Przejdź do zawartości

Jaskinia Kapowa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jaskinia Kapowa
Ilustracja
Wejście do jaskini
Państwo

 Rosja

Republika

 Baszkortostan

Długość

2600 m

Deniwelacja

103 m

Położenie na mapie Baszkortostanu
Mapa konturowa Baszkortostanu, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Jaskinia Kapowa”
Położenie na mapie Rosji
Mapa konturowa Rosji, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Jaskinia Kapowa”
53°02′40″N 57°03′50″E/53,044444 57,063889
Strona internetowa

Jaskinia Kapowa[1] (ros. Капова пещера), Szulgan-Tasz (basz. Шүлгәнташ) – jaskinia krasowa położona na Uralu Południowym w Rosji, w Baszkortostanie, nad brzegiem rzeki Biełaja[1], w Rezerwacie przyrody „Szulgan-Tasz”, około 200 km na południowy wschód od Ufy[2]. Stanowisko archeologiczne z późnopaleolitycznymi malowidłami jaskiniowymi.

Jaskinia ma 2,6 km długości, deniwelacja wynosi 103 m[1]. Składa się z dwóch pięter, na dolne prowadzi korytarz o długości 300 m, na górny można się dostać pionowym kominem krasowym o wysokości 29 m[3]. Po raz pierwszy została opisana w 1760 roku przez Piotra Ryczkowa, badania archeologiczne rozpoczął w latach 60. XX wieku Otto Bader[2]. Na obydwu piętrach jaskini znajduje się ponad 50 malowideł naskalnych[2], odkrytych w 1959 roku przez A. Riumina[4]. Częściowo zatarte rysunki, wykonane czerwonym lub czarnym barwnikiem, przedstawiają faunę plejstoceńską (mamuty, konie, żubry, nosorożce włochate), a także abstrakcyjne znaki geometryczne i prawdopodobnie wizerunki ludzkie[2].

W trakcie eksploracji jaskini odkryto ślady ognisk oraz szczątki zwierzęce: kieł mamuta, kości niedźwiedzi jaskiniowych, lisów, zajęcy[4]. Ubogi materiał archeologiczny, odkryty w warstwie datowanej metodą radiowęglową na 14680–13930 lat temu, obejmuje zabytki kamienne w postaci nieretuszowanych wiórów, wiórki tylcowe typu epigraweckiego i fragment naczynia z wypalonej gliny[3] – prawdopodobnie lampki lub pojemnika na barwniki malarskie[4]. W 2009 roku odnaleziona została także czaszka dziecka płci żeńskiej[2].

Galeria

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Kapowa, Jaskinia, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2015-07-21].
  2. a b c d e Andrew J. Lawson: Painted Caves. Palaeolithic Rock Art in Western Europe. Oxford: Oxford University Press, 2012, s. 197. ISBN 978-0-19-969822-6.
  3. a b Wielka Historia Świata. T. 1. Świat przed „rewolucją” neolityczną. Kraków: Wydawnictwo Fogra, 2004, s. 616-617. ISBN 83-85719-81-4.
  4. a b c The Oxford Companion to Archaeology. edited by Neil Asher Silberman. T. 2. Oxford: Oxford University Press, 2012, s. 176. ISBN 978-0-19-973578-5.