Affetme sayfasının kaynağını görüntüle

[[Dosya:Marco aurelio e barbaros - museus capitolinos.jpg|küçükresim|[[Roma İmparatoru|İmparator]] [[Marcus Aurelius]] kabilelere karşı kazandığı başarıdan sonra yenilenleri affederek [[merhamet]] gösterdiğini resmeden [[rölyef]] (Roma'da [[Capitoline Müzesi]])]]
[[Psikoloji]]k anlamda '''"affetme"''' diğer adıyla '''"bağışlama"''' veya bir kişi tarafından '''affedilme'''/ '''bağışlanma'''; başlangıçta mağdur edildiğini veya haksızlığa uğradığını düşünen bir kişinin, belirli bir suçluya ilişkin duygu ve tutumlarında bir değişikliğe gittiği ve kızgınlık ve intikam arzusu (ne kadar haklı olursa olsun) gibi olumsuz duygular<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Grief is a journey|soyadı=Doka|ad=Kenneth|yayıncı=Atria Books|yıl=2017|isbn=978-1476771519|sayfalar=14-16}}</ref>
<ref>{{Web kaynağı|url=http://hieronymi.bol.ucla.edu/Publications_files/Hieronymi%20Articulating%20Forgiveness%20pre-print.pdf|başlık=Articulating an Uncomprimising Forgiveness|soyadı=Hieronymi|ad=Pamela|tarih=May 2001|sayfalar=1-2|erişimtarihi=18 Ocak 2020|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210224195757/http://hieronymi.bol.ucla.edu/Publications_files/Hieronymi%20Articulating%20Forgiveness%20pre-print.pdf|arşivtarihi=24 Şubat 2021|ölüurl=hayır}}</ref>
<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Exploring Forgiveness|soyadı=North|ad=Joanna|yayıncı=University of Wisconsin|yıl=1998|isbn=0299157741|sayfalar=20-21}}</ref>  da dahil olmak üzere suçun etkisinin üstesinden geldiği kasıtlı ve gönüllü bir süreçtir. Teorisyenlerin inançları affetmenin aynı zamanda olumsuz duyguların olumlu tutumlarla değiştirilmesini sağladığı (yani suçluyu tolere etme yeteneğinin artması)<ref name="apa">{{Web kaynağı |yıl= 2006 |arşivurl= https://web.archive.org/web/20110626153005/http://www.apa.org/international/resources/forgiveness.pdf |arşivtarihi=26 Haziran 2011| url = http://www.apa.org/international/resources/forgiveness.pdf |başlık= American Psychological Association. ''Forgiveness: A Sampling of Research Results.'' |ölüurl=evet|sayfalar=5-8|erişimtarihi=7 Şubat 2009}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://greatergood.berkeley.edu/topic/forgiveness/definition|başlık=What Is Forgiveness?|arşivurl=https://web.archive.org/web/20131114221002/http://greatergood.berkeley.edu/topic/forgiveness/definition |arşivtarihi=14 Kasım 2013|yayıncı=The Greater Good Science Center|yer=University of California, Berkeley}}</ref><ref name ="Field">{{Akademik dergi kaynağı|soyadı1=Field|ad1=Courtney|soyadı2=Zander|ad2=Jaimie|soyadı3=Hall|ad3=Guy|başlık='Forgiveness is a present to yourself as well': An intrapersonal model of forgiveness in victims of violent crime|dergi=International Review of Victimology|dil=İngilizce|tarih= September 2013|cilt=19|sayı=3|sayfalar=235-247|doi=10.1177/0269758013492752|s2cid=145625500|issn=0269-7580}}</ref> veya suçluyla uzlaşmayı gerektirdiği yönünde farklılık göstermektedir.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|ad=Nathaniel|soyadı=Wade|başlık=Forgive and be free|dergi=Psyche|tarih=14 Ağustos 2020}}</ref> Bazı yasal bağlamlarda, affetme, birisini [[borç]], [[kredi]], yükümlülük veya diğer taleplerden kurtarmak için kullanılan eşanlamlısı ''"[[ibra]]"'' olan bir terimdir.<ref>{{Web kaynağı|url=http://stats.oecd.org/glossary/detail.asp?ID=555|ölüurl=evet|başlık=Debt Forgiveness|arşivurl=https://web.archive.org/web/20131031215222/http://stats.oecd.org/glossary/detail.asp?ID=555 |arşivtarihi=31 Ekim 2013|website=OECD, Glossary of Statistical Terms|yıl=2001}}</ref>
<ref>{{Web kaynağı|url=http://studentaid.ed.gov/repay-loans/forgiveness-cancellation/charts/public-service|ölüurl=evet|başlık=Loan Forgiveness|arşivurl=https://web.archive.org/web/20131113023609/http://studentaid.ed.gov/repay-loans/forgiveness-cancellation/charts/public-service |arşivtarihi=13 Kasım 2013|website= Glossary, U.S. Department of Education}}</ref> Ancak buradaki "affetme" ve "bağışlama" kavramları basitçe bir cezanın silinmesi anlamına gelen ''[[af]]'' ile veyahut bir malın bir hakkın bir kişiye/kişilere karşılıksız veya şartlı ama bedelsiz şekilde devrini içeren bir hukuki sözleşme olan ''[[bağışlama sözleşmesi]]'' ile karıştırılmamalıdır.

Psikolojik düzeyde bağışlama/affetme; belirli "hayırseverlik", bir çıkar ilişkisi nedeniyle, bir eylem zararlı olarak görülmesine rağmen kerhen "bağışlanması" veya  görmezden gelinmesi anlamında basit bir ''"göz yummadan"/"mazur görmekten"'' veya yalnızca suçluyu bir eylemin sorumluluğundan kurtarmak olan ''[[af]]fetmekten'' veya bir kişinin bilincinden bir suçla ya da suç işleyenle ile ilgili anısını çıkarmaya çalışması anlamına gelen ''[[unutma]]ktan'' farklıdır. Bazı düşünce ekollerinde, kişinin bir başkasıyla olan ilişkisinin kendi yarısını dönüştürmek için kişisel ve "gönüllü" bir çabayı içerir, öyle ki kişi barışa ve ideal olarak psikolog [[Carl Rogers]]'ın diğerine karşı "[[koşulsuz olumlu saygı]]" olarak adlandırdığı şeye geri döner.<ref name="apa" /><ref name=CCT-rogers>{{kitap kaynağı|soyadı1=Rogers|ad1=Carl|başlık=Client-Centered Therapy|yıl=1956|yayıncı=Houghton-Mifflin|yer=Boston|seri=3}}</ref>  Bağışlama, geçmişteki bir yanlışı örtebilir ve onu şimdiki zamandan kaldırabilir.<ref>{{dergi kaynağı |ad=P. |soyadı=Hieronymi |başlık=Articulating an uncompromising forgiveness |dergi=Philosophy and Phenomenological Research |yıl=2001 |cilt=62 |sayı=3 |sayfalar=529-555|doi=10.1111/j.1933-1592.2001.tb00073.x |s2cid=171007732 |url=https://escholarship.org/uc/item/0cm3336m |erişim-tarihi=13 Ekim 2023 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20200607020500/https://escholarship.org/uc/item/0cm3336m |arşivtarihi=7 Haziran 2020 |ölüurl=hayır }}</ref>

Psikolojik bir kavram ve bir erdem olarak affetmenin faydaları [[din]]i düşünce, [[felsefe]], [[sosyal bilimler]] ve [[tıp]]ta araştırılmıştır. Bağışlama basitçe bağışlayan kişi açısından ele alınabilir,<ref>{{kitap kaynağı|soyadı1=Graham|ad1=Michael C.|başlık=Facts of Life: ten issues of contentment|yıl=2014|yayıncı=Outskirts Press|sayfa=268|isbn=978-1-4787-2259-5}}</ref> ki bu kişinin kendisini bağışlamasını da içerebilir. Bu [muğlak] affedilen kişi açısından olabileceği gibi, affeden ve affedilen arasındaki ilişki açısından da olabilir. Çoğu bağlamda, bağışlama herhangi bir onarıcı adalet beklentisi olmaksızın ve suçlunun herhangi bir yanıtı olmaksızın yapılır (örneğin, iletişim kurulamayan veya ölmüş bir kişi bağışlanabilir). Pratik anlamda, haksızlığa uğrayan kişinin kendisini affedebileceğine  inanması için failin [[wikt:özür|özür (apology)]] gibi bir tür kabul sunması veya açıkça af dilemesi gerekebilir.<ref name="apa" />

Bağışlamanın sosyal ve siyasi boyutları, "bağışlamanın" tamamen özel ve dini alanını içerir.{{kb}} "Bağışlama" kavramı genellikle siyasi alanda olağandışı kabul edilir. Ancak [[Hannah Arendt]], "bağışlama yetisinin" kamusal meselelerde yeri olduğunu düşünmektedir. Arendt affetmenin, telafisi mümkün olmayan bir durum karşısında kaynakları hem bireysel hem de kolektif olarak özgürleştirebileceğine, insanları sadece orijinal yanlışa tepki göstermeyecek şekilde hareket etmekte serbest bırakabileceğine inanmaktadır: "Affetmek, sadece yeniden harekete geçmeyen, yeni ve beklenmedik bir şekilde harekete geçen, onu kışkırtan eylem tarafından koşullandırılmayan ve bu nedenle hem affeden hem de affedilen kişiyi sonuçlarından kurtaran tek tepkidir."<ref>{{kitap kaynağı|ad=Hannah|soyadı=Arendt|kısım=Irreversibility and the Power to Forgive|başlık=The Human Condition|url=https://archive.org/details/humancondition000aren|yıl=1958}}</ref>

[[Sosyolog]] [[Benoit Guillou]], 1994 soykırımının ardından affetme söylem ve uygulamalarını incelemek üzere Ruanda'da yürüttüğü bir çalışmada, "affetme" terimiyle ilişkilendirilen çok çeşitli anlamların ve bunun altında yatan siyasi doğanın altını çizmiştir. Çalışmanın bulgularında yazar, hem çok yönlü uygulamalarının hem de affetmenin sosyal bağların yeniden kurulmasına katkıda bulunabileceği koşulların daha net bir şekilde anlaşılmasını kolaylaştırmak için affetmenin dört temel yönünü ortaya koymuştur.<ref name="BenoitGuillou">{{web kaynağı|yıl=2014 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20161105223352/https://blogbenoitguillou.net/ |url=https://blogbenoitguillou.net/ |arşivtarihi=5 Kasım 2016|başlık=Le pardon est-il durable? Une enquête au Rwanda|ad=Benoît|soyadı=Guillou|yer=Paris|ölüurl=evet}}</ref>

Dünya dinlerinin çoğunda affetmeye ilişkin öğretiler yer alır ve bunların birçoğu çeşitli modern affetme gelenekleri ve uygulamaları için bir temel oluşturur. Bazı dini [[doktrin]]ler veya [[felsefe]]ler, insanların kusurları için ilahi bağışlanma bulmaları gerektiğini vurgularken diğerleri insanların birbirlerini affetmeleri gerektiğine daha fazla vurgu yapar; ancak diğerleri insani ve ilahi bağışlama arasında çok az ayrım yapar veya hiç ayrım yapmaz.

