Stadion Śląski: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m r2.7.2) (Robot poprawił ru:Шлёнски |
→Lekkoatletyka: ort. |
||
Linia 638: | Linia 638: | ||
== Lekkoatletyka == |
== Lekkoatletyka == |
||
W 1967 roku obiekt gościł [[Mistrzostwa Polski Seniorów w Lekkoatletyce 1967|mistrzostwa Polski seniorów]]<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko=Kurzyński | imię=Henryk | nazwisko2=Pietkiewicz | imię2=Stefan |nazwisko3=Rozum |imię3=Janusz | nazwisko4=Wołejko |imię4=Tadeusz| tytuł= Historia Finałów Lekkoatletycznych Mistrzostw Polski 1920-2007. Konkurencje męskie | data=2008 | wydawca=Komisja Statystyczna PZLA | miejsce=Szczecin – Warszawa | isbn=978-83-61233-20-6 | strony=}}</ref>. W 1969 odbył się tutaj mecz lekkoatletyczny Polska - NRD – Związek Radziecki<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko=Łojewski | imię=Zbigniew | nazwisko2=Wołejko | imię2=Tadeusz| tytuł= Osiągnięcia Polskiej Lekkiej Atletyki w 40-leciu PRL. Mecze Międzypaństwowe I Reprezentacji Polski seniorów – mężczyźni | data=1984 | wydawca=Komisja Statystyczna PZLA | miejsce=Warszawa | | strony=}}</ref>, podczas którego reprezentująca ZSRR [[Nadieżda Cziżowa]] jako pierwsza w historii kobieta pchnęła kulą ponad 20 metrów ustanawiając wynikiem 20,09 [[Rekordy świata w lekkoatletyce|rekord świata]]<ref>{{Cytuj stronę || url = http://www.tilastopaja.org/db/wrw.php?event=350&ind=0 | tytuł = ''Progression of Official World Record / Women, Shot | opublikowany = tilastopaja.org | data dostępu = 6 listopada 2011 | język = en}}</ref>. Na początku [[2010 w lekkoatletyce|2010]] pojawiła się idea zorganizowana na Stadionie Śląskim [[Mistrzostwa Świata w Lekkoatletyce 2015|mistrzostw świata]] w 2015 roku jednak w czerwcu tego samego roku Chorzów |
W 1967 roku obiekt gościł [[Mistrzostwa Polski Seniorów w Lekkoatletyce 1967|mistrzostwa Polski seniorów]]<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko=Kurzyński | imię=Henryk | nazwisko2=Pietkiewicz | imię2=Stefan |nazwisko3=Rozum |imię3=Janusz | nazwisko4=Wołejko |imię4=Tadeusz| tytuł= Historia Finałów Lekkoatletycznych Mistrzostw Polski 1920-2007. Konkurencje męskie | data=2008 | wydawca=Komisja Statystyczna PZLA | miejsce=Szczecin – Warszawa | isbn=978-83-61233-20-6 | strony=}}</ref>. W 1969 odbył się tutaj mecz lekkoatletyczny Polska - NRD – Związek Radziecki<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko=Łojewski | imię=Zbigniew | nazwisko2=Wołejko | imię2=Tadeusz| tytuł= Osiągnięcia Polskiej Lekkiej Atletyki w 40-leciu PRL. Mecze Międzypaństwowe I Reprezentacji Polski seniorów – mężczyźni | data=1984 | wydawca=Komisja Statystyczna PZLA | miejsce=Warszawa | | strony=}}</ref>, podczas którego reprezentująca ZSRR [[Nadieżda Cziżowa]] jako pierwsza w historii kobieta pchnęła kulą ponad 20 metrów ustanawiając wynikiem 20,09 [[Rekordy świata w lekkoatletyce|rekord świata]]<ref>{{Cytuj stronę || url = http://www.tilastopaja.org/db/wrw.php?event=350&ind=0 | tytuł = ''Progression of Official World Record / Women, Shot | opublikowany = tilastopaja.org | data dostępu = 6 