبعد سنوات عزلة طويلة بقيت اثناءها ألبانيا تزرح تحت نير نظام شمولي قاهر، ينهار جدار برلين فجأة، فيجد كثير من الشباب والكهول أنفسهم يخوضون رحلة اجتياح غريبة للحدود، التي ظلت مدة طويلة محظورة على الجميع، جاعلة من البلاد مجرد قلعة اعتقال رهيبة
يقودنا كابلاني في اتجاه حدودنا الخاصة، ويرج الافكار التي كوناها عن أوروبا القرن الواحد والعشرين، وعن الثمن الذي يجب أن يضطر البعض تأديته لأجل العيش فيها
183 pages, Paperback
First published January 1, 2008
About the author
Gazmend Kapllani
7 books21 followersGAZMEND KAPLLANI was born in 1967 in Lushnjë, Albania. In January 1991 he crossed the border into Greece on foot to escape persecution by the communist secret services. In Greece he worked as a builder, a cook and a kiosk attendant, while also studying at Athens University and completing a doctorate on the image of Albanians in the Greek press and of Greeks in the Albanian press. He is now a successful writer, playwright, broadcaster and journalist with a twice-weekly column in Ta Nea, Greece's biggest daily newspaper.
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 30 of 51 reviews
September 8, 2020
Χωρίς μελοδραματισμούς και συναισθηματικές εξάρσεις, με γλώσσα απλή (στη γλώσσα που έμαθε να μιλά για να μη νιώθει ξένος), ο Γκαζμέντ Καπλάνι από τη Λούσνια της Αλβανίας, διηγείται πώς κάποιοι συμπατριώτες του, τον Γενάρη του 1991, πέρασαν τα σύνορα της Αλβανίας για να κατευθυνθούν σ’ έναν νέο, άγνωστο τόπο, και τι ήταν αυτό που άφηναν πίσω τους. Μια πατρίδα που πλήγωνε τους ανθρώπους της δεν ήταν δυνατόν να τους κρατήσει ισόβια κοντά της, με αποτέλεσμα τα κλειστά της σύνορα κάποτε να ανοίξουν και οι μέχρι τότε ανελεύθεροι κάτοικοί της ν’ αναζητήσουν ό,τι πάντοτε ονειρεύονταν: λιγότερη φτώχεια, βία, διαφθορά, βρομιά και υποκρισία, περισσότερο έρωτα κι ελευθερία.
Ένας τέτοιος μετανάστης πρώτης γενιάς («της γενιάς της λάντζας, που τρώει όλη τη σαβούρα της ξενιτιάς, όλη την άρνηση, όλη την περιφρόνηση, όλο τον φόβο»), όπως ο Γκαζμέντ Καπλάνι κι όπως χιλιάδες άλλοι συμπατριώτες του, έπρεπε, αφού περάσει τα σύνορα και δεν τον γυρίσουν πίσω (πράγμα που συνήθως συνέβαινε), να βρει δουλειά. Κι ύστερα σπίτι. Και συγχρόνως να μάθει τη γλώσσα, γιατί χωρίς (καλά) ελληνικά, ούτε δουλειά είχε, ούτε σπίτι. Πασχίζει να τα καταφέρει γιατί πρέπει, όχι μόνο διότι απ’ αυτόν περιμένουν κάτι οι δικοί του πίσω στην πατρίδα, αλλά για να μη γυρίσει αποτυχημένος. Τρέμει την αποτυχία. Φοβάται να γυρίσει πίσω νικημένος. Και δουλεύει. Σαν το σκυλί (και δεν λίγες οι φορές που τον αντιμετωπίζουν έτσι). Ολημερίς. Για να επιβιώσει και να μην είναι διαφορετικός από τους γηγενείς, μήπως με τα χρόνια τον συνηθίσουν ανάμεσά τους και πάψουν να τον αποκαλούν (στις ειδήσεις και αλλού) «λαθρομετανάστη, λαθρόβιο, λαθραίο».
Οι αποκλεισμοί όχι λίγοι: δουλειές μόνο για Έλληνες, φαγητό μόνο για Έλληνες, ζωή μόνο για Έλληνες. Μέχρι κι ελληνικό όνομα του δίνουν, για να αποκατασταθεί, τάχα, η τάξη και η α��μονία των πραγμάτων. Κι εκείνος το δέχεται, έτσι απλά, γιατί «θέλεις να κερδίσεις πάση θυσία τη συμπάθεια των γηγενών κι έχεις καταλάβει πως τα ξένα ονόματα είναι ωραία μόνο όταν τα φέρουν οι τουρίστες, αλλά εσύ δεν είσαι τουρίστας, είσαι ένας ικέτης… Από δω και πέρα ίσως θα έχεις δύο ονόματα: ένα για σένα και ένα για την ξενιτιά. Ένα για δω κι ένα για εκεί. Και το “εδώ” σου τώρα, και ίσως για πάντα, είναι η ξενιτιά.» Κι ίσως του ζητήσουν να βαπτιστεί γιατί είναι απίθανο να τον δεχτούν αν δεν γίνει ίδιος με εκείνους.
Κι ακόμη κι όταν άλλοι είναι αυτοί που εγκληματούν, όλοι πάλι (οι σεμνότυφοι νοικοκύρηδες) θα δείχνουν εκείνον. Αυτόν, τον «βρομο-Αλβανό». Ένα ακόμη στερεότυπο των καιρών. Κι ακόμη κι αν θελήσει να φωνάξει ότι όλοι οι άνθρωποι (Αλβανοί, Έλληνες) δεν είναι ίδιοι, η φωνή της τηλεόρασης αποδεικνύεται δυνατότερη κι ο μετανάστης εξακολουθεί στη συνείδηση του τηλεθεατή – πολίτη να ενσαρκώνει τον ρόλο του απόλυτου κακού. Όλοι μιλούν πολύ γι’ αυτόν, αλλά ποτέ κανείς δεν μιλάει καλά γι’ αυτόν. Ξεχνούν την άγρια εκμετάλλευση που του επιφυλάσσεται καθημερινά (και που κάποιες φορές τον οδηγεί στην αυτοδικία), τα τεράστια κέρδη που αποκομίζει το αφεντικό του από αυτόν ή τα οφέλη που αποφέρει η εργασία του στην τοπική οικονομία. Ξεχνούν το δράμα των προγόνων τους, τον παρελθόντα εαυτό τους, «τον πόνο και την ταπείνωση της ξενιτιάς, το ταλαιπωρημένο πρόσωπο, το χωριάτικο βάδισμα, τη βαριά μυρωδιά του ιδρώτα και του σκόρδου, το φόβο της πείνας και της πενίας, εκείνο το ανυπόφορο “βρομοξένε”, το dreckiger Auslaender στη Γερμανία, το sale race στη Γαλλία, το dirty Greeks στην Αμερική και άλλα πολλά…».
Θα μπορούσε να γράψει ακόμη κανείς πολλά. Για τους μετανάστες, τους πρόσφυγες, τη σκατοψυχιά ορισμένων "δικών" μας, το βιβλίο του Καπλάνι, τον ίδιο τον Γκαζμέντ, που για να επιβιώσει έκανε όποια δουλειά του έδιναν (οικοδόμος, λαντζέρης, περιπτεράς), αλλά και που σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών, έγινε διδάκτορας Ιστορίας και Πολιτικής Επιστήμης στο Πάντειο, αρθρογράφησε στα “Νέα”, έγραψε βιβλία και (θαρρώ πως) σήμερα ζει στη Βοστώνη, έπειτα από υποτροφία που του απονεμήθηκε από το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ. Η κατακλείδα της κάπως μακροσκελούς αυτής αναφοράς στο Μικρό Ημερολόγιο Συνόρων θα είναι μια υπόμνηση, ότι κάποτε, όχι πολύ παλιά, δεν υπήρχαν διαβατήρια και βίζες, και μια υπενθύμιση, ότι τα σύνορα δεν μπορεί να είναι πάνω από την ανθρώπινη ζωή και αξιοπρέπεια.
Ένας τέτοιος μετανάστης πρώτης γενιάς («της γενιάς της λάντζας, που τρώει όλη τη σαβούρα της ξενιτιάς, όλη την άρνηση, όλη την περιφρόνηση, όλο τον φόβο»), όπως ο Γκαζμέντ Καπλάνι κι όπως χιλιάδες άλλοι συμπατριώτες του, έπρεπε, αφού περάσει τα σύνορα και δεν τον γυρίσουν πίσω (πράγμα που συνήθως συνέβαινε), να βρει δουλειά. Κι ύστερα σπίτι. Και συγχρόνως να μάθει τη γλώσσα, γιατί χωρίς (καλά) ελληνικά, ούτε δουλειά είχε, ούτε σπίτι. Πασχίζει να τα καταφέρει γιατί πρέπει, όχι μόνο διότι απ’ αυτόν περιμένουν κάτι οι δικοί του πίσω στην πατρίδα, αλλά για να μη γυρίσει αποτυχημένος. Τρέμει την αποτυχία. Φοβάται να γυρίσει πίσω νικημένος. Και δουλεύει. Σαν το σκυλί (και δεν λίγες οι φορές που τον αντιμετωπίζουν έτσι). Ολημερίς. Για να επιβιώσει και να μην είναι διαφορετικός από τους γηγενείς, μήπως με τα χρόνια τον συνηθίσουν ανάμεσά τους και πάψουν να τον αποκαλούν (στις ειδήσεις και αλλού) «λαθρομετανάστη, λαθρόβιο, λαθραίο».
Οι αποκλεισμοί όχι λίγοι: δουλειές μόνο για Έλληνες, φαγητό μόνο για Έλληνες, ζωή μόνο για Έλληνες. Μέχρι κι ελληνικό όνομα του δίνουν, για να αποκατασταθεί, τάχα, η τάξη και η α��μονία των πραγμάτων. Κι εκείνος το δέχεται, έτσι απλά, γιατί «θέλεις να κερδίσεις πάση θυσία τη συμπάθεια των γηγενών κι έχεις καταλάβει πως τα ξένα ονόματα είναι ωραία μόνο όταν τα φέρουν οι τουρίστες, αλλά εσύ δεν είσαι τουρίστας, είσαι ένας ικέτης… Από δω και πέρα ίσως θα έχεις δύο ονόματα: ένα για σένα και ένα για την ξενιτιά. Ένα για δω κι ένα για εκεί. Και το “εδώ” σου τώρα, και ίσως για πάντα, είναι η ξενιτιά.» Κι ίσως του ζητήσουν να βαπτιστεί γιατί είναι απίθανο να τον δεχτούν αν δεν γίνει ίδιος με εκείνους.
Κι ακόμη κι όταν άλλοι είναι αυτοί που εγκληματούν, όλοι πάλι (οι σεμνότυφοι νοικοκύρηδες) θα δείχνουν εκείνον. Αυτόν, τον «βρομο-Αλβανό». Ένα ακόμη στερεότυπο των καιρών. Κι ακόμη κι αν θελήσει να φωνάξει ότι όλοι οι άνθρωποι (Αλβανοί, Έλληνες) δεν είναι ίδιοι, η φωνή της τηλεόρασης αποδεικνύεται δυνατότερη κι ο μετανάστης εξακολουθεί στη συνείδηση του τηλεθεατή – πολίτη να ενσαρκώνει τον ρόλο του απόλυτου κακού. Όλοι μιλούν πολύ γι’ αυτόν, αλλά ποτέ κανείς δεν μιλάει καλά γι’ αυτόν. Ξεχνούν την άγρια εκμετάλλευση που του επιφυλάσσεται καθημερινά (και που κάποιες φορές τον οδηγεί στην αυτοδικία), τα τεράστια κέρδη που αποκομίζει το αφεντικό του από αυτόν ή τα οφέλη που αποφέρει η εργασία του στην τοπική οικονομία. Ξεχνούν το δράμα των προγόνων τους, τον παρελθόντα εαυτό τους, «τον πόνο και την ταπείνωση της ξενιτιάς, το ταλαιπωρημένο πρόσωπο, το χωριάτικο βάδισμα, τη βαριά μυρωδιά του ιδρώτα και του σκόρδου, το φόβο της πείνας και της πενίας, εκείνο το ανυπόφορο “βρομοξένε”, το dreckiger Auslaender στη Γερμανία, το sale race στη Γαλλία, το dirty Greeks στην Αμερική και άλλα πολλά…».