Bağışlama farklı insanlar ve kültürler tarafından birçok şekilde yorumlanır. Bu, ilişki odaklı iletişimde önemlidir. Tüm taraflar bağışlama konusunda ortak bir görüşü paylaştığında, ilişki sürdürülebilir. "Bağışlamanın öncüllerini anlamak, bağışlamanın fizyolojisini araştırmak ve insanları daha bağışlayıcı olmaları için eğitmek, bu terim için ortak bir anlayışa sahip olduğumuz sonucuna ulaşmamızı sağlar."<ref>{{Dergi kaynağı|soyadı1=Lawler-Row|ad1=Kathleen A.|soyadı2=Scott|ad2=Cynthia A.|soyadı3=Raines|ad3=Rachel L.|soyadı4=Edlis-Matityahou|ad4=Meirav|soyadı5=Moore|ad5=Erin W.|tarih=1 Haziran 2007|başlık=The Varieties of Forgiveness Experience: Working toward a Comprehensive Definition of Forgiveness|url=https://archive.org/details/sim_journal-of-religion-and-health_2007-06_46_2/page/233|dergi=Journal of Religion and Health|cilt=46|sayı=2|sayfalar=233-248|doi=10.1007/s10943-006-9077-y|s2cid=33474665|issn=1573-6571}}</ref>

==Araştırmalar==
2006 yılı itibarıyla, araştırma literatüründe affetmenin psikolojik tanımı konusunda bir fikir birliği bulunmamaktadır. Bununla birlikte, affetmenin bir süreç olduğu konusunda fikir birliği vardır ve radikal davranışçı perspektiften bir model de dahil olmak üzere, affetme sürecini tanımlayan bir dizi model yayınlanmıştır.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|soyadı1=Cordova|ad1=J.|soyadı2=Cautilli|ad2=J.|soyadı3=Simon|ad3=C.|soyadı4=Axelrod-Sabtig|ad4=R|yıl=2006|başlık=Behavior Analysis of Forgiveness in Couples Therapy|dergi=IJBCT|cilt=2|sayı=2|sayfa=192}}</ref>

Wisconsin-Madison Üniversitesi'nden Dr. Robert Enright Uluslararası Bağışlama Enstitüsü'nü kurmuş ve bağışlama çalışmalarını başlatmıştır. ''Affetmenin 20 Adımlı Süreç Modeli''ni geliştirmiştir.<ref>{{Kitap kaynağı|ad=Robert|soyadı=Enright|başlık=Forgiveness Is a Choice|url=https://archive.org/details/coldwaressays0000unse|yayıncı=American Psychological Association|yıl=2001|isbn=1-55798-757-2}}</ref> Bu modele göre, birini affetmek için, maruz kaldığınız yanlışı, buna kimin neden olduğunu ve bunun gerçekleştiği bağlamı incelemelisiniz; bu konuda hissettiğiniz öfkenin, bununla ilişkili herhangi bir utanç veya suçluluk duygusunun ve bunun sizi nasıl etkilediğini göz önünde bulundurmalısınız; bir affetme tutumuna geçmek isteyip istemediğinize karar verin ve eğer öyleyse: anlayış, şefkat ve kabullenme üzerinde çalışmalı ve suçluya bir uzlaşma jesti yapmalısınız; daha sonra, haksızlığa uğrama ve affetme deneyiminizi hatırlama şeklinizi, bunu yaşam hikâyenize sağlıklı bir şekilde entegre edecek şekilde yeniden formüle etmelisiniz şeklinde bir modelleme yapılmıştır.

Uzun dönemli bir süreci gözeten bir çalışma, yaşamlarında genel olarak daha [[nörotisizm|nörotik]], öfkeli ve düşmanca davranan kişilerin, aradan uzun bir süre geçtikten sonra bile başka bir kişiyi affetme olasılıklarının daha düşük olduğunu göstermiştir. İhlalden iki buçuk yıl sonra, ihlali yapan kişiden kaçma ve ondan intikam almak isteme olasılıkları daha yüksektir.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|soyadı1=Maltby|ad1=J.|soyadı2=Wood|ad2=A.M.|soyadı3=Day|ad3=L.|soyadı4=Kon|ad4=T.W.H.|soyadı5=Colley|ad5=A.|soyadı6=Linley|ad6=P.A.|yıl=2008|url=http://personalpages.manchester.ac.uk/staff/alex.wood/forgiveness.pdf|ölüurl=evet|başlık=Personality predictors of levels of forgiveness two and a half years after the transgression|arşivurl=https://web.archive.org/web/20090319205217/http://personalpages.manchester.ac.uk/staff/alex.wood/forgiveness.pdf |arşivtarihi=19 Mart 2009|dergi=Journal of Research in Personality|cilt=42|sayı=4 |sayfalar=1088-1094|doi=10.1016/j.jrp.2007.12.008 }}</ref>

Araştırmalar, affeden insanların, kin tutanlara göre daha mutlu ve sağlıklı olduklarını göstermektedir.<ref>{{Web kaynağı |yıl= 2006 | url = http://www.forgiving.org |başlık= Forgiving (Campaign for Forgiveness Research) |erişimtarihi=19 Haziran 2006|ölüurl=evet|arşivurl= https://web.archive.org/web/20060615102050/http://www.forgiving.org/ |arşivtarihi=15 Haziran 2006}}</ref> Affetmenin fiziksel sağlığı nasıl iyileştirdiğini inceleyen ilk çalışma, insanların bir suçluyu affetmeyi düşündüklerinde [[dolaşım sistemi|kardiyovasküler sistem]] ve [[sinir sistemi]] fonksiyonlarının iyileştiğini keşfetmiştir.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|soyadı1=Witvilet|ad1=C. Van Oyen|soyadı2=Ludwig|ad2=T.E.|ad3=K.L.|soyadı3=Vander Lann|başlık=Granting Forgiveness or Harboring Grudges: Implications for Emotions, Physiology and Health|dergi=Psychological Science|sayı=12|yıl=2001|cilt=12|sayfalar=117-23|doi=10.1111/1467-9280.00320|pmid=11340919|s2cid=473643|url=https://digitalcommons.hope.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=2300&context=faculty_publications|erişim-tarihi=19 Ekim 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230615034117/https://digitalcommons.hope.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=2300&context=faculty_publications|arşivtarihi=15 Haziran 2023|ölüurl=hayır}}</ref> Başka bir çalışma, insanlar ne kadar affedici olursa, çok çeşitli hastalıklardan o kadar az muzdarip olduklarını bulmuştur. Daha az bağışlayıcı olan kişiler ise daha fazla sayıda sağlık sorunu bildirmiştir.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|ad=S.|soyadı=Sarinopoulos|başlık=Forgiveness and Physical Health: A Doctoral Dissertation Summary|dergi=World of Forgiveness|sayı=2|yıl=2000|sayfalar=16-18}}</ref>