listopada 2011 | język = en}}</ref>. Na początku [[2010 w lekkoatletyce|2010]] pojawiła się idea zorganizowana na Stadionie Śląskim [[Mistrzostwa Świata w Lekkoatletyce 2015|mistrzostw świata]] w 2015 roku jednak w czerwcu tego samego roku Chorzów odpadł z walki o organizację zawodów<ref>{{cytuj stronę |url = http://katowice.gazeta.pl/katowice/1,35019,7975711,MS_2015_na_Stadionie_Slaskim__Odpadlismy_na_starcie.html |tytuł = ''MŚ 2015 na Stadionie Śląskim? Odpadliśmy na starcie'' | opublikowany = Gazeta.pl Katowice | data dostępu = 17 września 2010| język = en}}</ref>. Istniała koncepcja aby zgłosić miasto i stadion do goszczenia [[Mistrzostwa Europy w lekkoatletyce|mistrzostw Starego Kontynentu]] w 2016 roku<ref>{{cytuj pismo |nazwisko = |imię = |tytuł = Ambitne plany organizacyjne |czasopismo = Magazyn lekkoatletyczny|wolumin = |wydanie = 1|strony =46 |data =lipiec – sierpień 2010 |wydawca = Lama Production|miejsce =Kobyłka |issn = 2081-8939 |doi =}}</ref>. |
||
== Imprezy muzyczne == |
== Imprezy muzyczne == |
Wersja z 15:48, 19 cze 2012
{{{opis zdjęcia}}} | |
{{{pełna nazwa}}} | |
Przydomek: Kocioł Czarownic | |
Poprzednia nazwa |
{{{poprzednia nazwa}}} |
---|---|
Państwo | {{{państwo}}} |
Miejscowość | |
Adres |
ul. Katowicka 10 |
Architekt |
{{{architekt}}} |
Koszt budowy |
{{{koszt budowy}}} |
Data budowy |
{{{data budowy}}} |
Data otwarcia |
{{{data otwarcia}}} |
Data przebudowy |
{{{data przebudowy}}} |
Data zamknięcia |
{{{data zamknięcia}}} |
Właściciel | |
Operator |
{{{operator}}} |
Klub |
Reprezentacja Polski oraz kluby z Górnego Śląska |
Inauguracja | |
Pojemność stadionu |
{{{pojemność stadionu}}} |
Rekordowa frekwencja |
{{{rekordowa frekwencja}}} |
Oświetlenie |
1600 lux |
Wymiary boiska |
{{{wymiary boiska}}} |
Nawierzchnia boiska |
{{{nawierzchnia boiska}}} |
Długość toru |
{{{długość toru}}} |
Nawierzchnia toru |
{{{nawierzchnia toru}}} |
Dodatkowe wyposażenie |
{{{dodatkowe wyposażenie}}} |
Położenie na mapie brak Brak mapy: {{państwo dane {{{państwo}}} | mapa/core | wariant = {{{państwo}}} }} Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Położenie na mapie świata Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:building} | |
[{{{www}}} Strona internetowa] |
Stadion Śląski – wielofunkcyjny stadion sportowy, położony na terenie Wojewódzkiego Parku Kultury i Wypoczynku (WPKiW) w Chorzowie (przy granicy z Katowicami) i administrowany przez jednostkę budżetową województwa śląskiego pod nazwą Wojewódzki Ośrodek Kultury i Sportu "Stadion Śląski" w Chorzowie.
Jest to obiekt uniwersalny, mogą się na nim bowiem odbywać mecze piłkarskie, zawody żużlowe, mityngi lekkoatletyczne oraz imprezy muzyczne. Od chwili oddania do użytku, największa tego typu budowla w Polsce.
W 1993 Polski Związek Piłki Nożnej specjalną uchwałą nadał Stadionowi Śląskiemu nazwę "Narodowy" [3]. Ministerstwo Sportu i Turystyki twierdzi, że PZPN jako stowarzyszenie sportowe nie ma uprawnień do nadawania nazw stadionom. Stadion Narodowy w Warszawie to nazwa zarejestrowana w Urzędzie Patentowym, na rzecz Ministerstwa Sportu i Turystyki[4].
