Przejdź do zawartości

Katarzyna Leszczyńska (królowa): Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
poprawa danych
EmptyBot (dyskusja | edycje)
m dr. tech.
 
(Nie pokazano 43 wersji utworzonych przez 28 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{Władczyni infobox
{{Władca infobox
| królowa = Katarzyna Opalińska
|władca = Katarzyna Leszczyńska<br />z Opalińskich
|imiona =
| tytulatura =
| grafika = [[Plik:Mányoki Catherine Opalińska.jpg|220px]]
|grafika = Loo Catherine Opalińska.jpg
|opis grafiki = Portret Katarzyny Opalińskiej, ok. 1725, [[Pałac Myślewicki w Warszawie]]
| herb grafika = [[Plik:POL COA Łodzia.svg|50px]]
|herb = POL COA Łodzia.svg
| sygnatura grafika =
|opis herbu =
| tytuł = [[Polskie królowe|Królowa Polski]]
|faksymile =
| od = [[12 lipca]] [[1704]]<br /> i od [[12 września]] [[1733]]
|opis faksymile =
| do = [[8 lipca]] [[1709]]<br /> i do [[19 marca]] [[1747]]
|dewiza =
| żona władcy = [[Stanisław Leszczyński|Stanisława Leszczyńskiego]]
|1. tytuł = [[Polskie królowe|Królowa Polski]]
| poprzedniczka = [[Krystyna Eberhardyna Hohenzollernówna]]
|1. sukcesja =
| następczyni = [[Maria Józefa Habsburżanka]]
|1. od = [[12 lipca]] [[1704]]<br />i od [[12 września]] [[1733]]
| dynastia =
|1. do = [[8 lipca]] [[1709]]<br />i do [[19 marca]] [[1747]]
| koronowana = 4 października 1705
|1. jako = żona
| urodzona = [[13 października]] [[1680]]<br />[[Poznań]]
|1. kogo = [[Stanisław Leszczyński|Stanisława Leszczyńskiego]]
| zmarła = [[19 marca]] [[1747]] (66 lat)<br />[[Lunéville]]
|1. koronacja = 4 października 1705
| pochowana = [[Kościół Notre-Dame de Bon Secours w Nancy]]
|1. poprzednik = [[Krystyna Eberhardyna Hohenzollernówna]]
| ojciec = [[Jan Karol Opaliński]]
|1. następca = [[Maria Józefa|Maria Józefa Habsburżanka]]
| matka = [[Zofia Czarnkowska]]
|dynastia =
| mąż = [[Stanisław Leszczyński]]
|data urodzenia = [[13 października]] [[1680]]
| dzieci = [[Anna Leszczyńska (1699-1717)|Anna Leszczyńska]]<br />[[Maria Leszczyńska]]
|miejsce urodzenia = [[Poznań]]
| odznaczenia =
|data śmierci = [[19 marca]] [[1747]] (66 lat)<br />[[Lunéville]]
| commons = Category:Catherine Opalińska
|miejsce śmierci =
| source =
| quote =
|przyczyna śmierci =
|miejsce spoczynku = [[Kościół Notre-Dame de Bon Secours w Nancy]]
|ojciec = [[Jan Karol Opaliński]]
|matka = [[Zofia Anna Czarnkowska]]
|rodzeństwo =
|1. związek = mąż
|1. związek z = [[Stanisław Leszczyński]]
|1. związek od =
|1. związek do =
|1. dzieci = [[Anna Leszczyńska (1699-1717)|Anna Leszczyńska]]<br />[[Maria Leszczyńska]]
|moneta =
|opis monety =
|odznaczenia =
|commons = Category:Catherine Opalińska
|wikiźródła =
|wikicytaty =
}}
}}
'''Katarzyna Opalińska''' herbu [[Łodzia (herb szlachecki)|Łodzia]] (ur. [[13 października]] [[1680]] w [[Poznań|Poznaniu]] - zm. [[19 marca]] [[1747]] w [[Lunéville]]) – żona [[Stanisław Leszczyński|Stanisława Leszczyńskiego]], [[polskie królowe|królowa Polski]], [[władcy Lotaryngii|księżna Lotaryngii]] i [[Bar (Barrois)|Baru]].
'''Katarzyna Leszczyńska z Opalińskich''' herbu [[Łodzia (herb szlachecki)|Łodzia]] (ur. [[13 października]] [[1680]] w [[Poznań|Poznaniu]], zm. [[19 marca]] [[1747]] w [[Lunéville]]) – [[Polskie królowe|królowa Polski]], [[Władcy Lotaryngii|księżna Lotaryngii]] i [[Księstwo Bar|Baru]] jako żona [[Stanisław Leszczyński|Stanisława Leszczyńskiego]]. Właścicielka [[ziemi człopiańskiej]] i miasta [[Człopa]].<ref name="autonazwa1">{{Cytuj |tytuł = Towarzystwo Historyczne "Dzierżykraj" w Człopie |data dostępu = 2019-02-24 |opublikowany = www.facebook.com |url = https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=2333823706893133&id=2253790524896452 |język = pl}}</ref>


