Преглед на кодот на Хамелн

{{Инфокутија Место во Германија
|type              = Stadt
|image_photo       = Hameln Panorama 3-2006 small.jpg
|image_caption     = Панорама на Хамелн
|image_coa         = Coat of arms of hamelin.svg
|lat_deg           = 52 |lat_min = 6 |lat_sec = 00
|lon_deg           = 9 |lon_min = 22 |lon_sec = 00
|image_plan        = Hameln in HM.svg
|state             = Niedersachsen
|district          = Хамелн-Пирмонт
|elevation         = 68
|area              = 102.30
|population        = 68696
|Stand             = 2006-12-30
|Gemeindeschlüssel = 03252006
|postal_code       = 31785–89, 3250
|area_code         = 05151
|licence           = HM
|website           = [https://www.hameln.de/ www.hameln.de]
|mayor             = Клаудио Гризе
|party             = CDU
}}

'''Хамелн''' ({{lang-de|Hameln}}) — град во округот [[Хамелн-Пирмонт]], во сојузната покраина [[Долна Саксонија]], [[Германија]]. Претставува административно седиште на округот Хамелн-Пирмонт и има население од околу 56.000 жители. Најмногу е познат по бајката за „[[Свирачот од Хамелн]]“.

== Географија ==
=== Местоположба ===

[[Податотека:Hameln vor Anker.jpg|мини|Брод во Везер пред Хамелн (2010)]]

Хамелн се наоѓа југозападно од [[Хановер]] на околу половина пат помеѓу [[Херфорд]] на запад и [[Хилдесхајм]] на исток. Градот се наоѓа во средиштето на Природниот парк Ридски крај Везер Шаумбург-Хамелн и е опкружен од делови на [[Везерско Средногорје|Везерското Средногорје]] и блиското [[Лајнско Средногорје]]. Низ Хамелн тече Везер, а во градското подрачје во нејзе се влеваат [[Хамел (река)|Хамел]] (од исток) и [[Хуме (Везер)|Хуме]] (од запад).

Западно од градот се наоѓа ридот Клит (258 м), на кој се наоѓа кула и ресторан.

=== Градски единици ===

{|
|width=200|
* Нордштат
* Зидштат
* Вест-Клитфиртел
* Ост/Басберг
* Мите/Алтштат
* Вел
* Аферде
* Хастенбек
|
* Халфешторф (се состои од Халфешторф, Банензик, Вајдехол и Хопе)
* Хафербек
* Хилигсфелд (се состои од Грос и Клајн Хилигсфелд)
* Зинтелтал (се состои од Холтензен, Унзен и Велихаузен)
* Клајн Беркел/Вангелист
* Тиндерн
* Верберген
* Рорзен
|}

=== Клима ===

Хамелн, како дел од Везерското Средногорје, главно се наоѓа под податлантска клима со свежи зими и влажни лета. Истовремено е под влијание на слаба континентална клима со повремени ладни зима и потопли лета.

{{Климатска табела
 | Ширина    = 
 | Положба = 
 | Место = Хамелн-Хастенберк (1981-2010)
 | Извор  = <ref name="Klima">[http://www.dwd.de/bvbw/appmanager/bvbw/dwdwwwDesktop?_nfpb=true&_pageLabel=_dwdwww_klima_umwelt_klimadaten_deutschland&T82002gsbDocumentPath=Navigation%2FOeffentlichkeit%2FKlima__Umwelt%2FKlimadaten%2Fkldaten__kostenfrei%2Fkldat__D__mittelwerte__node.html%3F__nnn%3Dtrue Deutschen Wetterdienst], Mittelwerte 1981–2010 für den aktuellen Stationsstandort (2012).</ref>
| Јан_прос = 1.8
| Фев_прос = 2.1
| Мар_прос = 5.4
| Апр_прос = 9.1
| Мај_прос = 13.5
| Јун_прос = 16.2
| Јул_прос = 18.3
| Авг_прос = 17.9
| Сеп_прос = 14.1
| Окт_прос = 10.1
| Ное_прос = 5.7
| Дек_прос = 2.5
| Год_прос = 9.8
| Јан_прос_врнежи = 71.0
| Фев_прос_врнежи = 54.0
| Мар_прос_врнежи = 64.0
| Апр_прос_врнежи = 48.0
| Мај_прос_врнежи = 62.0
| Јун_прос_врнежи = 66.0
| Јул_прос_врнежи = 71.0
| Авг_прос_врнежи = 73.0
| Сеп_прос_врнежи = 62.0
| Окт_прос_врнежи = 61.0
| Ное_прос_врнежи = 66.0
| Дек_прос_врнежи = 75.0
| Год_прос_врнежи = 773
| Јан_сончеви_часови_днев = 1.3
| Фев_сончеви_часови_днев = 2.4
| Мар_сончеви_часови_днев = 3.3
| Апр_сончеви_часови_днев = 5.4
| Мај_сончеви_часови_днев = 6.5
| Јун_сончеви_часови_днев = 6.3
| Јул_сончеви_часови_днев = 6.5
| Авг_сончеви_часови_днев = 6.2
| Сеп_сончеви_часови_днев = 4.5
| Окт_сончеви_часови_днев = 3.1
| Ное_сончеви_часови_днев = 1.4
| Дек_сончеви_часови_днев = 1.0
| Год_сончеви_часови_днев = 4.0
}}

== Историја ==

Хамелн започнал со манастир, кој бил основан во 851 година. Селото растело во близина и станало град во текот на {{римски|12}} век. Случката со „свирачот“ се верува дека се случила во 1284 година и веројатно е заснована на вистински настан, иако малку различка од бајката. Во {{римски|15}} и {{римски|16}} век, Хамелн бил помал член на [[Ханза]]та.