Historia
Plany budowy dużego obiektu sportowego w polskiej części Górnego Śląska z widownią na kilkadziesiąt tysięcy osób powstały już w latach międzywojennych. W 1939 gotowy był projekt przygotowany przez Adama Kocura – prezydenta Katowic i zarazem przewodniczącego komitetu budowy stadionu[5]. Miał on przypominać Stadion Olimpijski w Berlinie, lecz w wyniku wybuchu II wojny światowej koncepcja upadła. Pod koniec lat 40. XX w. w tzw. "planie sześcioletnim" przewidziano budowę dużego stadionu na 70 tysięcy osób. Miał na nim rozgrywać mecze jeden z tutejszych klubów piłkarskich, jednak ten pomysł nie został zrealizowany.
Ostatecznie decyzja o budowie Stadionu Śląskiego na terenie tworzonego wówczas największego parku miejskiego w Europie (WPKiW) zapadła w 1950, podczas posiedzenia Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach. Zaprojektował go architekt Julian Brzuchowski, kierownikiem robót był inż. Wiktor Pade. Roboty rozpoczęły się w 1951. Część prac wykonywali fachowcy sprowadzeni z Czechosłowacji. Stadion został zbudowany z piaskowca czerwonego i białego oraz granitu i betonu. Budowa największego w kraju stadionu pociągała za sobą duże koszty. Kluby sportowe z okręgu katowickiego wpłaciły do kasy komitetu budowy ponad 100 tysięcy złotych. Szukano kibiców, którzy przy budowie obiektu pracowaliby nieodpłatnie. Społeczeństwo województwa przepracowało łącznie 589 938 roboczogodzin, wartość tej pracy szacuje się na 1 500 000 ówczesnych złotych. Powstawał on równocześnie ze Stadionem Dziesięciolecia.
Obiekt został ukończony latem 1956. Jego oficjalna inauguracja miała miejsce w dniu najważniejszego święta narodowego Polski Ludowej 22 lipca 1956 – przegranym 0:2 – towarzyskim spotkaniem piłkarskim przeciwko NRD. Pierwszym dyrektorem został Mikołaj Beljung. W 1959 założono na nim sztuczne oświetlenie elektryczne (pierwsze w Polsce).
W 1993 Polski Związek Piłki Nożnej nadał mu status Stadionu Narodowego. W 1995 rozpoczęła się gruntowna przebudowa stadionu. Pierwszy jej etap zakończono w 1997, a drugi w 2001. W październiku 2007 zamontowano system podgrzewający płytę boiska oraz wymieniono jej murawę.
W 2009 roku rozpoczął się kolejny etap przebudowy stadionu[2]. Wybudowane zostanie zadaszenie, tor żużlowy zastąpi lekkoatletyczna bieżnia, wybudowane zostanie dodatkowe piętro trybun. Stadion zwiększy swą pojemność do ok. 55 tysięcy osób[2].
Pierwotna konstrukcja stadionu
Widownia
Początkowo trybuny stadionu mogły oficjalnie pomieścić 87 000 widzów, jednak regularnie zasiadało na nim od 90 000 do 100 000 kibiców, toteż szybko przylgnęło do niego miano stutysięcznika. Rekord frekwencji – 120 000 osób – padł 18 września 1963, podczas meczu piłkarskiego Pucharu Europy Mistrzów Krajowych Górnik Zabrze – Austria Wiedeń. Międzynarodowe wymogi bezpieczeństwa wymusiły – z biegiem czasu – stopniowe zmniejszanie jego pojemności.
Wieża
Zlokalizowana w centralnej części obiektu – wieża, od samego początku była symbolem całego obiektu. Pierwotnie mieściły się w niej biura administracyjne oraz pomieszczenia techniczne, natomiast później nie pełniła żadnej funkcji. W związku z rozpoczęciem kolejnego etapu przebudowy stadionu, we wrześniu 2008 roku wieża została rozebrana.
