Zielononóżka kuropatwiana
Zielononóżka kuropatwiana – polska rasa kur ogólnoużytkowych.
Pochodzenie
[edytuj | edytuj kod]W 1899 dr Bronisław Obfidowicz jako pierwszy wyszukał i opisał rasę dawnych kur polskich pod nazwą zielononóżka kuropatwiana (tzw. „polska zielononóżka”) w czasopiśmie „Hodowca Drobiu” w 1899 roku[1] (w większości współczesnych publikacji podano datę 1879)[2][3][4]), wspomagając tym samym starania C. K. Towarzystwa Rolniczego z Krakowa ukierunkowane na odnalezienie jednolitego typu kury krajowej[5].
W 1923 roku ustalono w Polsce wzorzec tej rasy. Pod koniec lat sześćdziesiątych XX wieku stanowiła 30% stanu pogłowia kur. Obecnie rasa ta występuje w stadach zachowawczych i hodowlach amatorskich.
Uważa się, że jest to stara rasa, bardziej podobna do dzikiego przodka kury domowej - kura bankiwa niż większości współczesnych odmian kur[6].
Z wyglądu przypomina kurę czeską. Jest jednak od niej nieco cięższa i składa więcej jaj. Pisklęta tych dwóch ras różnią się barwą puchu.
Opis cech
[edytuj | edytuj kod]Wygląd
[edytuj | edytuj kod]Koguty ważą 2,2–2,7 kg, zaś kury 1,8–2,3 kg.
Ubarwienie kogutów zasadniczo różni się od skromnego ubarwienia kur. Kogut ma duży, pojedynczy grzebień, policzki i zausznice są czerwone, oczy o pomarańczowej tęczówce. Pióra na piersi, brzuchu, udach oraz pokrywy skrzydeł są czarne. Sterówki oraz sierpówki ogona są metalicznie czarne z zielonkawym połyskiem. Grzywa i siodło pomarańczowe. Skok nagi, zielony, u starszych osobników szarozielony. Występuje także forma albinotyczna.
Zastosowanie
[edytuj | edytuj kod]Rasa nie nadaje się do chowu wielkostadnego. W stadach większych niż 50 sztuk przejawia zdolności do kanibalizmu i pterofagii. Nadaje się do chowu w małych stadach gospodarskich (do własnego użytku).
Nieśność
[edytuj | edytuj kod]Dojrzałość płciową kury osiągają w wieku sześciu miesięcy. Nieśność to 140–180 jaj rocznie[7].
Jaja
[edytuj | edytuj kod]Jaja od kur zielononóżek mają w przybliżeniu o 30% mniejszą zawartość cholesterolu niż jaja innych ras kur, zawierają mniej cholesterolu LDL o ok. 14% oraz ok. 10-12% więcej cholesterolu HDL[8][9]. W porównaniu z jajkami innych kur niosek zawierają mniej alergenów ze względu na niższą zwartość białka o ok. 11% a większą żółtka o ok. 6% a procentowy stosunek wagi żółtka do wagi białka w jajkach kury zielononóżki wynosi ok. 50%, natomiast rasy Lohmann Brown 39%[9]. Stosunek kwasów tłuszczowych omega 3 do kwasów omega 6, jest zdecydowanie lepszy niż w żółtkach komercyjnych jaj i oscyluje na poziomie 1:9 (w komercyjne jajach jest dwukrotnie więcej kwasów omega 6). Dodatkowo zawartość kwasu ALA jest 2-3 krotnie wyższa a kwasu DHA jest ok. dwukrotnie więcej niż np.: w jajach kur rasy Lohmann Brown[9]. Kolor skorupki jest biały lub białokremowy.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Sprawozdanie Wydziału I-go Galicyjskiego Towarzystwa Chowu Drobiu i Królików w Jarosławiu za rok 1900. Jarosław: Galicyjskie Towarzystwo Chowu Drobiu i Królików, 1901, s. 4.
- ↑ Katarzyna Cywa-Benko. Drób ozdobny. Zielononóżka kuropatwiana. „Fauna & Flora”, s. ?, Nr 9 (32) z 2001.
- ↑ Ewa Borycka-Wypukoł: Między nami – po prostu zielononóżka. optymalni.nazwa.pl. [dostęp 2016-09-07].
- ↑ Zielononóżka kuropatwiana Z-11. bioroznorodnosc.izoo.krakow.pl. [dostęp 2016-09-07].
- ↑ Sprawozdanie Wydziału I-go Galicyjskiego Towarzystwa Chowu Drobiu, Gołębi i Królików w Jarosławiu za rok 1905. Jarosław: Galicyjskie Towarzystwo Chowu Drobiu i Królików, 1906, s. 6.
- ↑ M. Siwek, D. Wragg, A. Sławińska, M. Malek i inni. Insights into the genetic history of Green-legged Partridgelike fowl: mtDNA and genome-wide SNP analysis. „Animal Genetics”. 44 (5), s. 522-532, 2013-08-01. DOI: 10.1111/age.12046. ISSN 1365-2052. PMID: 23611337. PMCID: PMC3793231. [dostęp 2015-10-25]. (ang.).
- ↑ Hodowla zielononóżek. www.hodowle.eu. [dostęp 2010-10-08].
- ↑ Katarzyna Cywa-Benko, Józefa Krawczyk, Stanisław Wężyk. Poziom cholesterolu w jajach rodzimych ras kur. „Przegląd Hodowlany, Zesz. Nauk. PTZ”, s. 268-270, 2000.
- ↑ a b c Zielononóżki - Jajka Zielononóżki kuropatwianej, Kapłon.eu, 2010 [zarchiwizowane 2018-03-16] .