Władysław Wróblewski

Władysław Wróblewski
Data i miejsce urodzenia	21 marca 1875 ; Kraków
Data i miejsce śmierci	19 sierpnia 1951 ; Łódź
	Kierownik ministrów
Okres	od 4 listopada 1918; do 17 listopada 1918
Poprzednik	Józef Świeżyński
Następca	Ignacy Daszyński
	Kierownik Ministerstwa Spraw Zagranicznych
Okres	od 4 listopada 1918; do 15 listopada 1918
Poprzednik	Stanisław Głąbiński
Następca	Tytus Filipowicz
	Kierownik Ministerstwa Spraw Zagranicznych
Okres	od 13 grudnia 1919; do 16 grudnia 1919
Poprzednik	Ignacy Jan Paderewski
Następca	Stanisław Patek
	Poseł RP w USA
Okres	od 1 listopada 1922; do 13 października 1925
Poprzednik	Kazimierz Lubomirski
Następca	Jan Ciechanowski
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Następująca wersja przejrzana tej strony, którą oznaczono 28 lis 2022, była oparta na tej wersji.

Władysław Wróblewski (ur. 21 marca 1875 w Krakowie, zm. 19 sierpnia 1951 w Łodzi) – polski prawnik, szef Biura Prezydialnego Rady Ministrów, tymczasowy szef rządu (1918), prezes Banku Polskiego, profesor Uniwersytetu Łódzkiego.

Życiorys

Był synem Wincentego (1831–1892), oficera powstańczej partii powstania styczniowego i Walerii z Bossowskich; miał dwóch braci i siostrę: Stanisława (1868–1938), działacza państwowego i prawnika, Wincentego (1871–1942), doktora medycyny, autora licznych prac z dziedziny bakteriologii oraz Marię^[2].

Ukończył studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, gdzie w 1897 uzyskał stopień doktora. W latach 1900–1912 w służbie cywilnej, początkowo we Lwowie jako urzędnik C.k. Namiestnictwa Galicyjskiego, od 1910 jako przedstawiciel Namiestnictwa w Starostwie w Krakowie; w 1912 na urlopie^[3]. W 1911 zawarł ślub z pianistką Zofią Obtułowicz, absolwentką Konserwatorium we Lwowie. Małżonkowie mieli trójkę dzieci: Ferdynanda, Marię i Adama, który zginął w KL Auschwitz. Po habilitacji, w latach 1908–1918 był docentem nauki administracji i prawa administracyjnego na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1917 zrezygnował z oferowanej profesury i po przenosinach do Warszawy podjął pracę w Prezydium Rady Regencyjnej^[4]. Od 19 stycznia 1918 pełnił funkcję szefa Biura Prezydjalnego Rady Ministrów Królestwa Polskiego^[5]. W dniach 4–17 listopada 1918 kierował prowizorium rządowym Królestwa Polskiego oraz Ministerstwem Spraw Zagranicznych^[6]. Przy rządzie Jędrzeja Moraczewskiego Szef Biura Prezydjalnego Rady Ministrów w randze podsekretarza stanu. Przewodniczył delegacji polskiej do przejęcia prowincji pruskiej w 1919, a następnie w 1920 był wiceprzewodniczącym polskiej delegacji pokojowej w Mińsku^[7]. Od 15 marca 1921 do 9 listopada 1922 był posłem RP w Londynie, a od 10 listopada 1922 do 13 października 1925 posłem RP w Waszyngtonie^[8]. Podczas pobytu w Stanach Zjednoczonych, zaproszony przez Stefana Mierzwę, został przewodniczącym komitetu stypendialnego nowo powstałej Fundacji Kościuszkowskiej, a poważanie, jakim się cieszył wśród Polonii, pomogło w zbiórce funduszy na pierwsze stypendia^[9]. Po zamachu majowym w 1926 na krótko został odsunięty od spraw publicznych i zajmował się dziennikarstwem, będąc m.in. redaktorem naczelnym „Gazety Poznańskiej i Pomorskiej”^[4]. W latach 1929–1936 był prezesem Banku Polskiego. W 1937 przeszedł na emeryturę, jednocześnie podejmując pracę w Szkole Nauk Politycznych w Warszawie, którą kontynuował do wybuchu wojny w 1939. Lata okupacji spędził w Warszawie. Po wybuchu powstania warszawskiego (1944) został deportowany do obozu przejściowego w Pruszkowie. Po wojnie został objęty zakazem powrotu do Warszawy i zamieszkał w Łodzi, gdzie został jednym z twórców powstającego Uniwersytetu Łódzkiego, podejmując pracę jako pierwszy kierownik Katedry Nauki o Państwie i Prawa Państwowego na ówczesnym Wydziale Prawno-Ekonomicznym^[4].