Θα μπορούσε να γράψει ακόμη κανείς πολλά. Για τους μετανάστες, τους πρόσφυγες, τη σκατοψυχιά ορισμένων "δικών" μας, το βιβλίο του Καπλάνι, τον ίδιο τον Γκαζμέντ, που για να επιβιώσει έκανε όποια δουλειά του έδιναν (οικοδόμος, λαντζέρης, περιπτεράς), αλλά και που σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών, έγινε διδάκτορας Ιστορίας και Πολιτικής Επιστήμης στο Πάντειο, αρθρογράφησε στα “Νέα”, έγραψε βιβλία και (θαρρώ πως) σήμερα ζει στη Βοστώνη, έπειτα από υποτροφία που του απονεμήθηκε από το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ. Η κατακλείδα της κάπως μακροσκελούς αυτής αναφοράς στο Μικρό Ημερολόγιο Συνόρων θα είναι μια υπόμνηση, ότι κάποτε, όχι πολύ παλιά, δεν υπήρχαν διαβατήρια και βίζες, και μια υπενθύμιση, ότι τα σύνορα δεν μπορεί να είναι πάνω από την ανθρώπινη ζωή και αξιοπρέπεια.
August 9, 2018
Πριν λίγες μέρες ξαναβρήκα – διαδικτυακά μιλώντας – μια παιδική μου φίλη από την Αγγλία. Αν και η φιλία μας κράτησε κάτι λιγότερο από δυο χρόνια, φαίνεται πως καμιά μας δεν ξέχασε ποτέ την άλλη. Λένε πως ποτέ δε θα ξανακάνεις τους φίλους που είχες στα 10 και ίσως να είναι αλήθεια. Προσπαθώντας άτσαλα να καλύψουμε 25 χρόνια απουσίας μέσω messenger, η Ρεβέκκα μου είπε πως έκτοτε επέστρεψε πολλές φορές στην Ελλάδα και σε εκείνον τον τόπο που έζησε έστω για λίγο, επειδή σε κείνον τον τόπο είχα ζήσει κι εγώ και η παιδική μας φιλία την έφερνε ξανά πίσω. Από την άλλη, εγώ ποτέ μου δεν ξέχασα τη Ρεβέκκα επειδή ήταν η Ρεβέκκα, όμως σε κείνον τον τόπο δεν επέστρεψα ποτέ – κι ούτε θέλησα ποτέ να το κάνω – παρόλο που τον αγάπησα. Για μένα ο τόπος δεν ήταν η Ρεβέκκα.
Αυτό μου έφερε στο νου άλλους ανθρώπους με τους οποίους έχω μιλήσει κατά καιρούς, ανθρώπους που έχουν αλλάξει τόπο κατοικίας, πόλη ή ακόμη και χώρα. Κάποιοι θέλουν πάντα να επιστρέψουν, κάποιοι άλλοι έφυγαν και δεν κοίταξαν ποτέ ξανά πίσω, και ύστερα είναι και μια τρίτη κατηγορία, αυτοί που αγάπησαν το μέρος και τους λείπει και θα ήθελαν κάποτε να γυρίσουν, όμως δεν το κάνουν γιατί δεν μπορούν να ξαναζήσουν εκεί. Ή έχουν προσπαθήσει να επιστρέψουν και ξανάφυγαν.
Ξέρω κάποιον που λείπει σχεδόν 30 χρόνια από την Ελλάδα κι έχει επιστρέψει τουλάχιστον 6 φορές με σκοπό να μείνει. Κάθε φορά ύστερα από λίγες εβδομάδες ξαναέφευγε.
Δεν ήταν το μέρος που τον έδιωχνε, αλλά οι άνθρωποι μου είπε. Κι αυτή είναι μια κουβέντα που τη γυροφέρνω πολλές φορές στο μυαλό μου, περισσότερο επειδή κι εγώ έχω φύγει από πόλεις και χώρες κι έχω επιστρέψει και κάτι με έχει ξαναδιώξει. Μόνο που δεν ήξερα τι.
Θα προσπεράσω το κομμάτι της προσωπικής περιπέτειας του συγγραφέα χωρίς να το θεωρώ λιγότερο ση��αντικό και άξιο αναφοράς και θα εστιάσω σε κάτι άλλο που γράφει κάπου μέσα στις σελίδες του και αφορά όχι εκείνους τους μετανάστες του ’90, αλλά τα παιδιά τους.
Τα παιδιά τους θεωρούν την Ελλάδα πατρίδα τους γιατί αυτή την πατρίδα έχουν γνωρίσει από τη στιγμή που γεννήθηκαν. Οι γονείς τους θέλουν πάντα να επιστρέψουν στη χώρα τους, κάποιοι το έκαναν, κάποιοι μόνο το θέλουν, κάποιοι το προσπάθησαν και δεν το κατάφεραν. Ύστερα από τόσα χρόνια, λιγάκι μπερδεύεσαι. Πατρίδα είναι κι αυτή που άφησες, πατρίδα είναι κι αυτή στην οποία ζεις, δουλεύεις, έκανες οικογένεια.
Αλλά και για τις δυο πατρίδες είσαι ξένος.
Τα παιδιά όμως; Τα παιδιά έχουν γνωρίσει μόνο μία πατρίδα. Τα παιδιά δε θέλουν πουθενά να επιστρέψουν ακριβώς επειδή βρίσκονται …σπίτι τους. Τα παιδιά δε νιώθουν τίποτα από αυτά που νιώθουν οι γονείς τους για την πατρίδα που εκείνοι άφησαν κάποτε.
Τα παιδιά δεν έχουν παράξενη προφορά, τα παιδιά δε μιλάνε σπασμένα ελληνικά. Αυτά τα παιδιά είναι Έλληνες!
Και το να τους διώχνει η μόνη πατρίδα που γνώρισαν και να κοιτούν πίσω σε μια άλλη πατρίδα από την οποία ήρθαν κάποτε οι γονείς τους αλλά γι αυτά είναι ξένος κι άγνωστος τόπος με τον οποίο δεν τους συνδέει τίποτα και δε θα επιστρέψουν ποτέ γιατί πολύ απλά δεν ανήκουν εκεί, τους γεμίζει θυμό. Θυμό γιατί αυτά τα παιδιά ποτέ δε θα δεχτούν ότι έχουν κάτι διαφορετικό ή …ξένο. Δε θα το δεχτούν γιατί πράγματι δεν έχουν τίποτα διαφορετικό ή ξένο.
Σκεφτείτε πόσοι άνθρωποι έκαναν την Ελλάδα πατρίδα τους. Πόσοι το έκαναν κατ’ ανάγκη ή από όνειρο. Πόσοι έφυγαν, πόσοι θέλουν να γυρίσουν πίσω, πόσοι δεν μπορούν να γυρίσουν πια. Πόσα παιδιά έκαναν πατρίδα τους την Ελλάδα χωρίς να το επιλέξουν, είτε γεννήθηκαν εδώ, είτε …τους ξεφόρτωσε μια βάρκα. Σκεφτείτε πόσοι δικοί σας έφυγαν μακριά και πώς να ζουν εκεί που ζουν, ποια είναι τελικά η πατρίδα τους, αν η Ελλάδα είναι ακόμα πατρίδα τους κι αν τους κάνει …προδότες το ότι δεν είναι πια. Το ότι τα παιδιά τους γεννήθηκαν ή θα γεννηθούν σε άλλη χώρα. Πώς θα ήταν το δίκαιο και σωστό, και δε ρωτάω το πώς θα θέλατε αλλά πώς θα ήταν το δίκαιο και το σωστό να τους φερθεί η χώρα εκείνη.
Πώς θα τους φερθούν οι άνθρωποι. Τι αλλάζει για τα παιδιά των δικών σας ανθρώπων που κάποτε έφυγαν μακριά κι αυτά τα παιδιά δεν ξέρουν την Ελλάδα για πατρίδα και ίσως δεν την αγαπήσουν ποτέ. Τι αλλάζει αυτό για το τι αξίζουν;
Δεν είναι ο τόπος που διώχνει τους ανθρώπους, ακόμα κι αν κάποιος τόπος μοιάζει άσχημος, κακός, κρύος ή πολύ ζεστός, επικίνδυνος ή σάπιος.
Πατρίδα είναι μόνο ο τόπος που γνωρίζεις.
Όμως αυτό που σε διώχνει είναι πάντα ο άνθρωπος.
Αυτό το βιβλίο θα ήθελα να το είχα διαβάσει τη στιγμή που συνέβαιναν όλα αυτά. Πριν συμβούν όλα αυτά, πριν καν γραφτεί. Κι ας ήμουν ένα δεκάχρονο πιτσιρίκι κι ας μην έχει καμία λογική αυτό που λέω. Νιώθω την ανάγκη να πω ότι λυπάμαι για όλα, για όλους τους ανθρώπους που πέρασαν από "εκεί", όπου κι αν ήταν-είναι αυτό το εκεί, όποτε κι αν ήταν, απ' όπου κι αν προέρχονται, όπου κι αν πηγαίνουν, λυπάμαι για όσα συμβαίνουν και θα συμβούν σε όλους τους ανθρώπους που φεύγουν, λυπάμαι ακόμα και για μένα, λυπάμαι για όλους μας γιατί όλοι είμαστε περαστικοί και τίποτα μα τίποτα δεν αξίζει περισσότερο από το να μπορεί ένας άνθρωπος να ζήσει.
Αυτό μου έφερε στο νου άλλους ανθρώπους με τους οποίους έχω μιλήσει κατά καιρούς, ανθρώπους που έχουν αλλάξει τόπο κατοικίας, πόλη ή ακόμη και χώρα. Κάποιοι θέλουν πάντα να επιστρέψουν, κάποιοι άλλοι έφυγαν και δεν κοίταξαν ποτέ ξανά πίσω, και ύστερα είναι και μια τρίτη κατηγορία, αυτοί που αγάπησαν το μέρος και τους λείπει και θα ήθελαν κάποτε να γυρίσουν, όμως δεν το κάνουν γιατί δεν μπορούν να ξαναζήσουν εκεί. Ή έχουν προσπαθήσει να επιστρέψουν και ξανάφυγαν.
Ξέρω κάποιον που λείπει σχεδόν 30 χρόνια από την Ελλάδα κι έχει επιστρέψει τουλάχιστον 6 φορές με σκοπό να μείνει. Κάθε φορά ύστερα από λίγες εβδομάδες ξαναέφευγε.
Δεν ήταν το μέρος που τον έδιωχνε, αλλά οι άνθρωποι μου είπε. Κι αυτή είναι μια κουβέντα που τη γυροφέρνω πολλές φορές στο μυαλό μου, περισσότερο επειδή κι εγώ έχω φύγει από πόλεις και χώρες κι έχω επιστρέψει και κάτι με έχει ξαναδιώξει. Μόνο που δεν ήξερα τι.
Θα προσπεράσω το κομμάτι της προσωπικής περιπέτειας του συγγραφέα χωρίς να το θεωρώ λιγότερο ση��αντικό και άξιο αναφοράς και θα εστιάσω σε κάτι άλλο που γράφει κάπου μέσα στις σελίδες του και αφορά όχι εκείνους τους μετανάστες του ’90, αλλά τα παιδιά τους.
Τα παιδιά τους θεωρούν την Ελλάδα πατρίδα τους γιατί αυτή την πατρίδα έχουν γνωρίσει από τη στιγμή που γεννήθηκαν. Οι γονείς τους θέλουν πάντα να επιστρέψουν στη χώρα τους, κάποιοι το έκαναν, κάποιοι μόνο το θέλουν, κάποιοι το προσπάθησαν και δεν το κατάφεραν. Ύστερα από τόσα χρόνια, λιγάκι μπερδεύεσαι. Πατρίδα είναι κι αυτή που άφησες, πατρίδα είναι κι αυτή στην οποία ζεις, δουλεύεις, έκανες οικογένεια.
Αλλά και για τις δυο πατρίδες είσαι ξένος.
Τα παιδιά όμως; Τα παιδιά έχουν γνωρίσει μόνο μία πατρίδα. Τα παιδιά δε θέλουν πουθενά να επιστρέψουν ακριβώς επειδή βρίσκονται …σπίτι τους. Τα παιδιά δε νιώθουν τίποτα από αυτά που νιώθουν οι γονείς τους για την πατρίδα που εκείνοι άφησαν κάποτε.
Τα παιδιά δεν έχουν παράξενη προφορά, τα παιδιά δε μιλάνε σπασμένα ελληνικά. Αυτά τα παιδιά είναι Έλληνες!
