Przejdź do zawartości

Różanecznik olbrzymi: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
 
(Nie pokazano 3 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{Takson infobox
{{Takson infobox
|nazwa = Różanecznik olbrzymi
|nazwa = Różanecznik olbrzymi
|ilustracja=Rhododendron maximum.jpg
|grafika = Rhododendron maximum.jpg
|opis grafiki =
|domena = [[eukarionty]]
|alt grafiki =
|królestwo = [[rośliny]]
|systematyka ref = <ref name="ruggiero" /><ref name="apweb" />
|klad1 = [[rośliny naczyniowe]]
|domena = [[eukarionty]]
|klad3 = [[rośliny nasienne]]
|klasa = [[okrytonasienne]]
|królestwo = [[rośliny]]
|podkrólestwo = [[rośliny zielone]]
|klad5 = [[astrowe]]
|nadgromada = [[rośliny telomowe]]
|rząd = [[wrzosowce]]
|gromada = [[rośliny naczyniowe]]
|rodzina = [[wrzosowate]]
|podgromada = [[rośliny nasienne]]
|rodzaj = [[różanecznik]]
|nadklasa = [[okrytonasienne]]
|gatunek = Różanecznik olbrzymi
|klasa = ''[[Magnoliopsida]]''
|łacina = Rhododendron maximum
|nadrząd = [[astropodobne]]
|autor = [[Karol Linneusz|L]]
|rząd = [[wrzosowce]]
|commons = Category:Rhododendron maximum
|rodzina = [[wrzosowate]]
|rodzaj = [[różanecznik]]
|gatunek = Różanecznik olbrzymi
|nazwa łacińska = Rhododendron maximum
|autor = [[Karol Linneusz|L]]
|cytat =
|synonimy =
|IUCN id = 82889952
|status IUCN = LC
|wikispecies =
|commons = Category:Rhododendron maximum
}}
}}
'''Różanecznik olbrzymi''' (''Rhododendron maximum'') – [[gatunek (biologia)|gatunek]] [[krzew]]u, należący do rodziny [[wrzosowate|wrzosowatych]]. Pochodzi ze [[Stany Zjednoczone|Stanów Zjednoczonych]] i [[Kanada|Kanady]]. Pomimo że jest odporny na mróz, w Polsce nie jest zwykle uprawiany ze względu na źle wyglądające, gnijące liście młodych osobników<ref name=E>{{Cytuj książkę|imię=Mieczysław |nazwisko=Czekalski |tytuł=Różaneczniki|miejsce=Warszawa |rok=1983 |wydawca=PWRiL |id=83-09-00758-2}}</ref>. Można go spotkać w starych ogrodach i parkach przypałacowych na Dolnym Śląsku<ref name=E/>. W łatwy sposób rozmnażane z nasion.
'''Różanecznik olbrzymi''' (''Rhododendron maximum'') – [[gatunek (biologia)|gatunek]] [[krzew]]u, należący do rodziny [[wrzosowate|wrzosowatych]]. Pochodzi ze [[Stany Zjednoczone|Stanów Zjednoczonych]] i [[Kanada|Kanady]]. Pomimo że jest odporny na mróz, w Polsce nie jest zwykle uprawiany ze względu na źle wyglądające, gnijące liście młodych osobników<ref name=E>{{Cytuj książkę|imię=Mieczysław |nazwisko=Czekalski |tytuł=Różaneczniki|miejsce=Warszawa |rok=1983 |wydawca=PWRiL |id=83-09-00758-2}}</ref>. Można go spotkać w starych ogrodach i parkach przypałacowych na Dolnym Śląsku<ref name=E/>. W łatwy sposób rozmnażane z nasion.
Linia 25: Linia 36:
== Uprawa ==
== Uprawa ==
; Wymagania: W Polsce jest całkowicie mrozoodporny ([[strefy mrozoodporności]] 4-9), znosi bez szwanku najcięższe u nas mrozy, pod warunkiem, że na jesieni został dobrze nawodniony. Lubi miejsca półcieniste, o stałej wilgotności podłoża. Podłoże powinno być żyzne, próchniczne, o kwaśnym odczynie ([[Skala pH|pH]] 4– 5). Takie podłoże można otrzymać poprzez dodanie do dobrej ziemi ogrodniczej kwaśnego [[torf]]u, zmielonej kory lub przegniłego igliwia. Źle toleruje silne wiatry, (powodujące zwiększoną [[transpiracja|transpirację]]), dlatego powinien rosnąć na zasłoniętym stanowisku. Doskonale prezentuje się na tle iglaków.
; Wymagania: W Polsce jest całkowicie mrozoodporny ([[strefy mrozoodporności]] 4-9), znosi bez szwanku najcięższe u nas mrozy, pod warunkiem, że na jesieni został dobrze nawodniony. Lubi miejsca półcieniste, o stałej wilgotności podłoża. Podłoże powinno być żyzne, próchniczne, o kwaśnym odczynie ([[Skala pH|pH]] 4– 5). Takie podłoże można otrzymać poprzez dodanie do dobrej ziemi ogrodniczej kwaśnego [[torf]]u, zmielonej kory lub przegniłego igliwia. Źle toleruje silne wiatry, (powodujące zwiększoną [[transpiracja|transpirację]]), dlatego powinien rosnąć na zasłoniętym stanowisku. Doskonale prezentuje się na tle iglaków.
; Sposób uprawy: Sadzi się go tylko wraz z bryłą korzeniową. W utrzymaniu wilgoci pomaga ściółkowanie podłoża. Łatwo można przesadzać nawet duże różaneczniki (oczywiście wraz z bryłą korzeniową), gdyż mają zwartą, niedużą bryłę korzeniową. Należy systematycznie nawozić od maja do sierpnia, ale niedużymi dawkami nawozów, gdyż jest wrażliwy na zasolenie gleby, lub stosować nawozy o przedłużonym działaniu. Koniecznie należy stosować nawozy kwaśne ([[siarczan amonu]], [[ siarczan potasu]]), a najlepiej specjalne mieszanki nawozów do rododendronów. Nie należy wapnować. Aby rośliny obficie kwitnęły na następny rok, należy po przekwitnięciu ściąć całe kwiatostany, gdyż stają się nieładne, a ponadto wyczerpują nadmiernie roślinę. Nie wymaga żadnego cięcia, należy tylko usuwać uschnięte liście i obumarłe pędy.
; Sposób uprawy: Sadzi się go tylko wraz z bryłą korzeniową. W utrzymaniu wilgoci pomaga ściółkowanie podłoża. Łatwo można przesadzać nawet duże różaneczniki (oczywiście wraz z bryłą korzeniową), gdyż mają zwartą, niedużą bryłę korzeniową. Należy systematycznie nawozić od maja do sierpnia, ale niedużymi dawkami nawozów, gdyż jest wrażliwy na zasolenie gleby, lub stosować nawozy o przedłużonym działaniu. Koniecznie należy stosować nawozy kwaśne ([[siarczan amonu]], [[siarczan potasu]]), a najlepiej specjalne mieszanki nawozów do rododendronów. Nie należy wapnować. Aby rośliny obficie kwitnęły na następny rok, należy po przekwitnięciu ściąć całe kwiatostany, gdyż stają się nieładne, a ponadto wyczerpują nadmiernie roślinę. Nie wymaga żadnego cięcia, należy tylko usuwać uschnięte liście i obumarłe pędy.


