Niemcy
Niemcy Deutschland | |
Flaga | |
Lokalizacja | |
Informacje | |
Stolica | Berlin |
Ustrój | republika federalna |
Waluta | euro (EUR, €) 1 € = 100 eurocentów |
Strefa czasowa | UTC +1 – zima UTC +2 – lato |
Powierzchnia | 357 121,41 km² |
Liczba ludności | 84 358 845 |
Język urzędowy | niemiecki |
Religia dominująca | katolicyzm, protestantyzm |
Kod telefoniczny | +49 |
Napięcie elektryczne | 230 V / 50 Hz |
Typ gniazdka | C, F |
Kod samochodowy | D |
Ruch samochodowy | prawostronny |
Domena internetowa | .de |
Niemcy (niem. Deutschland) – państwo federalne położone w Europie ze stolicą w Berlinie, członek Unii Europejskiej. Stolicą Niemiec jest Berlin (przed zjednoczeniem z NRD było nią Bonn, obecnie noszące tytuł miasta federalnego). Językiem oficjalnym jest język niemiecki.
Charakterystyka
[edytuj]Geografia
[edytuj]Niemcy leżą między Morzem Północnym i Morzem Bałtyckim na północy, Alpami na południu, rzeką Ren na zachodzie i Odrą na wschodzie. Graniczą na północy z Danią, na wschodzie z Polską i Czechami, na południu z Austrią i Szwajcarią, a na zachodzie z Francją, Luksemburgiem, Belgią i Holandią. Państwo niemieckie jest federacją złożoną z 16 krajów związkowych (landów).
Klimat
[edytuj]W Niemczech panuje klimat umiarkowany z chłodnymi, pochmurnymi i mokrymi zimami i latami, na południu występuje fen. Większość terenu Niemiec leży w strefie umiarkowanej ciepłej, gdzie dominują wilgotne wiatry zachodnie. Na północy panuje klimat oceaniczny z całorocznymi opadami. Zimy są stosunkowo łagodne, a lata dość ciepłe. Na wschodzie widać przejawy klimatu kontynentalnego. Zimy bywają bardzo zimne, a lata bardzo ciepłe. W centralnej części kraju, a także na południu, klimat wykazuje cechy przejściowe, zarówno oceaniczne, jak i kontynentalne. Zimy są tu łagodne, a lata chłodne, chociaż temperatury mogą przekroczyć +30°C. Najcieplejszym regionem Niemiec jest południowo-zachodni zakątek kraju: Deutsche Weinstraße i Nizina Górnoreńska. Tutejsze lata mogą być bardzo ciepłe przez długi okres. Czasami minimalna temperatura nie spada poniżej +20°C, co jest rzadkim zjawiskiem w pozostałej części kraju. Przeważają wiatry zachodnie i południowo-zachodnie. Na Wyżynie Bawarskiej w miesiącach wiosennych i jesiennych wieją ciepłe i suche feny. Ze zjawisk ekstremalnych, podobnie jak w Polsce, występują letnie i wiosenne burze.
Fauna i flora
[edytuj]Naturalna szata roślinna została w znacznym stopniu zniszczona, jej miejsce zajęły uprawy rolne i sztuczne drzewostany.
Obszary nizin porośnięte są monokulturami sosen, a tereny górskie zajmują świerki. Lasy obejmują 29% powierzchni kraju, czyli stosunkowo dużo, jeśli weźmie się pod uwagę wysoki poziom rozwoju gospodarczego kraju, uprzemysłowienia, urbanizacji i dużej liczby ludności (gęstość zaludnienia jest dwukrotnie większa niż w Polsce).
W zachodniej części Niziny Niemieckiej zachowały się lasy brzozowo-dębowe i wrzosowiska. Na pojezierzach, wyżynach i w niższych piętrach gór występują kompleksy lasów bukowych, mieszanych (głównie dębowo-sosnowych) i sosnowych.
W wyższych piętrach gór (zwłaszcza w Lesie Bawarskim, Schwarzwaldzie, Smreczanach, Harzu, Rudawach i w Lesie Turyńskim/Lesie Frankońskim) występują lasy świerkowe. W Alpach występuje piętrowy układ roślinności, do około 1500 m n.p.m. przeważają lasy mieszane. Na wysokości rzędu 1500 do 1700 m n.p.m. występują wyłącznie lasy iglaste, zaś ponad nimi tereny górskie pokrywa kosodrzewina i łąki alpejskie, które występują ponad 1900 m n.p.m.
Fauna w Niemczech jest charakterystyczna dla lasów w Europie Środkowej. Skład gatunkowy lasów niemieckich jest praktycznie taki sam jak w Polsce.
Z dużych ssaków żyjących w lasach żyją jelenie, sarny i dziki, natomiast w Alpach występują kozice. Do mniejszych ssaków w lasach żyją lisy, zające, natomiast w Alpach na południu Niemiec występują świstaki.
Przed ekspansją rolnictwa (osuszanie terenów podmokłych) w Niemczech licznie występowały różne gatunki ptaków wodnych i błotnych. Obecnie populacja tego rodzaju ptactwa jest bardzo mała. Z wyjątkiem tego, do rzadkości w Niemczech należą bociany, mimo że Niemcy, tak jak Polska są państwem, gdzie ptaki te występują w okresie wiosenno-letnim.