Και το να τους διώχνει η μόνη πατρίδα που γνώρισαν και να κοιτούν πίσω σε μια άλλη πατρίδα από την οποία ήρθαν κάποτε οι γονείς τους αλλά γι αυτά είναι ξένος κι άγνωστος τόπος με τον οποίο δεν τους συνδέει τίποτα και δε θα επιστρέψουν ποτέ γιατί πολύ απλά δεν ανήκουν εκεί, τους γεμίζει θυμό. Θυμό γιατί αυτά τα παιδιά ποτέ δε θα δεχτούν ότι έχουν κάτι διαφορετικό ή …ξένο. Δε θα το δεχτούν γιατί πράγματι δεν έχουν τίποτα διαφορετικό ή ξένο.
Σκεφτείτε πόσοι άνθρωποι έκαναν την Ελλάδα πατρίδα τους. Πόσοι το έκαναν κατ’ ανάγκη ή από όνειρο. Πόσοι έφυγαν, πόσοι θέλουν να γυρίσουν πίσω, πόσοι δεν μπορούν να γυρίσουν πια. Πόσα παιδιά έκαναν πατρίδα τους την Ελλάδα χωρίς να το επιλέξουν, είτε γεννήθηκαν εδώ, είτε …τους ξεφόρτωσε μια βάρκα. Σκεφτείτε πόσοι δικοί σας έφυγαν μακριά και πώς να ζουν εκεί που ζουν, ποια είναι τελικά η πατρίδα τους, αν η Ελλάδα είναι ακόμα πατρίδα τους κι αν τους κάνει …προδότες το ότι δεν είναι πια. Το ότι τα παιδιά τους γεννήθηκαν ή θα γεννηθούν σε άλλη χώρα. Πώς θα ήταν το δίκαιο και σωστό, και δε ρωτάω το πώς θα θέλατε αλλά πώς θα ήταν το δίκαιο και το σωστό να τους φερθεί η χώρα εκείνη.
Πώς θα τους φερθούν οι άνθρωποι. Τι αλλάζει για τα παιδιά των δικών σας ανθρώπων που κάποτε έφυγαν μακριά κι αυτά τα παιδιά δεν ξέρουν την Ελλάδα για πατρίδα και ίσως δεν την αγαπήσουν ποτέ. Τι αλλάζει αυτό για το τι αξίζουν;
Δεν είναι ο τόπος που διώχνει τους ανθρώπους, ακόμα κι αν κάποιος τόπος μοιάζει άσχημος, κακός, κρύος ή πολύ ζεστός, επικίνδυνος ή σάπιος.
Πατρίδα είναι μόνο ο τόπος που γνωρίζεις.
Όμως αυτό που σε διώχνει είναι πάντα ο άνθρωπος.
Αυτό το βιβλίο θα ήθελα να το είχα διαβάσει τη στιγμή που συνέβαιναν όλα αυτά. Πριν συμβούν όλα αυτά, πριν καν γραφτεί. Κι ας ήμουν ένα δεκάχρονο πιτσιρίκι κι ας μην έχει καμία λογική αυτό που λέω. Νιώθω την ανάγκη να πω ότι λυπάμαι για όλα, για όλους τους ανθρώπους που πέρασαν από "εκεί", όπου κι αν ήταν-είναι αυτό το εκεί, όποτε κι αν ήταν, απ' όπου κι αν προέρχονται, όπου κι αν πηγαίνουν, λυπάμαι για όσα συμβαίνουν και θα συμβούν σε όλους τους ανθρώπους που φεύγουν, λυπάμαι ακόμα και για μένα, λυπάμαι για όλους μας γιατί όλοι είμαστε περαστικοί και τίποτα μα τίποτα δεν αξίζει περισσότερο από το να μπορεί ένας άνθρωπος να ζήσει.
November 24, 2012
http://www.diavazontas.blogspot.gr/20...
Άρχισα να διαβάζω το «Μικρό ημερολόγιο συνόρων» χωρίς ψευδαισθήσεις, φανταζόμουν για τι θα μιλά το κείμενο, ίσως και να ήξερα πάνω κάτω τι λέει, γιατί αν και στο γενεαλογικό μου δέντρο δεν περιλαμβάνεται με ισχυρό τρόπο η μετανάστευση, τη σκέφτομαι συχνά, ως κατάσταση, ως τρόπο να δοκιμάσει κανείς τις σταθερές της ανθρώπινης φύσης. Παρ’ όλα αυτά δυο-τρεις σκέψεις του Καπλάνι με γοητεύσαν γιατί δεν τις είχα σκεφτεί ή γιατί τις είχα καταλάβει ανάποδα, ούσα έξω από το χορό.
Το βιβλίο φλερτάρει με τα όρια του χρονογραφήματος και του μυθιστορήματος, ακολουθούμε δυο διαφορετικές αφηγηματικές φωνές, η μια εντός, η άλλη εκτός των συνόρων, που ανήκουν στον ίδιο άνθρωπο, ίσως να ανήκουν απλά στο μετανάστη. Έχει μια νηφαλιότητα η γραφή του, μια αίσθηση πως αφηγείται αυτό που συνέβη με όρους αντικειμενικούς, αν και φυσικά δεν μπορεί να υπάρξει κάτι τέτοιο σε μια μαρτυρία. Ο Καπλάνι δεν κραυγάζει, κρατά όλα όσα τον πλήγωσαν για τους ψιθύρους, και μιλά με την κανονική φωνή του όταν μιλά για τη ζωή του.
Στο βιβλίο περιλαμβάνονται σκέψεις για το πώς νιώθει ο μετανάστης – σα δέντρο που οι ρίζες του χώνονται όλο και βαθύτερα στην καινούργια πατρίδα, ενώ τα φύλλα του λαχταρούν την παλιά (τι παράξενη ιδέα, πάντα φανταζόμουν το αντίθετο), για το ότι ο βασικός πάσχων από ξενοφοβία είναι ο φτωχός που κάθεται μαζί σου στην ουρά του ΙΚΑ, βλέπει πολλή τηλεόραση και φοβάται μην πάρεις την δουλειά του παιδιού του, κι όχι ο βολεμένος κι ίσως σπουδαγμένος πλούσιος που διαβάζει κι ένα βιβλίο παραπάνω. Και άλλες, όπως πώς είναι να είσαι Αλβανός, με σπαστά ελληνικά, που λαχταρά να γυρίσει, αλλά το παιδί σου να είναι Έλληνας, να νιώθει πατρίδα την Ελλάδα, να μην έχει λόγο να θυμάται. Και φυσικά για την ίδια την Αλβανία, τον «κομμουνιστικό παράδεισο» που ανέφεραν τα βιβλία της γυμνασιακής μας ηλικίας (ναι, ναι, εγώ έχω δώσει κι εξετάσεις με ΑΥΤΟ το βιβλίο Γεωγραφίας), τον τρόμο του να νιώθεις πως όλοι και όλα σε παρακολουθούν, τη λαχτάρα για ένα ιδανικό κόσμο έξω από τα σύνορα που μετατρέπεται σε εφιάλτη όσο το ζεις. Τις ψευδαισθήσεις. Δεν νομίζω πως κανένας ξεκινά να ξενιτευτεί χωρίς μια ρομαντική, δονκιχωτική αφέλεια, όσα κι αν νομίζει ότι ξέρει. Πόσο μάλλον όταν δεν ξέρει, όπως οι Αλβανοί που ήρθαν στην Ελλάδα το 1991. Οι επόμενοι κάτι ήξεραν.
Με λίγα λόγια το μυθιστόρημα του Γκασμέντ Καπλάνι αξίζει να διαβαστεί από κάθε Έλληνα. Όχι γιατί «κι εμείς πήγαμε μετανάστες στη Γερμανία»,-δηλαδή οι Γερμανοί που δεν πήγαν πουθενά δικαιούνται να είναι ξενόφοβοι ;- αλλά για να κατανοήσουμε την ανθρώπινη φύση, την έννοια του ξεριζωμού, τη λαχτάρα και την προσδοκία, να καταλάβουμε πώς εξαρτόμαστε από το κοινωνικό γίγνεσθαι, από την τυχαιότητα της γέννησης σε έναν συγκεκριμένο τόπο κι έναν συγκεκριμένο χρόνο. Την αδικία.
Άρχισα να διαβάζω το «Μικρό ημερολόγιο συνόρων» χωρίς ψευδαισθήσεις, φανταζόμουν για τι θα μιλά το κείμενο, ίσως και να ήξερα πάνω κάτω τι λέει, γιατί αν και στο γενεαλογικό μου δέντρο δεν περιλαμβάνεται με ισχυρό τρόπο η μετανάστευση, τη σκέφτομαι συχνά, ως κατάσταση, ως τρόπο να δοκιμάσει κανείς τις σταθερές της ανθρώπινης φύσης. Παρ’ όλα αυτά δυο-τρεις σκέψεις του Καπλάνι με γοητεύσαν γιατί δεν τις είχα σκεφτεί ή γιατί τις είχα καταλάβει ανάποδα, ούσα έξω από το χορό.
Το βιβλίο φλερτάρει με τα όρια του χρονογραφήματος και του μυθιστορήματος, ακολουθούμε δυο διαφορετικές αφηγηματικές φωνές, η μια εντός, η άλλη εκτός των συνόρων, που ανήκουν στον ίδιο άνθρωπο, ίσως να ανήκουν απλά στο μετανάστη. Έχει μια νηφαλιότητα η γραφή του, μια αίσθηση πως αφηγείται αυτό που συνέβη με όρους αντικειμενικούς, αν και φυσικά δεν μπορεί να υπάρξει κάτι τέτοιο σε μια μαρτυρία. Ο Καπλάνι δεν κραυγάζει, κρατά όλα όσα τον πλήγωσαν για τους ψιθύρους, και μιλά με την κανονική φωνή του όταν μιλά για τη ζωή του.
Στο βιβλίο περιλαμβάνονται σκέψεις για το πώς νιώθει ο μετανάστης – σα δέντρο που οι ρίζες του χώνονται όλο και βαθύτερα στην καινούργια πατρίδα, ενώ τα φύλλα του λαχταρούν την παλιά (τι παράξενη ιδέα, πάντα φανταζόμουν το αντίθετο), για το ότι ο βασικός πάσχων από ξενοφοβία είναι ο φτωχός που κάθεται μαζί σου στην ουρά του ΙΚΑ, βλέπει πολλή τηλεόραση και φοβάται μην πάρεις την δουλειά του παιδιού του, κι όχι ο βολεμένος κι ίσως σπουδαγμένος πλούσιος που διαβάζει κι ένα βιβλίο παραπάνω. Και άλλες, όπως πώς είναι να είσαι Αλβανός, με σπαστά ελληνικά, που λαχταρά να γυρίσει, αλλά το παιδί σου να είναι Έλληνας, να νιώθει πατρίδα την Ελλάδα, να μην έχει λόγο να θυμάται. Και φυσικά για την ίδια την Αλβανία, τον «κομμουνιστικό παράδεισο» που ανέφεραν τα βιβλία της γυμνασιακής μας ηλικίας (ναι, ναι, εγώ έχω δώσει κι εξετάσεις με ΑΥΤΟ το βιβλίο Γεωγραφίας), τον τρόμο του να νιώθεις πως όλοι και όλα σε παρακολουθούν, τη λαχτάρα για ένα ιδανικό κόσμο έξω από τα σύνορα που μετατρέπεται σε εφιάλτη όσο το ζεις. Τις ψευδαισθήσεις. Δεν νομίζω πως κανένας ξεκινά να ξενιτευτεί χωρίς μια ρομαντική, δονκιχωτική αφέλεια, όσα κι αν νομίζει ότι ξέρει. Πόσο μάλλον όταν δεν ξέρει, όπως οι Αλβανοί που ήρθαν στην Ελλάδα το 1991. Οι επόμενοι κάτι ήξεραν.
Με λίγα λόγια το μυθιστόρημα του Γκασμέντ Καπλάνι αξίζει να διαβαστεί από κάθε Έλληνα. Όχι γιατί «κι εμείς πήγαμε μετανάστες στη Γερμανία»,-δηλαδή οι Γερμανοί που δεν πήγαν πουθενά δικαιούνται να είναι ξενόφοβοι ;- αλλά για να κατανοήσουμε την ανθρώπινη φύση, την έννοια του ξεριζωμού, τη λαχτάρα και την προσδοκία, να καταλάβουμε πώς εξαρτόμαστε από το κοινωνικό γίγνεσθαι, από την τυχαιότητα της γέννησης σε έναν συγκεκριμένο τόπο κι έναν συγκεκριμένο χρόνο. Την αδικία.
