«Տյուրոս»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
|||
| (5 intermediate revisions by 5 users not shown) | |||
| Տող 1. | Տող 1. | ||
{{վիքիֆիկացում}} |
|||
{{Տեղեկաքարտ Բնակավայր |
{{Տեղեկաքարտ Բնակավայր |
||
| կարգավիճակ = Քաղաք |
| կարգավիճակ = Քաղաք |
||
| հայերեն անվանում = Սիր / Տյուրոս / Տիր |
| հայերեն անվանում = Սիր / Տյուրոս / Տիր |
||
| բնօրինակ անվանում = |
|||
| ենթարկում = |
|||
| երկիր = Լիբանան |
| երկիր = Լիբանան |
||
| պատկեր = TyreFishingHarbour.jpg |
| պատկեր = TyreFishingHarbour.jpg |
||
| պատկերի նկարագրում = |
|||
| զինանշան = |
|||
| զինանշանի լայնություն = |
|||
| զինանշանի նկարագրում = |
|||
| դրոշ = |
|||
| դրոշի լայնություն = |
|||
| դրոշի նկարագրում = |
|||
| lat_dir = |lat_deg = |lat_min = |lat_sec =0 |
|||
| lon_dir = |lon_deg = |lon_min = |lon_sec =0 |
|||
| CoordAddon = |
|||
| CoordScale = |
|||
| երկրի քարտեզի չափ = 300 |
|||
| երկրամասի քարտեզի չափ = 300 |
|||
| շրջանի քարտեզի չափ = |
|||
| երկրամասի տեսակ = Լիբանանի վարչական բաժանում{{!}}Մարզ |
| երկրամասի տեսակ = Լիբանանի վարչական բաժանում{{!}}Մարզ |
||
| երկրամաս = Հարավային մարզ (Լիբանան){{!}}Հարավային մարզ |
| երկրամաս = Հարավային մարզ (Լիբանան){{!}}Հարավային մարզ |
||
| երկրամասը աղյուսակում = |
|||
| շրջանի տեսակ = Լիբանանի վարչական բաժանում{{!}}Շրջան |
| շրջանի տեսակ = Լիբանանի վարչական բաժանում{{!}}Շրջան |
||
| շրջան = Սուրի շրջան (Լիբանան){{!}}Սուր |
| շրջան = Սուրի շրջան (Լիբանան){{!}}Սուր |
||
| շրջանը աղյուսակում = |
|||
| համայնքի տեսակ = |
|||
| համայնք = |
|||
| համայնքը աղյուսակում = |
|||
| երկրի քարտեզ = |
|||
| երկրամասի քարտեզ = |
|||
| շրջանի քարտեզ = |
|||
| ներքին բաժանում = |
|||
| ղեկավարի պաշտոն = |
|||
| ղեկավար = |
|||
| հիմնադրման թվական = 2750 |
| հիմնադրման թվական = 2750 |
||
| տվյալ կարգավիճակում = |
|||
| առաջին հիշատակում = |
|||
| այլ անվանումներ = |
|||
| տարածք = 4 |
| տարածք = 4 |
||
| կենտրոնի բարձրություն = |
|||
| կլիմա = |
|||
| լեզու = |
|||
| բնակչություն = |
|||
| մարդահամարի թվական = |
|||
| խտություն = |
|||
| ագլոմերացիա = |
|||
| ազգային կազմ = |
|||
| կրոնական կազմ = |
|||
| տեղաբնականուն = |
|||
| ժամային գոտի = |
|||
| DST = այո |
|||
| հեռախոսային կոդ = |
|||
| փոստային ինդեքս = |
|||
| փոստային ինդեքսներ = |
|||
| ավտոմոբիլային կոդ = |
|||
| իդենտիֆիկատորի տեսակ = |
|||
| թվային իդենտիֆիկատոր = |
|||
| Վիքիպահեստում = |
|||
| կայք = |
|||
}} |
}} |
||
{{Համաշխարհային ժառանգություն|299}} |
{{Համաշխարհային ժառանգություն|299}} |
||
''' |
'''Տյուրոս'''<ref>{{ՏՈՒՏ|section=II.A.3|page=54}}</ref>, հնագույն քաղաք-պետություն [[Փյունիկիա]]յում՝ [[Միջերկրական ծով]]ի արևելյան ափին։ Առաջացել է հավանաբար մ.թ.ա. IV հազարամյակում։ Մ.թ.ա. III-II հազարամյակներում առևտրաարհեստավորական կարևոր կենտրոն էր։ Մ.թ.ա. II հազարամյակի վերջին-I հազարամյակի սկզբին դարձել է դեպի արևմուտք փյունիկեցիների գաղութաբնակեցման կարևոր կենտրոն։ Տյուրոսը գաղութներ է հիմնել Միջերկրական ծովի կղզիներում, Հյոսիսարևմտյան Աֆրիկայում, Իսպանիայում։ Մ.թ.ա. X դ. Տյուրոսի հովանավորության տակ ստեղծվել է Տյուրոս-Սիդոնի միացյալ թագավորությունը, որը գերիշխել է Փյունիկիայի ծովափին։ Մ.թ.ա. VIII դ. Տյուրոսն ընկել է [[Ասորեստան]]ի, մ.թ.ա. VI դ. սկզբից՝ Նոր Բաբելոնյան թագավորության, մ.թ.ա. VI դ. 2-րդ կեսից՝ Աքեմենյանների, մ.թ.ա. IV դ. վերջին՝ [[Ալեքսանդր Մակեդոնացի|Ալեքսանդր Մակեդոնացու]] տիրապետության տակ, այնուհետև գտնվել է [[Պտղոմեյաններ]]ի, [[Սելևկյաններ]]ի, [[Տիգրան Բ]]-ի պեսության, մ.թ.ա. 64-ից՝ հռոմեական Սիրիա պրովինցիայի կազմում։ Մինչև արաբական նվաճումները եղել է արևելամիջերկրածովյան առևտրի խոշոր կենտրոն։ Տյուրոսում պեղումներ սկսվել են XIX դ. 2-րդ կեսին։ Այժմ Տյուրոսի տեղում [[լիբանան]]յան Սուր քաղաքն է։ |
