Shihni burimin për Artriti Reumatologjik

{{Infobox medical condition|image=Rheumatoid_Arthritis.JPG|caption=Një dorë e prekur thellësisht nga Artriti reumatologjik. Kjo shkallë e të enjutarëve dhe të deformimeve zakonisht nuk ndodh me trajtimin e duhur.|field=[[Reumatologji]] [[Imunologji]]|symptoms=Nxehtë, të enjutëra, dhimbje në nyje<ref name=NIH2014/>|complications=[[anemia|Qeliza të kuqe të vogla]], [[pleurisy|Inflamacion rreth mushkërive]], [[pericarditis|Inflamacion rreth zemrër]]<ref name=NIH2014/>|onset=Mosha e mesme<ref name=NIH2014/>|duration=Gjithë jeten<ref name=NIH2014/>|causes=E panjohur<ref name=NIH2014/>|risks=|diagnosis=Sipas simptomave, [[medical imaging]], testime të gjakut<ref name=NIH2014/><ref name=Majithia2007/>|prevention=|treatment=|medication=[[Analgesics|Barnat e dhimbjeve]], [[glucocorticoid|steroids]], [[Nonsteroidal anti-inflammatory drug]]s, [[disease-modifying antirheumatic drug]]s<ref name=NIH2014/>|prognosis=|frequency=0.5–1% (të të rriturve në [[botën e zhvilluar]])<ref name=Lancet2016/>|deaths=30,000 (2015)<ref name=GBD2015De>{{cite journal | vauthors = Wang H, Naghavi M, Allen C, Barber RM, Bhutta ZA, Carter A, etal | collaboration = GBD 2015 Mortality and Causes of Death Collaborators | title = Global, regional, and national life expectancy, all-cause mortality, and cause-specific mortality for 249 causes of death, 1980-2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015 | journal = Lancet | volume = 388 | issue = 10053 | pages = 1459–1544 | date = tetor 2016 | pmid = 27733281 | pmc = 5388903 | doi = 10.1016/S0140-6736(16)31012-1 }}</ref>}}
[[Category:Articles with short description]]
[[Category:Short description is different from Wikidata]]
'''Artriti reumatoid''' ( '''RA''' ) është një çrregullim autoimun afatgjatë që prek kryesisht nyjet .  Zakonisht rezulton në nyje të ngrohta, të fryrë dhe të [[Dhimbja|dhimbshme.]]  Dhimbja dhe ngurtësia shpesh përkeqësohen pas pushimit.  Më së shpeshti, kyçi dhe duart përfshihen, me të njëjtat nyje të përfshira zakonisht në të dy anët e trupit.  Sëmundja mund të prekë edhe pjesë të tjera të trupit, duke përfshirë lëkurën, sytë, mushkëritë, zemrën, nervat dhe gjakun.  Kjo mund të rezultojë në një numër të [[Anemia|ulët të qelizave të kuqe të gjakut]], inflamacion rreth mushkërive dhe [[Infeksioni i perikardit|inflamacion rreth zemrës]] .  Temperatura dhe energjia e ulët mund të jenë gjithashtu të pranishme. <ref name="NIH2014">{{Cito web|date=gusht 2014|title=Handout on Health: Rheumatoid Arthritis|url=http://www.niams.nih.gov/health_info/Rheumatic_Disease/default.asp|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20150630212818/http://niams.nih.gov/Health_Info/Rheumatic_Disease/default.asp|archive-date=30 qershor 2015|access-date=2 korrik 2015|website=National Institute of Arthritis and Musculoskeletal and Skin Diseases}}</ref> Shpesh, simptomat shfaqen gradualisht me javë në muaj. <ref name="Majithia2007">{{Cite journal|vauthors=Majithia V, Geraci SA|date=nëntor 2007|title=Rheumatoid arthritis: diagnosis and management|url=https://archive.org/details/sim_american-journal-of-medicine_2007-11_120_11/page/936|journal=The American Journal of Medicine|volume=120|issue=11|pages=936–9|doi=10.1016/j.amjmed.2007.04.005|pmid=17976416}}</ref>

Ndërsa shkaku i artritit reumatologjik nuk është i qartë, besohet se përfshin një kombinim të [[Gjenetika|faktorëve gjenetikë]] dhe mjedisorë. <ref name="NIH2014">{{Cito web|date=gusht 2014|title=Handout on Health: Rheumatoid Arthritis|url=http://www.niams.nih.gov/health_info/Rheumatic_Disease/default.asp|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20150630212818/http://niams.nih.gov/Health_Info/Rheumatic_Disease/default.asp|archive-date=30 qershor 2015|access-date=2 korrik 2015|website=National Institute of Arthritis and Musculoskeletal and Skin Diseases}}</ref> Mekanizmi themelor përfshin [[Sistemi i imunitetit|sistemin imunitar të]] trupit që sulmon nyjet.  Kjo rezulton në inflamacion dhe trashje të kapsulës së nyjeve.  Ndikon gjithashtu në [[Eshtrat e njeriut|kockën]] dhe kërcin themelor.  Diagnostikimi bëhet kryesisht në bazë të shenjave dhe simptomave të një personi.  Rrezet X dhe testimi laboratorik mund të mbështesin një diagnozë ose të përjashtojnë sëmundje të tjera me simptoma të ngjashme.  Sëmundje të tjera që mund të paraqiten në mënyrë të ngjashme përfshijnë [[LUPUS|lupus eritematoz sistemik]], artrit psoriatik dhe fibromialgjia ndër të tjera. <ref name="Majithia2007">{{Cite journal|vauthors=Majithia V, Geraci SA|date=nëntor 2007|title=Rheumatoid arthritis: diagnosis and management|url=https://archive.org/details/sim_american-journal-of-medicine_2007-11_120_11/page/936|journal=The American Journal of Medicine|volume=120|issue=11|pages=936–9|doi=10.1016/j.amjmed.2007.04.005|pmid=17976416}}<cite class="citation journal cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMajithiaGeraci2007">Majithia V, Geraci SA (November 2007). "Rheumatoid arthritis: diagnosis and management". ''The American Journal of Medicine''. '''120''' (11): 936–9. [[Identifikues digjital objektesh|doi]]:[[doi:10.1016/j.amjmed.2007.04.005|10.1016/j.amjmed.2007.04.005]]. [[PMID (identifikuesi)|PMID]]&nbsp;[//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17976416 17976416].</cite></ref>

Qëllimet e trajtimit janë zvogëlimi i dhimbjes, ulja e inflamacionit dhe përmirësimi i funksionimit të përgjithshëm të një personi. <ref name="NICE2015">{{Cito web|date=dhjetor 2015|title=Rheumatoid arthritis in adults: management: recommendations: Guidance and guidelines|url=https://www.nice.org.uk/guidance/CG79/chapter/Recommendations|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170416130024/https://www.nice.org.uk/guidance/CG79/chapter/Recommendations|archive-date=2017-04-16|publisher=NICE}}</ref> Kjo mund të ndihmohet duke ekuilibruar pushimin dhe stërvitjen, përdorimin e nyjeve dhe mbajtësve, ose përdorimin e pajisjeve ndihmëse. <ref name="NIH2014">{{Cito web|date=gusht 2014|title=Handout on Health: Rheumatoid Arthritis|url=http://www.niams.nih.gov/health_info/Rheumatic_Disease/default.asp|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20150630212818/http://niams.nih.gov/Health_Info/Rheumatic_Disease/default.asp|archive-date=30 qershor 2015|access-date=2 korrik 2015|website=National Institute of Arthritis and Musculoskeletal and Skin Diseases}}</ref> <ref name=":12">{{Cite journal|display-authors=6|vauthors=Rausch Osthoff AK, Juhl CB, Knittle K, Dagfinrud H, Hurkmans E, Braun J, Schoones J, Vliet Vlieland TP, Niedermann K|date=2018-12-04|title=Effects of exercise and physical activity promotion: meta-analysis informing the 2018 EULAR recommendations for physical activity in people with rheumatoid arthritis, spondyloarthritis and hip/knee osteoarthritis|journal=RMD Open|volume=4|issue=2|pages=e000713|doi=10.1136/rmdopen-2018-000713|pmc=6307596|pmid=30622734}}</ref> <ref name=":13">{{Cite journal|vauthors=Park Y, Chang M|date=janar 2016|title=Effects of rehabilitation for pain relief in patients with rheumatoid arthritis: a systematic review|journal=Journal of Physical Therapy Science|volume=28|issue=1|pages=304–8|doi=10.1589/jpts.28.304|pmc=4756025|pmid=26957779}}</ref> Medikamentet e dhimbjes, [[Glukokortikosteroidet|steroidet]] dhe NSAID përdoren shpesh për të ndihmuar në simptomat.  Droga antirheumatike modifikuese të sëmundjes (DMARD), të tilla si hidroksiklorokina dhe metotreksati, mund të përdoren në përpjekje për të ngadalësuar përparimin e sëmundjes.  DMARD-et biologjike mund të përdoren kur sëmundja nuk i përgjigjet trajtimeve të tjera. <ref name="ACR2015">{{Cite journal|vauthors=Singh JA, Saag KG, Bridges SL, Akl EA, Bannuru RR, Sullivan MC, Vaysbrot E, McNaughton C, Osani M, Shmerling RH, Curtis JR, Furst DE, Parks D, Kavanaugh A, O'Dell J, King C, Leong A, Matteson EL, Schousboe JT, Drevlow B, Ginsberg S, Grober J, St Clair EW, Tindall E, Miller AS, McAlindon T|date=janar 2016|title=2015 American College of Rheumatology Guideline for the Treatment of Rheumatoid Arthritis|journal=Arthritis & Rheumatology|volume=68|issue=1|pages=1–26|doi=10.1002/art.39480|pmid=26545940|doi-access=free}}</ref> Sidoqoftë, ato mund të kenë një shkallë më të lartë të efekteve anësore. <ref>{{Cite journal|vauthors=Singh JA, Wells GA, Christensen R, Tanjong Ghogomu E, Maxwell L, Macdonald JK, Filippini G, Skoetz N, Francis D, Lopes LC, Guyatt GH, Schmitt J, La Mantia L, Weberschock T, Roos JF, Siebert H, Hershan S, Lunn MP, Tugwell P, Buchbinder R|date=shkurt 2011|title=Adverse effects of biologics: a network meta-analysis and Cochrane overview|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|issue=2|pages=CD008794|doi=10.1002/14651858.CD008794.pub2|pmc=7173749|pmid=21328309}}</ref> Kirurgjia për të riparuar, zëvendësuar ose bashkuar nyjet mund të ndihmojë në situata të caktuara. 

RA prek rreth 24.5 milion njerëz që nga 2015. <ref name="GBD2015Pre">{{Cite journal|vauthors=Vos T, Allen C, Arora M, Barber RM, Bhutta ZA, Brown A, etal|date=tetor 2016|title=Global, regional, and national incidence, prevalence, and years lived with disability for 310 diseases and injuries, 1990-2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015|journal=Lancet|volume=388|issue=10053|pages=1545–1602|doi=10.1016/S0140-6736(16)31678-6|pmc=5055577|pmid=27733282}}</ref> Kjo është ndërmjet 0.5 dhe 1% të të rriturve në [[Shtetet e zhvilluara|botën e zhvilluar]] me 5 dhe 50 për 100,000 njerëz që sapo zhvillojnë gjendjen çdo vit. <ref name="Lancet2016">{{Cite journal|vauthors=Smolen JS, Aletaha D, McInnes IB|date=tetor 2016|title=Rheumatoid arthritis|url=http://eprints.gla.ac.uk/131249/1/131249.pdf|journal=Lancet|volume=388|issue=10055|pages=2023–2038|doi=10.1016/S0140-6736(16)30173-8|pmid=27156434}}</ref> Fillimi është më i shpeshtë gjatë moshës së mesme dhe gratë preken 2.5 herë më shpesh sesa burrat. <ref name="NIH2014">{{Cito web|date=gusht 2014|title=Handout on Health: Rheumatoid Arthritis|url=http://www.niams.nih.gov/health_info/Rheumatic_Disease/default.asp|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20150630212818/http://niams.nih.gov/Health_Info/Rheumatic_Disease/default.asp|archive-date=30 qershor 2015|access-date=2 korrik 2015|website=National Institute of Arthritis and Musculoskeletal and Skin Diseases}}</ref> Ajo rezultoi në 38,000 vdekje në 2013, nga 28,000 vdekje në 1990. <ref name="GDB2013">{{Cite journal|last=GBD 2013 Mortality Causes of Death Collaborators|date=janar 2015|title=Global, regional, and national age-sex specific all-cause and cause-specific mortality for 240 causes of death, 1990-2013: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2013|journal=Lancet|volume=385|issue=9963|pages=117–71|doi=10.1016/S0140-6736(14)61682-2|pmc=4340604|pmid=25530442}}</ref> Përshkrimi i parë i njohur i RA është bërë në 1800 nga Dr. Augustin Jacob Landré-Beauvais (1772–1840) i Parisit. <ref name="Landre1800">{{Cite book|title=La goutte asthénique primitive (doctoral thesis)|vauthors=Landré-Beauvais AJ|year=1800|location=Paris}} reproduced in {{Cite journal|vauthors=Landré-Beauvais AJ|date=mars 2001|title=The first description of rheumatoid arthritis. Unabridged text of the doctoral dissertation presented in 1800|journal=Joint, Bone, Spine|volume=68|issue=2|pages=130–43|doi=10.1016/S1297-319X(00)00247-5|pmid=11324929}}</ref> Termi ''artrit reumatoid'' bazohet në greqisht për nyjet e ujshme dhe të përflakur. <ref name="Paget2002">{{Cite book|last=Paget|first=Stephen A.|url=https://books.google.com/books?id=akacOyQrnKkC&pg=PA32|title=The Hospital for Special Surgery Rheumatoid Arthritis Handbook Everything You Need to Know|last2=Lockshin|first2=Michael D.|last3=Loebl|first3=Suzanne|date=2002|publisher=John Wiley & Sons|isbn=9780471223344|location=New York|pages=32|archive-url=https://web.archive.org/web/20170222110341/https://books.google.com/books?id=akacOyQrnKkC&pg=PA32|archive-date=2017-02-22|url-status=live}}</ref>

== shenjat dhe simptomat ==
RA prek kryesisht [[Kyçet e njeriut|nyjet]], por prek edhe [[Organi (biologji)|organet e]] tjera në më shumë se 15-25% të rasteve. <ref name="pmid12860726">{{Cite journal|vauthors=Turesson C, O'Fallon WM, Crowson CS, Gabriel SE, Matteson EL|date=gusht 2003|title=Extra-articular disease manifestations in rheumatoid arthritis: incidence trends and risk factors over 46 years|journal=Annals of the Rheumatic Diseases|volume=62|issue=8|pages=722–7|doi=10.1136/ard.62.8.722|pmc=1754626|pmid=12860726}}</ref> Problemet e shoqëruara përfshijnë sëmundje kardiovaskulare, osteoporozë, sëmundje intersticiale të mushkërive, infeksion, kancer, ndjenjë të lodhjes, depresion, vështirësi mendore dhe probleme në punë. <ref>{{Cite journal|vauthors=Cutolo M, Kitas GD, van Riel PL|date=shkurt 2014|title=Burden of disease in treated rheumatoid arthritis patients: going beyond the joint|journal=Seminars in Arthritis and Rheumatism|volume=43|issue=4|pages=479–88|doi=10.1016/j.semarthrit.2013.08.004|pmid=24080116}}</ref>

=== Nyjet ===
[[Skeda:Rheumatoid_arthritis_joint.gif|parapamje| Një diagram që tregon se si artriti reumatoid prek një artikulacion]]
[[Artriti]] i kyçeve përfshin inflamacion të membranës synoviale . Lidhjet bëhen të fryra, të buta dhe të ngrohta, dhe ngurtësia kufizon lëvizjen e tyre. Me kalimin e kohës, preken shumë nyje ( poliartriti ). Më së shpeshti përfshihen nyjet e vogla të [[Dora|duarve]], këmbëve dhe shpinës së qafës së mitrës, por nyjet më të mëdha si shpatulla dhe gjuri gjithashtu mund të përfshihen. <ref name="Davidson2014">{{Cite book|title=Davidson's principles and practice of medicine|date=2014|publisher=Churchill Livingstone/Elsevier|isbn=978-0-7020-5035-0|editor-last=Walker|editor-first=Brian R.|edition=22nd|editor-last2=Colledge|editor-first2=Nicki R.|editor-last3=Ralston|editor-first3=Stuart H.|editor-last4=Penman|editor-first4=Ian D.}}</ref> {{Rp|1098}} Synoviti mund të çojë në lidhjen e indeve me humbje të lëvizjes dhe erozion të sipërfaqes së kyçit duke shkaktuar deformim dhe humbje të funksionit. <ref name="Majithia2007">{{Cite journal|vauthors=Majithia V, Geraci SA|date=nëntor 2007|title=Rheumatoid arthritis: diagnosis and management|url=https://archive.org/details/sim_american-journal-of-medicine_2007-11_120_11/page/936|journal=The American Journal of Medicine|volume=120|issue=11|pages=936–9|doi=10.1016/j.amjmed.2007.04.005|pmid=17976416}}</ref> Sinoviocitet e ngjashme me fibroblastet (FLS), qelizat mezenkimale shumë të specializuara që gjenden në membranën synoviale, kanë një rol aktiv dhe të spikatur në këto procese patogjene të nyjeve reumatike. <ref name="nygaard">{{Cite journal|vauthors=Nygaard G, Firestein GS|date=qershor 2020|title=Restoring synovial homeostasis in rheumatoid arthritis by targeting fibroblast-like synoviocytes|journal=Nature Reviews. Rheumatology|volume=16|issue=6|pages=316–333|doi=10.1038/s41584-020-0413-5|pmc=7987137|pmid=32393826}}</ref>

RA zakonisht shfaqet me shenja të inflamacionit, me nyjet e prekura të fryrë, të ngrohtë, të dhimbshme dhe të ngurtë, veçanërisht herët në mëngjes gjatë zgjimit ose pas pasivitetit të zgjatur. Ngurtësia e rritur herët në mëngjes është shpesh një tipar i spikatur i sëmundjes dhe zakonisht zgjat për më shumë se një orë. Lëvizjet e butë mund të lehtësojnë simptomat në fazat e hershme të sëmundjes. Këto shenja ndihmojnë në dallimin e problemeve reumatoide nga ato jo-inflamatore të kyçeve, siç është artroza . Në artritin me shkaqe jo-inflamatore, shenjat e inflamacionit dhe ngurtësisë së mëngjesit herët janë më pak të dukshme. <ref>{{Cite journal|vauthors=Suresh E|date=shtator 2004|title=Diagnosis of early rheumatoid arthritis: what the non-specialist needs to know|journal=Journal of the Royal Society of Medicine|volume=97|issue=9|pages=421–4|doi=10.1258/jrsm.97.9.421|pmc=1079582|pmid=15340020}}</ref> Dhimbja e shoqëruar me RA induktohet në vendin e inflamacionit dhe klasifikohet si nociceptive në krahasim me neuropatik . <ref>{{Cite journal|vauthors=Gaffo A, Saag KG, Curtis JR|date=dhjetor 2006|title=Treatment of rheumatoid arthritis|journal=American Journal of Health-System Pharmacy|volume=63|issue=24|pages=2451–65|doi=10.2146/ajhp050514|pmc=5164397|pmid=17158693}}</ref> Nyjet shpesh preken në një mënyrë mjaft simetrike, megjithëse kjo nuk është specifike, dhe prezantimi fillestar mund të jetë asimetrik. <ref name="Davidson2014">{{Cite book|title=Davidson's principles and practice of medicine|date=2014|publisher=Churchill Livingstone/Elsevier|isbn=978-0-7020-5035-0|editor-last=Walker|editor-first=Brian R.|edition=22nd|editor-last2=Colledge|editor-first2=Nicki R.|editor-last3=Ralston|editor-first3=Stuart H.|editor-last4=Penman|editor-first4=Ian D.}}</ref> {{Rp|1098}}

Ndërsa patologjia përparon, aktiviteti inflamator çon në lidhjen e tendinit dhe erozionin dhe shkatërrimin e sipërfaqes së kyçit, e cila dëmton gamën e lëvizjes dhe çon në deformim . Gishtat mund të vuajnë nga pothuajse çdo deformim në varësi të nyjeve që përfshihen më shumë. Deformimet specifike, të cilat ndodhin gjithashtu në artrozë, përfshijnë deviacionin ulnar, deformimin e boutonniere (gjithashtu "deformimi i vrimës së butonit", përkulja e nyjes ndërfalangale proksimale dhe zgjatjen e nyjes ndërfalangale të skajit të dorës), deformimi i qafës së mjellmës (hyperextension në nyjen ndërfalangale proximal dhe përkulje në nyja ndërfalangale distale) dhe "Z-thumb". "Z-thumb" ose "Z-shëmtuar" përbëhet nga hyperextension të përbashkët interphalangeal, përkulje fikse dhe subluxation e përbashkët metacarpophalangeal dhe i jep një "Z" pamje të gishtit. <ref name="Davidson2014">{{Cite book|title=Davidson's principles and practice of medicine|date=2014|publisher=Churchill Livingstone/Elsevier|isbn=978-0-7020-5035-0|editor-last=Walker|editor-first=Brian R.|edition=22nd|editor-last2=Colledge|editor-first2=Nicki R.|editor-last3=Ralston|editor-first3=Stuart H.|editor-last4=Penman|editor-first4=Ian D.}}</ref> {{Rp|1098}} Mund të shihet deformimi i gishtit të çekanit. Në rastin më të keq, nyjet njihen si mutilanë të artritit për shkak të natyrës gjymtuese të deformimeve. <ref name="McGraw Hill">{{Cite book|last=Shah|first=Ankur|title=Harrison's Principles of Internal Medicine|date=2012|publisher=McGraw Hill|isbn=978-0-07174889-6|edition=18th|location=United States|pages=2738}}</ref>