''Forgive for Good'' kitabının yazarı Stanford Üniversitesi'nden Dr. Fred Luskin, affetmeyi öğretmenin etkileri üzerine yapılan araştırmalara dayanarak affetmenin öğrenilebileceğine (yani pratikle öğretilebilir bir beceri olduğuna) dair kanıtlar sundu. Bu araştırma, affetmenin güçlü ve olumlu sağlık etkilerine ampirik destek sağlamıştır. Aile üyeleri [[Kuzey İrlanda sorunu|siyasi şiddet olaylarında]] öldürülen Kuzey İrlandalı Katolik ve Protestanlarla yapılan bir çalışma da dahil olmak üzere üç ayrı çalışmada, affetmeyi öğrenen kişilerin daha az öfkeli olduklarını, daha az incindiklerini, daha iyimser olduklarını, çeşitli durumlarda daha bağışlayıcı olduklarını ve daha şefkatli ve özgüvenli olduklarını bulmuştur. Çalışmaları, stres deneyiminde, stresin fiziksel belirtilerinde bir azalma ve canlılıkta bir artış olduğunu göstermektedir.<ref name="fred" />
=== Bağışlama/Affetmenin ne olup ne olmadığı hakkında görüşler ===
{{Teknik|tarih=Temmuz 2023}}
{{Taraflı|tarih:Temmuz 2023}}
* Bağışlama/affetme göz yummak değildir<ref name="apa" /><ref name="fred"/>
* Affetme/bağışlama unutmak değildir<ref name="apa" /><ref name="fred" />
* Bağışlama/affetme mazur görmek değildir (yani, suçlunun sorumluluğunu veya özgür iradesini açıklamak için nedenler yaratmak)<ref name="apa" /><ref name="fred" />
* Bağışlama/affetmenin dini ya da uhrevi olması gerekmez<ref name="fred" />
* Affetme/bağışlama, incinmişliği en aza indirmek değildir<ref name="fred" />
* Bağışlama/affetme (yani ilişkide güvenin yeniden tesis edilmesi) uzlaşma değildir<ref name="apa" /><ref name="fred" /><ref>{{Web kaynağı | soyadı1 = Worthington | ad1 = Everett | başlık = Everett Worthington - Adalet, Bağışlama ve Uzlaşma: How Psychology Informs Theology | url = https://www.youtube.com/watch?v=JVXYuPKXEOQ | website = Youtube | yayıncı = GordonConwell | erişimtarihi = 19 Aralık 2019 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20191219084505/https://www.youtube.com/watch?v=JVXYuPKXEOQ | arşivtarihi = 19 Aralık 2019}}{{cbignore}} (Archived at [https://ghostarchive.org/varchive/youtube/20211211/JVXYuPKXEOQ Ghostarchive]{{cbignore}} and the [https://web.archive.org/web/20200430053547/https://www.youtube.com/watch?v=JVXYuPKXEOQ&gl=US&hl=en Wayback Machine]{{cbignore}})</ref>
* Affetme/bağışlama öfkeyi inkâr etmek veya bastırmak değildir; daha ziyade kızgınlığa odaklanır.<ref name="fred" />
<ref>{{Web kaynağı |soyadı1=Romm |ad1=Cari |başlık=Rushing to Forgiveness is not a Binary State |url=https://www.thecut.com/2017/01/forgiveness-is-not-a-binary-state.html |website=The Cut |tarih=11 Ocak 2017 |erişim tarihi=19 Aralık 2019 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20191219072503/https://www.thecut.com/2017/01/forgiveness-is-not-a-binary-state.html |arşivtarihi=19 Aralık 2019 |ölüurl=hayır }}</ref>
<ref>{{Web kaynağı|ad1=Paul M.|soyadı1=Hughes|ad2=Brandon|soyadı2=Warmke|url=https://plato.stanford.edu/entries/forgiveness/#EmotAcco|başlık=Stanford Encyclopedia of Philosophy|yer=Emotion Accounts (of what forgiveness is)|tarih=31 Mayıs 2017|erişimtarihi=18 Ocak 2020|arşivurl=https://web.archive.org/web/20200315190913/https://plato.stanford.edu/entries/forgiveness/#EmotAcco|arşivtarihi=15 Mart 2020|ölüurl=hayır}}</ref><ref name="Stosny">{{Kitap kaynağı |soyadı1=Stosny |ad1=Steven |başlık=Living & Loving after Betrayal |url=https://archive.org/details/livinglovingafte0000stos |tarih=1 Eylül 2013 |yayıncı=New Harbinger Publications |isbn=978-1608827527 |sayfa=[https://archive.org/details/livinglovingafte0000stos/page/227 227]}}</ref>
Özellikle, affetmek için önce olumsuz duyguları kabul etmek ve ifade etmek sağlıklıdır.<ref name="Wanda" />
* Affetme/bağışlama, hesap verebilirliği veya adaleti göz ardı etmek değildir.<ref>{{{Web kaynağı | soyadı1 = Enright | ad1 = Robert | başlık = Two Weaknesses of Forgiving: it victimizes and it stops justice | url = https://www.psychologytoday.com/intl/blog/the-forgiving-life/201708/two-weaknesses-forgiving-it-victimizes-and-stops-justice | tarih = 10 Ağustos 2017 | website = Psychology Today | erişimtarihi = 19 Aralık 2019 | arşivengelli = evet}}</ref>
<ref>{{Web kaynağı |soyadı1=Marsh |ad1=Jason |başlık=İntikam Mağdurlar İçin Affetmekten Daha mı İyi? |url=https://greatergood.berkeley.edu/article/item/is_vengeance_better_for_victims_than_forgiveness |tarih=29 Temmuz 2015 |website=Greater Good |erişimtarihi=19 Aralık 2019 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20191219072508/https://greatergood.berkeley.edu/article/item/is_vengeance_better_for_victims_than_forgiveness |arşivtarihi=19 Aralık 2019 |ölüurl=hayır }}</ref>
**Özellikle, ceza ve tazminat (affedebilir veya affetmeyebilir ve yine de ceza ve/veya tazminat peşinde koşabilirsiniz) affetme seçiminden bağımsızdır.<ref>{{Web kaynağı |soyadı1=Luskin |ad1=Fred |soyadı2=Seago |ad2=Laura |başlık=Forgiveness is not what you think it is |url=https://www.curablehealth.com/podcast/forgiveness-is-not-what-you-think-it-is-dr-fred-luskin |website=Curable Health |yayıncı=Laura Seago |erişimtarihi=19 Aralık 2019 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20191219072509/https://www.curablehealth.com/podcast/forgiveness-is-not-what-you-think-it-is-dr-fred-luskin |arşivtarihi=19 Aralık 2019 |ölüurl=hayır }}</ref> 
<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Exploring Forgiveness|soyadı=North|ad=Joanna|yayıncı=University of Wisconsin|yıl=1998|isbn=0299157741|sayfa=17}}
</ref><ref name="Zaibert">{{Akademik dergi kaynağı |soyadı1=Zaibert |ad1=Loe |başlık=The Paradox of Forgiveness |dergi=Journal of Moral Philosophy |yıl=2009 |cilt=6 |sayı=3 |sayfalar=365-393|doi=10.1163/174552409X433436 |url=http://minerva.union. edu/zaibertl/zaibert%20the%20paradox%20of%20forgiveness.pdf |erişimtarihi=19 Aralık 2019 |arşivtarihi=19 Ekim 2021 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20211019081048/https://minerva.union.edu/zaibertl/zaibert%20the%20paradox%20of%20forgiveness.pdf |ölüurl=evet}}</ref>
**Yine Türkiye'de Ceza Hukukundaki ve Özel Hukuktaki [[Alternatif uyuşmazlık çözümü|alternatif uyuşmazlık çözüm yolları]]ndaki [[uzlaştırma]] ve [[arabuluculuk]] yollarından farklı bir nitelik arz eder. Siz bu yollarla kişiyi affetseniz bile belli şartlar altında tazminat isteyebilirsiniz.
* Bağışlama/affetme hukuktaki af veya affedilme değildir; eyleme muhatap kişi dışındaki bir kişi tarafından bağışlama verilemez veya seçilemez<ref name="apa" /><ref name="fred" />
* Duygusal affetme, karar verme affetme veya affetmenin ifade edilmesi ile aynı şey değildir. Duyguları ifade etmek (örneğin, "sana kızgınım" veya "seni affediyorum") duygulara gerçekten sahip olmak veya duyguları yaşamakla aynı şey değildir (yani, insanlar gerçekten başka bir şey hissederken başka bir kişiye duygusal deneyimlerini inkâr edebilir, yanlışlayabilir veya yalan söyleyebilir)<ref name="Zaibert" /><ref>{{Web kaynağı | soyadı1 = Seltzer | ad1 = Leon F. | başlık = Fake vs. True Forgiveness | url = https://www.psychologytoday.com/ca/blog/evolution-the-self/201502/fake-vs-true-forgiveness | tarih = 20 Şubat 2015 | website = Psychology Today | erişimtarihi = 19 Aralık 2019 | arşivengelli = evet}}</ref>
<ref>{{Akademik dergi kaynağı |soyadı1=Worthington |ad1=Everett |başlık=Forgiveness is an emotion-focused coping strategy that can reduce health risks and promote health resilience |dergi=Psychology & Health |tarih=1 Şubat 2001 |cilt=19 |sayı=3 |sayfalar=385-405|doi=10.1080/0887044042000196674 |s2cid=10052021 |url=https://greatergood.berkeley.edu/images/uploads/Worthington-ForgivenessCopingStrategy.pdf |erişimtarihi=19 Aralık 2019 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20200118042702/https://greatergood.berkeley.edu/images/uploads/Worthington-ForgivenessCopingStrategy.pdf |arşivtarihi=18 Ocak 2020 |ölüurl=hayır }}</ref>
* Bu konu yoğun bir şekilde tartışılsa da,<ref name="Field" /> (yani, bunu yapmayı seçmediğiniz sürece: ifade ederek veya uzlaşmaya çalışarak) "duygusal bağışlama" suçlu için değil, affedecek kişi içindir.<ref name="fred">{{Kitap kaynağı |ad1=Fred |soyadı1=Luskin |başlık=Forgive for Good: A Proven Prescription for Health & Happiness |tarih=September 2003 |yayıncı=HarperOne |isbn=978-0062517210 |sayfa=[https://archive.org/details/forgiveforgoodpr00lusk/page/7 7-8] |url=https://archive.org/details/forgiveforgoodpr00lusk/page/7 }}</ref>

===Bağışlamanın zamanlaması===
Psikolog Wanda Malcolm, ''Women's Reflections on the Complexities of Forgiveness'' ''(Affetmenin Karmaşıklığı Üzerine Kadın Düşünceleri)'' adlı kitabında, affetmenin neden zaman aldığını şöyle özetliyor: kendinle ilgili çalışmalar (bakım/iyileşme) öncelikli olduğunda (örneğin terapi, tıbbi yaralanmalar, vb.), ilişkisel [açıklama gerekli] güvenlik konularının ele alınması gerektiğinde ve kişiler arası bir suçun hemen ardından affetmeyi kolaylaştırmanın erken olabileceği durumlarda.<ref name="Wanda">{{Kitap kaynağı |soyadı1=Malcolm |ad1=Wanda |başlık=Women's Reflections on the Complexities of Forgiveness |tarih=19 Ekim 2007 |yayıncı=Routledge |isbn=978-0415955058 |sayfalar=275-291}}</ref>  Malcolm, "affetmeyi kolaylaştırmaya yönelik erken çabalar, danışanımızın acı ve ıstırabına tanık olma konusundaki isteksizliğimizin bir işareti olabilir ve farkında olmadan danışanın acı ve ıstırabın katlanılamayacak kadar fazla olduğu ve bastırılması veya kaçınılması gerektiği inancını pekiştirebilir"<ref name="Wanda" /> diye açıklamaktadır.