March 26, 2022
Τα σύνορα δεν τα περνάμε όλοι με τον ίδιο τρόπο. Η εξουσία των συνόρων θυμίζει στον καθένα μας τη διαφορετική του προέλευση, τη διαφορετική τάξη και κάστα που ανήκει, το διαφορετικό χρώμα της επιδερμίδας. Προπαντός το διαφορετικό φύλο...
Γιατί δεν μπορείς να κατανοήσεις έναν μετανάστη, εάν δεν ακούσεις πρώτα τη μαρτυρία του.
Γιατί δεν μπορείς να κατανοήσεις έναν μετανάστη, εάν δεν ακούσεις πρώτα τη μαρτυρία του.
July 3, 2023
" أن تغادر الوطن يعني أن تقطع الصلة مع الذات "
رواية مؤلمة تروي تجربة شخصية لهجرة الألبان الجماعية ونزوحهم المؤلم الموجع إلى البلدان المجاورة وخصوصًا اليونان وذلك بعد سقوط جدار برلين في التسعينات ، يُجسّد لنا خلالها المعاناة
الإجتماعية والسياسية للمهاجرين والنازحين عن بلادهم وما يقاسيه المهاجر في بلاد الغربة ومشاعرهم وحنينهم الدائم لأوطانهم وأحزانهم ..
النازح شخصٌ محكومٌ بالتحاور مع ذاكرته وماضيه ..
رواية مؤلمة تروي تجربة شخصية لهجرة الألبان الجماعية ونزوحهم المؤلم الموجع إلى البلدان المجاورة وخصوصًا اليونان وذلك بعد سقوط جدار برلين في التسعينات ، يُجسّد لنا خلالها المعاناة
الإجتماعية والسياسية للمهاجرين والنازحين عن بلادهم وما يقاسيه المهاجر في بلاد الغربة ومشاعرهم وحنينهم الدائم لأوطانهم وأحزانهم ..
النازح شخصٌ محكومٌ بالتحاور مع ذاكرته وماضيه ..
September 28, 2022
my professor wrote this 💯 insightful perspectives and I appreciated getting to learn it from him
August 20, 2021
Translated from the Greek, part autobiography and part fiction, this slim and thought-provoking volume is based on but broader than the author’s own experiences as an Albanian migrant to Greece in the early 90s. He writes of the absurdities, fears, and cruelties of living in totalitarian Albania, the terror and excitement of fleeing into the unknown, and the very unenthusiastic reception and prejudice faced in Greece (whose own emigrants have been discriminated against elsewhere, as in the US, he observes). Each short chapter combines an italicized continuing account of one migration (if I understand correctly Kapllani’s own, or based on it), with someone else’s story or more general observations. It got me thinking about how more recent waves of migration have been greeted, and also about the stereotyping of Albanians that I’m familiar with from European relatives and press in the past.
September 12, 2021
في عام ١٩٩١، قام غازميند كابلاني برحلة قصيرة ولكنها غيرت حياته من ألبانيا إلى اليونان لبدء حياة جديدة خارج نظام الزعيم الشيوعي أنور خوجه. تقدم القصص لمحة مؤثرة وإنسانية عن الحياة المعقدة للمهاجر وكذلك محاولة للنظر في تجربة الهجرة العالمية التي يسميها الكاتب "متلازمة الحدود".
كتاب مضحك مبكي. أبدع المترجم كذلك.
شكراً دار أثر
كتاب مضحك مبكي. أبدع المترجم كذلك.
شكراً دار أثر
January 16, 2023
Το Μικρό Ημερολόγιο Συνόρων του Καπλάνι ήταν το OG best seller για την αλβανική μετανάστευση πριν το Free της Ypi. Διαβάζοντάς το καταλαβαίνεις από τα πρώτα κεφάλαια γιατί. Δυνατή γραφή και εύθραυστα νοήματα. Ίσως αυτή θα ήταν η πιο συνοπτική περιγραφή που θα μπορούσα να κάνω για το βιβλίο αυτό.
Στο βιβλίο, ειδικά στην αρχή, υπάρχει μια εναλλαγή ύφους και χρόνου ανάμεσα στα κεφάλαια, σε βαθμό τέτοιο που να νομίζεις πως συγκολλήθηκαν δύο βιβλία εναλλάξ.
Στα κεφάλαια που υπάρχει η πλάγια γραφή, κυριαρχεί σχεδόν η πρωτοπρόσωπη αφήγηση. Στην αρχή γίνεται η καταγραφή προσωπικών βιωμάτων από το παρελθόν στην χοτζική Αλβανία και μετέπειτα μιας παρέας 5 Αλβανών μεταναστών που γνωρίζονται στο ταξίδι τους προς την Ελλάδα. Στα άλλα κεφάλαια χρησιμοποιείται συνήθως ο δεύτερος ενικός (Σκέφτεσαι, Έμαθες κλπ). και ο τρίτος ενικός αριθμός (ο Μετανάστης) ανάγοντας το ατομικό και προσωπικό βίωμα, σε καθολικό και συλλογικό βίωμα αποξένωσης. Ειρωνικό πως συγκλίνουμε στην μοναξιά.
Πώς ήταν για τους μετανάστες πρώτης γενιάς, για τους γονείς μας δηλαδή, μετά από τόσα χρόνια απομονωτισμού σε ένα φτωχό καθεστώς να πάνε στην πλούσια Δύση που τα περίπτερα φάνταζαν με γκουρμέ ντελικατέσεν; Από την χώρα της έλλειψης και των δελτίων τροφίμων στην χώρα της αφθονίας. Από την χώρα της σεξουαλικής καταπίεσης στην χώρα του σεξ; Από την χώρα που έβλεπες παράνομα ξένα κανάλια στο σπίτι σου στην χώρα που οι τηλεοράσεις είναι παντού και έγχρωμες.
Ο δυτικός παράδεισος έγινε πολύ σύντομα κόλαση. Γιατί η δύση είναι τελικά σκληρή και το επάγγελμα του μετανάστη ακόμα πιο σκληρό.
«ΜΕΤΑΝΑΣΤΗΣ, ΜΕΤΟΙΚΟΣ, ΙΚΕΤΗΣ, ΞΕΝΙΤΕΜΕΝΟΣ: το επάγγελμά σου είναι όλα αυτά. Και το επάγγελμά σου είναι σκληρό, γιατί δε θέλεις να γυρίσεις εκεί από όπου έφυγες κι εδώ που βρίσκεσαι δεν είσαι καλοδεχούμενος. Γιατί, για να βρεις δουλειά, πρέπει να αλλάξεις το όνομά σου. Γιατί είσαι πάντα ο ανεπιθύμητος. Σκληρό επάγγελμα, γιατί κάποια μέρα αρρώστησες, είχες 39 πυρετό, δεν μπορούσες να πας στη δουλειά και ο εργοδότης σου αμέσως σε απέλυσε. Γιατί, όταν εσύ απαιτείς κάτι παραπάνω, αυτό λέγεται ύβρις, ενώ, όταν ο εργοδότης σού δίνει το ένα δέκατο του κανονικού μισθού, ύστερα από δώδεκα, δεκατρείς, δεκατέσσερις ώρες σκυλίσιας εργασίας, αυτό ονομάζεται έλεος και χάρη. Σκληρό επάγγελμα, γιατί για σένα υπάρχουν τρία ιερά πράγματα: η δουλειά, ο έρωτας και η άδεια παραμονής. Ειδικά αυτό το τελευταίο αντικαθιστά και το ερωτικό πάθος. Είναι σκληρό επάγγελμα, γιατί εσένα ο αστυνομικός σε πιάνει όποτε θέλει, σε βρίζει όπως θέλει και σε κρατάει στο τμήμα όσο θέλει. Γενικά εσύ την αστυνομία την αποκαλείς πικρά «αστρονομία», γιατί απ’ αυτή πολλές φορές εξαρτάται και η επίγεια μοίρα σου. Σκληρό επάγγελμα, γιατί κάποιοι συμπατριώτες σου διέπραξαν ένα έγκλημα και εσύ πρέπει να κρυφτείς από τις κλούβες των επιχειρήσεων-σκούπα και τις κάμερες-κλούβα της τηλεόρασης, που αναλαμβάνουν την επιχείρηση «λαθρεμπόριο μίσους και παραπληροφόρησης». [...] Σκληρό επάγγελμα, γιατί ένα καρπούζι που κλέβεις είναι αρκετό για κάποιον να σε σκοτώσει και αρκετό για τη δικαιοσύνη να αθωώσει το δράστη. Βλέπεις πώς ένας πολιτισμός ανθρωποκεντρικός, όταν στη θέση του θύματος είσαι εσύ, μετατρέπεται πολύ εύκολα σε καρπουζο-κεντρικό. »
-
Σε συζήτηση που είχαμε με την Ιλίρα με ρώτησε τι συναισθήματα μου προκάλεσε αυτό το βιβλίο. Στην αρχή ένιωσα μια έντονη οικειότητα, κάπως σαν να ακουμπάω τις αναμνήσεις και τις σκέψεις της έφηβης μαμάς και του έφηβου μπαμπά μου. Μετά όμως ένιωσα έναν φόβο και έναν πανικό, συνειδητοποιώντας ότι όλες αυτές οι εμπειρίες έχουν μεταφραστεί σε επιμελώς κρυμμένα τραύματα. Ίσως έτσι να εξηγείται η αλβανική υπερηφάνεια και η αδιαλλαξία. Ως μια ύστατη προσπάθεια άμυνας σε κάθε επανατραυματισμό που μπορεί να προκύψει ακόμα και από ένα υποτιμητικό βλέμμα ή σχόλιο. Αγκαλιά στην πρώτη γενιά των μεταναστών λοιπόν.
Στο βιβλίο, ειδικά στην αρχή, υπάρχει μια εναλλαγή ύφους και χρόνου ανάμεσα στα κεφάλαια, σε βαθμό τέτοιο που να νομίζεις πως συγκολλήθηκαν δύο βιβλία εναλλάξ.
Στα κεφάλαια που υπάρχει η πλάγια γραφή, κυριαρχεί σχεδόν η πρωτοπρόσωπη αφήγηση. Στην αρχή γίνεται η καταγραφή προσωπικών βιωμάτων από το παρελθόν στην χοτζική Αλβανία και μετέπειτα μιας παρέας 5 Αλβανών μεταναστών που γνωρίζονται στο ταξίδι τους προς την Ελλάδα. Στα άλλα κεφάλαια χρησιμοποιείται συνήθως ο δεύτερος ενικός (Σκέφτεσαι, Έμαθες κλπ). και ο τρίτος ενικός αριθμός (ο Μετανάστης) ανάγοντας το ατομικό και προσωπικό βίωμα, σε καθολικό και συλλογικό βίωμα αποξένωσης. Ειρωνικό πως συγκλίνουμε στην μοναξιά.
Πώς ήταν για τους μετανάστες πρώτης γενιάς, για τους γονείς μας δηλαδή, μετά από τόσα χρόνια απομονωτισμού σε ένα φτωχό καθεστώς να πάνε στην πλούσια Δύση που τα περίπτερα φάνταζαν με γκουρμέ ντελικατέσεν; Από την χώρα της έλλειψης και των δελτίων τροφίμων στην χώρα της αφθονίας. Από την χώρα της σεξουαλικής καταπίεσης στην χώρα του σεξ; Από την χώρα που έβλεπες παράνομα ξένα κανάλια στο σπίτι σου στην χώρα που οι τηλεοράσεις είναι παντού και έγχρωμες.
Ο δυτικός παράδεισος έγινε πολύ σύντομα κόλαση. Γιατί η δύση είναι τελικά σκληρή και το επάγγελμα του μετανάστη ακόμα πιο σκληρό.
