Nemzeti Bajnokság I: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
→Skansen – mocni słabiacy (1989-obecnie): aktualizacja lat 2010-18 |
Michał Ski (dyskusja | edycje) |
||
(Nie pokazano 51 wersji utworzonych przez 29 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Liga infobox |
{{Liga infobox |
||
|nazwa = Nemzeti Bajnokság I |
| nazwa = Nemzeti Bajnokság I |
||
|inne nazwy = OTP Bank Liga |
| inne nazwy = OTP Bank Liga |
||
|grafika = |
| grafika = OTP Bank Liga logo.png |
||
|podpis grafiki = |
| podpis grafiki = |
||
|państwo = {{państwo|HUN}} |
| państwo = {{państwo|HUN}} |
||
|skrót = NB I |
| skrót = NB I |
||
|sport = piłka nożna |
| sport = [[piłka nożna]] |
||
|organizator = Magyar Labdarúgó Szövetség |
| organizator = [[Magyar Labdarúgó Szövetség|Węgierski Związek Piłki Nożnej]] |
||
|data założenia = [[1901]] |
| data założenia = [[1901]] |
||
|założyciel = Magyar Labdarúgó Szövetség |
| założyciel = [[Magyar Labdarúgó Szövetség|Węgierski Związek Piłki Nożnej]] |
||
|poprzednia nazwa = |
| poprzednia nazwa = |
||
|zawodowa od = [[1926]] |
| zawodowa od = [[1926]] |
||
|data rozwiązania = |
| data rozwiązania = |
||
|nowa nazwa = OTP Bank Liga |
| nowa nazwa = OTP Bank Liga |
||
|prezes = dr Sándor Csányi |
| prezes = dr Sándor Csányi |
||
|przewodniczący RN = |
| przewodniczący RN = |
||
|partner TV = [[Magyar Televízió]], [[Sport TV]] |
| partner TV = [[Magyar Televízió]], [[Sport TV]] |
||
|sponsor = OTP Bank |
| sponsor = OTP Bank |
||
|zwycięzca = |
| zwycięzca = Mistrz Węgier |
||
|awans = |
| awans = |
||
|spadek = [[Nemzeti Bajnokság II]] |
| spadek = [[Nemzeti Bajnokság II]] |
||
|liczba drużyn = 12 |
| liczba drużyn = 12 |
||
|puchary = [[Puchar Węgier w piłce nożnej|Puchar Węgier]] |
| puchary = [[Puchar Węgier w piłce nożnej|Puchar Węgier]],<br>[[Superpuchar Węgier w piłce nożnej|Superpuchar Węgier]] |
||
|obecny sezon = [[Nemzeti Bajnokság I ( |
| obecny sezon = [[Nemzeti Bajnokság I (2023/2024)|2023/2024]] |
||
|pierwszy zwycięzca = [[Budapesti TC]] |
| pierwszy zwycięzca = [[Budapesti TC]] |
||
|ostatni zwycięzca = [[ |
| ostatni zwycięzca = [[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]] (2023/2024) |
||
|najwięcej zwycięstw = [[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi |
| najwięcej zwycięstw = [[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]] (34 razy) |
||
|commons = |
| commons = |
||
|www = http://www.nb1.hu/ |
| www = http://www.nb1.hu/ |
||
}} |
}} |
||
'''Nemzeti Bajnokság I''' (nazywana także '''OTP Bank Liga''' od nazwy sponsora) – najwyższa w [[Hierarchia|hierarchii]] klasa [[Mężczyzna|męskich]] [[Rozgrywki ligowe|ligowych rozgrywek]] [[Piłka nożna|piłkarskich]] na [[Węgry|Węgrzech]], będąca jednocześnie najwyższym szczeblem centralnym (I poziom ligowy), utworzona w 1901 [[rok]]u i od samego początku zarządzana przez [[Magyar Labdarúgó Szövetség|Węgierski Związek Piłki Nożnej]] (MLSZ). Zmagania w jej ramach toczą się cyklicznie (co sezon) i przeznaczone są dla 12 najlepszych krajowych [[Klub piłkarski|klubów piłkarskich]]. Jej triumfator zostaje '''Mistrzem Węgier''', zaś najsłabsze drużyny są relegowane do [[Nemzeti Bajnokság II|NB II]] (II ligi węgierskiej). |
|||
'''Nemzeti Bajnokság I''' (nazywana także '''OTP Bank Liga''' od nazwy sponsora) – zawodowa liga piłkarska znajdująca się na najwyższym szczeblu rozgrywek piłkarskich na [[Węgry|Węgrzech]]. |
|||
W obecnym sezonie rozgrywki, w których uczestniczy 16 zespołów, odbywają się systemem jesień-wiosna. Mistrz gra od II rundy eliminacji [[Liga Mistrzów UEFA|Ligi Mistrzów]], drugi oraz trzeci zespół i zdobywca Pucharu Węgier od I rundy kwalifikacyjnej [[Liga Europy UEFA|Ligi Europy]]. 15 i 16 drużyna spada do [[Nemzeti Bajnokság II|NB II]]. Ich miejsca uzupełniają dwie pierwsze drużyny z [[Nemzeti Bajnokság II|NB II]]. |
|||
== System rozgrywek == |
|||
* [[Nemzeti Bajnokság I (1901)|1901]] – [[Nemzeti Bajnokság I (1905)|1905]]: rozgrywki ligowe w systemie wiosna-jesień, odpowiadające rokowi kalendarzowemu. |
|||
* [[Nemzeti Bajnokság I (1906/1907)|1906/07]] – [[Nemzeti Bajnokság I (1949/1950)|1949/50]]: rozgrywki ligowe w systemie jesień-wiosna (Nie rozegrano sezonu 1906, lecz od razu 1906/07. Z powodu wojen nie odbyły się rozgrywki w sezonach 1914/15, 1915/16, 1944/45.). |
|||
* [[Nemzeti Bajnokság I (1950)|1950]] – [[Nemzeti Bajnokság I (1957)|1957]]: rozgrywki ligowe – na wzór radziecki – w systemie wiosna-jesień (Sezon 1956 przerwało Powstanie Węgierskie. W sezonach 1950 i 1957 rozegrano tylko po jednej rundzie.) |
|||
* [[Nemzeti Bajnokság I (1957/1958)|1957/58]] – [[Nemzeti Bajnokság I (1962/1963)|1962/63]]: rozgrywki ligowe w systemie jesień-wiosna |
|||
* [[Nemzeti Bajnokság I (1963)|1963]] – [[Nemzeti Bajnokság I (1970)|1970]]: rozgrywki ligowe – po kuriozalnej decyzji władz, które stwierdziły że lepiej pasuje do warunków klimatycznych na Węgrzech – w systemie wiosna-jesień (Sezon 1963 miał jedną rundę, a w sezonie 1970 drużyny podzielono na 2 grupy, o lokacie decydował mecz bezpośredni między zdobywcami identycznych miejsc w grupach.) |
|||
* [[Nemzeti Bajnokság I (1970/1971)|1970/71]]: rozgrywki ligowe w systemie jesień-wiosna. |
|||
== Historia == |
== Historia == |
||
=== Chronologia nazwy ligi === |
=== Chronologia nazwy ligi === |
||
Linia 58: | Linia 47: | ||
Początki rozwoju węgierskiej piłki ściśle są związane z położeniem politycznym ówczesnego Królestwa Węgier. Jako równoważna z Austrią część Austro-Węgier, Węgry były silnie związane z Niemcami. W Budapeszcie mieszkała duża ich liczba. W 1840 roku Ignatz Clair założył [[Nemzeti Torna Egylet|Nemzeti Torna Egylet (NTE)]] – Węgierski Towarzystwo Gimnastyczne, który był klubem przede wszystkim asymilującej się niemieckiej klasy średniej. Powstanie tego klubu było kolejnym krokiem w jej kierunku. Wkrótce zaznaczyły się dwa kierunki rozwoju sportu. |
Początki rozwoju węgierskiej piłki ściśle są związane z położeniem politycznym ówczesnego Królestwa Węgier. Jako równoważna z Austrią część Austro-Węgier, Węgry były silnie związane z Niemcami. W Budapeszcie mieszkała duża ich liczba. W 1840 roku Ignatz Clair założył [[Nemzeti Torna Egylet|Nemzeti Torna Egylet (NTE)]] – Węgierski Towarzystwo Gimnastyczne, który był klubem przede wszystkim asymilującej się niemieckiej klasy średniej. Powstanie tego klubu było kolejnym krokiem w jej kierunku. Wkrótce zaznaczyły się dwa kierunki rozwoju sportu. |
||
Gentlemani i arystokracja uprawiały ustalone rodzaje sportów, niechętnie przyjmując nowinki. W 1875 roku utworzyli oni swój klub z hrabią Miksą Esterhazym na czele. Wkrótce niższe warstwy zaczęły tworzyć własne kluby sportowe, przede wszystkim o lokalnym, dzielnicowym zasięgu. W 1885 roku powstało [[Újpest FC|Újpesti Torna Egylet]] (Nowopeszteńskie Towarzystwo Gimnastyczne), [[Budapesti TC|Budapesti Torna Club]] (Budapeszteński Klub Gimnastyczny). [[Budapesti TC|BTC]] miało pierwszą sekcję piłkarską na Węgrzech, powstałą w 1895 roku, a jego mecz z wiedeńską [[First Vienna FC 1894]] rozegrany 31 października 1897 roku uznano na Węgrzech za datę powstania w tym kraju zorganizowanego piłkarstwa. Widać było coraz wyraźniej, że oprócz gimnastyki zaczyna się uprawiać także inne sporty, w tym |
Gentlemani i arystokracja uprawiały ustalone rodzaje sportów, niechętnie przyjmując nowinki. W 1875 roku utworzyli oni swój klub z hrabią Miksą Esterhazym na czele. Wkrótce niższe warstwy zaczęły tworzyć własne kluby sportowe, przede wszystkim o lokalnym, dzielnicowym zasięgu. W 1885 roku powstało [[Újpest FC|Újpesti Torna Egylet]] (Nowopeszteńskie Towarzystwo Gimnastyczne), [[Budapesti TC|Budapesti Torna Club]] (Budapeszteński Klub Gimnastyczny). [[Budapesti TC|BTC]] miało pierwszą sekcję piłkarską na Węgrzech, powstałą w 1895 roku, a jego mecz z wiedeńską [[First Vienna FC 1894]] rozegrany 31 października 1897 roku uznano na Węgrzech za datę powstania w tym kraju zorganizowanego piłkarstwa. Widać było coraz wyraźniej, że oprócz gimnastyki zaczyna się uprawiać także inne sporty, w tym z użyciem piłki. Ogromny wkład w rozwój futbolu w Budapeszcie mają K. Loweurosen i Fr. Ray. |
||
Odłączając się od NTE, zwiększająca się grupa żydowska uznająca samą gimnastykę za zbyt nudną założyła w 1888 roku [[MTK Budapest FC|Magyar Testgyakorlók Köre (MTK)]] (w wolnym tłumaczeniu ''Krąg Węgrów Ćwiczących Swe Ciała''). Swą nazwą członkowie klubu chcieli zasugerować, że nie ograniczają się tylko do społeczności lokalnej, lecz są klubem wszystkich Węgrów. Był to jeden |
Odłączając się od NTE, zwiększająca się grupa żydowska uznająca samą gimnastykę za zbyt nudną założyła w 1888 roku [[MTK Budapest FC|Magyar Testgyakorlók Köre (MTK)]] (w wolnym tłumaczeniu ''Krąg Węgrów Ćwiczących Swe Ciała''). Swą nazwą członkowie klubu chcieli zasugerować, że nie ograniczają się tylko do społeczności lokalnej, lecz są klubem wszystkich Węgrów. Był to jeden ze sposobów, na jakie Żydzi chcieli się włączyć w społeczność węgierską. Założone i finansowane przez liberalnych Żydów z centrum Budapesztu (biznesmenów, fachowców) MTK, miało być klubem otwartym dla każdego, kto chciał uprawiać "nowe" sporty. |
||
W latach 90. Budapeszt ogarnęło futbolowe szaleństwo. Wszystkie kluby gimnastyczne zakładały sekcje piłki nożnej. W 1899 roku w dzielnicy znajdującej się wówczas na obrzeżach miasta, w Ferencvárosie, powstał [[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi Torna Club]]. Dzielnicę tę zamieszkiwali głównie robotnicy z niższej klasy średniej i mniejszość niemiecka. Właśnie ona miała duży udział w powstaniu klubu. Sekcja piłkarska powstała tam w 1900 roku. |
W latach 90. Budapeszt ogarnęło futbolowe szaleństwo. Wszystkie kluby gimnastyczne zakładały sekcje piłki nożnej. W 1899 roku w dzielnicy znajdującej się wówczas na obrzeżach miasta, w Ferencvárosie, powstał [[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi Torna Club]]. Dzielnicę tę zamieszkiwali głównie robotnicy z niższej klasy średniej i mniejszość niemiecka. Właśnie ona miała duży udział w powstaniu klubu. Sekcja piłkarska powstała tam w 1900 roku. |
||
Linia 66: | Linia 55: | ||
=== Era ligowa (1900-1926) === |
=== Era ligowa (1900-1926) === |
||
Z inicjatywy 14 klubów: (Budapesti AC, Budapesti Egyetemi AC, Budapesti Versenypalya Sz, [[Budapesti TC|Budapesti Torna Club (TC)]] |
Z inicjatywy 14 klubów: (Budapesti AC, Budapesti Egyetemi AC, Budapesti Versenypalya Sz, [[Budapesti TC|Budapesti Torna Club (TC)]] |
||
, [[Magyar |
, [[Magyar Úszó Egyesület|Magyar Úszó Egylet (ÚE)]], [[Budapesti SC|Budapesti Sport Club (SC)]], Budai GFC, [[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi Torna Club]], Ganz VTSE, Magyar FC, Magyar AC, [[33 FC|33 Football Clubja]], Budapesti Posta és Távirda, Tisztviselők SE Műegyetemi FC) |
||
założono w styczniu 1901 roku w Budapeszcie '''Węgierski Związek Piłkarski''' (Magyar Labdarúgó Szövetség). |
założono w styczniu 1901 roku w Budapeszcie '''Węgierski Związek Piłkarski''' (Magyar Labdarúgó Szövetség). |
||
W tym samym roku zadebiutowała liga piłkarska z pięcioma klubami w I Lidze i ośmioma w II Lidze. |
W tym samym roku zadebiutowała liga piłkarska z pięcioma klubami w I Lidze i ośmioma w II Lidze. |
||
Linia 76: | Linia 65: | ||
* [[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi Torna Club]] |
* [[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi Torna Club]] |
||
* [[Műegyetemi AFC|Műegyetemi Football Club]] |
* [[Műegyetemi AFC|Műegyetemi Football Club]] |
||
* [[Magyar |
* [[Magyar Úszó Egyesület|Magyar Úszó Egylet]] |
||
Obok Ferencvárosi TC i BTC, grali przedstawiciele MUE – Węgierskiego Stowarzyszenia Pływackiego, a także MAFC, czyli Politechniki. |
Obok Ferencvárosi TC i BTC, grali przedstawiciele MUE – Węgierskiego Stowarzyszenia Pływackiego, a także MAFC, czyli Politechniki. |
||
Liga węgierska jest, zaraz po belgijskiej, najstarsza na kontynencie. Do czasu swego amatorskiego charakteru, występowały w niej tylko zespoły z Budapesztu i okolic. Pierwszym mistrzem został [[Budapesti TC|BTC]]. W następnym sezonie także ten klub był najlepszy. Gwiazdą zespołu był [[Miltiades Manno]] – król strzelców w pierwszych dwóch sezonach ligi. Od 1903 roku liczyła ona już 8 zespołów. Awansowało do niej MTK. Od 1903 do 1929 roku tylko MTK i FTC zdobywały tytuły mistrzowskie. Odzwierciedlało to też niemiecko-żydowską rywalizację na polu sportowym ale i w |
Liga węgierska jest, zaraz po belgijskiej, najstarsza na kontynencie. Do czasu swego amatorskiego charakteru, występowały w niej tylko zespoły z Budapesztu i okolic. Pierwszym mistrzem został [[Budapesti TC|BTC]]. W następnym sezonie także ten klub był najlepszy. Gwiazdą zespołu był [[Miltiades Manno]] – król strzelców w pierwszych dwóch sezonach ligi. Od 1903 roku liczyła ona już 8 zespołów. Awansowało do niej MTK. Od 1903 do 1929 roku tylko MTK i FTC zdobywały tytuły mistrzowskie. Odzwierciedlało to też niemiecko-żydowską rywalizację na polu sportowym ale i w asymilacji. Reprezentacja narodowa opierała się na zawodnikach tych dwóch klubów. Gwiazdą MTK był napastnik [[Jenő Károly]], najlepszy strzelec ligi w sezonach 1903 i 1905. Jednak w omawianym okresie bez cienia wątpliwości najlepszym zawodnikiem ligi, był występujący w FTC [[Imre Schlosser]]. Zadebiutował on w sezonie 1905, a od sezonu 1908/09 zdobywał miano króla strzelców nieprzerwanie do sezonu 1916/17. Jego przejście z FTC do MTK podczas 2-letniej przerwy w rozgrywkach (1914–1916) było hitem transferowym ówczesnych lat i sukcesem działaczy MTK. |
||
FTC zdominowało rozgrywki w latach 1908–1913, a po pięciu z rzędu mistrzostwach "[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Fradich]]" przyszła kolej na 10 tytułów z rzędu dla MTK (1913/14, 1916/17-1924/25). |
FTC zdominowało rozgrywki w latach 1908–1913, a po pięciu z rzędu mistrzostwach "[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Fradich]]" przyszła kolej na 10 tytułów z rzędu dla MTK (1913/14, 1916/17-1924/25). |
||
BTC i FTC grały piłkę bardzo prostą, opierającą się na zasadzie kopnij i biegnij. Dodatkowo ich gra była bardzo ostra, miały w swych składach dobrze zbudowanych zawodników. Charyzmatyczny prezydent MTK, [[Alfred Brűll]], zatrudnił w klubie szkockiego zawodnika Shiresa, a w 1911 r. szkoleniowca Robertsona. MTK dzięki temu jako pierwsze zaczęło grać "rozumem". Zawodnicy grali podaniami, byli nieźle wyszkoleni technicznie. Wyspiarska piłka stojąca wtedy dużo wyżej od kontynentalnej, pozwoliła klubowi wspiąć się na wyższy poziom piłkarski od pozostałych ligowych rywali. Długie pasmo sukcesów tego klubu było też możliwe dzięki takim gwiazdom jak napastnicy [[Alfréd Schaffer]], [[György Orth]], czy doskonały obrońca [[Gyula Mandl]]. |
BTC i FTC grały piłkę bardzo prostą, opierającą się na zasadzie kopnij i biegnij. Dodatkowo ich gra była bardzo ostra, miały w swych składach dobrze zbudowanych zawodników. Charyzmatyczny prezydent MTK, [[Alfred Brűll]], zatrudnił w klubie szkockiego zawodnika Shiresa, a w 1911 r. szkoleniowca Robertsona. MTK dzięki temu jako pierwsze zaczęło grać "rozumem". Zawodnicy grali podaniami, byli nieźle wyszkoleni technicznie. Wyspiarska piłka stojąca wtedy dużo wyżej od kontynentalnej, pozwoliła klubowi wspiąć się na wyższy poziom piłkarski od pozostałych ligowych rywali. Długie pasmo sukcesów tego klubu było też możliwe dzięki takim gwiazdom, jak napastnicy [[Alfréd Schaffer]], [[György Orth]], czy doskonały obrońca [[Gyula Mandl]]. |
||
Rywalizacja między FTC a MTK, toczyła się też na polu organizacyjnym. W 1911 roku "[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Fradi]]" otworzyli swój nowy stadion przy Üllői út. Rok później uczyniło to MTK. Miało ono super nowoczesny jak na owe czasy obiekt mieszczący 20 000 widzów. Nie przypadkowa jest też nazwa ulicy – Hungaria utca. [[Alfred Brűll|Brűll]] kontynuował politykę asymilacji klubu i wybierał maksymalnie patriotyczne nazwy i rozwiązania. |
Rywalizacja między FTC a MTK, toczyła się też na polu organizacyjnym. W 1911 roku "[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Fradi]]" otworzyli swój nowy stadion przy Üllői út. Rok później uczyniło to MTK. Miało ono super nowoczesny jak na owe czasy obiekt mieszczący 20 000 widzów. Nie przypadkowa jest też nazwa ulicy – Hungaria utca. [[Alfred Brűll|Brűll]] kontynuował politykę asymilacji klubu i wybierał maksymalnie patriotyczne nazwy i rozwiązania. |
||
Linia 92: | Linia 81: | ||
W 1926 roku liga staje się zawodowa. MTK zmieniło nazwę na Hungária FC, kontynuując politykę asymilacyjną, jednak po 1926 roku największe sukcesy odnosił już [[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi FC]] i nowa siła [[Újpest FC]]. Amatorskie kluby utworzyły swoją ligę, która przetrwała do sezonu 1934/35. Pierwszy jej mistrz – Budapesti SE. |
W 1926 roku liga staje się zawodowa. MTK zmieniło nazwę na Hungária FC, kontynuując politykę asymilacyjną, jednak po 1926 roku największe sukcesy odnosił już [[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi FC]] i nowa siła [[Újpest FC]]. Amatorskie kluby utworzyły swoją ligę, która przetrwała do sezonu 1934/35. Pierwszy jej mistrz – Budapesti SE. |
||
W latach 20., Újpest FC stał się czołowym klubem ligowym. Regularnie zdobywał |
W latach 20., Újpest FC stał się czołowym klubem ligowym. Regularnie zdobywał drugie lub trzecie miejsce w tabeli. Dzięki temu mógł występować w [[Puchar Mitropa|Pucharze Mitropa]]. W 1929 roku zespół wywalczył to trofeum, uzyskując miano najlepszej drużyny środkowej [[Europa|Europy]]. Rok wcześniej dokonał tego [[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|FFC]]. Újpest FC potwierdził swą klasę zdobywając pierwszy tytuł mistrzowski w następnym sezonie – 1929/30. Miasto [[Újpest]] nie wchodziło jeszcze w skład stolicy (należało do stołecznej aglomeracji), więc był to pierwszy tytuł zespołu z prowincji. Lata 30. to rywalizacja FFC z Újpest FC, a Hungária FC spadła na trzecie miejsce w hierarchii. W sezonie 1931/32 Ferencváros dokonał niezwykłego wyczynu, wygrał wszystkie 22 spotkania ligowe. Ponownie "Fradi" stali się najlepsi w środkowej Europie w 1937 roku, Újpest FC po raz drugi sięgnęło po to trofeum w 1939 roku Zarówno "Fradi" jak i "[[Újpest FC|Fioletowi]]" mieli w swych składach wiele gwiazd europejskiej piłki lat 30. Zawodnicy tych 2 klubów stanowili większość reprezentacji, która zdobyła wicemistrzostwo świata w 1938 r. Chyba największymi symbolami tych drużyn w tamtych latach byli świetni napastnicy [[György Sárosi]] w FTC i [[Gyula Zsengellér]] z Újpest FC. Sarosi grał w lidze do 1943 roku, Zsengellér do 1947 roku. |
||
Po 1939 roku następowała stopniowa faszyzacja Węgier, naród w większości popierał zmiany, gdyż Węgrzy chcieli za wszelką cenę zmienić postanowienia [[Traktat wersalski|traktatu wersalskiego]]. Z powodów swego pochodzenia Hungária FC była celem coraz większej, antysemickiej presji. Po wybuchu wojny, [[Węgry]] zaostrzyły politykę wobec obcokrajowców. Kluby popierane przez lewicę nie miały zbyt dobrze, a Hungária FC, symbol "kapitalistycznego żydostwa", została wycofana z ligi po sezonie 1939/40, mimo że zdobyła wicemistrzostwo. Prezes Hungária FC wezwał swych kibiców do wspierania lewicowego budapeszteńskiego [[Vasas |
Po 1939 roku następowała stopniowa faszyzacja Węgier, naród w większości popierał zmiany, gdyż Węgrzy chcieli za wszelką cenę zmienić postanowienia [[Traktat wersalski|traktatu wersalskiego]]. Z powodów swego pochodzenia Hungária FC była celem coraz większej, antysemickiej presji. Po wybuchu wojny, [[Węgry]] zaostrzyły politykę wobec obcokrajowców. Kluby popierane przez lewicę nie miały zbyt dobrze, a Hungária FC, symbol "kapitalistycznego żydostwa", została wycofana z ligi po sezonie 1939/40, mimo że zdobyła wicemistrzostwo. Prezes Hungária FC wezwał swych kibiców do wspierania lewicowego budapeszteńskiego [[Vasas FC|Vasas SC]]. |
||
Ferencváros stał się drużyną władzy. Poprzez popularność "Fradich", [[Strzałokrzyżowcy]] chcieli sami zdobyć poparcie dla siebie. Ferencváros stał się najbardziej prawicowym klubem [[Węgry|Węgier]]. Nie można powiedzieć, że każdy kibic tego klubu był faszystą, ale był ich bardzo duży tam odsetek, tak jak w Hungária FC duży był odsetek żydowski. Czasy wojenne wyniosły też niektóre kluby na czoło ligi. Często mówi się, że wojenne mistrzostwa [[Csepel SC|Weisz Manfréd FC Csepel]] i [[Nagyváradi AC]] nie były wolne od manipulacji. Csepel sponsorowały zakłady "Manfred Weiss", a [[ |
