Преглед на кодот на Ѓорче Петров (населба)

:''За поранешниот македонски професор и публицист, видете [[Ѓорче Петров]].''
[[File:Gjorce Petrov-Spomenik.jpg|right|thumb|250px|Споменикот на Ѓорче Петров во паркот]]
[[Податотека:Ѓорче Петров во Општина Ѓорче Петров.svg|мини|десно|280п|Ѓорче Петров на картата на Општина Ѓорче Петров.]]
'''Ѓорче Петров''' — [[населба]] во крајниот западен дел на градот [[Скопје]] на излезот кон [[Тетово]], во состав на истоимената [[Општина Ѓорче Петров]]. На исток населбата се граничи со населбите [[Влае]] и [[Хром (населба)|Хром]], на југ се допира до десниот брег на реката [[Вардар]], на север се граничи со месните заедници на населбите [[Даме Груев (населба)|Даме Груев]], [[Волково]] и [[Село|селата]] [[Орман (Скопско)|Орман]] и [[Кучково]].

== Население ==

Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на [[Кралство Југославија|Кралството Југославија]] во 1931 година, населбата имала 650 [[Македонци]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://maps.mapywig.org/m/German_maps/series/200K_Volkstumskarte_Jugoslawien/VKJug_Bl_35_39-42_SKOPLJE_1941.jpg|title=200K Volkstumskarte Jugoslawien}}</ref>

Ѓорче Петров е населба со околу 18 700 жители од кои 94,5% се [[Македонци]], 2% [[Срби]], 2% [[Роми]], 1% [[Албанци]] (претежно во западниот дел, односно Ѓорче Петров II или [[Дексион]]) и 0,5% останати (претежно [[Власи]] и [[Бошњаци]]). Карактеристично за населението на Ѓорче Петров е тоа што потекнува од [[Западна Македонија]] ([[Тетово]] и тетовските села, [[Поречие]]то, [[Гостивар]] и гостиварските села, [[Прилеп]] и прилепските села).

Според последниот [[Попис на населението во Македонија (2021)|попис на населението на Македонија од 2021 година]], Ѓорче Петров има 34.040 жители.

Следува табела на народносната структура на населението:

{| class="wikitable sortable" border="1" cellspacing="0" cellpadding="2"
| '''Народност'''
| '''Вкупно'''
|-
| [[Македонци]]
| 27. 506
|-
|[[Македонски Албанци|Албанци]]
| 671
|-
|[[Македонски Турци|Турци]]
| 271
|-
|[[Македонски Роми|Роми]]
| 1.037
|-
|[[Македонски Власи|Власи]]
| 148
|-
|[[Македонски Срби|Срби]]
| 854
|-
|[[Македонски Бошњаци|Бошњаци]]
| 452
|-
|Други
|3.101
|-
|}

== Историја на името ==
Населбата многупати го менувала своето име. Во времето на турското ропство, на дел од подрачјето на денешната населба се наоѓало селото [[Оризари (Скопско)|Оризари]] (постело некаде до [[1960]]/[[1965]] година); а со доаѓањето на [[Срби]]те, по [[1913]] година, населбата го добила името '''''Анриево''''' (по франацускиот генерал Анри); со окупацијата од страна на [[Бугари]]те, населбата го добила името '''''Жостово''''' (по името на бугарскиот генерал од [[Пиринска Македонија]] - [[Константин Жостов]]); и по ослободувањето на Македонија, населението на населбата едногласно (100%) го избрала денешното име, чествувајќи го македонскиот револуционер [[Ѓорче Петров]].

