Sydonia Bayer: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m Dodano kategorię "Polacy pochodzenia niemieckiego" za pomocą HotCat + kat. |
|||
| (Nie pokazano 34 wersji utworzonych przez 23 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Żołnierz infobox |
|||
'''Sydomia Bayer''' (ur. 12 grudnia 1903 roku w [[Kwiatkowice (województwo łódzkie)|Kwiatkowicach]], zm. 1945 w Łodzi) – członek SS i funkcjonariusz policji bezpieczeństwa, kierowniczka oddziału dziewczęcego [[Obóz przy ul. Przemysłowej w Łodzi|Prewencyjnego Obozu Policji Bezpieczeństwa dla Młodzieży Polskiej w Łodzi]], [[Zbrodnia wojenna|zbrodniarka wojenna]]{{r|Józef Witkowski Hitlerowski}}. |
|||
|imię i nazwisko = Sydonia Bayer |
|||
|imię i nazwisko org = |
|||
|pseudonim = |
|||
|rodzaj wojsk = paramilitarny |
|||
|zwycięstwa = |
|||
|grafika = |
|||
|opis grafiki = Ausweis der Deutschen Volksliste wystawiony na nazwisko Isolde Bayer |
|||
|stopień grafika = |
|||
|stopień = [[SS-Aufseherin]] |
|||
|data urodzenia = [[12 grudnia]] [[1903]] |
|||
|miejsce urodzenia = [[Kwiatkowice (województwo łódzkie)|Kwiatkowice]] |
|||
|data śmierci = [[12 listopada]] [[1945]] |
|||
|miejsce śmierci = [[Łódź]] |
|||
|lata służby = 1942–1944 |
|||
|siły zbrojne = |
|||
|jednostki = |
|||
|stanowiska = funkcjonariuszka [[Sicherheitspolizei|policji bezpieczeństwa]] |
|||
|wojny i bitwy = |
|||
|późniejsza praca = |
|||
|odznaczenia = |
|||
|commons = |
|||
|wikiźródła = |
|||
|wikicytaty = |
|||
| ⚫ | |||
[[Plik:Isolde Beyer.jpg|thumb|Wewnętrzna strona legitymacji Niemieckiej Listy Narodowościowej (Ausweis der Deutschen Volsliste) wystawionej na nazwisko Isolda Bayer]] |
|||
'''Sydonia Bayer''', właśc. Isolde Beyer<ref name=muzeum1>{{Cytuj książkę |nazwisko = Sowińska-Gogacz |imię = Jolanta |nazwisko2 = Janicki |imię2 = Andrzej |nazwisko3 = Parol |imię3 = Jakub |nazwisko4 = Hankiewicz |imię4 = Michał |tytuł = Nauczono nas płakać bez łez |inni = Ireneusz Piotr Maj, Andrzej Janicki (red.) |wydawca = Muzeum Dzieci Polskich – ofiar totalitaryzmu |miejsce = Łódź |rok = 2021 |isbn = 978-83-963259-0-7 |strony = 109–111}}</ref>{{r|legit}} (ur. 12 grudnia 1903 w [[Kwiatkowice (województwo łódzkie)|Kwiatkowicach]], zm. 12 listopada 1945 w [[Łódź|Łodzi]]<ref name=muzeum1 />) – [[SS-Aufseherin]] i funkcjonariuszka [[Sicherheitspolizei|policji bezpieczeństwa]], kierowniczka oddziału dziewczęcego [[Obóz przy ulicy Przemysłowej w Łodzi|Prewencyjnego Obozu Policji Bezpieczeństwa dla Młodzieży Polskiej w Łodzi]], [[Zbrodnia wojenna|zbrodniarka wojenna]]{{r|Józef Witkowski Hitlerowski}}. |
|||
== Życiorys == |
== Życiorys == |
||
Sydonia Bayer vel Isolde Beyer z domu Gatke{{r|legit}} urodziła się 12 grudnia 1903 roku w [[Kwiatkowice (województwo łódzkie)|Kwiatkowicach]]. Jej ojcem był August Gatke, a matką Anna z domu Littmann. Rodzina była narodowości niemieckiej. Ukończyła cztery klasy szkoły handlowej oraz kurs dla pielęgniarek<ref name=muzeum1 />. Po ukończeniu szkoły podjęła pracę jako ekspedientka w [[Łódź|Łodzi]]. |
|||