== Życiorys ==
== Życiorys ==
Była córką [[kasztelan]]a [[poznań]]skiego – [[Jan Karol Opaliński|Jana Karola Opalińskiego]] i starościanki międzyrzeckiej [[Zofia Czarnkowska|Zofii Czarnkowskiej]]<ref>M. Spórna, P. Wierzbicki, ''Słownik władców Polski i pretendentów do tronu polskiego'', Kraków 2003, s. 235.</ref>. W maju 1698 r. w [[Kraków|Krakowie]] wyszła za mąż za [[starosta|starostę]] [[Odolanów|odolanowskiego]] – [[Stanisław Leszczyński|Stanisława Leszczyńskiego]]. W 1699 urodziła się ich córka Anna, a 4 lata później [[Maria Leszczyńska|Maria]]<ref>M. Spórna, P. Wierzbicki, ''Słownik władców Polski i pretendentów do tronu polskiego'', Kraków 2003, s. 235–236.</ref>. W wyniku poparcia [[władcy Szwecji|króla szwedzkiego]] – [[Karol XII|Karola XII]], po detronizacji [[August II Mocny|Augusta II]] przez [[konfederacja warszawska (1704)|konfederację warszawską]] – Stanisław i Katarzyna koronowali się 4 października 1705 r. w [[Warszawa|Warszawie]] na władców Polski. W wyniku niepomyślnego obrotu spraw Leszczyńskiego, zmuszona była wraz z dziećmi opuścić Rzeczpospolitą w 1708 roku. W latach 1708-1711 przebywała w [[Szczecin]]ie, 1711-1714 rezydowała w szwedzkim [[Kristianstad (miasto)|Kristianstad]]<ref>M. Spórna, P. Wierzbicki, ''Słownik władców Polski i pretendentów do tronu polskiego'', Kraków 2003, s. 236.</ref>.
Była córką [[kasztelan]]a [[poznań]]skiego – [[Jan Karol Opaliński|Jana Karola Opalińskiego]]<ref>{{Cytuj książkę|nazwisko = Kostka|imię = Jerzy Antoni|tytuł = Kostkowie herbu Dąbrowa|rok = 2010|wydawca = Wyd. Z.P. POLIMER|miejsce = Koszalin|strony = 82, 256, 298, 299 i 300|isbn = 978-83-89976-40-6}}</ref> i starościanki międzyrzeckiej [[Zofia Anna Czarnkowska|Zofii Anny Czarnkowskiej]]{{odn|Spórna|Wierzbicki|2003|s=235}}. W maju 1698 r. w [[Kraków|Krakowie]] wyszła za mąż za [[Starosta|starostę]] [[Odolanów|odolanowskiego]] – [[Stanisław Leszczyński|Stanisława Leszczyńskiego]]. Wianem królowej były dobra człopiańskie, które otrzymała od [[Władysław Czarnkowski|Władysława Czarnkowskiego]].<ref name="autonazwa1" /> W 1699 urodziła się ich córka Anna, a 4 lata później [[Maria Leszczyńska|Maria]]{{odn|Spórna|Wierzbicki|2003|s=235-236}}. W wyniku poparcia [[Władcy Szwecji|króla szwedzkiego]] – [[Karol XII|Karola XII]], po detronizacji [[August II Mocny|Augusta II]] przez [[Konfederacja warszawska (1704)|konfederację warszawską]] – Stanisław i Katarzyna koronowali się 4 października 1705 r. w [[Warszawa|Warszawie]] na władców Polski. W wyniku niepomyślnego obrotu spraw Leszczyńskiego, zmuszona była wraz z dziećmi opuścić Rzeczpospolitą w 1708 roku. W latach 1708–1711 przebywała w [[Szczecin]]ie, 1711–1714 rezydowała w szwedzkim [[Kristianstad]]{{odn|Spórna|Wierzbicki|2003|s=236}}.


