Харакат бетінің кодын көру

[[Сурет:Харакатты мәтін.png|thumb|Харакатты мәтін]]
'''Харакат''' ({{lang-ar|الحركة}} — қозғалыс) — араб жазуындағы қысқа дауыстыларды білдіретін дәйекше белгілер. [[Араб тілі]]нде үш қысқа дауысты бар, ал әліпбиінде оларды белгілейтін әріптердің орнына Харакаттар пайдаланылады. Қысқа а — фатха, ал қысқа у — дамма деп аталып алдындағы дауыссыздың үстіне, ал қысқа и — кәсрә деп алдындағы дауыссыздың астына белгіленеді. Араб жазуының дамып, жетілуіне және мәтінді дұрыс оқуға қажетті әр түрлі диакритикалық белгілердің қолданылуына [[Құран]]ның әсері ерекше болды. Шамамен 702 жылы [[Ирак]]тың әмірі [[Юсуф ибн әл-Хәджадж]] нұсқауымен алғашқы дәйекше белгілер қойыла бастаған. Бастапқы белгілер бірдей әріптерді ажыратуға қажетті ноқаттар немесе сызықшалар түрінде болды. Кейінірек Харакаттар, хамза, мадда, уасла, ташдид, сукун белгілері пайда болды. Араб тілінде түбір сөз дауыссыздарға негізделген болса, сөздің әр түрлі формалары, туынды түбірлері дауыстылардың орын ауыстыруы, созылыңқы дауыстылардың қатысуы арқылы жасалады. Яғни, бірдей түбірлер әр түрлі мағынаны білдіреді. Қазіргі араб елдерінде баспасөзде, кітаптарда жазуға харакаттар қолданылмайды.<ref>Ислам. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС,
2010 ISBN 9965-26-322-1</ref>

== Ташкил ==
===Харакаттар===
Араб тіліндегі харакат сөзінің мәні қазақ тілінде "қозғалыс" деген мағынаны береді, бұлар әріптерді қысқа дауысты дыбыстар.

==== Фатха ====
<div style="float:left;margin:0;margin-right:1em;border:1px solid #eee;padding:0.3em;font-size:180%;line-height:1.5;">{{lang|ar|ـَ}}</div>

==== Кәсра ====
<div style="float:left;margin:0;margin-right:1em;border:1px solid #eee;padding:0.3em;font-size:180%;line-height:1.5;">{{lang|ar|ـِ}}</div>
==== Дамма ====
<div style="float:left;margin:0;margin-right:1em;border:1px solid #eee;padding:0.3em;font-size:180%;line-height:1.5;">{{lang|ar|ـُ}}</div>
==== Мадда ====
<div style="float:left;margin:0;margin-right:1em;border:1px solid #eee;padding:0.3em;font-size:180%;line-height:1.5;">{{lang|ar|آ}}</div>
==== Әлиф ханджария ====
<div style="float:left;margin:0;margin-right:1em;border:1px solid #eee;padding:0.3em;font-size:180%;line-height:1.5;">{{lang|ar|ــٰ}}</div>
==== Уасл һамзасы ====
<div style="float:left;margin:0;margin-right:1em;border:1px solid #eee;padding:0.3em;font-size:180%;line-height:1.5;">{{lang|ar|ٱ}}</div>
==== Сукун ====
<div style="float:left;margin:0;margin-right:1em;border:1px solid #eee;padding:0.3em;font-size:180%;line-height:1.5;">{{lang|ar|ـْـ}}</div>

{{Араб әліппесі}}
==Дереккөздер==
<references/>

{{wikify}}

[[Санат:Дін]]
[[Санат:Араб жазуы]]
[[Санат:Ислам]]


{{Islam-stub}}

[[ms:Harakah]]