Po ukończeniu 4 klas szkoły handlowej podjęła pracę jako ekspedientka w [[Łódź|Łodzi]]. Po wkroczeniu Niemców w 1939 roku podpisała [[Volkslista|Volklistę]] i została zatrudniona jako dozorczyni w łódzkim więzieniu przy ul. Gdańskiej. Później została przeniesiona do Urzędu Sanitarno-Obyczajowego gdzie była pomocnicą niemieckiego lekarza. Pomimo tego, że przed wojną skończyła jedynie kurs pielęgniarski LOPP pełniła funkcję zwierzchnią nad polskimi lekarzami. Pod koniec 1942 roku została kierowniczką oddziału dziewczęcego i dzieci małych [[Obóz przy ul. Przemysłowej w Łodzi|Prewencyjnego Obozu Policji Bezpieczeństwa dla Młodzieży Polskiej w Łodzi]]. |
|||
12 września 1941 roku podpisała [[Volkslista|Volkslistę]] (DVL) z nr 47535. W tym czasie mieszkała przy Danziger Str. (ob. ul. Gdańska) 17. W 1941 roku, przez niecałe 3 miesiące, była zatrudniona jako oddziałowa w policyjnym więzieniu kobiecym przy ul. Gdańskiej 13. W latach 1941–1942 pracowała w policyjnym Urzędzie Sanitarno-Obyczajowym jako pomoc niemieckiego lekarza. W grudniu 1942 roku została kierowniczką oddziału dziewczęcego i dzieci małych w [[Obóz przy ulicy Przemysłowej w Łodzi|Prewencyjnego Obozu Policji Bezpieczeństwa dla Młodzieży Polskiej w Łodzi]] przy ul. Przemysłowej oraz sprawowała nadzór nad izbą chorych i pracą lekarzy. W lipcu 1944 roku została zwolniona z pracy<ref name=muzeum1 />. |
|||
== Zbrodnie == |
|||
| ⚫ | Podczas pełnienia swojej służby stała się sławna ze swego okrucieństwa wobec więźniów. Otrzymała przydomek |
||
Sydonia Bayer została aresztowana 14 marca 1945 roku i osadzona w miejscu dawnej swojej pracy – w więzieniu przy ul. Gdańskiej 13 w Łodzi. Jej proces toczył się przed Specjalnym Sądem Karnym w Warszawie z siedzibą w Łodzi 6 września 1945 roku. Bayer została oskarżona o udział, jako kierowniczka obozu karnego przy ul. Przemysłowej, w znęcaniu się nad polskimi dziećmi, oraz (obok funkcyjnej [[Genowefa Pohl|Genowefy Pohl]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Błażej Torański: obóz dziecięcy w Łodzi to temat ukrywany w PRL i od 30 lat niewygodny dla kolejnych elit politycznych [WYWIAD] |data = 2020-10-15 |data dostępu = 2022-01-22 |opublikowany = kultura.gazetaprawna.pl |url = https://kultura.gazetaprawna.pl/artykuly/1493593,blazej-toranski-oboz-dzieciecy-w-lodzi-maly-oswiecim-historia.html |język = pl}}</ref>) w szczególności przyczynienie się do śmierci Urszuli Kaczmarek i Danuty Jakubowskiej. Za zbrodnie, wyrokiem sądu, skazana została w dniu procesu na karę śmierci. Prezydent nie skorzystał z prawa łaski i tym samym wyrok wykonano 12 listopada 1945 roku na terenie więzienia przy ul. S. Sterlinga 16<ref name=muzeum1 />. |
|||
Po wojnie schwytana w [[Łódź|Łodzi]]. Za zbrodnie dokonane na polskich dzieciach wyrokiem Specjalnego Sądu karnego została skazana na karę śmierci{{r|sp81.edu.lodz}}. Wyrok wykonano w 1945 r. |
|||
== |
== Zbrodnie == |
||
