Żurawie (ptaki): Różnice pomiędzy wersjami

Żurawie
	Gruidae
	Vigors, 1825
	; Przedstawiciel rodziny – żuraw białoszyi (Grus vipio)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	żurawiowe
Nadrodzina	Gruoidea
Rodzina	żurawie
	Typ nomenklatoryczny
	Grus Brisson, 1760
Podrodziny
	zobacz opis w tekście
	zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Aktualna wersja na dzień 18:43, 27 wrz 2022

Żurawie^[2], żurawiowate, żurawie właściwe (Gruidae) – rodzina ptaków z rzędu żurawiowych (Gruiformes). Nazwą żurawie określa się też jedną z podrodzin tej rodziny (Gruinae).

Zasięg występowania

Żurawie obejmują gatunki lądowe zamieszkujące Amerykę Północną, Eurazję, Afrykę oraz Australię i Nową Gwineę^[3].

Cechy charakterystyczne

Ptaki te charakteryzują się następującymi cechami:

wysmukła sylwetka
długie nogi
duża część podudzia ponad stawem skokowym jest nieopierzona i ubarwiona na czarno lub czerwono
duże skrzydła, doskonali lotnicy
wydłużone i obwisłe lotki drugorzędowe zakrywają przy złożonych skrzydłach ogon
na głowie niekiedy czub
brak wyraźnego dymorfizmu płciowego
długość ciała od 78 do 152 cm
masa ciała od 2 do 8 kg; żurawie mandżurskie zimą ważą nawet do 12 kg^[4]
samce zazwyczaj większe od samic
poza ptakami z rodzaju Balearica nigdy nie siadają na drzewie
gniazdo na ziemi, w podmokłym terenie (jedynie ptaki z rodzaju Balearica budują je nieraz na drzewie)
wyprowadzają jeden lęg w roku
w zniesieniu 1 do 3 jaj
wędrowne, nieliczne populacje osiadłe
stado leci w charakterystycznym kluczu w kształcie litery V.

Systematyka

Do rodziny Gruidae należą następujące podrodziny^[2]:

Balearicinae Brasil, 1913 – koronniki
Gruinae Vigors, 1825 – żurawie

Przypisy

↑ Gruidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Gruidae Vigors, 1825 - żurawie - Cranes (wersja: 2017-06-25). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-12-17].
↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-12-17]. (ang.).
↑ Archibald, G.W., Meine, C.D. & Garcia, E.F.J.: Red-crowned Crane (Grus japonensis). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2016. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-17)].

[itis-1] Gruidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Mielczarek&Kuziemko-2] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Gruidae Vigors, 1825 - żurawie - Cranes (wersja: 2017-06-25). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-12-17].

[ioc-3] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-12-17]. (ang.).

[hbwa-4] Archibald, G.W., Meine, C.D. & Garcia, E.F.J.: Red-crowned Crane (Grus japonensis). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2016. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-17)].

[1]

[2]

[3]

[4]

