Ognisko (optyka): Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
KONIK Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej) |
Nie podano opisu zmian Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej) Zaawansowana edycja mobilna |
||
(Nie pokazano 7 wersji utworzonych przez 6 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Dopracować|więcej przypisów=2024-04}} |
|||
KONIK KONIK KONIK KONIK KONIK KONIK SOCZEWKA OGNISKOWA TO TAKA KTÓRA PALI SIĘ W OGNISKU KONIK KONIK KONIK KONIK KONIK KONIK KONIK KONIK KONIK KONIK KONIK KONIK KONIK KONIK KONIK |
|||
{{Inne znaczenia|2=[[ognisko (ujednoznacznienie)|inne znaczenia słowa „ognisko”]]}} |
|||
[[Plik:Soczewka1.svg|thumb|400x400px|Ognisko rzeczywiste dla soczewki skupiającej.]] |
|||
[[Plik:Soczewka1b.svg|thumb|400x400px|Ognisko pozorne dla soczewki rozpraszającej.]] |
|||
'''Ognisko''' ('''fokus''', łac. ''focus'') – punkt przecięcia promieni świetlnych, początkowo równoległych do [[oś optyczna|osi optycznej]], po przejściu przez [[układ optyczny]] skupiający lub punkt, w którym przecinają się przedłużenia tych promieni po przejściu przez rozpraszający układ optyczny<ref name="epwn">{{Encyklopedia PWN | id = 3950257 | tytuł = ognisko optyczne | data dostępu = 2022-12-03 }}</ref>. W pierwszym wypadku mówi się o '''ognisku rzeczywistym''', a w drugim – o '''ognisku pozornym'''<ref name="epwn" />. |
|||
W przypadku [[soczewka|soczewek]] wyróżnia się dwa rodzaje ognisk leżących po przeciwnych stronach soczewki: '''ognisko pierwsze''', inaczej '''przedmiotowe''', oraz '''ognisko drugie''', czyli '''obrazowe'''. Rozróżnienie to jest ściśle techniczne, ze względu na umiejscowienie soczewki w układzie optycznym, ponieważ oba ogniska położone są symetrycznie względem soczewki. Dla soczewek skupiających ognisko drugie znajduje się po przeciwnej stronie soczewki niż źródło światła, a dla rozpraszających ognisko drugie znajduje się po tej samej stronie co źródło światła. |
|||
W przypadku [[zwierciadło optyczne|zwierciadeł]] istnieje tylko jedno ognisko. Może ono leżeć przed zwierciadłem (zwierciadło wklęsłe) lub za zwierciadłem (pozorne ognisko w zwierciadle wypukłym). |
|||
Z definicji ogniska wynika, że umieszczenie źródła światła w ognisku powoduje, że wiązka światła, po odbiciu od zwierciadła lub przejściu przez soczewkę, będzie równoległa do osi optycznej. Zjawisko to wykorzystuje się przy konstrukcji lamp, [[reflektor]]ów, [[kolimator]]ów. |
|||
Ognisko jest punktem w optyce geometrycznej dla nieskończenie cienkich soczewek i dla promieni przyosiowych. W praktyce, ze względu na kształt elementów optycznych, wiązka promieni równoległych do osi optycznej nie zostaje skupiona dokładnie w jednym punkcie. Przyczyną tego są [[aberracja optyczna|aberracje optyczne]]. Ponadto falowa natura światła jest powodem tego, że nawet układy wolne od aberracji nie tworzą obrazu ściśle punktowego. |
|||
== Zobacz też == |
== Zobacz też == |
||
*[[ogniskowa]] |
* [[ogniskowa]] |
||
* [[zogniskowany wywiad grupowy|zogniskowany wywiad grupowy (grupa fokusowa, fokus)]] |
|||
== Przypisy == |
|||
{{Przypisy}} |
|||
{{Kontrola autorytatywna}} |
|||
[[Kategoria:Optyka geometryczna]] |
[[Kategoria:Optyka geometryczna]] |
Aktualna wersja na dzień 10:44, 14 kwi 2024
Ognisko (fokus, łac. focus) – punkt przecięcia promieni świetlnych, początkowo równoległych do osi optycznej, po przejściu przez układ optyczny skupiający lub punkt, w którym przecinają się przedłużenia tych promieni po przejściu przez rozpraszający układ optyczny[1]. W pierwszym wypadku mówi się o ognisku rzeczywistym, a w drugim – o ognisku pozornym[1].
W przypadku soczewek wyróżnia się dwa rodzaje ognisk leżących po przeciwnych stronach soczewki: ognisko pierwsze, inaczej przedmiotowe, oraz ognisko drugie, czyli obrazowe. Rozróżnienie to jest ściśle techniczne, ze względu na umiejscowienie soczewki w układzie optycznym, ponieważ oba ogniska położone są symetrycznie względem soczewki. Dla soczewek skupiających ognisko drugie znajduje się po przeciwnej stronie soczewki niż źródło światła, a dla rozpraszających ognisko drugie znajduje się po tej samej stronie co źródło światła.
W przypadku zwierciadeł istnieje tylko jedno ognisko. Może ono leżeć przed zwierciadłem (zwierciadło wklęsłe) lub za zwierciadłem (pozorne ognisko w zwierciadle wypukłym).
Z definicji ogniska wynika, że umieszczenie źródła światła w ognisku powoduje, że wiązka światła, po odbiciu od zwierciadła lub przejściu przez soczewkę, będzie równoległa do osi optycznej. Zjawisko to wykorzystuje się przy konstrukcji lamp, reflektorów, kolimatorów.
Ognisko jest punktem w optyce geometrycznej dla nieskończenie cienkich soczewek i dla promieni przyosiowych. W praktyce, ze względu na kształt elementów optycznych, wiązka promieni równoległych do osi optycznej nie zostaje skupiona dokładnie w jednym punkcie. Przyczyną tego są aberracje optyczne. Ponadto falowa natura światła jest powodem tego, że nawet układy wolne od aberracji nie tworzą obrazu ściśle punktowego.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b ognisko optyczne, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-12-03] .