Proces
Proces – uporządkowany w czasie ciąg zmian i stanów zachodzących po sobie. Nośnikiem każdego procesu jest zawsze w efekcie jakiś system fizyczny. Każdy kolejny stan/zmiana systemu spowodowana jest przez stan/zmianę poprzednią albo przez oddziaływanie zewnętrzne na system.
Z punktu widzenia najbardziej ogólnego, tzn. systemowego, rozróżniamy procesy ciągłe i dyskretne.
Procesy ciągłe to takie, w których na dowolnym skończonym odcinku czasu możemy wyróżnić nieskończoną liczbę zmian a różnice między nimi są dowolnie małe. Takie procesy opisują wiele podstawowych zjawisk fizycznych.
Procesy dyskretne to takie, w których możemy wyróżnić skończoną liczbę zdarzeń/stanów.
Wyróżnia się też procesy naturalne i sztuczne.
Procesami naturalnymi zajmują się nauki przyrodnicze (fizyka, chemia, biologia itd.)
Procesami sztucznymi zajmuje się inżynieria i nauki społeczne.
Jeśli system zmienia swoje własności, nazywamy go dynamicznym i jest on nośnikiem procesów. Z kolei proces jest nośnikiem funkcji systemu. W tym sensie ten sam proces może być nośnikiem wielu funkcji i ta sama funkcja może być własnością różnych procesów (wg systemowej meta-teorii TOGA), Adam Maria Gadomski, 1986).
Typy i rodzaje procesów
- proces według przepisów prawa → postępowanie:
- rozprawa lub postępowanie sądowe
- postępowanie procesowe (rodzaj postępowania cywilnego)
- według rodzaju przedmiotu postępowania: cywilny, karny, legislacyjny
- historyczne: proces posesoryjny, proces rzymsko-kanoniczny
- proces beatyfikacyjny
- proces kanoniczny
- proces kanonizacyjny
- proces legislacyjny
- proces pokazowy
- proces ustawodawczy
- znane procesy sądowe → cause célèbre
- procesy biologiczne
- procesy chemiczne (reakcje chemiczne)
- w ekonomii i zarządzaniu słowo proces często jest tożsame z definicją mówiącą o tym jakie zdarzenia mają występować po sobie – wraz z określeniem co wpływa na występowanie kolejnych zdarzeń (na przykład proces wytwórczy)
- proces odwracalny
- procesy statystyczne
- proces boloński
- proces decyzyjny
- proces depozycyjny
- proces fonetyczny
- proces historyczno-literacki
- proces historyczny
- proces Kimberley
- proces kształcenia
- proces logistyczny
- Proces podepozycyjny
- proces społeczny
- proces stratyfikacji archeologicznej
- proces w dziełach kultury:
- Proces – utwór Franza Kafki
- Proces (niem. Der Prozess) – film z 1948 w reżyserii Georga Wilhelma Pabsta
- Proces (fr. Le Procès) - film z 1962 w reżyserii Orsona Wellesa
- Proces (ang. The Trial) – film z 1993 w reżyserii Davida Hugh Jonesa
- Proces Joanny d'Arc (film) (fr. Proces de Jeanne d'Arc) - film z 1962 w reżyserii Roberta Bressona