ผลต่างระหว่างรุ่นของ "วิธีใช้:การอ่านตารางจำแนกพันธุ์"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม

ในบรรทัด

รุ่นแก้ไขปัจจุบันเมื่อ 02:49, 8 เมษายน 2556

ตารางจำแนกพันธุ์ หรือ taxobox (ย่อมาจาก taxonomy infobox) เป็นตารางที่สร้างขึ้นเพื่อจัดจำแนกสิ่งมีชีวิตว่าอยู่ในสายวิวัฒนาการใด สำหรับการอ่านตารางจำแนกพันธุ์นั้น ท่านสามารถทำความเข้าใจได้ไม่ยากนัก อาจจะมีปัญหาอยู่บ้างเล็กน้อยตรงที่ชั้นของวิวัฒนาการ หนังสือบางเล่มอาจเขียนไม่ตรงกับที่เขียนไว้ภายในวิกิพีเดียก็ได้ เช่น ส่วน (พืช) หนังสือบางเล่มเขียนเป็น ดิวิชัน ก็ได้

สำหรับคำอธิบายเกี่ยวกับการใส่ตารางจำแนกพันธุ์ลงในบทความ และการปรับแก้ตารางจำแนกพันธุ์ ขอให้ท่านดูเพิ่มที่ วิกิพีเดีย:การใช้ตารางจำแนกพันธุ์ สำหรับคำอธิบายการอ่านตารางจำแนกพันธุ์ มีดังนี้ (ดูภาพขวาประกอบหมายเลขที่ให้ไว้)

สีกล่องข้อความ เป็นสีที่แบ่งแยกสิ่งมีชีวิตต่างๆ ตามโดเมน และ อาณาจักร โดยจำแนกสีดังนี้
- ยูแคริโอต (Eukaryota)
  
  อะมีโบซัว (Amoebozoa)
  
  สัตว์ (Animalia)
  
  ไรซาเรีย (Rhizaria)
  
  โพรทิสต์ (Protista)
  
  เอ็กซ์คาวาตา (Excavata)
  
  พืช (Plantae)
  
  โครมาลวีโอลาตา (Chromalveolata)
  
  เห็ดรา (Fungi)
- อาร์เคีย (Archaea)
  
  อาร์คีแบคทีเรีย (Archaebacteria) (มอเนอรา)
- แบคทีเรีย (Bacteria)
  