Po kilkuletniej tułaczce Katarzyny z dziećmi po północnej Europie, cała rodzina wyjechała w 1714 do nadanego Leszczyńskiemu [[Zweibrücken (księstwo)|Księstwa Dwóch Mostów]]<ref>A. Muratori-Phillip, ''Stanisław Leszczyński'', Warszawa 2007, s. 45–46.</ref>. W 1719 r. Leszczyńscy osiedlili się we [[Francja|Francji]] w [[Wissembourg]]u<ref>A. Muratori-Phillip, ''Stanisław Leszczyński'', Warszawa 2007, s. 51–53.</ref>. W 1725 ich córka [[Maria Leszczyńska]] została żoną [[Ludwik XV|Ludwika XV]] i [[władcy Francji|królową Francji]]. Leszczyńscy zamieszkali w [[Chambord (Loir-et-Cher)|Chambord]]<ref>Dokładny opis ślubu Marii i Ludwika oraz okoliczności wprowadzenia się Leszczyńskich do Chambord, zob. A. Muratori-Phillip, ''Stanisław Leszczyński'', Warszawa 2007, s. 55–75.</ref>. W 1733 r. Stanisław wyjechał do Polski po koronę, a Katarzyna pozostała w tym czasie na obczyźnie. Po powrocie męża, Leszczyńscy uzyskali, na mocy traktatu w Wiedniu pomiędzy Austrią, Rosją i Francją (1735 r.), księstwo [[Lotaryngia|Lotaryngii]] i [[Bar (Barrois)|Baru]] i zamieszkali w [[Lunéville]]<ref>M. Spórna, P. Wierzbicki, ''Słownik władców Polski i pretendentów do tronu polskiego'', Kraków 2003, s. 237.</ref>.
Po kilkuletniej tułaczce Katarzyny z dziećmi po północnej Europie, cała rodzina wyjechała w 1714 do nadanego Leszczyńskiemu [[Palatynat Dwóch Mostów|Księstwa Dwóch Mostów]]{{odn|Muratori-Phillip|2007|s=45–46}}. W 1719 r. Leszczyńscy osiedlili się we [[Francja|Francji]] w [[Wissembourg]]u{{odn|Muratori-Phillip|2007|s=51-53}}. W 1725 ich córka [[Maria Leszczyńska]] została żoną [[Ludwik XV|Ludwika XV]] i [[Władcy Francji|królową Francji]]. Leszczyńscy zamieszkali w [[Chambord (Loir-et-Cher)|Chambord]]<ref>Dokładny opis ślubu Marii i Ludwika oraz okoliczności wprowadzenia się Leszczyńskich do Chambord, zob. {{odn|Muratori-Phillip|2007|s=55–75|ref=nie}}</ref>. W 1733 r. Stanisław wyjechał do Polski po koronę, a Katarzyna pozostała w tym czasie na obczyźnie. Po powrocie męża, Leszczyńscy uzyskali, na mocy traktatu w Wiedniu pomiędzy Austrią, Rosją i Francją (1735 r.), księstwo [[Lotaryngia|Lotaryngii]] i [[Księstwo Bar|Baru]] i zamieszkali w [[Lunéville]]{{odn|Spórna|Wierzbicki|2003|s=237}}.