Tunel
Wewnątrz stadionu, pod trybunami znajduje się tunel. Jest jednym z legendarnych miejsc w obiekcie. Prowadzi on na murawę boiska. Tędy wychodzą drużyny piłkarskie przed rozpoczęciem meczów. Wielu sportowców wspomina specyficzne wrażenie, jakie miało miejsce podczas wyjścia tędy na mecz. Tunel jest długi i odpowiednio tłumi krzyki widowni oddając odpowiedni klimat. Obecnie tunel jest po liftingu, jest nieco wyższy i krótszy – ma teraz 63 metry długości. W bocznym skrzydle tunelu znajduje się kompleks szatni spełniających europejskie standardy.
Stadion po przebudowie
Trybuny
Po przebudowie pojemność stadionu zwiększy się z 47 202 widzów do 55.211 miejsc siedzących ulokowanych na dwupiętrowych trybunach[2]. Po modernizacji będzie także 900 miejsc w lożach. Szerokość rzędu na widowni wynosi 85 centymetrów. Początkowa koncepcja architekta stadionu zakładała zamontowanie czerwonych krzesełek, jednak w dniu 7 lutego 2011 roku, zarząd województwa podjął decyzję o zmianie ich koloru na żółto-niebieskie[6], czyli barwy Górnego Śląska.
Dach
Przebudowa nada stadionowi półprzezroczysty dach ze sztucznego tworzywa, zaprojektowany przez niemiecką firmę GMP Architekten z Akwizgranu. Ma on nawiązywać do przemysłowych konstrukcji, jakich nie brak na Górnym Śląsku. Będzie podświetlany na 3 kolory (biały, niebieski i czerwony), a w nocy będzie tworzył łunę światła, jego powierzchnia wynosić będzie 43 tys. m², co uczyni go największym dachem w Europie[2].
Ośrodek
Cały kompleks Stadionu Śląskiego zajmuje powierzchnię 21,34 ha. Oprócz głównego stadionu obejmuje on również boczne boisko treningowe ze sztuczną nawierzchnią, oświetleniem oraz zadaszoną trybuną na 300 miejsc siedzących, które 3 czerwca 2005 – jako pierwsze w kraju – otrzymało z rąk prezydenta FIFA Seppa Blattera międzynarodowy certyfikat FIFA[7]. Znajduje się tu również: druge boisko treningowe z naturalną trawą, widownią na 100 osób i oświetleniem, boiska do gry w koszykówkę i piłkę ręczną, korty tenisowe, siłownia, szereg wielofunkcyjnych sal (w tym sala konferencyjna na 500 osób), restauracja oraz hotel posiadający 70 miejsc noclegowych.
Piłka nożna
Mecze reprezentacji Polski
Oficjalnie Stadion Śląski został Stadionem Narodowym w 1993, jednak piłkarska reprezentacja Polski rozgrywała na nim swe najważniejsze mecze już od 1957 (eliminacyjne spotkanie finałów MŚ'1958 przeciwko ZSRR). Wiele z nich przeszło do legendy zarówno rodzimego, jak i światowego futbolu. Biało-czerwoni ogrywali tutaj takie potęgi, jak: ZSRR, Anglia, Holandia, Włochy, czy Portugalia. To właśnie dzień po – wygranym 2:0 – spotkaniu przeciw Dumnym Synom Albionu w ramach kwalifikacji do finałów MŚ'1974, brytyjskie media nadały mu przydomek Kocioł Czarownic (7 czerwca 1973). Polacy trzykrotnie pieczętowali na nim awans do mundiali: w 1977, 1985 i 2001 a raz do mistrzostw Europy 2007. Do tej pory łącznie odbyło się tutaj 55 oficjalnych meczów polskiej kadry narodowej, z czego 23 zostały przez nią wygrane, 14 przegranych i 18 zremisowanych (przy bilansie bramkowym: 88 goli strzelonych i 55 goli straconych).
Mecze w europejskich pucharach
Stadion Śląski wykorzystywany jest również przez kluby piłkarskie z Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego do rozgrywania ważnych meczów międzynarodowych (głównie w europejskich pucharach). Przy tej okazji rolę gospodarza pełniły tutaj: Górnik Zabrze, GKS Katowice, Ruch Chorzów, Polonia Bytom i GKS Tychy.