«ΜΕΤΑΝΑΣΤΗΣ, ΜΕΤΟΙΚΟΣ, ΙΚΕΤΗΣ, ΞΕΝΙΤΕΜΕΝΟΣ: το επάγγελμά σου είναι όλα αυτά. Και το επάγγελμά σου είναι σκληρό, γιατί δε θέλεις να γυρίσεις εκεί από όπου έφυγες κι εδώ που βρίσκεσαι δεν είσαι καλοδεχούμενος. Γιατί, για να βρεις δουλειά, πρέπει να αλλάξεις το όνομά σου. Γιατί είσαι πάντα ο ανεπιθύμητος. Σκληρό επάγγελμα, γιατί κάποια μέρα αρρώστησες, είχες 39 πυρετό, δεν μπορούσες να πας στη δουλειά και ο εργοδότης σου αμέσως σε απέλυσε. Γιατί, όταν εσύ απαιτείς κάτι παραπάνω, αυτό λέγεται ύβρις, ενώ, όταν ο εργοδότης σού δίνει το ένα δέκατο του κανονικού μισθού, ύστερα από δώδεκα, δεκατρείς, δεκατέσσερις ώρες σκυλίσιας εργασίας, αυτό ονομάζεται έλεος και χάρη. Σκληρό επάγγελμα, γιατί για σένα υπάρχουν τρία ιερά πράγματα: η δουλειά, ο έρωτας και η άδεια παραμονής. Ειδικά αυτό το τελευταίο αντικαθιστά και το ερωτικό πάθος. Είναι σκληρό επάγγελμα, γιατί εσένα ο αστυνομικός σε πιάνει όποτε θέλει, σε βρίζει όπως θέλει και σε κρατάει στο τμήμα όσο θέλει. Γενικά εσύ την αστυνομία την αποκαλείς πικρά «αστρονομία», γιατί απ’ αυτή πολλές φορές εξαρτάται και η επίγεια μοίρα σου. Σκληρό επάγγελμα, γιατί κάποιοι συμπατριώτες σου διέπραξαν ένα έγκλημα και εσύ πρέπει να κρυφτείς από τις κλούβες των επιχειρήσεων-σκούπα και τις κάμερες-κλούβα της τηλεόρασης, που αναλαμβάνουν την επιχείρηση «λαθρεμπόριο μίσους και παραπληροφόρησης». [...] Σκληρό επάγγελμα, γιατί ένα καρπούζι που κλέβεις είναι αρκετό για κάποιον να σε σκοτώσει και αρκετό για τη δικαιοσύνη να αθωώσει το δράστη. Βλέπεις πώς ένας πολιτισμός ανθρωποκεντρικός, όταν στη θέση του θύματος είσαι εσύ, μετατρέπεται πολύ εύκολα σε καρπουζο-κεντρικό. »
-
Σε συζήτηση που είχαμε με την Ιλίρα με ρώτησε τι συναισθήματα μου προκάλεσε αυτό το βιβλίο. Στην αρχή ένιωσα μια έντονη οικειότητα, κάπως σαν να ακουμπάω τις αναμνήσεις και τις σκέψεις της έφηβης μαμάς και του έφηβου μπαμπά μου. Μετά όμως ένιωσα έναν φόβο και έναν πανικό, συνειδητοποιώντας ότι όλες αυτές οι εμπειρίες έχουν μεταφραστεί σε επιμελώς κρυμμένα τραύματα. Ίσως έτσι να εξηγείται η αλβανική υπερηφάνεια και η αδιαλλαξία. Ως μια ύστατη προσπάθεια άμυνας σε κάθε επανατραυματισμό που μπορεί να προκύψει ακόμα και από ένα υποτιμητικό βλέμμα ή σχόλιο. Αγκαλιά στην πρώτη γενιά των μεταναστών λοιπόν.
March 31, 2022
Διαμαντακι του Γκαζμεντ Καπλάνι. Σκέψεις για την μετανάστευση και περιγραφή του δικού του οδοιπορικου. Νιώθω περήφανος που τον έχω φίλο στο φεισμπουκ κι ας μας άφησε πίσω
August 24, 2023
الكتاب يتحدث عن تجربة الهجرة والمُهاجر في المَهجر، وكل ما يقاسيه ويعانيه من ضروف ومآسي. وفي تجربة المؤلف كانت ألبانيا الديكتاتورية وطنه الذي عانى منه الأمرين، في ظل ديكتاتورية أنور خوجة المتوحشة، وهو من حكم البلد لأربعين عامًا، في ظل الظلم، والتجبر، واللاإنسانية، وانعدام الحرية بالدرجة الأولى، وصولًا للتجس على كل شيء في حياة مواطنيه. من هدم دور العبادة كاملة، واعلان ألبانيا اول دولة ملحدة على وجه الكون، الى المعتقلات والسجون لكل مخالف ومفكر. في الكتاب تجربة فريدة لمعنى ان تكون مهاجرًا، وبعيدًا عن وطنك، ومعاناة التأقلم مع الوطن الجديد. الكتاب اقل من مذكرات واكثر بقليل من تجربة هجرة، هو بينها في حلقة وصل. استفدت من الكتاب كثيرًا، وانصح بقرائته.
لفت نظري اقتباس للمؤلف، يصف به تجربة الهجرة بشكل فريد:
"أن يكون المرء مهاجرًا (قحًا وخالصًا) معناه أن يكون على وعي تام بالقدرة التي تمتلكها الإرادة، وعلى استعداد للتعود على الضّربات التي قد يتلقاها من مصيره. وأن يتعلم بأن نبل الكينونة الإنسانية لا علاقة له بدم الأجداد والأسلاف، وإنما بالقدرة على التغير والتبدل. وأن يضع في حسبانه دومًا بأنّ سر السعادة بسيط، لأنه يكمن في المحافظة على طعم الحياة."
لفت نظري اقتباس للمؤلف، يصف به تجربة الهجرة بشكل فريد:
"أن يكون المرء مهاجرًا (قحًا وخالصًا) معناه أن يكون على وعي تام بالقدرة التي تمتلكها الإرادة، وعلى استعداد للتعود على الضّربات التي قد يتلقاها من مصيره. وأن يتعلم بأن نبل الكينونة الإنسانية لا علاقة له بدم الأجداد والأسلاف، وإنما بالقدرة على التغير والتبدل. وأن يضع في حسبانه دومًا بأنّ سر السعادة بسيط، لأنه يكمن في المحافظة على طعم الحياة."
June 20, 2020
Ως δάσκαλος που ζω με πολλά μεταναστόπουλα την καθημερινότητα του σχολείου σκέφτομαι πολύ συχνά πώς έχουν δεθεί πια τα ξενάκια μας με τα Ελληνόπουλα. Σήμερα βέβαια ελάχιστα είναι τα μεταναστόπουλα που ήρθαν από αλλού. Τα περισσότερα είναι ακριβώς όπως τα παρουσιάζει ο Γκάζι, γεννημένα εδώ, θεωρούν πατρίδα τους κύρια την Ελλάδα και δυστυχώς ξεχνούν σιγά-σιγά τη μητρική τους γλώσσα, γιατί μιλούν ως τέτοια την ελληνική. Το βιβλίο είναι γραμμένο σε υπέροχα ελληνικά, περιέχει σκέψεις για τον μετανάστη και τον πρόσφυγα που έχω πολλές φορές κάνει κι εγώ, αλλά χωρίς να τις έχω βιώσει, αν και γιος πρόσφυγα από τη Μικρασία.
Ζεις διαβάζοντας το αφήγημα αυτό τη διαδρομή των απόκληρων του καθεστώτος του Χότζα και κερδίζεις πολλά σε ευαισθησία αλλά νιώθεις και πίκρα μεγάλη για τον τρόπο που οι πανταχόθεν πρόσφυγες αντιμετωπίζονται στην ξένη χώρα.
Είναι ένα βιβλίο που προσφέρεται για να διδαχτεί στο ελληνικό λύκειο και αξίζει, επιβάλλεται μάλλον να διαβαστεί από όλους μας κυρίως για την ευαισθησία που πρέπει να αναπτύξουμε.
Ζεις διαβάζοντας το αφήγημα αυτό τη διαδρομή των απόκληρων του καθεστώτος του Χότζα και κερδίζεις πολλά σε ευαισθησία αλλά νιώθεις και πίκρα μεγάλη για τον τρόπο που οι πανταχόθεν πρόσφυγες αντιμετωπίζονται στην ξένη χώρα.
Είναι ένα βιβλίο που προσφέρεται για να διδαχτεί στο ελληνικό λύκειο και αξίζει, επιβάλλεται μάλλον να διαβαστεί από όλους μας κυρίως για την ευαισθησία που πρέπει να αναπτύξουμε.
February 20, 2020
I received a copy of the Kindle version of the book through Netgalley.
I think this is an important book and I found the perspective very interesting, but the writing (maybe as it was translated from Greek?) didn't work for me. I found it stilted and lacking flow, with the author frequently relying on telling you directly what you were supposed to get out of the text or what he or others felt rather than letting the narrative show you.
I think this is an important book and I found the perspective very interesting, but the writing (maybe as it was translated from Greek?) didn't work for me. I found it stilted and lacking flow, with the author frequently relying on telling you directly what you were supposed to get out of the text or what he or others felt rather than letting the narrative show you.
December 30, 2017
This book was a pleasant surprise. As someone who studied international studies and political science, I was aware of the conflicts between Greece and Albania. However, while I'm old enough to remember the fall of Communism in general and in specific instances such as the Velvet Revolution in the former Czechoslovakia and the breakup of the USSR, the fall of communism in ALbania was never on my radar. I think this is because it was relatively less bloody than the former Yugoslavia.
Kapilani and his translator put a wonderful human face to the struggles of every day Albanians that is applicable to those immigrating from other, lesser known countries. We know of the politics behind other refugees who make the news - we should know more about Albanians. A solid read.
Kapilani and his translator put a wonderful human face to the struggles of every day Albanians that is applicable to those immigrating from other, lesser known countries. We know of the politics behind other refugees who make the news - we should know more about Albanians. A solid read.
March 1, 2021
I read this book because it was assigned for a college class. The professor who assigned it? Gazmend Kapllani. This is tagged as a memoir/nonfiction/biography. Which is weird because it isn’t. This is a universal story. The narrator is not my professor but also it is him. They are never given a name or a gender. They are every immigrant. A faceless and therefore universal character. Trust me on this. The author told me, several times. He was proud of this story although he did say his favorite translation was the French one. So if you want to enjoy this book best, read it in French.
June 15, 2022
A story to tell, a story to read! A very important book about immigration and specifically Albanians in Greece at the very beginning of this long storyline!
November 17, 2009
I appreciate the way in which the dual narrative is spliced into 'this' side and 'the other' side of the Greek-Albanian border, and also into past and present.
Although the autobiographical passages recount intense experiences, the overall tone is detached, as if the narrator has distanced himself emotionally, and is unable or unwilling to go into great detail about those experiences.
Oftentimes I would make the logical connection with other first-person historical accounts, especially those describing persecution under the Nazi regime. Reading A Short Border Handbook I was looking for that unique angle, for what differentiates this 'contemporary' condition from what happened in Europe decades ago, or what may be happening right now in another location. Maybe we are condemned to relive the past....and each time the 'victims' feel a surreal isolation in their experience, as if it is happening for the first time ever in the history of mankind. "They say that hell is one place but, in reality, hell is private and particular to each one of us."
My father's job abroad was semi-diplomatic; he and his family enjoyed the privileges of a 'laissez-passer' (white passport), as we traveled from one country to another. I remember as a child what it was like to casually drive past endless lines at "third-world" border crossings and to be spared the endless searches & interrogations by customs officials, in particular as we were driving through border zones where war refugees were struggling to escape the conflict. From an early age I understood the importance of that special travel document in securing our route to safety on the 'other' side.
Even today, I always make sure my passport is up-to-date, stamped with valid travel visas to 'safe' countries, and stored in an easy-to-obtain location, just in case I need to be prepared to evacuate at a moment's notice. So, yes, I too suffer from a variant of the border syndrome!
I don't know whether I should be disturbed by this: Finishing the book I thought to myself, yes yes yes to everything, but on the whole Gazmend is too kind to us Greeks. It's my impression that there are so many horror stories one can compile of our treatment of immigrants, and that the situation is only becoming worse with time.
Note on translation - On the whole I think this is a very good translation from the Greek original, with one exception. In my opinion, "paddywagon" may have been a better choice than "Black Maria" for the Greek original "κλούβα."
* Gazmend's blog (in Greek)
* Feet in Two Worlds review
* The Paper Trail podcast about the non-documentation limbo status of children of migrants in Greece
* border poetics
* Words Without Borders
Although the autobiographical passages recount intense experiences, the overall tone is detached, as if the narrator has distanced himself emotionally, and is unable or unwilling to go into great detail about those experiences.
Oftentimes I would make the logical connection with other first-person historical accounts, especially those describing persecution under the Nazi regime. Reading A Short Border Handbook I was looking for that unique angle, for what differentiates this 'contemporary' condition from what happened in Europe decades ago, or what may be happening right now in another location. Maybe we are condemned to relive the past....and each time the 'victims' feel a surreal isolation in their experience, as if it is happening for the first time ever in the history of mankind. "They say that hell is one place but, in reality, hell is private and particular to each one of us."