Katarzyna z Opalińskich Leszczyńska zmarła 19 marca 1747 i została pochowana w [[kościół Notre-Dame de Bon Secours w Nancy|kościele Notre-Dame de Bon Secours w Nancy]]<ref>A. Muratori-Phillip, ''Stanisław Leszczyński'', Warszawa 2007, s. 181.</ref>.
Katarzyna z Opalińskich Leszczyńska zmarła 19 marca 1747 i została pochowana w [[Kościół Notre-Dame de Bon Secours w Nancy|kościele Notre-Dame de Bon Secours w Nancy]]{{odn|Muratori-Phillip|2007|s=181}}<ref>{{Cytuj |redaktor = Paweł Migasiewicz, Jakub Sito |rozdział = Mauzoleum królewsko-książęce. Śmierć i pogrzeb Katarzyny Opalińskiej |tytuł = Kościół Notre-Dame-de-Bonsecours w Nancy: polskie mauzoleum królewskie w Lotaryngii |data = 2023 |data dostępu = 2024-02-05 |isbn = 978-83-66172-74-6 |opis = Studia i Materiały / Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą "Polonika" |miejsce = Warszawa |wydawca = Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą "Polonika" |s = 85}}</ref>.


== Potomstwo ==
== Potomstwo ==
Linia 47: Linia 62:
== Galeria ==
== Galeria ==
<gallery>
<gallery>
Plik:Mányoki Catherine Opalińska.jpg|Portret Katarzyny Opalińskiej
Plik:Katarzyna Opalińska.jpg|Portret Katarzyny Opalińskiej, 1712 r.
Plik:Katarzyna Opalińska.jpg|Portret Katarzyny Opalińskiej, 1712 r.
Plik:Catherine Opalińska.PNG|Portret Katarzyny Opalińskiej, autor [[Jean Baptiste van Loo]], 1725 r.
Plik:Jean-Baptiste van Loo - Portrait de Catherine Opalińska, Reine de Pologne.jpg|Portret Katarzyny Opalińskiej, autor [[Jean Baptiste van Loo]], 1725 r.
Plik:French drawing of Catherine Opalinska as Queen of Poland.jpg|Portret Katarzyny Opalińskiej, 1735 r.
Plik:Larmessin Catherine Opalińska.jpg|Portret Katarzyny Opalińskiej, 1733–1735 r.
Plik:Nancy, église baroque Notre Dame de Bonsecours, mausolée de Catherine Opalinska 1.jpg|Mauzoleum Stanisława Leszczyńskiego i Katarzyny Opalińskiej w [[Kościół Notre-Dame de Bon Secours w Nancy|kościele Notre-Dame de Bon Secours]] w [[Nancy]].
Plik:Nancy, église baroque Notre Dame de Bonsecours, mausolée de Catherine Opalinska 1.jpg|Mauzoleum Stanisława Leszczyńskiego i Katarzyny Opalińskiej w [[Kościół Notre-Dame de Bon Secours w Nancy|kościele Notre-Dame de Bon Secours]] w [[Nancy]].
</gallery>
</gallery>