Worthington ve arkadaşları, "affetmeyi teşvik etmek için yapılan her şeyin, katılımcıların affetmeyi düşünmelerine ve duygusal olarak deneyimlemelerine yardımcı olmak için önemli bir zaman harcanmadığı sürece çok az etkisi olduğunu" gözlemlemiştir.<ref>{{Akademik dergi kaynağı | soyadı1=Worthington | ad1=Everett L. | soyadı2=Kurusu | ad2=Taro A. | soyadı3=Collins | ad3=Wanda | soyadı4=Berry | ad4=Jack W. | soyadı5=Ripley | ad5=Jennifer S. | soyadı6=Baier | ad6=Sasha N. |başlık=Forgiving Usually Takes Time: A Lesson Learned by Studying Interventions to Promote Forgiveness |dergi=Journal of Psychology and Theology |yayıncı=SAGE Publications |cilt=28 |sayı=1 |yıl=2000 |issn=0091-6471 |doi=10.1177/009164710002800101 |sayfalar=3-20| s2cid=146762070 }}</ref> Affetmeyi kolaylaştırma çabaları, kişiler arası bir yaralanmadan hemen sonra erken ve hatta zararlı olabilir.<ref name="Wanda" /><ref>{{Web kaynağı | url = https://www.psychologytoday.com/ca/blog/is-psychology-making-us-sick/201409/6-reasons-not-forgive-not-yet | başlık = 6 reasons not to forgive, not yet | soyadı = Bedrick | ad = David | website = Psychology Today | tarih = 25 Eylül 2014 | erişimtarihi = 18 Ocak 2020 | arşivengelli = evet}}</ref>

==Dini Bakışlar==
{{Ana|Kurtuluş (mitoloji)|Günah}}
[[Dosya:P religion world.svg|alt=World Religions|küçükresim|Dünya Dinleri]]
Din, örneğin dini faaliyet, dini bağlılık ve öğretiler ve model alma yoluyla bir kişinin affetmeyi nasıl seçeceğini etkileyebilir.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|soyadı=Escher|ad=Daniel|tarih=2013|başlık=How Does Religion Promote Forgiveness? Linking Beliefs, Orientations, and Practices|url=https://archive.org/details/sim_journal-for-the-scientific-study-of-religion_2013-03_52_1/page/100|dergi=Journal for the Scientific Study of Religion|cilt=52|sayı=1|sayfalar=100-119|issn=0021-8294|jstor=23353893|doi=10.1111/jssr.12012}}</ref>
===İbrani Dinler===
====Musevilik====
{{Ana|Musevilikte Tövbe}}
[[Musevilik]]te, bir kişi bir zarara neden olur, ancak daha sonra samimi ve dürüst bir şekilde haksızlığa uğrayan kişiden özür diler ve yanlışı düzeltmeye çalışırsa, haksızlığa uğrayan kişi affetmeye teşvik edilir, ancak zorunlu değildir:

{{quote|İnatçı olmak ve kendini yatıştırmaya izin vermemek yasaktır. Aksine, kişi kolayca yatıştırılmalı ve öfkelenmekte zorlanmalıdır. Suçlu tarafından af dilendiğinde, kişi samimi bir zihin ve istekli bir ruhla affetmelidir&nbsp;... affetmek İsrail soyunun doğasında vardır. [[Mişneh Torah]], ''[[Teshuva]]'' 2:10}}

Yahudilikte kişi bağışlanma hakkına sahip olabilmek için "zarar verdiği kişilere" gitmelidir.<ref name="Yom Kippur">{{Web kaynağı |yıl= 2006 | url = https://www.jewfaq.org/holiday4.htm |başlık= Yom Kippur | website=Judaism 101|erişimtarihi=26 Nisan 2006|ölüurl=hayır|arşivurl= https://web.archive.org/web/20160823211009/http://www.jfst.se/wp-content/uploads/Luach-2015-2016.pdf |arşivtarihi=23 Ağustos 2016}}</ref> Başkasına karşı işlediği bir suç için üç kez içtenlikle özür dileyen kişi bağışlanma talebinde bulunma yükümlülüğünü yerine getirmiş olur.<ref>[[Shulchan Aruch]] OC 606:1</ref> Bu, Yahudilikte bir kişinin diğer insanlara yaptığı yanlışlar için Tanrı'dan bağışlanma elde edemeyeceği anlamına gelir. Bu aynı zamanda, kurban ölmeden önce faili affetmediği sürece, Yahudilikte cinayetin affedilemez olduğu ve bunun için Tanrı'ya hesap verecekleri anlamına gelir, ancak kurbanın ailesi ve arkadaşları kendilerine neden olduğu keder için katili affedebilir. [[Yom Kipur]]'dan hemen önce okunan [[Tefila Zaka]] ayini ile şu sözlerle sona erer:
{{quote|Biliyorum ki, bir başkasına maddi ya da fiziksel olarak, eylem ya da sözle haksızlık etmeyecek kadar dürüst kimse yoktur. Bu durum içimi acıtıyor, çünkü insan ile hemcinsi arasındaki haksızlıklar, haksızlığa uğrayanın gönlü alınana kadar Yom Kipur'da telafi edilmez. Bu nedenle yüreğim parçalanıyor ve kemiklerim titriyor; çünkü ölüm günü bile bu tür günahları telafi etmiyor. Bu nedenle, bana merhamet etmen, senin ve tüm insanların gözünde bana lütuf, şefkat ve merhamet bahşetmen için önünde secde ediyor ve yalvarıyorum. Bana iftira atmış ya da aleyhimde yalanlar yaymış olsalar bile, ister şahsen ister mal olarak bana haksızlık eden herkesi kesin ve kararlı bir bağışlamayla affediyorum. Bana şahsen ya da mal olarak zarar veren ya da bir insanın başkasına karşı işleyebileceği her türlü günahı işleyen herkesi [yasal olarak uygulanabilir ticari yükümlülükler ve 'beni affedeceği için ona zarar verebilirim' düşüncesiyle bana kasten zarar veren biri hariç] serbest bırakıyorum. Bu ikisi dışında herkesi tamamen ve nihai olarak affediyorum; kimse benim yüzümden cezalandırılmasın. Ve ben herkesi affettiğim gibi, Sen de başkalarının gözünde bana lütufta bulun, onlar da beni kesinlikle affetsinler.}}

Dolayısıyla başkalarını affetmenin "ödülü", başkalarına yapılan yanlışlar için Tanrı'nın affetmesi değil, diğer kişinin affetmesini sağlamak için yardım etmektir.

[[İngiliz Milletler Topluluğu]] [[Birleşik İbrani Cemaatleri baş hahamlarının listesi|Birleşik İbrani Cemaatleri'nin baş hahamı Sir Jonathan Sacks]] şöyle özetlemiştir: "Tanrı affeder ama insanlar affetmez diye bir şey yoktur. Aksine, Tanrı'ya karşı işlenen günahları sadece Tanrı'nın affedebileceği gibi, insanlara karşı işlenen günahları da sadece insanların affedebileceğine inanıyoruz."<ref>{{Web kaynağı|ad=Jonathan|soyadı=Sacks|tarih=7 Ocak 2006|url=http://www.chiefrabbi.org/thoughts/vayigash5766.pdf |başlık=The force of forgiveness|website=Covenant and Conversation |erişimtarihi=7 Şubat 2009|ölüurl=evet|arşivurl=https://web.archive.org/web/20090319205218/http://www.chiefrabbi.org/thoughts/vayigash5766.pdf |arşivtarihi=19 Mart 2009}}</ref>

Yahudiler, Tanrı'nın gelecek yıl boyunca neler olacağına dair karar vermesinden bir gün önce Kefaret Günü olan Yom Kippur'u kutlarlar.<ref name = "Yom Kippur" /> Yom Kippur'dan hemen önce, Yahudiler bir önceki yıl boyunca haksızlık ettikleri kişilerden (eğer daha önce yapmamışlarsa) af dilerler.<ref name = "Yom Kippur" /> Yom Kippur sırasında Yahudiler [[Tânit (Talmud)|oruç]] tutar ve bir önceki yıl Tanrı'ya karşı işledikleri günahlar için Tanrı'nın kendilerini bağışlaması için dua ederler.<ref name = "Yom Kippur" /> Samimi bir tövbe gereklidir ve bir kez daha, Tanrı yalnızca kişinin Tanrı'ya karşı işlediği günahları bağışlayabilir; bu nedenle Yahudilerin aynı zamanda haksızlık ettikleri kişilerin de bağışlanmasını istemeleri gerekir.<ref name = "Yom Kippur" />
====Hristiyanlık====
[[Dosya:Rembrandt Harmensz van Rijn - Return of the Prodigal Son - Google Art Project.jpg|küçükresim|[[Rembrandt]] – "[[Kaybolan Oğul]]'un dönüşü" ("The Return of the Prodigal Son")]]
{{quote|Ne mutlu merhametli olanlara!
Çünkü onlar merhamet bulacaklar.İsa [[Matta İncili]] 5:7<ref>{{Web kaynağı |url=https://incil.info/kitap/Matta/5 |başlık=incil.info |erişimtarihi=19 Ekim 2023 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20220809171921/https://incil.info/kitap/Matta/5 |arşivtarihi=9 Ağustos 2022 |ölüurl=hayır }}</ref>}}
Bağışlama Hristiyan etiğinin merkezinde yer alır. İsa'nın takipçilerine okumayı öğrettiği dua, Tanrı'ya "biz de borçlularımızı bağışladığımız gibi, sen de bizim borçlarımızı bağışla" diye yalvarır.<ref>{{Bibleverse|Matthew|6:12}}</ref> Petrus İsa'ya birini ne kadar sıklıkla bağışlayacağını sorduğunda, İsa "yedi kez değil, size söylüyorum, yetmiş yedi kez" demiştir.<ref>{{Bibleverse|Matthew|18:22}}</ref>  İsa, Tanrı'nın günahlarınızı bağışlamasının, sizin başkalarını bağışlamanıza bağlı olduğu konusunda uyarmıştır.<ref>{{Bibleverse|Matthew|6:15}}</ref> İncillerden birinde, İsa çarmıha gerilirken Tanrı'dan kendisini çarmıha gerenleri bağışlamasını ister.<ref>{{Bibleverse|Luke|23:34}}</ref>