  ยูแบคทีเรีย (Eubacteria) (มอเนอรา)
- ไวรัส (Virus)
- โดเมนอื่นๆ อาณาจักรอื่นๆ หรือไม่มีการระบุ
ชื่อสามัญไทย ชื่อสามัญอังกฤษ ชื่อวิทยาศาสตร์ เป็นชื่อที่เราใช้เรียกขานสิ่งมีชีวิตกันทั่ว ๆ ไป จะใส่ลงตรงนี้ แต่ถ้าสิ่งมีชีวิตชนิดนั้น ๆ ไม่มีชื่อสามัญที่เป็นที่ยอมรับ ผู้เขียนบทความก็สามารถใช้ชื่อวิทยาศาสตร์แทนได้
ภาพของสิ่งมีชีวิต อาจเป็นภาพถ่าย หรือภาพวาด เพื่อบ่งบอกลักษณะทางกายภาพ
คำบรรยาย อาจจะอธิบายรายละเอียดภาพ แหล่งที่มา ชื่อผู้ถ่าย หรืออื่นๆ
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ แสดงการจัดสายวิวัฒนาการของสิ่งมีชีวิต ซึ่งจะสัมพันธ์กับลักษณะของสิ่งมีชีวิตนั้น ๆ ซึ่งประกอบด้วยชื่อชั้นการจำแนกต่างๆเช่น โดเมน อาณาจักร ไฟลัม ส่วน ชั้น ตระกูล วงศ์ สกุล สปีชีส์(ชนิด) ชนิดย่อย พันธุ์ เป็นต้น
ข้อมูลทั่วไป
- ชื่อทวินาม หรือ ชื่อไตรนาม (หรือชื่อวิทยาศาสตร์) คือชื่อที่ให้แก่สิ่งมีชีวิตแต่ละสปีชีส์ เพื่อให้เข้าใจได้โดยทั่วกัน ถ้ามีสองส่วนเรียกชื่อทวินาม และถ้ามีสามส่วนก็เรียกชื่อไตรนาม และชื่อย่อนักวิทยาศาสตร์ เป็นชื่อย่อของนักวิทยาศาสตร์ผู้ตีพิมพ์ชื่อวิทยาศาสตร์นั้นเป็นครั้งแรก มักใส่ไว้ท้ายชื่อวิทยาศาสตร์ เมื่อกล่าวถึงเป็นครั้งแรกในงานตีพิมพ์ต่าง ๆ โดยมีกฎเกณฑ์บางประการดังนี้
  - ใส่ชื่อสกุลเต็ม เมื่อใช้กับสัตว์ (มักใส่ปีที่ตีพิมพ์ด้วย) เช่น Panthera leo Linnaeus, 1758 ซึ่งเป็นชื่อของสิงโต
  - ใส่ชื่อสกุลย่อ เมื่อใช้กับพืช และเห็ดรา เช่น Cocos nucifera L. ซึ่งเป็นชื่อของมะพร้าว
- สถานะการอนุรักษ์ จะแสดงไว้เฉพาะสิ่งมีชีวิตบางสปีชีส์ โดยเฉพาะในอาณาจักรสัตว์ ที่มีสถานการณ์การดำรงเผ่าพันธุ์ใกล้สูญพันธุ์ (โดยส่วนมากในวิกิพีเดียไทยจะไม่เขียนไว้)
การกระจายและถิ่นอาศัย บางสปีชีส์ ซึ่งมีข้อมูลสำรวจเรื่องถิ่นที่อยู่ จะมีการทำแผนที่แสดงเขตถิ่นที่อยู่กำกับ
นอกเหนือจากนี้ อาจมีข้อมูลอื่น ๆ เช่นชื่อพ้อง (synonym) ฯลฯ