== Przypisy ==
{{Przypisy}}
{{Przypisy}}


== Bibliografia ==
== Bibliografia ==
* Muratori-Phillip A., ''Stanisław Leszczyński'', Warszawa 2007, Świat Książki, ISBN 978-83-7391-624-1.
* {{Cytuj książkę |nazwisko = Muratori-Phillip| imię =A. | autor link = | tytuł =Stanisław Leszczyński | wydawca =[[Świat Książki]]| miejsce =Warszawa | rok = 2007| strony = | isbn = 978-83-7391-624-1|odn=tak}}
* Spórna M., Wierzbicki P., ''Słownik władców Polski i pretendentów do tronu polskiego'', Zielona Sowa, Kraków 2003, ISBN 83-7389-189-7, s. 235–237.
* {{Cytuj książkę |nazwisko =Spórna| imię =M.|nazwisko2 =Wierzbicki | imię2 =P. | autor link = | tytuł = Słownik władców Polski i pretendentów do tronu polskiego| wydawca =Zielona Sowa | miejsce = Kraków | rok =2003 | strony = 235–237| isbn =83-7389-189-7|odn=tak}}
* Jerzy Antoni Kostka, ''Kostkowie herbu Dąbrowa .'' Wyd. Z.P. POLIMER &nbsp;Koszalin 2010, ss. 480. {{ISBN|978-83-89976-40-6}}
{{commonscat|Catherine Opalińska}}


{{Polskie królowe}}
{{Władca-Polskie królowe|urząd=królowa Polski|lata=[[1705]]-[[1708]]|poprzednik= [[Krystyna Eberhardyna Hohenzollernówna]]|następca=[[Maria Józefa]]}}


{{Kontrola autorytatywna}}
{{Kontrola autorytatywna}}


{{DEFAULTSORT:Opalińska, Katarzyna}}
{{SORTUJ:Opalińska, Katarzyna}}
[[Kategoria:Ludzie związani z Poznaniem]]
[[Kategoria:Ludzie urodzeni w Poznaniu]]
[[Kategoria:Ludzie związani z Lunéville]]
[[Kategoria:Ludzie związani ze Szczecinem]]
[[Kategoria:Ludzie związani ze Szczecinem]]
[[Kategoria:Opalińscy|{{PAGENAME}}]]
[[Kategoria:Opalińscy herbu Łodzia|Katarzyna Opalińska]]
[[Kategoria:Polskie królowe|{{PAGENAME}}]]
[[Kategoria:Polskie królowe|Katarzyna Opalińska]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1680]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1680]]
[[Kategoria:Władcy Polski koronowani w kolegiacie św. Jana Chrzciciela w Warszawie]]
[[Kategoria:Zmarli w 1747]]
[[Kategoria:Zmarli w 1747]]
[[Kategoria:Żony władców Polski|{{PAGENAME}}]]
[[Kategoria:Żony władców Polski|Katarzyna Opalińska]]
[[Kategoria:Ludzie związani z Człopą]]

Aktualna wersja na dzień 14:42, 15 mar 2024

Katarzyna Leszczyńska
z Opalińskich
Ilustracja
Portret Katarzyny Opalińskiej, ok. 1725, Pałac Myślewicki w Warszawie
Wizerunek herbu
Królowa Polski
Okres

od 12 lipca 1704
i od 12 września 1733
do 8 lipca 1709
i do 19 marca 1747

Jako żona

Stanisława Leszczyńskiego

Koronacja

4 października 1705

Poprzedniczka

Krystyna Eberhardyna Hohenzollernówna

Następczyni

Maria Józefa Habsburżanka

Dane biograficzne
Data i miejsce urodzenia

13 października 1680
Poznań

Data śmierci

19 marca 1747 (66 lat)
Lunéville

Miejsce spoczynku

Kościół Notre-Dame de Bon Secours w Nancy

Ojciec

Jan Karol Opaliński

Matka

Zofia Anna Czarnkowska

Mąż

Stanisław Leszczyński

Dzieci

Anna Leszczyńska
Maria Leszczyńska

Katarzyna Leszczyńska z Opalińskich herbu Łodzia (ur. 13 października 1680 w Poznaniu, zm. 19 marca 1747 w Lunéville) – królowa Polski, księżna Lotaryngii i Baru jako żona Stanisława Leszczyńskiego. Właścicielka ziemi człopiańskiej i miasta Człopa.[1]