Во јуни 1634 година, во текот на [[Триесетгодишна војна|Триесетгодишната војна]], Лотар Дитрих, генерал во Царската армија ја изгубил Битката кај Олдендорф од шведскиот генерал Книпхаузен, по што Хамелн бил освоен од шведската војска.

Ерата на најдобриот развој на градот започнала во 1664 година, кога Хамелн станал утврден граничен град на [[Кнежевство Каленберг|Кнежевството Каленберг]]. Во 1705 година станал дел од новосоздаденото [[Изборно кнежевство Брауншвајг-Линебург]], нарекувано и Хановер, кога [[Џорџ I|Џорџ Луис, принц на Каленберг]], подоцна крал Џорџ I на [[Кралство Велика Британија|Велика Британија]], го наследил [[Кнежевство Линебург|Кнежевството Линебург]].

Хамелн бил опкружен од четири тврдини, што му го дало прекарот „Гибралтар на Северот“. Бил најутврден град во Изборното кнежевство Хановер. Првата тврдина (Тврдина Џорџ) била изградена помеѓу 1760 и 1763 година, втората (Тврдина Вилхелм) во 1774 година, третата во 1784 година и последната (наречена Тврдина Луизе) била изградена во 1806 година.

ВО 1808 година, Хамелн се предал без борба на [[Наполеон]], по некогата победа во Битката кај Јена-Ауерштет. Силите на Наполеон подоцна се повлекле од историските ѕидини на градот и кулите. Во 1843 година, жителите на Хамелн изградиле кула за набљудување на ридот Клит од урнатините на тврдината Џорџ. Оваа кула е наречена „Клиттурм“ и е омилено одредиште за туристите.

Во 1867 година, Хамелн станал дел од [[Кралство Прусија|Кралството Прусија]], кое го освоило Хановер по [[Австриско-пруска војна|Австриско-пруската војна]] во 1866 година.

Во текот на [[Втора светска војна|Втората светска војна]], затворот во Хамелн бил користен за затворање на социјалдемократи, комунисти и други политички затвореници. Околу 200 умреле тука; повеќе умреле во април 1945 година, кога нацистите ги испратиле затворениците на долги маршеви поради напредувањето на сојузниците. По војната, затворот во Хамелн бил користен од британските окупациски сили за затворање на Германци обвинети за воени злодела. По казните, околу 200 од нив биле обесени, вклучувајќи ги [[Ирма Грезе]] и [[Јозеф Крамер]]. Затворот подоцна бил претворен во хотел.

== Знаменитости ==
=== Свирачот од Хамелн ===

[[Податотека:Pied Piper2.jpg|мини|десно|250п|[[Свирачот од Хамелн|Свирачот]] ги одвел децата надвор од Хамелн. Илустрација на [[Кејт Гринавеј]].]]

Градот е познат по народното предание за [[Свирачот од Хамелн]] ({{lang-de|Der Rattenfänger von Hameln}}), средновековна приказна која раскажува за трагедија која го погодила градот во {{римски|13}} век. Верзијата напишана од [[Браќа Грим|Браќата Грим]] ја направило популарна низ целиот свет; исто така е предмет на поеми од [[Гете]] и [[Роберт Браунинг]]. Лете секоја недела бајката е раскажувана од глумци во центарот на градот.

== Меѓународни односи ==
{{Главна|Список на збратимени градови во Германија}}
=== Збратимени градови ===

Хамелн е [[Збратимени градови|збратимен]] со следниве градови:

* {{знамеикона|ГЕР}} [[Кведлинбург]], [[Германија]] (од 1990 г.)
* {{знамеикона|ВБР}} [[Торбеј]], [[Велика Британија]] (од 1978 г.)
* {{знамеикона|ФРА}} [[Сен Мор де Фосе]], [[Франција]] (од 1968 г.)
* {{знамеикона|ПОЛ}} [[Калварија Зебжидовска]], [[Полска]] (од 2001 г.)

== Британско воено присуство ==

Во Хамелн се наоѓале неколку единици на британската војска до летото 2014 година.

== Познати луѓе ==

* Светецот [[Вицелин]] (1086–1154) — роден во градот
* [[Гликел од Хамелн]] (1646-1724) — еврејски стопанственик
* [[Фридрих Вилхелм фон Реден]] (1752-1815) — пионер во рударството
* [[Карл Филип Мориц]] (1756-1793) — глумец
* [[Фридрих Сертирнер]] (1783-1841) — прв кој изолирал морфиум од опиум
* [[Хајнрих Биргер]] (1806–1858) — физичар, биолог и ботаничар
* [[Освалд Фрајслер]] (1895–1939) — адвокат
* [[Хајнц Кноке]] (1923–1993) — офицер
* [[Макс Рихтер]] (р. 1966) — неокласичен композитор
* [[Сузан Штанке]] (р. 1967) — водителка

== Галерија ==

<gallery mode=packed heights=150px>
Податотека:Hameln Leisthaus.jpg|„Лајстхаус“ во Хамелн
Податотека:Jüdischer Friedhof Hameln Ausschnitt.jpg|Еврејските гробишта во Хамелн
Податотека:GoldeneRatte.jpg|„Златниот стаорец“ на пешачки мост на реката [[Везер]] во Хамелн
Податотека:Hamelin_Hochzeitshaus.jpg|Хохцајтсхаус
</gallery>

== Наводи ==
{{наводи}}

== Надворешни врски ==
{{Ризница-ред|Hameln}}
* [https://www.hameln.de/ Официјална страница] {{de}} {{en}}

{{Градови во Хамелн-Пирмонт}}
{{Нормативна контрола}}

[[Категорија:Хамелн-Пирмонт]]
[[Категорија:Ханза]]
[[Категорија:Хановер (покраина)]]