Jako szef Prezydium Rady Ministrów był najprawdopodobniej autorem wydanego przez Biuro Konstytucyjne Prezydium Rady Ministrów tzw. „projektu francuskiego” konstytucji polskiej, który stał się pierwowzorem konstytucji marcowej.

Pochowany na cmentarzu Starym pw. św. Józefa w Łodzi (kwatera 27, rząd 7, nr 27).

Ordery i odznaczenia

Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (1923)^[10]^[11]
Złoty Krzyż Zasługi (dwukrotnie: 9 listopada 1931^[12], 13 maja 1933^[13])
Order Krzyża Orła III klasy (1933, Estonia)^[14]

Zobacz też

Przedstawiciele dyplomatyczni Polski w Wielkiej Brytanii

Przypisy

↑ Według Dziennika Urzędowego MSZ posłem został 14 października 1922.
↑ Stanisław Wróblewski [online], archiwum.rp.pl, 29 października 2000 [dostęp 2020-04-22] .
↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskim (na rok: 1900, 1903, 1904, 1907, 1909, 1910, 1911, 1912)
↑ ^a ^b ^c AgnieszkaA. Liszewska AgnieszkaA., AnnaA. Pikulska-Radomska AnnaA. (red.), 70 lat Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego [online] [dostęp 2020-10-09] .
↑ Protokuł 15-go posiedzenia Rady Ministrów Królestwa Polskiego w dniu 19 stycznia 1918 r., Prezydium Rady Ministrów, Polska Biblioteka Internetowa.
↑ M. P. Nr 194 z 5 listopada 1918, M. P. Nr 206 z 18 listopada 1918.
↑ Władysław Wróblewski 13 XII 1919 – 16 XII 1919: kierownik Ministerstwa Spraw Zagranicznych [online] [dostęp 2020-10-09] .
↑ Rocznik Służby Zagranicznej 1938 ↓, s. 129, 147.
↑ Kosciuszko Foundation – American Center of Polish culture – Mission & History [online], thekf.org [dostęp 2020-10-09] (ang.).
↑ Dekret Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 2 maja 1923 r. (M. P. Nr 100).
↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 16.
↑ M.P. z 1931 r. nr 260, poz. 346 („za zasługi na polu bankowem”).
↑ M.P. z 1933 r. nr 110, poz. 139.
↑ Eesti tänab 1919–2000, Tallinn: Eesti Vabariigi Riigikantselei, 2000, ISBN 9985-60-778-3 [dostęp 2017-10-09] [zarchiwizowane z adresu 2011-08-27] (est.).

Bibliografia

Rocznik Służby Zagranicznej Rzeczypospolitej Polskiej według stanu na 1 kwietnia 1938. Warszawa: Stowarzyszenie „Samopomoc Urzędników Polskiej Służby Zagranicznej”, 1938.
Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej (redakcja naukowa Jacek M. Majchrowski przy współpracy Grzegorza Mazura i Kamila Stepana), Warszawa 1994, wyd. BGW, ISBN 83-7066-569-1, s. 75.

[1] Według Dziennika Urzędowego MSZ posłem został 14 października 1922.

[2] Stanisław Wróblewski [online], archiwum.rp.pl, 29 października 2000 [dostęp 2020-04-22] .

[3] Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskim (na rok: 1900, 1903, 1904, 1907, 1909, 1910, 1911, 1912)

[:0-4] AgnieszkaA. Liszewska AgnieszkaA., AnnaA. Pikulska-Radomska AnnaA. (red.), 70 lat Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego [online] [dostęp 2020-10-09] .

[5] Protokuł 15-go posiedzenia Rady Ministrów Królestwa Polskiego w dniu 19 stycznia 1918 r., Prezydium Rady Ministrów, Polska Biblioteka Internetowa.

[6] M. P. Nr 194 z 5 listopada 1918, M. P. Nr 206 z 18 listopada 1918.