Pozostałe mecze
22 lipca 1974 na Stadionie Śląskim odbył się mecz reprezentacji Śląska przeciwko Tanzanii, wygrany przez Ślązaków 7:2. Dodatkowo od połowy lat 50. do końca lat 80. odbyło się tutaj wiele prestiżowych spotkań ligowych (m.in. derby Górnego Śląska). W marcu 2008 mecze rozgrywali tu Ruch Chorzów i Polonia Bytom z racji niedopuszczenia ich obiektów do rozgrywek w tym okresie.
Żużel
Od 8 czerwca 1972 murawę boiska Stadionu Śląskiego okalał pełnowymiarowy tor żużlowy. Najważniejszymi zawodami w tej dyscyplinie rozgrywanymi na nim były żużlowe mistrzostwa świata: indywidualne (4 krotnie: 1973, 1976, 1979 i 1986, par (2-krotnie: 1978 i 1981) i drużynowe (1-krotnie: 1974). Dwa razy odbyły się tutaj zawody Grand Prix Europy. Ich organizatorem była bydgoska Polonia, która jednocześnie organizowała w Bydgoszczy Grand Prix Polski. Stadion Śląski stanowił też największy obiekt żużlowy na świecie.
Lekkoatletyka
W 1967 roku obiekt gościł mistrzostwa Polski seniorów[8]. W 1969 odbył się tutaj mecz lekkoatletyczny Polska - NRD – Związek Radziecki[9], podczas którego reprezentująca ZSRR Nadieżda Cziżowa jako pierwsza w historii kobieta pchnęła kulą ponad 20 metrów ustanawiając wynikiem 20,09 rekord świata[10]. Na początku 2010 pojawiła się idea zorganizowana na Stadionie Śląskim mistrzostw świata w 2015 roku jednak w czerwcu tego samego roku Chorzów odpadł z walki o organizację zawodów[11]. Istniała koncepcja aby zgłosić miasto i stadion do goszczenia mistrzostw Starego Kontynentu w 2016 roku[12].
Imprezy muzyczne
Na Stadionie Śląskim odbywają się ponadto koncerty muzyczne (wówczas obiekt ten jest w stanie pomieścić nawet 70 000 fanów muzyki). Gościły już na nim m.in.: Iron Maiden, The Rolling Stones, AC/DC, Metallica, U2, Nightwish, czy Slipknot. W czerwcu 2007 swoje koncerty zagrali tutaj: Linkin Park, Pearl Jam i Genesis, 3 lipca 2007 wystąpili pierwszy raz w Polsce Red Hot Chili Peppers. W 2008 roku na stadionie zagrała już Metallica, Machine Head oraz The Police. W sierpniu 2009 roku ostatni przed wyłączeniem stadionu na 2-letni czas remontu koncert dała grupa U2.
Pozostałe wydarzenia
W dniach od 4 do 6 sierpnia 2006 roku na stadionie odbył się międzynarodowy kongres Świadków Jehowy pod hasłem "Wyzwolenie jest blisko!". Liczba obecnych wyniosła ok. 55 tys.
30 maja 2009 roku na stadionie Śląskim odbyły się pierwsze w Polsce i w Europie zawody Monster Jam (dokładnie Orlen Monster Jam).