== Przypisy ==
== Przypisy ==
<references responsive>
{{Przypisy}}
<ref name="ruggiero">{{Ruggiero |data dostępu = 2020-02-20}}</ref>
<ref name="apweb">{{Angiosperm Phylogeny Website |data dostępu = 2021-02-20}}</ref>
</references>


== Bibliografia ==
== Bibliografia ==
# {{Cytuj książkę|imię=Mieczysław |nazwisko=Czekalski |tytuł=Różaneczniki|miejsce=Warszawa |rok=1983 |wydawca=PWRiL |id=83-09-00758-2}}
* {{Cytuj książkę|imię=Mieczysław |nazwisko=Czekalski |tytuł=Różaneczniki|miejsce=Warszawa |rok=1983 |wydawca=PWRiL |id=83-09-00758-2}}
# {{Cytuj książkę|imię=Andreas |nazwisko=Bartels |tytuł=Różaneczniki i Azalie|rok=2009 |wydawca= Weltbild Media |id=978-83-7404-258-0142-7}}
* {{Cytuj książkę|imię=Andreas |nazwisko=Bartels |tytuł=Różaneczniki i Azalie|rok=2009 |wydawca= Weltbild Media |id=978-83-7404-258-0142-7}}
# {{Cytuj książkę|imię=Piotr |nazwisko=Muras |tytuł=Różaneczniki i Azalie |rok=2005 |wydawca= Wydawnictwo Działkowiec}}
* {{Cytuj książkę|imię=Piotr |nazwisko=Muras |tytuł=Różaneczniki i Azalie |rok=2005 |wydawca= Wydawnictwo Działkowiec}}