=== Lëkura ===
Nyja reumatoid, e cila nganjëherë është në lëkurë, është tipari më i zakonshëm jo i përbashkët dhe ndodh në 30% të njerëzve që kanë RA. <ref name="Tur2013">{{Cite journal|vauthors=Turesson C|date=maj 2013|title=Extra-articular rheumatoid arthritis|journal=Current Opinion in Rheumatology|volume=25|issue=3|pages=360–6|doi=10.1097/bor.0b013e32835f693f|pmid=23425964}}</ref> Shtë një lloj i reaksionit inflamator i njohur nga patologët si një " granulomë nekrotizuese ". Procesi [[Iniciali|fillestar]] patologjik në formimin e nyjeve është i panjohur, por mund të jetë në thelb i njëjtë me sinovitin, pasi tipare të ngjashme strukturorë ndodhin në të dy. Nyja ka një zonë qendrore të nekrozës fibrinoide që mund të çahet dhe që i përgjigjet materialit nekrotik të pasur me fibrinë që gjendet në dhe përreth një hapësire synoviale të prekur. Përreth nekrozës është një shtresë makrofagesh dhe fibroblastesh palizuese, që korrespondojnë me shtresën intimale në synovium dhe një pranga të indit lidhës që përmban grupe të [[Limfociti|limfociteve]] dhe qelizave plazmatike, që korrespondojnë me zonën subintimale në sinovit. Nyja tipike reumatoid mund të jetë me diametër disa milimetra deri në disa centimetra dhe zakonisht gjendet në dukje kockore, siç janë bërryli, thembra, nyjet e këmbës ose zona të tjera që mbështesin stresin mekanik të përsëritur. Nyjet shoqërohen me një titër pozitiv RF (faktor reumatoid ), ACPA dhe artrit të rëndë eroziv. Rrallë, këto mund të ndodhin në organet e brendshme ose në vende të ndryshme në trup. <ref>{{Cite journal|vauthors=Ziff M|date=qershor 1990|title=The rheumatoid nodule|journal=Arthritis and Rheumatism|volume=33|issue=6|pages=761–7|doi=10.1002/art.1780330601|pmid=2194460|doi-access=free}}</ref>

Disa forma të vaskulitit ndodhin në RA, por kryesisht shihen me sëmundje të qëndrueshme dhe të patrajtuar. Prezantimi më i zakonshëm është për shkak të përfshirjes së anijeve të vogla dhe të mesme. Vaskuliti reumatoid zakonisht mund të paraqitet me ulçerim të lëkurës dhe infarkt të nervit vaskulitik i njohur si multipleks mononeuriti . <ref>{{Cite journal|vauthors=Genta MS, Genta RM, Gabay C|date=tetor 2006|title=Systemic rheumatoid vasculitis: a review|journal=Seminars in Arthritis and Rheumatism|volume=36|issue=2|pages=88–98|doi=10.1016/j.semarthrit.2006.04.006|pmid=17023257}}</ref>

Simptoma të tjera, mjaft të rralla, të lidhura me lëkurën përfshijnë pyoderma gangrenosum, sindromën Sweet, reagimet e ilaçeve, eritema nodosum, panniculiti i lobit, atrofia e lëkurës së gishtit, eritema palmare dhe brishtësia e lëkurës (shpesh përkeqësohet nga përdorimi i kortikosteroideve). 

[[Alopecia Areata|Alopecia areata]] difuze (Diffuse AA) ndodh më shpesh tek njerëzit me artrit reumatoid.  RA shihet gjithashtu më shpesh në ata me të afërm që kanë AA. <ref name=":1">{{Cite book|last=Khan Mohammad Beigi|first=Pooya|title=Alopecia Areata|date=2018|isbn=978-3-319-72133-0|doi=10.1007/978-3-319-72134-7}}</ref>

=== Mushkëritë ===
Fibroza e mushkërive është një ndërlikim i njohur i artritit reumatoid. Alsoshtë gjithashtu një pasojë e rrallë, por e njohur mirë e terapisë (për shembull me metotreksat dhe leflunomid ). Sindroma Caplan përshkruan nyjet e mushkërive në individë me RA dhe ekspozim shtesë ndaj pluhurit të [[Qymyri|qymyrit.]] Exudative derdhje pleurale janë të lidhur edhe me RA. <ref>{{Cite journal|vauthors=Kim EJ, Collard HR, King TE|date=nëntor 2009|title=Rheumatoid arthritis-associated interstitial lung disease: the relevance of histopathologic and radiographic pattern|journal=Chest|volume=136|issue=5|pages=1397–1405|doi=10.1378/chest.09-0444|pmc=2818853|pmid=19892679}}</ref> <ref>{{Cite journal|vauthors=Balbir-Gurman A, Yigla M, Nahir AM, Braun-Moscovici Y|date=qershor 2006|title=Rheumatoid pleural effusion|journal=Seminars in Arthritis and Rheumatism|volume=35|issue=6|pages=368–78|doi=10.1016/j.semarthrit.2006.03.002|pmid=16765714}}</ref>

=== Zemra dhe enët e gjakut ===
Njerëzit me RA janë më të prirur ndaj aterosklerozës dhe rreziku i [[Pika në Zemër|infarktit të miokardit]] (sulmit në zemër) dhe goditjes në tru është rritur dukshëm. <ref>{{Cite journal|vauthors=Wolfe F, Mitchell DM, Sibley JT, Fries JF, Bloch DA, Williams CA, Spitz PW, Haga M, Kleinheksel SM, Cathey MA|date=prill 1994|title=The mortality of rheumatoid arthritis|journal=Arthritis and Rheumatism|volume=37|issue=4|pages=481–94|doi=10.1002/art.1780370408|pmid=8147925|doi-access=free}}</ref> <ref>{{Cite journal|vauthors=Aviña-Zubieta JA, Choi HK, Sadatsafavi M, Etminan M, Esdaile JM, Lacaille D|date=dhjetor 2008|title=Risk of cardiovascular mortality in patients with rheumatoid arthritis: a meta-analysis of observational studies|journal=Arthritis and Rheumatism|volume=59|issue=12|pages=1690–7|doi=10.1002/art.24092|pmid=19035419}}</ref> <ref>{{Cite journal|vauthors=Alenghat FJ|date=shkurt 2016|title=The Prevalence of Atherosclerosis in Those with Inflammatory Connective Tissue Disease by Race, Age, and Traditional Risk Factors|journal=Scientific Reports|volume=6|pages=20303|bibcode=2016NatSR...620303A|doi=10.1038/srep20303|pmc=4740809|pmid=26842423}}</ref> Komplikime të tjera të mundshme që mund të lindin përfshijnë: [[Infeksioni i perikardit|perikarditin]], [[Infeksioni i valvulave|endokarditin]], dështimin e ventrikulit të majtë, valvulitin dhe fibrozën . <ref name="Gupta">{{Cite journal|vauthors=Gupta A, Fomberstein B|year=2009|title=Evaluating cardiovascular risk in rheumatoid arthritis|url=http://www.musculoskeletalnetwork.com/rheumatoid-arthritis/content/article/1145622/1433094|url-status=live|journal=Journal of Musculoskeletal Medicine|volume=26|issue=8|pages=481–94|archive-url=https://web.archive.org/web/20120723164920/http://www.musculoskeletalnetwork.com/rheumatoid-arthritis/content/article/1145622/1433094|archive-date=2012-07-23}}</ref> Shumë njerëz me RA nuk përjetojnë të njëjtën dhimbje gjoksi që të tjerët ndiejnë kur kanë anginë ose infarkt miokardi. Për të zvogëluar rrezikun kardiovaskular, është thelbësore të mbash kontrollin optimal të inflamacionit të shkaktuar nga RA (i cili mund të përfshihet në shkaktimin e rrezikut kardiovaskular) dhe të përdorësh stërvitje dhe ilaçe në mënyrë të përshtatshme për të zvogëluar faktorë të tjerë të rrezikut kardiovaskular si lipidet e gjakut dhe presioni i gjakut . Mjekët që trajtojnë njerëzit me RA duhet të jenë të ndjeshëm ndaj rrezikut kardiovaskular kur përshkruajnë ilaçe anti-inflamatore dhe mund të dëshirojnë të marrin në konsideratë përshkrimin e përdorimit rutinë të dozave të ulëta të aspirinës nëse efektet gastrointestinale janë të tolerueshme. 

=== Gjak ===
[[Anemia]] është deri tani anomalia më e zakonshme e qelizave të gjakut që mund të shkaktohet nga një larmi mekanizmash. Inflamacioni kronik i shkaktuar nga RA çon në ngritjen e niveleve të hepcidinës, duke çuar në anemi të sëmundjes kronike ku hekuri absorbohet dobët dhe gjithashtu sekuestrohet në makrofagë . Rruazat e kuqe janë me madhësi dhe ngjyrë normale (normocitare dhe normokromike). Një numër i [[Neutropenia|ulët i qelizave të bardha të gjakut]] zakonisht ndodh vetëm tek njerëzit me sindromën Felty me një mëlçi dhe shpretkë të zgjeruar. Mekanizmi i neutropenisë është kompleks. Një numër i shtuar i trombociteve ndodh kur inflamacioni është i pakontrolluar. 

=== Të tjera ===

==== Veshkat ====
Amiloidoza renale mund të ndodhë si pasojë e inflamacionit kronik të patrajtuar. <ref>{{Cite journal|vauthors=de Groot K|date=gusht 2007|title=[Renal manifestations in rheumatic diseases]|journal=Der Internist|volume=48|issue=8|pages=779–85|doi=10.1007/s00108-007-1887-9|pmid=17571244}}</ref> Trajtimi me penicillaminë dhe kripëra ari janë shkaqet e njohura të nefropatisë membranore . 

==== Sytë ====
Syri mund të preket drejtpërdrejt në formën e episkleritit <ref name="Schonberg">{{Cite book|url=http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/nbk534796/|language=en|title=StatPearls|vauthors=Schonberg S, Stokkermans TJ|date=janar 2020|publisher=StatPearls Publishing|location=Treasure Island (FL)|chapter=Episcleritis|pmid=30521217}}</ref> ose skleritit, i cili kur është i rëndë shumë rrallë mund të kalojë në skleromalaci shpuese. Përkundrazi më i zakonshëm është efekti indirekt i [[Thatësira e syve|keratoconjunctivitis sicca]], i cili është një thatësi e syve dhe gojës e shkaktuar nga infiltrimi [[Limfociti|limfocitar]] i gjëndrave lacrimal dhe pështymës. Kur është e rëndë, thatësia e kornesë mund të çojë në keratite dhe humbje të shikimit, si dhe të jetë e dhimbshme. Trajtimi parandalues i thatësisë së rëndë me masa të tilla si bllokimi i kanalit nasolacrimal është i rëndësishëm. 

==== Mëlçia ====
Problemet e mëlçisë tek njerëzit me artrit reumatoid mund të vijnë për shkak të procesit themelor të sëmundjes ose si rezultat i ilaçeve të përdorura për trajtimin e sëmundjes.  Një sëmundje bashkëjetuese autoimune e mëlçisë, siç është cirroza biliare primare ose hepatiti autoimun gjithashtu mund të shkaktojë probleme. <ref name="Selmi2011">{{Cite journal|vauthors=Selmi C, De Santis M, Gershwin ME|date=qershor 2011|title=Liver involvement in subjects with rheumatic disease|journal=Arthritis Research & Therapy|volume=13|issue=3|pages=226|doi=10.1186/ar3319|pmc=3218873|pmid=21722332}}</ref>

==== Neurologjik ====
Mund të shfaqen neuropati periferike dhe multipleks mononeuriti. Problemi më i zakonshëm është sindroma e tunelit kyçit të dorës e shkaktuar nga kompresimi i nervit mesatar nga ënjtja rreth kyçit të dorës. Sëmundja reumatoidale e shtyllës kurrizore mund të çojë në mielopati . Atlanto-axial subluxation mund të ndodhë, për shkak të erozionit të procesit në formë të dhëmbëve dhe / ose ligamenteve tërthor në shpinë qafës së mitrës 's lidhje me kafkë. Një erozion i tillë (> 3 mm) mund të shkaktojë rruaza që rrëshqasin njëra mbi tjetrën dhe kompresojnë palcën kurrizore. Paturpësia fillimisht përjetohet, por pa kujdesin e duhur, kjo mund të kalojë në katërfishim apo edhe vdekje. <ref>{{Cite journal|vauthors=Wasserman BR, Moskovich R, Razi AE|year=2011|title=Rheumatoid arthritis of the cervical spine--clinical considerations|url=http://hjdbulletin.org/files/archive/pdfs/222.pdf|journal=Bulletin of the NYU Hospital for Joint Diseases|volume=69|issue=2|pages=136–48|pmid=22035393}}</ref>

==== Simptomat kushtetuese ====
Simptomat kushtetuese duke përfshirë [[Lodhja (trupore)|lodhje]], të ulët klasën [[Ethet|ethe]], rraskapitje, ngurtësi në mëngjes, humbje e oreksit dhe humbja e peshës janë manifestime të përbashkëta sistematike parë në njerëz me RA aktive.

==== Kockat ====
[[Osteoporoza]] lokale ndodh në RA rreth nyjeve të përflakur. Postulohet të shkaktohet pjesërisht nga citokinat inflamatore. Osteoporoza më e përgjithshme ndoshta kontribuohet nga palëvizshmëria, efektet sistemike të citokinës, çlirimi lokal i citokinës në palcën e kockave dhe terapia me kortikosteroide. <ref>Ginaldi L, Di Benedetto MC, De Martinis M. Osteoporosis, inflammation and ageing. Immun Ageing. 2005;2:14. Published 2005 Nov 4. {{Doi|10.1186/1742-4933-2-14}}</ref> <ref>Ilias I, Zoumakis E, Ghayee H. An Overview of Glucocorticoid Induced Osteoporosis. [Updated 2018 Jul 10]. In: Feingold KR, Anawalt B, Boyce A, et al., editors. Endotext [Internet]. South Dartmouth (MA): MDText.com, Inc.; 2000-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK278968/</ref>

==== Kanceri ====
Incidenca e limfomës është e rritur, megjithëse është e pazakontë dhe shoqërohet me inflamacion kronik, jo me trajtimin e RA. <ref>{{Cite journal|vauthors=Baecklund E, Iliadou A, Askling J, Ekbom A, Backlin C, Granath F, Catrina AI, Rosenquist R, Feltelius N, Sundström C, Klareskog L|date=mars 2006|title=Association of chronic inflammation, not its treatment, with increased lymphoma risk in rheumatoid arthritis|journal=Arthritis and Rheumatism|volume=54|issue=3|pages=692–701|doi=10.1002/art.21675|pmid=16508929|doi-access=free}}</ref> <ref>{{Cite journal|vauthors=Franklin J, Lunt M, Bunn D, Symmons D, Silman A|date=maj 2006|title=Incidence of lymphoma in a large primary care derived cohort of cases of inflammatory polyarthritis|journal=Annals of the Rheumatic Diseases|volume=65|issue=5|pages=617–22|doi=10.1136/ard.2005.044784|pmc=1798140|pmid=16249224}}</ref> Rreziku i kancerit të lëkurës jo-melanoma është rritur në njerëzit me RA krahasuar me popullatën e përgjithshme, një shoqatë e mundshme për shkak të përdorimit të agjentëve të imunosupresionit për trajtimin e RA. <ref>{{Cite journal|vauthors=Assassi S|date=janar 2016|title=Rheumatoid arthritis, TNF inhibitors, and non-melanoma skin cancer|journal=BMJ|volume=352|pages=i472|doi=10.1136/bmj.i472|pmid=26822198}}</ref>

==== Dhëmbët ====
Periodontiti dhe humbja e dhëmbit janë të zakonshme tek njerëzit me artrit reumatoid. <ref name="pmid19337286">{{Cite journal|vauthors=de Pablo P, Chapple IL, Buckley CD, Dietrich T|date=prill 2009|title=Periodontitis in systemic rheumatic diseases|journal=Nature Reviews. Rheumatology|volume=5|issue=4|pages=218–24|doi=10.1038/nrrheum.2009.28|pmid=19337286}}</ref>

== Faktoret e rrezikut ==
RA është një sëmundje autoimune sistemike (e tërë trupit). Disa faktorë gjenetikë dhe mjedisorë ndikojnë në rrezikun për RA.

=== Gjenetike ===
Një histori familjare e RA rrit rrezikun rreth tre deri në pesë herë; që nga viti 2016, u vlerësua se gjenetika mund të përbëjë midis 40 dhe 65% të rasteve të RA seropozitive, por vetëm rreth 20% të RA seronegative. <ref name="Lancet2016">{{Cite journal|vauthors=Smolen JS, Aletaha D, McInnes IB|date=tetor 2016|title=Rheumatoid arthritis|url=http://eprints.gla.ac.uk/131249/1/131249.pdf|journal=Lancet|volume=388|issue=10055|pages=2023–2038|doi=10.1016/S0140-6736(16)30173-8|pmid=27156434}}</ref> RA lidhet fuqimisht me gjenet e antigjenit kompleks të madh të histokompatibilitetit (MHC) të tipit të trashëguar të indeve. HLA-DR4 është faktori kryesor gjenetik i implikuar - rëndësia relative ndryshon ndërmjet grupeve etnike. <ref name="Elsevier">{{Cite book|title=Musculosketal Disorders-Davidson's Principle of Internal Medicine|vauthors=Doherty M, Lanyon P, Ralston SH|publisher=Elsevier|edition=20th|pages=1100–1106}}</ref>

Studimet e asociimit të gjenomit të gjerë që shqyrtojnë polimorfizmat e vetme-nukleotide kanë gjetur rreth njëqind alele të lidhura me rrezikun RA. <ref>{{Cite journal|last=Okada|first=Y|last2=Wu|first2=D|last3=Trynka|first3=G|last4=Raj|first4=T|last5=Terao|first5=C|last6=Ikari|first6=K|last7=Kochi|first7=Y|last8=Ohmura|first8=K|last9=Suzuki|first9=A|last10=Yoshida|first10=S|last11=Graham|first11=RR|date=20 shkurt 2014|title=Genetics of rheumatoid arthritis contributes to biology and drug discovery.|journal=Nature|volume=506|issue=7488|pages=376–81|bibcode=2014Natur.506..376.|doi=10.1038/nature12873|pmc=3944098|pmid=24390342}}</ref> Alelet e rrezikut brenda gjeneve HLA (veçanërisht HLA-DRB1 ) përmbajnë më shumë rrezik sesa vendet e tjera. <ref>{{Cite journal|last=Raychaudhuri|first=S|last2=Sandor|first2=C|last3=Stahl|first3=EA|last4=Freudenberg|first4=J|last5=Lee|first5=HS|last6=Jia|first6=X|last7=Alfredsson|first7=L|last8=Padyukov|first8=L|last9=Klareskog|first9=L|last10=Worthington|first10=J|last11=Siminovitch|first11=KA|date=29 janar 2012|title=Five amino acids in three HLA proteins explain most of the association between MHC and seropositive rheumatoid arthritis.|journal=Nature Genetics|volume=44|issue=3|pages=291–6|doi=10.1038/ng.1076|pmc=3288335|pmid=22286218}}</ref> HLA kodifikon proteina të cilat kontrollojnë njohjen e molekulave të vetes kundrejt vetvetes. Vende të tjera të rrezikut përfshijnë gjenet që ndikojnë në rrugët imune bashkë-stimuluese, për shembull CD28 dhe CD40, sinjalizimi i citokinës, pragu i aktivizimit të receptorit limfocitar (p.sh., PTPN22 ) dhe aktivizimi imun i lindur duket se kanë më pak ndikim sesa mutacionet e HLA. <ref name="Lancet2016">{{Cite journal|vauthors=Smolen JS, Aletaha D, McInnes IB|date=tetor 2016|title=Rheumatoid arthritis|url=http://eprints.gla.ac.uk/131249/1/131249.pdf|journal=Lancet|volume=388|issue=10055|pages=2023–2038|doi=10.1016/S0140-6736(16)30173-8|pmid=27156434}}</ref> <ref name="pmid131669381">{{Cite journal|vauthors=Ghorban KH, Ezzeddini R, Eslami M, Yousefi B, Sadighi Moghaddam B, Tahoori MT, Dadmanesh M, Salek Farrokhi A|date=dhjetor 2019|title=PTPN22 1858 C/T polymorphism is associated with alteration of cytokine profiles as a potential pathogenic mechanism in rheumatoid arthritis|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0165247819303918#!|language=en|journal=Immunology Letters|volume=216|pages=106–113|doi=10.1016/j.imlet.2019.10.010|pmid=31669381}}</ref>

=== Mjedisore ===
Ekzistojnë faktorë të rrezikshëm epigjenetikë dhe mjedisorë për RA. <ref name="Firestein2017">{{Cite journal|vauthors=Firestein GS, McInnes IB|date=shkurt 2017|title=Immunopathogenesis of Rheumatoid Arthritis|journal=Immunity|volume=46|issue=2|pages=183–196|doi=10.1016/j.immuni.2017.02.006|pmc=5385708|pmid=28228278}}{{Subscription required}}</ref> <ref name="Lancet2016">{{Cite journal|vauthors=Smolen JS, Aletaha D, McInnes IB|date=tetor 2016|title=Rheumatoid arthritis|url=http://eprints.gla.ac.uk/131249/1/131249.pdf|journal=Lancet|volume=388|issue=10055|pages=2023–2038|doi=10.1016/S0140-6736(16)30173-8|pmid=27156434}}</ref> Pirja e duhanit është një faktor i vendosur rreziku për RA në popullatat Kaukaziane, duke rritur rrezikun tre herë në krahasim me jo-duhanpirësit, veçanërisht tek burrat, pirësit e duhanit dhe ata që janë pozitivë të faktorit reumatoid. <ref name="Sugiyama2010">{{Cite journal|vauthors=Sugiyama D, Nishimura K, Tamaki K, Tsuji G, Nakazawa T, Morinobu A, Kumagai S|date=janar 2010|title=Impact of smoking as a risk factor for developing rheumatoid arthritis: a meta-analysis of observational studies|url=http://www.lib.kobe-u.ac.jp/repository/90001457.pdf|journal=Annals of the Rheumatic Diseases|volume=69|issue=1|pages=70–81|doi=10.1136/ard.2008.096487|pmid=19174392}}{{Subscription required}}</ref> Konsumi modest i alkoolit mund të jetë mbrojtës. <ref>{{Cite journal|vauthors=Liao KP, Alfredsson L, Karlson EW|date=maj 2009|title=Environmental influences on risk for rheumatoid arthritis|journal=Current Opinion in Rheumatology|volume=21|issue=3|pages=279–83|doi=10.1097/BOR.0b013e32832a2e16|pmc=2898190|pmid=19318947}}{{Subscription required}}</ref>