| ⚫ | Podczas pełnienia swojej służby stała się sławna ze swego okrucieństwa wobec więźniów. Otrzymała przydomek „Frau Doktor” z racji pełnienia w obozie nadzoru lekarskiego, który przybierał w jej wykonaniu formę sadystycznych tortur. Była najokrutniejszą „wychowawczynią” w obozie. „Lubowała się w wywlekaniu chorych dzieci na śnieg i polewaniu ich zimną wodą.(…) Kazała je chłostać, bić, kopać, pozbawiała posiłków”{{r|Józef Witkowski Hitlerowski|sp81.edu.lodz}}. Jako formę represji za moczenie się dzieci podczas snu zorganizowała dla nich specjalny karny „blok dla dzieci bezwiednie oddających mocz”. Kijem „badała”, czy po zastosowaniu jej metod dzieci są już zdrowe{{r|uczyc-sie-z-historii}}. W wyniku jej działalności wiele osadzonych w obozie dzieci zmarło. |
||
| ⚫ | |||
== Przypisy == |
== Przypisy == |
||
<references responsive> |
|||
{{Przypisy-lista| |
|||
<ref name="Józef Witkowski Hitlerowski">Józef Witkowski, Hitlerowski obóz koncentracyjny dla małoletnich w Łodzi, Wrocław, 1975.</ref> |
<ref name="Józef Witkowski Hitlerowski">Józef Witkowski, Hitlerowski obóz koncentracyjny dla małoletnich w Łodzi, Wrocław, 1975.</ref> |
||
<ref name="legit">Legitymacja niemieckiej listy narodowościowej (Ausweis der Deutschen Volksliste; DVL) Isoldy Bayer z 12 września 1941 w zbiorach [[Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi]], sygn. A – 8550.</ref> |
|||
<ref name="sp81.edu.lodz">{{ |
<ref name="sp81.edu.lodz">{{cytuj stronę |url = http://www.sp81.edu.lodz.pl/publikacje/merkuriusz_artykul_oboz.html |tytuł = Dorośli dzieciom zgotowali ten los… |autor = Katarzyna Będzińska |opublikowany = Merkuriusz Uniwersytecki UW |archiwum = https://web.archive.org/web/20100818124102/http://www.sp81.edu.lodz.pl/publikacje/merkuriusz_artykul_oboz.html |zarchiwizowano = 2010-08-18 |data dostępu = 2013-11-19}}</ref> |
||
<ref name="uczyc-sie-z-historii"> |
<ref name="uczyc-sie-z-historii">{{cytuj stronę |url = http://uczyc-sie-z-historii.pl/pl/projekty/zobacz/9 |tytuł = „Memento”. Obóz koncentracyjny dla dzieci w Litzmannstadt |język = pl |archiwum = https://web.archive.org/web/20171028184320/http://uczyc-sie-z-historii.pl/pl/projekty/zobacz/9 |data dostępu = 2012-09-24}}</ref> |
||
| ⚫ | |||
</references> |
|||
== Bibliografia == |
|||
{{DEFAULTSORT:Bayer, Sydomia}} |
|||
| ⚫ | |||
[[Kategoria:Członkowie SS]] |
|||
{{SORTUJ:Bayer, Sydonia}} |
|||
| ⚫ | |||
[[Kategoria:Polacy pochodzenia niemieckiego]] |
|||
[[Kategoria:Urodzeni w 1903]] |
[[Kategoria:Urodzeni w 1903]] |
||
[[Kategoria:Zmarli w 1945]] |
[[Kategoria:Zmarli w 1945]] |
||
| ⚫ | |||
Aktualna wersja na dzień 09:46, 1 wrz 2023
| SS-Aufseherin | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1942–1944 |
| Stanowiska |
funkcjonariuszka policji bezpieczeństwa |
Sydonia Bayer, właśc. Isolde Beyer[1][2] (ur. 12 grudnia 1903 w Kwiatkowicach, zm. 12 listopada 1945 w Łodzi[1]) – SS-Aufseherin i funkcjonariuszka policji bezpieczeństwa, kierowniczka oddziału dziewczęcego Prewencyjnego Obozu Policji Bezpieczeństwa dla Młodzieży Polskiej w Łodzi, zbrodniarka wojenna[3].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Sydonia Bayer vel Isolde Beyer z domu Gatke[2] urodziła się 12 grudnia 1903 roku w Kwiatkowicach. Jej ojcem był August Gatke, a matką Anna z domu Littmann. Rodzina była narodowości niemieckiej. Ukończyła cztery klasy szkoły handlowej oraz kurs dla pielęgniarek[1]. Po ukończeniu szkoły podjęła pracę jako ekspedientka w Łodzi.