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Była córką kasztelana poznańskiegoJana Karola Opalińskiego[2] i starościanki międzyrzeckiej Zofii Anny Czarnkowskiej[3]. W maju 1698 r. w Krakowie wyszła za mąż za starostę odolanowskiegoStanisława Leszczyńskiego. Wianem królowej były dobra człopiańskie, które otrzymała od Władysława Czarnkowskiego.[1] W 1699 urodziła się ich córka Anna, a 4 lata później Maria[4]. W wyniku poparcia króla szwedzkiegoKarola XII, po detronizacji Augusta II przez konfederację warszawską – Stanisław i Katarzyna koronowali się 4 października 1705 r. w Warszawie na władców Polski. W wyniku niepomyślnego obrotu spraw Leszczyńskiego, zmuszona była wraz z dziećmi opuścić Rzeczpospolitą w 1708 roku. W latach 1708–1711 przebywała w Szczecinie, 1711–1714 rezydowała w szwedzkim Kristianstad[5].

Po kilkuletniej tułaczce Katarzyny z dziećmi po północnej Europie, cała rodzina wyjechała w 1714 do nadanego Leszczyńskiemu Księstwa Dwóch Mostów[6]. W 1719 r. Leszczyńscy osiedlili się we Francji w Wissembourgu[7]. W 1725 ich córka Maria Leszczyńska została żoną Ludwika XV i królową Francji. Leszczyńscy zamieszkali w Chambord[8]. W 1733 r. Stanisław wyjechał do Polski po koronę, a Katarzyna pozostała w tym czasie na obczyźnie. Po powrocie męża, Leszczyńscy uzyskali, na mocy traktatu w Wiedniu pomiędzy Austrią, Rosją i Francją (1735 r.), księstwo Lotaryngii i Baru i zamieszkali w Lunéville[9].

Katarzyna z Opalińskich Leszczyńska zmarła 19 marca 1747 i została pochowana w kościele Notre-Dame de Bon Secours w Nancy[10][11].

Potomstwo

[edytuj | edytuj kod]
Obraz Imię Data Urodzenia Data śmierci Małżeństwa
Anna Leszczyńska 1699 1717
Maria Leszczyńska 1703 1768 Ludwik XV

Galeria

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Towarzystwo Historyczne "Dzierżykraj" w Człopie [online], www.facebook.com [dostęp 2019-02-24] (pol.).
  2. Jerzy Antoni Kostka: Kostkowie herbu Dąbrowa. Koszalin: Wyd. Z.P. POLIMER, 2010, s. 82, 256, 298, 299 i 300. ISBN 978-83-89976-40-6.
  3. Spórna i Wierzbicki 2003 ↓, s. 235.
  4. Spórna i Wierzbicki 2003 ↓, s. 235-236.
  5. Spórna i Wierzbicki 2003 ↓, s. 236.
  6. Muratori-Phillip 2007 ↓, s. 45–46.
  7. Muratori-Phillip 2007 ↓, s. 51-53.
  8. Dokładny opis ślubu Marii i Ludwika oraz okoliczności wprowadzenia się Leszczyńskich do Chambord, zob. Muratori-Phillip 2007 ↓, s. 55–75
  9. Spórna i Wierzbicki 2003 ↓, s. 237.
  10. Muratori-Phillip 2007 ↓, s. 181.
  11. Mauzoleum królewsko-książęce. Śmierć i pogrzeb Katarzyny Opalińskiej, [w:] Paweł Migasiewicz, Jakub Sito (red.), Kościół Notre-Dame-de-Bonsecours w Nancy: polskie mauzoleum królewskie w Lotaryngii, Studia i Materiały / Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą "Polonika", Warszawa: Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą "Polonika", 2023, s. 85, ISBN 978-83-66172-74-6 [dostęp 2024-02-05].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]