Ferencváros stał się drużyną władzy. Poprzez popularność "Fradich", [[Strzałokrzyżowcy]] chcieli sami zdobyć poparcie dla siebie. Ferencváros stał się najbardziej prawicowym klubem [[Węgry|Węgier]]. Nie można powiedzieć, że każdy kibic tego klubu był faszystą, ale był ich bardzo duży tam odsetek, tak jak w Hungária FC duży był odsetek żydowski. Czasy wojenne wyniosły też niektóre kluby na czoło ligi. Często mówi się, że wojenne mistrzostwa [[Csepel SC|Weisz Manfréd FC Csepel]] i [[CA Oradea|Nagyváradi AC]] nie były wolne od manipulacji. Csepel sponsorowały zakłady "Manfred Weiss", a [[CA Oradea|NAC]] ponoć zdobył mistrzostwo, bo dobrze wyglądało to propagandowo, że klub z ziem "odzyskanych" odnosi sukcesy. Jeden z głównych producentów przemysłu wojennego – koncern Gamma sponsorował Újpest, a w lidze pojawił się też nowy klub – [[Budapest Teherfuvar Munkás SE|Gamma FC]]. |
||
Sezon 1944/45 został przerwany po kilku kolejkach z powodu postępów sowieckich na linii frontu. Sezon 1945 zagrały tylko kluby z [[Budapeszt]]u. Następnym roku system rozgrywek wrócił do normy, jednak liga grała już jakby w całkiem innym kraju. |
Sezon 1944/45 został przerwany po kilku kolejkach z powodu postępów sowieckich na linii frontu. Sezon 1945 zagrały tylko kluby z [[Budapeszt]]u. Następnym roku system rozgrywek wrócił do normy, jednak liga grała już jakby w całkiem innym kraju. |
||
Linia 103: | Linia 92: | ||
'''Okres przejściowy (1945–48)''' |
'''Okres przejściowy (1945–48)''' |
||
Do 1948 roku panował w węgierskiej piłce w miarę przedwojenny układ sił. Co prawda komuniści utrudniali życie FTC, lecz o sile i popularności tego klubu niech świadczy to, że udało mu się zdobyć mistrzostwo jeszcze w sezonie 1948/49 i to pomimo |
Do 1948 roku panował w węgierskiej piłce w miarę przedwojenny układ sił. Co prawda komuniści utrudniali życie FTC, lecz o sile i popularności tego klubu niech świadczy to, że udało mu się zdobyć mistrzostwo jeszcze w sezonie 1948/49 i to pomimo że jeszcze w 1948 r. planowano zamknąć w ogóle klub, a później – zawiesić go w rozgrywkach na 4 tygodnie. Jednak komuniści nie ośmielili się na taki krok, gdyż doszło do masowego sprzeciwu kibiców "Fradich". Wcześniej, przez pierwsze powojenne sezony prym wiódł [[Újpest FC|Újpesti TE]], mistrzem został też [[Csepel SC|Csepeli MTK]], nadal mający silne oparcie w sąsiednich zakładach. |
||
'''Era Sebesa (1949–1956)''' |
'''Era Sebesa (1949–1956)''' |
||
Linia 121: | Linia 110: | ||
* [[MTK Budapest FC|MTK]] – '''Textiles''' (klub przejęły zakłady przemysłu tekstylnego), później '''Bástya''' i '''Vörös Lobogó''' (klub przejęło [[Államvédelmi Hatóság|AVH]], tajna milicja – odpowiednik polskiego UB) |
* [[MTK Budapest FC|MTK]] – '''Textiles''' (klub przejęły zakłady przemysłu tekstylnego), później '''Bástya''' i '''Vörös Lobogó''' (klub przejęło [[Államvédelmi Hatóság|AVH]], tajna milicja – odpowiednik polskiego UB) |
||
* [[Budapest Honvéd FC|Kispest]] – '''Honvéd''' (klub przejęło wojsko) |
* [[Budapest Honvéd FC|Kispest]] – '''Honvéd''' (klub przejęło wojsko) |
||
Dawne nazwy utrzymały [[Csepel SC|Csepel]] i [[Vasas |
Dawne nazwy utrzymały [[Csepel SC|Csepel]] i [[Vasas FC|Vasas]]. |
||
Później od osłabiania pozycji niewygodnych klubów : |
Później od osłabiania pozycji niewygodnych klubów : |
||
Celem numer jeden na tej liście był Ferencváros – ÉDOSz, który był na tyle |
Celem numer jeden na tej liście był Ferencváros – ÉDOSz, który był na tyle śmiały, że jeszcze pod starą nazwą w sezonie 1948/49 zdobył mistrzostwo. "Fradi" byli przecież najbardziej prawicowym klubem Węgier i w ogóle całą IX dzielnicę [[Budapeszt]]u uważano za burżuazyjną. |
||
Kolejnym krokiem [[Gusztáv Sebes|Sebesa]] było wytypowanie, jakie drużyny będą odgrywać w lidze pierwsze skrzypce. Sebes obmyślił sobie, że będą to dwa dominujące kluby, jak w modelu włoskim, czy hiszpańskim. Skoro nie FTC – ÉDOSz i Újpest – Dózsa, popierane przez poprzedni ustrój, to trzeba było wybrać inny zespół. Najlepiej pasował do tego ligowy średniak – [[Budapest Honvéd FC|Honvéd SE]], z uwagi na swój robotniczy charakter i to, że grali już tam dwaj zawodnicy wokół, których [[Gusztáv Sebes|Sebes]] planował zbudować wielki klub – [[Ferenc Puskás]] i [[József Bozsik]]. Aby takim klubem nie byli przypadkiem "Fradi" już latem 1949 roku jednym telefonem sprowadził Sebes z FTC do Honvédu najlepszych zawodników [[Sándor Kocsis|Sándora Kocsisa]] i [[László Budai]]a, nieco później [[Zoltán Czibor|Zoltána Czibora]]. Deak i bramkarz Henni musieli odejść z FTC do milicyjnej [[Újpest FC|Dózsa SE]] (przewidzianej na trzecią siłe w kraju). [[Vasas |
Kolejnym krokiem [[Gusztáv Sebes|Sebesa]] było wytypowanie, jakie drużyny będą odgrywać w lidze pierwsze skrzypce. Sebes obmyślił sobie, że będą to dwa dominujące kluby, jak w modelu włoskim, czy hiszpańskim. Skoro nie FTC – ÉDOSz i Újpest – Dózsa, popierane przez poprzedni ustrój, to trzeba było wybrać inny zespół. Najlepiej pasował do tego ligowy średniak – [[Budapest Honvéd FC|Honvéd SE]], z uwagi na swój robotniczy charakter i to, że grali już tam dwaj zawodnicy wokół, których [[Gusztáv Sebes|Sebes]] planował zbudować wielki klub – [[Ferenc Puskás]] i [[József Bozsik]]. Aby takim klubem nie byli przypadkiem "Fradi" już latem 1949 roku jednym telefonem sprowadził Sebes z FTC do Honvédu najlepszych zawodników [[Sándor Kocsis|Sándora Kocsisa]] i [[László Budai]]a, nieco później [[Zoltán Czibor|Zoltána Czibora]]. Deak i bramkarz Henni musieli odejść z FTC do milicyjnej [[Újpest FC|Dózsa SE]] (przewidzianej na trzecią siłe w kraju). [[Vasas FC|Vasas]] zmuszony był do oddania "[[Budapest Honvéd FC|wojskowym]]" [[Gyula Lóránt|Gyuli Lóránta]], a młody prezes tego hutniczego klubu [[János Kádár]] nie miał wtedy nic do powiedzenia, mimo że był już członkiem Biura Politycznego Partii. |
||
Drugą siłą zostało MTK (grające jako Textiles SE, Bástya SK i Vörös Lobogó), które miało burżuazyjną przeszłość, było jednak prześladowane przez faszystów ze względu na swe |
Drugą siłą zostało MTK (grające jako Textiles SE, Bástya SK i Vörös Lobogó), które miało burżuazyjną przeszłość, było jednak prześladowane przez faszystów ze względu na swe żydowstwo, a poza tym sam Sebes grał kiedyś w MTK i sam miał żydowskie pochodzenie (jego prawdziwe nazwisko to Scharenpeck). |
||
Szczególną troską otoczono klub [[Dunaújváros FC]] z nowego miasta – [[Dunaújváros|Sztálinváros]]. Dostał on kilku zawodników ze stolicy i obietnice nie spadnięcia z ligi. |
Szczególną troską otoczono klub [[Dunaújváros FC]] z nowego miasta – [[Dunaújváros|Sztálinváros]]. Dostał on kilku zawodników ze stolicy i obietnice nie spadnięcia z ligi. |
||
Mając skoszarowanych piłkarzy reprezentacji w dwóch klubach miał Sebes dużą ilość czasu na stworzenie "Złotej Jedenastki". Tworzyło ją siedmiu piłkarzy Honvédu i czterech MTK. Miał on też do pomocy |
Mając skoszarowanych piłkarzy reprezentacji w dwóch klubach miał Sebes dużą ilość czasu na stworzenie "Złotej Jedenastki". Tworzyło ją siedmiu piłkarzy Honvédu i czterech MTK. Miał on też do pomocy trenerów, będących świetnymi fachowcami, jak np. szkoleniowiec MTK [[Márton Bukovi]] czy [[Géza Kalocsay]], [[Pál Titkos]] i inni. To właśnie Bukovi w MTK pierwszy wprowadził ulepszenie do systemu "WM" zwane planowanym chaosem, co dziś jest jednym z największych wkładów ligi węgierskiej w rozwój piłki. Węgry wykorzystały go z powodzeniem w [[Mecz piłkarski Anglia – Węgry (1953)|meczu stulecia]]. Nie dziwi więc, że po tryumfie FTC, sezon 1949/50 wygrał Honvéd, a rok 1950 przyniósł mu jeszcze jedno mistrzostwo, gdyż wzorem radzieckim rozgrywki przestawiono na system wiosna – jesień, więc sezon 1950 skończył się tylko na jednej rundzie, którą wygrali właśnie "[[Budapest Honvéd FC|wojskowi]]". Do sezonu 1956 tytuły zgarnęła oprócz Honvédu – 52, 54, 55, właśnie druga siła – MTK jako Bástya (1951) i Vörös Lobogó (1953). FTC zgodnie z oczekiwaniami lokowało się głównie w drugiej trójce ligi (choć i tak był to za wysoko wynik w ocenie partii). [[Budapest Honvéd FC|Honvéd]] stał się za to prawdopodobnie najlepszym klubem świata w latach 1950-56. Był najlepszą drużyną klubową w historii węgierskiej piłki. Na szlagierowych meczach ligowych organizowanych na [[Stadion im. Ferenca Puskása|Nepstadionie]] pojawiało się czasem nawet prawie 100 000 widzów. |
||
Burzę w węgierskiej piłce przyniosło zdobycie przez reprezentację tylko wicemistrzostwa świata w 1954 r., jednak prawdziwym wstrząsem była dla całego państwa rewolucja w Budapeszcie z października 1956 r. |
Burzę w węgierskiej piłce przyniosło zdobycie przez reprezentację tylko wicemistrzostwa świata w 1954 r., jednak prawdziwym wstrząsem była dla całego państwa rewolucja w Budapeszcie z października 1956 r. |
||
Linia 137: | Linia 126: | ||
'''Początek pucharów ''' |
'''Początek pucharów ''' |
||
W dniach 2, 3 marca 1955 r. kongres [[UEFA]] zadecydował o rozpoczęciu klubowych mistrzostw Europy. Rozgrywki ruszyły już 4 września 1955 r., a 7. węgierskie puchary zadebiutowały meczem MTK z [[RSC Anderlecht]]. 6:3 dla MTK i październikowe zwycięstwo 4:1 w [[Anderlecht|Anderlechcie]] oznaczały pewny awans do ćwierćfinału, a w nim grudniowy dwumecz z [[Stade Reims]]. Tym razem jednak to MTK musiało uznać wyższość przeciwników, jak się okazało późniejszych finalistów i czołowego zespołu końca lat 50. Porażka 4:2 we Francji i 4:4 u siebie, gdzie do przerwy było już po sprawie (1:3) świadczy o klasie rywali. |
W dniach 2, 3 marca 1955 r. kongres [[UEFA]] zadecydował o rozpoczęciu klubowych mistrzostw Europy. Rozgrywki ruszyły już 4 września 1955 r., a 7. węgierskie puchary zadebiutowały meczem MTK z [[RSC Anderlecht]]. 6:3 dla MTK i październikowe zwycięstwo 4:1 w [[Anderlecht|Anderlechcie]] oznaczały pewny awans do ćwierćfinału, a w nim grudniowy dwumecz z [[Stade de Reims]]. Tym razem jednak to MTK musiało uznać wyższość przeciwników, jak się okazało późniejszych finalistów i czołowego zespołu końca lat 50. Porażka 4:2 we Francji i 4:4 u siebie, gdzie do przerwy było już po sprawie (1:3) świadczy o klasie rywali. |
||
W następnej edycji wystąpił już mistrz Węgier, czyli Honvéd. W I rundzie otrzymał on wolny los, w 1/8 finału los skojarzył go z [[Athletic Bilbao]]. Na [[Węgry|Węgrzech]] trwała już rewolucja więc teoretycznie spotkanie nie powinno się odbyć. Przebywający jednak na zagranicznym tournée piłkarze postanowili nie wracać do kraju i rozegrać mecze. W [[Bilbao]] padł wynik 3:2 dla gospodarzy, w [[Bruksela|Brukseli]] nie dawano [[Hiszpanie|Hiszpanom]] wielu szans. Jednak mecz ułożył się po ich myśli, Honvéd musiał grać część spotkania w dziesiątkę, zamiast kontuzjowanego bramkarza musiał bronić jeden z zawodników z pola, w dodatku do 80 min [[Athletic Bilbao|Athletic]] prowadziło 3:1, ostatecznie skończyło się na 3:3, Honvédowi zabrakło jeszcze paru minut. Zresztą trudno było węgierskim zawodnikom skupić się na grze, gdy w [[Bruksela|Brukseli]] otoczeni byli chmarą agentów, a myślami byli z walczącymi o wolność rodakami. |
W następnej edycji wystąpił już mistrz Węgier, czyli Honvéd. W I rundzie otrzymał on wolny los, w 1/8 finału los skojarzył go z [[Athletic Bilbao]]. Na [[Węgry|Węgrzech]] trwała już rewolucja więc teoretycznie spotkanie nie powinno się odbyć. Przebywający jednak na zagranicznym tournée piłkarze postanowili nie wracać do kraju i rozegrać mecze. W [[Bilbao]] padł wynik 3:2 dla gospodarzy, w [[Bruksela|Brukseli]] nie dawano [[Hiszpanie|Hiszpanom]] wielu szans. Jednak mecz ułożył się po ich myśli, Honvéd musiał grać część spotkania w dziesiątkę, zamiast kontuzjowanego bramkarza musiał bronić jeden z zawodników z pola, w dodatku do 80 min [[Athletic Bilbao|Athletic]] prowadziło 3:1, ostatecznie skończyło się na 3:3, Honvédowi zabrakło jeszcze paru minut. Zresztą trudno było węgierskim zawodnikom skupić się na grze, gdy w [[Bruksela|Brukseli]] otoczeni byli chmarą agentów, a myślami byli z walczącymi o wolność rodakami. |
||
Linia 147: | Linia 136: | ||
Tymczasem do władzy w państwie doszedł [[János Kádár]]. Władza nie tłamsiła już brutalnie klubów, postanowiono przywrócić pozorną normalność, pozorną, gdyż zmieniono tylko taktykę na bardziej finezyjną. Zespoły odzyskały dawne barwy i nazwy. Najbardziej na "odwilży" utracił Honvéd, którego zawodnicy w chwili [[Powstanie węgierskie 1956|Powstania]] pozostawali na zagranicznym tournée i nie wracali do kraju przez kilka miesięcy. Fakt ten omal nie spowodował spadku z ligi niedawnej potęgi w krótkim sezonie 1957 (1 runda, powrót do systemu jesień-wiosna). Część starego Honvédu zdecydowała się powrócić na [[Węgry]], część (Puskás, Czibor, Kocsis) pozostała na emigracji w Hiszpanii. |
Tymczasem do władzy w państwie doszedł [[János Kádár]]. Władza nie tłamsiła już brutalnie klubów, postanowiono przywrócić pozorną normalność, pozorną, gdyż zmieniono tylko taktykę na bardziej finezyjną. Zespoły odzyskały dawne barwy i nazwy. Najbardziej na "odwilży" utracił Honvéd, którego zawodnicy w chwili [[Powstanie węgierskie 1956|Powstania]] pozostawali na zagranicznym tournée i nie wracali do kraju przez kilka miesięcy. Fakt ten omal nie spowodował spadku z ligi niedawnej potęgi w krótkim sezonie 1957 (1 runda, powrót do systemu jesień-wiosna). Część starego Honvédu zdecydowała się powrócić na [[Węgry]], część (Puskás, Czibor, Kocsis) pozostała na emigracji w Hiszpanii. |
||
Jeśli chodzi o zmiany w ligowej hierarchii po 1956 roku, to trzeba powiedzieć o stopniowym traceniu na znaczeniu MTK. Władza widząc niechęć publiczności do tego klubu, przestała na niego stawiać. Niechęć, gdyż nie dość utraty części przedwojennych fanów na skutek hitlerowskiej deportacji |
Jeśli chodzi o zmiany w ligowej hierarchii po 1956 roku, to trzeba powiedzieć o stopniowym traceniu na znaczeniu MTK. Władza widząc niechęć publiczności do tego klubu, przestała na niego stawiać. Niechęć, gdyż nie dość utraty części przedwojennych fanów na skutek hitlerowskiej deportacji Żydów, to jeszcze pieczę nad klubem miała [[Államvédelmi Hatóság|AVH]], uznawana powszechnie za "żydokomunistyczną" (tak jak polskie UB) tajna milicja znienawidzona przez naród. Kádár był pragmatykiem pod tym względem, popieranie mało popularnego klubu mijało się dla niego z celem. Mistrzem w sezonie 1957 został Vasas, którego prezesem przed Rewolucją był on sam. Nie dziwi więc fakt, że ów klub dołączył do najlepszych na Węgrzech i utrzymywał się wśród nich przez całe lata 60. Na sile zyskał również [[Újpest FC|Újpesti Dózsa SC]], który stopniowo zdominował rozgrywki ligowe począwszy od końcówki lat 60. |
||
Jednak najbardziej spektakularny był los FTC. Zgodnie z wygodną i opłacalną dla siebie taktyką popierania popularnych klubów, partia przestała "gnębić" "Fradich", nawet trochę im pomagała (wcześniej [[Strzałokrzyżowcy]] też korzystali na popularności FTC). Pomoc ta głównie objawiła się w przeznaczaniu dużych środków finansowych na gruntowny remont stadionu. Ukończony w 1974 roku obiekt "Ullői ut" ponownie stał się dość nowoczesny. Władza odpuściła, więc "Fradi" znów zdobywali mistrzostwa. Pośród fanów FTC w latach 60. powstała przyśpiewka ''"Mistrzem jest Ferencváros, równy gościu Kádár János.'' Trzeba w tym miejscu zaznaczyć, że właśnie w tych latach na Węgrzech zapanował względny dobrobyt jak na komunistyczne warunki, w 1963 roku wyszli na wolność ostatni więźniowie [[Powstanie węgierskie 1956|powstania 1956]], nastroje społeczne nie były najgorsze. |
Jednak najbardziej spektakularny był los FTC. Zgodnie z wygodną i opłacalną dla siebie taktyką popierania popularnych klubów, partia przestała "gnębić" "Fradich", nawet trochę im pomagała (wcześniej [[Strzałokrzyżowcy]] też korzystali na popularności FTC). Pomoc ta głównie objawiła się w przeznaczaniu dużych środków finansowych na gruntowny remont stadionu. Ukończony w 1974 roku obiekt "Ullői ut" ponownie stał się dość nowoczesny. Władza odpuściła, więc "Fradi" znów zdobywali mistrzostwa. Pośród fanów FTC w latach 60. powstała przyśpiewka ''"Mistrzem jest Ferencváros, równy gościu Kádár János.'' Trzeba w tym miejscu zaznaczyć, że właśnie w tych latach na Węgrzech zapanował względny dobrobyt jak na komunistyczne warunki, w 1963 roku wyszli na wolność ostatni więźniowie [[Powstanie węgierskie 1956|powstania 1956]], nastroje społeczne nie były najgorsze. |
||
Wracając jednak do samej piłki, zacząć trzeba od początku opisywanego okresu. Mistrz z 1957 roku – Vasas SC, przystąpił do 3 edycji Pucharu Mistrzów. Grał tam całkiem dobrze, w I rundzie wyeliminował mistrza Bułgarii [[CSKA Sofia (piłka nożna)|CSKA Sofia]], gromiąc go nawet u siebie 6:1, w II rundzie byli [[BSC Young Boys]], w ćwierćfinale [[AFC |
Wracając jednak do samej piłki, zacząć trzeba od początku opisywanego okresu. Mistrz z 1957 roku – Vasas SC, przystąpił do 3 edycji Pucharu Mistrzów. Grał tam całkiem dobrze, w I rundzie wyeliminował mistrza Bułgarii [[CSKA Sofia (piłka nożna)|CSKA Sofia]], gromiąc go nawet u siebie 6:1, w II rundzie byli [[BSC Young Boys]], w ćwierćfinale [[AFC Ajax]]. W półfinale Vasas trafił przeszkodę nie do przejścia. [[Real Madryt]] wygrał u siebie 4:0 i rewanż miał być formalnością. Vasas rozegrał dobry mecz pokonując rywali 2:0 na wypełnionym Nepstadionie, jednak na więcej "królewscy" nie pozwolili. W następnym sezonie mistrzami zostali dość niespodziewanie gracze MTK trenowani przez znakomitego [[Márton Bukovi|Mártona Bukovi]]. |
||
[[Csepel SC|Csepeli Vasas]] zdobył jeszcze mistrzostwo 1958/59, lecz był to ostatni sukces piłkarzy z wyspy. Lata 60. to już dla zawodników z Béke tér raczej środek tabeli. W edycji pucharów 1958/59 mistrz MTK, zagrał słabo, po wyeliminowaniu [[Polonia Bytom (piłka nożna)|bytomskiej Polonii]] odpadli z [[BSC Young Boys|YB Berno]], które zrewanżowało się Węgrom z ubiegłoroczną porażkę z Vasasem. |
[[Csepel SC|Csepeli Vasas]] zdobył jeszcze mistrzostwo 1958/59, lecz był to ostatni sukces piłkarzy z wyspy. Lata 60. to już dla zawodników z Béke tér raczej środek tabeli. W edycji pucharów 1958/59 mistrz MTK, zagrał słabo, po wyeliminowaniu [[Polonia Bytom (piłka nożna)|bytomskiej Polonii]] odpadli z [[BSC Young Boys|YB Berno]], które zrewanżowało się Węgrom z ubiegłoroczną porażkę z Vasasem. |
||
Linia 157: | Linia 146: | ||
Następny udany sezon w pucharach to 1961/62, gdy Újpesti Dózsa dotarł do półfinału [[Puchar Zdobywców Pucharów w piłce nożnej|Pucharu Zdobywców Pucharów]], a MTK do półfinału [[Puchar Miast Targowych|Pucharu Miast Targowych]]. Rok później "Fradi" doszli do półfinału [[Puchar Miast Targowych|PMT]], ulegając w nim Dinamu Zagrzeb |
Następny udany sezon w pucharach to 1961/62, gdy Újpesti Dózsa dotarł do półfinału [[Puchar Zdobywców Pucharów w piłce nożnej|Pucharu Zdobywców Pucharów]], a MTK do półfinału [[Puchar Miast Targowych|Pucharu Miast Targowych]]. Rok później "Fradi" doszli do półfinału [[Puchar Miast Targowych|PMT]], ulegając w nim Dinamu Zagrzeb |
||
W ligowej stawce od czasu do czasu w czołówce pojawiały się zespoły z prowincji. Oprócz [[Győri ETO FC|Győri Vasas ETO]], mocną pozycję miały klubyw wywodzące się z górniczych okolic. [[FC Tatabánya|Tatabányai Bányász SC]] przez wiele lat był mocnym średniakiem. Mocne były też zespoły w [[Komló]] ([[Komlói Bányász SK]]), [[Dorog]] – ([[Dorogi FC|Dorogi Bányász]]) czy [[Salgótarján]] ([[Salgótarjáni BTC|Salgótarjáni Bányász TC]]). Inne miasta z prowincji doczekały się silnych drużyn nieco później. Spektakularny sukces dla prowincji odniósł Győr, który zdobył tytuł w 1963 roku. Tamtego mistrzostwa nie traktuje się jednak jako pełnowartościowe. Sezon był właściwie rundą jesienną, gdyż powrócono do systemu radzieckiego, wiosna-jesień, w połowie 1963 roku. Do dziś ta kuriozalna decyzja |
W ligowej stawce od czasu do czasu w czołówce pojawiały się zespoły z prowincji. Oprócz [[Győri ETO FC|Győri Vasas ETO]], mocną pozycję miały klubyw wywodzące się z górniczych okolic. [[FC Tatabánya|Tatabányai Bányász SC]] przez wiele lat był mocnym średniakiem. Mocne były też zespoły w [[Komló]] ([[Komlói Bányász SK]]), [[Dorog]] – ([[Dorogi FC|Dorogi Bányász]]) czy [[Salgótarján]] ([[Salgótarjáni BTC|Salgótarjáni Bányász TC]]). Inne miasta z prowincji doczekały się silnych drużyn nieco później. Spektakularny sukces dla prowincji odniósł Győr, który zdobył tytuł w 1963 roku. Tamtego mistrzostwa nie traktuje się jednak jako pełnowartościowe. Sezon był właściwie rundą jesienną, gdyż powrócono do systemu radzieckiego, wiosna-jesień, w połowie 1963 roku. Do dziś ta kuriozalna decyzja jest poddawana krytyce. |
||
Do 1968 roku najwięcej w lidze do powiedzenia miał FTC i Vasas. "Fradi" zdobyli mistrza w sezonach 1962/63, 1964, 1967, 1968, "hutnicza" jedenastka w 1961, 1962, 1965, 1966. Oprócz tego w europejskich pucharach dobre występy notowały MTK i Újpesti Dózsa, będące w lidze najczęściej za czołową dwójką. |