[[Hannah Arendt]], İsa'nın "insani meseleler alanında affetmenin rolünü keşfeden kişi"<ref>{{Kitap kaynağı|yazarbağı=Hannah Arendt|ad=Hannah|soyadı=Arendt|bölüm=Irreversibility and the Power to Forgive|başlık=The Human Condition|url=https://archive.org/details/humancondition000aren|yıl=1958}}</ref> olduğunu iddia etmiştir.
=====Tanrı'nın bağışlaması=====
Yahudiliğin aksine, Hristiyanlıkta Tanrı insanların insanlara karşı işlediği günahları affedebilir, çünkü [[ebedi günah]] hariç her günahı affedebilir ve kişinin kurbanını affetmesi kurtuluş için gerekli değildir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.vatican.va/archive/ccc_css/archive/catechism/p3s1c1a8.htm#1864|ölüurl=evet|başlık=Catechism of the Catholic Church 1864|website=www.vatican.va|erişimtarihi=5 Mart 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20030401083618/https://www.vatican.va/archive/ccc_css/archive/catechism/p3s1c1a8.htm|arşivtarihi=1 Nisan 2003}}</ref> [[Kaybolan Oğul Meseli]]<ref>{{Web kaynağı |yıl= 2006 | url = https://www.comparativereligion.com/prodigal.html |başlık= The Parable of the Prodigal Son in Christianity and Buddhism |erişimtarihi=3 Şubat 2009|ölüurl=hayır|arşivurl= https://web.archive.org/web/20090201020909/http://comparativereligion.com/prodigal.html |arşivtarihi=1 Şubat 2009}}</ref> belki de affetme konusunda en iyi bilinen meseldir ve Tanrı'nın tövbe edenleri affetmesine atıfta bulunur. İsa kendisini çarmıha gerenler için Tanrı'dan af dilemiştir. "O zaman İsa, 'Baba, onları bağışla, çünkü ne yaptıklarını bilmiyorlar' dedi."{{Bibleverse|Luke|23:34|nrsvue}}
=====Başkalarını affetmek=====
Suçları bağışlamak merhametin ruhani işleri arasındadır<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.vatican.va/archive/ccc_css/archive/catechism/p3s2c2a7.htm#2447|ölüurl=evet|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210422085518/https://www.vatican.va/archive/ccc_css/archive/catechism/p3s2c2a7.htm#2447|arşivtarihi=22 Nisan 2021|başlık=Catechism of the Catholic Church 2447|website=www.vatican.va|erişimtarihi=5 Mart 2023}}</ref> ve başkalarını bağışlamak Tanrı tarafından bağışlanmayı beraberinde getirir.<ref>{{Bibleverse|Matthew|6}}</ref> [[Markos 11]]:25 ve [[Matta 6]]:14-15 ayetlerinde [[Babamız|Babamız Duası]]'nın ardından gelen "Eğer siz başkalarının suçlarını bağışlarsanız, göksel Babanız da sizi bağışlayacaktır, ama siz başkalarını bağışlamazsanız, Babanız da sizin suçlarınızı bağışlamayacaktır"<ref>{{Bibleverse|Mark|11:25}}, {{Bibleverse|Matthew|6:14–15}}</ref>  ayetleri göz önünde bulundurulduğunda, bağışlamak bir Hristiyan için bir seçenek değildir; aksine Hristiyan olmak için bağışlamak gerekir. Hristiyanlıkta bağışlama, Mesih'e ve diğer inananlara teslimiyetin bir tezahürüdür.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=https://missiodeijournal.com/issues/md-9-2/authors/md-9-2-moore|ad=Charles E.|soyadı=Moore|başlık=Radical, Communal, Bearing Witness: The Church as God's Mission in Bruderhof Perspective and Practice|dergi=Missio dei|cilt=9|sayı=2|yıl=2018|erişimtarihi=6 Aralık 2018|arşivurl=https://web.archive.org/web/20181206192635/http://missiodeijournal.com/issues/md-9-2/authors/md-9-2-moore|arşivtarihi=6 Aralık 2018|ölüurl=hayır}}</ref>

[[Yeni Ahit]]'te [[İsa]] başkalarını bağışlamanın ya da onlara merhamet göstermenin öneminden bahseder. Bu, Tanrı'nın İsa Mesih'in ölümüyle kefaret eden kurbanına iman yoluyla günahları bağışladığı (1 [[Yuhanna 2]]:2<ref>{{Bibleverse|1 John|2:2}}</ref>) ve bu nedenle Hristiyanların başkalarını bağışlaması gerektiği ([[Efesliler 4]]:32<ref>{{Bibleverse|Ephesians|4:32}}</ref>) inancına dayanır. İsa Acımasız Köle Benzetmesini ([[Matta 18]]:21-35<ref>{{Bibleverse|Matthew|18:21–35}}</ref>) kullanarak takipçilerinin (benzetmede hizmetkâr tarafından temsil edilen) affetmeleri gerektiğini çünkü Tanrı'nın (kral tarafından temsil edilen) çok daha fazlasını affettiğini göstermiştir.

[[Dağdaki Vaaz]]'da İsa tekrar tekrar bağışlamadan söz etmiştir: "Ne mutlu merhametli olanlara, çünkü onlar merhamet göreceklerdir."<ref>{{Bibleverse|Matthew|5:7|nrsvue}}</ref> "Sunakta armağanınızı sunarken, kardeşinizin size karşı bir sorunu olduğunu anımsarsanız, armağanınızı sunağın önünde bırakıp gidin; önce kardeşinizle barışın, sonra gelip armağanınızı sunun."<ref>{{Bibleverse|Matthew|5:23–24|nsrvue}}</ref> "Dua ederken, birine karşı bir şeyiniz varsa bağışlayın ki, göklerdeki Babanız da sizin suçlarınızı bağışlasın."<ref>{{Bibleverse|Mark|11:25|nrsvue}}</ref> "Babanız nasıl merhametliyse, siz de öyle merhametli olun."<ref>{{Bibleverse|Luke|6:36|nrsvue}}</ref> "Yargılamayın, yargılanmazsınız; mahkûm etmeyin, mahkûm edilmezsiniz. Bağışlayın, bağışlanacaksınız."<ref>{{Bibleverse|Luke|6:37|nrsvue}}</ref>

Başka bir yerde şöyle denir: "O zaman Petrus gelip O'na şöyle dedi: 'Ya Rab, kardeşim bana karşı günah işlerse, ne kadar sık bağışlamalıyım? Yedi kez mi? İsa ona, 'Yedi kez değil, sana söylüyorum, yetmiş yedi kez' dedi."<ref>{{Bibleverse|Matthew|18:21–22|nrsvue}}</ref>

Papa [[XVI. Benedictus]], 2012 yılında [[Lübnan]]'a yaptığı bir ziyarette, barışın karşılıklı affetmeye dayanması gerektiğinde ısrar etmiştir: "Sadece verilen ve alınan bağışlama, uzlaşma ve evrensel barış için kalıcı temeller atabilir."<ref>{{Web kaynağı |url=https://www.vatican.va/content/benedict-xvi/en/speeches/2012/september/documents/hf_ben-xvi_spe_20120915_autorita.html|başlık=Address of His Holiness Pope Benedict XVI|yer=May 25th Hall of the Baabda Presidential Palace|tarih=15 Eylül 2012|yazar=Benedict XVI |yayıncı=[[Holy See]] |erişimtarihi=23 Aralık 2015|ölüurl=hayır|arşivurl=https://web.archive.org/web/20141024090318/https://www.vatican.va/holy_father/benedict_xvi/speeches/2012/september/documents/hf_ben-xvi_spe_20120915_autorita_en.html |arşivtarihi=24 Ekim 2014 }}</ref>

Papa [[Franciscus]] bir [[Genel Konuşma]] sırasında, Tanrı'nın kendini affettiği gibi başkalarını affetmeyi<ref>{{Haber kaynağı|soyadı=Watkins|ad=Devin|url=https://www.vaticannews.va/en/pope/news/2019-04/pope-francis-audience-our-father-forgiven-as-forgive.html|başlık=Pope at Audience: 'We are forgiven as we forgive others'|website=Vatican News|tarih=24 Nisan 2019|erişimtarihi=20 Ekim 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20231021190259/https://www.vaticannews.va/en/pope/news/2019-04/pope-francis-audience-our-father-forgiven-as-forgive.html|arşivtarihi=21 Ekim 2023|ölüurl=hayır}}</ref> açıklamıştır.

====Müslümanlık====
{{Allah}}
[[İslam]], [[Allah]]'ın [[Mümin suresi|Al-Gafur]] (Arapça: Gufran [[Wiktionary:غفران|غفران]] bağışlama anlamına gelir) olduğunu öğretir. "Gafur" ve tüm bağışlamaların asıl kaynağıdır. İslam'da tövbe ile [[Allah]]'tan bağışlanma dilemek bir [[erdem|fazilet]]tir.<ref name="nnjre">{{Akademik dergi kaynağı|soyadı1=Abu-Nimer|soyadı2=Nasser|yıl=2013|başlık=Forgiveness in The Arab and Islamic Contexts|url=https://archive.org/details/sim_journal-of-religious-ethics_2013-09_41_3/page/474|dergi=Journal of Religious Ethics|cilt=41|sayı=3|sayfalar=474-494|doi=10.1111/jore.12025 }}</ref><ref>
{{qref|5|95|b=y}}</ref><ref name="olq" />

{{quote|''...Allah geçmişi affetmiştir. Fakat kim bunu yeniden işlerse Allah onun cezasını verir. Allah suçlunun hakkından gelen mutlak güç sahibidir...'' ([[Maide suresi]] 5: 95. [[ayet]])<ref>{{Web kaynağı |url=https://kuran.diyanet.gov.tr/tefsir/M%C3%A2ide-suresi/764/95-98-ayet-tefsiri%7C |başlık=Kuran.diyanet.gov.tr Maide Suresi 95-98 |erişimtarihi=24 Ekim 2023 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20231021184805/https://kuran.diyanet.gov.tr/tefsir/M%C3%A2ide-suresi/764/95-98-ayet-tefsiri%7C |arşivtarihi=21 Ekim 2023 |ölüurl=hayır }}</ref><ref>{{qref|5|95|c=y}}</ref>}}

