James Irwin

James Benson Irwin
Data i miejsce urodzenia	17 marca 1930 ; Pittsburgh
Data i miejsce śmierci	8 sierpnia 1991 ; Glenwood Springs (Kolorado)
Narodowość	amerykańska
Funkcja	pilot modułu księżycowego
Łączny czas misji kosmicznych	12 dni 7 godzin 11 minut; i 53 sekundy
Misje	Apollo 15
Stopień wojskowy	pułkownik United States Air Force
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

James Benson Irwin (ur. 17 marca 1930 w Pittsburghu, zm. 8 sierpnia 1991 w Glenwood Springs w stanie Kolorado) − amerykański astronauta, pułkownik United States Air Force. Ósmy człowiek, który stanął na powierzchni Księżyca.

Wykształcenie oraz służba wojskowa

1947 – ukończył średnią szkołę (East High School) w Salt Lake City.
1951 – został absolwentem Akademii Marynarki Wojennej Stanów Zjednoczonych, otrzymując licencjat. W tym samym roku wstąpił do Sił Powietrznych. Szkolenie lotnicze odbył w bazach Hondo i Reese w Teksasie. Po jego zakończeniu służył jako pilot myśliwców.
1957 – uzyskał stopień magistra inżynierii lotniczej i nawigacji na Uniwersytecie Michigan.
1957–1960 – brał udział w lotach doświadczalnych naddźwiękowego myśliwca przechwytującego YF-12A w bazie Edwards w Kalifornii oraz próbach pocisku rakietowego AIM-47 w bazie Wright-Patterson w Ohio.
1960–1961 – ukończył wojskową szkołę dla pilotów eksperymentalnych (Experimental Flight Test Pilot School) w bazie Edwards.
Grudzień 1963 – ukończył kurs w szkole wojskowych pilotów doświadczalnych (Air Force Aerospace Research Pilot School) w bazie Edwards.
Ponadto ukończył kurs dla młodszych oficerów w Squadron Officer School. Został również absolwentem Air Command and Staff College.
Przed przystąpieniem do Korpusu Astronautów NASA był szefem wydziału zamówień specjalnych (Advanced Requirements Branch) w Sztabie Dowództwa Obrony Przeciwlotniczej.
Lipiec 1972 – przeszedł do rezerwy w stopniu pułkownika.

Jako pilot wylatał 7015 godzin, z czego 5300 na samolotach z napędem odrzutowym.

Kariera astronauty

1963 – uczestniczył w trzecim naborze astronautów NASA. Został jednym z 34 finalistów. Po badaniach medycznych nie został jednak zakwalifikowany z uwagi na obrażenia odniesione w wypadku lotniczym w 1961 (złamanie obu nóg i wstrząśnienie mózgu).
4 kwietnia 1966 – zakwalifikował się do piątej grupy astronautów NASA (NASA 5).
1 czerwca 1968 – był członkiem dwuosobowej załogi wyznaczonej do pierwszych prób ciśnieniowych (LM Test Article 8 – LTA-8) modułu księżycowego LM.
1969 – należał do załogi wspierającej podczas misji Apollo 10. Został włączony do załogi rezerwowej lotu Apollo 12 i podstawowej – Apollo 15 (jako pilot modułu księżycowego).
27 lipca – 7 sierpnia 1971 – uczestniczył w wyprawie statku kosmicznego Apollo 15.
Sierpień 1971 – otrzymał przydział do załogi rezerwowej ekspedycji Apollo 17.
Maj 1972 – został trwale odsunięty od udziału w lotach kosmicznych wskutek skandalu wywołanego faktem sprzedaży przez astronautów z załogi Apolla 15 blisko czterystu okolicznościowych kopert ze znaczkami, które bez wiedzy NASA ostemplowali podczas pobytu na Księżycu.
Lipiec 1972 – odszedł z NASA.

Apollo 15

Podczas misji Apollo 15, która trwała od 26 lipca do 7 sierpnia 1971, był pilotem modułu księżycowego „Falcon”. Pozostałymi członkami wyprawy byli: David Scott – dowódca misji i Alfred Worden – pilot modułu dowodzenia „Endeavour”. 30 lipca 1971 Scott i Irwin wylądowali na Srebrnym Globie w rejonie tzw. szczeliny Hadleya, w okolicach księżycowych Apeninów. Astronauci po raz pierwszy byli wyposażeni w pojazd LRV, który umożliwiał im poruszanie się po powierzchni Księżyca. Dzięki niemu pokonali trasę liczącą ponad 27 km podczas trzech spacerów księżycowych. Przebywali ponad 18 godzin poza modułem LM: 31 lipca – ponad sześć i pół, 1 sierpnia – ponad siedem i 2 sierpnia – blisko pięć. 67 godzin po lądowaniu na Księżycu astronauci wystartowali w drogę powrotną do modułu „Endeavour”, zabierając ze sobą próbki gruntu o łącznej masie 77 kg i ponad 1000 fotografii.

7 sierpnia kapsuła Apollo 15 wodowała na Oceanie Spokojnym niespełna 2 km od jednostki ratowniczej – uderzeniowego okrętu desantowego USS „Okinawa”.

Po opuszczeniu NASA

Po odejściu z NASA założył w Colorado Springs organizację religijną High Flight Foundation, której przewodniczył.
W latach 80. XX wieku prowadził sześć wypraw na górę Ararat w poszukiwaniu Arki Noego. Twierdził, że z kosmosu dostrzegł jej fragment w tamtym rejonie. Jednakże podjęte ekspedycje nie potwierdziły jego obserwacji.
Dwukrotnie odwiedził Polskę. Pierwszy raz w 1972^[1] i ponownie w 1990^[2].

Śmierć

8 sierpnia 1991 zmarł na zawał serca w szpitalu w Valley View w Glenwood Springs w Kolorado. Został pochowany na Cmentarzu Narodowym w Arlington.

Odznaczenia i nagrody

Air Force Distinguished Service Medal
Air Force Commendation Medal – dwukrotnie
Air Force Outstanding Unit Award
NASA Distinguished Service Medal
Command Pilot Astronaut Wings
United Nations Peace Medal
Order Leopolda (Belgia, 1971)
AIAA Haley Astronautics Award (1972)

Publikacje książkowe

To Rule The Night (1973) – autobiografia
More Than Earthlings (1983)
More Than an Ark on Ararat (1985)
Destination Moon (1989)

Dane lotu

Lot kosmiczny, w którym uczestniczył James B. Irwin
Data startu	Data lądowania	Statek kosmiczny	Funkcja	Czas trwania
26 lipca 1971	7 sierpnia 1971	Apollo 15	Pilot modułu księżycowego	12 dni 7 godzin 11 minut i 53 sekundy
Łączny czas spędzony w kosmosie — 12 dni 7 godzin 11 minut i 53 sekundy

Zobacz też

Przypisy

↑ Kalendarium UMK – Okres 1966–1975. Archiwum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. [dostęp 2013-04-17]. (pol.).
↑ „Astronautyka”. nr 3, s. 7, 1990.

Bibliografia

Biografia na stronie NASA (ang.)
Biogram na stronie Spacefacts (ang.)

[1] Kalendarium UMK – Okres 1966–1975. Archiwum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. [dostęp 2013-04-17]. (pol.).

[2] „Astronautyka”. nr 3, s. 7, 1990.

[1]

[2]