== Историја на населбата ==
За разлика од останатите скопски населби во западниот дел на [[град]]от, кои датираат по ослободувањето [[1944]]/[[1945]] година или по [[скопскиот земјотрес]] од [[1963]] година, Ѓорче Петров бил посебен град и седиште на истоимената општина. Градот бил создаден во [[1916]] година, кога започнала изградбата на железничката пруга до [[Охрид]]. Тогаш, таму биле изградени живеалишта за работниците на пругата, а потоа, постепено израснала населбата. Притоа, населбата била наречена Железничка станица „Генерал Жостов“, според [[генерал]]от на бугарската армија [[Константин Жостов]], кој бил иницијатор за градење на пругата. По [[Прва светска војна|Првата светска војна]], населбата била преименувана во Генерал Анри (Анриево), според францускиот генерал. Во [[1923]] година била доградена пругата од Скопје со Анриево, со што била завршена пругата [[Скопје]]-Охрид-[[Ташмаруништа]]. Со развојот на [[Железнички сообраќај|железничкиот сообраќај]], набргу во населбата било формирано друштвото „Соко“, со 250 членови, кое имало секции за [[гимнастика]], [[пинг-понг]], [[музика]], [[драма]], а во летните месеци имало и пливачка секција. Во состав на друштвото постоел [[спорт]]скиот клуб ХАСК, како и Друштвото на кнегињата Љубица, на чело со Радмила Миленковиќ. Ова друштво постоело до [[1941]] година.<ref name="Публика">„Војната донесе пруга, а железничарите населба“, ''Публика - неделен политички прилог'', број 300, сабота, 24 септември 2016, стр. 2-3.</ref>

Во Анриево имало седум кафеани, иако населбата имала помалку од 1.000 жители, но, во населбата немало [[електрична енергија]] и ниту една чешма. Добило струја дури во [[1938]] година, кога била изградена електричната централа „Св. Андреа“. Во [[1941]] година населбата повторно паднала под бугарска окупација, со што било вратено старото име, Генерал Жостов. Во тој период, во населбата биле изградени објекти за сместување на [[Германци]]те од фирмата „Тот“ кои ја експлоатирале [[хром]]ната руда од „[[Радуша]]“, со што започанала да се формира населбата [[Хром (населба)|Хром]]. Населбата била ослободена од бугарската окупација на [[14 ноември]] [[1944]] година.<ref name="Публика" />

По ослободувањето, населбата го добила името [[Ѓорче Петров]]. Така, во [[информација]]та испратена до Општинскиот народен одбор на селото Анриево од [[17 септември]] [[1945]] година се известувало за промената на името. Во овој период, низ населбата поминувала пинерска железничка линија, која во [[1952]] година била продолжена кон [[Матка]] и се поврзала со теснолинијката за Охрид. Во 1950 година започнала изградбата на пругата со нормален колосек до Охрид.<ref name="Публика" />

Од земјотресот наваму, железничката станица ја загубила важноста. До првата деценија од ослободувањето на [[Република Македонија|Македонија]], градот Ѓорче Петров не влегувал во состав на градот Скопје, за дури некаде по [[земјотрес]]от, со изградбата на населбата [[Влае]], градот Ѓорче Петров станал дел од новоникнатата [[општина Карпош]]. Истовремено, по [[Земјотрес во Скопје (1963)|земјотресот]] од [[1963]] година, населбата се проширила значително, бидејќи биле поставени бројни бараки како помош за настраданите, и тоа: 140 бараки за Ѓорче Петров 1 и 700 бараки за Ѓорче Петров 2.<ref name="Публика" /><ref>„Промоција на книга за обичаите во Ѓорче Петров од Марко Китевски“, ''Дневник'', година XVIII, број 5570, петок, 19 септември 2014, стр. 23.</ref>

Сè до [[1996]] година населбата Ѓорче Петров припаѓала во рамките на скопската градска општина [[Општина Карпош|Карпош]], по што била основана истоимена општина со седиште во оваа населба.

== Поврзано ==
* [[Ѓорче Петров]]

== Наводи ==
{{наводи}}

{{Населби во Скопје}}
{{Општина Ѓорче Петров}}

[[Категорија:Населби и маала во Скопје]]
[[Категорија:Општина Ѓорче Петров]]