My father's job abroad was semi-diplomatic; he and his family enjoyed the privileges of a 'laissez-passer' (white passport), as we traveled from one country to another. I remember as a child what it was like to casually drive past endless lines at "third-world" border crossings and to be spared the endless searches & interrogations by customs officials, in particular as we were driving through border zones where war refugees were struggling to escape the conflict. From an early age I understood the importance of that special travel document in securing our route to safety on the 'other' side.
Even today, I always make sure my passport is up-to-date, stamped with valid travel visas to 'safe' countries, and stored in an easy-to-obtain location, just in case I need to be prepared to evacuate at a moment's notice. So, yes, I too suffer from a variant of the border syndrome!
I don't know whether I should be disturbed by this: Finishing the book I thought to myself, yes yes yes to everything, but on the whole Gazmend is too kind to us Greeks. It's my impression that there are so many horror stories one can compile of our treatment of immigrants, and that the situation is only becoming worse with time.
Note on translation - On the whole I think this is a very good translation from the Greek original, with one exception. In my opinion, "paddywagon" may have been a better choice than "Black Maria" for the Greek original "κλούβα."
* Gazmend's blog (in Greek)
* Feet in Two Worlds review
* The Paper Trail podcast about the non-documentation limbo status of children of migrants in Greece
* border poetics
* Words Without Borders
July 18, 2020
Ein schön gestaltetes kleines Buch über ein wichtiges Thema. Grenzen. Was sind Grenzen, aber noch wichtiger, „was bewirken Grenzen?“
Gazmend Kapllani ist in Albanien aufgewachsen, und lebte dort zwischen Grenzen, teilweise zwischen mehrere Grenzen, in der Grenzzone. Und die Grenzen haben im geprägt. Welche Wirkung haben Grenzen auf Menschen? Irgendwann schafft er es, in 1991 wenn das Hoxha-regime bröckelt, über die Grenze nach Griechenland zu fliehen. Und damit wird er von einem von Grenzen beschützten Kamerad zu einer (ausgegrenzten) Flüchtling ohne irgend einen Schutz, da er ja, die Grenze überquert hat.
Das Buch ist aus 2 Perspektiven erzählt worden. Die erste ist die Perspektive des Eingeschlossenen, (immer in Italic), wo er seine Erlebnisse, oft sehr humorvoll über die idiotische Alltag im Kommunistischen Albanien erzählt. Es ist voll Humor, obwohl es eigentlich zum Weinen ist. Man sieht wie de Leute versuchen zu überleben und den Willkür überlassen sind. Ihnen wird gelernt, dass es verboten ist über die Grenzen zu gehen, ja sogar zu denken. Und dass drinnen das Paradies ist, und draussen die absolute Elend (das Kapitalismus). Oft kommen doch kleine Zeichen, über Fernseher, über das Meer etc. aus der Aussenwelt an und die sprechen eine andere Sprache. Also wissen viele dass es noch eine andere Welt gibt, die vielleicht besser ist, schlechter geht ja nicht. Also erfüllen die Grenzen den Menschen mit einer Art von Sehnsucht. Teilweise sind in dieser Perspektive auch Kapitel geschrieben über später, wenn er im Griechenland arbeitet, von seinem Leben als Flüchtling oder Ausländer, wo man auch wieder ausgegrenzt wird. Man kommt nie wirklich an. Der Heimat kann man entliehen, aber es bleibt deinen Heimat.
Die zweite Perspektive ist die der Flucht. Irgendwann gelingt es ihm zusammen mit ein paar anderen über die Grenze nach Nord-Griechenland zu fliehen. Dort kommt er in einem Lager. Vorerst kann er sich keine Arbeit suchen und wie erwünscht arbeiten um Geld zu verdienen, und endlich sein eigenes Leben zu gestalten. Auch hier ist viel vom Willkür und Zufall abhängig. Auch wieder wird das Lagerleben und den Alltag mit einem gewissen Humor beschrieben, obwohl es alles andere als gut war. Auf einem Punkt sind sich alle einig, die Welt ausserhalb der Grenzen ist nicht schlecht, und viel moderner als erwartet. Schön beschrieben sind die erste Eindrucken in einem Supermarkt. Also zurück möchte niemand. Aussichtslos ist das Leben auch hier zum Teil. Im Lager und während dem Flucht folgen wir den Schriftsteller und 4 verschieden Protagonisten, alle sind gut ausgearbeitet.
Das Buch ist ein Roman, obwohl es sicher sehr viele autobiografische Elementen hat. Aber die Szenen, die Spannung, die sehr unterschiedliche Charaktere sind sehr gut beschrieben. Die Sprache ist schön, teilweise leicht (nicht negativ gemeint) und oft humorvoll. Ich habe das Buch in der deutschen Übersetzung gelesen und weiss nicht in wie weit die Sprache vom griechischen Original abweicht. Für mich war es ein Buch, das ich gerne gelesen habe, das mich wieder mal zum Nachdenken über vieles (Grenzen, Flüchtlingen, Ausländer, Anderssein, usw.) angeregt hat. Dazu gehört noch ein sehr schönes Cover. Also dieser Autor werde ich noch länger verfolgen. Leider sind alle andere Bücher (noch) nicht auch Deutsch erschienen. Teilweise schon auf Französisch.
Gazmend Kapllani ist in Albanien aufgewachsen, und lebte dort zwischen Grenzen, teilweise zwischen mehrere Grenzen, in der Grenzzone. Und die Grenzen haben im geprägt. Welche Wirkung haben Grenzen auf Menschen? Irgendwann schafft er es, in 1991 wenn das Hoxha-regime bröckelt, über die Grenze nach Griechenland zu fliehen. Und damit wird er von einem von Grenzen beschützten Kamerad zu einer (ausgegrenzten) Flüchtling ohne irgend einen Schutz, da er ja, die Grenze überquert hat.
Das Buch ist aus 2 Perspektiven erzählt worden. Die erste ist die Perspektive des Eingeschlossenen, (immer in Italic), wo er seine Erlebnisse, oft sehr humorvoll über die idiotische Alltag im Kommunistischen Albanien erzählt. Es ist voll Humor, obwohl es eigentlich zum Weinen ist. Man sieht wie de Leute versuchen zu überleben und den Willkür überlassen sind. Ihnen wird gelernt, dass es verboten ist über die Grenzen zu gehen, ja sogar zu denken. Und dass drinnen das Paradies ist, und draussen die absolute Elend (das Kapitalismus). Oft kommen doch kleine Zeichen, über Fernseher, über das Meer etc. aus der Aussenwelt an und die sprechen eine andere Sprache. Also wissen viele dass es noch eine andere Welt gibt, die vielleicht besser ist, schlechter geht ja nicht. Also erfüllen die Grenzen den Menschen mit einer Art von Sehnsucht. Teilweise sind in dieser Perspektive auch Kapitel geschrieben über später, wenn er im Griechenland arbeitet, von seinem Leben als Flüchtling oder Ausländer, wo man auch wieder ausgegrenzt wird. Man kommt nie wirklich an. Der Heimat kann man entliehen, aber es bleibt deinen Heimat.
Die zweite Perspektive ist die der Flucht. Irgendwann gelingt es ihm zusammen mit ein paar anderen über die Grenze nach Nord-Griechenland zu fliehen. Dort kommt er in einem Lager. Vorerst kann er sich keine Arbeit suchen und wie erwünscht arbeiten um Geld zu verdienen, und endlich sein eigenes Leben zu gestalten. Auch hier ist viel vom Willkür und Zufall abhängig. Auch wieder wird das Lagerleben und den Alltag mit einem gewissen Humor beschrieben, obwohl es alles andere als gut war. Auf einem Punkt sind sich alle einig, die Welt ausserhalb der Grenzen ist nicht schlecht, und viel moderner als erwartet. Schön beschrieben sind die erste Eindrucken in einem Supermarkt. Also zurück möchte niemand. Aussichtslos ist das Leben auch hier zum Teil. Im Lager und während dem Flucht folgen wir den Schriftsteller und 4 verschieden Protagonisten, alle sind gut ausgearbeitet.
Das Buch ist ein Roman, obwohl es sicher sehr viele autobiografische Elementen hat. Aber die Szenen, die Spannung, die sehr unterschiedliche Charaktere sind sehr gut beschrieben. Die Sprache ist schön, teilweise leicht (nicht negativ gemeint) und oft humorvoll. Ich habe das Buch in der deutschen Übersetzung gelesen und weiss nicht in wie weit die Sprache vom griechischen Original abweicht. Für mich war es ein Buch, das ich gerne gelesen habe, das mich wieder mal zum Nachdenken über vieles (Grenzen, Flüchtlingen, Ausländer, Anderssein, usw.) angeregt hat. Dazu gehört noch ein sehr schönes Cover. Also dieser Autor werde ich noch länger verfolgen. Leider sind alle andere Bücher (noch) nicht auch Deutsch erschienen. Teilweise schon auf Französisch.
April 6, 2022
يقال: إذا أردت أن تعرف عن شيء، خير أن تسأل صاحب التجربة، من أن تسأل المختص. ولو أن هذه العبارة فيها نوع من ضرب لعمل شخص أمضى وقتا قبل أن يصبح مختصا في مجاله، إلا أنها حقيقية.
قرأت كثيرا عن الإعدام، لكني لم أجد أبلغ مما كتبه دوستويفسكي في رواياته، وهو الذي اقتيد إلى إعدامه، وبقي بينه وبين هذه الفترة الأخيرة لحظات، ليأتيه العفو... على أي هذا ليس موضوعنا في هذه القراءة.
لطالما جالت بخاطري فكرة الهجرة نحو بلاد الغرب، هذه الفكرة التي أصبحت هاجسا انتشر بين صفوف الشباب، وأصبح الهروب إلى بلد آخر هو الأمل. والحلم بأناس سيستقبلون ذلك الشخص ليعوضوه عما قاساه في بلاده... غير أن الواقع دوما تكون له الكلمة الفصل.
في هذه الرواية /المفكرة تطالعنا اعترافات عابر حدود، غازميند كابلاني، الذي كانت الحدود أقصى مخاوفه، في بلد حيث يسيطر النظام الشمولي، فيصبح البلد الذي هو فيه الجنة، وماوراء الحدود جحيم... نتتبع مع الكاتب فصولا من طفولته ثم هجرته وجحيم المعاناة. وبين كل فصل يسرد سيرته، يكون هناك مقال/ خواطر. عن الهجرة والمهاجرين، وفكرة ماوراء الحدود
قرأت كثيرا عن الإعدام، لكني لم أجد أبلغ مما كتبه دوستويفسكي في رواياته، وهو الذي اقتيد إلى إعدامه، وبقي بينه وبين هذه الفترة الأخيرة لحظات، ليأتيه العفو... على أي هذا ليس موضوعنا في هذه القراءة.
لطالما جالت بخاطري فكرة الهجرة نحو بلاد الغرب، هذه الفكرة التي أصبحت هاجسا انتشر بين صفوف الشباب، وأصبح الهروب إلى بلد آخر هو الأمل. والحلم بأناس سيستقبلون ذلك الشخص ليعوضوه عما قاساه في بلاده... غير أن الواقع دوما تكون له الكلمة الفصل.
في هذه الرواية /المفكرة تطالعنا اعترافات عابر حدود، غازميند كابلاني، الذي كانت الحدود أقصى مخاوفه، في بلد حيث يسيطر النظام الشمولي، فيصبح البلد الذي هو فيه الجنة، وماوراء الحدود جحيم... نتتبع مع الكاتب فصولا من طفولته ثم هجرته وجحيم المعاناة. وبين كل فصل يسرد سيرته، يكون هناك مقال/ خواطر. عن الهجرة والمهاجرين، وفكرة ماوراء الحدود
Read
March 28, 2022اوحى لي العنوان ان المحتوى عن رحاله يحكي لنا مغامرات سفره، فإذا بالمضمون مختلف تماماً عما توقعته.
صفحات هذا الكتاب تسرد القصه الحقيقيه للكاتب الذى هرب من دولته لللجؤ الى اليونان بحثاً عن حياة افضل من بلده، لكنه يتفاجأ من قسوة البشر والحياه.
اضاف الكاتب بين قصصه الشخصيه بعض المقالات التي آلمتني جداً وجعلتني اتفكر بعمق في جميع من هاجر من بلده بسبب الحرب او لقمة العيش او لاسباب سياسيه، بالتأكيد كانت مشاعر التعاطف طاغيه لكن من بعد هذا الكتاب زاد شعور الالم على جميع المشاعر.