12 września 1941 roku podpisała Volkslistę (DVL) z nr 47535. W tym czasie mieszkała przy Danziger Str. (ob. ul. Gdańska) 17. W 1941 roku, przez niecałe 3 miesiące, była zatrudniona jako oddziałowa w policyjnym więzieniu kobiecym przy ul. Gdańskiej 13. W latach 1941–1942 pracowała w policyjnym Urzędzie Sanitarno-Obyczajowym jako pomoc niemieckiego lekarza. W grudniu 1942 roku została kierowniczką oddziału dziewczęcego i dzieci małych w Prewencyjnego Obozu Policji Bezpieczeństwa dla Młodzieży Polskiej w Łodzi przy ul. Przemysłowej oraz sprawowała nadzór nad izbą chorych i pracą lekarzy. W lipcu 1944 roku została zwolniona z pracy[1].
Sydonia Bayer została aresztowana 14 marca 1945 roku i osadzona w miejscu dawnej swojej pracy – w więzieniu przy ul. Gdańskiej 13 w Łodzi. Jej proces toczył się przed Specjalnym Sądem Karnym w Warszawie z siedzibą w Łodzi 6 września 1945 roku. Bayer została oskarżona o udział, jako kierowniczka obozu karnego przy ul. Przemysłowej, w znęcaniu się nad polskimi dziećmi, oraz (obok funkcyjnej Genowefy Pohl[4]) w szczególności przyczynienie się do śmierci Urszuli Kaczmarek i Danuty Jakubowskiej. Za zbrodnie, wyrokiem sądu, skazana została w dniu procesu na karę śmierci. Prezydent nie skorzystał z prawa łaski i tym samym wyrok wykonano 12 listopada 1945 roku na terenie więzienia przy ul. S. Sterlinga 16[1].
Zbrodnie
[edytuj | edytuj kod]Podczas pełnienia swojej służby stała się sławna ze swego okrucieństwa wobec więźniów. Otrzymała przydomek „Frau Doktor” z racji pełnienia w obozie nadzoru lekarskiego, który przybierał w jej wykonaniu formę sadystycznych tortur. Była najokrutniejszą „wychowawczynią” w obozie. „Lubowała się w wywlekaniu chorych dzieci na śnieg i polewaniu ich zimną wodą.(…) Kazała je chłostać, bić, kopać, pozbawiała posiłków”[3][5]. Jako formę represji za moczenie się dzieci podczas snu zorganizowała dla nich specjalny karny „blok dla dzieci bezwiednie oddających mocz”. Kijem „badała”, czy po zastosowaniu jej metod dzieci są już zdrowe[6]. W wyniku jej działalności wiele osadzonych w obozie dzieci zmarło.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e Jolanta Sowińska-Gogacz, Andrzej Janicki, Jakub Parol, Michał Hankiewicz: Nauczono nas płakać bez łez. Ireneusz Piotr Maj, Andrzej Janicki (red.). Łódź: Muzeum Dzieci Polskich – ofiar totalitaryzmu, 2021, s. 109–111. ISBN 978-83-963259-0-7.
- ↑ a b Legitymacja niemieckiej listy narodowościowej (Ausweis der Deutschen Volksliste; DVL) Isoldy Bayer z 12 września 1941 w zbiorach Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi, sygn. A – 8550.
- ↑ a b Józef Witkowski, Hitlerowski obóz koncentracyjny dla małoletnich w Łodzi, Wrocław, 1975.
- ↑ Błażej Torański: obóz dziecięcy w Łodzi to temat ukrywany w PRL i od 30 lat niewygodny dla kolejnych elit politycznych [WYWIAD] [online], kultura.gazetaprawna.pl, 15 października 2020 [dostęp 2022-01-22] (pol.).
- ↑ Katarzyna Będzińska: Dorośli dzieciom zgotowali ten los…. Merkuriusz Uniwersytecki UW. [dostęp 2013-11-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-08-18)].
- ↑ „Memento”. Obóz koncentracyjny dla dzieci w Litzmannstadt. [dostęp 2012-09-24]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Józef Witkowski: Hitlerowski obóz koncentracyjny dla małoletnich w Łodzi. Wrocław: 1975.
