Przejdź do zawartości

Kontrindukcjonizm: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
Kocio (dyskusja | edycje)
mNie podano opisu zmian
Linia 1: Linia 1:
'''Kontrindukcjonizm''' to nazwa wprowadzona przez [[Paul Feyerabend|Paula Karla Feyerabenda]] dla oznaczenia propagowanej przez niego procedury postępowania badawczego, którą nazywa również (w szerszym znaczeniu)[[anarchizm metodologiczny|anarchizmem metodologicznym]] lub anarchizmem epistemologicznym.
'''Kontrindukcjonizm''' to nazwa wprowadzona przez [[Paul Feyerabend|Paula Karla Feyerabenda]] dla oznaczenia propagowanej przez niego procedury postępowania badawczego, którą nazywa również (w szerszym znaczeniu) [[anarchizm metodologiczny|anarchizmem metodologicznym]] lub anarchizmem epistemologicznym.


Nazwa "kontrindukcjonizm" bierze się stąd, że [[indukcjonizm]] zaleca uznanie zgodności [[teoria|teorii]] z doświadczeniem za miarę jej powodzenia. Kontrindukcjonizm zaś jest postulatem wprowadzania i sprawdzania [[hipoteza|hipotez]] niezgodnych z dobrze potwierdzonymi teoriami lub faktami. Postulat postępowania kontrindukcyjnego ma dwie składowe: uczonemu zaleca się wprowadzanie i szczegółowe sprawdzanie hipotez niezgodnych z (a) dobrze potwierdzonymi teoriami; i\lub (b) faktami. Zalecenie Feyerabenda jest odwrotne do tego, co zalecane jest przez większość wcześniejszych metodologii: (ad a) uznawania prymatu dobrze potwierdzonych teorii nad teoriami potwierdzonymi gorzej; (ad b) potraktowania prymatu dobrze potwierdzonego faktu nad teorią.
Nazwa "kontrindukcjonizm" bierze się stąd, że [[indukcjonizm]] zaleca uznanie zgodności [[teoria|teorii]] z doświadczeniem za miarę jej powodzenia. Kontrindukcjonizm zaś jest postulatem wprowadzania i sprawdzania [[hipoteza|hipotez]] niezgodnych z dobrze potwierdzonymi teoriami lub faktami. Postulat postępowania kontrindukcyjnego ma dwie składowe: uczonemu zaleca się wprowadzanie i szczegółowe sprawdzanie hipotez niezgodnych z (a) dobrze potwierdzonymi teoriami; i\lub (b) faktami. Zalecenie Feyerabenda jest odwrotne do tego, co zalecane jest przez większość wcześniejszych metodologii: (ad a) uznawania prymatu dobrze potwierdzonych teorii nad teoriami potwierdzonymi gorzej; (ad b) potraktowania prymatu dobrze potwierdzonego faktu nad teorią.
Linia 6: Linia 6:


====Literatura====
====Literatura====
Paul Feyerabend, '''Przeciw metodzie''', Wydawnictwo Siedmioróg, Wrocław 1996, przekł. Stefan Wiertlewski.
Paul Feyerabend, ''Przeciw metodzie'', Wydawnictwo Siedmioróg, Wrocław 1996, przekł. Stefan Wiertlewski.


[[Kategoria:Metodologia nauki]]
[[Kategoria:Metodologia nauki]]

Wersja z 00:19, 7 lip 2005

Kontrindukcjonizm to nazwa wprowadzona przez Paula Karla Feyerabenda dla oznaczenia propagowanej przez niego procedury postępowania badawczego, którą nazywa również (w szerszym znaczeniu) anarchizmem metodologicznym lub anarchizmem epistemologicznym.

Nazwa "kontrindukcjonizm" bierze się stąd, że indukcjonizm zaleca uznanie zgodności teorii z doświadczeniem za miarę jej powodzenia. Kontrindukcjonizm zaś jest postulatem wprowadzania i sprawdzania hipotez niezgodnych z dobrze potwierdzonymi teoriami lub faktami. Postulat postępowania kontrindukcyjnego ma dwie składowe: uczonemu zaleca się wprowadzanie i szczegółowe sprawdzanie hipotez niezgodnych z (a) dobrze potwierdzonymi teoriami; i\lub (b) faktami. Zalecenie Feyerabenda jest odwrotne do tego, co zalecane jest przez większość wcześniejszych metodologii: (ad a) uznawania prymatu dobrze potwierdzonych teorii nad teoriami potwierdzonymi gorzej; (ad b) potraktowania prymatu dobrze potwierdzonego faktu nad teorią.

Kontrindukcja jest zarówno faktem – nauka nie mogłaby istnieć bez niej – jak i uprawomocnionym i bardzo potrzebnym posunięciem w grze zwanej nauką. (Feyerabend, Przeciw metodzie, s. 56). Należy mieć na względzie, że Feyerabend chcąc być konsekwentnym anarchistą nie zaleca w miejsce indukcjonizmu kontrindukcjonizmu jako antidotum. Kontrindukcjonizm również, gdy będzie bezwzględnie przestrzeganą regułą, zahamuje poznanie.

Literatura

Paul Feyerabend, Przeciw metodzie, Wydawnictwo Siedmioróg, Wrocław 1996, przekł. Stefan Wiertlewski.