[7] Władysław Wróblewski 13 XII 1919 – 16 XII 1919: kierownik Ministerstwa Spraw Zagranicznych [online] [dostęp 2020-10-09] .

[CITEREFRocznik_Służby_Zagranicznej1938129,_147-8] Rocznik Służby Zagranicznej 1938 ↓, s. 129, 147.

[9] Kosciuszko Foundation – American Center of Polish culture – Mission & History [online], thekf.org [dostęp 2020-10-09] (ang.).

[10] Dekret Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 2 maja 1923 r. (M. P. Nr 100).

[11] Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 16.

[12] M.P. z 1931 r. nr 260, poz. 346 („za zasługi na polu bankowem”).

[13] M.P. z 1933 r. nr 110, poz. 139.

[et-14] Eesti tänab 1919–2000, Tallinn: Eesti Vabariigi Riigikantselei, 2000, ISBN 9985-60-778-3 [dostęp 2017-10-09] [zarchiwizowane z adresu 2011-08-27] (est.).

[a-15] yktator

[d-16] Wódz naczelny z pełnią władzy cywilnej.

[c-17] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f przewodniczący Rządu Narodowego

[f-18] rzewodniczący Komisji Wykonawczej (Tymczasowego) Rządu Narodowego

[g"-19] rzewodniczący Tymczasowego Rządu Narodowego

[h-20] rzewodniczący Tymczasowego Rządu Narodowego (od 10 maja 1863 przewodniczący Rządu Narodowego)

[b-21] yktator Rządu Narodowego

[k-22] Prezydent Ministrów

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[A]

[B]

[C]

[D]

[E]

[F]

[G]

[H]

Pierwszy skład	Władysław Wróblewski Bronisław Dembiński Julian Eberhardt Stanisław Janicki Franciszek Jossé Janusz Machnicki Franciszek Sokal Henryk Strasburger Władysław Szenajch Józef Światopełk-Zawadzki Stanisław Ustyanowski Jan Wroczyński
Późniejsi członkowie prowizorium	Tytus Filipowicz

W dniu zaprzysiężenia	Leopold Skulski Franciszek Bardel (PSL Piast) Kazimierz Bartel Witold Chodźko Władysław Grabski (ZLN) Jan Hebdzyński (SPK) Andrzej Kędzior Józef Leśniewski Tadeusz Łopuszański Antoni Olszewski Edward Pepłowski (NZR) Zenon Przesmycki Władysław Seyda (ZLN) Stanisław Śliwiński (ZLN) Ludwik Tołłoczko Stanisław Wojciechowski Władysław Wróblewski
Późniejsi członkowie rządu	Stanisław Patek

Prezesi Rady Ministrów Księstwa Warszawskiego (1807–1815)	hr. Stanisław Małachowski (1807) Ludwik Szymon Gutakowski (1807–1808) ks. Józef Antoni Poniatowski (1808–1809) gen. Stanisław Kostka Potocki (1809–1813)
Prezesi Rządu Narodowego Królestwa Polskiego (1830–1831)	ks. Adam Jerzy Czartoryski (1830–1831) Józef Chłopicki (1830–1831)^[A] gen. Jan Stefan Krukowiecki (1831) Bonawentura Niemojowski (1831) gen. Jan Nepomucen Umiński (1831)^[B] gen. Maciej Rybiński (1831)^[C]
Prezesi Rządu Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej (1846)	Jan Tyssowski (1846) Ludwik Gorzkowski (1846) Aleksander Grzegorzewski (1846) Jan Tyssowski (1846)^[A]
Prezesi Komitetu Narodowego w Poznaniu (1848)	Gustaw Potworowski (1848)
Prezesi Rządu Narodowego (1863–1864)	Stefan Bobrowski (1863)^[D] Ludwik Mierosławski^[A] Marian Langiewicz (1863)^[A] Stefan Bobrowski (1863)^[E] Agaton Giller^[F] Franciszek Dobrowolski (1863)^[C] Piotr Kobylański^[C] Karol Majewski^[C] Franciszek Dobrowolski (1863)^[C] Romuald Traugutt (1863–1864)^[G] Bronisław Brzeziński (1864)^[C]
Premierzy Królestwa Polskiego (1917–1918)	Jan Kucharzewski^[H](1917–1918) Antoni Ponikowski (1918) Jan Kanty Steczkowski (1918) Jan Kucharzewski (1918) Józef Świeżyński (1918) Władysław Wróblewski (1918)