Klub sportowy
Przy Stadionie Śląskim działa jednosekcyjny klub piłkarski o nazwie Klub Sportowy "Stadion Śląski", specjalizujący się w szkoleniu młodzieży (szkółka piłkarska). Utworzono go w 6 stycznia 1928 roku jako KS Stadion Królewska Huta, z sekcjami – piłką nożną, lekkoatletyką, pływaniem i tenisem[13][14], a 20 kwietnia 1962 reaktywowano jako Wojewódzki Sportowy Ośrodek Metodyczno-Szkoleniowy Klub Sportowy Stadion Śląski przy Wojewódzkim Parku Kultury i Wypoczynku. Prawa stowarzyszenia klub otrzymał 11 maja 1962 roku. Od samego początku klub ten zajmował się wyłącznie szkoleniem młodzieży (od trampkarzy do juniorów), bowiem planów utworzenia drużyny seniorów – mimo poczynionych starań wspólnie z AKS-em Chorzów – nie udało się nigdy zrealizować. Klub ma barwy zielono-białe. Największym jego sukcesem było czwarte miejsce w mistrzostwach Polski juniorów w Olsztynie. Szkoli blisko 240 młodych piłkarzy. Zajęcia odbywają się 3-4 razy w tygodniu, w 11 grupach podzielonych według kryteriów wiekowych. W 2005 roku zyskał status Organizacji Pożytku Publicznego. Z klubu wywodzą się tacy zawodnicy jak: Jerzy Wyrobek, Henryk Wieczorek, Paweł Janduda, Dariusz Fornalak, Robert Mitwerandu, Dariusz Rzeźniczek, Arkadiusz Szczygieł, Dawid Plizga czy Piotr Ćwielong.
- ↑ a b Oficjalna strona Stadionu Śląskiego. [dostęp 2012-03-29].
- ↑ a b c d e Marcin Fejkiel: Stadion Śląski będzie biało-czerwonym kotłem czarownic. gazeta.pl. [dostęp 2010-03-31]. (pol.).
- ↑ Awantura o Narodowy. Jeden jest w Chorzowie, drugi w Warszawie
- ↑ Gdzie jest Stadion Narodowy? W Warszawie czy Chorzowie?
- ↑ "Gazeta Wyborcza" – "Stadion Śląski – kocioł czarownic" Paweł Czado, Piotr Zawadzki 2006.03.30
- ↑ Gazeta Wyborcza Katowice: Stadion Śląski będzie żółto-niebieski. [dostęp 2011-02-15]. (pol.).
- ↑ pzpn.pl: Boisko przy Stadionie Śląskim z certyfikatem FIFA
- ↑ Henryk Kurzyński, Stefan Pietkiewicz, Janusz Rozum, Tadeusz Wołejko: Historia Finałów Lekkoatletycznych Mistrzostw Polski 1920-2007. Konkurencje męskie. Szczecin – Warszawa: Komisja Statystyczna PZLA, 2008. ISBN 978-83-61233-20-6.
- ↑ Zbigniew Łojewski, Tadeusz Wołejko: Osiągnięcia Polskiej Lekkiej Atletyki w 40-leciu PRL. Mecze Międzypaństwowe I Reprezentacji Polski seniorów – mężczyźni. Warszawa: Komisja Statystyczna PZLA, 1984.
- ↑ Progression of Official World Record / Women, Shot. tilastopaja.org. [dostęp 6 listopada 2011]. (ang.).
- ↑ MŚ 2015 na Stadionie Śląskim? Odpadliśmy na starcie. Gazeta.pl Katowice. [dostęp 17 września 2010]. (ang.).
- ↑ Ambitne plany organizacyjne. „Magazyn lekkoatletyczny”, s. 46, lipiec – sierpień 2010. Kobyłka: Lama Production. ISSN 2081-8939.
- ↑ Str. 50, "75 lat OZPN KATOWICE" KSIĘGA PAMIĄTKOWA, wyd. GiA KATOWICE w r. 1996
- ↑ Paul Rother, "Chronik der Stadt Königshütte Oberschlesien", wyd. Laumann Verlag Dülmen, (ISBN 3-87466-193-8)
Bibliografia
- Tomasz Taczewski: Współczesna architektura Katowic. Katowice: Wydawnictwo GIA, 2002, s. 84. ISBN 83-904135-2-3.
- Sztuka Górnego Śląska od średniowiecza do końca XX wieku, red. Ewa Chojecka, wydawca: Muzeum Śląskie, Katowice 2004, ISBN 83-87455-77-6, ss. 449.
- "Pół wieku Stadionu Śląskiego"
- "Gazeta Wyborcza", wkładki:
- "Gazeta Wyborcza", 2 lipca 2007 – wkładka: "Śląskie. Skarby – Spodek i Stadion Śląski"