"... انما تؤول في جزء كبير منها إلى مسألة الحظ وحسب، ما دام أن كل شي يتوقف على البلد الذى يولد فيه المرء وحسب"
تبدأ جميع امتيازاتك او حرمانك من اسم بلدك ! لذلك كن لطيف مع جميع المقيمين في بلدك ولا تستنقص من احد، لان لا احد منهم رغب في الغربه والشقاء!
عدم تقييمي للكتاب احتراماً لحياة الكاتب و قناعة مني بأن حيوات البشر لا تُقيم لكن انصح به
صفحات هذا الكتاب تسرد القصه الحقيقيه للكاتب الذى هرب من دولته لللجؤ الى اليونان بحثاً عن حياة افضل من بلده، لكنه يتفاجأ من قسوة البشر والحياه.
اضاف الكاتب بين قصصه الشخصيه بعض المقالات التي آلمتني جداً وجعلتني اتفكر بعمق في جميع من هاجر من بلده بسبب الحرب او لقمة العيش او لاسباب سياسيه، بالتأكيد كانت مشاعر التعاطف طاغيه لكن من بعد هذا الكتاب زاد شعور الالم على جميع المشاعر.
"... انما تؤول في جزء كبير منها إلى مسألة الحظ وحسب، ما دام أن كل شي يتوقف على البلد الذى يولد فيه المرء وحسب"
تبدأ جميع امتيازاتك او حرمانك من اسم بلدك ! لذلك كن لطيف مع جميع المقيمين في بلدك ولا تستنقص من احد، لان لا احد منهم رغب في الغربه والشقاء!
عدم تقييمي للكتاب احتراماً لحياة الكاتب و قناعة مني بأن حيوات البشر لا تُقيم لكن انصح به
June 4, 2017
This is a gorgeously written account of an Albanian refugee in Greece told with an amazing narrative voice, switching from the story of the need of Albanians to escape and his escape to his ruminations about what it means to be an immigrant. It is so thoughtful and powerful.
January 15, 2022
حينما يرهقك الألم ولا يوجد لك منفذ للترويح عن نفسك، وتقرر الهرب من العالم بالكتابة وتكون حياتك زاخرة بالأحداث والمواقف والحكايات ستُخرج مذكرات تحمل الكثير، وهذا ما فعله الكاتب (المهاجر) الألباني غاز ميند كابلاني في كتاب مفكرة عابر حدود، وترجمة أحمد الويزي، لقد تخطت هذه المفكرة، بكلماتها المذكرات الشخصية لتأتي هذه السطور كتجسيد لتاريخ معاناة اللجوء الحديث، وشعور اللاجئ بالوحدة القاتلة، والعزلة المريرة، وأمل العودة.
ستأخذك هذه المفكرة في جولة حزينة ودرامية يختلط فيها كلّ ما هو سياسي واجتماعي عن ألبانيا الشيوعية، وما بعد السقوط في التسعينات، وموجة العبور الجماعية لحدود دول الجوار وأهمها اليونان.
أعترف بأني قبل هذه المفكرة لم أكن أعرف سوى النزر اليسير عن ألبانيا السابقة؛ البلد المسلم الشيوعي الفقير المعزول، المجاور لدول أوروبا الحديثة والغنية والمنفتحة.
أنصح كل مغترب سواءً كانت هجرته نظامية أو غير شرعية بأن يقرأ هذه المفكرة ليس لأخذ النصائح والتجارب فقط، ولكن ليشعر بأنّه ليس وحيدًا وأن هناك ملايين المهاجرين من كل أجناس العالم تشعر مثلك، وتعاني مثلك، وتشتكي مثلك.
أمّا غير المتغربين فسوف تغير نظرتك لهؤلاء الغرباء، وتجعلك أكثر تعاطفاً وإنسانيةً لقضاياهم ومطالبهم، لسبب واحد بسيط أنهم بشر، وهذه الأرض لكل البشر.
لن أطيل في تحليل هذا الكتاب الرائع، بترجمته المميزة، وأكتفي بهذه المقتطفات منه: -
وبقدر ما كانت السنوات تمضي، بقدر ما ظلت عزلة ألبانيا تتجذر أكثر، ليتحوّل بذلك العالم المتواجد خارج الحدود، إلى مجرد كوكب آخر: فردوسي بالنسبة للبعض، وجحيم رهيب بالنسبة للآخرين، لكنه بقي في جميع الأحوال كوكبًا آخر ...
إن المهاجر كائن معقّد، وقليل الثّقة بنفسه إلى حدّ يخشى معه الاستسلام والتّسليم. إذ يكفي أن يواجه بإشارة واحدةٍ صغيرة، إشارة رفض أو لامبالاة واحدة مثلاً، من قبيل: فيم ستنفعني معرفة أصلك يا صاح، وأي الحدود عبرت؟ ليشعر بأنّه سخيفٌ، وهشٌ، ومشوه. لهذا يفضّل ألا يجازف بالمغامرة. إنه يعتزل كل شيء، ويجتر ما عاشه في عزلة تامة، وهو مقتنع تدريجياً بأن شهادته لا تعني أحداً.
الجيل الأول من المهاجرين هو جيل غسل الأواني، في المطاعم والفنادق. إنه الجيل الذي اكتفى بالفتات، حين وجد نفسه بأرض غريبة، تلقى منها الإقصاء كله، والاحتقار كله، والمخاوف كلها. إنه جيل غسل الأواني، لأن كافة الأشغال ظلت بالنسبة إليه مقبولة. حين يمكن للمرء أن يملأ معدته بفضلها، ويوفر شيئاً ما جانبًا.
لأن هناك احتمالاً كبيراً في أن تصير مضطرب الأعصاب، وحادّ المزاج ومتجهم الوجه، بسبب الوحدة التي تعيشها كل يوم. لأن الوحدة مثلما قال أحد الشعراء، ليست النقص في حضور البشر، وإنّما التواجد بين حشود البشر، والتحدث بكلام لا يفهمه هؤلاء أبداً".
فكرة العودة في الواقع، ظلت عندك من قديم، بمثابة طبيعة ثانية. باستمرار، تجد نفسك تتردد بين قطع الصلة نهائياً ببلدك، وبين العودة غير المحسوم في شأنها كلية، أنت كما أنت، كائن يحمل الكثير من التناقضات، وتود أن تستطيع التوفيق بين كافة ما لا يقبل التوفيق فيك. إنّها أصول اللعبة التي تخضع لها الحياة في المهجر: لعبة منهكة للأعصاب، حتى إن كانت الأعصاب متينة وصلبة. وكل من تورط هنا، في كماشة الدوّامة الرملية لهذه الحياة، يدرك ذلك جيّداً. إنه عصاب التجذّر المستحيل!
إن على المرء أن يكون قادرًا بشكل كبير على اتخاذ قرار إعادة بدء حياته انطلاقًا من اللاشيء، وقادرًا على مواجهة الحدود، وإعادة البناء من البداية: اللغة وأسماء الشوارع والناس، حتى يتمكن من جعل هذه المدينة الغريبة مدينته. أن يكون المرء مهاجراً (قُحّاً وخالصاً) معناه أن يكون على وعي تامّ بالقدرة التي تمتلكها الإرادة، وعلى استعداد للتعود على عنف الضّربات التي يتلقاها من مصيره. وأن يتعلم بأن نبل الكينونة الإنسانية لا علاقة له بدم الأجداد والأسلاف، وإنّما بالقدرة على التغيّر والتبدّل. وأن يضع في حسبانه دوماً بأنّ سر السعادة بسيطٌ، لأنه يكمن في المحافظة على طعم الحياة!"
ستأخذك هذه المفكرة في جولة حزينة ودرامية يختلط فيها كلّ ما هو سياسي واجتماعي عن ألبانيا الشيوعية، وما بعد السقوط في التسعينات، وموجة العبور الجماعية لحدود دول الجوار وأهمها اليونان.
أعترف بأني قبل هذه المفكرة لم أكن أعرف سوى النزر اليسير عن ألبانيا السابقة؛ البلد المسلم الشيوعي الفقير المعزول، المجاور لدول أوروبا الحديثة والغنية والمنفتحة.
أنصح كل مغترب سواءً كانت هجرته نظامية أو غير شرعية بأن يقرأ هذه المفكرة ليس لأخذ النصائح والتجارب فقط، ولكن ليشعر بأنّه ليس وحيدًا وأن هناك ملايين المهاجرين من كل أجناس العالم تشعر مثلك، وتعاني مثلك، وتشتكي مثلك.
أمّا غير المتغربين فسوف تغير نظرتك لهؤلاء الغرباء، وتجعلك أكثر تعاطفاً وإنسانيةً لقضاياهم ومطالبهم، لسبب واحد بسيط أنهم بشر، وهذه الأرض لكل البشر.
لن أطيل في تحليل هذا الكتاب الرائع، بترجمته المميزة، وأكتفي بهذه المقتطفات منه: -
وبقدر ما كانت السنوات تمضي، بقدر ما ظلت عزلة ألبانيا تتجذر أكثر، ليتحوّل بذلك العالم المتواجد خارج الحدود، إلى مجرد كوكب آخر: فردوسي بالنسبة للبعض، وجحيم رهيب بالنسبة للآخرين، لكنه بقي في جميع الأحوال كوكبًا آخر ...
إن المهاجر كائن معقّد، وقليل الثّقة بنفسه إلى حدّ يخشى معه الاستسلام والتّسليم. إذ يكفي أن يواجه بإشارة واحدةٍ صغيرة، إشارة رفض أو لامبالاة واحدة مثلاً، من قبيل: فيم ستنفعني معرفة أصلك يا صاح، وأي الحدود عبرت؟ ليشعر بأنّه سخيفٌ، وهشٌ، ومشوه. لهذا يفضّل ألا يجازف بالمغامرة. إنه يعتزل كل شيء، ويجتر ما عاشه في عزلة تامة، وهو مقتنع تدريجياً بأن شهادته لا تعني أحداً.
الجيل الأول من المهاجرين هو جيل غسل الأواني، في المطاعم والفنادق. إنه الجيل الذي اكتفى بالفتات، حين وجد نفسه بأرض غريبة، تلقى منها الإقصاء كله، والاحتقار كله، والمخاوف كلها. إنه جيل غسل الأواني، لأن كافة الأشغال ظلت بالنسبة إليه مقبولة. حين يمكن للمرء أن يملأ معدته بفضلها، ويوفر شيئاً ما جانبًا.
لأن هناك احتمالاً كبيراً في أن تصير مضطرب الأعصاب، وحادّ المزاج ومتجهم الوجه، بسبب الوحدة التي تعيشها كل يوم. لأن الوحدة مثلما قال أحد الشعراء، ليست النقص في حضور البشر، وإنّما التواجد بين حشود البشر، والتحدث بكلام لا يفهمه هؤلاء أبداً".
فكرة العودة في الواقع، ظلت عندك من قديم، بمثابة طبيعة ثانية. باستمرار، تجد نفسك تتردد بين قطع الصلة نهائياً ببلدك، وبين العودة غير المحسوم في شأنها كلية، أنت كما أنت، كائن يحمل الكثير من التناقضات، وتود أن تستطيع التوفيق بين كافة ما لا يقبل التوفيق فيك. إنّها أصول اللعبة التي تخضع لها الحياة في المهجر: لعبة منهكة للأعصاب، حتى إن كانت الأعصاب متينة وصلبة. وكل من تورط هنا، في كماشة الدوّامة الرملية لهذه الحياة، يدرك ذلك جيّداً. إنه عصاب التجذّر المستحيل!
إن على المرء أن يكون قادرًا بشكل كبير على اتخاذ قرار إعادة بدء حياته انطلاقًا من اللاشيء، وقادرًا على مواجهة الحدود، وإعادة البناء من البداية: اللغة وأسماء الشوارع والناس، حتى يتمكن من جعل هذه المدينة الغريبة مدينته. أن يكون المرء مهاجراً (قُحّاً وخالصاً) معناه أن يكون على وعي تامّ بالقدرة التي تمتلكها الإرادة، وعلى استعداد للتعود على عنف الضّربات التي يتلقاها من مصيره. وأن يتعلم بأن نبل الكينونة الإنسانية لا علاقة له بدم الأجداد والأسلاف، وإنّما بالقدرة على التغيّر والتبدّل. وأن يضع في حسبانه دوماً بأنّ سر السعادة بسيطٌ، لأنه يكمن في المحافظة على طعم الحياة!"
