Tekst źródłowy strony Z legend dawnego Egiptu

{{Książka infobox
 |tytuł             = Z legend dawnego Egiptu
 |tytuł oryginalny  = 
 |grafika           = 
 |opis grafiki      = 
 |alt grafiki       = 
 |autor             = [[Bolesław Prus]]
 |tematyka          = 
 |typ utworu        = nowela
 |data powstania    = 
 |miejsce wydania   = [[Polska]]
 |język             = [[Język polski|polski]]
 |data wydania      = 1888
 |wydawca           = 
 |poprzednia        = 
 |następna          = 
 |commons           = 
 |wikiźródła        = Z legend dawnego Egiptu
 |wikicytaty        = 
}}
'''Z legend dawnego Egiptu''' – nowela [[Bolesław Prus|Bolesława Prusa]] opublikowana po raz pierwszy 1 stycznia 1888 r. Była pierwszą nowelą Prusa, w której posługuje się [[kostium historyczny|kostiumem historycznym]]. Fabuła koncentruje się wokół umierającego, starego faraona Ramzesa, który niespodziewanie zdrowieje, i jego następcy, dążącego do reform Horusa, który niespodziewanie umiera.

== Tło współczesne ==
Inspiracją noweli były losy współczesnych cesarzy niemieckich [[Wilhelm I Hohenzollern|Wilhelma I]] oraz jego następcy [[Fryderyk III Hohenzollern|Fryderyka III]]. Wilhelm w październiku 1887 r. poważnie zachorował. Przypuszczano, że niedługo tron po nim obejmie jego syn i następca Fryderyk, uważany za polityka o orientacji bardziej postępowej. Wkrótce okazało się jednak, że Fryderyk choruje na nowotwór gardła.

Pod koniec grudnia 1887 r. — według Zygmunta Szweykowskiego — "Prus napisał ''Z legend dawnego Egiptu'', przerzucając temat współczesny w przeszłość. Prus musiał uznać ten zabieg za konieczność, aby w pełni dopowiedzieć to, co w rzeczywistości nie było jeszcze zakończone, uniknąć posmaku sensacji i uzyskać perspektywy uogólniające fakt jednostkowy na całość życia ludzkiego; atmosfera legendowa szczególnie temu sprzyjała".

"Uśmiercając Horusa, gdy książę Fryderyk jeszcze żył" — pisze dalej Szweykowski — "Prus uprzedził wypadki, ale pomylił się tylko w szczegółach, nie zaś w istocie zagadnienia, które miało udokumentować ideę, że 'marne są ludzkie nadzieje wobec porządku świata'. Fryderyk wstąpił wprawdzie na tron (jako Fryderyk III) w marcu następnego roku (cesarz Wilhelm I zmarł 9 marca 1888 r.) i na czas krótki wydawało się, że w Niemczech (a więc pośrednio i w Europie) nastanie nowa era".

Jednakże Fryderyk przeżył ojca tylko o 99 dni, umierając w Poczdamie 15 czerwca 1888 r. i  pozostawiając tron Niemiec swemu synowi [[Wilhelm II Hohenzollern|Wilhelmowi II]].

Według Szweykowskiego, "bezpośredni kontakt noweli z wydarzeniami politycznymi ówczesnych Niemiec otwiera niewątpliwie nowe sugestie dla genezy ''[[Faraon (powieść)|Faraona]]''".

== Bibliografia ==
* Zygmunt Szweykowski, ''Geneza noweli "Z legend dawnego Egiptu"'', w:  ''Nie tylko o Prusie:  szkice'', Poznań, [[Wydawnictwo Poznańskie]], 1967, ss. 256-61, 299-300.
* Krystyna Tokarzówna i [[Stanisław Fita]], ''Bolesław Prus, 1847-1912 Kalendarz życia i twórczości, pod redakcją Zygmunta Szweykowskiego'', Warszawa, [[Państwowy Instytut Wydawniczy]], 1969.
* Jakub A. Malik, ''Ogniste znaki Przedwiecznego. Szyfry transcendencji w noweli Bolesława Prusa "Z legend dawnego Egiptu". Próba odkodowania'', [w:] ''Poszukiwanie świadectw. Szkice o problematyce religijnej w literaturze II połowy XIX i początku XX wieku'', red. Jakub A. Malik, Lublin: Wyd. TN KUL, 2009.

== Linki zewnętrzne ==
* ''[https://polona.pl/item/37662688/7/ Z legend dawnego Egiptu]'' w [[Cyfrowa Biblioteka Narodowa Polona|Cyfrowej Bibliotece Narodowej Polona]]

{{Bolesław Prus}}

[[Kategoria:Twórczość Bolesława Prusa]]
[[Kategoria:Polskie nowele i opowiadania]]
[[Kategoria:Utwory literackie z 1888]]
[[Kategoria:Utwory literackie o starożytnym Egipcie]]