«Մելիտա Նորվուդ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added

Գծային

13:50, 23 Մարտի 2024-ի տարբերակ

Մելիտա Նորվուդ (ծննդյան անունը՝ Մելիտա Սիրնիս, 1912 թվականի մարտի 25, Պոկսդաուն^[en] - 2005 թվականի հունիսի, Լոնդոն)՝ խորհրդային հետախուզության գործակալ, ով 40 տարի գաղտնի փաստաթղթեր է փոխանցել ԽՍՀՄ-ին, այդ թվում՝ կապված Մեծ Բրիտանիայի միջուկային ծրագրի հետ։ Բացահայտվել է 1992 թվականին խորհրդային փախստական Վասիլի Միտրոխինի արխիվի հրապարակումից հետո^[1]։

Կենսագրություն

Լատվիայից արտագաղթածի դուստր։

1932 թվականից աշխատել է գունավոր մետաղների հետազոտությունների բրիտանական ասոցիացիայում (British NonFerrous Metals Research Association), որը կապված էր միջուկային հետազոտությունների հետ։ 24 տարեկանում միացել է Մեծ Բրիտանիայի Կոմկուսին^[2]։

1935 թվականին նա Էնդրյու Ռոթշտեյնի առաջարկությամբ հայտնվել է ՆԿՎԴ-ի տեսադաշտում ^[3]^[4], 1937 թվականից համագործակցել է խորհրդային հետախուզության հետ^[4]։ Զբաղվել է հետախուզական տվյալների փոխանցմամբ և հավաքագրմամբ։ ՊԱԿ-ում գտնվող նրա անձնական գործում նշվում էր, որ նա «կարգապահ և նվիրված գործակալ է, ով անում է իրենից կախված ամեն ինչ՝ սովետական հետախուզությանը օգնելու համար»^[3]։ Նա Մեծ Բրիտանիայում ՊԱԿ-ի կողմից ամենաշատ գնահատված գործակալն էր^[1]։

MI5-ում առաջին անգամ նրա վերաբերյալ կասկածներ առաջացել են 1945 թվականին, մինչև 1965 թվականը Մեծ Բրիտանիայի հատուկ ծառայությունները համոզված էին, որ նա ՊԱԿ-ի գործակալ է, բայց նրանք ապացույցներ չունեին մինչև 1992 թվականը, երբ Վասիլի Միտրոխինը փախավ Մեծ Բրիտանիա^[1]^[4]^[5]։

«Independent» թերթի տվյալներով՝ Նորվուդը 1937-1971 թվականներին տեղեկատվություն է փոխանցել ԽՍՀՄ-ին, նա եղել է գունավոր մետաղների հետազոտությունների բրիտանական ասոցիացիայի՝ միջուկային տեխնոլոգիաների վրա աշխատող ղեկավարի քարտուղարը^[1]։

1958 թվականին ՊԱԿ-ը նրան ցմահ կենսաթոշակ է սահմանել՝ ամսական 20 ֆունտ^[4]։ Թոշակի է անցել 1979 թվականից։ Կյանքի վերջին տարիներին ապրել է Բեքսլիխիտ արվարձանում։

Պարգևատրվել է Աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշանով (1958)։

1935 թվականից ամուսնացած է եղել Հիլարի Նորվուդի հետ (մահացել է 1986թ․)։ Ունեցել է դուստր։

«Ես արել եմ այն, ինչ արել եմ․ ոչ թե փողի համար, այլ կանխելու համար նոր համակարգի պարտությունը, որը թանկ է վճարել հասարակ մարդկանց մատչելի սննդով և տրանսպորտով, կրթությամբ և առողջապահությամբ ապահովելու համար ... Նմանատիպ հանգամանքներում հայտնվելով՝ ես նորից նույն կերպ կվարվեի»^[4]։

Կինոմարմնավորումներ

2018 թվականին ռեժիսոր Թրևոր Նանը նկարահանել է «Ծածկագիր «Կարմիր»» ֆիլմը, որը հիմնված է Մելիտա Նորվուդի կյանքի իրադարձությունների վրա։ Ֆիլմում Մելիտային մարմնավորում են Ջուդի Դենչը (ավագ տարիք) և Սոֆի ՔուՔսոնը (երիտասարդ տարիք), գլխավոր հերոսուհու անունը փոխվել է Ջոան Սթենլիի։

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 «Архив Митрохина, перебежчика из [[Комитет государственной безопасности СССР|КГБ]]: советские кураторы были обескуражены «постоянно нетрезвым» Бёрджессом». Արխիվացված է օրիգինալից 2014-09-11-ին. Վերցված է 2014-09-09-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
↑ Эрцан М. (2005-06-30). «Латвийский след советской разведки». Наш город. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-02-05-ին. Վերցված է 2016-02-04-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
↑ ^3,0 ^3,1 «Труд: «Бабушка Советского Шпионажа»». Արխիվացված է օրիգինալից 2014-07-22-ին. Վերցված է 2011-02-15-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 ««Красная бабушка» и другие кошмары британских спецслужб». Արխիվացված է օրիգինալից 2010-03-06-ին. Վերցված է 2011-02-15-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
↑ «В Британии умер Василий Митрохин — бывший майор КГБ, перебежчик». Արխիվացված է օրիգինալից 2012-07-10-ին. Վերցված է 2012-09-27-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն); no-break space character in |title= at position 33 (օգնություն)

Հղումներ

Брилёв С. (1999-09-15). «Престарелый агент Хола будоражит Британию». Независимая газета. Վերցված է 2016-02-04-ին.
Памяти Мелиты Норвуд

[autogenerated1-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 «Архив Митрохина, перебежчика из [[Комитет государственной безопасности СССР|КГБ]]: советские кураторы были обескуражены «постоянно нетрезвым» Бёрджессом». Արխիվացված է օրիգինալից 2014-09-11-ին. Վերցված է 2014-09-09-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)

[2] Эрцан М. (2005-06-30). «Латвийский след советской разведки». Наш город. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-02-05-ին. Վերցված է 2016-02-04-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)

[t-3] 3,0 ^3,1 «Труд: «Бабушка Советского Шпионажа»». Արխիվացված է օրիգինալից 2014-07-22-ին. Վերցված է 2011-02-15-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)

[s-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 ««Красная бабушка» и другие кошмары британских спецслужб». Արխիվացված է օրիգինալից 2010-03-06-ին. Վերցված է 2011-02-15-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)

[5] «В Британии умер Василий Митрохин — бывший майор КГБ, перебежчик». Արխիվացված է օրիգինալից 2012-07-10-ին. Վերցված է 2012-09-27-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն); no-break space character in |title= at position 33 (օգնություն)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]