September 1, 2022
مفكرة عابر الحدود.. مذكرات مهاجر.. أرغمته قسوة النظام في بلاده (ألبانيا) على تركها.. ليجد نفسه يواجه ألماً آخر في أرض (اليونان) ..
يكون الألم في اشده حينما يغادر المرء.. جاهلاً المكان الذي سيسير باتجاهه.. من شدة ما أصابه من الجحيم فيما يفترض أن يكون مأمنه.. وطنه..
يبدأ بتسمية ما يعاني منه.. "متلازمة الحدود".. غير أن هذه العلة غير مجدولة في قائمة الاضطرابات النفسية المعروفة.. خوف يتعايش في أعماق صاحبها.. و صدمة مغادرة الديار مع صدمة اللقاء الأول ببلد مجهول.. حنين للوطن مع تنكر له في ذات الوقت.. عقدة ذنب يمتزج بالغضب.. أن تتعايش مع ما لا يمكن لأي بشر أن يتعايش معه.. أن تعتاد الظلام.. مع قلقك منه.. ألا تعد تهتم بالوقت لتوقفه في عينيك..عندما لا يحسب الإنسان بذاته.. بل تحسب الكتلة البشرية ككل.. وتفتقد الهوية.. ويكون كل من حولك من أرض وبشر.. أصم.. لا يسمع مرافعتك وشكواك.. تحاول ان يكون لك نصيب من الحياة.. دون جدوى.. فقد كُتب لك الألم والشقاء والمهانة..أن يكون الطمع بالنسبة لك أن تحصل على رغيف خبز في نهاية مسائك.. عندما تغلق الأبواب في وجهك.. لا لعلة غير أصلك وبلدة نشأتك..
هجرة من جحيم.. لجحيم آخر.. حيث يصف الكاتب ما مر به في بلد الغربة بقوله "الوحدة ليست هي النقص في حضور البشر، وإنما التواجد بين حشود البشر والتحدث بكلام لا يفهمه هؤلاء أبدا"ويقول بعد ما مر به من صعاب " إن ملاقاة المعاناة التي تدفع بنا دائما إلى الأمام بكيفية أكبر، هي التجسيد المثالي الأقوم الذي يصور الوضع البشري برمته.""حين تدخل مع ذكرياتك في نزاع، لا يتبقى أمامك سوى اختياران :إما طمرها بصفة نهائية في أعماق النسيان، أو الاطمئنان إلى صورتها المشوهة بصفة نهائية.
لو لم أعلم بأن الكتاب مترجم.. لظننت بأن لغته الأم العربية..فهو من أفضل ما قرأت من ترجمات.. وصف ندبات الهجرة ببلاغة شديدة..
يكون الألم في اشده حينما يغادر المرء.. جاهلاً المكان الذي سيسير باتجاهه.. من شدة ما أصابه من الجحيم فيما يفترض أن يكون مأمنه.. وطنه..
يبدأ بتسمية ما يعاني منه.. "متلازمة الحدود".. غير أن هذه العلة غير مجدولة في قائمة الاضطرابات النفسية المعروفة.. خوف يتعايش في أعماق صاحبها.. و صدمة مغادرة الديار مع صدمة اللقاء الأول ببلد مجهول.. حنين للوطن مع تنكر له في ذات الوقت.. عقدة ذنب يمتزج بالغضب.. أن تتعايش مع ما لا يمكن لأي بشر أن يتعايش معه.. أن تعتاد الظلام.. مع قلقك منه.. ألا تعد تهتم بالوقت لتوقفه في عينيك..عندما لا يحسب الإنسان بذاته.. بل تحسب الكتلة البشرية ككل.. وتفتقد الهوية.. ويكون كل من حولك من أرض وبشر.. أصم.. لا يسمع مرافعتك وشكواك.. تحاول ان يكون لك نصيب من الحياة.. دون جدوى.. فقد كُتب لك الألم والشقاء والمهانة..أن يكون الطمع بالنسبة لك أن تحصل على رغيف خبز في نهاية مسائك.. عندما تغلق الأبواب في وجهك.. لا لعلة غير أصلك وبلدة نشأتك..
هجرة من جحيم.. لجحيم آخر.. حيث يصف الكاتب ما مر به في بلد الغربة بقوله "الوحدة ليست هي النقص في حضور البشر، وإنما التواجد بين حشود البشر والتحدث بكلام لا يفهمه هؤلاء أبدا"ويقول بعد ما مر به من صعاب " إن ملاقاة المعاناة التي تدفع بنا دائما إلى الأمام بكيفية أكبر، هي التجسيد المثالي الأقوم الذي يصور الوضع البشري برمته.""حين تدخل مع ذكرياتك في نزاع، لا يتبقى أمامك سوى اختياران :إما طمرها بصفة نهائية في أعماق النسيان، أو الاطمئنان إلى صورتها المشوهة بصفة نهائية.
لو لم أعلم بأن الكتاب مترجم.. لظننت بأن لغته الأم العربية..فهو من أفضل ما قرأت من ترجمات.. وصف ندبات الهجرة ببلاغة شديدة..
January 11, 2020
Una confessione di un migrante albanese (e quindi di un apolide dal «passaporto cattivo») sul proprio viaggio verso una presunta libertà. Una riflessione sui risvolti spesso tragici dell'immigrazione clandestina causati da regimi dispotici.
Come a mettere nero su bianco la «schizofrenia» tipica di chi è affetto dalla «sindrome della frontiera», i capitoli alternano due prospettive: da un lato la narrazione picaresca del viaggio, dall'altro la riflessione linguistica, sociale e culturale che s'impone al migrante nel momento del trapianto in un terra che di promesso non ha assolutamente nulla. Kapplani ci avverte: se i suoni di una lingua sconosciuta assomigliano a quelli di una «macchina da cucire», i suoni della stessa lingua ormai imparata a dovere esprimeranno comunque - e sempre - un'estraneità.
Un libro che ho trovato sbrigativo in alcuni passaggi, ma urgente e necessario nella scrittura catartica, indispensabile come esercizio di empatia nella lettura.
Come a mettere nero su bianco la «schizofrenia» tipica di chi è affetto dalla «sindrome della frontiera», i capitoli alternano due prospettive: da un lato la narrazione picaresca del viaggio, dall'altro la riflessione linguistica, sociale e culturale che s'impone al migrante nel momento del trapianto in un terra che di promesso non ha assolutamente nulla. Kapplani ci avverte: se i suoni di una lingua sconosciuta assomigliano a quelli di una «macchina da cucire», i suoni della stessa lingua ormai imparata a dovere esprimeranno comunque - e sempre - un'estraneità.
Un libro che ho trovato sbrigativo in alcuni passaggi, ma urgente e necessario nella scrittura catartica, indispensabile come esercizio di empatia nella lettura.
September 25, 2017
A Short Border Handbook by Gazmend Kapllani is a free NetGalley ebook that I read in mid-September.
Kapllani tells a mixture of fiction and his own experiences with visible, geographic borders (particularly between Albania and Greece) while describing the complicated predicament of migrant populations, like being regarded with hostility and suspicion, their second-generation children facing nearly none of their same problems, feeling under pressure to master a new language and to get a job right away, using humor as a defense mechanism, the detention/processing/deportation process if they are captured while crossing a border, the concept of achieving consumer/economic success, and fearing the stereotypes that uninformed citizens hold.
Kapllani tells a mixture of fiction and his own experiences with visible, geographic borders (particularly between Albania and Greece) while describing the complicated predicament of migrant populations, like being regarded with hostility and suspicion, their second-generation children facing nearly none of their same problems, feeling under pressure to master a new language and to get a job right away, using humor as a defense mechanism, the detention/processing/deportation process if they are captured while crossing a border, the concept of achieving consumer/economic success, and fearing the stereotypes that uninformed citizens hold.
August 10, 2019
Gazmend Kapllani ci racconta la sua vita prima, durante e dopo la rocambolesca fuga a piedi verso la Grecia, verso il «mondo-oltre-i-confini», quando «varcare le frontiere di un Paese totalitario, qual era l’Albania fino al 1991, equivaleva a un miracolo o a un peccato mortale».
La lettura è consigliata a tutti, anche – o soprattutto? – ai più giovani. Kapllani ci conduce a una riflessione sul valore della libertà e dell’accoglienza, sul pericolo dei luoghi comuni, sull’importanza della dignità di ogni essere umano, e lo fa attraverso una narrazione spiritosa e scorrevole, con tono lieve e «cuore pesante».
Maggiori dettagli sul mio blog "Leggi la Grecia":
https://www.leggilagrecia.it/2019/04/...
La lettura è consigliata a tutti, anche – o soprattutto? – ai più giovani. Kapllani ci conduce a una riflessione sul valore della libertà e dell’accoglienza, sul pericolo dei luoghi comuni, sull’importanza della dignità di ogni essere umano, e lo fa attraverso una narrazione spiritosa e scorrevole, con tono lieve e «cuore pesante».
Maggiori dettagli sul mio blog "Leggi la Grecia":
https://www.leggilagrecia.it/2019/04/...
May 14, 2022
يسرد غاز ميند كابلاني قصته في عبور الحدود لاجئاً بائساً وهارباً من قبضة نظام الحكم الشمولي في البانيا في اوائل التسعينيات ، رحلة عبور الحدود التي غالباً ما تكون رحلة شاقة مليئة بالأسى والصعوبات والألم والحدود هنا ليست حدود مادية وجغرافية فقط وانما حدود نفسية وثقافية وصراع على البقاء وأزمة تقبل الآخر لك ككائن غريب مزعج مخيف .
يقول كابلاني :
النازح شخص محكوم بالتحاور مع ذاكرته وماضيه ، أنه بتعبير أدق شخص محكوم بالوقوف في مواجهة ذاكرته وماضيه ومعارضتهما ، الكثير من النازحين يفضلون النسيان بوصفه استراتيجية للبقاء على قيد الحياة او حتمية للاستئصال والبعد عن البلد ، وحين يتخفف النازح من ماضيه يشعر بخفة أكبر تعينه على مواصلة الطريق الذي لا يعد غالباً وهو فيه سوى حمالة اعباء ثقيلة .
يقول كابلاني :
النازح شخص محكوم بالتحاور مع ذاكرته وماضيه ، أنه بتعبير أدق شخص محكوم بالوقوف في مواجهة ذاكرته وماضيه ومعارضتهما ، الكثير من النازحين يفضلون النسيان بوصفه استراتيجية للبقاء على قيد الحياة او حتمية للاستئصال والبعد عن البلد ، وحين يتخفف النازح من ماضيه يشعر بخفة أكبر تعينه على مواصلة الطريق الذي لا يعد غالباً وهو فيه سوى حمالة اعباء ثقيلة .
April 29, 2018
Ένα βιβλίο που μιλάει για την μετανάστευση, τους λαθρομετανάστες, την ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο, την σκληρή πραγματικότητα του μετανάστη, τον ξεριζωμό, την ξενοφοβία, τον ρατσισμό, την ατελείωτη ταλαιπωρία ... κάτι σίγουρα που μας αγγίζει όλους, το βιώνουμε σαν Έλληνες, το βιώσαμε εάν είχαμε μετανάστες γονείς κ το βλέπουμε καθημερινά στα τσακισμένα πρόσωπα των "ξένων" στη χώρα μας. Γραμμένο από τον Gasmend Kapllani, Αλβανός μετανάστης που τα έζησε από πρώτο χέρι κ μάλλον ήταν από τους τυχερούς.
February 17, 2019
Διάβασα αυτό το βιβλίο μέσα σε μία Κυριακή. Πολυ ωραίος, απλός και έξυπνος τρόπος γραφής. Δεν βαριέσαι ούτε στιγμή. Μιλάει για τον πόνο, την αγωνία και τις δυσκολίες των Αλβανών μεταναστών του ‘90, που αφότου έπεσε το ολοκληρωτικό καθεστώς του Ενβέρ Χότζα ανέτρεξαν σε ξένες πατρίδες (στην γειτονική Ελλάδα) για να αναζητήσουν μια καλύτερη τύχη για τους ίδιους αλλά κυρίως για τα παιδιά και τις οικογένειες τους.
July 26, 2017
Libro molto attuale, sebbene racconti della fuga degli albanesi verso la Grecia durante il periodo dittatura Hohxa. Saltando da riflessioni personali, a veri e propri episodi del prima e dopo fuga, Kapllani sembra essere molto scettico sulle capacità di integrazione di un popolo, e, viceversa, sulla possibilità di un immigrato di sentirsi come parte di questo nuovo paese ospitante. Attuale.
Displaying 1 - 30 of 51 reviews