Do 1968 roku najwięcej w lidze do powiedzenia miał FTC i Vasas. "Fradi" zdobyli mistrza w sezonach 1962/63, 1964, 1967, 1968, "hutnicza" jedenastka w 1961, 1962, 1965, 1966. Oprócz tego w europejskich pucharach dobre występy notowały MTK i Újpesti Dózsa, będące w lidze najczęściej za czołową dwójką. |
||
Linia 163: | Linia 152: | ||
Pucharowy sezon 1963/64 przyniósł pierwszy finał. Dotarło do niego MTK w [[Puchar Zdobywców Pucharów w piłce nożnej|Pucharze Zdobywców Pucharów]]. W finale minimalnie lepszy okazał się [[Sporting CP]]. |
Pucharowy sezon 1963/64 przyniósł pierwszy finał. Dotarło do niego MTK w [[Puchar Zdobywców Pucharów w piłce nożnej|Pucharze Zdobywców Pucharów]]. W finale minimalnie lepszy okazał się [[Sporting CP]]. |
||
Kolejna edycja pucharów 1964/65 przyniosła jeszcze większe sukcesy. Mistrz sezonu 1963 – [[Győri ETO FC|Győri Vasas]] doszedł aż do półfinału [[Liga Mistrzów UEFA|Pucharu Mistrzów]], jednak w drodze do niego przeciwnicy nie byli bardzo wymagający (Chemie Lipsk, Lokomotiw Sofia, AFC DWS). [[SL |
Kolejna edycja pucharów 1964/65 przyniosła jeszcze większe sukcesy. Mistrz sezonu 1963 – [[Győri ETO FC|Győri Vasas]] doszedł aż do półfinału [[Liga Mistrzów UEFA|Pucharu Mistrzów]], jednak w drodze do niego przeciwnicy nie byli bardzo wymagający (Chemie Lipsk, Lokomotiw Sofia, AFC DWS). [[SL Benfica]] pokazała jednak ile brakuje Győrowi do czołówki pokonując go 1:0 i 4:0 u siebie. |
||
FTC w tym czasie dokonuje największego sukcesu klubowego w węgierskiej piłce. Zdobył [[Puchar Miast Targowych]]. W finale pokonał w jednym wyjazdowym starciu sam [[Juventus F.C.]] (1:0). Na uwagę zasługuje fakt, że "Fradi" sami zgodzili się rozegrać jeden wyjazdowy mecz, na taką właśnie propozycję rywala chętnie przystali. Sukces ten osiągnęli w składzie : |
|||
Geczi, Novak, Horvath, Juhasz, Matrai, Orosz, Karaba, Varga, [[Flórián Albert|Albert]], Rakosi, Fenyvesi |
Geczi, Novak, Horvath, Juhasz, Matrai, Orosz, Karaba, Varga, [[Flórián Albert|Albert]], Rakosi, Fenyvesi |
||
Jedynie Honvéd odpadł od razu w [[Puchar Zdobywców Pucharów w piłce nożnej|PZP]]. |
Jedynie Honvéd odpadł od razu w [[Puchar Zdobywców Pucharów w piłce nożnej|PZP]]. |
||
Następny sezon okazał się ćwierćfinałowy, gdyż FTC w Pucharze Mistrzów, Honvéd w PZP i [[Újpest FC]] w PMT odpadły w ćwierćfinałach. |
Następny sezon okazał się ćwierćfinałowy, gdyż FTC w Pucharze Mistrzów, Honvéd w PZP i [[Újpest FC]] w PMT odpadły w ćwierćfinałach. |
||
Linia 183: | Linia 172: | ||
Bunda czyli, w języku węgierskim w skrócie przekupstwo. W latach 50. jeszcze nie odgrywały tak dużej roli, jednak z upływem lat stał się częstą praktyką w lidze socjalistycznych Węgier. Winny był wadliwy system nie tylko funkcjonowania piłki, ale również państwa. Piłkarze sprzedawali i kupowali mecze, a [[Magyar Labdarúgó Szövetség]] nie interweniował. Gdy jeden z kierowników drużyny poprosił kiedyś o to, został powiadomiony, żeby nie zajmował się takimi "śmiesznymi sprawami", a śledztwo przejęła prokuratura, która z powodów politycznych "ukręciła łeb sprawie". Wiadomo, że za korupcją w piłce mogli stać prezesi dużych zakładów pracy, którzy winę zepchnęli by na trenerów i zawodników, a to skompromitowałoby środowisko piłkarskie w oczach społeczeństwa i socjalistyczny model sportu wobec zachodnich rywali. |
Bunda czyli, w języku węgierskim w skrócie przekupstwo. W latach 50. jeszcze nie odgrywały tak dużej roli, jednak z upływem lat stał się częstą praktyką w lidze socjalistycznych Węgier. Winny był wadliwy system nie tylko funkcjonowania piłki, ale również państwa. Piłkarze sprzedawali i kupowali mecze, a [[Magyar Labdarúgó Szövetség]] nie interweniował. Gdy jeden z kierowników drużyny poprosił kiedyś o to, został powiadomiony, żeby nie zajmował się takimi "śmiesznymi sprawami", a śledztwo przejęła prokuratura, która z powodów politycznych "ukręciła łeb sprawie". Wiadomo, że za korupcją w piłce mogli stać prezesi dużych zakładów pracy, którzy winę zepchnęli by na trenerów i zawodników, a to skompromitowałoby środowisko piłkarskie w oczach społeczeństwa i socjalistyczny model sportu wobec zachodnich rywali. |
||
To był jeden powód, innym był czysty pragmatyzm. Obserwując rozgrywki ligowe można było ze zdziwieniem stwierdzić jak szybko drużyny zagrożone spadkiem zbierają punkty. "Mocny" prezes dużego przedsiębiorstwa, uważał za sprawę honoru utrzymanie sponsorowanego zespołu w lidze, więc sięgał do kieszeni i z państwowych pieniędzy płacił większe premie piłkarzom. Kierownicy drużyn, bądź sami piłkarze dogadywali się z drużynami, ze środka tabeli by "odpuszczały" i dzielili się premią z rywalami. Prezesi, często nie wiedzieli nawet o tym. Nie było takich rund ligowych, w których nie rozegrano by podejrzanych o "bundę" spotkań. Zespoły, które nie miały wiele pieniędzy, lub nie mogły kupować meczów, musiały być o wiele lepsze od przeciwników, żeby się utrzymać w lidze. [[FK 1899 Szeged|Szegedi EAC]], zespół akademicki nie miał pieniędzy, w [[ |
To był jeden powód, innym był czysty pragmatyzm. Obserwując rozgrywki ligowe można było ze zdziwieniem stwierdzić jak szybko drużyny zagrożone spadkiem zbierają punkty. "Mocny" prezes dużego przedsiębiorstwa, uważał za sprawę honoru utrzymanie sponsorowanego zespołu w lidze, więc sięgał do kieszeni i z państwowych pieniędzy płacił większe premie piłkarzom. Kierownicy drużyn, bądź sami piłkarze dogadywali się z drużynami, ze środka tabeli by "odpuszczały" i dzielili się premią z rywalami. Prezesi, często nie wiedzieli nawet o tym. Nie było takich rund ligowych, w których nie rozegrano by podejrzanych o "bundę" spotkań. Zespoły, które nie miały wiele pieniędzy, lub nie mogły kupować meczów, musiały być o wiele lepsze od przeciwników, żeby się utrzymać w lidze. [[FK 1899 Szeged|Szegedi EAC]], zespół akademicki nie miał pieniędzy, w [[Eger SE|Egri Dózsa]] grali milicjanci z tamtejszego komisariatu, oni nie mogli ustawiać wyników, gdyż to byłby już za duży skandal. Obie te drużyny nie miały osiągnięć w czasach komunistycznych. |
||
Kolejnym powodem był wspomniany system premii. Łatwo było podzielić się premiami za zwycięstwo, nie wypłacano stałych stawek od zajętego miejsca, co byłoby jakimś bodźcem do nie sprzedawania spotkań. Ustalano stawki premiowe za dodatkowe punkty, a gdy dana drużyna już taką ilość zdobyła, resztę spotkań najczęściej „oddawała” za pieniądze. Mówić o tym publicznie zaczęto na Węgrzech w latach 80. Wcześniej korupcja w piłce była tematem tabu. Mówić było można, ale trudniej było temu zaradzić. Można było tylko ograniczyć to zjawisko, gdyż w systemie komunistycznym całe amatorstwo było przecież iluzją. W 1977 r. sędzia przerwał mecz II ligowy z powodu „niepoważnej” gry. W I lidze, żaden by się nie odważył, zbyt możni sponsorzy stali za zespołami |
Kolejnym powodem był wspomniany system premii. Łatwo było podzielić się premiami za zwycięstwo, nie wypłacano stałych stawek od zajętego miejsca, co byłoby jakimś bodźcem do nie sprzedawania spotkań. Ustalano stawki premiowe za dodatkowe punkty, a gdy dana drużyna już taką ilość zdobyła, resztę spotkań najczęściej „oddawała” za pieniądze. Mówić o tym publicznie zaczęto na Węgrzech w latach 80. Wcześniej korupcja w piłce była tematem tabu. Mówić było można, ale trudniej było temu zaradzić. Można było tylko ograniczyć to zjawisko, gdyż w systemie komunistycznym całe amatorstwo było przecież iluzją. W 1977 r. sędzia przerwał mecz II ligowy z powodu „niepoważnej” gry. W I lidze, żaden by się nie odważył, zbyt możni sponsorzy stali za zespołami. |
||
=== Ostatnie sukcesy – słabi średniacy (1975-1989) === |
=== Ostatnie sukcesy – słabi średniacy (1975-1989) === |
||
W 1975 r. zakończył się okres ligowej dominacji milicyjnego Újpest Dózsa. Powoli zaczął się zmieniać też układ sił w klubowej piłce. Do głosu zaczęły dochodzić dwa kluby z prowincji, które miały oparcie w wielkich zakładach: [[Győri ETO FC|Rába ETO Győr]] i [[ |
W 1975 r. zakończył się okres ligowej dominacji milicyjnego Újpest Dózsa. Powoli zaczął się zmieniać też układ sił w klubowej piłce. Do głosu zaczęły dochodzić dwa kluby z prowincji, które miały oparcie w wielkich zakładach: [[Győri ETO FC|Rába ETO Győr]] i [[Fehérvár FC|Székesfehérvári Videoton]]. |
||
W sezonie 1975/76 mistrzostwo zdobył Ferencváros. Rok wcześniej, w maju 1975 roku grał on w Bazylei w finale [[Puchar Zdobywców Pucharów w piłce nożnej|Pucharu Zdobywców Pucharów]] z [[Dynamo Kijów|Dynamem Kijów]], w którym przegrał 0:3. W drodze do finału "Fradi" wyeliminowali [[Cardiff City F.C.|Cardiff City]], |
W sezonie 1975/76 mistrzostwo zdobył Ferencváros. Rok wcześniej, w maju 1975 roku grał on w Bazylei w finale [[Puchar Zdobywców Pucharów w piłce nożnej|Pucharu Zdobywców Pucharów]] z [[Dynamo Kijów|Dynamem Kijów]], w którym przegrał 0:3. W drodze do finału "Fradi" wyeliminowali [[Cardiff City F.C.|Cardiff City]], [[Liverpool F.C.|Liverpool]], [[Malmö FF]] i [[FK Crvena zvezda|Crvenę Zvezdę Belgrad]] |
||
Rok później ostatni tytuł wywalczył Vasas. Kolejne dwa sezony wygrał Újpest, w nieco zmienionym składzie w porównaniu do "magicznego" okresu. |
Rok później ostatni tytuł wywalczył Vasas. Kolejne dwa sezony wygrał Újpest, w nieco zmienionym składzie w porównaniu do "magicznego" okresu. |
||
Lata 80. to sukcesy Honvédu. Po 25 latach, ten legendarny klub znów zdominował rozgrywki ligowe, dzięki pracy trenerskiej Lajosa Tichego i grze gwiazd tamtego okresu, Illesa, |
Lata 80. to sukcesy Honvédu. Po 25 latach, ten legendarny klub znów zdominował rozgrywki ligowe, dzięki pracy trenerskiej Lajosa Tichego i grze gwiazd tamtego okresu, Illesa, Vinczego czy Detariego, na arenie międzynarodowej klub nie odniósł już jednak żadnych sukcesów. Rywalem "wojskowych" był w tym czasie Rába ETO Győr, który zdobył mistrzostwo kraju w sezonach 1981/82 i 1982/83. Jednak także i Rába ETO nie zwojował nic wielkiego w Europie. |
||
Brak tytułu mistrzowskiego powetował sobie za to Videoton, który w lidze plasował się tylko w górnej części tabeli. Miał w swym składzie jednak wielu dobrych zawodników. Potencjał ten został wykorzystany w edycji [[Liga Europy UEFA|Pucharu UEFA]] 1984/85. Gracze z [[Székesfehérvár]] doszli w niej do finału eliminując kolejno – [[Dukla Praga|Duklę Praga]], [[Paris Saint-Germain F.C.|Paris Saint-Germain]], [[FK Partizan|Partizan Belgrad]], [[Manchester United F.C.|Manchester United]] i [[FK Željezničar|Željezničara Sarajewo]]. Finał został rozstrzygnięty w pierwszym meczu. [[Real Madryt]] wygrał w [[Székesfehérvár]] 3:0 i drugi mecz w Madrycie był formalnością. Wygrali go, grający do końca, Węgrzy 1:0. Był to ostatni duży sukces klubowej piłki węgierskiej. |
Brak tytułu mistrzowskiego powetował sobie za to Videoton, który w lidze plasował się tylko w górnej części tabeli. Miał w swym składzie jednak wielu dobrych zawodników. Potencjał ten został wykorzystany w edycji [[Liga Europy UEFA|Pucharu UEFA]] 1984/85. Gracze z [[Székesfehérvár]] doszli w niej do finału eliminując kolejno – [[Dukla Praga|Duklę Praga]], [[Paris Saint-Germain F.C.|Paris Saint-Germain]], [[FK Partizan|Partizan Belgrad]], [[Manchester United F.C.|Manchester United]] i [[FK Željezničar|Željezničara Sarajewo]]. Finał został rozstrzygnięty w pierwszym meczu. [[Real Madryt]] wygrał w [[Székesfehérvár]]ze 3:0 i drugi mecz w Madrycie był formalnością. Wygrali go, grający do końca, Węgrzy 1:0. Był to ostatni duży sukces klubowej piłki węgierskiej. |
||
Warto jeszcze odnotować losy MTK w tym okresie. Po spadku z ligi w 1981 r. zespół ten po roku wrócił do elity, stopniowo odzyskując siły, aż w sezonie 1986/87 zdobył pierwsze od 29 lat mistrzostwo. Do upadku komunizmu na Węgrzech i w pierwszych latach przełomu na krajowym podwórku dominował Honvéd. |
Warto jeszcze odnotować losy MTK w tym okresie. Po spadku z ligi w 1981 r. zespół ten po roku wrócił do elity, stopniowo odzyskując siły, aż w sezonie 1986/87 zdobył pierwsze od 29 lat mistrzostwo. Do upadku komunizmu na Węgrzech i w pierwszych latach przełomu na krajowym podwórku dominował Honvéd. |
||
Linia 201: | Linia 190: | ||
'''Treningi na pół gwizdka''' |
'''Treningi na pół gwizdka''' |
||
Jeszcze z lat świetności pozostało przekonanie u piłkarzy węgierskich, że mają świetną technikę. W latach 60. zmieniły się na świecie metody treningu, a oni dalej nie chcąc się wysilać woleli na treningach żonglować i grać "w dziada". Trenowano średnio ok. półtorej godziny dziennie. Trener, który wymagał treningów tak jak na zachodzie, z reguły smutno kończył. Cała drużyna była przeciw niemu i musiał wcześniej, czy później odejść. Świat szedł do przodu, a nad Balatonem trenowano jak w latach 50. Nawet do dziś są odczuwalne skutki takiej postawy piłkarzy i systemu, który nie był w stanie tego zmienić. Jeszcze w latach 80. taka postawa pozwalała być kiepskim średniakiem, który dostanie się nawet na Mistrzostwa Świata (ostatnie – Meksyk 1986) |
Jeszcze z lat świetności pozostało przekonanie u piłkarzy węgierskich, że mają świetną technikę. W latach 60. zmieniły się na świecie metody treningu, a oni dalej nie chcąc się wysilać woleli na treningach żonglować i grać "w dziada". Trenowano średnio ok. półtorej godziny dziennie. Trener, który wymagał treningów tak jak na zachodzie, z reguły smutno kończył. Cała drużyna była przeciw niemu i musiał wcześniej, czy później odejść. Świat szedł do przodu, a nad Balatonem trenowano jak w latach 50. Nawet do dziś są odczuwalne skutki takiej postawy piłkarzy i systemu, który nie był w stanie tego zmienić. Jeszcze w latach 80. taka postawa pozwalała być kiepskim średniakiem, który dostanie się nawet na Mistrzostwa Świata (ostatnie – Meksyk 1986), ale później zarówno piłka klubowa i reprezentacyjna stała się słaba. |
||
=== Skansen – mocni słabiacy (1989-2010) === |
=== Skansen – mocni słabiacy (1989-2010) === |
||
Liga węgierska po przeobrażeniach ustrojowych nie zmieniła modelu funkcjonowania. Pozostały stare układy i dawni ludzie nie zainteresowani rozwojem piłki, lecz utrzymywaniem własnych stanowisk. W lidze pojawiły się nowe, silne, a niegdyś mało znaczące kluby, zawdzięczające swe sukcesy możnemu sponsorowi. Zjawisko częste w krajach byłego bloku socjalistycznego. Najgłośniejszym tego przykładem był [[Vác FC 1899|Vác FC]], który dzięki wsparciu firmy [[Samsung]] zdobył mistrzostwo kraju w sezonie 1993/94, a gdy wkrótce po tym klub stracił sponsora, równie szybko jak dołączył do czołówki, tak ją opuścił. Lata 90. to na początku dominacja Honvédu, powracającego do dawnej nazwy Kispest, później okres "Fradich". Jedynym sukcesem od 1989 roku, był awans Ferencvárosu do Ligi Mistrzów w sezonie 1995/96. W drugiej połowie lat 90. dominowała drużyna MTK, lecz bez żadnych sukcesów międzynarodowych. |
Liga węgierska po przeobrażeniach ustrojowych nie zmieniła modelu funkcjonowania. Pozostały stare układy i dawni ludzie nie zainteresowani rozwojem piłki, lecz utrzymywaniem własnych stanowisk. W lidze pojawiły się nowe, silne, a niegdyś mało znaczące kluby, zawdzięczające swe sukcesy możnemu sponsorowi. Zjawisko częste w krajach byłego bloku socjalistycznego. Najgłośniejszym tego przykładem był [[Vác FC 1899|Vác FC]], który dzięki wsparciu firmy [[Samsung]] zdobył mistrzostwo kraju w sezonie 1993/94, a gdy wkrótce po tym klub stracił sponsora, równie szybko jak dołączył do czołówki, tak ją opuścił. Lata 90. to na początku dominacja Honvédu, powracającego do dawnej nazwy Kispest, później okres "Fradich". Jedynym sukcesem od 1989 roku, był awans Ferencvárosu do Ligi Mistrzów w sezonie 1995/96. W drugiej połowie lat 90. dominowała drużyna MTK, lecz bez żadnych sukcesów międzynarodowych. |
||
Po 2000 roku zachwiana została dominacja Budapesztu (2000 r. – [[Dunaújváros]], 2002 – [[Zalaegerszeg]], 2005, 2006, 2007 – [[Debreczyn]]). Obecnie na Węgrzech dominuje drużyna [[Debreceni VSC]], a od 10 lat bezskutecznie tytuł próbuje odzyskać Újpest FC. W 2006 roku, po 104 sezonach nieprzerwanej gry w niej, po raz pierwszy w historii ligę opuścił FTC. Spadł nie za wyniki piłkarskie, gdyż ligę zakończył na 5. miejscu, lecz za przekroczone dopuszczalne zadłużenie. Słaba liga, straciła jeszcze dodatkowo na swej wartości przez to wydarzenie. Osłabieni kłopotami finansowymi "Fradi", dopiero po 3 sezonach powrócili do ekstraklasy, a przez ten czas do Debreczyna w walce o mistrzostwo dołączył Videoton. Drużyny stołeczne |
Po 2000 roku zachwiana została dominacja Budapesztu (2000 r. – [[Dunaújváros]], 2002 – [[Zalaegerszeg]], 2005, 2006, 2007 – [[Debreczyn]]). Obecnie na Węgrzech dominuje drużyna [[Debreceni VSC]], a od 10 lat bezskutecznie tytuł próbuje odzyskać Újpest FC. W 2006 roku, po 104 sezonach nieprzerwanej gry w niej, po raz pierwszy w historii ligę opuścił FTC. Spadł nie za wyniki piłkarskie, gdyż ligę zakończył na 5. miejscu, lecz za przekroczone dopuszczalne zadłużenie. Słaba liga, straciła jeszcze dodatkowo na swej wartości przez to wydarzenie. Osłabieni kłopotami finansowymi "Fradi", dopiero po 3 sezonach powrócili do ekstraklasy, a przez ten czas do Debreczyna w walce o mistrzostwo dołączył Videoton. Drużyny stołeczne przechodziły kryzys. W sezonie 2009/10 pierwszy raz w historii nikt z Budapesztu nie stanął na podium mistrzostw. Sytuacja ta powtórzyła się w sezonie 2011/12. |
||
=== |
=== Liga za czasów Orbana (od 2010) === |
||
Po sezonie 2014/15, aż 4 kluby (Győr, Nyregyhaza, Pecs, Kecskemet) nie uzyskały licencji na następny sezon, zdecydowano, że liga zostanie zmniejszona do 12 drużyn. Odtąd gra się 33 kolejki w trzech seriach spotkań pomiędzy każdą z ligowych drużyn. Po 2010 r. w lidze przestał dominować Debreczyn, na czoło wysunął się Videoton. Później palmę pierwszeństwa przechwycił Ferencváros, który jest nieprzerwanie mistrzem od 2019 r., ale w odróżnieniu od poprzednich lat regularnie gra w fazie grupowej europejskich pucharów przez co jest blisko 50 miejsca w klubowym rankingu UEFA, co jeszcze 10 lat wcześniej dla węgierskich klubów było nieosiągalne. Sama liga została wyniesiona osiągnięciami FTC na 25 miejsce w rankingu ligowym UEFA, niestety poza "Fradi" inne drużyny prezentują nadal kiepski poziom sportowy z poprzednich lat. |
|||
== Nowe stadiony == |
|||
Gdy w 2010 r. [[Viktor Orbán]] objął władzę na Węgrzech wiadomym było, że zaingeruje on w świat piłki nożnej. Nigdy nie ukrywał swojej pasji do tego sportu, sam grał kiedyś na poziomie III ligi. Sport zaczął uzyskiwać na Węgrzech coraz większe dotacje finansowe, a jego prestiż wzrósł do poziomu porównywalnego z czasami komunizmu. Wzrost nakładów finansowych znalazł odzwierciedlenie w wynikach sportu węgierskiego na letnich Igrzyskach Olimpijskich, jednak pomimo ciągłych prób nie poprawił poziomu piłki, szczególnie tej ligowej. Po 2010 r. wdrożono różne programy, dzięki którym kluby mogły uzyskać ogromne dofinansowania do budowy stadionów i budowy zaplecza infrastrukturalnego. Od 2015 r. roku ligę pomniejszono do 12 klubów i wprowadzono system 3 spotkań każdy z każdym (33 kolejki). Nowe stadiony oddały do użytku [[Groupama Aréna|FTC]] , [[Nagyerdei Stadion|DVSC]], DVTK - [[https://en.wikipedia.org/wiki/Di%C3%B3sgy%C5%91ri_Stadion]], MTK - [[https://en.wikipedia.org/wiki/Hidegkuti_N%C3%A1ndor_Stadion]],Felcsút - [[https://en.wikipedia.org/wiki/Pancho_Ar%C3%A9na]], Haladás [[https://en.wikipedia.org/wiki/Halad%C3%A1s_Sportkomplexum]]. Wkrótce oddane zostaną stadiony Videotonu i Vasasu. Planowana jest renowacja dalszych obiektów piłkarskich. Rozgrywki NB I toczyć się będą niebawem niemal w całości na nowych obiektach, ale za postępem infrastruktury nie poszedł postęp piłkarski. Kluby nadal nie odnoszą sukcesów, a liga stoczyła się poza 30-tkę w rankingu UEFA, spadając do poziomu ekstraklas z Mołdawii, Islandii, czy Finlandii. Każdy większy klub znalazł oparcie w państwowym przedsiębiorstwie (może poza Újpestem i Honvédem). Największymi możliwościami finansowymi dysponują Ferencváros i Videoton. One w ostatnich kilku latach odnoszą największe sukcesy na krajowym podwórku. |
|||
Od upadku komunizmu w zasadzie w węgierską piłkę nie inwestowano. Jedynymi w miarę nowoczesnymi stadionami ligowymi od 2001 roku dysponował Újpest (4 nowe zadaszone trybuny z krzesełkami) i od 2007 r. Győr -[[ETO Park]]. Pozostałe kluby miały z reguły owalne trybuny bez zadaszenia częściowo tylko pokryte krzesełkami. Infrastruktura w 2010 r. przypominała bardziej skansen z lat. 70 i 80. niż dzisiejsze realia. W 2010 r. premierem został [[Viktor Orbán]], znany z zamiłowania do piłki nożnej. W zasadzie od razu zaczął on inwestować w sport, głównie w stadiony piłkarskie na Węgrzech. Jego rząd dawał dotacje i korzystne warunki klubom w tym celu. Dość szybko powstały nowe stadiony, najważniejsze z nich to:[[Nagyerdei Stadion]] - w maju 2014 r. w Debreczynie, [[Groupama Aréna]] nowy obiekt "Fradich" - w sierpniu 2014 r., [[Hidegkuti Nándor Stadion]] - dla MTK w październiku 2016 r., [[Haladás Sportkomplexum]] - w listopadzie 2017 r. w Szombathely, [[DVTK Stadion]] - w maju 2018 r. w Miszkolcu, [[MOL Aréna Sóstó]] - w listopadzie 2018 r. w Szekesfehervarze, [[Illovszky Rudolf Stadion]] - dla Vasasa w lipcu 2019 r., [[Bozsik Aréna]] - dla Honvedu w marcu 2021 r. |
|||
Na otwartym w listopadzie 2019 r. w miejscu starego Népstadion [[Puskás Aréna]] od 2020 r. rozgrywane są finały [[Puchar Węgier w piłce nożnej|Pucharu Węgier]]. |
|||
Do symbolu urósł natomiast niepotrzebny stadion [[Pancho Aréna]] wybudowany w rodzinnej wsi Orbana [[Felcsút]] dla nowej siły węgierskiej piłki klubowej - [[Puskás Akadémia FC]]. Sam klub jak i stadion dla niego wywołują oskarżenia o nepotyzm jak i marnotrawstwo pieniędzy, gdyż na wsi liczącej mniej niż tysiąc mieszkańców, Orbán stworzył I ligowy klub ze stadionem na prawie 4 tys. miejsc. |
|||
== System rozgrywek == |
|||
Wszystkie kluby sponsorowane przez państwo są mniej lub bardziej powiązane z rządem. Sprawia to wrażenie, że nic w węgierskiej piłce nie może się wydarzyć bez akceptacji Orbána. Pogłębia to fakt, że prezesem [[Magyar Labdarúgó Szövetség|Węgierskiego Związku Piłki Nożnej]] i banku [[OTP Bank|OTP]], który sponsoruje rozgrywki jest Sándor Csányi [[https://en.wikipedia.org/wiki/S%C3%A1ndor_Cs%C3%A1nyi_(banker)]], przyjaciel premiera Węgier. Pomimo wielu prób nie ma do tej pory dobrych rozwiązań systemowych, które pozwoliłyby podnieść poziom piłki nożnej na Węgrzech. Rotacja kadr działaczy, którzy działają niewiele lepiej od poprzedników sprzed 2010 r. nie wystarczy aby fundamentalnie zmienić na lepsze węgierską piłkę. |
|||
Obecny format ligi obowiązuje od sezonu 1901. |
|||
Rozgrywki składają się z 33 kolejek spotkań rozgrywanych pomiędzy drużynami [[System kołowy|systemem kołowym]]. Każda para drużyn rozgrywa ze sobą dwa mecze – jeden w roli gospodarza, drugi jako goście. W trzecim kole drużyny losowo rozgrywają ze sobą mecze – 5 lub 6 u siebie oraz 6 lub 5 na wyjeździe. Od sezonu 2015/16 w lidze występuje 12 zespołów. W przeszłości liczba ta wynosiła od 5 do 18. Drużyna zwycięska za wygrany mecz otrzymuje 3 punkty (do sezonu 1993/94 2 punkty), 1 za remis oraz 0 za porażkę. |
|||
== Frekwencja == |
|||
Najpopularniejszym klubem Węgier był tradycyjnie FTC, którego największym rywalem stał się przez lata UTE. Sporo fanów miał też Honvéd i Vasas. MTK jak na sukcesy sportowe nie miał nigdy zbyt wielu kibiców po wojnie. Poza Budapesztem popularny jest Győri ETO FC oraz [[Debreceni VSC|DVSC]], [[Diósgyőri VTK|DVTK]], [[Pécsi Mecsek FC|PMFC]] i Videoton. Kluby te miały sporo fanów. Tłumy gromadziły mecze [[Zalaegerszegi TE FC|ZTE]] zaraz po awansie do I ligi po 1973 roku, popularnością cieszył się też [[Nyíregyháza Spartacus FC|Nyíregyházi Spartacus]], czy Békéscsaba. |
|||
Zajęcie pierwszego miejsca po ostatniej kolejce spotkań oznacza zdobycie tytułu Mistrzów Węgier w piłce nożnej. Mistrz zdobywa prawo gry w eliminacjach do [[Liga Mistrzów UEFA|Ligi Mistrzów UEFA]]. Druga oraz trzecia drużyna zdobywają możliwość gry w [[Liga Europy UEFA|Lidze Europy UEFA]]. W przypadku, w którym zdobywca [[Puchar Węgier w piłce nożnej|Pucharu Węgier]] zajmie pierwsze miejsce w lidze – możliwość gry w Lidze Europy otrzymuje również czwarta drużyna klasyfikacji końcowej. Zajęcie 2 ostatnich miejsc wiąże się ze spadkiem drużyn do [[1. deild Wysp Owczych|1. deild]]. |
|||
Średnia widzów w latach 50. i 60. sięgała ok. 15 000 na mecz (Ferencvaros przekraczał nieraz średnią 40 000), a później do 1989 r. wahała się między 7000 -10 000. Widownię napędzały derby stolicy organizowane na ogromnym stadionie narodowym ('''Népstadion)''', ściągające z reguły ponad 50 000 ludzi. Stołecznych derbów na '''Népstadionie''' zaprzestano, wraz ze spadkiem zainteresowania ligą w latach 80. |
|||
W latach 90. średnia widzów spadła do 4500–6000 na mecz. |
|||
Po 2000 r. nastąpiła prawdziwa katastrofa. Do 2006 r. średnia frekwencja wynosiła ok. 3000-4000 widzów na mecz, zaś w latach 2006-2011 spadła ona jeszcze bardziej do ok. 2500-3000. W sezonie 2011/2012 była najwyższa od dekady – wyniosła 3761 widzów. Liga jest słaba piłkarsko, są podejrzenia o korupcję, ludzie przestali się nią interesować. W Budapeszcie trochę widzów gromadzą mecze FTC (także w czasach II ligi) i DVTK, inne kluby mają widzów tylko, gdy walczą o mistrzostwo (ostatnio [[Debreceni VSC]], wcześniej [[Zalaegerszegi TE FC|Zalaegerszegi TE]]). Kilka większych miast nie ma I ligi (np: [[Segedyn|Szeged]]), co też wpływa negatywnie na widownię. |
|||
W przypadku zdobycia tej samej liczby punktów, klasyfikacja końcowa ustalana jest na podstawie wyniku dwumeczu pomiędzy drużynami, w następnej kolejności, w przypadku remisu – na podstawie różnicy bramek w pojedynku bezpośrednim, następnie na podstawie ogólnego bilansu bramkowego osiągniętego w sezonie, większej liczby bramek zdobytych oraz w ostateczności za pomocą losowania. |
|||
W 2014 r. oddane dwa nowe stadiony ligowe dla zespołów DVSC i FTC powinny powoli odwracać ten negatywny trend, choć duża część kibiców nie chce zaakceptować wprowadzonej przez rząd zasady, że każdy kto wchodzi na mecz musi mieć identyfikator i być zarejestrowany w systemie komputerowym. Planowane są także renowacje pozostałych obiektów ligowych przy wsparciu państwa. |
|||
Formuła ligi: |
|||
* oficjalny rekord frekwencji ligowej w jednym meczu |
|||
* [[Nemzeti Bajnokság I (1901)|1901]] – [[Nemzeti Bajnokság I (1905)|1905]]: rozgrywki ligowe w systemie wiosna-jesień, odpowiadające rokowi kalendarzowemu. |
|||
'''98 000''' – '''Nepstadion''' Ferencváros (jako Kinizsi) – Honvéd 27 marca 1955 (6. kolejka sezonu 1955). |
|||
* [[Nemzeti Bajnokság I (1906/1907)|1906/07]] – [[Nemzeti Bajnokság I (1949/1950)|1949/50]]: rozgrywki ligowe w systemie jesień-wiosna (Nie rozegrano sezonu 1906, lecz od razu 1906/07. Z powodu wojen nie odbyły się rozgrywki w sezonach 1914/15, 1915/16, 1944/45.). |
|||
* ligowy rekord średniej widzów w sezonie |
|||
* [[Nemzeti Bajnokság I (1950)|1950]] – [[Nemzeti Bajnokság I (1957)|1957]]: rozgrywki ligowe – na wzór radziecki – w systemie wiosna-jesień (Sezon 1956 przerwało Powstanie Węgierskie. W sezonach 1950 i 1957 rozegrano tylko po jednej rundzie.) |
|||
'''ok. 17 200''' – w sezonie 1955 sprzedano ponad 3 100 000 biletów na 182 spotkania. |
|||
* [[Nemzeti Bajnokság I (1957/1958)|1957/58]] – [[Nemzeti Bajnokság I (1962/1963)|1962/63]]: rozgrywki ligowe w systemie jesień-wiosna |
|||
* klubowy rekord średniej widzów w sezonie |
|||
* [[Nemzeti Bajnokság I (1963)|1963]] – [[Nemzeti Bajnokság I (1970)|1970]]: rozgrywki ligowe – po kuriozalnej decyzji władz, które stwierdziły, że lepiej pasuje do warunków klimatycznych na Węgrzech – w systemie wiosna-jesień (Sezon 1963 miał jedną rundę, a w sezonie 1970 drużyny podzielono na 2 grupy, o lokacie decydował mecz bezpośredni między zdobywcami identycznych miejsc w grupach.) |
|||
'''48 846''' Ferencvárosi TC w sezonie 1959/60 |
|||
* [[Nemzeti Bajnokság I (1970/1971)|1970/71]]: rozgrywki ligowe w systemie jesień-wiosna. |
|||
== Skład ligi w sezonie |
== Skład ligi w sezonie 2022/23 == |
||
{{Fb uczestnicy nagłówek |
|||
{|class="wikitable" |
|||
|uczestnicy1 = [[Nemzeti Bajnokság I (2021/2022)|poprzedniej edycji]] |
|||
|+'''OTP Bank Liga''' |
|||
}} |
|||
!Klub |
|||
{{Fb uczestnicy drużyna |t=Ferencváros |miejscowość=[[Budapeszt]]|miejsce=1|mistrz=y}} |
|||
!Miasto |
|||
{{Fb uczestnicy drużyna |t=Kisvárda |miejscowość=[[Kisvárda]]|miejsce=2}} |
|||
|- |
|||
{{Fb uczestnicy drużyna |t=Puskás |miejscowość=[[Felcsút]]|miejsce=3}} |
|||
|[[Debreceni VSC]] |
|||
{{Fb uczestnicy drużyna |t=Fehérvár |miejscowość=[[Székesfehérvár]]|miejsce=4}} |
|||
|[[Debreczyn]] |
|||
{{Fb uczestnicy drużyna |t=Újpest |miejscowość=[[Budapeszt]]|miejsce=5}} |
|||
|- |
|||
{{Fb uczestnicy drużyna |t=Paks |miejscowość=[[Paks]]|miejsce=6}} |
|||
|[[Diósgyőri VTK]] |
|||
{{Fb uczestnicy drużyna |t=Debrecen |miejscowość=[[Debreczyn]]|miejsce=7}} |
|||
|[[Miszkolc]] |
|||
{{Fb uczestnicy drużyna |t=Zalaegerszeg |miejscowość=[[Zalaegerszeg]]|miejsce=8}} |
|||
|- |
|||
{{Fb uczestnicy drużyna |t=Honvéd |miejscowość=[[Budapeszt]]|miejsce=9}} |
|||
|[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]] |
|||
{{Fb uczestnicy drużyna |t=Mezőkövesd-Zsóry |miejscowość=[[Mezőkövesd]]|miejsce=10}} |
|||
|[[Budapeszt]] |
|||
{{Fb uczestnicy spadek|nagłówek=[[Nemzeti Bajnokság I (2021/2022)|NB I 2021/2022]]}} |
|||
|- |
|||
{{Fb uczestnicy drużyna |t=MTK Budapest |miejscowość=[[Budapeszt]]|miejsce=11}} |
|||
|[[Gyirmót FC]] |
|||
{{Fb uczestnicy drużyna |t=Gyirmót |miejscowość=[[Győr]]|miejsce=12}} |
|||
|[[Győr]] |
|||
{{Fb uczestnicy awans |nagłówek=[[Nemzeti Bajnokság II (2021/2022)|NB II 2021/2022]]}} |
|||
|- |
|||
{{Fb uczestnicy drużyna |t=Vasas |miejscowość=[[Budapeszt]]|miejsce=1}} |
|||
|[[Szombathelyi Haladás|Haladás]] |
|||
{{Fb uczestnicy drużyna |t=Kecskemét |miejscowość=[[Kecskemét]]|miejsce=2}} |
|||
|[[Szombathely]] |
|||
{{Fb uczestnicy stopka |miejscowość=y}} |
|||
|- |
|||
|[[Budapest Honvéd FC|Honvéd]] |
|||
== Lista sezonów == |
|||
|[[Budapeszt]] |
|||
{{osobny artykuł|Mistrzostwa Węgier w piłce nożnej mężczyzn}} |
|||
|- |
|||
|[[Mezőkövesd-Zsóry SE]] |
|||
|[[Mezőkövesd]] |
|||
|- |
|||
|[[MTK Budapest FC|MTK]] |
|||
|[[Budapeszt]] |
|||
|- |
|||
|[[Paksi FC|MVM-Paksi FC]] |
|||
|[[Paks]] |
|||
|- |
|||
|[[Újpest FC]] |
|||
|[[Budapeszt]] |
|||
|- |
|||
|[[Vasas SC (piłka nożna)|Vasas]] |
|||
|[[Budapeszt]] |
|||
|- |
|||
|[[Videoton FC]] |
|||
|[[Székesfehérvár]] |
|||
|} |
|||
== Statystyka == |
|||
== Mistrzowie i pozostali medaliści == |
|||
=== Tabela medalowa === |
|||
{{Rozgrywki statystyki start|1}} |
|||
Mistrzostwo Węgier zostało do tej pory zdobyte przez 14 różnych drużyn. |
|||
{{Rozgrywki statystyki nazwa |1 |'''Nemzeti Bajnokság I (NB I)'''}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1901)|1901]] |1 |B00 |FFF |1 |'''[[Budapesti TC]]''' |[[Magyar MÚE|Magyar ÚE]] |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferenczvárosi TC]] |17 |{{flaga|HUN|1867}} [[Miltiades Manno]] ([[Budapesti TC]]) |5 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1902)|1902]] |1 |B00 |FFF |2 |'''[[Budapesti TC]]''' |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferenczvárosi TC]] |[[33 FC]] |10 |{{flaga|HUN|1867}} [[Miltiades Manno]] ([[Budapesti TC]]) |5 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1903)|1903]] |1 |008241 |FFFFFF |1 |'''[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferenczvárosi TC]]''' |[[Budapesti TC]] |[[MTK Budapest FC|MTK]] |15 |{{flaga|HUN|1867}} [[Jenő Károly]] ([[MTK Budapest FC|MTK]]) |8 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1904)|1904]] |1 |094B9B |FFFFFF |1 |'''[[MTK Budapest FC|MTK]]''' |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferenczvárosi TC]] |[[Budapesti TC]] |12 |{{flaga|HUN|1867}} [[József Pokorny]] ([[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferenczvárosi TC]]) |9 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1905)|1905]] |1 |008241 |FFFFFF |2 |'''[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferenczvárosi TC]]''' |[[Budapesti Postás SE|Postások SE]] |[[MTK Budapest FC|MTK]] |15 |{{flaga|HUN|1867}} [[Jenő Károly]] ([[MTK Budapest FC|MTK]]) |9 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1906/1907)|1906/07]] |1 |008241 |FFFFFF |3 |'''[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferenczvárosi TC]]''' |[[Magyar AC]] |[[MTK Budapest FC|MTK]] |21 |{{flaga|HUN|1867}} [[Béla Kelemen]] ([[Magyar AC]]) |8 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1907/1908)|1907/08]] |1 |094B9B |FFFFFF |2 |'''[[MTK Budapest FC|MTK]]''' |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferenczvárosi TC]] |[[Magyar AC]] |21 |{{flaga|HUN|1867}} [[Gyula Vangel]] ([[Magyar AC]]) |9 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1908/1909)|1908/09]] |1 |008241 |FFFFFF |4 |'''[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferenczvárosi TC]]''' |[[Magyar AC]] |[[Budapesti TC]] |30 |{{flaga|HUN|1867}} [[Imre Schlosser]] ([[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferenczvárosi TC]]) |9 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1909/1910)|1909/10]] |1 |008241 |FFFFFF |5 |'''[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferenczvárosi TC]]''' |[[MTK Budapest FC|MTK]] |[[Nemzeti SC]] |18 |{{flaga|HUN|1867}} [[Imre Schlosser]] ([[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferenczvárosi TC]]) |9 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1910/1911)|1910/11]] |1 |008241 |FFFFFF |6 |'''[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferenczvárosi TC]]''' |[[MTK Budapest FC|MTK]] |[[Törekvés SE]] |38 |{{flaga|HUN|1867}} [[Imre Schlosser]] ([[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferenczvárosi TC]]) |10 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1911/1912)|1911/12]] |1 |008241 |FFFFFF |7 |'''[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferenczvárosi TC]]''' |[[MTK Budapest FC|MTK]] |[[Budapesti AK]] |34 |{{flaga|HUN|1867}} [[Imre Schlosser]] ([[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferenczvárosi TC]]) |10 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1912/1913)|1912/13]] |1 |008241 |FFFFFF |8 |'''[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferenczvárosi TC]]''' |[[MTK Budapest FC|MTK]] |[[Budapesti TC]] |33 |{{flaga|HUN|1867}} [[Imre Schlosser]] ([[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferenczvárosi TC]]) |10 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1913/1914)|1913/14]] |1 |094B9B |FFFFFF |3 |'''[[MTK Budapest FC|MTK]]''' |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferenczvárosi TC]] |[[Törekvés SE]] |21 |{{flaga|HUN|1867}} [[Imre Schlosser]] ([[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferenczvárosi TC]]) |10 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |1915-1916 | |FFFFFF |FFFFFF |||||| Mistrzostwa nieoficjalne (1914j, 1915w, 1915j) z powodu I wojny światowej|12-14 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1916/1917)|1916/17]] |1 |094B9B |FFFFFF |4 |'''[[MTK Budapest FC|MTK]]''' |[[Törekvés SE]] |[[Újpest FC|Újpesti TE]] |38 |{{flaga|HUN|1867}} [[Imre Schlosser]] ([[MTK Budapest FC|MTK]]) |12 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1917/1918)|1917/18]] |1 |094B9B |FFFFFF |5 |'''[[MTK Budapest FC|MTK]]''' |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferenczvárosi TC]] |[[Törekvés SE]] |46 |{{flaga|HUN|1867}} [[Alfréd Schaffer]] ([[MTK Budapest FC|MTK]]) |12 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1918/1919)|1918/19]] |1 |094B9B |FFFFFF |6 |'''[[MTK Budapest FC|MTK]]''' |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferenczvárosi TC]] |[[Újpest FC|Újpesti TE]] |41 |{{flaga|HUN|1919}} [[Alfréd Schaffer]] ([[MTK Budapest FC|MTK]]) |12 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1919/1920)|1919/20]] |1 |094B9B |FFFFFF |7 |'''[[MTK Budapest FC|MTK]]''' |[[Budapest Honvéd FC|Kispesti AC]] |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferenczvárosi TC]] |28 |{{flaga|HUN|1918}} [[György Orth]] ([[MTK Budapest FC|MTK]]) |15 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1920/1921)|1920/21]] |1 |094B9B |FFFFFF |8 |'''[[MTK Budapest FC|MTK]]''' |[[Újpest FC|Újpesti TE]] |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]] |21 |{{flaga|HUN|1918}} [[György Orth]] ([[MTK Budapest FC|MTK]]) |13 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1921/1922)|1921/22]] |1 |094B9B |FFFFFF |9 |'''[[MTK Budapest FC|MTK]]''' |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]] |[[Újpest FC|Újpesti TE]] |26 |{{flaga|HUN|1918}} [[György Orth]] ([[MTK Budapest FC|MTK]]) |12 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1922/1923)|1922/23]] |1 |094B9B |FFFFFF |10 |'''[[MTK Budapest FC|MTK]]''' |[[Újpest FC|Újpesti TE]] |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]] |25 |{{flaga|HUN|1918}} [[István Priboj]] ([[Újpest FC|Újpesti TE]]) |12 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1923/1924)|1923/24]] |1 |094B9B |FFFFFF |11 |'''[[MTK Budapest FC|MTK]]''' |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]] |[[Újpest FC|Újpesti TE]] |15 |{{flaga|HUN|1918}} [[József Jeszmás]] ([[Újpest FC|Újpesti TE]]) |12 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1924/1925)|1924/25]] |1 |094B9B |FFFFFF |12 |'''[[MTK Budapest FC|MTK]]''' |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]] |[[Vasas FC|Vasasok SC]] |21 |{{flaga|HUN|1918}} [[György Molnár (piłkarz)|György Molnár]] ([[MTK Budapest FC|MTK]]) |12 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1925/1926)|1925/26]] |1 |008241 |FFFFFF |9 |'''[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]]''' |[[MTK Budapest FC|MTK]] |[[Vasas FC|Vasasok SC]] |29 |{{flaga|HUN|1918}} [[József Takács (ur. 1904)|József Takács II]] ([[Vasas FC|Vasasok SC]]) |12 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki nazwa |1 |'''Professzionális Labdarúgó-alszövetség (PLASZ I. osztály)'''}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1926/1927)|1926/27]] |1 |008241 |FFFFFF |10 |'''[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi FC]]''' |[[Újpest FC]] |[[MTK Budapest FC|Hungária FC]] |14 |{{flaga|HUN|1918}} [[László Horváth (ur. 1901)|László Horváth]] ([[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi FC]]/[[III. Kerületi TUE|III. kerületi TVAC]]) |10 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1927/1928)|1927/28]] |1 |008241 |FFFFFF |11 |'''[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi FC]]''' |[[MTK Budapest FC|Hungária FC]] |[[Újpest FC]] |31 |{{flaga|HUN|1918}} [[József Takács (ur. 1904)|József Takács II]] ([[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi FC]]) |12 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1928/1929)|1928/29]] |1 |094B9B |FFFFFF |13 |'''[[MTK Budapest FC|Hungária FC]]''' |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi FC]] |[[Újpest FC]] |41 |{{flaga|HUN|1918}} [[József Takács (ur. 1904)|József Takács II]] ([[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi FC]]) |12 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1929/1930)|1929/30]] |1 |7700DD |FFFFFF |1 |'''[[Újpest FC]]''' |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi FC]] |[[MTK Budapest FC|Hungária FC]] |40 |{{flaga|HUN|1918}} [[József Takács (ur. 1904)|József Takács II]] ([[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi FC]]) |12 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1930/1931)|1930/31]] |1 |7700DD |FFFFFF |2 |'''[[Újpest FC]]''' |[[MTK Budapest FC|Hungária FC]] |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi FC]] |20 |{{flaga|HUN|1918}} [[Jenő Vincze]] ([[Bocskay FC]]) |12 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1931/1932)|1931/32]] |1 |008241 |FFFFFF |12 |'''[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi FC]]''' |[[Újpest FC]] |[[MTK Budapest FC|Hungária FC]] |42 |{{flaga|HUN|1918}} [[József Takács (ur. 1904)|József Takács II]] ([[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi FC]]) |12 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1932/1933)|1932/33]] |1 |7700DD |FFFFFF |3 |'''[[Újpest FC]]''' |[[MTK Budapest FC|Hungária FC]] |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi FC]] |31 |{{flaga|HUN|1918}} [[Pál Jávor]] ([[Újpest FC]]) |12 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1933/1934)|1933/34]] |1 |008241 |FFFFFF |13 |'''[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi FC]]''' |[[Újpest FC]] |[[Bocskay FC]] |27 |{{flaga|HUN|1918}} [[Géza Toldi]] ([[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi FC]]) |12 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1934/1935)|1934/35]] |1 |7700DD |FFFFFF |4 |'''[[Újpest FC]]''' |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi FC]] |[[MTK Budapest FC|Hungária FC]] |23 |{{flaga|HUN|1918}} [[László Cseh (piłkarz)|László Cseh II]] ([[MTK Budapest FC|Hungária FC]]) |12 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki nazwa |1 |'''Nemzeti Bajnokság I (NB I)'''}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1935/1936)|1935/36]] |1 |094B9B |FFFFFF |14 |'''[[MTK Budapest FC|Hungária FC]]''' |[[Újpest FC]] |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi FC]] |36 |{{flaga|HUN|1918}} [[György Sárosi]] ([[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi FC]]) |14 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1936/1937)|1936/37]] |1 |094B9B |FFFFFF |15 |'''[[MTK Budapest FC|Hungária FC]]''' |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi FC]] |[[Újpest FC]] |36 |{{flaga|HUN|1918}} [[László Cseh (piłkarz)|László Cseh II]] ([[MTK Budapest FC|Hungária FC]]) |14 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1937/1938)|1937/38]] |1 |008241 |FFFFFF |14 |'''[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi FC]]''' |[[Újpest FC]] |[[MTK Budapest FC|Hungária FC]] |31 |{{flaga|HUN|1918}} [[Gyula Zsengellér]] ([[Újpest FC]]) |14 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1938/1939)|1938/39]] |1 |7700DD |FFFFFF |5 |'''[[Újpest FC]] ''' |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi FC]] |[[MTK Budapest FC|Hungária FC]] |56 |{{flaga|HUN|1918}} [[Gyula Zsengellér]] ([[Újpest FC]]) |14 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1939/1940)|1939/40]] |1 |008241 |FFFFFF |15 |'''[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi FC]]''' |[[MTK Budapest FC|Hungária FC]] |[[Újpest FC]] |23 |{{flaga|HUN|1918}} [[György Sárosi]] ([[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi FC]]) |14 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1940/1941)|1940/41]] |1 |008241 |FFFFFF |16 |'''[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi FC]]''' |[[Újpest FC]] |[[Szegedi AK]] |29 |{{flaga|HUN|1918}} [[György Sárosi]] ([[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi FC]]) |14 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1941/1942)|1941/42]] |1 |FF0016 |4014AB |1 |'''[[Csepel SC|Weisz Manfréd FC Csepel]]''' |[[Újpest FC]] |[[Szolnoki MÁV FC|Szolnoki MÁV]] |35 |{{flaga|HUN|1918}} [[György Kalmár]] ([[Szegedi AK]]) |16 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1942/1943)|1942/43]] |1 |FF0016 |4014AB |2 |'''[[Csepel SC|Weisz Manfréd FC Csepel]]''' |[[Nagyváradi AC]]<ref>Wielki Waradyn od 1944 roku w granicach Rumunii. Klub od 1945 roku jako Clubul Sportiv Libertatea brał udział w lidze rumuńskiej. W 1948 roku zmienił nazwę na Întreprinderea Comunala.</ref> |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi FC]] |26 |{{flaga|HUN|1918}} [[Jenő Jenőfi]] ([[Vasas FC|Vasas SC]])<br />{{flaga|HUN|1918}} [[Gyula Zsengellér]] ([[Újpest FC]]) |16 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1943/1944)|1943/44]] |1 |228b22 |FFFFFF |1 |'''[[Nagyváradi AC]]''' |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi FC]] |[[CFR 1907 Cluj|Kolozsvári AC]]<ref>Kluż od 1944 roku w granicach Rumunii. Klub od 1945 roku jako Ferar Cluj brał udział w lidze rumuńskiej, a w 1948 roku połączył się z [[CFR 1907 Cluj|CFR Cluj]].</ref> |33 |{{flaga|HUN|1918}} [[Gyula Zsengellér]] ([[Újpest FC]]) |16 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |1944/45| |FFFFFF |FFFFFF | | | | | | Rozgrywki niedokończone po rundzie jesiennej z powodu II wojny światowej|12 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1945)|1945]] |1 |7700DD |FFFFFF |6 |'''[[Újpest FC|Újpesti TE]]''' |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]] |[[Csepel SC|Csepeli MTK]] |36 |{{flaga|HUN|1918}} [[Gyula Zsengellér]] ([[Újpest FC|Újpesti TE]]) |12 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1945/1946)|1945/46]] |1 |7700DD |FFFFFF |7 |'''[[Újpest FC|Újpesti TE]]''' |[[Vasas FC|Vasas SC]] |[[Csepel SC|Csepeli MTK]] |66 |{{flaga|HUN|1946}} [[Ferenc Deák (ur. 1922)|Ferenc Deák]] ([[Szentlőrinci SE|Szentlőrinc]]) |28 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1946/1947)|1946/47]] |1 |7700DD |FFFFFF |8 |'''[[Újpest FC|Újpesti TE]]''' |[[Budapest Honvéd FC|Kispesti AC]] |[[Vasas FC|Vasas SC]] |48 |{{flaga|HUN|1946}} [[Ferenc Deák (ur. 1922)|Ferenc Deák]] ([[Szentlőrinci SE|Szentlőrinci AC Barátság]]) |16 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1947/1948)|1947/48]] |1 |FF0016 |4014AB |3 |'''[[Csepel SC|Csepeli MTK]]''' |[[Vasas FC|Vasas SC]] |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]] |50 |{{flaga|HUN|1946}} [[Ferenc Puskás]] ([[Budapest Honvéd FC|Kispesti AC]]) |17 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1948/1949)|1948/49]] |1 |008241 |FFFFFF |17 |'''[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]]''' |[[MTK Budapest FC|MTK]] |[[Budapest Honvéd FC|Kispesti AC]] |59 |{{flaga|HUN|1946}} [[Ferenc Deák (ur. 1922)|Ferenc Deák]] ([[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]]) |16 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1949/1950)|1949/50]] |1 |D70017 |000000 |1 |'''[[Budapest Honvéd FC|Honvéd SE]]''' |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|ÉDOSZ SE]] |[[MTK Budapest FC|Textiles SE]] |31 |{{flaga|HUN|1949}} [[Ferenc Puskás]] ([[Budapest Honvéd FC|Honvéd SE]]) |16 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1950)|1950]] |1 |D70017 |000000 |2 |'''[[Budapest Honvéd FC|Budapesti Honvéd SE]]''' |[[MTK Budapest FC|Textiles SE]] |[[Újpest FC|Dózsa SE]] |25 |{{flaga|HUN|1949}} [[Ferenc Puskás]] ([[Budapest Honvéd FC|Budapesti Honvéd SE]]) |16 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1951)|1951]] |1 |B00 |FFFFFF |16 |'''[[MTK Budapest FC|Budapesti Bástya]]''' |[[Budapest Honvéd FC|Budapesti Honvéd SE]] |[[Újpest FC|Budapesti Dózsa]] |30 |{{flaga|HUN|1949}} [[Sándor Kocsis]] ([[Budapest Honvéd FC|Budapesti Honvéd SE]]) |14 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1952)|1952]] |1 |D70017 |000000 |3 |'''[[Budapest Honvéd FC|Budapesti Honvéd SE]]''' |[[MTK Budapest FC|Budapesti Bástya]] |[[Újpest FC|Budapesti Dózsa]] |36 |{{flaga|HUN|1949}} [[Sándor Kocsis]] ([[Budapest Honvéd FC|Budapesti Honvéd SE]]) |14 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1953)|1953]] |1 |B00 |FFFFFF |17 |'''[[MTK Budapest FC|Budapesti Vörös Lobogó]]''' |[[Budapest Honvéd FC|Budapesti Honvéd SE]] |[[Vasas FC|Budapesti Vasas]] |27 |{{flaga|HUN|1949}} [[Ferenc Puskás]] ([[Budapest Honvéd FC|Budapesti Honvéd SE]]) |14 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1954)|1954]] |1 |D70017 |000000 |4 |'''[[Budapest Honvéd FC|Budapesti Honvéd SE]]''' |[[MTK Budapest FC|Budapesti Vörös Lobogó]] |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Budapesti Kinizsi]] |33 |{{flaga|HUN|1949}} [[Sándor Kocsis]] ([[Budapest Honvéd FC|Budapesti Honvéd SE]]) |14 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1955)|1955]] |1 |D70017 |000000 |5 |'''[[Budapest Honvéd FC|Budapesti Honvéd]]''' |[[MTK Budapest FC|Budapesti Vörös Lobogó]] |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Budapesti Kinizsi]] |20 |{{flaga|HUN|1949}} [[Zoltán Czibor]] ([[Budapest Honvéd FC|Budapesti Honvéd]])<br />{{flaga|HUN|1949}} [[Ferenc Machos]] ([[Budapest Honvéd FC|Budapesti Honvéd]]) |14 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |1956 | |FFFFFF |FFFFFF | | | | | |sezonu nie dokończono z powodu [[Powstanie węgierskie 1956|powstania węgierskiego]]|12 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1957)|1957]] |1 |EC1C2A |005FAF |1 |'''[[Vasas FC|Vasas SC]]''' |[[MTK Budapest FC|MTK]] |[[Újpest FC|Újpesti Dózsa SC]] |17 |{{flaga|HUN|1957}} [[Gyula Szilágyi]] ([[Vasas FC|Vasas SC]]) |12 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1957/1958)|1957/58]] |1 |094B9B |FFFFFF |18 |'''[[MTK Budapest FC|MTK]]''' |[[Budapest Honvéd FC|Budapesti Honvéd SE]] |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]] |16 |{{flaga|HUN|1957}} [[Zoltán Friedmanszky]] ([[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]])<br />{{flaga|HUN|1957}} [[János Molnár]] ([[MTK Budapest FC|MTK]]) |14 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1958/1959)|1958/59]] |1 |FF0016 |4014AB |4 |'''[[Csepel SC]]''' |[[MTK Budapest FC|MTK]] |[[Budapest Honvéd FC|Budapesti Honvéd SE]] |15 |{{flaga|HUN|1957}} [[Róbert Kisuczky]] ([[Csepel SC]])<br />{{flaga|HUN|1957}} [[Tivadar Monostori]] ([[Dorogi FC]])<br />{{flaga|HUN|1957}} [[Lajos Tichy]] ([[Budapest Honvéd FC|Budapesti Honvéd SE]]) |14 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1959/1960)|1959/60]] |1 |7700DD |FFFFFF |9 |'''[[Újpest FC|Újpesti Dózsa SC]]''' |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]] |[[Vasas FC|Vasas SC]] |27 |{{flaga|HUN|1957}} [[Flórián Albert]] ([[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]]) |14 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1960/1961)|1960/61]] |1 |EC1C2A |005FAF |2 |'''[[Vasas FC|Vasas SC]]''' |[[Újpest FC|Újpesti Dózsa SC]] |[[MTK Budapest FC|MTK]] |21 |{{flaga|HUN|1957}} [[Flórián Albert]] ([[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]])<br />{{flaga|HUN|1957}} [[Lajos Tichy]] ([[Budapest Honvéd FC|Budapesti Honvéd SE]]) |14 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1961/1962)|1961/62]] |1 |EC1C2A |005FAF |3 |'''[[Vasas FC|Vasas SC]]''' |[[Újpest FC|Újpesti Dózsa SC]] |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]] |23 |{{flaga|HUN|1957}} [[Lajos Tichy]] ([[Budapest Honvéd FC|Budapesti Honvéd SE]]) |14 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1962/1963)|1962/63]] |1 |008241 |FFFFFF |18 |'''[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]]''' |[[MTK Budapest FC|MTK]] |[[Újpest FC|Újpesti Dózsa SC]] |23 |{{flaga|HUN|1957}} [[Ferenc Bene]] ([[Újpest FC|Újpesti Dózsa SC]] |14 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1963)|1963]] |1 |EC1C2A |005FAF |1 |'''[[Győri ETO FC|Győri Vasas ETO]]''' |[[Budapest Honvéd FC|Budapesti Honvéd SE]] |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]] |13 |{{flaga|HUN|1957}} [[Lajos Tichy]] ([[Budapest Honvéd FC|Budapesti Honvéd SE]]) |14 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1964)|1964]] |1 |008241 |FFFFFF |19 |'''[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]]''' |[[Budapest Honvéd FC|Budapesti Honvéd SE]] |[[FC Tatabánya|Tatabányai Bányász SC]] |28 |{{flaga|HUN|1957}} [[Lajos Tichy]] ([[Budapest Honvéd FC|Budapesti Honvéd SE]])<br />{{flaga|HUN|1957}} [[Ferenc Bene]] ([[Újpest FC|Újpesti Dózsa SC]]) |14 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1965)|1965]] |1 |EC1C2A |005FAF |4 |'''[[Vasas FC|Vasas SC]]''' |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]] |[[Újpest FC|Újpesti Dózsa SC]] |27 |{{flaga|HUN|1957}} [[Flórián Albert]] ([[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]]) |14 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1966)|1966]] |1 |EC1C2A |005FAF |5 |'''[[Vasas FC|Vasas SC]]''' |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]] |[[FC Tatabánya|Tatabányai Bányász SC]] |25 |{{flaga|HUN|1957}} [[János Farkas]] ([[Vasas FC|Vasas SC]]) |14 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1967)|1967]] |1 |008241 |FFFFFF |20 |'''[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]]''' |[[Újpest FC|Újpesti Dózsa SC]] |[[Győri ETO FC|Győri Vasas ETO]] |36 |{{flaga|HUN|1957}} [[Antal Dunai|Antal Dunai II]] ([[Újpest FC|Újpesti Dózsa SC]]) |16 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1968)|1968]] |1 |008241 |FFFFFF |21 |'''[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]]''' |[[Újpest FC|Újpesti Dózsa SC]] |[[Vasas FC|Vasas SC]] |31 |{{flaga|HUN|1957}} [[Antal Dunai|Antal Dunai II]] ([[Újpest FC|Újpesti Dózsa SC]]) |16 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1969)|1969]] |1 |7700DD |FFFFFF |10 |'''[[Újpest FC|Újpesti Dózsa SC]]''' |[[Budapest Honvéd FC|Budapesti Honvéd SE]] |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]] |27 |{{flaga|HUN|1957}} [[Ferenc Bene]] ([[Újpest FC|Újpesti Dózsa SC]]) |16 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1970)|1970]] |1 |7700DD |FFFFFF |11 |'''[[Újpest FC|Újpesti Dózsa SC]]''' |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]] |[[Budapest Honvéd FC|Budapesti Honvéd SE]] |14 |{{flaga|HUN|1957}} [[Antal Dunai|Antal Dunai II]] ([[Újpest FC|Újpesti Dózsa SC]]) |16 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1970/1971)|1970/71]] |1 |7700DD |FFFFFF |12 |'''[[Újpest FC|Újpesti Dózsa SC]]''' |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]] |[[Vasas FC|Vasas SC]] |25 |{{flaga|HUN|1957}} [[Mihály Kozma]] ([[Budapest Honvéd FC|Budapesti Honvéd SE]]) |16 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1971/1972)|1971/72]] |1 |7700DD |FFFFFF |13 |'''[[Újpest FC|Újpesti Dózsa SC]]''' |[[Budapest Honvéd FC|Budapesti Honvéd SE]] |[[Salgótarjáni BTC|Salgótarjáni Bányász TC]] |29 |{{flaga|HUN|1957}} [[Ferenc Bene]] ([[Újpest FC|Újpesti Dózsa SC]]) |16 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1972/1973)|1972/73]] |1 |7700DD |FFFFFF |14 |'''[[Újpest FC|Újpesti Dózsa SC]]''' |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]] |[[Vasas FC|Vasas SC]] |23 |{{flaga|HUN|1957}} [[Ferenc Bene]] ([[Újpest FC|Újpesti Dózsa SC]]) |16 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1973/1974)|1973/74]] |1 |7700DD |FFFFFF |15 |'''[[Újpest FC|Újpesti Dózsa SC]]''' |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]] |[[Győri ETO FC|Rába Vasas ETO]] |27 |{{flaga|HUN|1957}} [[Mihály Kozma]] ([[Budapest Honvéd FC|Budapesti Honvéd SE]]) |16 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1974/1975)|1974/75]] |1 |7700DD |FFFFFF |16 |'''[[Újpest FC|Újpesti Dózsa SC]]''' |[[Budapest Honvéd FC|Budapesti Honvéd SE]] |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]] |20 |{{flaga|HUN|1957}} [[Mihály Kozma]] ([[Budapest Honvéd FC|Budapesti Honvéd SE]])<br />{{flaga|HUN|1957}} [[Ferenc Bene]] ([[Újpest FC|Újpesti Dózsa SC]]) |15 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1975/1976)|1975/76]] |1 |008241 |FFFFFF |22 |'''[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]]''' |[[Videoton FC|Videoton SC]] |[[Újpest FC|Újpesti Dózsa SC]] |19 |{{flaga|HUN|1957}} [[László Fazekas]] ([[Újpest FC|Újpesti Dózsa SC]]) |16 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1976/1977)|1976/77]] |1 |EC1C2A |005FAF |6 |'''[[Vasas FC|Vasas SC]]''' |[[Újpest FC|Újpesti Dózsa SC]] |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]] |36 |{{flaga|HUN|1957}} [[Béla Várady]] ([[Vasas FC|Vasas SC]]) |18 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1977/1978)|1977/78]] |1 |7700DD |FFFFFF |17 |'''[[Újpest FC|Újpesti Dózsa SC]]''' |[[Budapest Honvéd FC|Budapesti Honvéd SE]] |[[MTK Budapest FC|MTK-VM SK]] |24 |{{flaga|HUN|1957}} [[László Fazekas]] ([[Újpest FC|Újpesti Dózsa SC]]) |18 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1978/1979)|1978/79]] |1 |7700DD |FFFFFF |18 |'''[[Újpest FC|Újpesti Dózsa SC]]''' |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]] |[[Diósgyőri VTK|Diósgyőri Vasgyárak TK]] |31 |{{flaga|HUN|1957}} [[László Fekete (piłkarz)|László Fekete]] ([[Újpest FC|Újpesti Dózsa SC]]) |18 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1979/1980)|1979/80]] |1 |D70017 |000000 |6 |'''[[Budapest Honvéd FC|Budapesti Honvéd SE]]''' |[[Újpest FC|Újpesti Dózsa SC]] |[[Vasas FC|Vasas SC]] |36 |{{flaga|HUN|1957}} [[László Fekete (piłkarz)|László Fekete]] ([[Újpest FC|Újpesti Dózsa SC]]) |18 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1980/1981)|1980/81]] |1 |008241 |FFFFFF |23 |'''[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]]''' |[[FC Tatabánya|Tatabányai Bányász SC]] |[[Vasas FC|Vasas SC]] |30 |{{flaga|HUN|1957}} [[Tibor Nyilasi]] ([[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]]) |18 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1981/1982)|1981/82]] |1 |188656 |FFFFFF |2 |'''[[Győri ETO FC|Rába Vasas ETO]]''' |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]] |[[FC Tatabánya|Tatabányai Bányász SC]] |22 |{{flaga|HUN|1957}} [[Péter Hannich]] ([[Győri ETO FC|Rába Vasas ETO]]) |18 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1982/1983)|1982/83]] |1 |188656 |FFFFFF |3 |'''[[Győri ETO FC|Rába Vasas ETO]]''' |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]] |[[Budapest Honvéd FC|Budapesti Honvéd SE]] |23 |{{flaga|HUN|1957}} [[Lajos Dobány]] ([[Pécsi Mecsek FC|Pécsi MSC]]/[[Szombathelyi Haladás|Szombathelyi Haladás VSE]]) |16 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1983/1984)|1983/84]] |1 |D70017 |000000 |7 |'''[[Budapest Honvéd FC|Budapesti Honvéd SE]]''' |[[Győri ETO FC|Rába Vasas ETO]] |[[Videoton FC|Videoton SC]] |19 |{{flaga|HUN|1957}} [[József Szabó (ur. 1956)|József Szabó]] ([[Videoton FC|Videoton SC]]) |16 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1984/1985)|1984/85]] |1 |D70017 |000000 |8 |'''[[Budapest Honvéd FC|Budapesti Honvéd]]''' |[[Győri ETO FC|Rába Vasas ETO]] |[[Videoton FC|Videoton SC]] |18 |{{flaga|HUN|1957}} [[Lajos Détári]] ([[Budapest Honvéd FC|Budapest Honvéd SE]])<br />{{flaga|HUN|1957}} [[Kiprich József]] ([[FC Tatabánya|Tatabányai Bányász SC]]) |16 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1985/1986)|1985/86]] |1 |D70017 |000000 |9 |'''[[Budapest Honvéd FC|Budapesti Honvéd SE]]''' |[[Pécsi Mecsek FC|Pécsi MSC]] |[[Győri ETO FC|Rába Vasas ETO]] |27 |{{flaga|HUN|1957}} [[Lajos Détári]] ([[Budapest Honvéd FC|Budapesti Honvéd SE]]) |16 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1986/1987)|1986/87]] |1 |094B9B |FFFFFF |19 |'''[[MTK Budapest FC|MTK-VM SK]]''' |[[Újpest FC|Újpesti Dózsa SC]] |[[FC Tatabánya|Tatabányai Bányász SC]] |19 |{{flaga|HUN|1957}} [[Lajos Détári]] ([[Budapest Honvéd FC|Budapesti Honvéd SE]]) |16 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1987/1988)|1987/88]] |1 |D70017 |000000 |10 |'''[[Budapest Honvéd FC|Budapesti Honvéd SE]]''' |[[FC Tatabánya|Tatabányai Bányász SC]] |[[Újpest FC|Újpesti Dózsa SC]] |19 |{{flaga|HUN|1957}} [[Béla Melis]] ([[Debreceni VSC|Debreceni MVSC]]) |16 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1988/1989)|1988/89]] |1 |D70017 |000000 |11 |'''[[Budapest Honvéd FC|Budapesti Honvéd SE]]''' |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]] |[[MTK Budapest FC|MTK-VM SK]] |19 |{{flaga|HUN|1957}} [[Tamás Petres]] ([[Videoton FC|Videoton SC]]) |16 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1989/1990)|1989/90]] |1 |7700DD |FFFFFF |19 |'''[[Újpest FC|Újpesti Dózsa SC]]''' |[[MTK Budapest FC|MTK-VM SK]] |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]] |18 |{{flaga|HUN}} [[József Dzurják]] ([[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]]) |16 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1990/1991)|1990/91]] |1 |D70017 |000000 |12 |'''[[Budapest Honvéd FC|Budapesti Honvéd FC]]''' |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]] |[[Pécsi Mecsek FC|Pécsi Munkás SC]] |15 |{{flaga|HUN}} [[József Gregor]] ([[Budapest Honvéd FC|Budapesti Honvéd SE]]) |16 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1991/1992)|1991/92]] |1 |008241 |FFFFFF |24 |'''[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]]''' |[[Vác FC 1899|Vác FC-Samsung]] |[[Budapest Honvéd FC|Kispest-Honvéd FC]] |16 |{{flaga|HUN}} [[Pál Fischer]] ([[BFC Siófok|Siófoki Bányász SE]])<br />{{flaga|HUN}} [[Ferenc Orosz]] ([[Vác FC 1899|Vác FC-Samsung]]) |16 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1992/1993)|1992/93]] |1 |D70017 |000000 |13 |'''[[Budapest Honvéd FC|Kispest-Honvéd FC]]''' |[[Vác FC 1899|Vác FC-Samsung]] |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]] |16 |{{flaga|HUN}} [[László Répási]] ([[Vác FC 1899|Vác FC-Samsung]]) |16 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1993/1994)|1993/94]] |1 |007AC3 |FF0000 |1 |'''[[Vác FC 1899|Vác FC-Samsung]]''' |[[Budapest Honvéd FC|Kispest-Honvéd FC]] |[[Békéscsaba 1912 Előre|Békéscsabai Előre FC]] |17 |{{flaga|HUN}} [[Béla Illés]] ([[Budapest Honvéd FC|Kispest-Honvéd FC]]) |16 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1994/1995)|1994/95]] |1 |008241 |FFFFFF |25 |'''[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]]''' |[[Újpest FC|Újpesti TE-Novabau]] |[[Debreceni VSC|Debreceni Vasutas SC]] |21 |{{flaga|HUN}} [[Sándor Preisinger]] ([[Zalaegerszegi TE FC|Zalaegerszegi TE]]) |16 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1995/1996)|1995/96]] |1 |008241 |FFFFFF |26 |'''[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]]''' |[[Budapesti Vasutas SC|Budapesti Vasutas Sport Club-Dreher]] |[[Újpest FC|Újpesti TE]] |18 |{{flaga|UKR}} [[Ihor Niczenko]] ([[Stadler FC|Innstadt Stadler FC]]/[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]]) |16 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki nazwa |1 |'''Raab Karcher Nemzeti Bajnokság I (NB I)'''}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1996/1997)|1996/97]] |1 |094B9B |FFFFFF |20 |'''[[MTK Budapest FC|MTK FC]]''' |[[Újpest FC|Újpesti TE]] |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]] |23 |{{flaga|HUN}} [[Béla Illés]] ([[MTK Budapest FC|MTK FC]]) |18 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1997/1998)|1997/98]] |1 |7700DD |FFFFFF |20 |'''[[Újpest FC|Újpesti TE]]''' |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]] |[[Vasas FC|Vasas Danubius Hotels]] |20 |{{flaga|HUN}} [[Krisztián Tiber]] ([[Gázszer FC]]) |18 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki nazwa |1 |'''Professzionális Nemzeti Bajnokság (PNB)'''}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1998/1999)|1998/99]] |1 |094B9B |FFFFFF |21 |'''[[MTK Budapest FC|MTK Hungária]] ''' |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]] |[[Újpest FC]] |22 |{{flaga|HUN}} [[Béla Illés]] ([[MTK Budapest FC|MTK Hungária]]) |18 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (1999/2000)|1999/00]] |1 |CC001E |FFFFFF |1 |'''[[Dunaújváros FC|Dunaferr SE]] ''' |[[MTK Budapest FC|MTK Hungária]] |[[Vasas FC|Vasas Danubius Hotels]] |22 |{{flaga|HUN}} [[Attila Tököli]] ([[Dunaújváros FC|Dunaferr SE]]) |17 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (2000/2001)|2000/01]] |1 |008241 |FFFFFF |27 |'''[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]]''' |[[Dunaújváros FC|Dunaferr SE]] |[[Vasas FC|Vasas Danubius Hotels]] |24 |{{flaga|HUN}} [[Péter Kabát]] ([[Vasas FC|Vasas Danubius Hotels]]) |16 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki nazwa |1 |'''Borsodi Liga'''}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (2001/2002)|2001/02]] |1 |FFFFFF |003C8E |1 |'''[[Zalaegerszegi TE FC|Zalahús Zalaegerszegi TE FC]]''' |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]] |[[MTK Budapest FC|MTK Hungária]] |28 |{{flaga|HUN}} [[Attila Tököli]] ([[Dunaújváros FC|Dunaferr SE]]) |12 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (2002/2003)|2002/03]] |1 |094B9B |FFFFFF |22 |'''[[MTK Budapest FC|MTK Hungária]]''' |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]] |[[Debreceni VSC]] |23 |{{flaga|HUN}} [[Krisztián Kenesei]] ([[Zalaegerszegi TE FC]]) |12 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki nazwa |1 |'''Arany Ászok Liga'''}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (2003/2004)|2003/04]] |1 |008241 |FFFFFF |28 |'''[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]]''' |[[Újpest FC]] |[[Debreceni VSC|Debreceni VSC-MegaForce]] |17 |{{flaga|HUN}} [[Mihály Tóth (ur. 1974)|Mihály Tóth]] ([[FC Sopron|MATÁV Sopron]]) |12 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (2004/2005)|2004/05]] |1 |DD002B |FFFFFF |1 |'''[[Debreceni VSC|Debreceni VSC-MegaForce]]''' |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]] |[[MTK Budapest FC]] |18 |{{flaga|HUN}} [[Tomáš Medveď]] ([[Lombard Pápa|Lombard Pápa Termál FC]]) |16 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki nazwa |1 |'''Borsodi Liga'''}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (2005/2006)|2005/06]] |1 |DD002B |FFFFFF |2 |'''[[Debreceni VSC|Debreceni VSC-AVE Ásványvíz]]''' |[[Újpest FC]] |[[Videoton FC|FC Fehérvár]] |22 |{{flaga|HUN}} [[Péter Rajczi]] ([[Újpest FC]]) |16 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (2006/2007)|2006/07]] |1 |DD002B |FFFFFF |3 |'''[[Debreceni VSC|Debreceni VSC-TEVA]]''' |[[MTK Budapest FC]] |[[Zalaegerszegi TE FC]] |18 |{{flaga|HUN}} [[Péter Bajzát]] ([[Győri ETO FC]]) |16 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki nazwa |1 |'''Soproni Liga'''}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (2007/2008)|2007/08]] |1 |094B9B |FFFFFF |23 |'''[[MTK Budapest FC]]''' |[[Debreceni VSC|Debreceni VSC-TEVA]] |[[Győri ETO FC|Győri ETO]] |18 |{{flaga|HUN}} [[Róbert Waltner]] ([[Zalaegerszegi TE FC]]) |16 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (2008/2009)|2008/09]] |1 |DD002B |FFFFFF |4 |'''[[Debreceni VSC|Debreceni VSC-TEVA]]''' |[[Újpest FC]] |[[Szombathelyi Haladás]] |20 |{{flaga|HUN}} [[Péter Bajzát]] ([[Győri ETO FC|Győri ETO]]) |16 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (2009/2010)|2009/10]] |1 |DD002B |FFFFFF |5 |'''[[Debreceni VSC|Debreceni VSC-TEVA]]''' |[[Videoton FC]] |[[Győri ETO FC]] |18 |{{flaga|HUN}} [[Nemanja Nikolić (ur. 1987)|Nemanja Nikolics]] ([[Kaposvári Rákóczi FC]]/[[Videoton FC]]) |16 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki nazwa |1 |'''Monicomp Liga'''}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (2010/2011)|2010/11]] |1 |EB2228 |003050 |1 |'''[[Videoton FC]]''' |[[Paksi FC]] |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]] |24 |{{flaga|BRA}} [[André Alves]] ([[Videoton FC]]) |16 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki nazwa |1 |'''OTP Bank Liga'''}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (2011/2012)|2011/12]] |1 |DD002B |FFFFFF |6 |'''[[Debreceni VSC|Debreceni VSC-TEVA]]''' |[[Videoton FC]] |[[Győri ETO FC]] |20 |{{flaga|FRA}} [[Adamo Coulibaly]] ([[Debreceni VSC|Debreceni VSC-TEVA]]) |16 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (2012/2013)|2012/13]] |1 |188656 |FFFFFF |4 |'''[[Győri ETO FC]]''' |[[Videoton FC]] |[[Budapest Honvéd FC]] |18 |{{flaga|FRA}} [[Adamo Coulibaly]] ([[Debreceni VSC|Debreceni VSC-TEVA]]) |16 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (2013/2014)|2013/14]] |1 |DD002B |FFFFFF |7 |'''[[Debreceni VSC|Debreceni VSC-TEVA]]''' |[[Győri ETO FC]] |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]] |18 |{{flaga|HUN}} [[Attila Simon]] ([[Paksi FC|MVM-Paks]])<br />{{flaga|HUN}} [[Nemanja Nikolić (ur. 1987)|Nemanja Nikolics]] ([[Videoton FC]]) |16 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (2014/2015)|2014/15]] |1 |EB2228 |003050 |2 |'''[[Videoton FC]]''' |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]] |[[MTK Budapest FC|MTK Budapeszt]] |21 |{{flaga|HUN}} [[Nemanja Nikolić (ur. 1987)|Nemanja Nikolics]] ([[Videoton FC]]) |16 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (2015/2016)|2015/16]] |1 |008241 |FFFFFF |29 |'''[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]]''' |[[Videoton FC]] |[[Debreceni VSC|Debreceni VSC-TEVA]] |17 |{{flaga|HUN}} [[Dániel Böde]] ([[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]]) |12 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (2016/2017)|2016/17]] |1 |D70017 |000000 |14 |'''[[Budapest Honvéd FC]]''' |[[Videoton FC]] |[[Vasas FC]] |16 |{{flaga|HUN}} [[Eppel Márton]] ('''[[Budapest Honvéd FC]]''') |12 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki |1 |[[Nemzeti Bajnokság I (2017/2018)|2017/18]] |1 |EB2228 |003050 |3 |'''[[Videoton FC]]''' |[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]]|[[Újpest FC]] |18 |{{flaga|ITA}} [[Davide Lanzafame]] ('''[[Budapest Honvéd FC]]''') |12 klubów}} |
|||
{{Rozgrywki statystyki koniec}} |
|||
Stan na 21.04.2024. |
|||
=== Statystyka === |
|||
{|class="wikitable" |
{|class="wikitable" |
||
!rowspan=2|Lp. |
!rowspan=2|Lp. |
||
Linia 419: | Linia 263: | ||
||1. |
||1. |
||
||[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]]<ref>również jako Ferencvárosi FC</ref> |
||[[Ferencvárosi TC (piłka nożna)|Ferencvárosi TC]]<ref>również jako Ferencvárosi FC</ref> |
||
|| |
||35 |
||
||36 |
||36 |
||
||22 |
||22 |
||
Linia 445: | Linia 289: | ||
||7 |
||7 |
||
||1 |
||1 |
||
|| |
||6 |
||
|-align=center |
|-align=center |
||
||6. |
||6. |
||
Linia 466: | Linia 310: | ||
|-align=center |
|-align=center |
||
||9. |
||9. |
||
||[[ |
||[[Fehérvár FC|Videoton Székesfehérvár]] |
||
||3 |
|||
||6 |
|||
||3 |
||3 |
||
||8 |
|||
||4 |
|||
|-align=center |
|-align=center |
||
||10. |
||10. |
||
Linia 483: | Linia 327: | ||
||0 |
||0 |
||
|-align=center |
|-align=center |
||
||12. |
| rowspan="2"|12. |
||
||[[Dunaújváros FC]] |
||[[Dunaújváros FC]] |
||
||1 |
||1 |
||
Linia 489: | Linia 333: | ||
||0 |
||0 |
||
|-align=center |
|-align=center |
||
||[[CA Oradea|NAC Nagyvárad]] |
|||
|| |
|||
||[[Nagyváradi AC|NAC Nagyvárad]] |
|||
||1 |
||1 |
||
||1 |
||1 |
||
Linia 518: | Linia 361: | ||
||1 |
||1 |
||
||3 |
||3 |
||
|-align=center |
|- align="center" |
||
|18. |
|||
||[[Puskás Akadémia FC]] |
|||
||0 |
|||
||1 |
|||
||2 |
|||
|- align="center" |
|||
||19. |
|||
||[[Pécsi Mecsek FC|MSC Pecz]] |
||[[Pécsi Mecsek FC|MSC Pecz]] |
||
||0 |
||0 |
||
||1 |
||1 |
||
||1 |
||1 |
||
|-align=center |
|- align="center" |
||
| rowspan="6"|20. |
|||
||19. |
|||
||[[Budapesti Vasutas SC|Budapesti Vasutas]] |
||[[Budapesti Vasutas SC|Budapesti Vasutas]] |
||
||0 |
||0 |
||
||1 |
||1 |
||
||0 |
||0 |
||
|-align=center |
|- align="center" |
||
||[[Kisvárda FC]] |
|||
|| |
|||
||0 |
|||
||1 |
|||
||0 |
|||
|- align="center" |
|||
||[[Paksi FC|FC Paks]] |
||[[Paksi FC|FC Paks]] |
||
||0 |
||0 |
||
||1 |
||1 |
||
||0 |
||0 |
||
|-align=center |
|- align="center" |
||
||[[Magyar Úszó Egyesület|MUE Budapeszt]] |
|||
|| |
|||
||[[Magyar MÚE|MUE Budapeszt]] |
|||
||0 |
||0 |
||
||1 |
||1 |
||
||0 |
||0 |
||
|-align=center |
|- align="center" |
||
|| |
|||
||[[Budapesti Postás SE|Postások Budapeszt]] |
||[[Budapesti Postás SE|Postások Budapeszt]] |
||
||0 |
||0 |
||
||1 |
||1 |
||
||0 |
||0 |
||
|-align=center |
|-align="center" |
||
||[[Kecskeméti TE|KTE Kecskemét]] |
|||
||23. |
|||
||0 |
|||
||1 |
|||
||0 |
|||
|- align="center" |
|||
| rowspan="11"|25. |
|||
||[[33 FC|33 Budapeszt]] |
||[[33 FC|33 Budapeszt]] |
||
||0 |
||0 |
||
||0 |
||0 |
||
||1 |
||1 |
||
|-align=center |
|- align="center" |
||
|| |
|||
||[[Budapesti AK|BAK Budapeszt]] |
||[[Budapesti AK|BAK Budapeszt]] |
||
||0 |
||0 |
||
||0 |
||0 |
||
||1 |
||1 |
||
|-align=center |
|- align="center" |
||
||[[Békéscsaba 1912 Előre|Békéscsaba Előre]] |
|||
|| |
|||
||[[Békéscsaba 1912 Előre SE|Békéscsaba Előre]] |
|||
||0 |
||0 |
||
||0 |
||0 |
||
||1 |
||1 |
||
|-align=center |
|- align="center" |
||
||[[Bocskai FC|Bocskay Debreczyn]] |
|||
|| |
|||
||[[Bocskay FC|Bocskay Debreczyn]] |
|||
||0 |
||0 |
||
||0 |
||0 |
||
||1 |
||1 |
||
|-align=center |
|- align="center" |
||
|| |
|||
||[[Salgótarjáni BTC|BTC Salgótarján]] |
||[[Salgótarjáni BTC|BTC Salgótarján]] |
||
||0 |
||0 |
||
||0 |
||0 |
||
||1 |
||1 |
||
|-align=center |
|- align="center" |
||
|| |
|||
||[[Diósgyőri VTK|DVTK Miszkolc]] |
||[[Diósgyőri VTK|DVTK Miszkolc]] |
||
||0 |
||0 |
||
||0 |
||0 |
||
||1 |
||1 |
||
|-align=center |
|- align="center" |
||
|| |
|||
||[[Szegedi AK|FC Segedyn]] |
||[[Szegedi AK|FC Segedyn]] |
||
||0 |
||0 |
||
||0 |
||0 |
||
||1 |
||1 |
||
|-align=center |
|- align="center" |
||
|| |
|||
||[[CFR 1907 Cluj|KAC Kolozsvár]] |
||[[CFR 1907 Cluj|KAC Kolozsvár]] |
||
||0 |
||0 |
||
||0 |
||0 |
||
||1 |
||1 |
||
|-align=center |
|- align="center" |
||
|| |
|||
||[[Nemzeti SC|Nemzeti Budapeszt]] |
||[[Nemzeti SC|Nemzeti Budapeszt]] |
||
||0 |
||0 |
||
||0 |
||0 |
||
||1 |
||1 |
||
|-align=center |
|- align="center" |
||
|| |
|||
||[[Szolnoki MÁV FC|Szolnoki MÁV]] |
||[[Szolnoki MÁV FC|Szolnoki MÁV]] |
||
||0 |
||0 |
||
||0 |
||0 |
||
||1 |
||1 |
||
|-align=center |
|- align="center" |
||
|| |
|||
||[[Szombathelyi Haladás]] |
||[[Szombathelyi Haladás]] |
||
||0 |
||0 |
||
Linia 616: | Linia 462: | ||
|} |
|} |
||
== Statystyki == |
|||
=== Najlepsi strzelcy === |
=== Najlepsi strzelcy === |
||
{|class="wikitable" |
{|class="wikitable" |
||
Linia 747: | Linia 592: | ||
|- |
|- |
||
|6 |
|6 |
||
|[[József Tóth]] |
|[[József Tóth (1951–2022)|József Tóth]] |
||
|1969-1986 |
|1969-1986 |
||
|Pecz, Újpest, MTK |
|Pecz, Újpest, MTK |
||
Linia 771: | Linia 616: | ||
|- |
|- |
||
|} |
|} |
||
=== Frekwencja === |
|||
Najpopularniejszym klubem Węgier był tradycyjnie FTC, którego największym rywalem stał się przez lata UTE. Sporo fanów miał też Honvéd i Vasas. MTK jak na sukcesy sportowe nie miał nigdy zbyt wielu kibiców po wojnie. Poza Budapesztem popularny jest Győri ETO FC oraz [[Debreceni VSC|DVSC]], [[Diósgyőri VTK|DVTK]], [[Pécsi Mecsek FC|PMFC]] i Videoton. Kluby te miały sporo fanów. Tłumy gromadziły mecze [[Zalaegerszegi TE FC|ZTE]] zaraz po awansie do I ligi po 1973 roku, popularnością cieszył się też [[Nyíregyháza Spartacus FC|Nyíregyházi Spartacus]], czy Békéscsaba. |
|||
Średnia widzów w latach 50. i 60. sięgała ok. 15 000 na mecz (Ferencvaros przekraczał nieraz średnią 40 000), a później do 1989 r. wahała się między 7000 -10 000. Widownię napędzały derby stolicy organizowane na ogromnym stadionie narodowym ('''Népstadion)''', ściągające z reguły ponad 50 000 ludzi. Stołecznych derbów na '''Népstadionie''' zaprzestano, wraz ze spadkiem zainteresowania ligą w latach 80. |
|||
W latach 90. średnia widzów spadła do 4500–6000 na mecz. |
|||
Po 2000 r. nastąpiła prawdziwa katastrofa. Do 2006 r. średnia frekwencja wynosiła ok. 3000-4000 widzów na mecz, zaś w latach 2006-2011 spadła ona jeszcze bardziej do ok. 2500-3000. W sezonie 2011/2012 była najwyższa od dekady – wyniosła 3761 widzów. Liga jest słaba piłkarsko, są podejrzenia o korupcję, ludzie przestali się nią interesować. W Budapeszcie trochę widzów gromadzą mecze FTC (także w czasach II ligi) i DVTK, inne kluby mają widzów tylko, gdy walczą o mistrzostwo (ostatnio [[Debreceni VSC]], wcześniej [[Zalaegerszegi TE FC|Zalaegerszegi TE]]). Kilka większych miast nie ma I ligi (np.: [[Segedyn|Szeged]]), co też wpływa negatywnie na widownię. |
|||
Oddawane stopniowo do użytku od 2014 r. nowe stadiony ligowe nie zwiększyły radykalnie frekwencji. Rośnie ona stopniowo, dopiero w sezonie 2023/24 została przełamana bariera 4 tys. średniej widzów w lidze - najlepszy wynik od 1999 roku. |
|||
* oficjalny rekord frekwencji ligowej w jednym meczu |
|||
'''98 000''' – '''Nepstadion''' Ferencváros (jako Kinizsi) – Honvéd 27 marca 1955 (6. kolejka sezonu 1955). |
|||
* ligowy rekord średniej widzów w sezonie |
|||
'''ok. 17 200''' – w sezonie 1955 sprzedano ponad 3 100 000 biletów na 182 spotkania. |
|||
* klubowy rekord średniej widzów w sezonie |
|||
'''48 846''' Ferencvárosi TC w sezonie 1959/60 |
|||
== Przypisy == |
== Przypisy == |
||
Linia 776: | Linia 637: | ||
== Bibliografia == |
== Bibliografia == |
||
* {{Cytuj|autor = Róbert Zsolt |tytuł = Piłkarze, Sportowcy |data = 1985 |isbn = 83-217-2453-1 |inni = Witold Wieromiej (tłum.) |miejsce = Warszawa |wydawca = Sport i Turystyka |oclc = 750853885 |
* {{Cytuj|autor = Róbert Zsolt |tytuł = Piłkarze, Sportowcy |data = 1985 |isbn = 83-217-2453-1 |inni = Witold Wieromiej (tłum.) |miejsce = Warszawa |wydawca = Sport i Turystyka |oclc = 750853885}} |
||
* Jerzy Kukulski, ''Światowa Piłka Nożna'', wyd. "Sport i Turystyka" Warszawa 1974 S-062-2240 |
* Jerzy Kukulski, ''Światowa Piłka Nożna'', wyd. "Sport i Turystyka" Warszawa 1974 S-062-2240 |
||
Linia 785: | Linia 646: | ||
== Linki zewnętrzne == |
== Linki zewnętrzne == |
||
* [http:// |
* [http://nb1.hu/otp-bank-liga Oficjalna strona Nemzeti Bajnokság I] {{lang|hu}} |
||
* [http://www.magyarfutball.hu/ Stadiony, drużyny, historia, informacje o piłce węgierskiej] |
* [http://www.magyarfutball.hu/ Stadiony, drużyny, historia, informacje o piłce węgierskiej] {{lang|hu|en}} |
||
* [http://www.nemzetisport.hu/ Nemzeti Sport – największa gazeta sportowa na Węgrzech, dużo o ich piłce] |
* [http://www.nemzetisport.hu/ Nemzeti Sport – największa gazeta sportowa na Węgrzech, dużo o ich piłce] {{lang|hu}} |
||
* {{soccerway|l|id=c67|nazwa=NB I|data dostępu=2021-01-02}} |
|||
* [http://www.league321.com/hungary-football-historic-league-tables.html Tabele ligowe] w bazie League321 {{lang|en}} |
|||
* [https://www.mlsz.hu/ Oficjalna strona MLSZ] {{lang|hu|en}} |
|||
* [http://www.rsssf.com/tablesh/hongchamp.html Archiwum wyników meczów i tabel] w bazie RSSSF {{lang|en}} |
|||
{{Nemzeti Bajnokság I}} |
|||
{{1 poziom Fb Węgry}} |
{{1 poziom Fb Węgry}} |
||
{{Futbol na Węgrzech}} |
{{Futbol na Węgrzech}} |
||
{{Krajowe najwyższe ligi w piłce nożnej (UEFA)}} |
|||
{{Najwyższe klasy UEFA}} |
|||
[[Kategoria:Pierwszy poziom rozgrywek piłkarskich na Węgrzech|!]] |
[[Kategoria:Pierwszy poziom rozgrywek piłkarskich na Węgrzech|!]] |
Aktualna wersja na dzień 18:25, 15 paź 2024
2023/2024 | |
Państwo | |
---|---|
Oficjalny skrót |
NB I |
Dyscyplina | |
Organizator rozgrywek | |
Data założenia | |
Założyciel | |
Przekształcona na zawodową |
|
Nowa nazwa |
OTP Bank Liga |
Prezes |
dr Sándor Csányi |
Partner TV | |
Sponsor tytularny |
OTP Bank |
Rozgrywki | |
Liczba drużyn |
12 |
Zwycięzca |
Mistrz Węgier |
Niższy poziom ligowy | |
Puchary | |
Zwycięzcy | |
Pierwszy zwycięzca | |
Obecny zwycięzca |
Ferencvárosi TC (2023/2024) |
Najwięcej zwycięstw |
Ferencvárosi TC (34 razy) |
Strona internetowa |
Nemzeti Bajnokság I (nazywana także OTP Bank Liga od nazwy sponsora) – najwyższa w hierarchii klasa męskich ligowych rozgrywek piłkarskich na Węgrzech, będąca jednocześnie najwyższym szczeblem centralnym (I poziom ligowy), utworzona w 1901 roku i od samego początku zarządzana przez Węgierski Związek Piłki Nożnej (MLSZ). Zmagania w jej ramach toczą się cyklicznie (co sezon) i przeznaczone są dla 12 najlepszych krajowych klubów piłkarskich. Jej triumfator zostaje Mistrzem Węgier, zaś najsłabsze drużyny są relegowane do NB II (II ligi węgierskiej).
Historia
[edytuj | edytuj kod]Chronologia nazwy ligi
[edytuj | edytuj kod]Od 2000 roku wielokrotnie zmieniała się nazwa rozgrywek, przy czym nazwą oficjalną jest niezmiennie Nemzeti Bajnokság I co tłumaczy się jako Narodowe Mistrzostwo. Zmiany dotyczyły komercyjnej nazwy ligi.
- 1996/97: Raab Karcher Nemzeti Bajnokság I
- 1998/99 – 1999/2000: Professzionális Nemzeti Bajnokság (PNB)
- 2001/02 – 2002/03: Borsodi Liga
- 2003/04 – 2004/05: Arany Ászok Liga
- 2005/06 – 2006/07: Borsodi Liga
- 2007/08 – 2009/10: Soproni Liga
- 2010/11: Monicomp Liga
- 2011/12: OTP Bank Liga
Początki (do 1900 roku)
[edytuj | edytuj kod]Początki rozwoju węgierskiej piłki ściśle są związane z położeniem politycznym ówczesnego Królestwa Węgier. Jako równoważna z Austrią część Austro-Węgier, Węgry były silnie związane z Niemcami. W Budapeszcie mieszkała duża ich liczba. W 1840 roku Ignatz Clair założył Nemzeti Torna Egylet (NTE) – Węgierski Towarzystwo Gimnastyczne, który był klubem przede wszystkim asymilującej się niemieckiej klasy średniej. Powstanie tego klubu było kolejnym krokiem w jej kierunku. Wkrótce zaznaczyły się dwa kierunki rozwoju sportu.
Gentlemani i arystokracja uprawiały ustalone rodzaje sportów, niechętnie przyjmując nowinki. W 1875 roku utworzyli oni swój klub z hrabią Miksą Esterhazym na czele. Wkrótce niższe warstwy zaczęły tworzyć własne kluby sportowe, przede wszystkim o lokalnym, dzielnicowym zasięgu. W 1885 roku powstało Újpesti Torna Egylet (Nowopeszteńskie Towarzystwo Gimnastyczne), Budapesti Torna Club (Budapeszteński Klub Gimnastyczny). BTC miało pierwszą sekcję piłkarską na Węgrzech, powstałą w 1895 roku, a jego mecz z wiedeńską First Vienna FC 1894 rozegrany 31 października 1897 roku uznano na Węgrzech za datę powstania w tym kraju zorganizowanego piłkarstwa. Widać było coraz wyraźniej, że oprócz gimnastyki zaczyna się uprawiać także inne sporty, w tym z użyciem piłki. Ogromny wkład w rozwój futbolu w Budapeszcie mają K. Loweurosen i Fr. Ray.
Odłączając się od NTE, zwiększająca się grupa żydowska uznająca samą gimnastykę za zbyt nudną założyła w 1888 roku Magyar Testgyakorlók Köre (MTK) (w wolnym tłumaczeniu Krąg Węgrów Ćwiczących Swe Ciała). Swą nazwą członkowie klubu chcieli zasugerować, że nie ograniczają się tylko do społeczności lokalnej, lecz są klubem wszystkich Węgrów. Był to jeden ze sposobów, na jakie Żydzi chcieli się włączyć w społeczność węgierską. Założone i finansowane przez liberalnych Żydów z centrum Budapesztu (biznesmenów, fachowców) MTK, miało być klubem otwartym dla każdego, kto chciał uprawiać "nowe" sporty.
W latach 90. Budapeszt ogarnęło futbolowe szaleństwo. Wszystkie kluby gimnastyczne zakładały sekcje piłki nożnej. W 1899 roku w dzielnicy znajdującej się wówczas na obrzeżach miasta, w Ferencvárosie, powstał Ferencvárosi Torna Club. Dzielnicę tę zamieszkiwali głównie robotnicy z niższej klasy średniej i mniejszość niemiecka. Właśnie ona miała duży udział w powstaniu klubu. Sekcja piłkarska powstała tam w 1900 roku.
Era ligowa (1900-1926)
[edytuj | edytuj kod]Z inicjatywy 14 klubów: (Budapesti AC, Budapesti Egyetemi AC, Budapesti Versenypalya Sz, Budapesti Torna Club (TC) , Magyar Úszó Egylet (ÚE), Budapesti Sport Club (SC), Budai GFC, Ferencvárosi Torna Club, Ganz VTSE, Magyar FC, Magyar AC, 33 Football Clubja, Budapesti Posta és Távirda, Tisztviselők SE Műegyetemi FC) założono w styczniu 1901 roku w Budapeszcie Węgierski Związek Piłkarski (Magyar Labdarúgó Szövetség). W tym samym roku zadebiutowała liga piłkarska z pięcioma klubami w I Lidze i ośmioma w II Lidze.
Skład ligi w sezonie 1901
- Budapesti Sport Club
- Budapesti Torna Club
- Ferencvárosi Torna Club
- Műegyetemi Football Club
- Magyar Úszó Egylet
Obok Ferencvárosi TC i BTC, grali przedstawiciele MUE – Węgierskiego Stowarzyszenia Pływackiego, a także MAFC, czyli Politechniki. Liga węgierska jest, zaraz po belgijskiej, najstarsza na kontynencie. Do czasu swego amatorskiego charakteru, występowały w niej tylko zespoły z Budapesztu i okolic. Pierwszym mistrzem został BTC. W następnym sezonie także ten klub był najlepszy. Gwiazdą zespołu był Miltiades Manno – król strzelców w pierwszych dwóch sezonach ligi. Od 1903 roku liczyła ona już 8 zespołów. Awansowało do niej MTK. Od 1903 do 1929 roku tylko MTK i FTC zdobywały tytuły mistrzowskie. Odzwierciedlało to też niemiecko-żydowską rywalizację na polu sportowym ale i w asymilacji. Reprezentacja narodowa opierała się na zawodnikach tych dwóch klubów. Gwiazdą MTK był napastnik Jenő Károly, najlepszy strzelec ligi w sezonach 1903 i 1905. Jednak w omawianym okresie bez cienia wątpliwości najlepszym zawodnikiem ligi, był występujący w FTC Imre Schlosser. Zadebiutował on w sezonie 1905, a od sezonu 1908/09 zdobywał miano króla strzelców nieprzerwanie do sezonu 1916/17. Jego przejście z FTC do MTK podczas 2-letniej przerwy w rozgrywkach (1914–1916) było hitem transferowym ówczesnych lat i sukcesem działaczy MTK.
FTC zdominowało rozgrywki w latach 1908–1913, a po pięciu z rzędu mistrzostwach "Fradich" przyszła kolej na 10 tytułów z rzędu dla MTK (1913/14, 1916/17-1924/25).
BTC i FTC grały piłkę bardzo prostą, opierającą się na zasadzie kopnij i biegnij. Dodatkowo ich gra była bardzo ostra, miały w swych składach dobrze zbudowanych zawodników. Charyzmatyczny prezydent MTK, Alfred Brűll, zatrudnił w klubie szkockiego zawodnika Shiresa, a w 1911 r. szkoleniowca Robertsona. MTK dzięki temu jako pierwsze zaczęło grać "rozumem". Zawodnicy grali podaniami, byli nieźle wyszkoleni technicznie. Wyspiarska piłka stojąca wtedy dużo wyżej od kontynentalnej, pozwoliła klubowi wspiąć się na wyższy poziom piłkarski od pozostałych ligowych rywali. Długie pasmo sukcesów tego klubu było też możliwe dzięki takim gwiazdom, jak napastnicy Alfréd Schaffer, György Orth, czy doskonały obrońca Gyula Mandl.
Rywalizacja między FTC a MTK, toczyła się też na polu organizacyjnym. W 1911 roku "Fradi" otworzyli swój nowy stadion przy Üllői út. Rok później uczyniło to MTK. Miało ono super nowoczesny jak na owe czasy obiekt mieszczący 20 000 widzów. Nie przypadkowa jest też nazwa ulicy – Hungaria utca. Brűll kontynuował politykę asymilacji klubu i wybierał maksymalnie patriotyczne nazwy i rozwiązania.
FTC z kolei miało opinię zespołu grającego sercem, z większym poświęceniem. Wykalkulowana i elegancka gra była odzwierciedleniem bogatszych klas społecznych stojących za MTK, co nie zjednywało mu sympatii u szerokich mas, które kibicowały, oprócz swoich lokalnych drużyn, FTC.
Powstanie ogólnokrajowej ligi zawodowej (1926-1944)
[edytuj | edytuj kod]W 1926 roku liga staje się zawodowa. MTK zmieniło nazwę na Hungária FC, kontynuując politykę asymilacyjną, jednak po 1926 roku największe sukcesy odnosił już Ferencvárosi FC i nowa siła Újpest FC. Amatorskie kluby utworzyły swoją ligę, która przetrwała do sezonu 1934/35. Pierwszy jej mistrz – Budapesti SE.
W latach 20., Újpest FC stał się czołowym klubem ligowym. Regularnie zdobywał drugie lub trzecie miejsce w tabeli. Dzięki temu mógł występować w Pucharze Mitropa. W 1929 roku zespół wywalczył to trofeum, uzyskując miano najlepszej drużyny środkowej Europy. Rok wcześniej dokonał tego FFC. Újpest FC potwierdził swą klasę zdobywając pierwszy tytuł mistrzowski w następnym sezonie – 1929/30. Miasto Újpest nie wchodziło jeszcze w skład stolicy (należało do stołecznej aglomeracji), więc był to pierwszy tytuł zespołu z prowincji. Lata 30. to rywalizacja FFC z Újpest FC, a Hungária FC spadła na trzecie miejsce w hierarchii. W sezonie 1931/32 Ferencváros dokonał niezwykłego wyczynu, wygrał wszystkie 22 spotkania ligowe. Ponownie "Fradi" stali się najlepsi w środkowej Europie w 1937 roku, Újpest FC po raz drugi sięgnęło po to trofeum w 1939 roku Zarówno "Fradi" jak i "Fioletowi" mieli w swych składach wiele gwiazd europejskiej piłki lat 30. Zawodnicy tych 2 klubów stanowili większość reprezentacji, która zdobyła wicemistrzostwo świata w 1938 r. Chyba największymi symbolami tych drużyn w tamtych latach byli świetni napastnicy György Sárosi w FTC i Gyula Zsengellér z Újpest FC. Sarosi grał w lidze do 1943 roku, Zsengellér do 1947 roku.
Po 1939 roku następowała stopniowa faszyzacja Węgier, naród w większości popierał zmiany, gdyż Węgrzy chcieli za wszelką cenę zmienić postanowienia traktatu wersalskiego. Z powodów swego pochodzenia Hungária FC była celem coraz większej, antysemickiej presji. Po wybuchu wojny, Węgry zaostrzyły politykę wobec obcokrajowców. Kluby popierane przez lewicę nie miały zbyt dobrze, a Hungária FC, symbol "kapitalistycznego żydostwa", została wycofana z ligi po sezonie 1939/40, mimo że zdobyła wicemistrzostwo. Prezes Hungária FC wezwał swych kibiców do wspierania lewicowego budapeszteńskiego Vasas SC.
Ferencváros stał się drużyną władzy. Poprzez popularność "Fradich", Strzałokrzyżowcy chcieli sami zdobyć poparcie dla siebie. Ferencváros stał się najbardziej prawicowym klubem Węgier. Nie można powiedzieć, że każdy kibic tego klubu był faszystą, ale był ich bardzo duży tam odsetek, tak jak w Hungária FC duży był odsetek żydowski. Czasy wojenne wyniosły też niektóre kluby na czoło ligi. Często mówi się, że wojenne mistrzostwa Weisz Manfréd FC Csepel i Nagyváradi AC nie były wolne od manipulacji. Csepel sponsorowały zakłady "Manfred Weiss", a NAC ponoć zdobył mistrzostwo, bo dobrze wyglądało to propagandowo, że klub z ziem "odzyskanych" odnosi sukcesy. Jeden z głównych producentów przemysłu wojennego – koncern Gamma sponsorował Újpest, a w lidze pojawił się też nowy klub – Gamma FC.
Sezon 1944/45 został przerwany po kilku kolejkach z powodu postępów sowieckich na linii frontu. Sezon 1945 zagrały tylko kluby z Budapesztu. Następnym roku system rozgrywek wrócił do normy, jednak liga grała już jakby w całkiem innym kraju.
Czas stalinizmu – piłkarskie rządy Sebesa (1945-1956)
[edytuj | edytuj kod]Okres przejściowy (1945–48)
Do 1948 roku panował w węgierskiej piłce w miarę przedwojenny układ sił. Co prawda komuniści utrudniali życie FTC, lecz o sile i popularności tego klubu niech świadczy to, że udało mu się zdobyć mistrzostwo jeszcze w sezonie 1948/49 i to pomimo że jeszcze w 1948 r. planowano zamknąć w ogóle klub, a później – zawiesić go w rozgrywkach na 4 tygodnie. Jednak komuniści nie ośmielili się na taki krok, gdyż doszło do masowego sprzeciwu kibiców "Fradich". Wcześniej, przez pierwsze powojenne sezony prym wiódł Újpesti TE, mistrzem został też Csepeli MTK, nadal mający silne oparcie w sąsiednich zakładach.
Era Sebesa (1949–1956)
Gdy w 1949 r. komuniści dopełnili farsy i także teoretycznie objęli rządy na Węgrzech, organizacja sportu w tym kraju również musiała się dopasować do radzieckich standardów. W kraju rządził Mátyás Rákosi, zwany "Największym pupilem Stalina".
Według autentycznej anegdoty, w jakiś poniedziałkowy ranek 1949 roku Rákosi zapytał swego sekretarza jaki był wynik meczu FTC z Vasasem, ten odpowiedział, że nie wie, bo był zajęty ważniejszymi sprawami, wówczas "największy pupil Stalina" odpowiedział mu, że zawsze gdy gra zespół prawicowy z lewicowym, każdego polityka powinien "obchodzić" wynik.
Po 1949 roku w węgierskim sporcie zaczęto wprowadzać metody sprawdzone w Związku Radzieckim. Gusztáv Sebes, który jeszcze przed wojną należał do partii komunistycznej, został nie tylko kapitanem związkowym kadry futbolowej, ale także wiceministrem do spraw sportu z prawem decydującego głosu w sprawach piłki nożnej i przewodniczącym Węgierskiego Komitetu Olimpijskiego. Był w przyjaznych stosunkach z najważniejszymi osobami w kraju – faktycznym dyktatorem (oficjalnie przywódcą partii) Mátyásem Rákosim oraz ministrem obrony, odpowiedzialnym także za sport Mihalym Farkasem. Nie było dla niego sprawy nie do załatwienia.
Sebes przystąpił więc do organizowania jedynie słusznego modelu piłki nożnej. Najpierw wypadało zacząć od zmian nazw klubów podejrzanych o burżuazyjne sympatie i ewentualnie doprowadzenie do ich likwidacji.
I tak zaczęto od zmiany nazw:
- Ferencváros – ÉDOSz (klub przejęły zakłady przemysłu spożywczego), później Kinizsi
- Újpest – Dózsa (klub przejęło węgierskie MSW)
- MTK – Textiles (klub przejęły zakłady przemysłu tekstylnego), później Bástya i Vörös Lobogó (klub przejęło AVH, tajna milicja – odpowiednik polskiego UB)
- Kispest – Honvéd (klub przejęło wojsko)
Dawne nazwy utrzymały Csepel i Vasas.
Później od osłabiania pozycji niewygodnych klubów :
Celem numer jeden na tej liście był Ferencváros – ÉDOSz, który był na tyle śmiały, że jeszcze pod starą nazwą w sezonie 1948/49 zdobył mistrzostwo. "Fradi" byli przecież najbardziej prawicowym klubem Węgier i w ogóle całą IX dzielnicę Budapesztu uważano za burżuazyjną.
Kolejnym krokiem Sebesa było wytypowanie, jakie drużyny będą odgrywać w lidze pierwsze skrzypce. Sebes obmyślił sobie, że będą to dwa dominujące kluby, jak w modelu włoskim, czy hiszpańskim. Skoro nie FTC – ÉDOSz i Újpest – Dózsa, popierane przez poprzedni ustrój, to trzeba było wybrać inny zespół. Najlepiej pasował do tego ligowy średniak – Honvéd SE, z uwagi na swój robotniczy charakter i to, że grali już tam dwaj zawodnicy wokół, których Sebes planował zbudować wielki klub – Ferenc Puskás i József Bozsik. Aby takim klubem nie byli przypadkiem "Fradi" już latem 1949 roku jednym telefonem sprowadził Sebes z FTC do Honvédu najlepszych zawodników Sándora Kocsisa i László Budaia, nieco później Zoltána Czibora. Deak i bramkarz Henni musieli odejść z FTC do milicyjnej Dózsa SE (przewidzianej na trzecią siłe w kraju). Vasas zmuszony był do oddania "wojskowym" Gyuli Lóránta, a młody prezes tego hutniczego klubu János Kádár nie miał wtedy nic do powiedzenia, mimo że był już członkiem Biura Politycznego Partii. Drugą siłą zostało MTK (grające jako Textiles SE, Bástya SK i Vörös Lobogó), które miało burżuazyjną przeszłość, było jednak prześladowane przez faszystów ze względu na swe żydowstwo, a poza tym sam Sebes grał kiedyś w MTK i sam miał żydowskie pochodzenie (jego prawdziwe nazwisko to Scharenpeck). Szczególną troską otoczono klub Dunaújváros FC z nowego miasta – Sztálinváros. Dostał on kilku zawodników ze stolicy i obietnice nie spadnięcia z ligi.
Mając skoszarowanych piłkarzy reprezentacji w dwóch klubach miał Sebes dużą ilość czasu na stworzenie "Złotej Jedenastki". Tworzyło ją siedmiu piłkarzy Honvédu i czterech MTK. Miał on też do pomocy trenerów, będących świetnymi fachowcami, jak np. szkoleniowiec MTK Márton Bukovi czy Géza Kalocsay, Pál Titkos i inni. To właśnie Bukovi w MTK pierwszy wprowadził ulepszenie do systemu "WM" zwane planowanym chaosem, co dziś jest jednym z największych wkładów ligi węgierskiej w rozwój piłki. Węgry wykorzystały go z powodzeniem w meczu stulecia. Nie dziwi więc, że po tryumfie FTC, sezon 1949/50 wygrał Honvéd, a rok 1950 przyniósł mu jeszcze jedno mistrzostwo, gdyż wzorem radzieckim rozgrywki przestawiono na system wiosna – jesień, więc sezon 1950 skończył się tylko na jednej rundzie, którą wygrali właśnie "wojskowi". Do sezonu 1956 tytuły zgarnęła oprócz Honvédu – 52, 54, 55, właśnie druga siła – MTK jako Bástya (1951) i Vörös Lobogó (1953). FTC zgodnie z oczekiwaniami lokowało się głównie w drugiej trójce ligi (choć i tak był to za wysoko wynik w ocenie partii). Honvéd stał się za to prawdopodobnie najlepszym klubem świata w latach 1950-56. Był najlepszą drużyną klubową w historii węgierskiej piłki. Na szlagierowych meczach ligowych organizowanych na Nepstadionie pojawiało się czasem nawet prawie 100 000 widzów.
Burzę w węgierskiej piłce przyniosło zdobycie przez reprezentację tylko wicemistrzostwa świata w 1954 r., jednak prawdziwym wstrząsem była dla całego państwa rewolucja w Budapeszcie z października 1956 r.
Początek pucharów
W dniach 2, 3 marca 1955 r. kongres UEFA zadecydował o rozpoczęciu klubowych mistrzostw Europy. Rozgrywki ruszyły już 4 września 1955 r., a 7. węgierskie puchary zadebiutowały meczem MTK z RSC Anderlecht. 6:3 dla MTK i październikowe zwycięstwo 4:1 w Anderlechcie oznaczały pewny awans do ćwierćfinału, a w nim grudniowy dwumecz z Stade de Reims. Tym razem jednak to MTK musiało uznać wyższość przeciwników, jak się okazało późniejszych finalistów i czołowego zespołu końca lat 50. Porażka 4:2 we Francji i 4:4 u siebie, gdzie do przerwy było już po sprawie (1:3) świadczy o klasie rywali.
W następnej edycji wystąpił już mistrz Węgier, czyli Honvéd. W I rundzie otrzymał on wolny los, w 1/8 finału los skojarzył go z Athletic Bilbao. Na Węgrzech trwała już rewolucja więc teoretycznie spotkanie nie powinno się odbyć. Przebywający jednak na zagranicznym tournée piłkarze postanowili nie wracać do kraju i rozegrać mecze. W Bilbao padł wynik 3:2 dla gospodarzy, w Brukseli nie dawano Hiszpanom wielu szans. Jednak mecz ułożył się po ich myśli, Honvéd musiał grać część spotkania w dziesiątkę, zamiast kontuzjowanego bramkarza musiał bronić jeden z zawodników z pola, w dodatku do 80 min Athletic prowadziło 3:1, ostatecznie skończyło się na 3:3, Honvédowi zabrakło jeszcze paru minut. Zresztą trudno było węgierskim zawodnikom skupić się na grze, gdy w Brukseli otoczeni byli chmarą agentów, a myślami byli z walczącymi o wolność rodakami.
Sezonu 1956 nie dokończono, mistrzostwa nie przyznano, a zmiana układu sił w państwie, odejście od stalinizmu i "odwilż" polityczna, zmieniła też nieco układ sił w ligowej stawce.
Spadanie ze szczytów – mocni średniacy (1956-1975)
[edytuj | edytuj kod]Rok 1956 okazał się przełomowym dla węgierskiej piłki. Od tego czasu futbol Węgrów stopniowo tracił na wartości, choć jeszcze przez długi czas się liczył i odnosił sukcesy. Sama liga straciła piłkarsko na Rewolucji. Nigdy w niej nie było już takich gwiazd. Nadal grali w niej jednak dobrzy zawodnicy, nieco mniejszego jednak formatu. Tymczasem do władzy w państwie doszedł János Kádár. Władza nie tłamsiła już brutalnie klubów, postanowiono przywrócić pozorną normalność, pozorną, gdyż zmieniono tylko taktykę na bardziej finezyjną. Zespoły odzyskały dawne barwy i nazwy. Najbardziej na "odwilży" utracił Honvéd, którego zawodnicy w chwili Powstania pozostawali na zagranicznym tournée i nie wracali do kraju przez kilka miesięcy. Fakt ten omal nie spowodował spadku z ligi niedawnej potęgi w krótkim sezonie 1957 (1 runda, powrót do systemu jesień-wiosna). Część starego Honvédu zdecydowała się powrócić na Węgry, część (Puskás, Czibor, Kocsis) pozostała na emigracji w Hiszpanii.
Jeśli chodzi o zmiany w ligowej hierarchii po 1956 roku, to trzeba powiedzieć o stopniowym traceniu na znaczeniu MTK. Władza widząc niechęć publiczności do tego klubu, przestała na niego stawiać. Niechęć, gdyż nie dość utraty części przedwojennych fanów na skutek hitlerowskiej deportacji Żydów, to jeszcze pieczę nad klubem miała AVH, uznawana powszechnie za "żydokomunistyczną" (tak jak polskie UB) tajna milicja znienawidzona przez naród. Kádár był pragmatykiem pod tym względem, popieranie mało popularnego klubu mijało się dla niego z celem. Mistrzem w sezonie 1957 został Vasas, którego prezesem przed Rewolucją był on sam. Nie dziwi więc fakt, że ów klub dołączył do najlepszych na Węgrzech i utrzymywał się wśród nich przez całe lata 60. Na sile zyskał również Újpesti Dózsa SC, który stopniowo zdominował rozgrywki ligowe począwszy od końcówki lat 60.
Jednak najbardziej spektakularny był los FTC. Zgodnie z wygodną i opłacalną dla siebie taktyką popierania popularnych klubów, partia przestała "gnębić" "Fradich", nawet trochę im pomagała (wcześniej Strzałokrzyżowcy też korzystali na popularności FTC). Pomoc ta głównie objawiła się w przeznaczaniu dużych środków finansowych na gruntowny remont stadionu. Ukończony w 1974 roku obiekt "Ullői ut" ponownie stał się dość nowoczesny. Władza odpuściła, więc "Fradi" znów zdobywali mistrzostwa. Pośród fanów FTC w latach 60. powstała przyśpiewka "Mistrzem jest Ferencváros, równy gościu Kádár János. Trzeba w tym miejscu zaznaczyć, że właśnie w tych latach na Węgrzech zapanował względny dobrobyt jak na komunistyczne warunki, w 1963 roku wyszli na wolność ostatni więźniowie powstania 1956, nastroje społeczne nie były najgorsze.
Wracając jednak do samej piłki, zacząć trzeba od początku opisywanego okresu. Mistrz z 1957 roku – Vasas SC, przystąpił do 3 edycji Pucharu Mistrzów. Grał tam całkiem dobrze, w I rundzie wyeliminował mistrza Bułgarii CSKA Sofia, gromiąc go nawet u siebie 6:1, w II rundzie byli BSC Young Boys, w ćwierćfinale AFC Ajax. W półfinale Vasas trafił przeszkodę nie do przejścia. Real Madryt wygrał u siebie 4:0 i rewanż miał być formalnością. Vasas rozegrał dobry mecz pokonując rywali 2:0 na wypełnionym Nepstadionie, jednak na więcej "królewscy" nie pozwolili. W następnym sezonie mistrzami zostali dość niespodziewanie gracze MTK trenowani przez znakomitego Mártona Bukovi.
Csepeli Vasas zdobył jeszcze mistrzostwo 1958/59, lecz był to ostatni sukces piłkarzy z wyspy. Lata 60. to już dla zawodników z Béke tér raczej środek tabeli. W edycji pucharów 1958/59 mistrz MTK, zagrał słabo, po wyeliminowaniu bytomskiej Polonii odpadli z YB Berno, które zrewanżowało się Węgrom z ubiegłoroczną porażkę z Vasasem.
Następny udany sezon w pucharach to 1961/62, gdy Újpesti Dózsa dotarł do półfinału Pucharu Zdobywców Pucharów, a MTK do półfinału Pucharu Miast Targowych. Rok później "Fradi" doszli do półfinału PMT, ulegając w nim Dinamu Zagrzeb
W ligowej stawce od czasu do czasu w czołówce pojawiały się zespoły z prowincji. Oprócz Győri Vasas ETO, mocną pozycję miały klubyw wywodzące się z górniczych okolic. Tatabányai Bányász SC przez wiele lat był mocnym średniakiem. Mocne były też zespoły w Komló (Komlói Bányász SK), Dorog – (Dorogi Bányász) czy Salgótarján (Salgótarjáni Bányász TC). Inne miasta z prowincji doczekały się silnych drużyn nieco później. Spektakularny sukces dla prowincji odniósł Győr, który zdobył tytuł w 1963 roku. Tamtego mistrzostwa nie traktuje się jednak jako pełnowartościowe. Sezon był właściwie rundą jesienną, gdyż powrócono do systemu radzieckiego, wiosna-jesień, w połowie 1963 roku. Do dziś ta kuriozalna decyzja jest poddawana krytyce.
Do 1968 roku najwięcej w lidze do powiedzenia miał FTC i Vasas. "Fradi" zdobyli mistrza w sezonach 1962/63, 1964, 1967, 1968, "hutnicza" jedenastka w 1961, 1962, 1965, 1966. Oprócz tego w europejskich pucharach dobre występy notowały MTK i Újpesti Dózsa, będące w lidze najczęściej za czołową dwójką.
Pucharowy sezon 1963/64 przyniósł pierwszy finał. Dotarło do niego MTK w Pucharze Zdobywców Pucharów. W finale minimalnie lepszy okazał się Sporting CP.
Kolejna edycja pucharów 1964/65 przyniosła jeszcze większe sukcesy. Mistrz sezonu 1963 – Győri Vasas doszedł aż do półfinału Pucharu Mistrzów, jednak w drodze do niego przeciwnicy nie byli bardzo wymagający (Chemie Lipsk, Lokomotiw Sofia, AFC DWS). SL Benfica pokazała jednak ile brakuje Győrowi do czołówki pokonując go 1:0 i 4:0 u siebie.
FTC w tym czasie dokonuje największego sukcesu klubowego w węgierskiej piłce. Zdobył Puchar Miast Targowych. W finale pokonał w jednym wyjazdowym starciu sam Juventus F.C. (1:0). Na uwagę zasługuje fakt, że "Fradi" sami zgodzili się rozegrać jeden wyjazdowy mecz, na taką właśnie propozycję rywala chętnie przystali. Sukces ten osiągnęli w składzie :
Geczi, Novak, Horvath, Juhasz, Matrai, Orosz, Karaba, Varga, Albert, Rakosi, Fenyvesi
Jedynie Honvéd odpadł od razu w PZP.
Następny sezon okazał się ćwierćfinałowy, gdyż FTC w Pucharze Mistrzów, Honvéd w PZP i Újpest FC w PMT odpadły w ćwierćfinałach.
W lidze od 1968 r. zaczęła się długoletnia dominacja Újpesti Dózsa. Co prawda spoza boiskowych powodów nie zdobył on mistrzostwa ad 1968, to jednak następne 7 sezonów należało nieprzerwanie do "fioletowych". Po ćwierćfinałowych mistrzostwach świata dla Węgrów, trener reprezentacji Lajos Baróti, przeniósł się do UTE i był twórcą jego potęgi. Wyniki kadry po odejściu z niej Barotiego pokazały, że MŚ 1966 nie były złym rezultatem, a krytykowany Baroti i tak "zrobił" wynik ponad stan. Wyniki UTE też świadczą o jego klasie trenerskiej.
Lata 70. niosą zmianę w układzie sił w lidze. Słabnie pozycja MTK, które coraz częściej kończy rozgrywki w środku tabeli. Do 1975 roku hegemonem są "Fioletowi". Za drugą siłę można uznać "Fradich". Vasas i Honvéd są czołówką, ale zdobycie tytułu to za dużo w tym czasie dla tych klubów. UTE byli świetną drużyną, regularnie docierali do ćwierćfinałów pucharów europejskich, a wiosną 1974 roku w półfinale PEMK, zmierzyli się nawet z Bayernem Monachium późniejszym tryumfatorem tych rozgrywek. W kraju "Fioletowi" nie mieli sobie równych, a sam zespół nazywano magicznym. Dzięki sukcesom pucharowym Újpesti Dózsa doczekał się wielu fan-clubów w całym kraju w tym czasie. Epoka magicznego Újpestu zakończyła się w 1975 roku. Układ sił znów się nieco zaczął zmieniać.
Jakkolwiek by nie patrzeć, po 1956 roku obniżył się poziom piłki węgierskiej. Skończono z ręcznym sterowaniem ligą, nie było jednego "super klubu", myśl trenerska uległa stagnacji. Kluby mając trochę więcej samodzielności zaczęły "dorabiać" handlując punktami, gdyż nie było za to realnych kar. System wynagrodzeń dla piłkarzy sam nie jako powodował zjawisko korupcji.
Bundy
Bunda czyli, w języku węgierskim w skrócie przekupstwo. W latach 50. jeszcze nie odgrywały tak dużej roli, jednak z upływem lat stał się częstą praktyką w lidze socjalistycznych Węgier. Winny był wadliwy system nie tylko funkcjonowania piłki, ale również państwa. Piłkarze sprzedawali i kupowali mecze, a Magyar Labdarúgó Szövetség nie interweniował. Gdy jeden z kierowników drużyny poprosił kiedyś o to, został powiadomiony, żeby nie zajmował się takimi "śmiesznymi sprawami", a śledztwo przejęła prokuratura, która z powodów politycznych "ukręciła łeb sprawie". Wiadomo, że za korupcją w piłce mogli stać prezesi dużych zakładów pracy, którzy winę zepchnęli by na trenerów i zawodników, a to skompromitowałoby środowisko piłkarskie w oczach społeczeństwa i socjalistyczny model sportu wobec zachodnich rywali.
To był jeden powód, innym był czysty pragmatyzm. Obserwując rozgrywki ligowe można było ze zdziwieniem stwierdzić jak szybko drużyny zagrożone spadkiem zbierają punkty. "Mocny" prezes dużego przedsiębiorstwa, uważał za sprawę honoru utrzymanie sponsorowanego zespołu w lidze, więc sięgał do kieszeni i z państwowych pieniędzy płacił większe premie piłkarzom. Kierownicy drużyn, bądź sami piłkarze dogadywali się z drużynami, ze środka tabeli by "odpuszczały" i dzielili się premią z rywalami. Prezesi, często nie wiedzieli nawet o tym. Nie było takich rund ligowych, w których nie rozegrano by podejrzanych o "bundę" spotkań. Zespoły, które nie miały wiele pieniędzy, lub nie mogły kupować meczów, musiały być o wiele lepsze od przeciwników, żeby się utrzymać w lidze. Szegedi EAC, zespół akademicki nie miał pieniędzy, w Egri Dózsa grali milicjanci z tamtejszego komisariatu, oni nie mogli ustawiać wyników, gdyż to byłby już za duży skandal. Obie te drużyny nie miały osiągnięć w czasach komunistycznych.
Kolejnym powodem był wspomniany system premii. Łatwo było podzielić się premiami za zwycięstwo, nie wypłacano stałych stawek od zajętego miejsca, co byłoby jakimś bodźcem do nie sprzedawania spotkań. Ustalano stawki premiowe za dodatkowe punkty, a gdy dana drużyna już taką ilość zdobyła, resztę spotkań najczęściej „oddawała” za pieniądze. Mówić o tym publicznie zaczęto na Węgrzech w latach 80. Wcześniej korupcja w piłce była tematem tabu. Mówić było można, ale trudniej było temu zaradzić. Można było tylko ograniczyć to zjawisko, gdyż w systemie komunistycznym całe amatorstwo było przecież iluzją. W 1977 r. sędzia przerwał mecz II ligowy z powodu „niepoważnej” gry. W I lidze, żaden by się nie odważył, zbyt możni sponsorzy stali za zespołami.
Ostatnie sukcesy – słabi średniacy (1975-1989)
[edytuj | edytuj kod]W 1975 r. zakończył się okres ligowej dominacji milicyjnego Újpest Dózsa. Powoli zaczął się zmieniać też układ sił w klubowej piłce. Do głosu zaczęły dochodzić dwa kluby z prowincji, które miały oparcie w wielkich zakładach: Rába ETO Győr i Székesfehérvári Videoton.
W sezonie 1975/76 mistrzostwo zdobył Ferencváros. Rok wcześniej, w maju 1975 roku grał on w Bazylei w finale Pucharu Zdobywców Pucharów z Dynamem Kijów, w którym przegrał 0:3. W drodze do finału "Fradi" wyeliminowali Cardiff City, Liverpool, Malmö FF i Crvenę Zvezdę Belgrad Rok później ostatni tytuł wywalczył Vasas. Kolejne dwa sezony wygrał Újpest, w nieco zmienionym składzie w porównaniu do "magicznego" okresu.
Lata 80. to sukcesy Honvédu. Po 25 latach, ten legendarny klub znów zdominował rozgrywki ligowe, dzięki pracy trenerskiej Lajosa Tichego i grze gwiazd tamtego okresu, Illesa, Vinczego czy Detariego, na arenie międzynarodowej klub nie odniósł już jednak żadnych sukcesów. Rywalem "wojskowych" był w tym czasie Rába ETO Győr, który zdobył mistrzostwo kraju w sezonach 1981/82 i 1982/83. Jednak także i Rába ETO nie zwojował nic wielkiego w Europie.
Brak tytułu mistrzowskiego powetował sobie za to Videoton, który w lidze plasował się tylko w górnej części tabeli. Miał w swym składzie jednak wielu dobrych zawodników. Potencjał ten został wykorzystany w edycji Pucharu UEFA 1984/85. Gracze z Székesfehérvár doszli w niej do finału eliminując kolejno – Duklę Praga, Paris Saint-Germain, Partizan Belgrad, Manchester United i Željezničara Sarajewo. Finał został rozstrzygnięty w pierwszym meczu. Real Madryt wygrał w Székesfehérvárze 3:0 i drugi mecz w Madrycie był formalnością. Wygrali go, grający do końca, Węgrzy 1:0. Był to ostatni duży sukces klubowej piłki węgierskiej.
Warto jeszcze odnotować losy MTK w tym okresie. Po spadku z ligi w 1981 r. zespół ten po roku wrócił do elity, stopniowo odzyskując siły, aż w sezonie 1986/87 zdobył pierwsze od 29 lat mistrzostwo. Do upadku komunizmu na Węgrzech i w pierwszych latach przełomu na krajowym podwórku dominował Honvéd.
Treningi na pół gwizdka
Jeszcze z lat świetności pozostało przekonanie u piłkarzy węgierskich, że mają świetną technikę. W latach 60. zmieniły się na świecie metody treningu, a oni dalej nie chcąc się wysilać woleli na treningach żonglować i grać "w dziada". Trenowano średnio ok. półtorej godziny dziennie. Trener, który wymagał treningów tak jak na zachodzie, z reguły smutno kończył. Cała drużyna była przeciw niemu i musiał wcześniej, czy później odejść. Świat szedł do przodu, a nad Balatonem trenowano jak w latach 50. Nawet do dziś są odczuwalne skutki takiej postawy piłkarzy i systemu, który nie był w stanie tego zmienić. Jeszcze w latach 80. taka postawa pozwalała być kiepskim średniakiem, który dostanie się nawet na Mistrzostwa Świata (ostatnie – Meksyk 1986), ale później zarówno piłka klubowa i reprezentacyjna stała się słaba.
Skansen – mocni słabiacy (1989-2010)
[edytuj | edytuj kod]Liga węgierska po przeobrażeniach ustrojowych nie zmieniła modelu funkcjonowania. Pozostały stare układy i dawni ludzie nie zainteresowani rozwojem piłki, lecz utrzymywaniem własnych stanowisk. W lidze pojawiły się nowe, silne, a niegdyś mało znaczące kluby, zawdzięczające swe sukcesy możnemu sponsorowi. Zjawisko częste w krajach byłego bloku socjalistycznego. Najgłośniejszym tego przykładem był Vác FC, który dzięki wsparciu firmy Samsung zdobył mistrzostwo kraju w sezonie 1993/94, a gdy wkrótce po tym klub stracił sponsora, równie szybko jak dołączył do czołówki, tak ją opuścił. Lata 90. to na początku dominacja Honvédu, powracającego do dawnej nazwy Kispest, później okres "Fradich". Jedynym sukcesem od 1989 roku, był awans Ferencvárosu do Ligi Mistrzów w sezonie 1995/96. W drugiej połowie lat 90. dominowała drużyna MTK, lecz bez żadnych sukcesów międzynarodowych.
Po 2000 roku zachwiana została dominacja Budapesztu (2000 r. – Dunaújváros, 2002 – Zalaegerszeg, 2005, 2006, 2007 – Debreczyn). Obecnie na Węgrzech dominuje drużyna Debreceni VSC, a od 10 lat bezskutecznie tytuł próbuje odzyskać Újpest FC. W 2006 roku, po 104 sezonach nieprzerwanej gry w niej, po raz pierwszy w historii ligę opuścił FTC. Spadł nie za wyniki piłkarskie, gdyż ligę zakończył na 5. miejscu, lecz za przekroczone dopuszczalne zadłużenie. Słaba liga, straciła jeszcze dodatkowo na swej wartości przez to wydarzenie. Osłabieni kłopotami finansowymi "Fradi", dopiero po 3 sezonach powrócili do ekstraklasy, a przez ten czas do Debreczyna w walce o mistrzostwo dołączył Videoton. Drużyny stołeczne przechodziły kryzys. W sezonie 2009/10 pierwszy raz w historii nikt z Budapesztu nie stanął na podium mistrzostw. Sytuacja ta powtórzyła się w sezonie 2011/12.
Liga za czasów Orbana (od 2010)
[edytuj | edytuj kod]Po sezonie 2014/15, aż 4 kluby (Győr, Nyregyhaza, Pecs, Kecskemet) nie uzyskały licencji na następny sezon, zdecydowano, że liga zostanie zmniejszona do 12 drużyn. Odtąd gra się 33 kolejki w trzech seriach spotkań pomiędzy każdą z ligowych drużyn. Po 2010 r. w lidze przestał dominować Debreczyn, na czoło wysunął się Videoton. Później palmę pierwszeństwa przechwycił Ferencváros, który jest nieprzerwanie mistrzem od 2019 r., ale w odróżnieniu od poprzednich lat regularnie gra w fazie grupowej europejskich pucharów przez co jest blisko 50 miejsca w klubowym rankingu UEFA, co jeszcze 10 lat wcześniej dla węgierskich klubów było nieosiągalne. Sama liga została wyniesiona osiągnięciami FTC na 25 miejsce w rankingu ligowym UEFA, niestety poza "Fradi" inne drużyny prezentują nadal kiepski poziom sportowy z poprzednich lat.
Nowe stadiony
[edytuj | edytuj kod]Od upadku komunizmu w zasadzie w węgierską piłkę nie inwestowano. Jedynymi w miarę nowoczesnymi stadionami ligowymi od 2001 roku dysponował Újpest (4 nowe zadaszone trybuny z krzesełkami) i od 2007 r. Győr -ETO Park. Pozostałe kluby miały z reguły owalne trybuny bez zadaszenia częściowo tylko pokryte krzesełkami. Infrastruktura w 2010 r. przypominała bardziej skansen z lat. 70 i 80. niż dzisiejsze realia. W 2010 r. premierem został Viktor Orbán, znany z zamiłowania do piłki nożnej. W zasadzie od razu zaczął on inwestować w sport, głównie w stadiony piłkarskie na Węgrzech. Jego rząd dawał dotacje i korzystne warunki klubom w tym celu. Dość szybko powstały nowe stadiony, najważniejsze z nich to:Nagyerdei Stadion - w maju 2014 r. w Debreczynie, Groupama Aréna nowy obiekt "Fradich" - w sierpniu 2014 r., Hidegkuti Nándor Stadion - dla MTK w październiku 2016 r., Haladás Sportkomplexum - w listopadzie 2017 r. w Szombathely, DVTK Stadion - w maju 2018 r. w Miszkolcu, MOL Aréna Sóstó - w listopadzie 2018 r. w Szekesfehervarze, Illovszky Rudolf Stadion - dla Vasasa w lipcu 2019 r., Bozsik Aréna - dla Honvedu w marcu 2021 r. Na otwartym w listopadzie 2019 r. w miejscu starego Népstadion Puskás Aréna od 2020 r. rozgrywane są finały Pucharu Węgier. Do symbolu urósł natomiast niepotrzebny stadion Pancho Aréna wybudowany w rodzinnej wsi Orbana Felcsút dla nowej siły węgierskiej piłki klubowej - Puskás Akadémia FC. Sam klub jak i stadion dla niego wywołują oskarżenia o nepotyzm jak i marnotrawstwo pieniędzy, gdyż na wsi liczącej mniej niż tysiąc mieszkańców, Orbán stworzył I ligowy klub ze stadionem na prawie 4 tys. miejsc.
System rozgrywek
[edytuj | edytuj kod]Obecny format ligi obowiązuje od sezonu 1901.
Rozgrywki składają się z 33 kolejek spotkań rozgrywanych pomiędzy drużynami systemem kołowym. Każda para drużyn rozgrywa ze sobą dwa mecze – jeden w roli gospodarza, drugi jako goście. W trzecim kole drużyny losowo rozgrywają ze sobą mecze – 5 lub 6 u siebie oraz 6 lub 5 na wyjeździe. Od sezonu 2015/16 w lidze występuje 12 zespołów. W przeszłości liczba ta wynosiła od 5 do 18. Drużyna zwycięska za wygrany mecz otrzymuje 3 punkty (do sezonu 1993/94 2 punkty), 1 za remis oraz 0 za porażkę.
Zajęcie pierwszego miejsca po ostatniej kolejce spotkań oznacza zdobycie tytułu Mistrzów Węgier w piłce nożnej. Mistrz zdobywa prawo gry w eliminacjach do Ligi Mistrzów UEFA. Druga oraz trzecia drużyna zdobywają możliwość gry w Lidze Europy UEFA. W przypadku, w którym zdobywca Pucharu Węgier zajmie pierwsze miejsce w lidze – możliwość gry w Lidze Europy otrzymuje również czwarta drużyna klasyfikacji końcowej. Zajęcie 2 ostatnich miejsc wiąże się ze spadkiem drużyn do 1. deild.
W przypadku zdobycia tej samej liczby punktów, klasyfikacja końcowa ustalana jest na podstawie wyniku dwumeczu pomiędzy drużynami, w następnej kolejności, w przypadku remisu – na podstawie różnicy bramek w pojedynku bezpośrednim, następnie na podstawie ogólnego bilansu bramkowego osiągniętego w sezonie, większej liczby bramek zdobytych oraz w ostateczności za pomocą losowania.
Formuła ligi:
- 1901 – 1905: rozgrywki ligowe w systemie wiosna-jesień, odpowiadające rokowi kalendarzowemu.
- 1906/07 – 1949/50: rozgrywki ligowe w systemie jesień-wiosna (Nie rozegrano sezonu 1906, lecz od razu 1906/07. Z powodu wojen nie odbyły się rozgrywki w sezonach 1914/15, 1915/16, 1944/45.).
- 1950 – 1957: rozgrywki ligowe – na wzór radziecki – w systemie wiosna-jesień (Sezon 1956 przerwało Powstanie Węgierskie. W sezonach 1950 i 1957 rozegrano tylko po jednej rundzie.)
- 1957/58 – 1962/63: rozgrywki ligowe w systemie jesień-wiosna
- 1963 – 1970: rozgrywki ligowe – po kuriozalnej decyzji władz, które stwierdziły, że lepiej pasuje do warunków klimatycznych na Węgrzech – w systemie wiosna-jesień (Sezon 1963 miał jedną rundę, a w sezonie 1970 drużyny podzielono na 2 grupy, o lokacie decydował mecz bezpośredni między zdobywcami identycznych miejsc w grupach.)
- 1970/71: rozgrywki ligowe w systemie jesień-wiosna.
Skład ligi w sezonie 2022/23
[edytuj | edytuj kod]Uczestnicy poprzedniej edycji | |||
---|---|---|---|
FER | Ferencvárosi TC | Budapeszt | 1 |
KIS | Kisvárda FC | Kisvárda | 2 |
PUS | Puskás Akadémia FC | Felcsút | 3 |
FEH | FC Fehérvár | Székesfehérvár | 4 |
ÚJP | Újpest FC | Budapeszt | 5 |
PAK | Paksi FC | Paks | 6 |
DEB | Debreceni VSC | Debreczyn | 7 |
ZAL | Zalaegerszegi TE | Zalaegerszeg | 8 |
HON | Budapest Honvéd FC | Budapeszt | 9 |
MEZ | Mezőkövesd-Zsóry SE | Mezőkövesd | 10 |
Spadek z NB I 2021/2022 | |||
MTK | MTK Budapest FC | Budapeszt | 11 |
GYI | Gyirmót FC | Győr | 12 |
Awans z NB II 2021/2022 | |||
VAS | Vasas SC | Budapeszt | 1 |
KEC | Kecskeméti TE | Kecskemét | 2 |
Oznaczenia:
|
Lista sezonów
[edytuj | edytuj kod]Statystyka
[edytuj | edytuj kod]Tabela medalowa
[edytuj | edytuj kod]Mistrzostwo Węgier zostało do tej pory zdobyte przez 14 różnych drużyn.
Stan na 21.04.2024.
Lp. | Drużyna | Miejsca na podium | ||
---|---|---|---|---|
1. | Ferencvárosi TC[1] | 35 | 36 | 22 |
2. | MTK Budapeszt[2] | 23 | 20 | 16 |
3. | Újpest Budapeszt[3] | 20 | 21 | 19 |
4. | Honvéd Budapeszt[4] | 14 | 12 | 6 |
5. | DVSC Debreczyn | 7 | 1 | 6 |
6. | Vasas Budapeszt[5] | 6 | 2 | 14 |
7. | Győri ETO[6] | 4 | 3 | 6 |
8. | Csepel Budapeszt | 4 | 0 | 2 |
9. | Videoton Székesfehérvár | 3 | 8 | 4 |
10. | Budapesti TC | 2 | 1 | 3 |
11. | Vác FC | 1 | 2 | 0 |
12. | Dunaújváros FC | 1 | 1 | 0 |
NAC Nagyvárad | 1 | 1 | 0 | |
14. | ZTE Zalaegerszegi | 1 | 0 | 1 |
15. | BSC Tatabánya | 0 | 2 | 4 |
16. | Magyar Budapeszt | 0 | 2 | 1 |
17. | Törekvés Budapeszt | 0 | 1 | 3 |
18. | Puskás Akadémia FC | 0 | 1 | 2 |
19. | MSC Pecz | 0 | 1 | 1 |
20. | Budapesti Vasutas | 0 | 1 | 0 |
Kisvárda FC | 0 | 1 | 0 | |
FC Paks | 0 | 1 | 0 | |
MUE Budapeszt | 0 | 1 | 0 | |
Postások Budapeszt | 0 | 1 | 0 | |
KTE Kecskemét | 0 | 1 | 0 | |
25. | 33 Budapeszt | 0 | 0 | 1 |
BAK Budapeszt | 0 | 0 | 1 | |
Békéscsaba Előre | 0 | 0 | 1 | |
Bocskay Debreczyn | 0 | 0 | 1 | |
BTC Salgótarján | 0 | 0 | 1 | |
DVTK Miszkolc | 0 | 0 | 1 | |
FC Segedyn | 0 | 0 | 1 | |
KAC Kolozsvár | 0 | 0 | 1 | |
Nemzeti Budapeszt | 0 | 0 | 1 | |
Szolnoki MÁV | 0 | 0 | 1 | |
Szombathelyi Haladás | 0 | 0 | 1 |
Najlepsi strzelcy
[edytuj | edytuj kod]l.p. | Gracz | Gole | Gry | Kluby | Lata gry |
---|---|---|---|---|---|
1 | Ferenc Szusza | 393 | 462 | Újpest | 1940-1961 |
2 | Gyula Zsengellér | 387 | 325 | Salgótarján, Újpest | 1935-1947 |
3 | Imre Schlosser | 361 | 301 | Ferencváros, MTK, 33 FC | 1906-1928 |
4 | József Takács | 359 | 355 | Vasas, Ferencváros | 1917-1938 |
5 | Ferenc Puskás | 357 | 358 | Honvéd | 1942-1956 |
6 | György Sárosi | 351 | 383 | Ferencváros | 1931-1948 |
7 | Gyula Szilágyi | 313 | 390 | Debreceni VSC, Vasas | 1943-1960 |
8 | Ferenc Deák | 303 | 238 | Szentlörinci, FTC, Újpest | 1944-1954 |
8 | Ferenc Bene | 303 | 418 | Újpest | 1960-1978 |
10 | Géza Toldi | 271 | 324 | FTC, Gamma FC, Szegedi AK, MADISZ | 1927-1946 |
Ponad 250 goli w lidze węgierskiej zdobyło jeszcze 4 zawodników: Nándor Hidegkuti, Flórián Albert, Sándor Kocsis, László Fazekas.
Najwięcej występów w lidze
[edytuj | edytuj kod]l.p. | Gracz | Lata gry | Klub | Ilość gier |
---|---|---|---|---|
1 | Zoltán Végh | 1989-2012 | m.in. Vasas, MTK, Videoton, FTC | 570 |
2 | Attila Kuttor | 1988-2010 | głównie Videoton, MTK, Debrecen | 560 |
3 | Béla Illés | 1986-2006 | Haladás,Honved i MTK | 540 |
4 | György Szabó | 1965-1983 | Bányász Tatabánya | 510 |
5 | Ferenc Szusza | 1940-1961 | Újpest | 463 |
6 | István Gass | 1970-1986 | DVTK, Vasas, ZTE | 456 |
6 | József Tóth | 1969-1986 | Pecz, Újpest, MTK | 456 |
8 | Sándor Bíró | 1927-1949 | głównie III. Kerületi TVE, MTK, Újpest | 450 |
9 | József Bozsik | 1943-1962 | Honved | 447 |
10 | Tibor Végh | 1974-1990 | Videoton, Haladás, Veszprém | 438 |
Frekwencja
[edytuj | edytuj kod]Najpopularniejszym klubem Węgier był tradycyjnie FTC, którego największym rywalem stał się przez lata UTE. Sporo fanów miał też Honvéd i Vasas. MTK jak na sukcesy sportowe nie miał nigdy zbyt wielu kibiców po wojnie. Poza Budapesztem popularny jest Győri ETO FC oraz DVSC, DVTK, PMFC i Videoton. Kluby te miały sporo fanów. Tłumy gromadziły mecze ZTE zaraz po awansie do I ligi po 1973 roku, popularnością cieszył się też Nyíregyházi Spartacus, czy Békéscsaba.
Średnia widzów w latach 50. i 60. sięgała ok. 15 000 na mecz (Ferencvaros przekraczał nieraz średnią 40 000), a później do 1989 r. wahała się między 7000 -10 000. Widownię napędzały derby stolicy organizowane na ogromnym stadionie narodowym (Népstadion), ściągające z reguły ponad 50 000 ludzi. Stołecznych derbów na Népstadionie zaprzestano, wraz ze spadkiem zainteresowania ligą w latach 80. W latach 90. średnia widzów spadła do 4500–6000 na mecz. Po 2000 r. nastąpiła prawdziwa katastrofa. Do 2006 r. średnia frekwencja wynosiła ok. 3000-4000 widzów na mecz, zaś w latach 2006-2011 spadła ona jeszcze bardziej do ok. 2500-3000. W sezonie 2011/2012 była najwyższa od dekady – wyniosła 3761 widzów. Liga jest słaba piłkarsko, są podejrzenia o korupcję, ludzie przestali się nią interesować. W Budapeszcie trochę widzów gromadzą mecze FTC (także w czasach II ligi) i DVTK, inne kluby mają widzów tylko, gdy walczą o mistrzostwo (ostatnio Debreceni VSC, wcześniej Zalaegerszegi TE). Kilka większych miast nie ma I ligi (np.: Szeged), co też wpływa negatywnie na widownię.
Oddawane stopniowo do użytku od 2014 r. nowe stadiony ligowe nie zwiększyły radykalnie frekwencji. Rośnie ona stopniowo, dopiero w sezonie 2023/24 została przełamana bariera 4 tys. średniej widzów w lidze - najlepszy wynik od 1999 roku.
- oficjalny rekord frekwencji ligowej w jednym meczu
98 000 – Nepstadion Ferencváros (jako Kinizsi) – Honvéd 27 marca 1955 (6. kolejka sezonu 1955).
- ligowy rekord średniej widzów w sezonie
ok. 17 200 – w sezonie 1955 sprzedano ponad 3 100 000 biletów na 182 spotkania.
- klubowy rekord średniej widzów w sezonie
48 846 Ferencvárosi TC w sezonie 1959/60
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Róbert Zsolt , Piłkarze, Sportowcy, Witold Wieromiej (tłum.), Warszawa: Sport i Turystyka, 1985, ISBN 83-217-2453-1, OCLC 750853885 .
- Jerzy Kukulski, Światowa Piłka Nożna, wyd. "Sport i Turystyka" Warszawa 1974 S-062-2240
artykuły
- Antoni Piontek, Złota Jedenastka (w Encyklopedii Piłkarskiej FUJI tom 1 "Rocznik 1991")
- Miklós Hadas, Football and Social Identity: the Case of Hungary in XX Century
- dane własne autora artykułu
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Oficjalna strona Nemzeti Bajnokság I (węg.)
- Stadiony, drużyny, historia, informacje o piłce węgierskiej (węg. • ang.)
- Nemzeti Sport – największa gazeta sportowa na Węgrzech, dużo o ich piłce (węg.)
- NB I, [w:] baza Soccerway (liga) [dostęp 2021-01-02] .
- Tabele ligowe w bazie League321 (ang.)
- Oficjalna strona MLSZ (węg. • ang.)
- Archiwum wyników meczów i tabel w bazie RSSSF (ang.)