İslam'da affetmek [[müstehap]] olarak kabul edilir, çünkü Allah affetmeye değer verir. Kur'an'da ve [[hadis]]lerde bağışlamayı tavsiye eden çok sayıda ayet vardır. İslam aynı zamanda verilen zarar ölçüsünde [[kısas]]a izin verir, ancak Allah'tan bağışlama [[sevap]] olarak değerlendirilerek teşvik edilir.<ref>{{Kitap kaynağı|author=Mohammad Hassan Khalil|yıl=2012|başlık=Islam and the Fate of Others: The Salvation Question|yayıncı=Oxford University Press|sayfalar=65-94|isbn=978-0199796663}}</ref><ref>{{qref|42|40|b=y}}</ref>
{{quote|''...Bir kötülüğün karşılığı ona denk bir kötülüktür; ama kim bağışlar, düzeltme yolunu tutarsa onun mükâfatını Allah verir. Hiç şüphe yok ki O haksızlık edenleri sevmez...''([[Şura suresi]] 42: 40. ayet)<ref>{{Web kaynağı |url=https://kuran.diyanet.gov.tr/tefsir/%C5%9E%C3%BBr%C3%A2-suresi/4312/40-43-ayet-tefsiri |başlık=Kuran.diyanet.gov.tr Şura suresi 40-43 |erişimtarihi=21 Ekim 2023 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20230126234019/https://kuran.diyanet.gov.tr/tefsir/%C5%9E%C3%BBr%C3%A2-suresi/4312/40-43-ayet-tefsiri |arşivtarihi=26 Ocak 2023 |ölüurl=hayır }}</ref><ref>{{qref|42|40|c=y}}</ref>}}
{{quote|''...Bir iyiliği açıklar veya gizlerseniz yahut bir kötülüğü affederseniz şüphesiz Allah da ziyadesiyle affedicidir; O her şeye kādirdir...''([[Nisa suresi]] 4 :149)<ref>[https://kuran.diyanet.gov.tr/tefsir/Nis%C3%A2-suresi/642/149-ayet-tefsiri|Kuran.diyanet.gov.tr Nisa suresi 149]{{Ölü bağlantı|date=Kasım 2023 }}</ref>}}
"Afw"da ([[Wiktionary:عفو|عفو]]) İslam'da bağışlama için kullanılan başka bir terimdir; Kur'an'da 35 kez geçer ve bazı [[itikadî mezhep]]lerde "gufran" ile birbirinin yerine kullanılır.<ref name="nnjre" /><ref name="olq">{{Kitap kaynağı|ad=Oliver|soyadı=Leaman|yıl=2005|başlık=The Qur'an: An Encyclopedia|yayıncı=Routledge|isbn=978-0415326391|sayfalar=213-216}}</ref><ref>{{Akademik dergi kaynağı|soyadı=Shah|ad=S.S.|yıl=1996|başlık=Mercy Killing in Islam: Moral and Legal Issues|dergi=Arab Law Quarterly|cilt=11|sayı=2|sayfalar=105-115|doi=10.2307/3381592 |jstor=3381592 }}</ref> Afv, affetmek, bir hatayı veya suçu mazur görmek anlamına gelir. Din bilginlerinden biri olan Muhammed Amanullah'a göre,<ref name="maislam">{{Kitap kaynağı|soyadı=Amanullah|ad=M.|yıl=2004|bölüm=Just Retribution (Qisas) Versus Forgiveness (‘Afw)|başlık=Islam: Past, Present and Future|sayfalar=871-883}} International Seminar on Islamic Thoughts Proceedings, December 2004, Department of Theology and Philosophy, Faculty of Islamic Studies Universiti Kebangsaan Malaysia</ref>  İslam'da bağışlama ('Afv) üç hikmetten türetilmiştir. Affetmenin ilk ve en önemli hikmeti, mağdurun veya mağdurun [[Velî (İslam)|veli]]sinin intikam yerine parayı kabul etmesinin [[Merhamet#İslam|merhamet]]li olmasıdır.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|soyadı=Gottesman|ad=E.|yıl=1991|başlık=Reemergence of Qisas and Diyat in Pakistan|dergi=Columbia Human Rights Law Review|cilt=23|sayfalar=433-439}}</ref><ref>{{Akademik dergi kaynağı|soyadı1=Tsang|ad1=J.A.|soyadı2=McCullough|ad2=M.E.|soyadı3=Hoyt|ad3=W.T.|yıl=2005|başlık=Psychometric and Rationalization Accounts of the Religion-Forgiveness Discrepancy|url=https://archive.org/details/sim_journal-of-social-issues_2005_61_4/page/785|dergi=Journal of Social Issues|cilt=61|sayı=4|sayfalar=785-805|doi=10.1111/j.1540-4560.2005.00432.x}}</ref> Affetmenin ikinci hikmeti, affeden kişinin onurunu ve saygınlığını artırmasıdır.<ref name="maislam" /> Affetmek bir zayıflık, aşağılanma veya onursuzluk işareti değildir.<ref name="olq" /> Aksine, affetmek onurludur, affedenin Allah katındaki değerini yükseltir ve affedenin [[cennet]]e girmesini sağlar.<ref name="maislam" /> Affetmenin üçüncü hikmeti, [[Taberî]] ve [[Kurtubî]] gibi âlimlere göre, affetmenin affedenin hayatının diğer dönemlerinde işlemiş olabileceği günahlara [[fidye ve kefaret|kefaret]] olmasıdır.<ref name="olq" /><ref>{{Akademik dergi kaynağı|ad=Khalil|soyadı=Athamina|yıl=1992|başlık=Al-Qisas: its emergence, religious origin and its socio-political impact on early Muslim society|dergi=Studia Islamica|sayı=76|sayfalar=53-74|doi=10.2307/1595660|jstor=1595660 }}</ref> Affetmek bir tür [[sadaka]]dır. Bağışlama, [[Allah korkusu|Allah'tan korkan]] insanların bir niteliği olan [[takva]]dan gelir.<ref name="maislam" />
Başka kötülüğün geldiği kavim ve kişılerede bağışlama yapılması Kur'an da öğütlenmektedir. Mesela [[Maide suresi]] 12-13. ayetlerde Yahudilere büyük eleştiriler olmasına karşın onların da yeri geldiğinde affedilmesinden bahsedilmekte tavsiye edilmektedir.
{{quote|''...﴾12﴿Andolsun ki Allah İsrâiloğulları’ndan söz almıştı. Onlardan on iki de nakîb (temsilci) göndermiştik. Allah onlara şöyle demişti: “Ben sizinle beraberim. Eğer namazı dosdoğru kılarsanız, zekâtı verirseniz, peygamberlerime iman eder ve onları desteklerseniz, bir de Allah rızası için borç verirseniz andolsun ki sizin günahlarınızı örterim ve sizi mutlaka altından ırmaklar akan cennetlere koyarım. Artık bundan sonra içinizden kim inkâr ederse kesinlikle doğru yoldan sapmış olur.”<ref>{{qref|5|12|c=y}}</ref>﴾13﴿ Ahidlerini bozdukları için onları lânetledik ve kalplerini katılaştırdık. Onlar kelimelerin yerlerini değiştiriyorlar. Kendilerine bildirilenlerden (Tevrat) önemli bir kısmını da unuttular. İçlerinden pek azı hariç olmak üzere onlardan daima bir hainlik görürsün. Sen yine de onları affet, hoş gör. Çünkü Allah iyilik edenleri sever...''<ref>{{qref|5|13|c=y}}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=https://kuran.diyanet.gov.tr/tefsir/M%C3%A2ide-suresi/681/12-14-ayet-tefsiri |başlık=Kuran.diyanet.gov.tr Maide suresi 12-14 |erişimtarihi=21 Ekim 2023 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20231128093514/https://kuran.diyanet.gov.tr/tefsir/M%C3%A2ide-suresi/681/12-14-ayet-tefsiri |arşivtarihi=28 Kasım 2023 |ölüurl=hayır }}</ref>}}
Bununla birlikte müminin affetmesi yönünde tavsiye verilmesine karşın Allah'ın kendisine şirk koşanları<ref>{{qref|4|48|c=y}}</ref><ref>{{qref|4|116|c=y}}</ref> ve hak gözetmeyenleri (kul hakkı çiğneme ve zulüm)<ref>{{qref|4|168,169|c=y}}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=https://kuran.diyanet.gov.tr/tefsir/Nis%C3%A2-suresi/660/167-169-ayet-tefsiri |başlık=Kuran.diyanet.gov.tr Nisa suresi 167-169 Burada geçen "hak gözetmeme"yi, "zulmetme" olarak değerlendirilme yanında "kul hakkı gözetmeme" olarak geniş manada da değerlendirilebilmektedir. |erişimtarihi=21 Ekim 2023 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20230221221941/https://kuran.diyanet.gov.tr/tefsir/Nis%C3%A2-suresi/660/167-169-ayet-tefsiri |arşivtarihi=21 Şubat 2023 |ölüurl=hayır }}</ref> affetmeyeceği de Kuran'da belirtilmektedir. Bunun dışındaki günahlarda ise Allah'ın affediciliğinden bahsedilmektedir.
Yine affetmekle ilgili [[Muhammed]]'in söylediği rivayet olunan bir [[hadis]] şu şekildedir: {{quote|''Sadaka vermekle mal eksilmez. Allah Teâlâ affeden kulunun değerini artırır. Allah rızası için alçak gönüllü olanı Allah yüceltir.''<ref>Müslim/Birr 69/İmam Ahmed b. Hanbel, el-Müsned, cilt: II, s.386</ref>}}
Diğer taraftan  müslümanın kendi [[mümin]] kardeşiyle 3 günden fazla [[İçerleme|küs kalmaması]] yönünde hadiste affetmeyi teşvik bağlamında rivayet olunmaktadır. {{quote|"Birbirinizle ilginizi kesmeyiniz, sırt dönmeyiniz, kin tutmayınız ve hased etmeyiniz. Ey Allah'ın kulları, kardeş olunuz. Bir Müslümanın, din kardeşini üç günden fazla terkedip küs durması helâl değildir."<ref>Buhârî, Edeb 57, 58, 62; Müslim, Birr 23, 24, 28, 30-32</ref>}}

====[[Bahai]] İnancı====
[[Bahai Yazıları]]nda, başkalarına karşı nasıl bağışlayıcı olunacağına dair bu açıklama verilmiştir:

{{quote|Yaratılanları kendileri için değil, Tanrı için sevin. Onları Tanrı için severseniz asla öfkelenmez ya da sabırsızlanmazsınız. İnsanlık mükemmel değildir. Her insanda kusurlar vardır ve insanların kendilerine bakarsanız her zaman mutsuz olursunuz. Fakat Tanrı'ya doğru bakarsanız, onları sevecek ve onlara karşı nazik olacaksınız, çünkü Tanrı'nın dünyası mükemmellik ve tam merhamet dünyasıdır. Bu nedenle, hiç kimsenin kusurlarına bakmayın; bağışlama gözüyle bakın. —[[Abdülbaha]], The Promulgation of Universal Peace, s. 92}}

===Hint kökenliler===
====Budizm====
[[Budizm]]'de bağışlama, zararlı düşüncelerin kişinin zihinsel esenliğine zarar vermesini önler.<ref>{{Web kaynağı |yıl= 2006 | url = http://www.psychjourney.com/Buddhism%20Series.htm | website = Psychjourney |yazar=Chen Yu-Hsi|başlık= Introduction to Buddhism Series |erişimtarihi=19 Haziran 2006|ölüurl=evet|arşivurl= https://web.archive.org/web/20060414062806/http://www.psychjourney.com/Buddhism%20Series.htm |arşivtarihi=14 Nisan 2006}}</ref> Budizm, [[Dvesha (Budizm)|nefret]] ve [[Vyāpāda|kötü niyet]] [[Vedanā|duyguları]]nın zihin-[[karma]]mız üzerinde kalıcı bir etki bıraktığını kabul eder. Budizm daha sağlıklı bir etki bırakan düşüncelerin geliştirilmesini teşvik eder. "Karma yasası üzerine düşünürken, meselenin intikam almak değil, mettā ve affetme pratiği olduğunu fark ederiz, çünkü mağdur olan kişi gerçekten de en talihsiz kişidir."<ref>{{Akademik dergi kaynağı |tarih= October 1997 | url = http://www.abhayagiri.org/index.php/main/article/universal_loving_kindness/#top |dergi=Forest Sangha |sayı=42|başlık= Universal Loving Kindness |author=Ajahn Sumedho|erişimtarihi=7 Şubat 2009|ölüurl=evet|arşivurl= https://web.archive.org/web/20081210082606/http://www.abhayagiri.org/index.php/main/article/universal_loving_kindness/#top |arşivtarihi=10 Aralık 2008}}</ref> Kızgınlıklar zaten ortaya çıkmışsa, Budist görüş sakince köklerine geri dönerek onları serbest bırakmaya devam etmektir {{kb}}. Budizm, meditasyon ve gerçekliğin doğasına dair içgörü edinme yoluyla yanılsama ve acıdan kurtulmaya odaklanır. Budizm affetmeyi gerekli kılan tutkuların [[Budizmde gerçeklik|gerçekliğinin]] yanı sıra bu [[Raga&nbsp;(Sanskritçe)|tutku]]ların nesnelerinin gerçekliğini de sorgular.<ref>{{Web kaynağı |yıl= 2006 |ad=Joseph S.|soyadı=O'Leary|url = https://josephsoleary.typepad.com/my_weblog/2006/02/buddhist_and_fo.html |başlık= Buddhism and Forgiveness |erişimtarihi=7 Şubat 2009|ölüurl=hayır|arşivurl= https://web.archive.org/web/20081208080949/http://josephsoleary.typepad.com/my_weblog/buddhism/index.html |arşivtarihi=8 Aralık 2008}}</ref> "Affetmediysek, acımızın etrafında bir kimlik yaratmaya devam ederiz ve yeniden doğan da budur. Acı çeken şey budur."<ref>{{Web kaynağı |yıl= 2004 | url = http://www.abhayagiri.org/index.php/main/article/preparing_for_death/#top | yazar=Ajahn Pasanno| website= Abhayagiri Buddhist Monastery |başlık= Preparing for Death |erişimtarihi=19 Haziran 2006|ölüurl=evet|arşivurl= https://web.archive.org/web/20060118231818/http://www.abhayagiri.org/index.php/main/article/preparing_for_death/#top |arşivtarihi=18 Ocak 2006}}</ref>

Budizm en başta kızgınlıklardan kaçınmanın bir yolu olarak [[mettā]] (sevgi dolu şefkat), [[karuna]] (merhamet), [[mudita]] (sempatik neşe) ve upekkhā (soğukkanlılık) kavramlarına büyük önem verir. Bu düşünceler, hem kendimizin hem de başkalarının çektiği acıların dünyadaki bağlamını anlamak için kullanılır.

{{quote|''"Bana kötü davrandı, bana vurdu, beni alt etti, beni soydu" - bu tür düşünceler besleyenlerde nefret asla sona ermeyecektir. "Beni istismar etti, bana vurdu, beni alt etti, beni soydu" - bu tür düşünceler beslemeyenlerde nefret sona erecektir."''- [[Dhammapada]] 1.3-4 (çev. [[Dhammapada&nbsp;(Radhakrishnan çevirisi)|Radhakrishnan]])<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.accesstoinsight.org/tipitaka/kn/dhp/dhp.01.than.html|başlık=Yamakavagga: Pairs|yıl=1997|website=Access to Insight|arşivurl=https://web.archive.org/web/20090415034956/http://www.accesstoinsight.org/tipitaka/kn/dhp/dhp.01.than.html |arşivtarihi=15 Nisan 2009|translator=Thanissaro Bikkhu}}</ref>}}
{{anchor|Hinduizm}}

====Hinduizm====
{{Ana|Kshama}}
[[Dosya:Holi Feest 2008 meisjes.jpg|küçükresim|sol|[[Holi]] ilkbaharda kutlanan Hindu renk festivalidir. Geleneksel olarak bu aynı zamanda affetme, başkalarıyla tanışma ve ilişkileri onarma günüdür.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|soyadı=Agarwal|ad=R.|yıl=2013|url=http://forum.tci-thaijo.org/index.php/sujsha/article/view/7501|ölüurl=evet|başlık=Water Festivals of Thailand: The Indian Connection|arşivurl=https://web.archive.org/web/20131102204158/http://forum.tci-thaijo.org/index.php/sujsha/article/view/7501 |arşivtarihi=2 Kasım 2013|yer=Silpakorn University|dergi= Journal of Social Sciences, Humanities, and Arts|sayfalar=7-18}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.britannica.com/EBchecked/topic/266312/Hinduism/59795/Vaishnava-rites|ölüurl=evet|başlık=Vaishnava Rites|arşivurl=https://web.archive.org/web/20131007055612/https://www.britannica.com/EBchecked/topic/266312/Hinduism/59795/Vaishnava-rites |arşivtarihi=7 Ekim 2013|yer=Sacred times and festivals|website= Encyclopædia Britannica |yıl=2009}}</ref> Endonezya'da, Balili Hindular arasında Ngembak Geni - [[Nyepi]]'den sonraki gün - baharda buluşmak ve hem af dilemek hem de birbirlerini affetmek için ritüel bayram günüdür.<ref>{{Web kaynağı|url=http://www.indo.com/culture/nyepi.html|başlık=Bali's day of silence|arşivurl=https://web.archive.org/web/20090131115634/http://indo.com/culture/nyepi.html |arşivtarihi=31 Ocak 2009|website=Bali & Indonesia on the Net|yıl=2010}}</ref>]]
Hinduizmin [[Vedik dönem]] edebiyatında ve [[Hint Epik şiiri|destanları]]nda Ksama veya Kshyama ([[Sanskrit]]çe:[[Wiktionary:क्षमा|क्षमा]])<ref>{{Web kaynağı|url=http://spokensanskrit.de/index.php?script=HK&beginning=0+&tinput=forgiveness+&trans=Translate&direction=AU|ölüurl=evet|başlık=Forgiveness|arşivurl=https://web.archive.org/web/20131102133347/http://spokensanskrit.de/index.php?script=HK&beginning=0+&tinput=forgiveness+&trans=Translate&direction=AU |arşivtarihi=2 Kasım 2013|website=English-Sanskrit Dictionary, Spoken Sanskrit|yer=Germany|yıl=2010}}</ref> ve buna dayalı füzyon sözcükleri bağışlama kavramını adlandırır. Ksama kelimesi [[Sanskrit Edebiyatı|Sanskritçe metin]]lerde genellikle kripa (şefkat), daya (nezaket) ve karuna ([[Wiktionary:करुणा|करुणा]], merhamet) ile birleştirilir.<ref name="mpt">{{Kitap kaynağı|ad1=Michael E.|soyadı1=McCullough|ad2=Kenneth I.|soyadı2=Pargament|ad3=Carl E.|soyadı3=Thoresen|yıl=2001|başlık=Forgiveness: Theory, Research, and Practice|yayıncı=The Guildford Press|isbn=978-1572307117|sayfalar=21-39}}</ref> [[Rigveda]]'da bağışlama, hem yanlış yapan hem de haksızlığa uğrayan bağlamında tanrı Varuna'ya adanmış ayetlerde ele alınır.<ref>{{Kitap kaynağı|translator-first=Ralph|translator-last=Griffith|başlık=The Hymns of RugVeda|yayıncı=Motilal Banarsidas|yıl=1973}}</ref><ref>{{Akademik dergi kaynağı|soyadı=Hunter|ad=Alan|yıl=2007|başlık=Forgiveness: Hindu and Western Perspectives|dergi=[[Journal of Hindu-Christian Studies]]|cilt=20|sayı=1|sayfa=11|doi=10.7825/2164-6279.1386 |doi-access=ücretsiz}}</ref> Bağışlama Hindu Dharma'da altı temel [[erdem]]den biri olarak kabul edilir.

Hindu Dharma'da affetmenin teolojik temeli, affetmeyen bir kişinin yanlış anıların, olumsuz duyguların, [[kızgınlık|öfke]]nin ve hem bugününü hem de geleceğini etkileyen çözülmemiş duyguların yükünü taşıyor olmasıdır. Hindu Dharma'da kişi yalnızca başkalarını affetmekle kalmamalı, aynı zamanda bir başkasına haksızlık ettiğinde de af dilemelidir.<ref name="mpt" /> Af; [[hayırseverlik]], [[Arınma ayini|arınma]], [[Vrata|Vrata orucu]], [[Hinduizm|ritüeller]] ve [[Dhayana (Hinduizm)|meditatif]] iç gözlem yoluyla haksızlığa uğrayan bireyden ve genel olarak toplumdan istenmelidir.