Ekspozimi i silicës ka qenë i lidhur me RA. <ref>{{Cite journal|vauthors=Pollard KM|date=11 mars 2016|title=Silica, Silicosis, and Autoimmunity|journal=Frontiers in Immunology|volume=7|pages=97|doi=10.3389/fimmu.2016.00097|pmc=4786551|pmid=27014276}}</ref>

=== Gjetje negative ===
Asnjë agjent infektiv nuk ka qenë i lidhur vazhdimisht me RA dhe nuk ka asnjë dëshmi të grumbullimit të sëmundjes për të treguar shkakun e saj infektiv, <ref name="Elsevier">{{Cite book|title=Musculosketal Disorders-Davidson's Principle of Internal Medicine|vauthors=Doherty M, Lanyon P, Ralston SH|publisher=Elsevier|edition=20th|pages=1100–1106}}</ref> por sëmundja periodontale është shoqëruar vazhdimisht me RA. <ref name="Lancet2016">{{Cite journal|vauthors=Smolen JS, Aletaha D, McInnes IB|date=tetor 2016|title=Rheumatoid arthritis|url=http://eprints.gla.ac.uk/131249/1/131249.pdf|journal=Lancet|volume=388|issue=10055|pages=2023–2038|doi=10.1016/S0140-6736(16)30173-8|pmid=27156434}}</ref>

Gjetjet e shumta negative sugjerojnë që ose shkasi ndryshon, ose që mund, në fakt, të jetë një ngjarje e rastësishme e natyrshme me përgjigjen imune. <ref>{{Cite journal|vauthors=Edwards JC, Cambridge G, Abrahams VM|date=qershor 1999|title=Do self-perpetuating B lymphocytes drive human autoimmune disease?|journal=Immunology|volume=97|issue=2|pages=188–96|doi=10.1046/j.1365-2567.1999.00772.x|pmc=2326840|pmid=10447731}}{{Subscription required}}</ref>

== Patofiziologjia ==
RA fillon kryesisht si një gjendje e aktivizimit të vazhdueshëm qelizor që çon në autoimunitet dhe komplekse imune në nyje dhe organe të tjera ku manifestohet.  Manifestimet klinike të sëmundjes janë kryesisht inflamacioni i membranës synoviale dhe dëmtimi i kyçeve, dhe synoviocitet si fibroblastet luajnë një rol kryesor në këto procese patogjene. <ref name="nygaard">{{Cite journal|vauthors=Nygaard G, Firestein GS|date=qershor 2020|title=Restoring synovial homeostasis in rheumatoid arthritis by targeting fibroblast-like synoviocytes|journal=Nature Reviews. Rheumatology|volume=16|issue=6|pages=316–333|doi=10.1038/s41584-020-0413-5|pmc=7987137|pmid=32393826}}</ref> Tri faza të progresionit të RA janë një fazë inicimi (për shkak të inflamacionit jo specifik), një fazë amplifikimi (për shkak të [[Limfociti-T|aktivizimit të qelizave T]] ) dhe një fazë kronike inflamatore, me dëmtim të indeve që rezultojnë nga citokinat, IL – 1, TNF-alfa, dhe IL – 6 . <ref name="McGraw Hill">{{Cite book|last=Shah|first=Ankur|title=Harrison's Principles of Internal Medicine|date=2012|publisher=McGraw Hill|isbn=978-0-07174889-6|edition=18th|location=United States|pages=2738}}</ref>

=== Inflamacion jo specifik ===
Faktorët që lejojnë një përgjigje anormale imune, pasi të fillojnë, bëhen të përhershëm dhe kronikë. Këta faktorë janë [[Sëmundjet e trashëgueshme|çrregullime gjenetike]] që ndryshojnë rregullimin e përgjigjes imune adaptive . <ref name="Lancet2016">{{Cite journal|vauthors=Smolen JS, Aletaha D, McInnes IB|date=tetor 2016|title=Rheumatoid arthritis|url=http://eprints.gla.ac.uk/131249/1/131249.pdf|journal=Lancet|volume=388|issue=10055|pages=2023–2038|doi=10.1016/S0140-6736(16)30173-8|pmid=27156434}}</ref> Faktorët gjenetikë ndërveprojnë me faktorët e rrezikut mjedisor për RA, me pirjen e duhanit si faktorin e rrezikut të përcaktuar më qartë. <ref name="Sugiyama2010">{{Cite journal|vauthors=Sugiyama D, Nishimura K, Tamaki K, Tsuji G, Nakazawa T, Morinobu A, Kumagai S|date=janar 2010|title=Impact of smoking as a risk factor for developing rheumatoid arthritis: a meta-analysis of observational studies|url=http://www.lib.kobe-u.ac.jp/repository/90001457.pdf|journal=Annals of the Rheumatic Diseases|volume=69|issue=1|pages=70–81|doi=10.1136/ard.2008.096487|pmid=19174392}}{{Subscription required}}</ref> <ref>{{Cite journal|vauthors=Padyukov L, Silva C, Stolt P, Alfredsson L, Klareskog L|date=tetor 2004|title=A gene-environment interaction between smoking and shared epitope genes in HLA-DR provides a high risk of seropositive rheumatoid arthritis|url=http://rsp.ima-press.net/rsp/article/view/1939|journal=Arthritis and Rheumatism|volume=50|issue=10|pages=3085–92|doi=10.1002/art.20553|pmid=15476204}}{{Subscription required}}</ref>

Faktorë të tjerë mjedisorë dhe hormonalë mund të shpjegojnë rreziqe më të larta për gratë, përfshirë fillimin pas lindjes dhe ilaçet hormonale. Një mundësi për ndjeshmëri të shtuar është që mekanizmat reagues negativë &#x2013; cilët normalisht mbajnë tolerancën &#x2013; kapërcehen nga mekanizmat reagues pozitivë për antigjene të caktuara, të tilla si IgG Fc i lidhur nga faktori reumatoid dhe fibrinogjen i citrulluar i lidhur nga antitrupat ndaj peptideve citrulluara (ACPA - Proteina anti-citrullination antitrupa). Një debat mbi rolet relative të komplekseve imune të prodhuara nga qelizat B dhe produkteve të qelizave T në inflamacion në RA ka vazhduar për 30 vjet, por asnjë qelizë nuk është e nevojshme në vendin e inflamacionit, vetëm autoantitrupat ndaj IgGFc, të njohur si faktorë reumatoid dhe ACPA, me ACPA që ka një specifikë 80% për diagnostikimin e RA. <ref>{{Cite journal|vauthors=Hua C, Daien CI, Combe B, Landewe R|year=2017|title=Diagnosis, prognosis and classification of early arthritis: results of a systematic review informing the 2016 update of the EULAR recommendations for the management of early arthritis|journal=RMD Open|volume=3|issue=1|pages=e000406|doi=10.1136/rmdopen-2016-000406|pmc=5237764|pmid=28155923}}</ref> Ashtu si me sëmundjet e tjera autoimune, njerëzit me RA kanë antitrupa jonormalisht të glikoziluar, të cilat besohet se nxisin inflamacionin e kyçeve. <ref name="immune_glycan">{{Cite journal|vauthors=Maverakis E, Kim K, Shimoda M, Gershwin ME, Patel F, Wilken R, Raychaudhuri S, Ruhaak LR, Lebrilla CB|date=shkurt 2015|title=Glycans in the immune system and The Altered Glycan Theory of Autoimmunity: a critical review|journal=Journal of Autoimmunity|volume=57|issue=6|pages=1–13|doi=10.1016/j.jaut.2014.12.002|pmc=4340844|pmid=25578468}}{{Subscription required}}</ref> 

=== Amplifikimi në synovium ===
Sapo të vendoset përgjigja e përgjithshme imunale anormale &#x2013; cila mund të zgjasë disa vjet para se të shfaqen simptomat &#x2013; qelizat plazmatike që rrjedhin nga limfocitet B prodhojnë faktorë reumatoidë dhe ACPA të klasave IgG dhe IgM në sasi të mëdha. Këto aktivizojnë makrofagët përmes receptorëve Fc dhe lidhen me komplementin, i cili është pjesë e inflamacionit intensiv në RA. <ref>{{Cite book|title=Relevance of the lectin pathway of complement in rheumatic diseases|vauthors=Boldt AB, Goeldner I, de Messias-Reason IJ|work=Adv Clin Chem|year=2012|isbn=9780123943170|series=Advances in Clinical Chemistry|volume=56|pages=105–53|doi=10.1016/B978-0-12-394317-0.00012-1|pmid=22397030}}{{Subscription required}}</ref> Lidhja e një antitrupi autoreaktiv ndaj receptorëve Fc ndërmjetësohet përmes N-glikaneve të antitrupave, të cilat ndryshohen për të nxitur inflamacionin tek njerëzit me RA. <ref name="immune_glycan">{{Cite journal|vauthors=Maverakis E, Kim K, Shimoda M, Gershwin ME, Patel F, Wilken R, Raychaudhuri S, Ruhaak LR, Lebrilla CB|date=shkurt 2015|title=Glycans in the immune system and The Altered Glycan Theory of Autoimmunity: a critical review|journal=Journal of Autoimmunity|volume=57|issue=6|pages=1–13|doi=10.1016/j.jaut.2014.12.002|pmc=4340844|pmid=25578468}}{{Subscription required}}</ref> 

Kjo kontribuon në inflamacionin lokal në një artikulacion, konkretisht sinoviumin me [[Edema|edemë]], vazodilatim dhe hyrje të qelizave T të aktivizuara, kryesisht CD4 në agregatët nodularë mikroskopikisht dhe CD8 në infiltrate difuzive mikroskopike.  Makrofagjet synoviale dhe qelizat dendritike funksionojnë si qeliza që paraqesin antigjen duke shprehur molekulat e klasës II MHC, e cila krijon reagimin imun në ind. 

=== Inflamacion kronik ===
Sëmundja përparon duke formuar indin e grimcuar në skajet e rreshtimit synovial, panus me angiogenezë të gjerë dhe enzimat që shkaktojnë dëmtimin e indeve. <ref>{{Cite journal|vauthors=Elshabrawy HA, Chen Z, Volin MV, Ravella S, Virupannavar S, Shahrara S|date=tetor 2015|title=The pathogenic role of angiogenesis in rheumatoid arthritis|journal=Angiogenesis|volume=18|issue=4|pages=433–48|doi=10.1007/s10456-015-9477-2|pmc=4879881|pmid=26198292}}</ref> Sinoviocitet e ngjashme me fibroblastet kanë një rol të spikatur në këto procese patogjene. <ref name="nygaard">{{Cite journal|vauthors=Nygaard G, Firestein GS|date=qershor 2020|title=Restoring synovial homeostasis in rheumatoid arthritis by targeting fibroblast-like synoviocytes|journal=Nature Reviews. Rheumatology|volume=16|issue=6|pages=316–333|doi=10.1038/s41584-020-0413-5|pmc=7987137|pmid=32393826}}</ref> Sinoviumi trashet, kërci dhe kocka themelore shpërbëhen, dhe artikulacioni përkeqësohet, me nivelet e ngritura të kalprotektinës që shërbejnë si biomarker i këtyre ngjarjeve. <ref>{{Cite journal|vauthors=Abildtrup M, Kingsley GH, Scott DL|date=maj 2015|title=Calprotectin as a biomarker for rheumatoid arthritis: a systematic review|journal=The Journal of Rheumatology|volume=42|issue=5|pages=760–70|doi=10.3899/jrheum.140628|pmid=25729036}}</ref>

Citokinat dhe kemokinat tërheqin dhe grumbullojnë qelizat imune, pra qelizat e aktivizuara T- dhe B, monocitet dhe makrofagët nga sinoviocitet e ngjashme me fibroblastet, në hapësirën e përbashkët. Duke sinjalizuar përmes RANKL dhe RANK, ata përfundimisht shkaktojnë prodhimin e osteoklasteve, i cili degradon indin e kockave. <ref name="Lancet2016">{{Cite journal|vauthors=Smolen JS, Aletaha D, McInnes IB|date=tetor 2016|title=Rheumatoid arthritis|url=http://eprints.gla.ac.uk/131249/1/131249.pdf|journal=Lancet|volume=388|issue=10055|pages=2023–2038|doi=10.1016/S0140-6736(16)30173-8|pmid=27156434}}</ref> <ref name="Chiu2017rev">{{Cite journal|vauthors=Chiu YG, Ritchlin CT|date=janar 2017|title=Denosumab: targeting the RANKL pathway to treat rheumatoid arthritis|journal=Expert Opinion on Biological Therapy|volume=17|issue=1|pages=119–128|doi=10.1080/14712598.2017.1263614|pmc=5794005|pmid=27871200}}{{Subscription required}}</ref>  Sinoviocitet si fibroblastet që janë të pranishme në synovium gjatë artritit reumatoid shfaqin fenotip të ndryshuar në krahasim me qelizat e pranishme në indet normale. Fenotipi agresiv i sinoviociteve të ngjashme me fibroblastet në artritin reumatoid dhe efekti që këto qeliza kanë në mikromjedisin e kyçit mund të përmblidhen në shenjat dalluese që i dallojnë ato nga sinoviocitet e shëndetshme si fibroblastet. Këto tipare dalluese të sinoviociteve të ngjashme me fibroblastet në artritin reumatoid ndahen në 7 shenja dalluese të brendshëm qelizore dhe 4 shenja dalluese qelizore. <ref name="nygaard">{{Cite journal|vauthors=Nygaard G, Firestein GS|date=qershor 2020|title=Restoring synovial homeostasis in rheumatoid arthritis by targeting fibroblast-like synoviocytes|journal=Nature Reviews. Rheumatology|volume=16|issue=6|pages=316–333|doi=10.1038/s41584-020-0413-5|pmc=7987137|pmid=32393826}}</ref> Shenjat dalluese të brendshme të qelizave janë: apoptoza e zvogëluar, frenimi i dëmtuar i kontaktit, potenciali migrator i rritur, peizazhi epigjenetik i ndryshuar, heterogjeniteti kohor dhe hapësinor, paqëndrueshmëria gjenomike dhe mutacionet dhe metabolizmi qelizor i riprogramuar. Shenjat dalluese qelizore-ekstrinike të FLS në RA janë: promovon osteoklastogjenezën dhe erozionin e kockave, kontribuon në degradimin e kërcit, indukton angiogjenezën synoviale dhe rekruton dhe stimulon qelizat imune. 

== Diagnostifikimi ==

=== Imazhe ===
[[Skeda:RheumatoideArthritisAP.jpg|parapamje| Radiografia e dorës në artritin reumatoid.]]
[[Skeda:Inflamatory_arthritis2010.JPG|parapamje| Shfaqja e lëngut synovial nga një nyje me artrit inflamator.]]
[[Skeda:X-ray_of_right_fourth_PIP_joint_with_bone_erosions_by_rheumatoid_arthritis.jpg|parapamje| Përmbledhje e erozioneve të kockave në artritin reumatoid. <ref>{{Cite journal|vauthors=Ideguchi H, Ohno S, Hattori H, Senuma A, Ishigatsubo Y|year=2006|title=Bone erosions in rheumatoid arthritis can be repaired through reduction in disease activity with conventional disease-modifying antirheumatic drugs|journal=Arthritis Research & Therapy|volume=8|issue=3|pages=R76|doi=10.1186/ar1943|pmc=1526642|pmid=16646983}}</ref>]]
[[Rrezet rentgen|Rrezet X]] të duarve dhe këmbëve zakonisht kryhen kur preken shumë nyje. Në RA, mund të mos ketë ndryshime në fazat e hershme të sëmundjes ose rrezet x mund të tregojnë osteopeni pranë nyjes, ënjtje të indeve të buta dhe një hapësirë të përbashkët më të vogël se normale. Ndërsa sëmundja përparon, mund të ketë erozione kockore dhe nënluks. Teknikat e tjera të imazhit mjekësor siç janë rezonanca magnetike (MRI) dhe ultrazëri përdoren gjithashtu në RA. <ref name="McGraw Hill">{{Cite book|last=Shah|first=Ankur|title=Harrison's Principles of Internal Medicine|date=2012|publisher=McGraw Hill|isbn=978-0-07174889-6|edition=18th|location=United States|pages=2738}}</ref> <ref>{{Cite journal|vauthors=Takase-Minegishi K, Horita N, Kobayashi K, Yoshimi R, Kirino Y, Ohno S, Kaneko T, Nakajima H, Wakefield RJ, Emery P|date=janar 2018|title=Diagnostic test accuracy of ultrasound for synovitis in rheumatoid arthritis: systematic review and meta-analysis|journal=Rheumatology|volume=57|issue=1|pages=49–58|doi=10.1093/rheumatology/kex036|pmid=28340066|doi-access=free}}</ref>

Përparimet teknike në ultrasonografi si këmbyesit me frekuencë të lartë (10&nbsp;MHz ose më e lartë) kanë përmirësuar rezolucionin hapësinor të imazheve ultratinguj që përshkruajnë 20% më shumë erozione sesa radiografia konvencionale. Doppleri i ngjyrave dhe ultrazëri i energjisë Doppler janë të dobishëm në vlerësimin e shkallës së inflamacionit synovial pasi ato mund të tregojnë sinjale vaskulare të sinovitit aktiv. Kjo është e rëndësishme, pasi që në fazat e hershme të RA, synoviumi preket kryesisht, dhe synoviti duket se është shënjuesi më i mirë parashikues i dëmtimit të nyjeve në të ardhmen. <ref>{{Cite journal|last=Schueller-Weidekamm|first=Claudia|date=29 pri 2010|title=Modern ultrasound methods yield stronger arthritis work-up|url=http://www.diagnosticimaging.com/ultrasound/modern-ultrasound-methods-yield-stronger-arthritis-work|language=en|journal=Diagnostic Imaging|volume=32}}</ref>

=== Testet e gjakut ===
Kur RA dyshohet klinikisht, një mjek mund të provojë për faktorin reumatoid (RF) dhe antitrupat anti-citrullination proteina (ACPAs matur si antitrupa anti-CCP). <ref>{{Cite journal|vauthors=Westwood OM, Nelson PN, Hay FC|date=prill 2006|title=Rheumatoid factors: what's new?|journal=Rheumatology|volume=45|issue=4|pages=379–85|doi=10.1093/rheumatology/kei228|pmid=16418203|doi-access=free}}{{Subscription required}}</ref>  positiveshtë pozitive në 75-85%, por një antitrup negativ RF ose CCP nuk përjashton RA, përkundrazi, artriti quhet ''seronegativ'', i cili është në rreth 15-25% të njerëzve me RA. <ref name="Nishimura">{{Cite journal|vauthors=Nishimura K, Sugiyama D, Kogata Y, Tsuji G, Nakazawa T, Kawano S, Saigo K, Morinobu A, Koshiba M, Kuntz KM, Kamae I, Kumagai S|date=qershor 2007|title=Meta-analysis: diagnostic accuracy of anti-cyclic citrullinated peptide antibody and rheumatoid factor for rheumatoid arthritis|journal=Annals of Internal Medicine|volume=146|issue=11|pages=797–808|doi=10.7326/0003-4819-146-11-200706050-00008|pmid=17548411}}{{Subscription required}}</ref> Gjatë vitit të parë të sëmundjes, faktori reumatoid ka më shumë të ngjarë të jetë negativ me disa individë që bëhen seropozitivë me kalimin e kohës. RF është një antitrup jo-specifik dhe shihet në rreth 10% të njerëzve të shëndetshëm, në shumë infeksione të tjera kronike si [[hepatiti C]], dhe sëmundje kronike autoimune siç janë sindroma e Sjögren dhe [[LUPUS|lupusi eritematoz sistemik]] . Prandaj, testi nuk është specifik për RA. <ref name="McGraw Hill">{{Cite book|last=Shah|first=Ankur|title=Harrison's Principles of Internal Medicine|date=2012|publisher=McGraw Hill|isbn=978-0-07174889-6|edition=18th|location=United States|pages=2738}}</ref>

Prandaj, teste të reja serologjike kontrollojnë për antitrupat proteina anti-citrullination ACPAs. Këto teste janë përsëri pozitive në 61-75% të të gjitha rasteve RA, por me një specifikë prej rreth 95%. <ref>{{Cite journal|vauthors=van Venrooij WJ, van Beers JJ, Pruijn GJ|date=qershor 2011|title=Anti-CCP antibodies: the past, the present and the future|journal=Nature Reviews. Rheumatology|volume=7|issue=7|pages=391–8|doi=10.1038/nrrheum.2011.76|pmid=21647203}}{{Subscription required}}</ref> Ashtu si me RF, ACPA-të janë shumë herë të pranishme para se të fillojnë simptomat. <ref name="McGraw Hill">{{Cite book|last=Shah|first=Ankur|title=Harrison's Principles of Internal Medicine|date=2012|publisher=McGraw Hill|isbn=978-0-07174889-6|edition=18th|location=United States|pages=2738}}</ref>

Testi klinik deri tani më i zakonshëm për ACPAs është peptidi anticiklik citrullinuar (anti CCP) ELISA. Në vitin 2008, një test serologjik i pikës së kujdesit për zbulimin e hershëm të RA kombinoi zbulimin e RF dhe anti-MCV me një ndjeshmëri prej 72% dhe specifikë prej 99.7%. <ref>{{Cite journal|vauthors=Renger F, Bang H, Fredenhagen G, et al|title=Anti-MCV Antibody Test for the Diagnosis of Rheumatoid Arthritis Using a POCT-Immunoassay|url=http://acr.confex.com/acr/2008/webprogram/Paper2009.html|url-status=dead|journal=American College of Rheumatology, 2008 Annual Scientific Meeting, Poster Presentation|archive-url=https://web.archive.org/web/20100527234743/http://acr.confex.com/acr/2008/webprogram/Paper2009.html|language=en|archive-date=2010-05-27}}</ref>  <ref>{{Cite journal|vauthors=Luime JJ, Colin EM, Hazes JM, Lubberts E|date=shkurt 2010|title=Does anti-mutated citrullinated vimentin have additional value as a serological marker in the diagnostic and prognostic investigation of patients with rheumatoid arthritis? A systematic review|url=http://ard.bmj.com/cgi/content/short/ard.2008.103283v1|language=en|journal=Annals of the Rheumatic Diseases|volume=69|issue=2|pages=337–44|doi=10.1136/ard.2008.103283|pmid=19289382}}{{Subscription required}}</ref>

Testet e tjera të gjakut zakonisht bëhen për të dalluar nga shkaqet e tjera të artritit, si shkalla e sedimentimit të eritrociteve (ESR), [[Proteina C reaktive|proteina reaktive C]], numërimi i plotë i gjakut, funksioni i veshkave, enzimat e mëlçisë dhe teste të tjera imunologjike (p.sh., antitrupi antinuklear / ANA) të gjitha të kryera në këtë fazë. Nivelet e ngritura të ferritinës mund të zbulojnë hemokromatozë, një imitim të RA, ose të jenë një shenjë e sëmundjes Still, një variant seronegativ, zakonisht i mitur, i artritit reumatoid. 

=== Kriteret e klasifikimit ===
Në vitin 2010, u prezantuan ''kriteret e klasifikimit të artritit reumatoid ACR / EULAR 2010.'' <ref name="acr-eular">{{Cite journal|display-authors=29|vauthors=Aletaha D, Neogi T, Silman AJ, Funovits J, Felson DT, Bingham CO, Birnbaum NS, Burmester GR, Bykerk VP, Cohen MD, Combe B, Costenbader KH, Dougados M, Emery P, Ferraccioli G, Hazes JM, Hobbs K, Huizinga TW, Kavanaugh A, Kay J, Kvien TK, Laing T, Mease P, Ménard HA, Moreland LW, Naden RL, Pincus T, Smolen JS, Stanislawska-Biernat E, Symmons D, Tak PP, Upchurch KS, Vencovsky J, Wolfe F, Hawker G|date=shtator 2010|title=2010 rheumatoid arthritis classification criteria: an American College of Rheumatology/European League Against Rheumatism collaborative initiative|url=https://deepblue.lib.umich.edu/bitstream/2027.42/78045/1/27584_ftp.pdf|journal=Annals of the Rheumatic Diseases|volume=69|issue=9|pages=1580–8|doi=10.1136/ard.2010.138461|pmid=20699241}}</ref>

Kriteri i ri nuk është një kriter diagnostik, por një kriter klasifikimi për të identifikuar sëmundjen me një gjasë të lartë të zhvillimit të një forme kronike. <ref name="McGraw Hill">{{Cite book|last=Shah|first=Ankur|title=Harrison's Principles of Internal Medicine|date=2012|publisher=McGraw Hill|isbn=978-0-07174889-6|edition=18th|location=United States|pages=2738}}</ref> Sidoqoftë, një rezultat prej 6 ose më i lartë klasifikon pa dyshim një person me një diagnozë të artritit reumatoid.

Këto kritere të reja të klasifikimit tejkaluan kriterin "e vjetër" të ACR të vitit 1987 dhe janë përshtatur për diagnozën e hershme RA. Kriteret e klasifikimit "të reja", botuar bashkërisht nga Kolegji Amerikan i Reumatologjisë (ACR) dhe Lidhja Evropiane Kundër Reumatizmit (EULAR) vendosin një vlerë të pikës midis 0 dhe 10. Katër zona janë të mbuluara në diagnozë: <ref name="acr-eular">{{Cite journal|display-authors=29|vauthors=Aletaha D, Neogi T, Silman AJ, Funovits J, Felson DT, Bingham CO, Birnbaum NS, Burmester GR, Bykerk VP, Cohen MD, Combe B, Costenbader KH, Dougados M, Emery P, Ferraccioli G, Hazes JM, Hobbs K, Huizinga TW, Kavanaugh A, Kay J, Kvien TK, Laing T, Mease P, Ménard HA, Moreland LW, Naden RL, Pincus T, Smolen JS, Stanislawska-Biernat E, Symmons D, Tak PP, Upchurch KS, Vencovsky J, Wolfe F, Hawker G|date=shtator 2010|title=2010 rheumatoid arthritis classification criteria: an American College of Rheumatology/European League Against Rheumatism collaborative initiative|url=https://deepblue.lib.umich.edu/bitstream/2027.42/78045/1/27584_ftp.pdf|journal=Annals of the Rheumatic Diseases|volume=69|issue=9|pages=1580–8|doi=10.1136/ard.2010.138461|pmid=20699241}}</ref>

* përfshirja e përbashkët, përcaktimi i nyjeve metakarpophalangeal, nyjeve ndërfalangale proksimale , nyja ndërfalangale e gishtit të madh, nyja e dytë dhe e djathtë metatarsofalangale si ''kyçet e vogla'' dhe shpatullat, bërrylat, nyjet e hip, gjunjët dhe kyçet e këmbës si ''nyje të mëdha'' :
** Përfshirja e 1 nyjes së madhe jep 0 pikë
** Përfshirja e 2-10 nyjeve të mëdha jep 1 pikë
** Përfshirja e 1-3 nyjeve të vogla (me ose pa përfshirje të nyjeve të mëdha) jep 2 pikë
** Përfshirja e 4-10 nyjeve të vogla (me ose pa përfshirje të nyjeve të mëdha) jep 3 pikë
** Përfshirja e më shumë se 10 nyjeve (me përfshirjen e të paktën 1 nyje të vogël) jep 5 pikë
* Parametrat serologjikë - përfshirë faktorin reumatoid si dhe ACPA - "ACPA" qëndron për "antitrup proteina anti-citrullination":
** RF ''negativ dhe'' ACPA negativ jep 0 pikë
** RF ''me pozitë të ulët ose'' ACPA me pozitiv të ulët jep 2 pikë
** RF ''me pozitivitet të lartë ose'' ACPA me pozitivitet të lartë jep 3 pikë
* reaktorët e fazës akute: 1 pikë për nivelin e ngritur të sedimentimit të eritrociteve, ESR ose vlerën e ngritur të [[Proteina C reaktive|CRP]] (proteina reaktive c)
* kohëzgjatja e [[Artriti|artritit]] : 1 pikë për simptomat që zgjasin gjashtë javë ose më shumë

Kriteret e reja përshtaten me kuptimin në rritje të RA dhe përmirësimet në diagnostikimin e RA dhe trajtimit të sëmundjes. Në kriteret "e reja" serologjia dhe diagnostifikimi autoimun ka peshë të madhe, pasi zbulimi i ACPA është i përshtatshëm për të diagnostikuar sëmundjen në një gjendje të hershme, para se të ndodhin shkatërrimet e nyjeve. Shkatërrimi i nyjeve të shikuara në imazhe radiologjike ishte një pikë e rëndësishme e kritereve ACR nga 1987. <ref>{{Cite journal|vauthors=Arnett FC, Edworthy SM, Bloch DA, McShane DJ, Fries JF, Cooper NS, Healey LA, Kaplan SR, Liang MH, Luthra HS|date=mars 1988|title=The American Rheumatism Association 1987 revised criteria for the classification of rheumatoid arthritis|journal=Arthritis and Rheumatism|volume=31|issue=3|pages=315–24|doi=10.1002/art.1780310302|pmid=3358796|doi-access=free}}</ref> Ky kriter nuk konsiderohet më i rëndësishëm, pasi ky është thjesht lloji i dëmit që synon të shmangë trajtimi.

=== Diagnoza diferenciale ===
{{Synovial fluid analysis}}
Disa gjendje të tjera mjekësore mund të ngjajnë me RA, dhe duhet të dallohen prej saj në kohën e diagnozës: <ref name="Merckmanual">{{Cite book|url=https://archive.org/details/merckmanualofdia16berk|title=The Merck Manual|publisher=Merck Publishing Group|year=1992|isbn=978-0-911910-16-2|editor-last=Berkow R|edition=16th|pages=1307–08}}{{Subscription required}}</ref>

* Artriti i shkaktuar nga kristali ( përdhes dhe pseudogout ) - zakonisht përfshin nyje të veçanta (gju, MTP1, thembra) dhe mund të dallohen me një aspiratë të lëngut të kyçeve nëse dyshoni. Skuqja, shpërndarja asimetrike e nyjeve të prekura, dhimbja ndodh gjatë natës dhe dhimbja fillestare është më pak se një orë me përdhes.
* Osteoartriti - dallohet me [[Rrezet rentgen|rrezet X]] të nyjeve të prekura dhe testet e gjakut, mosha më e vjetër, fillimi i dhimbjes më pak se një orë, shpërndarja asimetrike e nyjeve të prekura dhe dhimbja përkeqësohet kur përdorni nyje për periudha më të gjata.
* [[LUPUS|Lupus eritematoz sistemik]] (SLE) - dallohet nga simptoma specifike klinike dhe teste gjaku (antitrupa kundër ADN-së me dy tela)
* Një nga disa lloje të artritit psoriatik i ngjan RA - ndryshimet e thonjve dhe simptomat e lëkurës bëjnë dallimin midis tyre
* Sëmundja Lyme shkakton artrit eroziv dhe mund të ngjajë shumë me RA - mund të dallohet nga testi i gjakut në zonat endemike
* Artriti reaktiv - përfshin në mënyrë asimetrike thembra, nyjet sakroiliake dhe nyjet e mëdha të këmbës. Zakonisht shoqërohet me uretrit, konjuktivit, iritis, ulçera pa dhimbje të barkut dhe keratoderma blennorrhagica .
* Spondiloartriti aksial (përfshirë spondilitin ankilozues ) - kjo përfshin shpinë, megjithëse një poliartrit simetrik i nyjeve të vogla simetrike si RA mund të ndodhë në kontekstin e kësaj gjendjeje.
* [[Hepatiti C]] - Poliartriti simetrik i nyjeve të vogla simetrike i ngjashëm me RA mund të ndodhë në kontekstin e kësaj gjendjeje. Hepatiti C gjithashtu mund të induktojë auto-antitrupa të faktorit reumatoid.

Shkaqe më të rralla të cilat zakonisht sillen ndryshe, por mund të shkaktojnë dhimbje të kyçeve: <ref name="Merckmanual">{{Cite book|url=https://archive.org/details/merckmanualofdia16berk|title=The Merck Manual|publisher=Merck Publishing Group|year=1992|isbn=978-0-911910-16-2|editor-last=Berkow R|edition=16th|pages=1307–08}}{{Subscription required}}</ref>

* [[Sarkoidoza]], amiloidoza dhe sëmundja e Whipple gjithashtu mund të ngjajnë me RA.
* Hemokromatoza mund të shkaktojë artrit të përbashkët të duarve.
* Ethet akute reumatike mund të diferencohen nga një model migrues i përfshirjes së kyçeve dhe dëshmitë e infeksionit [[Streptokoket|pararendës streptokoksik.]]
* Artriti bakterial (si nga ''[[Streptokoket|Streptococcus]]'' ) është zakonisht asimetrik, ndërsa RA zakonisht përfshin të dy anët e trupit në mënyrë simetrike.
* Artriti gonokok (një artrit bakterial) është gjithashtu fillimisht migrues dhe mund të përfshijë tendinat rreth kyçeve dhe kyçeve të këmbës.

Ndonjëherë artriti është në një fazë të padiferencuar (dmth. Asnjë nga kriteret e mësipërme nuk është pozitiv), edhe nëse sinoviti dëshmohet dhe vlerësohet me imazhe ultratinguj.

=== Monitorimi i progresionit. ===
Shumë mjete mund të përdoren për të monitoruar rimisionin në artritin reumatoid..

* DAS28: ''Rezultati i Aktivitetit të Sëmundjeve nga 28 nyje'' (  ) përdoret gjerësisht si tregues i aktivitetit të sëmundjes RA dhe reagimit ndaj trajtimit. Nyjet e përfshira janë ( dypalëshe ): nyjet ndërfalangale proksimale (10 nyje), nyjet metakarpofalangale (10), kyçet (2), bërrylat (2), shpatullat (2) dhe gjunjët (2). Kur shikoni këto nyje, numërohen si numri i nyjeve me butësi kur prekni (TEN28) dhe ënjtje (SW28). Shkalla e sedimentimit të eritrociteve (ESR) matet dhe personi i prekur bën një vlerësim subjektiv (SA) të aktivitetit të sëmundjes gjatë 7 ditëve të mëparshme në një shkallë midis 0 dhe 100, ku 0 është "pa aktivitet" dhe 100 është "aktiviteti më i lartë i mundshëm ". Me këto parametra, DAS28 llogaritet si: <ref name="Prevoo1995">{{Cite journal|vauthors=Prevoo ML, van 't Hof MA, Kuper HH, van Leeuwen MA, van de Putte LB, van Riel PL|date=janar 1995|title=Modified disease activity scores that include twenty-eight-joint counts. Development and validation in a prospective longitudinal study of patients with rheumatoid arthritis|url=http://www.pharmacoeconomics.ru/jour/article/view/135|journal=Arthritis and Rheumatism|volume=38|issue=1|pages=44–8|doi=10.1002/art.1780380107|pmid=7818570|hdl-access=free}}{{Subscription required}}</ref>

<math>DAS28=0.56 \times \sqrt{TEN28} + 0.28 \times \sqrt{SW28} + 0.70 \times \ln(ESR) + 0.014 \times SA</math>

Nga kjo, aktiviteti i sëmundjes së personit të prekur mund të klasifikohet si më poshtë: <ref name="Prevoo1995">{{Cite journal|vauthors=Prevoo ML, van 't Hof MA, Kuper HH, van Leeuwen MA, van de Putte LB, van Riel PL|date=janar 1995|title=Modified disease activity scores that include twenty-eight-joint counts. Development and validation in a prospective longitudinal study of patients with rheumatoid arthritis|url=http://www.pharmacoeconomics.ru/jour/article/view/135|journal=Arthritis and Rheumatism|volume=38|issue=1|pages=44–8|doi=10.1002/art.1780380107|pmid=7818570|hdl-access=free}}{{Subscription required}}</ref>
{| class="wikitable"
! colspan="2" rowspan="2" |Aktual<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> DAS28
! colspan="3" | DAS28 ulje nga vlera fillestare
|-
| &amp;gt; 1.2
| > 0,6 por 1,2 ≤
| 0,6 ≤
|-
| 3.2 ≤
| Joaktiv
| Përmirësim i mirë
| Përmirësim i moderuar
| Asnjë përmirësim
|-
| &amp;gt; 3.2 por ≤ 5.1
| I moderuar
| Përmirësim i moderuar
| Përmirësim i moderuar
| Asnjë përmirësim
|-
| > 5.1
| Shumë aktive
| Përmirësim i moderuar
| Asnjë përmirësim
| Asnjë përmirësim
|}
Nuk është gjithmonë një tregues i besueshëm i efektit të trajtimit.  Një kufizim i madh është që sinoviti i shkallës së ulët mund të humbasë. <ref>{{Cite journal|display-authors=6|vauthors=Uribe L, Cerón C, Amariles P, Llano JF, Restrepo M, Montoya N, González LA, Díaz OJ, Saldarriaga MA, Gómez-Puerta JA|date= korrik–shtator 2016|title=Correlación entre la actividad clínica por DAS-28 y ecografía en pacientes con artritis reumatoide|trans-title=Correlation between clinical activity measured by DAS-28 and ultrasound in patients with rheumatoid arthritis|journal=Revista Colombiana de Reumatología|language=es|volume=23|issue=3|pages=159–169|doi=10.1016/j.rcreu.2016.05.002}}</ref>

* Të tjera: Mjete të tjera për të monitoruar faljen në artritin reumatoid janë: ACR-EULAR Përkufizimi i përkohshëm i faljes së artritit reumatoid, Indeksi i Aktivitetit të Sëmundjeve të Thjeshtuara dhe Indeksi i Aktivitetit të Sëmundjeve Klinike. <ref>{{Cite journal|vauthors=Yazici Y, Simsek I|date=janar 2013|title=Tools for monitoring remission in rheumatoid arthritis: any will do, let's just pick one and start measuring|journal=Arthritis Research & Therapy|volume=15|issue=1|pages=104|doi=10.1186/ar4139|pmc=3672754|pmid=23374997}}{{Subscription required}}</ref> Disa rezultate nuk kërkojnë të dhëna nga një profesionist i kujdesit shëndetësor dhe lejojnë vetë-monitorimin nga personi, si HAQ-DI. <ref>{{Cite journal|vauthors=Bruce B, Fries JF|date=qershor 2003|title=The Stanford Health Assessment Questionnaire: dimensions and practical applications|journal=Health and Quality of Life Outcomes|volume=1|pages=20|doi=10.1186/1477-7525-1-20|pmc=165587|pmid=12831398}}{{Subscription required}}</ref> 

== Parandalimi ==
Nuk ka ndonjë parandalim të njohur për gjendjen përveç uljes së faktorëve të rrezikut. <ref name="Healthline">{{Cito web|last=Spriggs|first=Brenda B|date=2014-09-04|title=Rheumatoid Arthritis Prevention|url=http://www.healthline.com/health/rheumatoid-arthritis-prevention#Overview1|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20140727143455/http://www.healthline.com/health/rheumatoid-arthritis-prevention#Overview1|language=en|archive-date=27 korrik 2014|access-date=16 shtator 2014|publisher=Healthline Networks}}</ref>

Nuk ka shërim për RA, por trajtimet mund të përmirësojnë simptomat dhe të ngadalësojnë progresin e sëmundjes. Trajtimi që modifikon sëmundjen ka rezultatet më të mira kur fillon herët dhe në mënyrë agresive. <ref name="ACR2008">{{Cite journal|display-authors=6|vauthors=Saag KG, Teng GG, Patkar NM, Anuntiyo J, Finney C, Curtis JR, Paulus HE, Mudano A, Pisu M, Elkins-Melton M, Outman R, Allison JJ, Suarez Almazor M, Bridges SL, Chatham WW, Hochberg M, MacLean C, Mikuls T, Moreland LW, O'Dell J, Turkiewicz AM, Furst DE|date=qershor 2008|title=American College of Rheumatology 2008 recommendations for the use of nonbiologic and biologic disease-modifying antirheumatic drugs in rheumatoid arthritis|journal=Arthritis and Rheumatism|volume=59|issue=6|pages=762–84|doi=10.1002/art.23721|pmid=18512708|doi-access=free}}</ref> Rezultatet e një rishikimi sistematik të kohëve të fundit zbuluan se terapia e kombinuar me faktorin nekrozë tumori (TNF) dhe biologjikë jo-TNF plus metotreksat (MTX) rezultoi në përmirësimin e kontrollit të sëmundjes, faljen e përcaktuar të Aktivitetit të Sëmundjeve (DAS) dhe kapacitetin funksional krahasuar me një trajtim i vetëm i metotreksatit ose vetëm biologjik. <ref>{{Cite journal|display-authors=6|vauthors=Donahue KE, Schulman ER, Gartlehner G, Jonas BL, Coker-Schwimmer E, Patel SV, Weber RP, Bann CM, Viswanathan M|date=tetor 2019|title=Comparative Effectiveness of Combining MTX with Biologic Drug Therapy Versus Either MTX or Biologics Alone for Early Rheumatoid Arthritis in Adults: a Systematic Review and Network Meta-analysis|journal=Journal of General Internal Medicine|volume=34|issue=10|pages=2232–2245|doi=10.1007/s11606-019-05230-0|pmc=6816735|pmid=31388915}}</ref>

Qëllimet e trajtimit janë minimizimi i simptomave të tilla si dhimbja dhe ënjtja, parandalimi i deformimit të kockave (për shembull, erozionet e kockave të dukshme në rrezet X) dhe mbajtja e funksionimit të përditshëm. <ref name="Wasserman">{{Cite journal|vauthors=Wasserman AM|date=dhjetor 2011|title=Diagnosis and management of rheumatoid arthritis|journal=American Family Physician|volume=84|issue=11|pages=1245–52|pmid=22150658}}</ref> Kjo adresohet kryesisht me barna antirheumatike që modifikojnë sëmundjen (DMARDs); aktivitet fizik i dozuar; analgjetikë dhe terapi fizike mund të përdoren për të ndihmuar në menaxhimin e dhimbjes. <ref name=":13">{{Cite journal|vauthors=Park Y, Chang M|date=janar 2016|title=Effects of rehabilitation for pain relief in patients with rheumatoid arthritis: a systematic review|journal=Journal of Physical Therapy Science|volume=28|issue=1|pages=304–8|doi=10.1589/jpts.28.304|pmc=4756025|pmid=26957779}}</ref> <ref name="NICE2015">{{Cito web|date=dhjetor 2015|title=Rheumatoid arthritis in adults: management: recommendations: Guidance and guidelines|url=https://www.nice.org.uk/guidance/CG79/chapter/Recommendations|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170416130024/https://www.nice.org.uk/guidance/CG79/chapter/Recommendations|archive-date=2017-04-16|publisher=NICE}}</ref> <ref name=":12">{{Cite journal|display-authors=6|vauthors=Rausch Osthoff AK, Juhl CB, Knittle K, Dagfinrud H, Hurkmans E, Braun J, Schoones J, Vliet Vlieland TP, Niedermann K|date=2018-12-04|title=Effects of exercise and physical activity promotion: meta-analysis informing the 2018 EULAR recommendations for physical activity in people with rheumatoid arthritis, spondyloarthritis and hip/knee osteoarthritis|journal=RMD Open|volume=4|issue=2|pages=e000713|doi=10.1136/rmdopen-2018-000713|pmc=6307596|pmid=30622734}}</ref> RA përgjithësisht duhet të trajtohet me të paktën një ilaç specifik antireumatik. <ref name="ACR2015">{{Cite journal|vauthors=Singh JA, Saag KG, Bridges SL, Akl EA, Bannuru RR, Sullivan MC, Vaysbrot E, McNaughton C, Osani M, Shmerling RH, Curtis JR, Furst DE, Parks D, Kavanaugh A, O'Dell J, King C, Leong A, Matteson EL, Schousboe JT, Drevlow B, Ginsberg S, Grober J, St Clair EW, Tindall E, Miller AS, McAlindon T|date=janar 2016|title=2015 American College of Rheumatology Guideline for the Treatment of Rheumatoid Arthritis|journal=Arthritis & Rheumatology|volume=68|issue=1|pages=1–26|doi=10.1002/art.39480|pmid=26545940|doi-access=free}}</ref> Përdorimi i benzodiazepinave (të tilla si diazepam ) për të trajtuar dhimbjen nuk rekomandohet pasi nuk duket se ndihmon dhe shoqërohet me rreziqe. <ref>{{Cite journal|vauthors=Richards BL, Whittle SL, Buchbinder R|date=janar 2012|title=Muscle relaxants for pain management in rheumatoid arthritis|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|volume=1|pages=CD008922|doi=10.1002/14651858.CD008922.pub2|pmid=22258993}}</ref>

=== Stili i jetës ===
Ushtrimet e rregullta rekomandohen si të sigurta, ashtu edhe të dobishme për të ruajtur forcën e muskujve dhe funksionin e përgjithshëm fizik. <ref>{{Cite journal|vauthors=Hurkmans E, van der Giesen FJ, Vliet Vlieland TP, Schoones J, Van den Ende EC|date=tetor 2009|title=Dynamic exercise programs (aerobic capacity and/or muscle strength training) in patients with rheumatoid arthritis|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|issue=4|pages=CD006853|doi=10.1002/14651858.CD006853.pub2|pmc=6769170|pmid=19821388}}</ref> Aktiviteti fizik është i dobishëm për njerëzit me artrit reumatoid që përjetojnë lodhje, <ref>{{Cite journal|display-authors=6|vauthors=Cramp F, Hewlett S, Almeida C, Kirwan JR, Choy EH, Chalder T, Pollock J, Christensen R|date=gusht 2013|title=Non-pharmacological interventions for fatigue in rheumatoid arthritis|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|issue=8|pages=CD008322|doi=10.1002/14651858.CD008322.pub2|pmid=23975674}}</ref> megjithëse kishte pak ose aspak prova për të sugjeruar se ushtrimi mund të ketë një ndikim në funksionin fizik në planin afatgjatë, një studim zbuloi se ushtrimi me dozë të kujdesshme ka treguar përmirësime të konsiderueshme në pacientët me RA. <ref name=":12">{{Cite journal|display-authors=6|vauthors=Rausch Osthoff AK, Juhl CB, Knittle K, Dagfinrud H, Hurkmans E, Braun J, Schoones J, Vliet Vlieland TP, Niedermann K|date=2018-12-04|title=Effects of exercise and physical activity promotion: meta-analysis informing the 2018 EULAR recommendations for physical activity in people with rheumatoid arthritis, spondyloarthritis and hip/knee osteoarthritis|journal=RMD Open|volume=4|issue=2|pages=e000713|doi=10.1136/rmdopen-2018-000713|pmc=6307596|pmid=30622734}}</ref> <ref>{{Cite journal|vauthors=Williams MA, Srikesavan C, Heine PJ, Bruce J, Brosseau L, Hoxey-Thomas N, Lamb SE|date=korrik 2018|title=Exercise for rheumatoid arthritis of the hand|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|volume=7|pages=CD003832|doi=10.1002/14651858.cd003832.pub3|pmc=6513509|pmid=30063798}}</ref> Efektet e moderuara janë gjetur për ushtrimet aerobike dhe trajnimin e rezistencës në gjendjen kardiovaskulare dhe forcën e muskujve në RA. Për më tepër, aktiviteti fizik nuk kishte efekte anësore të dëmshme si rritja e aktivitetit të sëmundjes në çdo dimension ushtrimor. <ref>{{Cite journal|display-authors=6|vauthors=Rausch Osthoff AK, Juhl CB, Knittle K, Dagfinrud H, Hurkmans E, Braun J, Schoones J, Vliet Vlieland TP, Niedermann K|date=dhjetor 2018|title=Effects of exercise and physical activity promotion: meta-analysis informing the 2018 EULAR recommendations for physical activity in people with rheumatoid arthritis, spondyloarthritis and hip/knee osteoarthritis|journal=RMD Open|volume=4|issue=2|pages=e000713|doi=10.1136/rmdopen-2018-000713|pmc=6307596|pmid=30622734}}</ref> Uncertainshtë e pasigurt nëse ngrënia ose shmangia e ushqimeve specifike ose masave të tjera specifike dietike ndihmojnë në përmirësimin e simptomave. <ref>{{Cite journal|vauthors=Hagen KB, Byfuglien MG, Falzon L, Olsen SU, Smedslund G|date=janar 2009|title=Dietary interventions for rheumatoid arthritis|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|issue=1|pages=CD006400|doi=10.1002/14651858.CD006400.pub2|pmid=19160281}}</ref> Terapia e punës ka një rol pozitiv për të luajtur në përmirësimin e aftësisë funksionale tek njerëzit me artrit reumatoid. <ref>{{Cite journal|vauthors=Steultjens EM, Dekker J, Bouter LM, van Schaardenburg D, van Kuyk MA, van den Ende CH|date=2004|title=Occupational therapy for rheumatoid arthritis|url=https://repository.ubn.ru.nl/bitstream/2066/58846/1/58846.pdf|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|issue=1|pages=CD003114|doi=10.1002/14651858.CD003114.pub2|pmc=7017227|pmid=14974005}}</ref> Provat e dobëta mbështesin përdorimin e banjove me dylli ( termoterapi ) për të trajtuar artritin në duar. <ref>{{Cite journal|vauthors=Robinson V, Brosseau L, Casimiro L, Judd M, Shea B, Wells G, Tugwell P|date=2002-04-22|title=Thermotherapy for treating rheumatoid arthritis|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|issue=2|pages=CD002826|doi=10.1002/14651858.cd002826|pmc=6991938|pmid=12076454}}</ref>

Qasjet arsimore që informojnë njerëzit për mjetet dhe strategjitë në dispozicion për t'i ndihmuar ata të përballen me artritin reumatoid mund të përmirësojnë statusin psikologjik të një personi dhe nivelin e depresionit në një periudhë më të shkurtër. <ref name=":4">{{Cite journal|vauthors=Riemsma RP, Kirwan JR, Taal E, Rasker JJ|date=2003-04-22|title=Patient education for adults with rheumatoid arthritis|url=https://research.utwente.nl/en/publications/patient-education-for-adults-with-rheumatoid-arthritis-review(6d6c077a-30a1-4b7c-8021-f72f1a8b6a5c).html|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|volume=2009|issue=2|pages=CD003688|doi=10.1002/14651858.cd003688|pmid=12804484}}</ref> Përdorimi i këpucëve jashtë thellësisë dhe shtratave të derdhura mund të zvogëlojë dhimbjen gjatë aktiviteteve që mbajnë peshë siç është ecja. <ref name=":5">{{Cite journal|vauthors=Egan M, Brosseau L, Farmer M, Ouimet MA, Rees S, Wells G, Tugwell P|date=2001-10-23|title=Splints/orthoses in the treatment of rheumatoid arthritis|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|issue=1|pages=CD004018|doi=10.1002/14651858.cd004018|pmid=12535502}}</ref> Insoles gjithashtu mund të parandalojë përparimin e bunions . 

=== Agjentët modifikues të sëmundjes ===
Drogat antirheumatike që modifikojnë sëmundjen (DMARD) janë trajtimi kryesor për RA. <ref name="ACR2015">{{Cite journal|vauthors=Singh JA, Saag KG, Bridges SL, Akl EA, Bannuru RR, Sullivan MC, Vaysbrot E, McNaughton C, Osani M, Shmerling RH, Curtis JR, Furst DE, Parks D, Kavanaugh A, O'Dell J, King C, Leong A, Matteson EL, Schousboe JT, Drevlow B, Ginsberg S, Grober J, St Clair EW, Tindall E, Miller AS, McAlindon T|date=janar 2016|title=2015 American College of Rheumatology Guideline for the Treatment of Rheumatoid Arthritis|journal=Arthritis & Rheumatology|volume=68|issue=1|pages=1–26|doi=10.1002/art.39480|pmid=26545940|doi-access=free}}</ref> Ato janë një koleksion i larmishëm i barnave, të grupuara sipas përdorimit dhe konvencionit. Ato janë zbuluar se përmirësojnë simptomat, ulin dëmtimin e kyçeve dhe përmirësojnë aftësitë e përgjithshme funksionale.  DMARD-të duhet të fillojnë në fillim të sëmundjes pasi ato rezultojnë në faljen e sëmundjes në afërsisht gjysmën e njerëzve dhe rezultate të përmirësuara në përgjithësi. 

Droga mëposhtme konsiderohen DMARDS: methotrexate, hydroxychloroquine, sulfasalazine, leflunomid, frenuesit e TNF-alfa ( certolizumab, infliximab dhe etanercept ), abatacept, dhe anakinrat . Rituximab dhe tocilizumab janë antitrupa monoklonalë dhe janë gjithashtu DMARD. <ref name="ACR2015">{{Cite journal|vauthors=Singh JA, Saag KG, Bridges SL, Akl EA, Bannuru RR, Sullivan MC, Vaysbrot E, McNaughton C, Osani M, Shmerling RH, Curtis JR, Furst DE, Parks D, Kavanaugh A, O'Dell J, King C, Leong A, Matteson EL, Schousboe JT, Drevlow B, Ginsberg S, Grober J, St Clair EW, Tindall E, Miller AS, McAlindon T|date=janar 2016|title=2015 American College of Rheumatology Guideline for the Treatment of Rheumatoid Arthritis|journal=Arthritis & Rheumatology|volume=68|issue=1|pages=1–26|doi=10.1002/art.39480|pmid=26545940|doi-access=free}}</ref> Përdorimi i tocilizumab shoqërohet me rrezikun e rritjes së niveleve të kolesterolit. <ref>{{Cite journal|vauthors=Isaacs D|date=2010-07-07|title=Infectious risks associated with biologics|journal=Advances in Experimental Medicine and Biology|volume=764|pages=151–8|doi=10.1002/14651858.cd008331.pub2|pmid=23654064}}</ref>

Hidroksiklorokina, përveç profilit të ulët të toksicitetit, konsiderohet efektive në trajtimin mesatar të RA. <ref>{{Cite journal|vauthors=Suarez-Almazor ME, Belseck E, Shea B, Homik J, Wells G, Tugwell P|date=2000|title=Antimalarials for treating rheumatoid arthritis|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|issue=4|pages=CD000959|doi=10.1002/14651858.CD000959|pmid=11034691}}</ref>

Agjenti më i përdorur zakonisht është metotreksati me agjentë të tjerë të përdorur shpesh duke përfshirë sulfasalazinë dhe leflunomid. <ref name="ACR2015">{{Cite journal|vauthors=Singh JA, Saag KG, Bridges SL, Akl EA, Bannuru RR, Sullivan MC, Vaysbrot E, McNaughton C, Osani M, Shmerling RH, Curtis JR, Furst DE, Parks D, Kavanaugh A, O'Dell J, King C, Leong A, Matteson EL, Schousboe JT, Drevlow B, Ginsberg S, Grober J, St Clair EW, Tindall E, Miller AS, McAlindon T|date=janar 2016|title=2015 American College of Rheumatology Guideline for the Treatment of Rheumatoid Arthritis|journal=Arthritis & Rheumatology|volume=68|issue=1|pages=1–26|doi=10.1002/art.39480|pmid=26545940|doi-access=free}}</ref> Leflunomidi është efektiv kur përdoret nga 6-12 muaj, me efektivitet të ngjashëm me metotreksatin kur përdoret për 2 vjet. <ref>{{Cite journal|vauthors=Osiri M, Shea B, Robinson V, Suarez-Almazor M, Strand V, Tugwell P, Wells G|date=2003|title=Leflunomide for treating rheumatoid arthritis|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|issue=1|pages=CD002047|doi=10.1002/14651858.CD002047|pmid=12535423}}</ref> Sulfasalazina gjithashtu duket të jetë më efektive në trajtimin afatshkurtër të artritit reumatoid. <ref>{{Cite journal|vauthors=Suarez-Almazor ME, Belseck E, Shea B, Wells G, Tugwell P|date=1998-04-27|title=Sulfasalazine for rheumatoid arthritis|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|issue=2|pages=CD000958|doi=10.1002/14651858.cd000958|pmc=7047550|pmid=10796400}}</ref> Aurothiomalate natriumi (ari) dhe ciklosporina përdoren më rrallë për shkak të efekteve anësore më të zakonshme.  Sidoqoftë, ciklosporina u gjet e efektshme në RA progresive kur përdoret deri në një vit. <ref>{{Cite journal|vauthors=Wells G, Haguenauer D, Shea B, Suarez-Almazor ME, Welch VA, Tugwell P|date=2000|title=Cyclosporine for rheumatoid arthritis|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|issue=2|pages=CD001083|doi=10.1002/14651858.CD001083|pmid=10796412}}</ref> Agjentët mund të përdoren në kombinime megjithatë, njerëzit mund të përjetojnë efekte anësore më të mëdha.  <ref>{{Cite journal|vauthors=Katchamart W, Trudeau J, Phumethum V, Bombardier C|date=prill 2010|title=Methotrexate monotherapy versus methotrexate combination therapy with non-biologic disease modifying anti-rheumatic drugs for rheumatoid arthritis|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|issue=4|pages=CD008495|doi=10.1002/14651858.cd008495|pmid=20393970}}</ref> Metotreksati është DMARD më i rëndësishëm dhe i dobishëm dhe zakonisht është trajtimi i parë.  <ref name="NICE2015">{{Cito web|date=dhjetor 2015|title=Rheumatoid arthritis in adults: management: recommendations: Guidance and guidelines|url=https://www.nice.org.uk/guidance/CG79/chapter/Recommendations|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170416130024/https://www.nice.org.uk/guidance/CG79/chapter/Recommendations|archive-date=2017-04-16|publisher=NICE}}</ref>  Një qasje e kombinuar me metotreksat dhe biologjikë përmirëson ACR50, rezultatet e HAQ dhe normat e faljes së RA. <ref>{{Cite journal|display-authors=6|vauthors=Singh JA, Hossain A, Mudano AS, Tanjong Ghogomu E, Suarez-Almazor ME, Buchbinder R, Maxwell LJ, Tugwell P, Wells GA|date=maj 2017|title=Biologics or tofacitinib for people with rheumatoid arthritis naive to methotrexate: a systematic review and network meta-analysis|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|volume=5|pages=CD012657|doi=10.1002/14651858.cd012657|pmc=6481641|pmid=28481462}}</ref> Terapia e trefishtë e përbërë nga metotreksat, sulfasalazinë dhe hidroksiklorokinë gjithashtu mund të kontrollojë në mënyrë efektive aktivitetin e sëmundjes. <ref>{{Cite journal|vauthors=Hazlewood GS, Barnabe C, Tomlinson G, Marshall D, Devoe DJ, Bombardier C|date=gusht 2016|title=Methotrexate monotherapy and methotrexate combination therapy with traditional and biologic disease modifying anti-rheumatic drugs for rheumatoid arthritis: A network meta-analysis|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|issue=8|pages=CD010227|doi=10.1002/14651858.cd010227.pub2|pmc=7087436|pmid=27571502}}</ref> Efektet anësore duhet të monitorohen rregullisht me toksicitet, përfshirë gastrointestinal, hematologjik, pulmonar dhe hepatik.  Efektet anësore të tilla si të përzier, të vjella ose dhimbje barku mund të zvogëlohen duke marrë acid folik. <ref>{{Cite journal|display-authors=6|vauthors=Shea B, Swinden MV, Tanjong Ghogomu E, Ortiz Z, Katchamart W, Rader T, Bombardier C, Wells GA, Tugwell P|date=maj 2013|title=Folic acid and folinic acid for reducing side effects in patients receiving methotrexate for rheumatoid arthritis|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|volume=5|issue=5|pages=CD000951|doi=10.1002/14651858.CD000951.pub2|pmc=7046011|pmid=23728635}}</ref>

Një përmbledhje e vitit 2015 Cochrane zbuloi se rituximab me metotreksat ishte efektiv në përmirësimin e simptomave krahasuar me vetëm metotreksatin.  Rituximab punon duke ulur nivelet e qelizave B (qelizë imune që përfshihet në inflamacion). Njerëzit që merrnin rituximab kishin përmirësuar dhimbjen, funksionin, aktivitetin e zvogëluar të sëmundjes dhe zvogëlimin e dëmtimit të kyçeve bazuar në imazhet me rreze x. Pas 6 muajsh, 21% më shumë njerëz kishin përmirësim në simptomat e tyre duke përdorur rituximab dhe metotreksat. <ref name=":0">{{Cite journal|vauthors=Lopez-Olivo MA, Amezaga Urruela M, McGahan L, Pollono EN, Suarez-Almazor ME|date=janar 2015|title=Rituximab for rheumatoid arthritis|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|volume=1|pages=CD007356|doi=10.1002/14651858.CD007356.pub2|pmid=25603545}}</ref>

Agjentët biologjikë në përgjithësi duhet të përdoren vetëm nëse metotreksati dhe agjentët e tjerë konvencionalë nuk janë efektivë pas një prove prej tre muajsh. <ref name="ACR2015">{{Cite journal|vauthors=Singh JA, Saag KG, Bridges SL, Akl EA, Bannuru RR, Sullivan MC, Vaysbrot E, McNaughton C, Osani M, Shmerling RH, Curtis JR, Furst DE, Parks D, Kavanaugh A, O'Dell J, King C, Leong A, Matteson EL, Schousboe JT, Drevlow B, Ginsberg S, Grober J, St Clair EW, Tindall E, Miller AS, McAlindon T|date=janar 2016|title=2015 American College of Rheumatology Guideline for the Treatment of Rheumatoid Arthritis|journal=Arthritis & Rheumatology|volume=68|issue=1|pages=1–26|doi=10.1002/art.39480|pmid=26545940|doi-access=free}}</ref> Ato shoqërohen me një shkallë më të lartë të infeksioneve serioze krahasuar me DMARD-et e tjera. <ref>{{Cite journal|display-authors=6|vauthors=Singh JA, Cameron C, Noorbaloochi S, Cullis T, Tucker M, Christensen R, Ghogomu ET, Coyle D, Clifford T, Tugwell P, Wells GA|date=korrik 2015|title=Risk of serious infection in biological treatment of patients with rheumatoid arthritis: a systematic review and meta-analysis|journal=Lancet|volume=386|issue=9990|pages=258–65|doi=10.1016/S0140-6736(14)61704-9|pmc=4580232|pmid=25975452}}</ref> Agjentët biologjikë DMARD që përdoren për të trajtuar artritin reumatoid përfshijnë: bllokues të faktorit nekroza tumorale alfa (TNFα) si infliximab ; bllokues interleukin 1 si anakinra, antitrupa monoklonalë kundër [[Limfociti-B|qelizave B]] si rituximab dhe bllokues i ko-stimulimit të [[Limfociti-T|qelizave T të tocilizumab siç është abatacept.]] Ato përdoren shpesh në kombinim ose me metotreksat ose leflunomid.  <ref name="Lancet2016">{{Cite journal|vauthors=Smolen JS, Aletaha D, McInnes IB|date=tetor 2016|title=Rheumatoid arthritis|url=http://eprints.gla.ac.uk/131249/1/131249.pdf|journal=Lancet|volume=388|issue=10055|pages=2023–2038|doi=10.1016/S0140-6736(16)30173-8|pmid=27156434}}</ref> Monoterapia biologjike ose tofacitinib me metotreksat mund të përmirësojë ACR50, normat e faljes së RA dhe funksionin. <ref>{{Cite journal|vauthors=Singh JA, Hossain A, Tanjong Ghogomu E, Mudano AS, Tugwell P, Wells GA|date=nëntor 2016|title=Biologic or tofacitinib monotherapy for rheumatoid arthritis in people with traditional disease-modifying anti-rheumatic drug (DMARD) failure: a Cochrane Systematic Review and network meta-analysis (NMA)|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|volume=11|pages=CD012437|doi=10.1002/14651858.cd012437|pmc=6469573|pmid=27855242}}</ref> <ref>{{Cite journal|display-authors=6|vauthors=Singh JA, Hossain A, Tanjong Ghogomu E, Mudano AS, Maxwell LJ, Buchbinder R, Lopez-Olivo MA, Suarez-Almazor ME, Tugwell P, Wells GA|date=mars 2017|title=Biologics or tofacitinib for people with rheumatoid arthritis unsuccessfully treated with biologics: a systematic review and network meta-analysis|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|volume=3|pages=CD012591|doi=10.1002/14651858.cd012591|pmc=6472522|pmid=28282491}}</ref> Abatacept nuk duhet të përdoret në të njëjtën kohë me biologjikët e tjerë. <ref>{{Cite journal|vauthors=Maxwell L, Singh JA|date=tetor 2009|title=Abatacept for rheumatoid arthritis|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|issue=4|pages=CD007277|doi=10.1002/14651858.CD007277.pub2|pmc=6464777|pmid=19821401}}</ref> Tek ata që kontrollohen mirë (aktivitet i ulët i sëmundjes) në bllokuesit e TNF, ulja e dozës nuk duket se ndikon në funksionin e përgjithshëm. <ref name=":11">{{Cite journal|display-authors=6|vauthors=Verhoef LM, van den Bemt BJ, van der Maas A, Vriezekolk JE, Hulscher ME, van den Hoogen FH, Jacobs WC, van Herwaarden N, den Broeder AA|date=maj 2019|title=Down-titration and discontinuation strategies of tumour necrosis factor-blocking agents for rheumatoid arthritis in patients with low disease activity|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|volume=5|pages=CD010455|doi=10.1002/14651858.CD010455.pub3|pmc=6534285|pmid=31125448}}</ref> Ndërprerja e bllokuesve të TNF (në krahasim me uljen gradualisht të dozës) nga njerëzit me aktivitet të ulët të sëmundjes mund të çojë në rritjen e aktivitetit të sëmundjes dhe mund të ndikojë në faljen, dëmtimin që është i dukshëm në një rreze x dhe funksionin e një personi.  Njerëzit duhet të kontrollohen për tuberkulozë latente përpara se të fillojnë ndonjë terapi me bllokuesit e TNF për të shmangur riaktivizimin e tuberkulozit. <ref name="McGraw Hill">{{Cite book|last=Shah|first=Ankur|title=Harrison's Principles of Internal Medicine|date=2012|publisher=McGraw Hill|isbn=978-0-07174889-6|edition=18th|location=United States|pages=2738}}</ref>

Bllokuesit e TNF dhe metotreksati duket se kanë efektivitet të ngjashëm kur përdoren vetëm dhe rezultate më të mira merren kur përdoren së bashku. Golimumab është efektiv kur përdoret me metotraksat. <ref>{{Cite journal|vauthors=Singh JA, Noorbaloochi S, Singh G|date=janar 2010|title=Golimumab for rheumatoid arthritis|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|issue=1|pages=CD008341|doi=10.1002/14651858.CD008341|pmid=20091667}}</ref> Bllokuesit e TNF mund të kenë efektivitet ekuivalent me etanerceptin që duket se është më i sigurti. <ref>{{Cite journal|vauthors=Aaltonen KJ, Virkki LM, Malmivaara A, Konttinen YT, Nordström DC, Blom M|year=2012|title=Systematic review and meta-analysis of the efficacy and safety of existing TNF blocking agents in treatment of rheumatoid arthritis|journal=PLOS ONE|volume=7|issue=1|pages=e30275|bibcode=2012PLoSO...730275A|doi=10.1371/journal.pone.0030275|pmc=3260264|pmid=22272322}}</ref> Injektimi i etanerceptit, përveç metotreksatit dy herë në javë mund të përmirësojë ACR50 dhe të ulë progresionin radiografik deri në 3 vjet. <ref>{{Cite journal|vauthors=Lethaby A, Lopez-Olivo MA, Maxwell L, Burls A, Tugwell P, Wells GA|date=maj 2013|title=Etanercept for the treatment of rheumatoid arthritis|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|issue=5|pages=CD004525|doi=10.1002/14651858.cd004525.pub2|pmid=23728649}}</ref> Abatacept duket efektiv për RA me 20% më shumë njerëz që përmirësohen me trajtimin sesa pa, por studimet afatgjata të sigurisë nuk janë ende të disponueshme. <ref>{{Cite journal|vauthors=Maxwell L, Singh JA|date=tetor 2009|title=Abatacept for rheumatoid arthritis|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|issue=4|pages=CD007277|doi=10.1002/14651858.CD007277.pub2|pmc=6464777|pmid=19821401}}</ref> Adalimumab ngadalëson kohën për progresion radiografik kur përdoret për 52 javë. <ref>{{Cite journal|vauthors=Navarro-Sarabia F, Ariza-Ariza R, Hernandez-Cruz B, Villanueva I|date=korrik 2005|title=Adalimumab for treating rheumatoid arthritis|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|issue=3|pages=CD005113|doi=10.1002/14651858.CD005113.pub2|pmid=16034967}}</ref> Sidoqoftë, ekziston një mungesë e provave për të bërë dallimin midis biologjikëve në dispozicion për RA. <ref>{{Cite journal|display-authors=6|vauthors=Singh JA, Christensen R, Wells GA, Suarez-Almazor ME, Buchbinder R, Lopez-Olivo MA, Tanjong Ghogomu E, Tugwell P|date=tetor 2009|title=Biologics for rheumatoid arthritis: an overview of Cochrane reviews|url=http://www.scielo.br/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S1516-31802010000500013|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|type=Submitted manuscript|volume=128|issue=4|pages=CD007848|doi=10.1002/14651858.CD007848.pub2|pmid=19821440}}</ref> Çështjet me biologjikët përfshijnë koston e tyre të lartë dhe shoqërimin me infeksione, përfshirë [[Tuberkulozi|tuberkulozin]] . <ref name="Lancet2016">{{Cite journal|vauthors=Smolen JS, Aletaha D, McInnes IB|date=tetor 2016|title=Rheumatoid arthritis|url=http://eprints.gla.ac.uk/131249/1/131249.pdf|journal=Lancet|volume=388|issue=10055|pages=2023–2038|doi=10.1016/S0140-6736(16)30173-8|pmid=27156434}}</ref> Përdorimi i agjentëve biologjikë mund të zvogëlojë lodhjen.  Mekanizmi se si biologjikët zvogëlojnë lodhjen është i paqartë. <ref name=":2">{{Cite journal|display-authors=6|vauthors=Almeida C, Choy EH, Hewlett S, Kirwan JR, Cramp F, Chalder T, Pollock J, Christensen R|date=qershor 2016|title=Biologic interventions for fatigue in rheumatoid arthritis|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|issue=6|pages=CD008334|doi=10.1002/14651858.cd008334.pub2|pmc=7175833|pmid=27271314}}</ref>

=== Agjentë anti-inflamatorë dhe analgjezikë ===
[[Glukokortikosteroidet|Glukokortikoidet]] mund të përdoren në një periudhë afatshkurtër dhe në dozën më të ulët të mundshme për shpërthime të zjarrit dhe duke pritur për efekt të barnave me fillim të ngadaltë. <ref name="ACR2015">{{Cite journal|vauthors=Singh JA, Saag KG, Bridges SL, Akl EA, Bannuru RR, Sullivan MC, Vaysbrot E, McNaughton C, Osani M, Shmerling RH, Curtis JR, Furst DE, Parks D, Kavanaugh A, O'Dell J, King C, Leong A, Matteson EL, Schousboe JT, Drevlow B, Ginsberg S, Grober J, St Clair EW, Tindall E, Miller AS, McAlindon T|date=janar 2016|title=2015 American College of Rheumatology Guideline for the Treatment of Rheumatoid Arthritis|journal=Arthritis & Rheumatology|volume=68|issue=1|pages=1–26|doi=10.1002/art.39480|pmid=26545940|doi-access=free}}</ref> <ref name="Lancet2016">{{Cite journal|vauthors=Smolen JS, Aletaha D, McInnes IB|date=tetor 2016|title=Rheumatoid arthritis|url=http://eprints.gla.ac.uk/131249/1/131249.pdf|journal=Lancet|volume=388|issue=10055|pages=2023–2038|doi=10.1016/S0140-6736(16)30173-8|pmid=27156434}}</ref> <ref>{{Cite journal|vauthors=Criswell LA, Saag KG, Sems KM, Welch V, Shea B, Wells G, Suarez-Almazor ME|date=1998-07-27|title=Moderate-term, low-dose corticosteroids for rheumatoid arthritis|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|issue=2|pages=CD001158|doi=10.1002/14651858.cd001158|pmid=10796420}}</ref> Kombinimi i glukokortikoideve dhe terapia konvencionale ka treguar një rënie të shkallës së erozionit të kockave. <ref>{{Cite journal|vauthors=Kirwan JR, Bijlsma JW, Boers M, Shea BJ|date=janar 2007|title=Effects of glucocorticoids on radiological progression in rheumatoid arthritis|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|issue=1|pages=CD006356|doi=10.1002/14651858.cd006356|pmc=6465045|pmid=17253590}}</ref> Steroidet mund të injektohen në nyjet e prekura gjatë periudhës fillestare të RA, përpara përdorimit të DMARDs ose steroideve orale. <ref name=":3">{{Cite journal|vauthors=Wallen M, Gillies D|date=janar 2006|title=Intra-articular steroids and splints/rest for children with juvenile idiopathic arthritis and adults with rheumatoid arthritis|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|issue=1|pages=CD002824|doi=10.1002/14651858.cd002824.pub2|pmid=16437446}}</ref>

Droga jo- NSAID për lehtësimin e dhimbjes, si paracetamoli mund të përdoret për të ndihmuar në lehtësimin e simptomave të dhimbjes; ato nuk e ndryshojnë sëmundjen themelore. <ref name="NICE2015">{{Cito web|date=dhjetor 2015|title=Rheumatoid arthritis in adults: management: recommendations: Guidance and guidelines|url=https://www.nice.org.uk/guidance/CG79/chapter/Recommendations|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170416130024/https://www.nice.org.uk/guidance/CG79/chapter/Recommendations|archive-date=2017-04-16|publisher=NICE}}</ref> Përdorimi i paracetamolit mund të shoqërohet me rrezikun e shfaqjes së ulçerave. <ref name=":9">{{Cite journal|vauthors=Ramiro S, Radner H, van der Heijde D, van Tubergen A, Buchbinder R, Aletaha D, Landewé RB|date=tetor 2011|title=Combination therapy for pain management in inflammatory arthritis (rheumatoid arthritis, ankylosing spondylitis, psoriatic arthritis, other spondyloarthritis)|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|issue=10|pages=CD008886|doi=10.1002/14651858.cd008886.pub2|pmid=21975788}}</ref>

NSAID zvogëlojnë dhimbjen dhe ngurtësinë tek ata me RA por nuk ndikojnë në sëmundjen themelore dhe duket se nuk kanë efekt në rrjedhën afatgjatë të sëmundjes së njerëzve dhe kështu nuk janë më agjentë të linjës së parë. <ref name="Lancet2016">{{Cite journal|vauthors=Smolen JS, Aletaha D, McInnes IB|date=tetor 2016|title=Rheumatoid arthritis|url=http://eprints.gla.ac.uk/131249/1/131249.pdf|journal=Lancet|volume=388|issue=10055|pages=2023–2038|doi=10.1016/S0140-6736(16)30173-8|pmid=27156434}}</ref> <ref>{{Cite journal|display-authors=6|vauthors=Tarp S, Bartels EM, Bliddal H, Furst DE, Boers M, Danneskiold-Samsøe B, Rasmussen M, Christensen R|date=nëntor 2012|title=Effect of nonsteroidal antiinflammatory drugs on the C-reactive protein level in rheumatoid arthritis: a meta-analysis of randomized controlled trials|journal=Arthritis and Rheumatism|volume=64|issue=11|pages=3511–21|doi=10.1002/art.34644|pmid=22833186|doi-access=free}}</ref> NSAID duhet të përdoren me kujdes në ata me probleme [[Semundjet digjestive|gastrointestinale]], [[Sistemi i qarkullimit të gjakut|kardiovaskulare]] ose veshka. <ref>{{Cite journal|vauthors=Radner H, Ramiro S, Buchbinder R, Landewé RB, van der Heijde D, Aletaha D|date=janar 2012|title=Pain management for inflammatory arthritis (rheumatoid arthritis, psoriatic arthritis, ankylosing spondylitis and other spondylarthritis) and gastrointestinal or liver comorbidity|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|volume=1|pages=CD008951|doi=10.1002/14651858.CD008951.pub2|pmid=22258995}}</ref> <ref name="pmid22141388">{{Cite journal|vauthors=McCormack PL|date=dhjetor 2011|title=Celecoxib: a review of its use for symptomatic relief in the treatment of osteoarthritis, rheumatoid arthritis and ankylosing spondylitis|journal=Drugs|volume=71|issue=18|pages=2457–89|doi=10.2165/11208240-000000000-00000|pmid=22141388}}</ref> <ref>{{Cite journal|vauthors=Marks JL, Colebatch AN, Buchbinder R, Edwards CJ|date=tetor 2011|title=Pain management for rheumatoid arthritis and cardiovascular or renal comorbidity|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|issue=10|pages=CD008952|doi=10.1002/14651858.CD008952.pub2|pmid=21975789}}</ref> <ref name=":9">{{Cite journal|vauthors=Ramiro S, Radner H, van der Heijde D, van Tubergen A, Buchbinder R, Aletaha D, Landewé RB|date=tetor 2011|title=Combination therapy for pain management in inflammatory arthritis (rheumatoid arthritis, ankylosing spondylitis, psoriatic arthritis, other spondyloarthritis)|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|issue=10|pages=CD008886|doi=10.1002/14651858.cd008886.pub2|pmid=21975788}}</ref> Rofecoxib u tërhoq nga tregu global pasi përdorimi i tij afatgjatë u shoqërua me një rrezik në rritje të sulmeve të zemrës dhe goditjeve në tru. <ref>{{Cite journal|vauthors=Garner SE, Fidan DD, Frankish RR, Judd MG, Towheed TE, Wells G, Tugwell P|date=janar 2005|title=Rofecoxib for rheumatoid arthritis|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|issue=1|pages=CD003685|doi=10.1002/14651858.cd003685.pub2|pmid=15674912}}</ref> Përdorimi i metotreksatit së bashku me NSAID është i sigurt, nëse bëhet monitorimi adekuat. <ref>{{Cite journal|vauthors=Colebatch AN, Marks JL, Edwards CJ|date=nëntor 2011|title=Safety of non-steroidal anti-inflammatory drugs, including aspirin and paracetamol (acetaminophen) in people receiving methotrexate for inflammatory arthritis (rheumatoid arthritis, ankylosing spondylitis, psoriatic arthritis, other spondyloarthritis)|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|issue=11|pages=CD008872|doi=10.1002/14651858.CD008872.pub2|pmid=22071858}}</ref> Frenuesit e COX-2, të tilla si celecoxib dhe NSAIDs janë po aq të efektshëm. <ref name="Job2008">{{Cite journal|vauthors=Chen YF, Jobanputra P, Barton P, Bryan S, Fry-Smith A, Harris G, Taylor RS|date=prill 2008|title=Cyclooxygenase-2 selective non-steroidal anti-inflammatory drugs (etodolac, meloxicam, celecoxib, rofecoxib, etoricoxib, valdecoxib and lumiracoxib) for osteoarthritis and rheumatoid arthritis: a systematic review and economic evaluation|journal=Health Technology Assessment|volume=12|issue=11|pages=1–278, iii|doi=10.3310/hta12110|pmid=18405470|doi-access=free}}</ref> <ref>{{Cite journal|vauthors=Fidahic M, Jelicic Kadic A, Radic M, Puljak L|date=qershor 2017|title=Celecoxib for rheumatoid arthritis|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|volume=6|pages=CD012095|doi=10.1002/14651858.CD012095.pub2|pmc=6481589|pmid=28597983}}</ref> Një përmbledhje e Cochrane 2004 zbuloi se njerëzit preferonin NSAID ndaj paracetamolit. <ref name=":10">{{Cite journal|vauthors=Wienecke T, Gøtzsche PC|date=2004-01-26|title=Paracetamol versus nonsteroidal anti-inflammatory drugs for rheumatoid arthritis|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|issue=1|pages=CD003789|doi=10.1002/14651858.cd003789.pub2|pmid=14974037}}</ref> Sidoqoftë, ende nuk është përcaktuar klinikisht nëse NSAIDs janë më efektive se paracetamoli. 

Agjentët neuromodulator kapsaicina lokale mund të jetë e arsyeshme për t'u përdorur në një përpjekje për të zvogëluar dhimbjen.  Nefopam nga goja dhe [[Konopi|kanabisi]] nuk rekomandohen që nga viti 2012 pasi rreziqet e përdorimit duket të jenë më të mëdha se përfitimet. <ref name="Ric2012">{{Cite journal|vauthors=Richards BL, Whittle SL, Buchbinder R|date=janar 2012|title=Neuromodulators for pain management in rheumatoid arthritis|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|volume=1|pages=CD008921|doi=10.1002/14651858.CD008921.pub2|pmc=6956614|pmid=22258992}}</ref>

Provat e kufizuara sugjerojnë përdorimin e opioideve të dobëta orale, por efektet anësore mund të tejkalojnë përfitimet. <ref>{{Cite journal|vauthors=Whittle SL, Richards BL, Husni E, Buchbinder R|date=nëntor 2011|title=Opioid therapy for treating rheumatoid arthritis pain|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|issue=11|pages=CD003113|doi=10.1002/14651858.cd003113.pub3|pmid=22071805}}</ref>

Përndryshe, terapia fizike është testuar dhe treguar si një ndihmë efektive në zvogëlimin e dhimbjes tek pacientët me RA. Ndërsa shumica e RA zbulohet herët dhe trajtohet në mënyrë agresive, terapia fizike luan më shumë një rol parandalues dhe kompensues, duke ndihmuar në menaxhimin e dhimbjes së bashku me terapinë e rregullt reumatike. <ref name=":13">{{Cite journal|vauthors=Park Y, Chang M|date=janar 2016|title=Effects of rehabilitation for pain relief in patients with rheumatoid arthritis: a systematic review|journal=Journal of Physical Therapy Science|volume=28|issue=1|pages=304–8|doi=10.1589/jpts.28.304|pmc=4756025|pmid=26957779}}</ref>

=== Kirurgjia ===
Sidomos për gishtat, duart dhe kyçet e prekur, mund të jetë e nevojshme synovektomia për të parandaluar dhimbjen ose këputjen e tendinit kur trajtimi i ilaçeve ka dështuar. Nyjet e prekura rëndë mund të kërkojnë ndërhyrje kirurgjikale të zëvendësimit, siç është zëvendësimi i gjurit. Pas operacionit, fizioterapia është gjithmonë e nevojshme. <ref name="Davidson2014">{{Cite book|title=Davidson's principles and practice of medicine|date=2014|publisher=Churchill Livingstone/Elsevier|isbn=978-0-7020-5035-0|editor-last=Walker|editor-first=Brian R.|edition=22nd|editor-last2=Colledge|editor-first2=Nicki R.|editor-last3=Ralston|editor-first3=Stuart H.|editor-last4=Penman|editor-first4=Ian D.}}</ref> {{Rp|1080, 1103}} Nuk ka prova të mjaftueshme për të mbështetur trajtimin kirurgjikal në shpatullat artritike. <ref>{{Cite journal|vauthors=Christie A, Dagfinrud H, Engen Matre K, Flaatten HI, Ringen Osnes H, Hagen KB|date=janar 2010|title=Surgical interventions for the rheumatoid shoulder|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|issue=1|pages=CD006188|doi=10.1002/14651858.cd006188.pub2|pmid=20091587}}</ref>

=== Fizioterapi ===
Për njerëzit me RA, fizioterapia mund të përdoret së bashku me menaxhimin mjekësor.  Kjo mund të përfshijë aplikimin e të ftohtit dhe nxehtësisë , stimulimin elektronik dhe hidroterapinë . <ref name="Kav2004">{{Cite journal|vauthors=Kavuncu V, Evcik D|date=maj 2004|title=Physiotherapy in rheumatoid arthritis|journal=MedGenMed|volume=6|issue=2|pages=3|pmc=1395797|pmid=15266230}}</ref> Megjithëse ilaçet përmirësojnë simptomat e RA, funksioni i muskujve nuk rigjehet kur kontrollohet aktiviteti i sëmundjes. <ref>{{Cite journal|last=Hammond|first=Alison|last2=Prior|first2=Yeliz|date=2016-06-30|title=The effectiveness of home hand exercise programmes in rheumatoid arthritis: a systematic review|journal=British Medical Bulletin|volume=119|issue=1|pages=49–62|doi=10.1093/bmb/ldw024|issn=0007-1420|doi-access=free}}</ref>

Fizioterapia promovon aktivitetin fizik. Në RA, aktiviteti fizik si ushtrimi në dozën e duhur (frekuenca, intensiteti, koha, lloji, vëllimi, përparimi) dhe promovimi i aktivitetit fizik është efektiv në përmirësimin e gjendjes kardiovaskulare, forcën e muskujve dhe mbajtjen e një jetese aktive për një kohë të gjatë. Në planin afatshkurtër, ushtrimet e rezistencës, me ose pa ushtrime të lëvizjes, përmirësojnë funksionet e vetë-raportuara të duarve. <ref>{{Cite journal|last=Hammond|first=Alison|last2=Prior|first2=Yeliz|date=2016-06-30|title=The effectiveness of home hand exercise programmes in rheumatoid arthritis: a systematic review|journal=British Medical Bulletin|volume=119|issue=1|pages=49–62|doi=10.1093/bmb/ldw024|issn=0007-1420|doi-access=free}}</ref> Promovimi i aktivitetit fizik sipas rekomandimeve të shëndetit publik duhet të jetë pjesë integrale e kujdesit standard për njerëzit me RA dhe sëmundje të tjera artritike. <ref name=":12">{{Cite journal|display-authors=6|vauthors=Rausch Osthoff AK, Juhl CB, Knittle K, Dagfinrud H, Hurkmans E, Braun J, Schoones J, Vliet Vlieland TP, Niedermann K|date=2018-12-04|title=Effects of exercise and physical activity promotion: meta-analysis informing the 2018 EULAR recommendations for physical activity in people with rheumatoid arthritis, spondyloarthritis and hip/knee osteoarthritis|journal=RMD Open|volume=4|issue=2|pages=e000713|doi=10.1136/rmdopen-2018-000713|pmc=6307596|pmid=30622734}}</ref> Për më tepër, kombinimi i aktiviteteve fizike dhe krioterapisë tregojnë efikasitetin e saj në aktivitetin e sëmundjes dhe lehtësimin e dhimbjes. <ref name="2017EJPRM">{{Cite journal|last=PERES|first=Daniele|last2=SAGAWA Jr|first2=Yoshimasa|last3=DUGUÉ|first3=Benoit|last4=DOMENECH|first4=Susana C.|last5=TORDI|first5=Nicolas|last6=PRATI|first6=Clement|year=2017|title=The practice of physical activity and cryotherapy in rheumatoid arthritis: systematic review - European Journal of Physical and Rehabilitation Medicine 2017 October;53(5):775-87|url=https://www.minervamedica.it/en/journals/europa-medicophysica/article.php?cod=R33Y2017N05A0775|journal=European Journal of Physical and Rehabilitation Medicine|language=en|volume=53|issue=5|doi=10.23736/s1973-9087.16.04534-2|pmid=27996221|access-date=2021-03-09}}</ref> Kombinimi i aktivitetit aerobik dhe krioterapisë mund të jetë një strategji inovative terapeutike për të përmirësuar aftësinë aerobe në pacientët me artrit dhe për pasojë të zvogëlojë rrezikun e tyre kardiovaskular duke minimizuar dhimbjen dhe aktivitetin e sëmundjes. 

=== Mjekësia alternative ===
Në përgjithësi, nuk ka prova të mjaftueshme për të mbështetur ndonjë qasje plotësuese shëndetësore për RA, me shqetësime për sigurinë për disa prej tyre. Disa praktika mendore dhe trupore dhe shtesa dietike mund të ndihmojnë njerëzit me simptoma dhe për këtë arsye mund të jenë shtesa të dobishme në trajtimet konvencionale, por nuk ka prova të mjaftueshme për të nxjerrë përfundime. <ref name="NCCIH">{{Cito web|date=janar 2006|title=Rheumatoid Arthritis and Complementary Health Approaches|url=http://nccih.nih.gov/health/RA/getthefacts.htm|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20150705082102/https://nccih.nih.gov/health/RA/getthefacts.htm|archive-date=5 korrik 2015|access-date=1 korrik 2015|publisher=National Center for Complementary and Integrative Health}}</ref> Një rishikim sistematik i modaliteteve CAM (duke përjashtuar vajin e peshkut) zbuloi se "Provat e disponueshme nuk mbështesin përdorimin e tyre aktual në menaxhimin e RA". . <ref name="Macfarlane">{{Cite journal|last7=Arthritis Research UK Working Group on Complementary Alternative Medicines|vauthors=Macfarlane GJ, El-Metwally A, De Silva V, Ernst E, Dowds GL, Moots RJ|date=shtator 2011|title=Evidence for the efficacy of complementary and alternative medicines in the management of rheumatoid arthritis: a systematic review|journal=Rheumatology|volume=50|issue=9|pages=1672–83|doi=10.1093/rheumatology/ker119|pmid=21652584|doi-access=free}}</ref> Studimet që tregojnë efekte të dobishme në RA në një larmi të madhe të modaliteteve CAM shpesh preken nga paragjykimi i botimit dhe zakonisht nuk janë dëshmi me cilësi të lartë siç janë provat e kontrolluara rastësisht (RCT). <ref name="Ef2010">{{Cite journal|vauthors=Efthimiou P, Kukar M|date=mars 2010|title=Complementary and alternative medicine use in rheumatoid arthritis: proposed mechanism of action and efficacy of commonly used modalities|journal=Rheumatology International|volume=30|issue=5|pages=571–86|doi=10.1007/s00296-009-1206-y|pmid=19876631}}</ref>

Një përmbledhje e vitit 2005 Cochrane thotë se terapia me lazer e nivelit të ulët mund të provohet të përmirësojë dhimbjen dhe ngurtësinë e mëngjesit për shkak të artritit reumatoid pasi ka pak efekte anësore. <ref>{{Cite journal|vauthors=Brosseau L, Robinson V, Wells G, Debie R, Gam A, Harman K, Morin M, Shea B, Tugwell P|date=tetor 2005|title=Low level laser therapy (Classes I, II and III) for treating rheumatoid arthritis|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|volume=4|issue=4|pages=CD002049|doi=10.1002/14651858.CD002049.pub2|pmid=16235295}}</ref>

Ka prova të kufizuara që [[Tai Chi]] mund të përmirësojë diapazonin e lëvizjes së një artikulacioni tek personat me artrit reumatoid. <ref>{{Cite journal|vauthors=Mudano AS, Tugwell P, Wells GA, Singh JA|date=shtator 2019|title=Tai Chi for rheumatoid arthritis|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|volume=9|pages=CD004849|doi=10.1002/14651858.CD004849.pub2|pmc=6759565|pmid=31553478}}</ref> <ref>{{Cite journal|vauthors=Lee MS, Pittler MH, Ernst E|date=nëntor 2007|title=Tai chi for rheumatoid arthritis: systematic review|journal=Rheumatology|volume=46|issue=11|pages=1648–51|doi=10.1093/rheumatology/kem151|pmid=17634188|doi-access=free}}</ref> Provat për akupunkturën janë jokonkluzive <ref>{{Cite journal|vauthors=Lee MS, Shin BC, Ernst E|date=dhjetor 2008|title=Acupuncture for rheumatoid arthritis: a systematic review|journal=Rheumatology|volume=47|issue=12|pages=1747–53|doi=10.1093/rheumatology/ken330|pmid=18710899|doi-access=free}}</ref> me sa duket se janë ekuivalente me akupunkturën e rremë. <ref>{{Cite journal|last9=Arthritis Research UK Working Group on Complementary Alternative Therapies for the Management of the Rheumatic Diseases|vauthors=Macfarlane GJ, Paudyal P, Doherty M, Ernst E, Lewith G, MacPherson H, Sim J, Jones GT|date=shtator 2012|title=A systematic review of evidence for the effectiveness of practitioner-based complementary and alternative therapies in the management of rheumatic diseases: rheumatoid arthritis|journal=Rheumatology|volume=51|issue=9|pages=1707–13|doi=10.1093/rheumatology/kes133|pmid=22661556|doi-access=free}}</ref>

Një përmbledhje e Cochrane në 2002 tregoi disa përfitime të stimulimit elektrik si një ndërhyrje rehabilituese për të përmirësuar fuqinë e kapjes së dorës dhe për të ndihmuar në rezistimin e lodhjes. <ref>{{Cite journal|vauthors=Brosseau LU, Pelland LU, Casimiro LY, Robinson VI, Tugwell PE, Wells GE|date=2002|title=Electrical stimulation for the treatment of rheumatoid arthritis|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|issue=2|pages=CD003687|doi=10.1002/14651858.CD003687|pmid=12076504}}</ref> D ‐ penicillamina mund të ofrojë përfitime të ngjashme si DMARDs por është gjithashtu shumë toksike. <ref>{{Cite journal|vauthors=Suarez-Almazor ME, Spooner C, Belseck E|date=2000-10-23|title=Penicillamine for treating rheumatoid arthritis|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|issue=4|pages=CD001460|doi=10.1002/14651858.cd001460|pmid=11034719}}</ref> Provat me cilësi të ulët sugjerojnë përdorimin e ultrazërit terapeutik në duar artritike. <ref name=":6">{{Cite journal|display-authors=6|vauthors=Casimiro L, Brosseau L, Robinson V, Milne S, Judd M, Well G, Tugwell P, Shea B|date=2002-07-22|title=Therapeutic ultrasound for the treatment of rheumatoid arthritis|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|issue=3|pages=CD003787|doi=10.1002/14651858.cd003787|pmid=12137714}}</ref> Përfitimet e mundshme përfshijnë forcën e shtuar të kapjes, ngurtësinë e zvogëluar të mëngjesit dhe numrin e nyjeve të fryrë.  Ka prova provuese të përfitimit nga stimulimi elektrik nervor transkutan (TENS) në RA. <ref name=":7">{{Cite journal|vauthors=Johnson MI, Walsh DM|date=qershor 2010|title=Pain: continued uncertainty of TENS' effectiveness for pain relief|journal=Nature Reviews. Rheumatology|volume=6|issue=6|pages=314–6|doi=10.1002/14651858.cd004377|pmid=20520646}}</ref> Akupunktura ‐ si TENS (AL-TENS) mund të ulë intensitetin e dhimbjes dhe të përmirësojë rezultatet e fuqisë muskulore. 

Provat me cilësi të ulët sugjerojnë se njerëzit me RA aktive mund të përfitojnë nga teknologjia ndihmëse. <ref name=":8">{{Cite journal|vauthors=Tuntland H, Kjeken I, Nordheim LV, Falzon L, Jamtvedt G, Hagen KB|date=tetor 2009|title=Assistive technology for rheumatoid arthritis|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|issue=4|pages=CD006729|doi=10.1002/14651858.cd006729.pub2|pmc=7389411|pmid=19821383}}</ref> Kjo mund të përfshijë më pak shqetësime dhe vështirësi të tilla si kur përdorni një pajisje për rënien e syve.  Trajnimi i bilancit është me përfitime të paqarta. <ref>{{Cite journal|vauthors=Silva KN, Mizusaki Imoto A, Almeida GJ, Atallah AN, Peccin MS, Fernandes Moça Trevisani V|date=maj 2010|title=Balance training (proprioceptive training) for patients with rheumatoid arthritis|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|issue=5|pages=CD007648|doi=10.1002/14651858.cd007648.pub2|pmid=20464755}}</ref>

=== Shtesa dietike ===

==== Acidet yndyrore ====
Acidi gama-linolenik, një acid yndyror omega-6, mund të zvogëlojë dhimbjen, numrin e ndjeshëm të nyjeve dhe ngurtësinë, dhe është përgjithësisht i sigurt. <ref>{{Cite journal|vauthors=Soeken KL, Miller SA, Ernst E|year=2003|title=Herbal medicines for the treatment of rheumatoid arthritis: a systematic review|url=http://www.crd.york.ac.uk/CRDWeb/ShowRecord.asp?AccessionNumber=12003000980|url-status=live|journal=[[Centre for Reviews and Dissemination]]|publisher=[[National Institute for Health Research]]|volume=42|issue=5|pages=652–9|doi=10.1093/rheumatology/keg183|pmid=12709541|archive-url=https://web.archive.org/web/20140116101729/http://www.crd.york.ac.uk/CRDWeb/ShowRecord.asp?AccessionNumber=12003000980|archive-date=16 janar 2014|access-date=23 mars 2013|doi-access=free}}</ref> Për acidet yndyrore të pangopura omega-3 (gjenden në vajin e peshkut, vajin e lirit dhe vajin e kërpit), një meta-analizë raportoi një efekt të favorshëm në dhimbje, megjithëse besimi në efekt u konsiderua i moderuar. I njëjti rishikim raportoi më pak inflamacion, por asnjë ndryshim në funksionin e përbashkët. <ref name="Senft">{{Cite journal|vauthors=Senftleber NK, Nielsen SM, Andersen JR, Bliddal H, Tarp S, Lauritzen L, Furst DE, Suarez-Almazor ME, Lyddiatt A, Christensen R|date=janar 2017|title=Marine Oil Supplements for Arthritis Pain: A Systematic Review and Meta-Analysis of Randomized Trials|journal=Nutrients|volume=9|issue=1|pages=42|doi=10.3390/nu9010042|pmc=5295086|pmid=28067815}}</ref> Një përmbledhje ekzaminoi efektin e acideve yndyrore omega-3 të vajit detar në përqendrimet eikozanoide pro-inflamatore; leukotrieni <nowiki><sub id="mwBC0">4</sub></nowiki> (LTB <sub>4</sub> ) u ul tek njerëzit me artrit reumatoid por jo tek ata me sëmundje kronike jo-autoimune. (LTB <sub>4</sub> ) rrit përshkueshmërinë vaskulare dhe stimulon substanca të tjera inflamatore. <ref name="Jiang">{{Cite journal|vauthors=Jiang J, Li K, Wang F, Yang B, Fu Y, Zheng J, Li D|year=2016|title=Effect of Marine-Derived n-3 Polyunsaturated Fatty Acids on Major Eicosanoids: A Systematic Review and Meta-Analysis from 18 Randomized Controlled Trials|journal=PLOS ONE|volume=11|issue=1|pages=e0147351|bibcode=2016PLoSO..1147351J|doi=10.1371/journal.pone.0147351|pmc=4726565|pmid=26808318}}</ref> Një meta-analizë e tretë vështroi konsumin e peshkut. Rezultati ishte një lidhje e dobët, jo statistikisht e anasjelltë e rëndësishme midis konsumit të peshkut dhe RA. <ref name="DiG">{{Cite journal|vauthors=Di Giuseppe D, Crippa A, Orsini N, Wolk A|date=shtator 2014|title=Fish consumption and risk of rheumatoid arthritis: a dose-response meta-analysis|journal=Arthritis Research & Therapy|volume=16|issue=5|pages=446|doi=10.1186/s13075-014-0446-8|pmc=4201724|pmid=25267142}}</ref> Një rishikim i katërt kufizoi përfshirjen në provat në të cilat njerëzit hanë 7 2.7 g / ditë për më shumë se tre muaj. Përdorimi i ilaçeve për lehtësimin e dhimbjes u zvogëlua, por përmirësimet në nyjet e butë ose të fryrë, ngurtësinë e mëngjesit dhe funksionin fizik nuk u ndryshuan. <ref name="Lee">{{Cite journal|vauthors=Lee YH, Bae SC, Song GG|date=korrik 2012|title=Omega-3 polyunsaturated fatty acids and the treatment of rheumatoid arthritis: a meta-analysis|journal=Archives of Medical Research|volume=43|issue=5|pages=356–62|doi=10.1016/j.arcmed.2012.06.011|pmid=22835600}}</ref> Kolektivisht, provat aktuale nuk janë aq të forta sa të përcaktohet se plotësimi me acide yndyrore omega-3 ose konsumimi i rregullt i peshkut janë trajtime efektive për artritin reumatoid.    

==== Bimor ====
Kolegji Amerikan i Reumatologjisë thotë se asnjë ilaç bimor nuk ka pretendime shëndetësore të mbështetura nga prova me cilësi të lartë dhe kështu ata nuk e rekomandojnë përdorimin e tyre.  Nuk ka asnjë bazë shkencore për të sugjeruar që suplementet bimore të reklamuara si "natyrore" janë më të sigurta për përdorim sesa ilaçet konvencionale pasi që të dyja janë kimikate. Medikamentet bimore, megjithëse etiketohen "natyrore", mund të jenë toksike ose fatale nëse konsumohen. <ref name="ACRCAM">{{Cito web|title=Herbal Remedies, Supplements and Acupuncture for Arthritis|url=http://www.rheumatology.org/Practice/Clinical/Patients/Diseases_And_Conditions/Herbal_Remedies,_Supplements_and_Acupuncture_for_Arthritis/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20130505001915/http://www.rheumatology.org/Practice/Clinical/Patients/Diseases_And_Conditions/Herbal_Remedies,_Supplements_and_Acupuncture_for_Arthritis/|language=en|archive-date=5 maj 2013|access-date=3 maj 2013|publisher=American College of Rheumatology}}</ref> Për shkak të besimit të rremë se suplementet bimore janë gjithmonë të sigurta, ndonjëherë ekziston një hezitim për të raportuar përdorimin e tyre i cili mund të rrisë rrezikun e reaksioneve anësore. <ref name="Ef2010">{{Cite journal|vauthors=Efthimiou P, Kukar M|date=mars 2010|title=Complementary and alternative medicine use in rheumatoid arthritis: proposed mechanism of action and efficacy of commonly used modalities|journal=Rheumatology International|volume=30|issue=5|pages=571–86|doi=10.1007/s00296-009-1206-y|pmid=19876631}}</ref>

Më poshtë janë nën hetim për trajtimet për RA, bazuar në rezultate premtuese paraprake (nuk rekomandohen ende për përdorim klinik): acidi boswellik, <ref>{{Cite journal|vauthors=Abdel-Tawab M, Werz O, Schubert-Zsilavecz M|date=qershor 2011|title=Boswellia serrata: an overall assessment of in vitro, preclinical, pharmacokinetic and clinical data|journal=Clinical Pharmacokinetics|volume=50|issue=6|pages=349–69|doi=10.2165/11586800-000000000-00000|pmid=21553931}}</ref> kurkumina, <ref>{{Cite journal|vauthors=White B, Judkins DZ|date=mars 2011|title=Clinical Inquiry. Does turmeric relieve inflammatory conditions?|journal=The Journal of Family Practice|volume=60|issue=3|pages=155–6|pmid=21369559}}</ref> thua e djallit, <ref>{{Cite journal|vauthors=Wegener T|year=1999|title=[Therapy of degenerative diseases of the musculoskeletal system with South African devil's claw (Harpagophytum procumbens DC)]|trans-title=Therapy of degenerative diseases of the musculoskeletal system with South African devil's claw (Harpagophytum procumbens DC)|journal=Wiener Medizinische Wochenschrift|language=de|volume=149|issue=8–10|pages=254–7|pmid=10483693}}</ref> <ref name="pmid17627199">{{Cite journal|vauthors=Denner SS|year=2007|title=A review of the efficacy and safety of devil's claw for pain associated with degenerative musculoskeletal diseases, rheumatoid, and osteoarthritis|journal=Holistic Nursing Practice|volume=21|issue=4|pages=203–7|doi=10.1097/01.HNP.0000280932.65581.72|pmid=17627199}}</ref> Euonymus alatus, <ref>{{Cite journal|vauthors=Zhang LF, Zhao JX|date=dhjetor 2005|title=[The recent research situation of Euonymus alatus]|journal=Zhongguo Zhong Yao Za Zhi = Zhongguo Zhongyao Zazhi = China Journal of Chinese Materia Medica|volume=30|issue=24|pages=1895–8|pmid=16494017}}</ref> dhe rrushi i perëndisë së bubullimës ( <nowiki><i id="mwBFc">Tripterygium wilfordii</i></nowiki> ) . <ref name="pmid21365177">{{Cite journal|vauthors=Bao J, Dai SM|date=shtator 2011|title=A Chinese herb Tripterygium wilfordii Hook F in the treatment of rheumatoid arthritis: mechanism, efficacy, and safety|journal=Rheumatology International|volume=31|issue=9|pages=1123–9|doi=10.1007/s00296-011-1841-y|pmid=21365177}}</ref> NCCIH ka vërejtur se, "Në veçanti, hardhia e perëndive të barishteve (Tripterygium wilfordii) mund të ketë efekte anësore serioze". <ref name="NCCIH">{{Cito web|date=janar 2006|title=Rheumatoid Arthritis and Complementary Health Approaches|url=http://nccih.nih.gov/health/RA/getthefacts.htm|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20150705082102/https://nccih.nih.gov/health/RA/getthefacts.htm|archive-date=5 korrik 2015|access-date=1 korrik 2015|publisher=National Center for Complementary and Integrative Health}}</ref>

Ekzistojnë prova kontradiktore mbi rolin e [[Eritrocitopoeza|agjentëve stimulues të eritropoezës]] për trajtimin e anemisë tek personat me artrit reumatoid. <ref>{{Cite journal|vauthors=Martí-Carvajal AJ, Agreda-Pérez LH, Solà I, Simancas-Racines D|date=shkurt 2013|title=Erythropoiesis-stimulating agents for anemia in rheumatoid arthritis|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|issue=2|pages=CD000332|doi=10.1002/14651858.CD000332.pub3|pmc=7032682|pmid=23450527}}</ref>

=== Shtatzënia ===
Më shumë se 75% e grave me artrit reumatoid kanë simptoma të përmirësuara gjatë shtatëzënësisë por mund të përkeqësohen simptomat pas lindjes. <ref name="McGraw Hill">{{Cite book|last=Shah|first=Ankur|title=Harrison's Principles of Internal Medicine|date=2012|publisher=McGraw Hill|isbn=978-0-07174889-6|edition=18th|location=United States|pages=2738}}</ref> Metotreksati dhe leflunomidi janë teratogjene (të dëmshme për fetusin) dhe nuk përdoren në shtatzëni. Rekomandohet që gratë në moshë riprodhuese duhet të përdorin kontraceptivë për të shmangur shtatzëninë dhe për të ndërprerë përdorimin e saj nëse shtatzënia është planifikuar. <ref name="Wasserman">{{Cite journal|vauthors=Wasserman AM|date=dhjetor 2011|title=Diagnosis and management of rheumatoid arthritis|journal=American Family Physician|volume=84|issue=11|pages=1245–52|pmid=22150658}}</ref>  Doza e ulët e prednizolonit, hidroksiklorokinës dhe sulfasalazinës konsiderohet e sigurt në personat shtatzënë me artrit reumatoid. Prednizoloni duhet të përdoret me kujdes pasi efektet anësore përfshijnë infeksione dhe fraktura. <ref>{{Cite journal|vauthors=Gotzsche PC, Johansen HK|date=2005-01-24|title=Short-term low-dose corticosteroids vs placebo and nonsteroidal antiinflammatory drugs in rheumatoid arthritis|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|issue=3|pages=CD000189|doi=10.1002/14651858.cd000189.pub2|pmc=7043293|pmid=15266426}}</ref>

=== Vaksinimet ===
Njerëzit me RA kanë një rrezik në rritje të infeksioneve dhe vdekshmërisë dhe vaksinat e rekomanduara mund të zvogëlojnë këto rreziqe. <ref>{{Cite journal|vauthors=Perry LM, Winthrop KL, Curtis JR|date=gusht 2014|title=Vaccinations for rheumatoid arthritis|journal=Current Rheumatology Reports|volume=16|issue=8|pages=431|doi=10.1007/s11926-014-0431-x|pmc=4080407|pmid=24925587}}</ref> Vaksina e gripit të inaktivuar duhet të merret çdo vit. <ref>{{Cite journal|vauthors=Grohskopf LA, Olsen SJ, Sokolow LZ, Bresee JS, Cox NJ, Broder KR, Karron RA, Walter EB|date=gusht 2014|title=Prevention and control of seasonal influenza with vaccines: recommendations of the Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP) -- United States, 2014-15 influenza season|journal=MMWR. Morbidity and Mortality Weekly Report|volume=63|issue=32|pages=691–7|pmc=4584910|pmid=25121712}}</ref> Vaksina pneumokoksike duhet të administrohet dy herë për njerëzit nën moshën 65 vjeç dhe një herë për ata mbi 65 vjeç. <ref>{{Cite journal|vauthors=Black CL, Yue X, Ball SW, Donahue SM, Izrael D, de Perio MA, Laney AS, Lindley MC, Graitcer SB, Lu PJ, Williams WW, Bridges CB, DiSogra C, Sokolowski J, Walker DK, Greby SM|date=shtator 2014|title=Influenza vaccination coverage among health care personnel--United States, 2013-14 influenza season|journal=MMWR. Morbidity and Mortality Weekly Report|volume=63|issue=37|pages=805–11|pmc=5779456|pmid=25233281}}</ref> Së fundmi, vaksina e zosterit e zbutur drejtpërdrejt duhet të administrohet një herë pas moshës 60 vjeç, por nuk rekomandohet te njerëzit me një bllokues alfa të faktorit të nekrozës tumorale. <ref>{{Cite journal|vauthors=Hales CM, Harpaz R, Ortega-Sanchez I, Bialek SR|date=gusht 2014|title=Update on recommendations for use of herpes zoster vaccine|journal=MMWR. Morbidity and Mortality Weekly Report|volume=63|issue=33|pages=729–31|pmc=5779434|pmid=25144544}}</ref>

== Prognoza ==
[[Skeda:Rheumatoid_arthritis_world_map_-_DALY_-_WHO2004.svg|parapamje|Viti i rregulluar i aftësisë së kufizuar për RA për 100,000&nbsp;banorë në 2004. <ref>{{Cito web|year=2009|title=WHO Disease and injury country estimates|url=https://www.who.int/healthinfo/global_burden_disease/estimates_country/en/index.html|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20091111101009/http://www.who.int/healthinfo/global_burden_disease/estimates_country/en/index.html|language=en|archive-date=11 nëntor 2009|access-date=11 nëntor 2009|website=World Health Organization}}</ref> ]]
Ecuria e sëmundjes ndryshon shumë. Disa njerëz kanë simptoma të lehta afatshkurtra, por në shumicën e sëmundjes është progresive për jetën. Rreth 25% do të kenë nyje nënlëkurore (të njohura si nyje reumatoid ); <ref>{{Cite book|title=The New Harvard Guide to Women's Health|url=https://archive.org/details/newharvardguidet00carl|language=en|vauthors=Carlson KJ, Eisenstat SA, Ziporyn TD|publisher=Harvard University Press|year=2004|location=Cambridge, MA|via=Credo Reference}}</ref> kjo shoqërohet me një prognozë të dobët. <ref>{{Cite book|last=Ali|first=Naheed|url=https://archive.org/details/arthritisyoucomp0000alin/page/138|title=Arthritis and You|publisher=Rowman & Littlefield Publishers, Inc.|year=2013|isbn=9781442219014|location=Lanham, MD|pages=[https://archive.org/details/arthritisyoucomp0000alin/page/138 138]}}</ref>

=== Faktorët parashikues ===
Faktorët e dobët prognostikë përfshijnë,

* Sinoviti i vazhdueshëm
* Sëmundja e hershme erozive
* Gjetje ekstra-artikulare (përfshirë nyjet reumatoid nënlëkurore)
* Gjetjet pozitive të serumit RF
* Autotitrupat pozitivë serum anti-CCP
* Transportues i aleleve "Shared Epitope" HLA-DR4
* Historia familjare e RA
* Statusi i dobët funksional
* Faktorët socio-ekonomikë
* Përgjigja e ngritur e fazës akute (shkalla e sedimentimit të eritrociteve [ESR], proteina reaktive C [CRP])
* Rritja e ashpërsisë klinike.

=== Vdekshmëria ===
RA zvogëlon jetëgjatësinë mesatarisht nga tre në dymbëdhjetë vjet. <ref name="Wasserman">{{Cite journal|vauthors=Wasserman AM|date=dhjetor 2011|title=Diagnosis and management of rheumatoid arthritis|journal=American Family Physician|volume=84|issue=11|pages=1245–52|pmid=22150658}}</ref> Mosha e re në fillim, kohëzgjatja e gjatë e sëmundjes, prania e problemeve të tjera shëndetësore dhe karakteristikat e RA të rënda - të tilla si aftësia e dobët funksionale ose gjendja e përgjithshme shëndetësore, shumë dëmtime të kyçeve në rrezet x, nevoja për shtrim në spital ose përfshirja e organeve përveç nyjeve - është treguar se shoqërohet me vdekshmëri më të lartë. <ref>Kitas, George (4 April 2006) [https://web.archive.org/web/20060924153339/http://www.rheumatoid.org.uk/article.php?article_id=112 Why is life span shortened by Rheumatoid Arthritis?] National Rheumatoid Arthritis Society</ref> Përgjigjet pozitive ndaj trajtimit mund të tregojnë një prognozë më të mirë. Një studim i vitit 2005 nga Klinika Mayo vuri në dukje se të sëmurët RA vuajnë një rrezik të dyfishuar të sëmundjes së zemrës, <ref>[https://web.archive.org/web/20050306030726/http://mayoclinic.org/news2005-rst/2654.html Rheumatoid Arthritis Patients Have Double the Risk of Heart Failure]. mayoclinic.org (3 February 2005).</ref> pavarësisht nga faktorë të tjerë të rrezikut si [[diabeti]], përdorimi i tepërt i alkoolit dhe [[Kolesteroli|kolesteroli i]] ngritur, presioni i gjakut dhe indeksi i masës trupore . Mekanizmi me të cilin RA shkakton këtë rrezik në rritje mbetet i panjohur; prania e inflamacionit kronik është propozuar si një faktor kontribues. <ref>{{Cito web|year=2002|title=Cardiac disease in rheumatoid arthritis|url=http://www.hopkins-arthritis.org/news-archive/2002/cardiac.html|archive-url=https://web.archive.org/web/20061009112820/http://www.hopkins-arthritis.org/news-archive/2002/cardiac.html|language=en|archive-date=9 tetor 2006|publisher=Johns Hopkins University}}</ref> Possibleshtë e mundur që përdorimi i terapive të reja biologjike të ilaçeve të zgjasë jetëgjatësinë e njerëzve me RA dhe të zvogëlojë rrezikun dhe përparimin e aterosklerozës. <ref name="pmid20678592">{{Cite journal|vauthors=Atzeni F, Turiel M, Caporali R, Cavagna L, Tomasoni L, Sitia S, Sarzi-Puttini P|date=tetor 2010|title=The effect of pharmacological therapy on the cardiovascular system of patients with systemic rheumatic diseases|journal=Autoimmunity Reviews|volume=9|issue=12|pages=835–9|doi=10.1016/j.autrev.2010.07.018|pmid=20678592}}</ref> Kjo bazohet në studime kohore dhe regjistri, dhe ende mbetet hipotetike. Stillshtë ende e pasigurt nëse biologjikët përmirësojnë funksionin vaskular në RA apo jo. Kishte një rritje në nivelin e kolesterolit total dhe HDLc dhe nuk kishte përmirësim të indeksit aterogjenik. <ref name="biologics cv effects/ cancer">{{Cite journal|vauthors=Damjanov N, Nurmohamed MT, Szekanecz Z|date=mars 2014|title=Biologics, cardiovascular effects and cancer|journal=BMC Medicine|volume=12|issue=1|pages=48|doi=10.1186/1741-7015-12-48|pmc=3984692|pmid=24642038}}</ref>

== Epidemiologjia ==
RA prek ndërmjet 0,5 dhe 1% të të rriturve në botën e zhvilluar me midis 5 dhe 50 për 100,000 njerëz që sapo zhvillojnë gjendjen çdo vit. <ref name="Lancet2016">{{Cite journal|vauthors=Smolen JS, Aletaha D, McInnes IB|date=tetor 2016|title=Rheumatoid arthritis|url=http://eprints.gla.ac.uk/131249/1/131249.pdf|journal=Lancet|volume=388|issue=10055|pages=2023–2038|doi=10.1016/S0140-6736(16)30173-8|pmid=27156434}}</ref> Në vitin 2010 rezultoi në rreth 49,000 vdekje në të gjithë botën. <ref name="Loz2012">{{Cite journal|vauthors=Lozano R, Naghavi M, Foreman K, Lim S, Shibuya K, Aboyans V, etal|date=dhjetor 2012|title=Global and regional mortality from 235 causes of death for 20 age groups in 1990 and 2010: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2010|url=https://zenodo.org/record/2557786|language=en|journal=Lancet|volume=380|issue=9859|pages=2095–128|doi=10.1016/S0140-6736(12)61728-0|pmid=23245604|hdl-access=free}}</ref>

Fillimi është i pazakontë nën moshën 15 vjeç dhe që nga ajo kohë incidenca rritet me moshën deri në moshën 80 vjeç. Gratë preken tre deri në pesë herë më shpesh sesa burrat. <ref name="McGraw Hill">{{Cite book|last=Shah|first=Ankur|title=Harrison's Principles of Internal Medicine|date=2012|publisher=McGraw Hill|isbn=978-0-07174889-6|edition=18th|location=United States|pages=2738}}</ref>

Mosha në të cilën sëmundja fillon më shpesh është në gratë midis 40 dhe 50 vjeç, dhe për burrat disi më vonë. <ref>{{Cite journal|vauthors=Alamanos Y, Voulgari PV, Drosos AA|date=dhjetor 2006|title=Incidence and prevalence of rheumatoid arthritis, based on the 1987 American College of Rheumatology criteria: a systematic review|journal=Seminars in Arthritis and Rheumatism|volume=36|issue=3|pages=182–8|doi=10.1016/j.semarthrit.2006.08.006|pmid=17045630}}</ref> RA është një sëmundje kronike, dhe megjithëse rrallë, mund të ndodhë një falje spontane, rrjedha natyrale është pothuajse pa ndryshim një nga simptomat e vazhdueshme, depilimi dhe dobësimi i intensitetit dhe një përkeqësim progresiv i strukturave të nyjeve që çojnë në deformime dhe paaftësi.

Ekziston një shoqatë midis periodontitit dhe artritit reumatoid (RA), hipoteza që çon në gjenerim të shtuar të antitrupave të lidhur me RA. Bakteret orale që pushtojnë gjakun gjithashtu mund të kontribuojnë në përgjigjet kronike inflamatore dhe gjenerimin e antitrupave. <ref>{{Cite journal|vauthors=Cheng Z, Meade J, Mankia K, Emery P, Devine DA|date=shkurt 2017|title=Periodontal disease and periodontal bacteria as triggers for rheumatoid arthritis|url=http://eprints.whiterose.ac.uk/119931/1/Cheng_et_al_PDRA%20review_final.pdf|journal=Best Practice & Research. Clinical Rheumatology|volume=31|issue=1|pages=19–30|doi=10.1016/j.berh.2017.08.001|pmid=29221594}}</ref>

== Historia ==
Gjurmët e para të njohura të artritit datojnë të paktën deri në 4500&nbsp;Para Krishtit Një tekst i datës 123&nbsp;Së pari AD përshkruan simptoma shumë të ngjashme me RA.  wasshtë vërejtur në mbetjet skeletore të amerikanëve vendas të gjetur në Tenesi. <ref>{{Cito web|last=Rothschild, Bruce M.|title=Tennessee Origins of Rheumatoid Arthritis|url=http://mcclungmuseum.utk.edu/research/renotes/rn-05txt.htm|archive-url=https://web.archive.org/web/20120202085715/http://mcclungmuseum.utk.edu/research/renotes/rn-05txt.htm|language=en|archive-date=2 shkurt 2012|access-date=3 mars 2011|publisher=Mcclungmuseum.utk.edu}}</ref> Në Evropë, sëmundja është jashtëzakonisht e rrallë para shekullit të 17-të. <ref>{{Cito web|date=prill 1999|title=Bones of contention|url=http://www.arc.org.uk/newsviews/arctdy/104/bones.htm|archive-url=https://web.archive.org/web/20030219095659/http://www.arc.org.uk/newsviews/arctdy/104/bones.htm|language=en|archive-date=19 shkurt 2003|access-date=5 shkurt 2013|website=Arthritis Research UK}}</ref> Përshkrimi i parë i njohur i RA në mjekësinë moderne ishte në 1800 nga mjeku francez Dr Augustin Jacob Landré-Beauvais (1772–1840) i cili ishte i vendosur në spitalin e famshëm Salpêtrière në Paris. <ref name="Landre1800">{{Cite book|title=La goutte asthénique primitive (doctoral thesis)|vauthors=Landré-Beauvais AJ|year=1800|location=Paris}} reproduced in {{Cite journal|vauthors=Landré-Beauvais AJ|date=mars 2001|title=The first description of rheumatoid arthritis. Unabridged text of the doctoral dissertation presented in 1800|journal=Joint, Bone, Spine|volume=68|issue=2|pages=130–43|doi=10.1016/S1297-319X(00)00247-5|pmid=11324929}}</ref> Vetë emri "artrit reumatoid" u krijua në 1859 nga reumatologu britanik Dr Alfred Baring Garrod . <ref>{{Cite book|last=Garrod AB|title=The Nature and Treatment of Gout and Rheumatic Gout|publisher=Walton and Maberly|year=1859|location=London}}</ref>

Arti i [[Peter Paul Rubens]] mund të përshkruajë efektet e RA. Në pikturat e tij të mëvonshme, duart e tij të paraqitura tregojnë, sipas mendimit të disa mjekëve, deformim në rritje në përputhje me simptomat e sëmundjes. <ref name="pmid7005475">{{Cite journal|vauthors=Appelboom T, de Boelpaepe C, Ehrlich GE, Famaey JP|date=shkurt 1981|title=Rubens and the question of antiquity of rheumatoid arthritis|journal=JAMA|volume=245|issue=5|pages=483–6|doi=10.1001/jama.245.5.483|pmid=7005475}}</ref> <ref>{{Cito web|last=Kelly, Janis|date=14 qershor 2005|title=Did RA travel from New World to Old? The Rubens connection|url=http://www.medscape.com/viewarticle/538251|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20131215072634/http://www.medscape.com/viewarticle/538251|archive-date=15 dhjetor 2013|access-date=3 mars 2011|publisher=Medscape}}</ref> Disa RA duket se janë përshkruar në pikturat e shekullit të 16-të. <ref>{{Cite journal|vauthors=Dequeker J, Rico H|date=korrik 1992|title=Rheumatoid arthritis-like deformities in an early 16th-century painting of the Flemish-Dutch school|journal=JAMA|volume=268|issue=2|pages=249–51|doi=10.1001/jama.268.2.249|pmid=1608144}}</ref> Sidoqoftë, në qarqet historike të artit është e njohur përgjithësisht se piktura e duarve në shekullin 16 dhe 17 ndoqi disa konventa të stilizuara, që shihen më qartë në lëvizjen Manneriste. Ishte konvencionale, për shembull, të tregohej dora e djathtë e mbështetur e Krishtit në atë që tani duket një sjellje e deformuar. Këto konventa keqinterpretohen lehtë si portretizime të sëmundjeve.

Trajtimet historike (megjithëse jo domosdoshmërisht të efektshme) për RA kanë përfshirë gjithashtu: pushim, akull, kompresim dhe ngritje, dietë me [[Molla|mollë]] , arrëmyshk, disa ushtrime të lehta çdo herë, [[Hithëra|hithra]], helm [[Bleta|bletësh]], rrathë [[bakri]] , dietë raven, nxjerrje dhëmbësh, [[agjërimi]], [[mjalti]], [[vitaminat]], [[insulina]], [[Magneti|magnetet]] dhe terapia elektrokonvulsive (ECT). <ref>{{Cite journal|vauthors=Hart FD|date=mars 1976|title=History of the treatment of rheumatoid arthritis|journal=British Medical Journal|volume=1|issue=6012|pages=763–5|doi=10.1136/bmj.1.6012.763|pmc=1639217|pmid=177148}}</ref>

=== Etimologjia ===
Artriti reumatoid rrjedh nga fjala greke ''ῥεύμα-rheuma (em.), Ῥεύματος-reumatos (gjin.)'' ("Rrjedha, rryma"). Prapashtesa - ''oid'' ("i ngjan") e jep përkthimin si ''inflamacion të kyçeve që i ngjan etheve reumatike'' . Rhuma që do të thotë shkarkim i holluar me ujë mund t'i referohet faktit që nyjet janë të fryrë ose që sëmundja mund të përkeqësohet nga moti i lagësht. <ref name="Paget2002">{{Cite book|last=Paget|first=Stephen A.|url=https://books.google.com/books?id=akacOyQrnKkC&pg=PA32|title=The Hospital for Special Surgery Rheumatoid Arthritis Handbook Everything You Need to Know|last2=Lockshin|first2=Michael D.|last3=Loebl|first3=Suzanne|date=2002|publisher=John Wiley & Sons|isbn=9780471223344|location=New York|pages=32|archive-url=https://web.archive.org/web/20170222110341/https://books.google.com/books?id=akacOyQrnKkC&pg=PA32|archive-date=2017-02-22|url-status=live}}</ref>

== Kërkime ==
Meta-analiza gjeti një lidhje midis sëmundjes periodontale dhe RA, por mekanizmi i kësaj shoqate mbetet i paqartë. <ref name="Tang2017">{{Cite journal|vauthors=Tang Q, Fu H, Qin B, Hu Z, Liu Y, Liang Y, Zhou L, Yang Z, Zhong R|date=2017-02-01|title=A Possible Link Between Rheumatoid Arthritis and Periodontitis: A Systematic Review and Meta-analysis|journal=The International Journal of Periodontics & Restorative Dentistry|volume=37|issue=1|pages=79–86|doi=10.11607/prd.2656|pmid=27977821|doi-access=free}}</ref> Dy specie bakteriale të shoqëruara me periodontit përfshihen si ndërmjetësues të citrullination të proteinave në mishrat e dhëmbëve të njerëzve me RA. <ref name="Lancet2016">{{Cite journal|vauthors=Smolen JS, Aletaha D, McInnes IB|date=tetor 2016|title=Rheumatoid arthritis|url=http://eprints.gla.ac.uk/131249/1/131249.pdf|journal=Lancet|volume=388|issue=10055|pages=2023–2038|doi=10.1016/S0140-6736(16)30173-8|pmid=27156434}}</ref>

Mungesa e vitaminës D është më e zakonshme tek njerëzit me artrit reumatoid sesa në popullatën e përgjithshme. <ref name="pmid23370372">{{Cite journal|vauthors=Gatenby P, Lucas R, Swaminathan A|date=mars 2013|title=Vitamin D deficiency and risk for rheumatic diseases: an update|journal=Current Opinion in Rheumatology|volume=25|issue=2|pages=184–91|doi=10.1097/BOR.0b013e32835cfc16|pmid=23370372}}</ref> <ref name="Wen2011">{{Cite journal|vauthors=Wen H, Baker JF|date=mars 2011|title=Vitamin D, immunoregulation, and rheumatoid arthritis|journal=Journal of Clinical Rheumatology|volume=17|issue=2|pages=102–7|doi=10.1097/RHU.0b013e31820edd18|pmid=21364350}}</ref> Sidoqoftë, nëse mungesa e vitaminës D është një shkak apo pasojë e sëmundjes mbetet e paqartë. <ref name="pmid21067953">{{Cite journal|vauthors=Guillot X, Semerano L, Saidenberg-Kermanac'h N, Falgarone G, Boissier MC|date=dhjetor 2010|title=Vitamin D and inflammation|journal=Joint, Bone, Spine|volume=77|issue=6|pages=552–7|doi=10.1016/j.jbspin.2010.09.018|pmid=21067953}}</ref> Një meta-analizë zbuloi se nivelet e vitaminës D janë të ulëta tek njerëzit me artrit reumatoid dhe se statusi i vitaminës D lidhet anasjelltas me prevalencën e artritit reumatoid, duke sugjeruar që mungesa e vitaminës D shoqërohet me ndjeshmëri ndaj artritit reumatoid. <ref>{{Cite journal|vauthors=Lee YH, Bae SC|year=2016|title=Vitamin D level in rheumatoid arthritis and its correlation with the disease activity: a meta-analysis|url=http://www.clinexprheumatol.org/article.asp?a=10111|url-status=live|journal=Clinical and Experimental Rheumatology|volume=34|issue=5|pages=827–833|pmid=27049238|archive-url=https://web.archive.org/web/20170405171050/http://www.clinexprheumatol.org/article.asp?a=10111|archive-date=2017-04-05}}</ref>

Sinoviocitet e ngjashme me fibroblastet kanë një rol të dukshëm në proceset patogjene të nyjeve reumatike dhe terapitë që synojnë këto qeliza po shfaqen si mjete terapeutike premtuese, duke rritur shpresën për aplikime në të ardhmen në artritin reumatoid. <ref name="nygaard">{{Cite journal|vauthors=Nygaard G, Firestein GS|date=qershor 2020|title=Restoring synovial homeostasis in rheumatoid arthritis by targeting fibroblast-like synoviocytes|journal=Nature Reviews. Rheumatology|volume=16|issue=6|pages=316–333|doi=10.1038/s41584-020-0413-5|pmc=7987137|pmid=32393826}}</ref>

== References ==

== Linqe te jashtme ==

[[Kategoria:Category:Artikujt e medicinës së Wikipedia gati për t'u përkthyer]]
[[Kategoria:Category:Artriti]]
[[Kategoria:Category:Reumatologji]]
[[Kategoria:Category:Sëmundja e nervave lidhëse]]
[[Kategoria:Category:Sëmundjet autoimune]]