@@ Linia 6: / Linia 6: @@
  |okres istnienia        =
  |grafika                = White-naped crane arp.jpg
- |opis grafiki           = [[Żuraw białoszyi]] (''Grus vipio'')
+ |opis grafiki           = Przedstawiciel rodziny – '''[[żuraw białoszyi]]''' (''Grus vipio'')
  |typ                    = [[strunowce]]
  |podtyp                 = [[kręgowce]]
  |gromada                = [[ptaki]]
  |podgromada             = [[Neornithes]]
- |nadrząd                = [[neognatyczne]]
+ |infragromada           = [[ptaki neognatyczne]]
  |rząd                   = [[żurawiowe]]
- |rodzina                = '''żurawie'''
+ |nadrodzina             = [[żurawiowe|Gruoidea]]
+ |rodzina                = żurawie
+ |typ nomenklatoryczny   = ''Grus'' {{small|[[Mathurin Jacques Brisson|Brisson]], 1760}}
  |synonimy               =
  |ranga podtaksonu       = [[rodzina (biologia)|Podrodziny]]
- |podtaksony             =
+ |podtaksony             = ''zobacz opis w tekście''
-* Gruinae <small>Vigors, 1825</small>
-* Balearicinae <small>Brasil, 1913</small>
- |status IUCN            =
- |IUCN id                =
  |wikispecies            = Gruidae
  |commons                = Category:Gruidae
+ |wikisłownik            = żurawie
 }}
-'''Żurawie''', '''żurawiowate''', '''żurawie właściwe''' (Gruidae) – [[rodzina (biologia)|rodzina]] [[ptaki|ptaków]] z [[rząd (biologia)|rzędu]] [[żurawiowe|żurawiowych]]. Nazwą ''żurawie'' określa się też jedną z [[podrodzina (biologia)|podrodzin]] tej rodziny (Gruinae).
+'''Żurawie'''{{r|Mielczarek&Kuziemko}}, żurawiowate, żurawie właściwe (Gruidae) – [[rodzina (biologia)|rodzina]] [[ptaki|ptaków]] z [[rząd (biologia)|rzędu]] [[żurawiowe|żurawiowych]] (Gruiformes). Nazwą ''żurawie'' określa się też jedną z [[rodzina (biologia)|podrodzin]] tej rodziny (Gruinae).
-== Występowanie ==
+== Zasięg występowania ==
-Żurawie obejmują gatunki lądowe zamieszkujące [[Ameryka Północna|Amerykę Północną]], [[Eurazja|Eurazję]] poza [[Archipelag Malajski|Archipelagiem Malajskim]], [[Afryka|Afrykę]] oraz [[Australia|Australię]].
+Żurawie obejmują gatunki lądowe zamieszkujące [[Ameryka Północna|Amerykę Północną]], [[Eurazja|Eurazję]], [[Afryka|Afrykę]] oraz [[Australia|Australię]] i [[Nowa Gwinea|Nową Gwineę]]{{r|ioc}}.
 == Cechy charakterystyczne ==
@@ Linia 39: / Linia 38: @@
 * brak wyraźnego [[dymorfizm płciowy|dymorfizmu płciowego]]
 * długość ciała od 78 do 152 cm
+* masa ciała od 2 do 8 kg; [[Żuraw mandżurski|żurawie mandżurskie]] zimą ważą nawet do 12 kg{{r|hbwa}}
-* ciężar od 2 do 8 kg
 * samce zazwyczaj większe od samic
-* poza ptakami z rodzaju ''Balearica'' nigdy nie siadają na drzewie
+* poza ptakami z rodzaju ''[[Koronniki|Balearica]]'' nigdy nie siadają na drzewie
 * gniazdo na ziemi, w podmokłym terenie (jedynie ptaki z rodzaju ''Balearica'' budują je nieraz na drzewie)
 * wyprowadzają jeden lęg w roku
 * w zniesieniu 1 do 3 jaj
-* wędrowne
+* wędrowne, nieliczne populacje osiadłe
 * stado leci w charakterystycznym [[Klucz (ornitologia)|kluczu]] w kształcie litery V.
 == Systematyka ==
+Do rodziny Gruidae należą następujące podrodziny{{r|Mielczarek&Kuziemko}}:
-Rodzina Gruidae dzielona jest na dwie podrodziny: koronniki (Balearicinae) i żurawie (Gruinae). [[Rodzaj (biologia)|rodzaje]]{{r|ioc}}{{r|eko}}:
-* Podrodzina: [[koronniki]] (Balearicinae)
+* Balearicinae {{small|Brasil, 1913}} – [[koronniki]]
+* Gruinae {{small|Vigors, 1825}} – [[żurawie (podrodzina)|żurawie]]
-** Rodzaj: ''[[koronniki|Balearica]]''
-* Podrodzina: żurawie (Gruinae)
-** Rodzaj: ''[[Grus (rodzaj)|Grus]]''
-{{Przypisy|przypisy =
+== Przypisy ==
+{{Przypisy|
-<ref name=ioc>{{Cytuj stronę |imię=Frank |nazwisko=Gill |imię2=Minturn |nazwisko2=Wright |imię3=David |nazwisko3=Donsker |url=http://www.worldbirdnames.org/n-bustards.html |tytuł=Family Gruidae|opublikowany=IOC World Bird List: Version 2.7 |język=en |data dostępu=15 stycznia 2011}}</ref>
+# <ref name=hbwa>{{cytuj stronę | url = https://www.hbw.com/species/red-crowned-crane-grus-japonensis | autor = Archibald, G.W., Meine, C.D. & Garcia, E.F.J. | rok = 2016 | tytuł = Red-crowned Crane (''Grus japonensis'') | praca = <em>del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.).</em> Handbook of the Birds of the World Alive | opublikowany = Lynx Edicions, Barcelona | archiwum = https://archive.md/Jomjl | zarchiwizowano = 2016-08-17}}</ref>
-<ref name=eko>Nazwy polskie za: {{cytuj stronę|nazwisko = Mielczarek|imię = Paweł|nazwisko2 = Kuziemko|imię2 = Marek|url= http://www.eko.uj.edu.pl/listaptakow/Gruiformes.html#Gruidae|tytuł= Gruidae Vigors, 1825 - żurawie - Cranes|praca=Kompletna lista ptaków świata|opublikowany=Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego|data dostępu=15 stycznia 2011}}</ref>}}
+# <ref name="ioc">{{Cytuj stronę | url = https://www.worldbirdnames.org/bow/flufftails/ | tytuł = IOC World Bird List (v11.2) | autor = F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.) | język = en | data dostępu = 2021-12-17}}</ref>
+# <ref name="Mielczarek&Kuziemko">Systematyka i nazwy polskie za: {{cytuj stronę|autor = P. Mielczarek & M. Kuziemko |url = http://listaptakow.eko.uj.edu.pl/nonpasserines2.html#Gruidae |tytuł = Rodzina: Gruidae Vigors, 1825 - żurawie - Cranes (wersja: 2017-06-25)|opublikowany = Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego |praca = Kompletna lista ptaków świata|data dostępu = 2021-12-17}}</ref>
+}}
+{{Kontrola autorytatywna}}
-[[Kategoria:Żurawie| ]]
+[[Kategoria:Żurawie| ]]
-[[kbd:Къру лъэпкъыр]]
-[[af:Kraanvoël]]
-[[ar:كركي]]
-[[an:Gruidae]]
-[[az:Durnalar]]
-[[be:Жураўлі сапраўдныя]]
-[[bg:Жеравови]]
-[[br:Garan (evn)]]
-[[ca:Gruid]]
-[[cv:Тăрна]]
-[[cs:Jeřábovití]]
-[[da:Traner]]
-[[de:Kraniche]]
-[[nv:Dééł]]
-[[et:Kurglased]]
-[[en:Crane (bird)]]
-[[myv:Карго]]
-[[es:Gruidae]]
-[[eo:Gruo (birdo)]]
-[[fa:درنا]]
-[[fr:Gruidae]]
-[[fy:Kraanfûgels]]
-[[ga:Grús]]
-[[ko:두루미과]]
-[[hi:सारस (पक्षी)]]
-[[hr:Ždralovi]]
-[[io:Gruo]]
-[[id:Burung jenjang]]
-[[os:Хърихъупп]]
-[[it:Gruidae]]
-[[he:עגוריים]]
-[[sw:Korongo (Gruidae)]]
-[[kv:Тури]]
-[[mrj:Тыртнявлӓ]]
-[[lv:Dzērvju dzimta]]
-[[lt:Gerviniai]]
-[[li:Kroenekrane]]
-[[hu:Darufélék]]
-[[ml:സാരസം]]
-[[mr:क्रौंच]]
-[[nl:Kraanvogels]]
-[[ja:ツル]]
-[[ce:ГӀарагӀули]]
-[[frr:Kraaneken]]
-[[no:Traner]]
-[[nn:Tranefamilien]]
-[[pt:Grou]]
-[[ru:Настоящие журавли]]
-[[scn:Grua]]
-[[simple:Crane (bird)]]
-[[sh:Ždralovi]]
-[[fi:Kurjet]]
-[[sv:Tranor]]
-[[ta:கொக்கு]]
-[[tt:Чын торналар]]
-[[te:కొంగ]]
-[[th:นกกระเรียน]]
-[[tr:Turnagiller]]
-[[uk:Журавлині]]
-[[vep:Kur'ged]]
-[[vi:Họ Sếu]]
-[[zh-yue:鶴科]]
-[[zh:鹤科]]