||
== Ծանոթագրություններ == |
== Ծանոթագրություններ == |
||
{{ծանցանկ}} |
{{ծանցանկ}} |
||
{{Արտաքին հղումներ}} |
{{Արտաքին հղումներ}} |
||
{{ՀՍՀ|հատոր=12|էջ=26}} |
|||
{{Համաշխարհային ժառանգությունը Լիբանանում}} |
{{Համաշխարհային ժառանգությունը Լիբանանում}} |
||
[[Կատեգորիա:Քաղաք-պետություններ]] |
[[Կատեգորիա:Քաղաք-պետություններ]] |
||
[[Կատեգորիա:Պատմական քաղաքներ]] |
[[Կատեգորիա:Պատմական քաղաքներ]] |
||
| Տող 75. | Տող 26. | ||
[[Կատեգորիա:Միջերկրական ծովի նավահանգիստներ]] |
[[Կատեգորիա:Միջերկրական ծովի նավահանգիստներ]] |
||
[[Կատեգորիա:Հռոմեական գաղութներ]] |
[[Կատեգորիա:Հռոմեական գաղութներ]] |
||
[[Կատեգորիա:Զբոսաշրջությունը Լիբանանում]] |
|||
Ընթացիկ տարբերակը 17:00, 28 Սեպտեմբերի 2024-ի դրությամբ
| Քաղաք | ||
|---|---|---|
| Սիր / Տյուրոս / Տիր | ||
| արաբ․՝ صور | ||
 | ||
| Երկիր |  Լիբանան | |
| Մարզ | Հարավային մարզ | |
| Շրջան | Սուր | |
| Համայնք | Սուրի շրջան | |
| Հիմնադրված է | 2750 թ. | |
| Մակերես | 4 կմ² | |
| ԲԾՄ | 10 մետր | |
| Բնակչություն | 160 000 մարդ (2018) | |
| Ժամային գոտի | UTC+2 և UTC+3 | |
| Պաշտոնական կայք | tyremunicipality.com | |
| ||
|
ՅՈւՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգություն , օբյեկտ № 299 ռուս.. • անգլ.. • ֆր. |
Տյուրոս[1], հնագույն քաղաք-պետություն Փյունիկիայում՝ Միջերկրական ծովի արևելյան ափին։ Առաջացել է հավանաբար մ.թ.ա. IV հազարամյակում։ Մ.թ.ա. III-II հազարամյակներում առևտրաարհեստավորական կարևոր կենտրոն էր։ Մ.թ.ա. II հազարամյակի վերջին-I հազարամյակի սկզբին դարձել է դեպի արևմուտք փյունիկեցիների գաղութաբնակեցման կարևոր կենտրոն։ Տյուրոսը գաղութներ է հիմնել Միջերկրական ծովի կղզիներում, Հյոսիսարևմտյան Աֆրիկայում, Իսպանիայում։ Մ.թ.ա. X դ. Տյուրոսի հովանավորության տակ ստեղծվել է Տյուրոս-Սիդոնի միացյալ թագավորությունը, որը գերիշխել է Փյունիկիայի ծովափին։ Մ.թ.ա. VIII դ. Տյուրոսն ընկել է Ասորեստանի, մ.թ.ա. VI դ. սկզբից՝ Նոր Բաբելոնյան թագավորության, մ.թ.ա. VI դ. 2-րդ կեսից՝ Աքեմենյանների, մ.թ.ա. IV դ. վերջին՝ Ալեքսանդր Մակեդոնացու տիրապետության տակ, այնուհետև գտնվել է Պտղոմեյանների, Սելևկյանների, Տիգրան Բ-ի պեսության, մ.թ.ա. 64-ից՝ հռոմեական Սիրիա պրովինցիայի կազմում։ Մինչև արաբական նվաճումները եղել է արևելամիջերկրածովյան առևտրի խոշոր կենտրոն։ Տյուրոսում պեղումներ սկսվել են XIX դ. 2-րդ կեսին։ Այժմ Տյուրոսի տեղում լիբանանյան Սուր քաղաքն է։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ Հովհաննես Բարսեղյան (2006). «Աշխարհագրական անունների հայերեն տառադարձության մասին որոշում». Տերմինաբանական և ուղղագրական տեղեկատու. Երևան: 9-րդ հրաշալիք. էջ 54. ISBN 99941-56-03-9.
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Տյուրոս» հոդվածին։ |
| ||||||||||
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 12, էջ 26)։ 
|
| ||||||||||||