Kultura
[edytuj]Niemiecka literatura powstała w średniowieczu. Nowożytną niemczyznę stworzył Marcin Luter swoim tłumaczeniem Biblii. Za najważniejszych autorów literatury niemieckiej uważani są Christoph Martin Wieland, Johann Wolfgang von Goethe i Friedrich Schiller, Friedrich Hölderlin i Heinrich Heine oraz bracia Grimm; w dwudziestym wieku Niemcy miały kilku noblistów w dziedzinie literatury. Za największych filozofów niemieckich uważani są Mistrz Eckhart, Mikołaj z Kuzy, Gottfried Wilhelm Leibniz, Immanuel Kant, przez niektórych historyków filozofii uważany za najważniejszego filozofa nowożytności z uwagi na szerokie oddziaływanie, Friedrich Schelling, Johann Gottlieb Fichte, Georg Hegel, Ludwig Feuerbach, Karol Marks, Arthur Schopenhauer i Friedrich Nietzsche. Szczególnie ważne są niemiecki idealizm oraz materializm. W dwudziestym wieku ważny wpływ na filozofię wywarła krytyczna teoria tzw. szkoły frankfurckiej Theodora Adorna i Maxa Horkheimera.
Sztuka
[edytuj]W okresie Imperium Rzymskiego, prowincje germańskie produkowały wyroby ceramiczne. Rozkwit sztuki średniowiecznej na terenie Niemiec rozpoczął się w okresie Imperium Karolińskiego. W czasie rządów Ludolfingów, sztukę tworzono zazwyczaj w wielkich klasztorach. Okres sztuki ottońskiej to silny progres rzemiosła, głównie metaloplastyki. Sztuka romańska była pierwszą, która stała się powszechna w całej Zachodniej Europie. Niemcy były centrum tego prądu. Na okres gotyku przypada progres rzeźby, zarówno kamiennej, jak drewnianej, ukształtowała się tu długoletnia tradycja ołtarza szafiastego. Na północy Niemiec tworzyli wtedy liczni malarze. Ówcześni twórcy malowali głównie na zlecenie miast. Renesans w Niemczech używał wyszukanych, gotyckich zdobień aż do XVI wieku, również w pracach traktujących o człowieku i aspektach jego życia. Czołowym niemieckim artystą renesansu był Albrecht Dürer, tworzący znane w całej Europie drzeworyty. Szkoła naddunajska to nazwa grupy malarzy, tworzących na początku XVI wieku w Bawarii i Austrii. Stworzyli oni pierwsze pejzaże w sztuce zachodu. Druki wykonywali natomiast uczniowie Dürera. Czołowymi niemieckimi rzeźbiarzami byli w tamtym okresie: Wit Stwosz, Tilman Riemenschneider oraz Peter Vischer starszy. W okresie baroku i rokoko niemiecka sztuka była zbliżona do twórczości artystów z innych części świata. Wielu zagranicznych malarzy przebywało wtedy w Niemczech, na dworach książąt. Neoklasycyzm pojawił się w Niemczech wcześnie. Jednym z najważniejszych twórców niemieckiego romantyzmu był natomiast Caspar David Friedrich, który malował pejzaże z wyraźnym północnym charakterem. Na przełomie XVIII i XIX wieku wykształciły się także inne nurty w sztuce: ruch Nazareńczyków. W XIX wieku, w stylu biedermeier tworzył Carl Spitzweg. Głównym przedstawicielem akademizmu był Carl Theodor von Piloty. Berlińską secesję reprezentował np. Max Liebermann, a symbolizm Franz von Stuck. W XX wieku wykształciły się w Niemczech dwie grupy ekspresjonistów: Die Brücke, utworzona w Dreźnie w 1905 r., oraz powstała w Monachium w 1911 r. grupa Der Blaue Reiter. Na początku XX wieku bardzo popularne stało się w malarstwie tworzenie obrazów o charakterze groteskowym. W Berlinie rozwijał się dadaizm. Max Ernst zasłynął jako surrealista, a Paul Klee jako kubista. W realizmie magicznym tworzył Anton Räderscheidt. W okresie nazizmu w Niemczech sztuka nowoczesna została zakazana jako sztuka wynaturzona. W wyniku konfliktów z rządem, wielu artystów wyemigrowało z kraju. Po wojnie w Niemczech rozwinął się neoekspresjonizm.
