Szydłowiec Śląski
50°40′36″N 17°36′19″E/50,676667 17,605278| wieś | |
 Kościół pw. Imienia Marii | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) |
122[2] |
| Strefa numeracyjna |
77 |
| Kod pocztowy |
49-100[3] |
| Tablice rejestracyjne |
OPO |
| SIMC |
0500211 |
Położenie na mapie gminy Niemodlin  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa opolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu opolskiego  | |
| 50°40′36″N 17°36′19″E/50,676667 17,605278[1]
| |
Szydłowiec Śląski (niem.: Schedlau) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie opolskim, w gminie Niemodlin[4].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa opolskiego.
Jedna z najmniejszych miejscowości gminy Niemodlin, położona nad Ścinawą Niemodlińską, przy drodze Niemodlin – Gracze.
Pierwsza wzmianka o Szydłowcu Śląskim datowana jest na 1285 rok. W ciągu siedmiu stuleci wioska nosiła kilka nazw (Sydlowitz, Schidalowicz, Holgotha) – najbardziej znana to Schedlau. Przez siedem wieków była w posiadaniu wielu zamożnych rodów. Pozostałością po dawnych dobrach szydłowieckich jest młyn, który jeszcze kilkanaście lat temu był znany w całej okolicy, dziś młyn został przekształcony w budynek mieszkalny.
Pod koniec XIX wieku Szydłowiec liczył ponad 400 mieszkańców, natomiast obecnie wieś zamieszkuje około 100 mieszkańców. Dawniej funkcjonowała tu czteroklasowa szkoła ewangelicka oraz przedszkole, dzisiaj uczniowie dojeżdżają do szkół w Niemodlinie.
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[5]:
- kościół rzymskokatolicki filialny pw. Imienia Marii, dawniej ewangelicki, z lat 1616–1617; w czasach reformacji dawny, drewniany kościółek został rozebrany przez miejscowych ewangelików (w 1616 r.), a w jego miejsce postawiono murowany, do dziś dominujący nad wsią. Inicjatorami budowy byli baron Hans von Pückler i jego żona Helena z domu Sedlnicki z Choltic; budowniczym był Antonio Rusco.[6] W latach 50. kościół, zamieniony na kuźnię i warsztat mechaniczny, został gruntownie wyremontowany i odzyskał swoją przedwojenną świetność[potrzebny przypis]
- pozostałości zespołu dworskiego, z XVII w., XIX w.:
- ruina dworu, od wieku XVI do 1945 r. Szydłowiec był siedzibą rodziny Pücklerów, którzy wznieśli zespół dworski. W jego skład wchodziły oprócz dworu-zamku również gorzelnia, młyn i piekarnia.
- park; miejscowa legenda głosi, że w roku 1573 w okolicznym parku został rozegrany wielki pojedynek. Wracający wówczas z wojny do domu pan Szydłowca długo grał na rogu, zanim spuszczono mu zwodzony most. Na okres wojennej wyprawy opiekę nad Szydłowcem i młodą żoną zlecił swojemu przyjacielowi. Ten okazał się zdrajcą i zaopiekował się panią Pückler w sposób, który wymagał krwawej zemsty. Pojedynek odbył się tej samej nocy pod jednym z dębów i okazał się śmiertelny dla zdrajcy, a niewierna żona widząc to, odebrała sobie życie. W miejscu gdzie upadła, posadzono dąb, a pod drzewem gdzie odbył się pojedynek, położono ogromny kamień i wykuto napis na wieczną pamiątkę. Kamień leży do dziś, a drzewo rosło przez lata, osiągając obecnie niespotykane rozmiary.[potrzebny przypis]
- ruina kaplicy grobowej.
Przyroda
[edytuj | edytuj kod]W Szydłowcu rośnie, wspomniany wyżej, jeden z największych polskich dębów – prawie 600-letni Dąb Pücklera, o ponad 9-metrowym obwodzie[7].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 136379
- ↑ GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2016-09-23].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1260 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 99.
- ↑ Gorzelik, J.: Konsekwencje wojny trzydziestoletniej dla protestanckiego dziedzictwa artystycznego na Górnym Śląsku. In: Dziedzictwo górnośląskiej reformacji. katowice 2018, s. 573.
- ↑ Rejestr Polskich Drzew Pomnikowych – Dąb Pücklera. [dostęp 2015-12-26].
| Miasto | |
|---|---|
| Wsie | |
| Części miasta | |
| Części wsi |
|
| Przysiółki wsi |
|
