Interlingua
Obszar |
(cały świat) | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Liczba mówiących |
1500 | ||||||
Pismo/alfabet | |||||||
Klasyfikacja genetyczna | |||||||
| |||||||
Status oficjalny | |||||||
język urzędowy | - | ||||||
Organ regulujący | International Auxiliary Language Association | ||||||
Kody języka | |||||||
ISO 639-1 | ia | ||||||
ISO 639-2 | ina | ||||||
ISO 639-3 | ina | ||||||
IETF | ia | ||||||
Glottolog | inte1239 | ||||||
SIL | ina | ||||||
W Wikipedii | |||||||
| |||||||
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. |
Interlingua (Interlingua de IALA) – sztuczny międzynarodowy język pomocniczy, opublikowany 15 stycznia 1951 roku[1] przez International Auxiliary Language Association (IALA). Jest to jeden z języków naturalistycznych. Interlingua łączy słownictwo typowe dla języków romańskich z prostą, regularną gramatyką, co umożliwia zrozumienie jej przez miliony osób, korzystających zwłaszcza z takich języków jak hiszpański, włoski i rumuński, ale także pozostałych romańskich i w mniejszym stopniu z angielskiego. Według szacunkowych danych IALA, na naukę interlingwy wystarczy 15 dni – pozwala to na wykorzystywanie jej, metodą porównań, jako pomocy do nauki innych języków.
Podłoże
[edytuj | edytuj kod]Ekspansjonistyczne ruchy naukowe, społeczne, technologiczne, handlowe i dyplomatyczne oraz sztuka, powiązane z historyczną dominacją łaciny, sprawiły, że w Europie, zwłaszcza jej zachodniej części, wykształciło się sporo wspólnych słów. Do tworzenia słownika interlingwy stosowano metodę porównań między pięcioma językami – angielskim, francuskim, hiszpańskim, portugalskim i włoskim, a także, jako dodatkowe źródło – rosyjskim i niemieckim. Słowo powtarzające się w największej liczbie języków było włączane do słownika.
Interlingua łączy już istniejące słownictwo z nieskomplikowaną gramatyką, opartą na gramatykach języków romańskich. Sprawia to, że język ten określa się mianem języka naturalistycznego.
Przykładowe teksty
[edytuj | edytuj kod]- Ojcze nasz
-
- Nostre Patre, qui es in le celos,
- que tu nomine sia sanctificate;
- que tu regno veni;
- que tu voluntate sia facite
- super le terra como etiam in le celo.
- Da nos hodie nostre pan quotidian,
- e pardona a nos nostre debitas
- como nos pardona a nostre debitores,
- e non duce nos in tentation,
- sed libera nos del mal.
- Hasło reklamowe Union Mundial pro Interlingua
-
- Lingua natural e musical
- de parolas international
- e un grammatica minimal.
- Comprensibile facilemente
- per personas intelligente.
- Le medio de communication
- adequate pro le solution
- del confusion de Babylon.
- Powszechna deklaracja praw człowieka – artykuł pierwszy[2]
- Articulo 1. Tote le esseres human nasce libere e equal in dignitate e in derectos. Illes es dotate de ration e de conscientia e debe ager le unes verso le alteres in un spirito de fraternitate.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- gramatyka interlingwy
- Interlingua-English Dictionary
- języki sztuczne schematyczne
- esperanto, ido, latina sine flexione, wolapik
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Interlingua, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-07-29] .
- ↑ Universal Declaration of Human Rights - Interlingua, ohchr.org [dostęp 2023-01-21].