Architektura
[edytuj]Architektura rzymska zachowała się w takich miejscach jak Kolonia, Trewira, Moguncja, Augustburg lub Ratyzbona. Architektura karolińska rozwijająca się na terenie cesarstwa Karola Wielkiego i jego następców. W architekturze romańskiej w Niemczech widoczna jest kontynuacja wcześniejszych wzorów architektury karolińskiej. Budowane są kościoły o układzie centralnym i tutaj przeważają budowle bazylikowe, najczęściej kryte drewnianymi, płaskimi stropami, zazwyczaj bogato zdobione polichromią. Wnętrze dzielone jest na nawy przy pomocy kolumn o monolitycznych, kamiennych trzonach ustawionych pomiędzy z masywnymi filarami. Częstym rozwiązaniem jest zastosowanie dwóch absyd na zakończeniu nawy głównej oraz dwóch transeptów. Charakterystyczną cechą niemieckich kościołów romańskich są wysokie wieże stawiane nad skrzyżowaniem naw, chórem zachodnim i parami na krańcach budowli. Przy zastosowaniu dwóch absyd i podwójnego transeptu wejście do kościoła umieszczano w elewacji bocznej. Fasady zdobią arkadowe fryzy i galerie, oprócz nich pojawiają się także posągi przedstawiające świętych i apostołów. W połowie XIII wieku na tereny Niemiec z Francji dociera architektura gotycka. Pierwszymi budowlami gotyckimi w Niemczech są zrealizowane przez budowniczych francuskich kościoły w Trewirze i Marburgu, Magdeburgu oraz prezbiterium katedry w Kolonii. Wokół prezbiterium powstał obejście wraz z wieńcem kaplic. W kolejnych dziesięcioleciach budowniczowie niemieccy odchodzą od wzorów francuskich. Gotyk niemiecki, w zależności od obszaru wykazuje nieco odmienne cechy. Na północnych terenach przeważają na ogół niewielkie ceglane kościoły halowe. Spotykane są także kościoły budowane z kamienia w układzie jedno- i trójnawowych hal. Na terenach południowych częściej można spotkać budowle z kamienia w układzie bazyliki. Najbardziej widoczną cechą charakterystyczną brył kościołów są strzeliste wieże. W połowie XIV wieku elementy rzeźbiarskie i architektoniczne zaczynają przenikać się tworząc plastyczną dekorację, np. kruchta kościoła NMP w Norymberdze. Wśród budowli świeckich najbardziej reprezentacyjny charakter miały ratusze budowane w bogatych miastach. Kamienice mieszczan to najczęściej budowle kilkukondygnacyjne ze szczytami zwróconymi w kierunku ulicy i niewielkiego podwórka. Cechą charakterystyczną zachowanych w Norymberdze kamienic są niewielkie wykusze, w których początkowo mieściło się zakończenie domowych kaplic. Okres gotyku to także budownictwo obronne. Miasta otaczano murami zwieńczonymi blankami. Do miasta prowadziły warowne bramy. Początek XVI wieku w Niemczech to okres, w którym władzę sprawował Karol V, który władając olbrzymim terytorium. Wzorce włoskiego renesansu chętnie są przyjmowane na katolickim południu a protestancka północ odnosi się do nich niechętnie. Podział na renesans katolicki i protestancki najwyraźniej widoczny jest w budownictwie sakralnym. Cechą charakterystyczną architektury świeckiej dzielnic północnych są smukłe budowle o stromych dachach i bogato zdobionych szczytach. Pomimo wojen w miastach budowano kamienice, ratusze i arsenały. Budowane i rozbudowywane w tym okresie zamki zachowują swój obronny charakter podkreślony przez cylindryczne wieże zlokalizowane na zewnętrznych narożach, w których często umieszczano schody. Obszerne budowle były rozplanowane wokół przestronnego dziedzińca, wokół którego budowano arkadowe krużganki. Po niespokojnej pierwszej połowie XVII wieku na ziemiach niemieckich zapanował pokój. Ugruntował się ostatecznie podział na protestancką północ i katolickie południe. W rozwoju tego stylu architektonicznego na terytorium niemieckim występowało duże zróżnicowanie, co było związane z rozdrobnieniem politycznym i rozłamami religijnymi. Powstawały nowe rezydencje magnackie, a istniejące były przebudowywane. Pałace wzorowane były na układach francuskich. Domy mieszczańskie otrzymały nowy wystrój. W XVIII wieku coraz częściej stosowany był ornament rokokowy, modelowany w gipsie, inspirowany wzorami francuskimi.
Społeczeństwo
[edytuj]Niemcy są najludniejszym państwem w Unii Europejskiej. Według Organizacji Narodów Zjednoczonych, Niemcy są domem dla trzeciej pod względem wielkości grupy imigrantów. 30% populacji ma migracyjne korzenie. Oficjalnym i najważniejszym językiem Niemiec jest niemiecki. Jest on jednym z 24 języków oficjalnych Unii Europejskiej i jednym z trzech języków roboczych w Komisji Europejskiej. Uznawane języki mniejszości etnicznych na terenie Niemiec to: dolnoniemiecki, łużycki, romski i fryzyjski. W roku 1517, na terenie obecnych Niemiec rozpoczęła się reformacja. Podzieliło to kraj na dwie części: protestancką i katolicką, co widoczne jest również dziś w strukturze wyznaniowej państwa. Na mocy pokoju augsburskiego w 1555 r. wprowadzono zasadę, iż w każdym z państw niemieckich może obowiązywać katolicyzm albo luteranizm, w zależności od woli jego władcy. W 1618 r. rozpoczęła się wojna trzydziestoletnia. Była to najkrwawsza wojna religijna, która doszczętnie spustoszyła Niemcy, zabierając ze sobą około 40% ówczesnej populacji. Na tle całej populacji 27,7% mieszkańców Niemiec to katolicy, 25,5% to protestanci, 1,9% wszystkich mieszkańców kraju deklaruje, że wyznają prawosławie, 5,9%, że wyznają islam. Niemcy posiadają trzecią w Europie społeczność żydowską. Niemcy nie deklarujący przynależności do żadnej religii stanowią 37,8% populacji i są skoncentrowani na terenie dawnej Niemieckiej Republiki Demokratycznej i w dużych kompleksach miejskich. Kościół rzymskokatolicki oraz Kościół ewangelicki tracą corocznie wiernych.
Historia
[edytuj]Plemiona germańskie wyodrębniły się prawdopodobnie w epoce brązu lub żelaza. Za sprawą Oktawiana Augusta rzymski dowódca Warus rozpoczął podbój Germanii. Do roku 100, kiedy Tacyt napisał Germanię, plemiona germańskie osiedliły się wzdłuż Renu i Dunaju. Około roku 260 Germanie wkroczyli na tereny kontrolowane przez Cesarstwo Rzymskie. Po inwazji Hunów w 375 r. oraz podupadania Rzymu od 395 r. plemiona germańskie podbiły Rzym.
W 800 r. Karol Wielki został ukoronowany cesarzem i stworzył Imperium Karolińskie. Święte Cesarstwo Rzymskie powstało ze wschodniej części jego obszaru. W okresie panowania Hohenstaufów niemieccy książęta rozszerzyli swoje wpływy dalej na wschód i południe rozpoczynając osadnictwo na tych terenach. Północne miasta niemieckie rozwijały się jako członkowie Hanzy, a rycerstwo licznie wyruszało na krucjaty zakładając Zakon Krzyżacki. W średniowieczu państwa Niemieckie nie prowadziły wielkich wojen, lecz dwie zostały zapamiętane - Wojna Księstwa Brandenburgii z Królestwem Czech, którą Niemcy wygrali i Wielka wojna Polsko-Krzyżacka, przegrana przez zakon. Złota Bulla z 1356 r. wprowadziła podstawową konstytucję kraju i wprowadziła w cesarstwie elekcję króla przez siedmiu elektorów. Marcin Luter opublikował 95 tez w 1517 r. w Wittenberdze, rozpoczynając reformację. Spór religijny doprowadził do wojny trzydziestoletniej. Pokój westfalski w 1648 r. zakończył wojny religijne w Niemczech. W XVIII wieku Święte Cesarstwo Rzymskie składało się z około 1800 takich terytoriów. Od 1740 r. spory pomiędzy austriacką monarchią Habsburgów oraz Prusami zdominowały niemiecką historię. W 1806 r. imperium zostało rozwiązane w rezultacie wojen napoleońskich.
Kongres wiedeński w 1814 r. stworzył Związek Niemiecki, luźną ligę 39 krajów. W świetle Wiosny Ludów intelektualiści i inni obywatele rozpoczęli rewolucję. Państwo Pruskie w 1866 r. rozpoczęły proces zjednoczenia Niemiec, który trwał do 1871 r. kiedy to Prusy pokonały Francję. Wiodącą rolę odegrał Otto von Bismarck - późniejszy kanclerz Cesarstwa Niemieckiego i dowódca wojskowy. Niemcy ucierpiały wskutek porażki z aliantami podczas I wojny światowej. Niemcy stały się republiką aż do zagarnięcia władzy przez Hitlera w 1933 r. Ten przejął Austrię i Czechosłowację, a następnie rozpoczął II wojnę światową atakiem na Polskę. Armia Hitlera była najlepszą jak na tamte czasy armią. Jedną z największych wygranych przez nią bitew była bitwa o Kijów (1941). Po II wojny światowej Niemcy zostały podzielona na dwa kraje, które w 1989 r. zostały znowu zjednoczone.
Przygotowania
[edytuj]Przepisy celne
[edytuj]Do Niemiec można wwieźć na użytek własny do:
- 10 l spirytusu,
- 20 l wyrobów spirytusowych (np. likier, sherry, porto),
- 90 l wina (w tym tylko 60 l wina musującego),
- 110 l piwa,
- do 800 szt. papierosów.
Jeśli podczas kontroli służby celne będą miały wątpliwości, czy towary są przewożone na własny użytek, to mogą je zarekwirować, naliczyć należne cło i wystawić mandat.
Kontrola celna (a także kontrola Policji Federalnej) może być prowadzona na całym terytorium kraju. Zalecamy posiadanie dowodów zakupu (faktur, paragonów) na przedmioty wywożone z Niemiec. Sprzęt strzelecki do paintballa jest traktowany w Niemczech jak broń. Taki sprzęt można przywozić do Niemiec lub przewozić przez nie bez zezwolenia, jeżeli jest oznakowany literą F. Jeśli nie ma takiego oznaczenia, władze niemieckie żądają pozwolenia na broń lub Europejskiej Karty Broni Palnej oraz udokumentowania celu podróży z bronią. Kwestię posiadania gazu pieprzowego w Niemczech reguluje Waffengesetz (WaffG). Można używać gazu pieprzowego dopuszczonego do obrotu w Republice Federalnej Niemiec. Powyższa ustawa określa również maksymalny zasięg miotacza gazu pieprzowego do 2 m oraz wymaga dokumentu zezwalającego na posiadanie miotacza gazu na terytorium RFN (Waffenschein). Niemieckie przepisy ograniczają również posiadanie broni gazowej oraz replik broni miotających plastikowe kule (ASG). W miejscach demonstracji i zgromadzeń publicznych oraz w ich bezpośrednim sąsiedztwie nie wolno mieć przy sobie petard i materiałów pirotechnicznych. Takie zachowanie narusza ustawy o zgromadzeniach publicznych oraz broni i materiałach wybuchowych. Przywóz materiałów pirotechnicznych do Niemiec kategorii F3 i F4 jest dozwolony tylko z zaświadczeniem (źródło: MSZ).
Przewóz zwierząt domowych
[edytuj]Pies, kot czy fretka towarzyszące właścicielom w podróży do Niemiec (a także pozostałych państw Unii Europejskiej) zgodnie z wymogami prawa unijnego muszą mieć paszporty. Aby wyrobić paszport z emblematem UE, potrzebujesz dokumentów, które zawierają:
- dane o właścicielu zwierzęcia,
- imię zwierzęcia,
- jego gatunek,
- rasę,
- płeć,
- datę urodzenia i umaszczenie.
Trzeba także przedstawić zaświadczenie o szczepieniach i przebytych chorobach. Zwierzę musi mieć identyfikator: tatuaż lub elektroniczny chip. Numer identyfikatora i miejsce, w którym jest umieszczony, są odnotowane w paszporcie. Zdjęcie zwierzęcia w paszporcie nie jest obowiązkowe. Paszporty wydają lecznice weterynaryjne, których spis znajduje się na stronie internetowej Krajowej Izby Lekarsko-Weterynaryjnej.
Do Niemiec nie wolno wwozić psów, które nie posiadają ważnego szczepienia przeciwko wściekliźnie. W przypadku szczeniaków przekroczenie granicy może nastąpić najwcześniej 21 dni po pierwszym szczepieniu (źródło: MSZ).
Kraje związkowe
[edytuj]Republika Federalna Niemiec podzielona jest na kraje związkowe (landy):
- Badenia-Wirtembergia
- Bawaria
- Berlin
- Brandenburgia
- Brema
- Dolna Saksonia
- Hamburg
- Hesja
- Meklemburgia-Pomorze Przednie
- Nadrenia-Palatynat
- Nadrenia Północna-Westfalia
- Saara
- Saksonia
- Saksonia-Anhalt
- Szlezwik-Holsztyn
- Turyngia
Miasta
[edytuj]- Akwizgran (Aachen)
- Ansbach
- Augsburg
- Bamberg
- Bayreuth
- Berlin
- Bonn
- Brema (Bremen)
- Brunszwik (Braunschweig)
- Chemnitz
- Dortmund
- Düsseldorf
- Drezno (Dresden)
- Erlangen
- Erfurt
- Essen
- Frankfurt nad Menem (Frankfurt am Main)
- Fryburg Bryzgowijski (Freiburg im Breisgau)
- Fürth
- Getynga (Göttingen)
- Halle (Saale)
- Hamburg
- Hanower (Hannover)
- Heidelberg
- Ingolstadt
- Karlsruhe
- Kassel
- Kilonia (Kiel)
- Koblencja (Koblenz)
- Kolonia (Köln)
- Landshut
- Lipsk (Leipzig)
- Lubeka (Lübeck)
- Magdeburg
- Moguncja (Mainz)
- Monachium (München)
- Norymberga (Nürnberg)
- Oldenburg
- Osnabrück
- Pasawa (Passau)
- Ratyzbona (Regensburg)
- Rostock
- Stuttgart
- Ulm
- Weimar
- Wiesbaden
- Würzburg
Ciekawe miejsca
[edytuj]Obiekty z listy światowego dziedzictwa UNESCO
[edytuj]- Katedra w Akwizgranie z kaplicą Karola Wielkiego
- Romańska katedra w Spirze
- Barokowy pałac arcybiskupi (rezydencja) w Würzburgu, ogrody pałacowe i Plac Rezydencji
- Kościół pielgrzymkowy w Wies
- Pałace Augustusburg i Falkenlust w Brühl
- Katedra Mariacka i Kościół św. Michała w Hildesheim
- Zabytki rzymskie (Porta Nigra, most rzymski, Termy Cesarskie, amfiteatr rzymski, Barbarathermen, Bazylika Konstantyna), katedra św. Piotra i kościół Mariacki w Trewirze
- Lubeka – miasto hanzeatyckie
- Granice Cesarstwa Rzymskiego – Wał Hadriana i rzymski Limes w Niemczech (wspólnie z Wielką Brytanią)
- Pałace i zespoły parkowe w Poczdamie i Berlinie
- Opactwo i klasztor Altenmünster w Lorsch
- Goslar – zabytki architektury średniowiecznej i renesansowej oraz kopalnie rud miedzi i srebra w Rammelsberg
- Bamberg – średniowieczna starówka
- Maulbronn – średniowieczny cysterski zespół klasztorny z XII-XIV wieku
- Kolegiata, zamek i Stare Miasto w Kwedlinburgu
- Huta żelaza z XIX-XX wieku w Völklingen
- Kopalnia skamielin fauny i flory trzeciorzędowej z epoki eocenu w Messel koło Darmstadt
- Budynki Bauhausu w Dessau i Weimarze
- Katedra w Kolonii
- Zabytki upamiętniające pobyt Lutra w Eisleben i Wittenberdze
- Weimar – zespół architektury klasycystycznej z epoki Johanna Wolfganga Goethego
- Museumsinsel (Wyspa Muzeów) w Berlinie
- Zamek Wartburg koło Eisenach
- Ogrody Dessau-Wörlitz
- Wyspa klasztorna Reichenau na Jeziorze Bodeńskim
- Kompleks Węglowo-Przemysłowy Niemieckiego Związku Celnego w Essen
- Zabytki doliny środkowego Renu
- Stralsund i Wismar – średniowieczne miasta hanzeatyckie
- Park Mużakowski/Muskauer Park (wspólnie z Polską)
- Krajobraz kulturowy doliny Łaby w okolicach Drezna
- Ratusz i posąg Rolanda w Bremie
- Stare Miasto w Ratyzbonie
- Żydowskie dziedzictwo w Erfurcie
Dojazd
[edytuj]Samolotem
[edytuj]W kraju działają 164 porty lotnicze, z czego 14 międzynarodowych. Największy z nich to port lotniczy we Frankfurcie.
Pociągiem
[edytuj]W Niemczech istnieje 48 215 km (dane z 2006) linii kolejowych. Ważną rolę w ruchu pasażerskim odgrywają szczególnie eksploatowane od 1991 pociągi dużych prędkości ICE, których prędkość dochodzi do 300 km/godz. Dominującym przedsiębiorstwem kolejowym jest Deutsche Bahn.
Samochodem
[edytuj]Po niemieckich drogach o łącznej długości 644,5 tys. km (dane z 2006), w tym ponad 12 tys. km autostrad, jeździ ponad 46 mln samochodów osobowych i 8 mln ciężarowych. Obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej, w tym Polski wizy nie obowiązują. Obowiązują wewnątrzunijne przepisy celne. Nakładają one pewne ograniczenia na przewóz towarów akcyzowych – alkohole i wyroby tytoniowe. Zabroniony jest przewóz przez granicę narkotyków, broni i materiałów wybuchowych. Służby celne mogą dokonać kontroli na terenie całego kraju.
W Niemczech można używać polskiego prawa jazdy. Na pojeździe zarejestrowanym w Rzeczypospolitej Polskiej, którego używamy w ruchu międzynarodowym, umieszczamy z tyłu na nadwoziu znak z literami PL. Nie jest to jednak konieczne, jeżeli znak PL widnieje na tablicy rejestracyjnej.
Obywatele polscy podróżujący samochodem muszą mieć ważny dowód krajowego ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej na samochód (i dodatkowo na przyczepę, jeśli z nią podróżują). Mimo że po 1 maja 2004 r. zielona karta nie jest obowiązkowa, zalecamy posiadanie jej w czasie podróży. Zielona karta to znane za granicą potwierdzenie ubezpieczenia OC. Polisy polskich towarzystw ubezpieczeniowych w zakresie ubezpieczeń komunikacyjnych są uznawane bez ograniczeń. Zalecamy wykupienie ubezpieczenia Assistance obowiązującego za granicą. Pojazdu często nie możemy naprawiać samodzielnie (np. na autostradach), a koszty napraw w specjalistycznych warsztatach są wysokie (źródło: MSZ).
Przejazd autostradami w Niemczech jest bezpłatny dla samochodów osobowych. Za przekroczenie dozwolonej prędkości grozi mandat, a w bardziej drastycznych przypadkach także zatrzymanie prawa jazdy.
W niektórych niemieckich miastach obowiązują tzw. strefy ekologiczne. Obejmują one centra miast i są oznaczone znakami drogowymi z napisem Umweltzone. Mogą do nich wjeżdżać tylko samochody osobowe i ciężarowe oznaczone specjalną czerwoną, żółtą lub zieloną plakietką z wpisanym numerem rejestracyjnym pojazdu. Rodzaj przyznawanej plakietki zależy od normy emisji spalin, którą spełnia pojazd. Plakietki można kupić w urzędach komunikacji, na stacjach diagnostycznych oraz w autoryzowanych warsztatach na terenie Niemiec. Wjechanie do strefy ekologicznej bez wymaganej plakietki lub specjalnego zezwolenia grozi mandatem w wysokości 100 EURO.
Natężenie ruchu pojazdów w strefach miejskich jest bardzo duże, dlatego są tam trudności z parkowaniem. Zwróć szczególną uwagę na to, jak wolno parkować samochód. Pojazd musisz zaparkować w wyznaczonym miejscu, zgodnie z kierunkiem ruchu i tak, aby nie blokował ścieżek rowerowych. Aby parkować na oznaczonych miejscach dla inwalidów, musisz mieć za szybą dokumentem potwierdzający uprawnienia inwalidzkie. W miastach uważaj na pieszych i rowerzystów. Na przejściach i ścieżkach rowerowych zawsze mają pierwszeństwo. Jeśli dojdzie do kolizji z rowerzystą lub pieszym, kierowcę samochodu czeka szczegółowe postępowanie wyjaśniające, nawet jeśli nikomu nie stało się nic poważnego (źródło: MSZ).
Prywatnym użytkownikom pojazdów zalecamy, aby mieli kamizelki odblaskowe. Warto je zakładać na autostradach i drogach szybkiego ruchu, kiedy wysiadasz z samochodu z powodu jego awarii lub wypadku. Dla zawodowych kierowców kamizelki odblaskowe są obowiązkowe.
Po zatankowaniu paliwa uruchom pojazd dopiero, gdy zapłacisz.
Prawo niemieckie precyzyjnie określa wykroczenia drogowe i wysokości kar za każde z nich (tzw. Bussgeldkatalog). Nie dyskutuj więc z policją na temat wysokości mandatu. Takie zachowanie zwykle tylko pogarsza sytuację. Jeśli nie zapłacisz mandatu na miejscu, sprawa trafi do sądu lub zakończy się postępowaniem karno-nakazowym. Zwykle policja zatrzymuje posiadane przez kierowcę pieniądze na poczet ewentualnej kary i kosztów postępowania.
Niemiecka policja rygorystycznie kontroluje stan techniczny pojazdów. Jeżeli stwierdzi istotne usterki, może zatrzymać dowód rejestracyjny i obciążyć kierowcę różnymi kosztami. Należą do nich:
- wysoka kara pieniężna (rzędu kilkuset euro),
- opłata za odholowanie pojazdu do warsztatu,
- inne opłaty administracyjne,
- koszty pracy służb publicznych, które usuwają szkody w środowisku naturalnym (np. wyciek płynów z pojazdu).
Podobne konsekwencje mogą spotkać kierowcę, który samodzielnie naprawia samochód w miejscu niedozwolonym.
Według niemieckich przepisów, musimy dostosować wyposażenie pojazdu do warunków pogodowych. Oznacza to, że opon zimowych używamy przy niekorzystnych warunkach atmosferycznych, takich jak: lód, śnieg, błoto pośniegowe, gołoledź. Od listopada do kwietnia powinniśmy stosować opony zimowe. Jeżeli policja podczas kontroli drogowej uzna, że ze względu na warunki panujące na drodze letnie opony nie gwarantują bezpieczeństwa ruchu, może ukarać kierowcę mandatem (źródło: MSZ).
Autobusem
[edytuj]Przejazdy autobusowe między Polską a Niemcami obsługują przewoźnicy prywatni. Rozkłady jazdy dostępne są w Internecie, dodatkowo połączenia można znaleźć wyszukując w wyszukiwarkach.
Statkiem
[edytuj]Głównymi portami morskimi są: Hamburg, Wilhelmshaven, Brema, Rostock i Lubeka.
Transport
[edytuj]W związku z ograniczeniami ekologicznymi, od 2008 roku, pojazdy poruszające się po centrum miasta muszą mieć na przedniej szybie naklejkę stwierdzającą spełnianie norm emisji zanieczyszczeń przez pojazd. Naklejkę – plakietkę środowiskową – (odpłatnie) uzyskuje się na jednej z 800 stacji kontroli pojazdów i jest ona ważna we wszystkich miastach na terenie Niemiec, które takie ograniczenia wprowadziły. Można ją też zamówić za pośrednictwem strony internetowej, w języku polskim: [1].
Porozumiewanie się
[edytuj]Język niemiecki należy do dużej grupy języków germańskich i spokrewniony jest z duńskim, norweskim, szwedzkim, niderlandzkim oraz angielskim. Na terenie całego kraju występują liczne dialekty. To właśnie dialekt u większości Niemców zdradza, z którego regionu pochodzą: gdyby Meklemburczyk i Bawarczyk próbowali ze sobą rozmawiać, posługując się wyłącznie dialektem, to najprawdopodobniej byłoby im bardzo trudno się zrozumieć. Język niemiecki jest drugim najbardziej rozpowszechnionym językiem w Europie (po języku angielskim), jest on mową ojczystą dla około 110 mln osób.
Zakupy
[edytuj]Walutą w Niemczech jest euro, które dzieli się na 100 centów. Do 2002 r. była to marka niemiecka.
Wyżywienie i kulinaria
[edytuj]Typowo niemiecka kuchnia zanika, a rosną wpływy kuchni innych krajów. Jako pierwsza zdobyła niemieckie podniebienia kuchnia włoska, która przybyła tam z początkiem lat 1960. wraz z włoskimi „Gastarbeiterami”. Potrawy takie jak pizza i pasta są dziś bardziej popularne niż dawniej typowy zestaw: ziemniaki, kiszona kapusta, marynowana pieczeń. Popularna jest również kuchnia grecka, kuchnia chińska i kuchnia turecka, ta ostatnia reprezentowana jest przez tysiące małych barów „fast food” zwanych w Niemczech Imbiss i potrawy jak np. Döner, oprócz tego można w niemieckich miastach znaleźć prawie wszystkie egzotyczne restauracje włącznie z rosyjskimi, tajskimi, polskimi i japońskimi, w tym barami sushi. Najmocniejszą pozycję tradycyjna niemiecka kuchnia zachowała w małych miastach i osadach.
W odżywianiu Niemców dużą rolę pełni chleb. Uważa się, że Niemcy są krajem, w którym istnieje najwięcej różnych gatunków chleba. Kuchnia niemiecka jest bardzo pożywna, królują w niej ziemniaki i wieprzowina. Mięsa wieprzowego używa się do wyrobu kiełbasy (Wurst), która jest nie tylko popularną przekąską, ale i podstawowym elementem kuchni. W Bawarii są np. specjalne Wurstküchen (kuchnie kiełbasowe).
Mięso w kuchni niemieckiej proponuje się w bardzo różnorodnej postaci – peklowana i wędzona pieczeń wieprzowa (Kassler), pieczeń (Schweinebraten). Dodatkiem do mięsa są najczęściej ziemniaki smażone, gotowane lub np. w postaci sałatki ziemniaczanej (Kartoffelsalat).
W północnych Niemczech w menu można znaleźć bogaty wybór świeżych ryb, wśród których najbardziej popularny jest dorsz. Kapusta to kolejny popularny składnik – odmianę zieloną kisi się jako Sauerkraut, natomiast czerwoną gotuje się z jabłkami, co daje Apfelrotkohl.
Kluski zwane Spätzle i Maultaschen są typowymi składnikami kuchni Szwabii. Golonka (Schweinehaxe) to także niemiecki przysmak, szczególnie nie może jej zabraknąć na bawarskim święcie piwa, bo piwo to narodowy napój Niemców oraz dodatek do wielu potraw. Popularne są także niemieckie wina reńskie i mozelskie. Zupy niemieckie są ciężkie i zawiesiste (Eintopf), najczęściej z dodatkiem fasoli lub grochu.
W Niemczech istnieje ponad 300 gatunków chleba i ponad 6 tysięcy gatunków piwa. Podczas Oktoberfest padają „rekordy piwne” – w Europie jedynie Czesi piją więcej piwa w przeliczeniu na jednego mieszkańca. Kawa w Niemczech cieszy się znacznie większym uznaniem niż herbata.
Rozrywka
[edytuj]Noclegi
[edytuj]Rezerwacji noclegów można dokonać za pośrednictwem portali internetowych umieszczonych w artykule: Portale rezerwacji miejsc hotelowych.
Nauka
[edytuj]Praca
[edytuj]Bezpieczeństwo
[edytuj]W Niemczech nie ma dużego zagrożenia przestępczością, z wyjątkiem kradzieży kieszonkowych na lotniskach, dworcach kolejowych i autobusowych, w czasie imprez masowych i tym podobnych.
Zdrowie
[edytuj]Obywatele państw Unii Europejskiej leczeni są na zasadach wzajemności. Oznacza to, że przyjezdnym, a nawet turystom przysługują te same prawa i obowiązki, co obywatelowi Niemiec. Podstawą uzyskania pomocy jest karta EKUZ.
Uwaga! Zawsze okazuj kartę EKUZ. Żądaj wydania druku Erklärung.
- Porada lekarska: oraz stomatolog – pierwsza wizyta w kwartale 10 EUR. Lekarz specjalista, wizyta bez skierowania – 10 EUR.
- Leki: na różowych receptach odpłatność wynosi 10% wartości.
- Pogotowie: opłata w wysokości 10% kosztów. Tel. nr 112.
- Szpital: 10 EUR za dzień pobytu, nie więcej jak 280 EUR.
Zalecane jest posiadanie odrębnego, prywatnego ubezpieczenia kosztów leczenia, w tym transportu do Polski. Przy zawieraniu ubezpieczenia należy wybrać firmę, która nie wymaga od nas wyłożenia gotówki i jej zwrotu po powrocie do kraju, gdyż możemy nie dysponować taką kwotą.
Aspekty kulturowe
[edytuj]Kontakt
[edytuj]W 2002 roku w Niemczech było 56 milionów użytkowników telefonów komórkowych oraz 32 miliony użytkowników Internetu. W kraju działa ponad 800 nadawców radiowych i 300 telewizyjnych. Niemiecka firma Deutsche Telekom należy do największych firm telekomunikacyjnych na świecie.
Przedstawicielstwa dyplomatyczne
[edytuj]Przedstawicielstwa dyplomatyczne akredytowane w Niemczech
[edytuj]Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Republice Federalnej Niemiec
Lassenstraße 19-21,
14193 Berlin, Niemcy
Telefon: +49 30 22 31 30
Strona www: https://berlin.msz.gov.pl/pl/
E-mail: Sekretariat Ambasadora – berlin.amb.sekretariat@msz.gov.pl, Zapytania dotyczące spraw konsularnych (paszporty, wizy, sprawy prawne i obywatelskie): berlin.amb.wk@msz.gov.pl
Przedstawicielstwa dyplomatyczne akredytowane w Polsce
[edytuj]Ambasada Republiki Federalnej Niemiec w Warszawie
ul. Jazdów 12
00-467 Warszawa
Telefon: +48 22 584 17 00
Fax: +48 22 584 19 79
Strona www: https://polen.diplo.de/pl-pl
E-mail: warszawa@wars.diplo.de