ดูเพิ่ม

@@ บรรทัด 1: / บรรทัด 1: @@
-[[ภาพ:Taxobox_new.png|ตัวอย่างตารางจำแนกพันธุ์|right|350px]]
+<div style="float:right;width:350px;background:#f8fcff;">[[ภาพ:Taxobox_new.png|ตัวอย่างตารางจำแนกพันธุ์|right]]</div>
 '''ตารางจำแนกพันธุ์''' หรือ '''taxobox''' (ย่อมาจาก '''taxonomy infobox''') เป็นตารางที่สร้างขึ้นเพื่อจัดจำแนก[[สิ่งมีชีวิต]]ว่าอยู่ในสายวิวัฒนาการใด สำหรับการอ่านตารางจำแนกพันธุ์นั้น ท่านสามารถทำความเข้าใจได้ไม่ยากนัก อาจจะมีปัญหาอยู่บ้างเล็กน้อยตรงที่ชั้นของ[[วิวัฒนาการ]] หนังสือบางเล่มอาจเขียนไม่ตรงกับที่เขียนไว้ภายในวิกิพีเดียก็ได้ เช่น <u>ส่วน (พืช) หนังสือบางเล่มเขียนเป็น [[ส่วน (ชีววิทยา)|ดิวิชัน]]</u> ก็ได้
-สำหรับคำอธิบายเกี่ยวกับการใส่ตารางจำแนกพันธุ์ลงในบทความ และการปรับแก้ตารางจำแนกพันธุ์ ขอให้ท่านดูเพิ่มที่ [[วิกิพีเดีย:การใช้ตารางจำแนกพันธุ์]] และ [[วิกิพีเดีย:การใช้ตารางจำแนกพันธุ์แบบหลายส่วน]] สำหรับคำอธิบายการอ่านตารางจำแนกพันธุ์ มีดังนี้ (ดูภาพขวาประกอบหมายเลขที่ให้ไว้)
+สำหรับคำอธิบายเกี่ยวกับการใส่ตารางจำแนกพันธุ์ลงในบทความ และการปรับแก้ตารางจำแนกพันธุ์ ขอให้ท่านดูเพิ่มที่ [[วิกิพีเดีย:การใช้ตารางจำแนกพันธุ์]] สำหรับคำอธิบายการอ่านตารางจำแนกพันธุ์ มีดังนี้ (ดูภาพขวาประกอบหมายเลขที่ให้ไว้)
-#  '''ชื่อสามัญ''' เป็นชื่อที่เราใช้เรียกขานสิ่งมีชีวิตกันทั่ว ๆ ไป จะใส่ลงตรงนี้ แต่ถ้าสิ่งมีชีวิตชนิดนั้น ๆ ไม่มีชื่อสามัญที่เป็นที่ยอมรับ ผู้เขียนบทความก็สามารถใช้ชื่อวิทยาศาสตร์แทนได้
-# '''ภาพของสิ่งมีชีวิต''' และคำบรรยาย เพื่อให้ท่านได้ทราบถึงลักษณะทางกายภาพของสิ่งมีชีวิตชนิดนั้น ๆ
-# '''สถานะการอนุรักษ์''' จะแสดงไว้ใต้ชื่อสามัญเฉพาะสิ่งมีชีวิตบางสปีชีส์ โดยเฉพาะใน[[อาณาจักรสัตว์]] ที่มีสถานการณ์การดำรงเผ่าพันธุ์ใกล้สูญพันธุ์ (โดยส่วนมากในวิกิพีเดียไทยจะไม่เขียนไว้)
-#'''การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์''' แสดงการจัดสายวิวัฒนาการของสิ่งมีชีวิต ซึ่งจะสัมพันธ์กับลักษณะของสิ่งมีชีวิตนั้น ๆ  ซึ่งประกอบด้วยชื่อชั้นการจำแนกดังนี้
-#*'''โดเมน'''(หรือ'''เขต''')-แสดงกลุ่มใหญ่ของสิ่งมีชีวิต (บทความส่วนใหญ่มักไม่แสดงไว้)
-#*'''อาณาจักร'''-แสดงกลุ่มใหญ่ระดับรอง ซึ่งสามารถแยกชัดว่าสิ่งมีชีวิตในกลุ่มเหล่านั้นมีลักษณะแยกชัดกันอย่างไร เช่น สิ่งมีชีวิตในอาณาจักรพืชสามารถสังเคราะห์ด้วยแสงได้ สิ่งมีชีวิตในอาณาจักรสัตว์ไม่สามารถสร้างอาหารเองได้ เป็นต้น
-#*'''ไฟลัม''' หรือ'''ส่วน'''(หรือ'''ดิวิชัน''')-แสดงชนิดของสิ่งมีชีวิตหลัก ๆ ตามสายวิวัฒนาการ <u>สำหรับคำว่า ส่วน หรือดิวิชัน ใช้กับอาณาจักรพืชและฟังไจ </u>
-#*'''ชั้น''' (หรือ'''คลาส''') แสดงลักษณะย่อยรองลงมาจากไฟลัม เช่น สัตว์ชนิดหนึ่งอยู่ในคลาสแมมมาเลีย (mammalia) แสดงว่าสัตว์ชนิดนั้นเลี้ยงลูกด้วยนม หรือพืชชนิดหนึ่งอยู่ในคลาสลิลิออปซิดา (lliopsida) ก็แสดงว่าพืชชนิดนั้นเป็นพืชใบเลี้ยงเดี่ยว เป็นต้น
-#*'''ตระกูล''' (หรือ'''อันดับ''')-ลักษณะรองลงมาจากคลาส
-#*'''วงศ์'''-รองลงมาจากอันดับ
-#*'''สกุล'''-รองลงมาจากวงศ์
-#*'''สปีชีส์'''-ขยายความลักษณะสิ่งมีชีวิตนั้น ๆ นอกจากนี้ บางครั้งอาจจะมี "สกุลย่อย" (ซับจีนัส-subgenus), สกุลใหญ่" (ซูเปอร์จีนัส-supergenus) ฯลฯ การที่เติมคำว่า -ย่อย (sub-) หรือ -ใหญ่ (super-) ไว้กับชื่อชั้นการจำแนก ก็เพื่อระบุชื่อการจำแนกที่สูงหรือต่ำกว่าชื่อชั้นการจำแนกนั้น ๆ แต่ไม่เลยชั้นการจำแนกที่อยู่ถัดกัน <u>ตัวอย่างเช่น สกุลใหญ่ จะอยู่เหนือกว่าสกุล แต่ต่ำกว่าวงศ์ เป็นต้น</u>
-#'''ชื่อทวินาม''' หรือ '''ชื่อไตรนาม''' (หรือ'''ชื่อวิทยาศาสตร์''') คือชื่อที่ให้แก่สิ่งมีชีวิตแต่ละสปีชีส์ เพื่อให้เข้าใจได้โดยทั่วกัน ถ้ามีสองส่วนเรียกชื่อทวินาม และถ้ามีสามส่วนก็เรียกชื่อไตรนาม  และ'''ชื่อย่อนักวิทยาศาสตร์''' เป็นชื่อย่อของนักวิทยาศาสตร์ผู้ตีพิมพ์ชื่อวิทยาศาสตร์นั้นเป็นครั้งแรก มักใส่ไว้ท้ายชื่อวิทยาศาสตร์ เมื่อกล่าวถึงเป็นครั้งแรกในงานตีพิมพ์ต่าง ๆ โดยมีกฎเกณฑ์บางประการดังนี้
-* ใส่ชื่อสกุลเต็ม เมื่อใช้กับสัตว์ (มักใส่ปีที่ตีพิมพ์ด้วย) เช่น ''Panthera leo'' [[คาโรลัส ลินเนียส|Linnaeus]], [[พ.ศ. 2301|1758]] ซึ่งเป็นชื่อของ[[สิงโต]]
-* ใส่ชื่อสกุลย่อ เมื่อใช้กับพืช และ[[อาณาจักรฟังไจ|เห็ดรา]] เช่น ''Cocos nucifera'' [[คาโรลัส ลินเนียส|L.]] ซึ่งเป็นชื่อของ[[มะพร้าว]]
+# '''สีกล่องข้อความ''' เป็นสีที่แบ่งแยกสิ่งมีชีวิตต่างๆ ตามโดเมน และ อาณาจักร โดยจำแนกสีดังนี้
-นอกเหนือจากนี้ อาจมีข้อมูลอื่น ๆ เช่นแผนที่แสดงถิ่นที่อยู่ และชื่อพ้อง (synonym) ฯลฯ
+#*<div width="50%" style="background:#9A7B3D; padding:2; border:2px solid #9A7B3D; color:white;">'''{{WL|ยูแคริโอต}} ({{WL|Eukaryota}})'''</div>
-สำหรับสีที่อยู่บนตารางจำแนกพันธุ์ แสดงถึงอาณาจักรหรือโดเมน ที่ได้จัดจำแนกสิ่งมีชีวิตให้อยู่ แต่ส่วนมากจะยึดที่อาณาจักรมากกว่า ดังตาราง
+#*:<div width="50%" style="background:#CF7047; padding:2; color:white;">'''{{WL|อะมีโบซัว}} ({{WL|Amoebozoa}})'''</div>
-{| class="wikitable"
+#*:<div width="50%" style="background:#F86049; padding:2; color:white;">'''{{WL|สัตว์}} ({{WL|Animalia}})'''</div>
-|-
+#*:<div width="50%" style="background:#F48939; padding:2; color:white;">'''{{WL|ไรซาเรีย}} ({{WL|Rhizaria}})'''</div>
-! อาณาจักร||สี||รหัสสีในวิกิพีเดีย
+#*:<div width="50%" style="background:#E8B311; padding:2; color:white;">'''{{WL|โพรทิสต์}} ({{WL|Protista}})'''</div>
-|-
+#*:<div width="50%" style="background:#C6BD11; padding:2; color:white;">'''{{WL|เอ็กซ์คาวาตา}} ({{WL|Excavata}})'''</div>
-! style="background:pink" | [[อาณาจักรสัตว์]] ||[[สีชมพู|ชมพู]]|| pink
+#*:<div width="50%" style="background:#6FCE10; padding:2; color:white;">'''{{WL|พืช}} ({{WL|Plantae}})'''</div>
-|-
+#*:<div width="50%" style="background:#009999; padding:2; color:white;">'''{{WL|โครมาลวีโอลาตา}} ({{WL|Chromalveolata}})'''</div>
-! style="background:lightgreen" | [[อาณาจักรพืช]] ||[[สีเขียว|เขียวอ่อน]]|| lightgreen
+#*:<div width="50%" style="background:#1D69B6; padding:2; color:white;">'''{{WL|เห็ดรา}} ({{WL|Fungi}})'''</div>
-|-
+#*<div width="50%" style="background:#606380; padding:2; border:2px solid #606380; color:white;">'''{{WL|อาร์เคีย}}  ({{WL|Archaea}}) '''</div>
-! style="background:lightblue" | [[อาณาจักรฟังไจ]] ||[[สีฟ้า|ฟ้า]]|| lightblue
+#*:<div width="50%" style="background:#606380; padding:2;color:white;">'''{{WL|อาร์คีแบคทีเรีย}} ({{WL|Archaebacteria}}) ({{WL|มอเนอรา}})'''</div>
-|-
+#*<div width="50%" style="background:#A898B6; padding:2; border:2px solid #A898B6; color:white;">'''{{WL|แบคทีเรีย}} ({{WL|Bacteria}}) '''</div>
-! style="background:khaki" | [[อาณาจักรโพรทิสตา]] ||[[สีกากี|กากี]]|| khaki
+#*:<div width="50%" style="background:#A898B6; padding:2;color:white;">'''{{WL|ยูแบคทีเรีย}} ({{WL|Eubacteria}}) ({{WL|มอเนอรา}})'''</div>
-|-
+#*<div width="50%" style="background:#C974BC; padding:2; border:2px solid #C974BC; color:white;">'''{{WL|ไวรัส}} ({{WL|Virus}})'''</div>
-|}
+#*<div width="50%" style="background:#666666; padding:2; border:2px solid #ff9900; color:white;">'''โดเมนอื่นๆ อาณาจักรอื่นๆ หรือไม่มีการระบุ'''</div>
+# '''ชื่อสามัญไทย ชื่อสามัญอังกฤษ ชื่อวิทยาศาสตร์''' เป็นชื่อที่เราใช้เรียกขานสิ่งมีชีวิตกันทั่ว ๆ ไป จะใส่ลงตรงนี้ แต่ถ้าสิ่งมีชีวิตชนิดนั้น ๆ ไม่มีชื่อสามัญที่เป็นที่ยอมรับ ผู้เขียนบทความก็สามารถใช้ชื่อวิทยาศาสตร์แทนได้
+# '''ภาพของสิ่งมีชีวิต''' อาจเป็นภาพถ่าย หรือภาพวาด เพื่อบ่งบอกลักษณะทางกายภาพ
+# '''คำบรรยาย''' อาจจะอธิบายรายละเอียดภาพ แหล่งที่มา ชื่อผู้ถ่าย หรืออื่นๆ
+#'''[[การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์]]''' แสดงการจัดสายวิวัฒนาการของสิ่งมีชีวิต ซึ่งจะสัมพันธ์กับลักษณะของสิ่งมีชีวิตนั้น ๆ  ซึ่งประกอบด้วยชื่อชั้นการจำแนกต่างๆเช่น โดเมน อาณาจักร ไฟลัม ส่วน ชั้น ตระกูล วงศ์ สกุล สปีชีส์(ชนิด) ชนิดย่อย พันธุ์ เป็นต้น
+# '''ข้อมูลทั่วไป'''
+#* '''ชื่อทวินาม''' หรือ '''ชื่อไตรนาม''' (หรือ'''ชื่อวิทยาศาสตร์''') คือชื่อที่ให้แก่สิ่งมีชีวิตแต่ละสปีชีส์ เพื่อให้เข้าใจได้โดยทั่วกัน ถ้ามีสองส่วนเรียกชื่อทวินาม และถ้ามีสามส่วนก็เรียกชื่อไตรนาม  และ'''ชื่อย่อนักวิทยาศาสตร์''' เป็นชื่อย่อของนักวิทยาศาสตร์ผู้ตีพิมพ์ชื่อวิทยาศาสตร์นั้นเป็นครั้งแรก มักใส่ไว้ท้ายชื่อวิทยาศาสตร์ เมื่อกล่าวถึงเป็นครั้งแรกในงานตีพิมพ์ต่าง ๆ โดยมีกฎเกณฑ์บางประการดังนี้
+#** ใส่ชื่อสกุลเต็ม เมื่อใช้กับสัตว์ (มักใส่ปีที่ตีพิมพ์ด้วย) เช่น ''Panthera leo'' [[คาโรลัส ลินเนียส|Linnaeus]], [[พ.ศ. 2301|1758]] ซึ่งเป็นชื่อของ[[สิงโต]]
+#** ใส่ชื่อสกุลย่อ เมื่อใช้กับพืช และ[[อาณาจักรฟังไจ|เห็ดรา]] เช่น ''Cocos nucifera'' [[คาโรลัส ลินเนียส|L.]] ซึ่งเป็นชื่อของ[[มะพร้าว]]
+#* '''สถานะการอนุรักษ์''' จะแสดงไว้เฉพาะสิ่งมีชีวิตบางสปีชีส์ โดยเฉพาะใน[[อาณาจักรสัตว์]] ที่มีสถานการณ์การดำรงเผ่าพันธุ์ใกล้สูญพันธุ์ (โดยส่วนมากในวิกิพีเดียไทยจะไม่เขียนไว้)
+# '''การกระจายและถิ่นอาศัย''' บางสปีชีส์ ซึ่งมีข้อมูลสำรวจเรื่องถิ่นที่อยู่ จะมีการทำแผนที่แสดงเขตถิ่นที่อยู่กำกับ
+# นอกเหนือจากนี้ อาจมีข้อมูลอื่น ๆ เช่นชื่อพ้อง (synonym) ฯลฯ
-{| class="wikitable"
-|-
-! [[เขต (ชีววิทยา)|โดเมน]]||สี||รหัสสีในวิกิพีเดีย
-|-
-! style="background:#e0d0b0" | [[ยูแคริโอต|โดเมนยูคาเรีย]] ||[[สีน้ำตาล|น้ำตาลอ่อน]]|| #e0d0b0
-|-
-! style="background:lightgrey" | [[แบคทีเรีย|โดเมนแบคทีเรีย]] ||[[สีเทา|เทาอ่อน]]|| lightgr'''e'''y
-|-
-! style="background:darkgray" | [[อาร์เคีย|โดเมนอาร์เคีย]] ||[[สีเทา|เทาเข้ม]]|| darkgr'''a'''y
-|-
-|}
-{| class="wikitable"
-|-
-! ชนิด||สี||รหัสสีในวิกิพีเดีย
-|-
-! style="background:violet" | [[ไวรัส]]||[[สีม่วง|ม่วง]] || violet
-|-
-|}
 == ดูเพิ่ม ==
-# [[วิกิพีเดีย:การใช้ตารางจำแนกพันธุ์]]
+* [[การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์]]
-# [[วิกิพีเดีย:การใช้ตารางจำแนกพันธุ์แบบหลายส่วน]]
+* [[วิกิพีเดีย:การใช้ตารางจำแนกพันธุ์]]
 [[หมวดหมู่:วิธีใช้วิกิพีเดีย|กวิกิพีเดีย:การอ่านตารางจำแนกพันธุ์]]
-[[ca:Viquipèdia:Com entendre les taules taxonòmiques]]
-[[en:Wikipedia:How to read a taxobox]]
-[[es:Wikiproyecto:Taxonomía/Cómo leer una taxobox]]
-[[ko:위키백과:생물 분류 읽는 법]]
-[[nn:Wikipedia:Taksoboks]]
-[[pt:Wikipedia:Como ler uma caixa taxonómica]]
-[[ro:Wikipedia:Cum se citeşte un taxobox]]
-[[ru:Википедия:Как читать карточку организма]]
-[[zh:Wikipedia:如何讀生物分類框]]