M65 Atomic Annie

M65 Atomic Annie
	; M65 Atomic Annie (eksponat Aberdeen Proving Ground w stanie Maryland)
	Dane podstawowe
Państwo	Stany Zjednoczone
Producent	Watervliet Arsenal,; Watertown Arsenal
Rodzaj	działo atomowe
	Historia
Prototypy	1949
Wyprodukowano	20 sztuk
	Dane taktyczno-techniczne
Kaliber	280 mm
Donośność	około 29 000 m
Długość	25 600 mm
Szerokość	4910 mm
Wysokość	3720 mm
Masa	74 000 kg (bojowa); 83 300 kg (marszowa, z ciągnikami)
	Multimedia w Wikimedia Commons

M65 Atomic Annie – pierwsze amerykańskie działo przystosowane do strzelania amunicją jądrową.

Historia

Prace nad działem zdolnym do wystrzelenia pocisku atomowego rozpoczęto w USA w roku 1944, ale już rok później prace przerwano z braku odpowiednio małego ładunku jądrowego. W 1949 roku postęp techniczny sprawił, że opracowanie odpowiedniego pocisku stało się możliwe i prace wznowiono. Konstrukcję działa oparto na niemieckim dziale kolejowym K5^[1]. Zachowując kaliber i konstrukcję łoża osadzono je na dwóch ciągnikach siodłowych znajdujących się na końcach działa. Przed strzałem ciągniki były odłączane, a działo osadzane na ziemi. Przeznaczony dla nowego działa ładunek atomowy o mocy 15 kiloton został skonstruowany przez zespół kierowany przez Roberta Schwartza, a kompletny pocisk opracowano w Picatinny Arsenal, wykorzystując odpowiednio powiększoną skorupę pocisku burzącego kalibru 240 mm.

Działo M65 zostało wprowadzone do uzbrojenia w 1952 roku. 25 maja 1953 roku o godzinie 8:30 czasu lokalnego na amerykańskim poligonie atomowym Nevada Test Site z działa M65 po raz pierwszy (i zarazem ostatni) wystrzelono pocisk atomowy.

W Watervliet Arsenal i Watertown Arsenal wyprodukowano 20 dział M65 (pierwszy produkował same działa, drugi łoża). Wyposażono w nie 59, 264 i 868 FA Bn (brygadę artylerii polowej). Zostały one rozmieszczone na terytorium Niemiec. W trakcie eksploatacji okazało się, że działa M65 są bronią niezawodną i posiadającą dzięki zastosowaniu amunicji jądrowej dużą siłę rażenia, lecz duże wymiary i masa działa (około 74 tony) sprawiały, że było ono trudne w transporcie. Dlatego w 1963 roku, kiedy stało się możliwe opracowanie pocisku atomowego kalibru 203 mm, możliwego do wystrzelenia z haubicy M110 SPH, działa M65 wycofano z uzbrojenia. Osiem z nich zostało zachowanych i obecnie są eksponowane w muzeach.

Przypisy

↑ Zarychta 2016 ↓, s. 254.

Bibliografia

Andrzej Ciepliński, Ryszard Woźniak: Encyklopedia współczesnej broni palnej (od połowy XIX wieku). Warszawa: Wydawnictwo WiS, 1994, s. 18. ISBN 83-86028-01-7.
Stanisław Zarychta: Broń jądrowa w kształtowaniu bezpieczeństwa 1945–2015. Warszawa: Bellona SA, 2016. ISBN 978-83-11-14235-0.

Linki zewnętrzne

Film przedstawiający test działa M65 Atomic Annie w serwisie YouTube (ang.)

[CITEREFZarychta2016254-1] Zarychta 2016 ↓, s. 254.

[1]