Польш: Засвар хоорондын ялгаа

Бүгд Найрамдах Польш Улс
Rzeczpospolita Polska
Бүгд Найрамдах Польш Улс Rzeczpospolita Polska
	Төрийн далбаа Төрийн сүлд
	Төрийн дуулал: пол. "Mazurek Dąbrowskieg"; «Домбровскийн мазур бүжиг»
	Польш улсын газар нутаг (улаанаар дэвсгэрлэсэн)
Нийслэл	Варшав
Албан ёсны хэл	Польш хэл
Угсаатны бүлгүүд (2011)	93.7% - Польш; 2.1% - Силез; 0.6% - Кашуб; 3.6% - бусад
Ард түмний нэршил	Польшынхон
Төр засаг	Парламентийн бүгд найрамдах засаг
• Ерөнхийлөгч	Бронислав Коморовски
• Ерөнхий сайд	Дональд Туск
Хууль тогтоох байгууллага	пол. "Zgromadzenie Narodowe"; («Үндэсний Зөвлөлгөөн»)
• Дээд танхим	пол. "Senat" («Сенат»)
• Доод танхим	пол. "Sejm" («Чуулган»)
Тусгаар тогтнол
• Христосын шашинтай болсон1	966 оны 4 сарын 14
• Эргэн байгуулагдсан	1918 оны 11 сарын 11
Газар нутаг
• Нийт	312,685 км2 (69)
• Усны эзлэх талбай (%)	3.07 %
Хүн ам
• 2010 тооцоо	38,186,860 (34)
• Тооллого	38,501,000
• Нягтаршил	120/км2
ДНБ (ХАЧП)	2011 тооцоо
• Нийт	$771.658 тэрбум
• Нэг хүнд ноогдох	$20,334
ДНБ (нэрлэсэн)	2011 тооцоо
• Нийт	$513.821 тэрбум
• Нэг хүнд ноогдох	$13,540
ОТББИ (2002)	34.5; дундаж
ХХИ (2011)	▲ 0.813; Error: Invalid HDI value · 39
Мөнгөний нэгж	Польш злоты (PLN)
Цагийн бүс	UTC+1 (ТЕЦ)
• Зуны цаг (ЗЦ)	UTC+2 (ТЕЗЦ)
Утасны томьёо	+48
Домэйн нэр	.pl2
	1Христийн шашинтай болсон нь маш чухал түүхэн үйл явдал байсан, учир нь энэ шашнаар Польшийн нутаг дахь аймгуудыг нэгтгэсэн; 2Европын холбооны гишүүн тул мөн .eu-г хэрэглэнэ

Browse history interactively

← Өмнөх өөрчлөлт Дараагийн ялгаа →

Content deleted Content added

VisualWikitext

Inline

19:13, 19 Нэгдүгээр сар 2013-ий байдлаарх засвар

Бүгд Найрамдах Польш Улс (пол. Rzeczpospolita Polska) — Төв Европт оршдог улс. Хойд талаараа Балтын тэнгисээр хүрээлэгдэж, зүүн талаараа Орос (Калининград муж), Литва, Беларусь, Украйн, урд талаараа Словак, Чех, баруун талаараа Герман гэх долоон улстай газраар хиллэдэг. Польшийн нийт газар нутаг нь 312,679 км² бөгөөд үүгээрээ дэлхийд 69-д, Европт 9-т орно. Хүн ам нь 38.5 сая гаруй бөгөөд үүгээрээ дэлхийд 33-т жагсдаг.

966 онд захирагч I Мешко Христосын шашинтан болсноор Польш улс анх бүрэлдэн тогтсон гэгддэг. Польш нь 1025 онд хаант улс болсон бөгөөд 1569 онд Литвын гүнлигтэй холбоо байгуулж нэгдсэнээр Польш-Литвын нөхөрсөг холбоот улсыг байгуулжээ. Энэ холбоот улс нь 1795 онд нурж, газар нутаг нь Прусс, Орос, Австри гурвын хооронд хуваагджээ. Польш нь 1918 онд Дэлхийн нэгдүгээр дайны дараа тусгаар тогтнолоо олж авсан боловч Дэлхийн хоёрдугаар дайнд Нацист Герман, ЗХУ хоёрт эзлэгдэж түүнийгээ дахин алджээ. Дэлхийн хоёрдугаар дайны үеэр Польш нь 6 сая гаруй иргэнээ алдсан бөгөөд хэдэн жилийн дараа ЗХУ-ын нөлөө доор "Зүүн эвсэл"-ийн социалист бүгд найрамдах улс болсон байна. 1989 онд коммунист засаглал унаж Польш нь Үндсэн Хуулинд зааснаар "Польшийн гурав дахь бүгд найрамдах улс" болжээ. Польш нь 16 муж буюу войеводшипээс (пол. województwo) тогтсон холбооны орон юм. Мөн Европын холбоо, НАТО, Эдийн засгийн хамтын ажиллагаа, хөгжлийн байгууллын гишүүн орон юм.

Засаг захиргааны хуваарь

Польшийн нэгдүгээр түвшний (том) засаг захиргааны нэгжийг польшоор "województwo" (Орос: воеводство) гэдэг. Үүний эртний утга нь монголоор «цэргийн ноёны эзэмшил нутаг» гэнэ. "Орос-Монгол толь" (1982)^[5]-т воевод - «мужийн цэргийн ноён» гэж, воеводство - «муж» гэж орчуулагдсан байдаг. 1998 оноос доорх нэр бүхий 16 муж болон өөрчлөн байгуулагджээ: