Salep: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
drobne merytoryczne |
drobne merytoryczne |
||
| Linia 2: | Linia 2: | ||
'''Salep''' ([[język turecki|tur.]] sahlep, [[język arabski|arabs.]] سحلب saḥlab, [[język azerski|azer.]] səhləb) - napój, przyrządzany ze sproszkowanych bulw [[storczyk męski|storczyka męskiego]], znany w [[kuchnia turecka|kuchni tureckiej]] i w kuchni [[Bałkany|bałkańskiej]]. |
'''Salep''' ([[język turecki|tur.]] sahlep, [[język arabski|arabs.]] سحلب saḥlab, [[język azerski|azer.]] səhləb) - napój, przyrządzany ze sproszkowanych bulw [[storczyk męski|storczyka męskiego]], znany w [[kuchnia turecka|kuchni tureckiej]] i w kuchni [[Bałkany|bałkańskiej]]. |
||
Napoje podobne do salepu były znane w [[Starożytny Rzym|starożytnym Rzymie]] pod nazwą ''satyrion'' i ''priapiscus''. Salep był napojem, który upowszechnił się początkowo w [[Turcja|Turcji]] i na [[Bliski Wschód|Bliskim Wschodzie]], a następnie także w krajach Europy Zachodniej, zanim upowszechniła się kawa i herbata, jednak nawet później salep był podawany w [[kawiarnia]]ch, zwłaszcza w okresie zimowym, z uwagi na jego właściwości rozgrzewające. Napój był popularny w XVII i XVIII w. w Anglii (określany jako saloop). Niejaki dr Percival zalecał, aby dodawać proszku salepowego zamiast cukru do pieczenia słodkiego pieczywa.<ref>Arnold James Cooley, A Cyclopaedia of Six Thousand Practical Receipts, and Collateral Information in the Arts, Manufactures, and Trades: Including Medicine, Pharmacy, and Domestic Economy. Designed as a Compendious Book of Reference for the Manufacturer, Tradesman, Amateur, and Heads of Families, London 1850, s.138.</ref> W [[Anglia|Anglii]] podawano salep aromatyzowany kwiatem [[pomarańcza|pomarańczy]] i [[woda różana|wodą różaną]]. W tym czasie sprzedawcy salepu byli powszechnym zjawiskiem w chłodne dni zarówno na ulicach [[Londyn]]u, jak i [[Stambuł]]u.<ref>Alice Arndt, ''Seasoning Savvy: How to Cook with Herbs, Spices, and Other Flavorings'', London 1999, s.201.</ref> Kiedyś za najbardziej aromatyczny uważano salep przygotowywany z dzikich [[storczyk]]ów, z czasem zaczęły dominować storczyki uprawiane. Szczególnie ceniono salep pochodzący z regionu [[Kahramanmaraş]] w [[Turcja|Turcji]], wyróżniający się specyficznym aromatem. |
Napoje podobne do salepu były znane w [[Starożytny Rzym|starożytnym Rzymie]] pod nazwą ''satyrion'' i ''priapiscus''. Salep był napojem, który upowszechnił się początkowo w [[Turcja|Turcji]] i na [[Bliski Wschód|Bliskim Wschodzie]], a następnie także w krajach Europy Zachodniej, zanim upowszechniła się kawa i herbata, jednak nawet później salep był podawany w [[kawiarnia]]ch, zwłaszcza w okresie zimowym, z uwagi na jego właściwości rozgrzewające. Napój był popularny w XVII i XVIII w. w Anglii (określany jako saloop). Niejaki dr Percival zalecał, aby dodawać proszku salepowego zamiast cukru do pieczenia słodkiego pieczywa.<ref>Arnold James Cooley, A Cyclopaedia of Six Thousand Practical Receipts, and Collateral Information in the Arts, Manufactures, and Trades: Including Medicine, Pharmacy, and Domestic Economy. Designed as a Compendious Book of Reference for the Manufacturer, Tradesman, Amateur, and Heads of Families, London 1850, s.138.</ref> W [[Anglia|Anglii]] podawano salep aromatyzowany kwiatem [[pomarańcza|pomarańczy]] i [[woda różana|wodą różaną]]. W tym czasie sprzedawcy salepu byli powszechnym zjawiskiem w chłodne dni zarówno na ulicach [[Londyn]]u, jak i [[Stambuł]]u.<ref>Alice Arndt, ''Seasoning Savvy: How to Cook with Herbs, Spices, and Other Flavorings'', London 1999, s.201.</ref> Aytoun Ellis w swojej ''Historii kawiarni'' określa salep mianem ''kawy dla ubogich'', cenionej przez tych, dla których cena filiżanki kawy była zbyt wysoka.<ref>Aytoun Ellis, ''A History of the Coffee-houses'', Secker & Warburg 1956, s.47-48.</ref> Kiedyś za najbardziej aromatyczny uważano salep przygotowywany z dzikich [[storczyk]]ów, z czasem zaczęły dominować storczyki uprawiane. Szczególnie ceniono salep pochodzący z regionu [[Kahramanmaraş]] w [[Turcja|Turcji]], wyróżniający się specyficznym aromatem. |
||
Współcześnie salep najczęściej jest przygotowany z proszku [[instantyzacja|instant]], z [[mleko|mlekiem]] i [[cynamon]]em. Proszek do przygotowywania salepu (zwany też mączką salepową) służy do przyrządzania napojów, ale także wykorzystuje się go do przyrządzania lodów i [[budyń|budyniu]]. |
Współcześnie salep najczęściej jest przygotowany z proszku [[instantyzacja|instant]], z [[mleko|mlekiem]] i [[cynamon]]em. Proszek do przygotowywania salepu (zwany też mączką salepową) służy do przyrządzania napojów, ale także wykorzystuje się go do przyrządzania lodów i [[budyń|budyniu]]. |
||
Wersja z 10:19, 17 gru 2008
Salep (tur. sahlep, arabs. سحلب saḥlab, azer. səhləb) - napój, przyrządzany ze sproszkowanych bulw storczyka męskiego, znany w kuchni tureckiej i w kuchni bałkańskiej.
Napoje podobne do salepu były znane w starożytnym Rzymie pod nazwą satyrion i priapiscus. Salep był napojem, który upowszechnił się początkowo w Turcji i na Bliskim Wschodzie, a następnie także w krajach Europy Zachodniej, zanim upowszechniła się kawa i herbata, jednak nawet później salep był podawany w kawiarniach, zwłaszcza w okresie zimowym, z uwagi na jego właściwości rozgrzewające. Napój był popularny w XVII i XVIII w. w Anglii (określany jako saloop). Niejaki dr Percival zalecał, aby dodawać proszku salepowego zamiast cukru do pieczenia słodkiego pieczywa.[1] W Anglii podawano salep aromatyzowany kwiatem pomarańczy i wodą różaną. W tym czasie sprzedawcy salepu byli powszechnym zjawiskiem w chłodne dni zarówno na ulicach Londynu, jak i Stambułu.[2] Aytoun Ellis w swojej Historii kawiarni określa salep mianem kawy dla ubogich, cenionej przez tych, dla których cena filiżanki kawy była zbyt wysoka.[3] Kiedyś za najbardziej aromatyczny uważano salep przygotowywany z dzikich storczyków, z czasem zaczęły dominować storczyki uprawiane. Szczególnie ceniono salep pochodzący z regionu Kahramanmaraş w Turcji, wyróżniający się specyficznym aromatem.
Współcześnie salep najczęściej jest przygotowany z proszku instant, z mlekiem i cynamonem. Proszek do przygotowywania salepu (zwany też mączką salepową) służy do przyrządzania napojów, ale także wykorzystuje się go do przyrządzania lodów i budyniu.
Przepis na salep
Zmieszaj dwie łyżeczki proszku salepowego z niewielką ilością wody. Mieszaj delikatnie, a następnie dodaj pintę wody i umieść płyn na ogniu. Pozwól, aby płyn gotował się przez pięć minut, wymieszaj go, a następnie dodaj do smaku skórki z cytryny. Dobrym dodatkiem do salepu jest wino lub mleko. Dodaj cukru do smaku.[4]
Walory zdrowotne
W Dykcyonarzu Roślinnym Krzysztofa Kluka z roku 1808 picie salepu zaleca się na biegunki, suchoty i dla wyniszczonych chorobą organizmów. Był także zalecany dla oziębłych do sprawy małżeńskiej.
Salep w literaturze
W powieści Ismaila Kadare - Pałac snów, urzędnicy osmańscy zatrudnieni w tytułowej instytucji, zajmującej się zbieraniem i analizą snów poddanych w czasie przerw w pracy piją salep, traktując go jako napój rozgrzewający.
Bibliografia
- Charles Knight, Penny Cyclopaedia of the Society for the Diffusion of Useful Knowledge, London 1841, s.345.
Przypisy
- ↑ Arnold James Cooley, A Cyclopaedia of Six Thousand Practical Receipts, and Collateral Information in the Arts, Manufactures, and Trades: Including Medicine, Pharmacy, and Domestic Economy. Designed as a Compendious Book of Reference for the Manufacturer, Tradesman, Amateur, and Heads of Families, London 1850, s.138.
- ↑ Alice Arndt, Seasoning Savvy: How to Cook with Herbs, Spices, and Other Flavorings, London 1999, s.201.
- ↑ Aytoun Ellis, A History of the Coffee-houses, Secker & Warburg 1956, s.47-48.
- ↑ Lady Cust, The Invalid's Own Book: A Collection of Recipes from Various Books and Various Countries, London 1853, s.44.
