Proces
Proces to uporządkowany w czasie ciąg zmian i stanów zachodzących po sobie. Nośnikiem każdego procesu jest zawsze w efekcie jakiś system fizyczny. Każdy kolejny stan/zmiana systemu spowodowana jest przez stan/zmianę poprzednią albo przez oddziaływanie zewnętrzne na system. Z punktu widzenia najbardziej ogólnego, tzn. systemowego, rozróżniamy procesy ciągłe i dyskretne.
Procesy ciągłe to takie gdzie na dowolnym skończonym odcinku czasu możemy wyróżnić nieskończoną liczbę zmian a różnice między nimi są dowolnie małe. Takie procesy opisują wiele podstawowych zjawisk fizycznych.
Procesy dyskretne to takie w których możemy wyróżnić skończoną liczbę zdarzeń/stanów.
Wyróżniamy też procesy naturalne i sztuczne.
Procesami naturalnymi zajmują się nauki przyrodnicze (fizyka, chemia, biologia, itd.)
Procesami sztucznymi zajmuje się inżynieria i nauki społeczne.
Jeśli system zmienia swoje własności nazywamy go dynamicznym i jest on nośnikiem procesów. Z kolei, proces jest nośnikiem funkcji systemu. W tym sensie, ten sam proces może być nośnikiem wielu funkcji i ta sama funkcja może być własnością różnych procesów (wg systemowej meta-teorii TOGA), Adam Maria Gadomski, 1986).
Różne znaczenia
- proces według przepisów prawa → postępowanie:
- rozprawa lub postępowanie sądowe
- postępowanie procesowe (rodzaj postępowania cywilnego)
- według rodzaju przedmiotu postępowania: cywilny, karny, legislacyjny
- historyczne: proces posesoryjny, proces rzymsko-kanoniczny
- znane procesy sądowe → cause célèbre
- procesy statystyczne
- w ekonomii i zarządzaniu słowo proces często jest tożsame z definicją mówiącą o tym jakie zdarzenia mają występować po sobie - wraz z określeniem co wpływa na występowanie kolejnych zdarzeń (na przykład proces wytwórczy)
- proces (informatyka) – każdy egzemplarz wykonywanego programu realizuje proces
- proces biznesowy
- proces psychiczny
- procesy biologiczne
- proces termodynamiczny
- proces fizyczny
- procesy chemiczne (reakcje chemiczne)
- proces geologiczny
- proces odwracalny
- proces wytwórczy
- proces decyzyjny
- proces logistyczny
- proces fonetyczny
- proces w dziełach kultury:
- Proces — utwór Franza Kafki
- Proces (ang. The Trial) — film z 1993 w reżyserii Davida Hugha Jonesa