{{Kontrola autorytatywna}}
{{Kontrola autorytatywna}}
Linia 39: Linia 53:
[[Kategoria:Różaneczniki|Olbrzymi]]
[[Kategoria:Różaneczniki|Olbrzymi]]
[[Kategoria:Drzewa i krzewy ozdobne]]
[[Kategoria:Drzewa i krzewy ozdobne]]
[[Kategoria:Taksony opisane przez Karola Linneusza]]

Aktualna wersja na dzień 07:53, 26 lut 2024

Różanecznik olbrzymi
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

wrzosowce

Rodzina

wrzosowate

Rodzaj

różanecznik

Gatunek

Różanecznik olbrzymi

Nazwa systematyczna
Rhododendron maximum L
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Różanecznik olbrzymi (Rhododendron maximum) – gatunek krzewu, należący do rodziny wrzosowatych. Pochodzi ze Stanów Zjednoczonych i Kanady. Pomimo że jest odporny na mróz, w Polsce nie jest zwykle uprawiany ze względu na źle wyglądające, gnijące liście młodych osobników[4]. Można go spotkać w starych ogrodach i parkach przypałacowych na Dolnym Śląsku[4]. W łatwy sposób rozmnażane z nasion.

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Pokrój
Zimozielony, gęsto ulistniony, 4-5 metrowy krzew o zwartym pokroju. W stanie dzikim osiąga nawet 12 metrów wysokości.
Liście
Ciemnozielone, z lekkim połyskiem, zwężające się do podstawy.
Kwiaty
W pąku różowe, stopniowo przechodzące do białego.

Uprawa

[edytuj | edytuj kod]
Wymagania
W Polsce jest całkowicie mrozoodporny (strefy mrozoodporności 4-9), znosi bez szwanku najcięższe u nas mrozy, pod warunkiem, że na jesieni został dobrze nawodniony. Lubi miejsca półcieniste, o stałej wilgotności podłoża. Podłoże powinno być żyzne, próchniczne, o kwaśnym odczynie (pH 4– 5). Takie podłoże można otrzymać poprzez dodanie do dobrej ziemi ogrodniczej kwaśnego torfu, zmielonej kory lub przegniłego igliwia. Źle toleruje silne wiatry, (powodujące zwiększoną transpirację), dlatego powinien rosnąć na zasłoniętym stanowisku. Doskonale prezentuje się na tle iglaków.
Sposób uprawy
Sadzi się go tylko wraz z bryłą korzeniową. W utrzymaniu wilgoci pomaga ściółkowanie podłoża. Łatwo można przesadzać nawet duże różaneczniki (oczywiście wraz z bryłą korzeniową), gdyż mają zwartą, niedużą bryłę korzeniową. Należy systematycznie nawozić od maja do sierpnia, ale niedużymi dawkami nawozów, gdyż jest wrażliwy na zasolenie gleby, lub stosować nawozy o przedłużonym działaniu. Koniecznie należy stosować nawozy kwaśne (siarczan amonu, siarczan potasu), a najlepiej specjalne mieszanki nawozów do rododendronów. Nie należy wapnować. Aby rośliny obficie kwitnęły na następny rok, należy po przekwitnięciu ściąć całe kwiatostany, gdyż stają się nieładne, a ponadto wyczerpują nadmiernie roślinę. Nie wymaga żadnego cięcia, należy tylko usuwać uschnięte liście i obumarłe pędy.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-20] (ang.).
  3. Rhododendron maximum, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. a b Mieczysław Czekalski: Różaneczniki. Warszawa: PWRiL, 1983. 83-09-00758-2.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Mieczysław Czekalski: Różaneczniki. Warszawa: PWRiL, 1983. 83-09-00758-2.
  • Andreas Bartels: Różaneczniki i Azalie. Weltbild Media, 2009. 978-83-7404-258-0142-7.
  • Piotr Muras: Różaneczniki i Azalie. Wydawnictwo Działkowiec, 2005.