Hindu Dharma'da bağışlama, retorik olarak dişil ve eril biçimlerde karşıtlaştırılarak daha da rafine hale getirilir. Dişil formda bağışlamanın bir şekli [[Lakşmi]] (Hindistan'ın bazı bölgelerinde [[Hindu tanrıları|Tanrıça]] Sri olarak adlandırılır) aracılığıyla açıklanır; diğer şekli ise eril formda kocası [[Vişnu]] aracılığıyla açıklanır.<ref name="mpt" /> Dişil Lakshmi, yanlış yapan kişi tövbe etmediğinde bile bağışlar. Eril Vişnu ise yalnızca yanlış yapan kişi tövbe ettiğinde affeder. Hindu Dharma'sında, Lakshmi'nin tövbe etmeden bağışladığı dişil bağışlama, ancak tövbe edildikten sonra bağışlanan eril bağışlamadan daha yüksek ve daha asildir. Hindu destanı [[Ramayana]]'da Kral [[Rama]]'nın karısı [[Sita]], kendisine zarar veren bir kargayı affettiği için sembolik olarak övülür. Ramayana destanının ilerleyen bölümlerinde, [[Lanka]]'da kaçırıldığı sırada kendisini taciz edenleri affettiği için tekrar övülür.<ref name="mpt" /> Diğer birçok Hindu hikâyesi tövbe ile veya tövbe olmadan affetmeyi tartışır.<ref>{{Kitap kaynağı|soyadı=Ransley|ad=Cynthia|yıl=2004|başlık=Forgiveness: Themes and issues. Forgiveness and the healing process: A central therapeutic concern|isbn=1-58391-182-0|yayıncı=Brunner-Routledge|sayfalar=10-32}}</ref>

Bağışlama kavramı Hindu literatüründe kapsamlı tartışmalara konu olmuştur. Bazı  [[Hinduizm metinleri]]nde,<ref>Bkz. ''Manusamhita'', 11.55, ''Mahabharata'' Vol. II, 1022:8</ref> cinayet ve tecavüz gibi belirli [[günah]]ların ve kasıtlı eylemlerin doğal olarak affedilemez olduğu tartışılır; bu eski bilginler, genel affetmenin her durumda [[Dinde etik|etik açıdan]] olarak haklı olup olmadığını ve affetmenin suçu, saygısızlığı, sosyal düzensizliği ve insanların sizi ciddiye almamasını teşvik edip etmediğini tartışırlar.<ref>{{Kitap kaynağı|ad=Prafulla|soyadı=Mohapatra|yıl=2008|başlık=Ethics and Society|yayıncı=Concept Publishing|isbn=978-8180695230|sayfalar=22-25}}</ref>

Diğer eski Hinduizm metinleri affetmenin uzlaşmayla aynı şey olmadığını vurgular. Hindu Dharma'da bağışlama, kişinin suçluyla uzlaşmasını gerektirmediği gibi, bazı durumlarda uzlaşmayı da dışlamaz. Bunun yerine Hindu felsefesinde affetmek; [[merhamet]]li, sevecen, nazik olmak ve bir başkasının veya bir şeyin neden olduğu zararı veya incinmeyi bırakmaktır.<ref>{{Kitap kaynağı|soyadı1=Temoshok|ad1=Lydia R.|soyadı2=Chandra|ad2=Prabha S.|başlık=Forgiveness: Theory, Research, and Practice|yayıncı=The Guildford Press|isbn=978-1572307117| editör1-soyadı=McCullough | editör1-ad=Michael E. | editör2-soyadı=Pargament | editör2-ad=Kenneth I. | editör3-soyadı=Thoresen | editör3-ad=Carl E. |bölüm=The Meaning of Forgiveness in a Specific Situational and Cultural Context|tarih=28 Ağustos 2001 }}</ref> Affetmek kişinin kendisini olumsuz düşüncelerden kurtarması ve ahlaki ve etik bir yaşamı (dharmik bir yaşam) mutlulukla yaşamaya odaklanabilmesi için gereklidir.<ref name="mpt" /> Kendini gerçekleştirmiş en yüksek durumda, bağışlama kişinin kişiliğinin özü haline gelir; burada zulme uğrayan kişi etkilenmeden, tedirgin olmadan, kurban gibi hissetmeden, öfkeden (akrodhi) arınmış olarak kalır.<ref>{{Kitap kaynağı|soyadı=Radhakrishnan|ad=Sarvepalli|yıl=1995|başlık=Religion and Society|yer=Indus|yayıncı=Harper Collins India}}</ref>
<ref>{{Kitap kaynağı|soyadı=Sinha|ad=Jadunath|yıl=1985|başlık=Indian psychology|cilt=2 (Emotion and Will)|yayıncı=Motilal Banarsidas|yer=New Delhi}}</ref>

Hindu Dharma'nın diğer destanları ve eski edebiyatı affetmeyi tartışır. Örneğin:

{{Blockquote|<poem>Bağışlama erdemdir; bağışlama kurbandır; bağışlama Vedalar'dır; bağışlama Shruti'dir.
Bağışlama geleceğin çileci erdemini korur; bağışlama çileciliktir; bağışlama kutsallıktır; ve bağışlama sayesinde evren bir arada tutulur.</poem>- [[Mahabharata]], Kitap 3, Vana Parva, Bölüm XXIX<ref>{{Kitap kaynağı|bölümurl=https://www.gutenberg.org/files/15474/15474-h/15474-h.htm#link2H_4_0322|bölüm=Vana Parva|arşivurl=https://web.archive.org/web/20130327231954/http://www.gutenberg.org/files/15474/15474-h/15474-h.htm |arşivtarihi=27 Mart 2013|yer=Section XXIX|başlık=Mahabharata|cilt=I|yıl=1896|author= Krishna-Dwaipayana Vyasa|translator=Kisari Mohan Ganguli}}</ref>}}

{{Blockquote|<poem>Doğruluk en yüce iyiliktir, bağışlama en yüce huzurdur, bilgi en yüce hoşnutluktur ve iyilikseverlik tek mutluluktur.</poem>- [[Mahabharata]], Kitap 5, Udyoga Parva, Bölüm XXXIII<ref>{{Kitap kaynağı|bölümurl=https://www.sacred-texts.com/hin/m05/m05033.htm|bölüm=Udyoga Parva, chapter XXXIII|arşivurl=https://web.archive.org/web/20131012081817/http://www.sacred-texts.com/hin/m05/m05033.htm |arşivtarihi=12 Ekim 2013|başlık=Mahabharata|translator=Sri Kisari Mohan Ganguli}}</ref>}}
{{Blockquote|text=<poem>Janak sordu: "Tanrım, kişi bilgeliğe nasıl ulaşır? Kurtuluş nasıl gerçekleşir?"
Ashtavakra cevap verdi: "Ey sevgili, eğer kurtuluş istiyorsan, zehir olarak hayal edilen tutkulardan vazgeç, nektar olarak bağışlama, masumiyet, merhamet, hoşnutluk ve gerçeği al; (...)" </poem>- [[Ashtavakra Gita]]<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.osho.com/osho-online-library/osho-talks/krishna-yoga-janak-2a36cc7b-0cd?p=9dcf65d6ecc65c6bb95af1370350e875|başlık=Ashtavakra Gita, Chapter 1, Verse 2|arşivurl=https://web.archive.org/web/20131029002436/http://www.osho.com/library/online-library-janak-ashtavakra-statements-b14e68d3-99b.aspx |arşivtarihi=29 Ekim 2013|translator=OSHO|yıl=2008}}
* Original: मुक्तिं इच्छसि चेत्तात विषयान् विषवत्त्यज । '''क्षमा'''र्जवदयातोषसत्यं पीयूषवद् भज || 2 ||
* Aştavakra Gita'nın her biri farklı 10'dan fazla çevirisi vardır; yukarıdaki en yakın fikir birliğine varılan versiyonudur.</ref><ref>{{Kitap kaynağı |soyadı=Mukerjee |ad=Radhakamal |başlık=Aṣṭāvakragītā (the Song of the Self Supreme): The Classical Text of Ātmādvaita by Aṣṭāvakra |yayıncı=Motilal Banarsidass Publ. |tarih=1971 | isbn=978-81-208-1367-0 |sayfa=}}</ref>}}
====Caynizm====
{{teknik}} 
{{Ana|Kṣamāpanā|Pratikramana|Micchāmi dukkaḍaṃ}}
[[Caynizm]] (Jainizm)'de bağışlayıcılık Jainlerin geliştirmesi gereken başlıca erdemlerden biridir. [[Kṣamāpanā]] veya yüce bağışlama, [[Dharma (Jainism)|dharma]] on özelliğinden birinin bir parçasını oluşturur.<ref>{{Kitap kaynağı|soyadı=Varni|ad=Jinendra|postscript=; Samaṇ Suttaṁ; Ed. Prof. Sagarmal Jain|başlık=Translated Justice|editör1-ad=T.K.|editör1-soyadı=Tukol|editör2-ad=K.K.|editör2-soyadı=Dixit|yıl=1993|yer=New Delhi|yayıncı=Bhagwan Mahavir memorial Samiti|yer=verse 84}}</ref>  Jain duasında (pratikramana) Jainler yemek yerken veya rutin faaliyetlerini yerine getirirken zarar vermiş olabilecekleri ekindriya veya bitkiler ve mikroorganizmalar gibi tek duyulu varlıklar da dahil olmak üzere çeşitli yaratıklardan tekrar tekrar af dilerler.<ref>{{Kitap kaynağı |soyadı=Jaini |ad=Padmanabh |başlık=Collected Papers on Jaina Studies |url=https://archive.org/details/collectedpaperso0000unse_m5l7 |yayıncı=Motilal Banarsidass Publ. |yıl=2000 |yer=Delhi | isbn =978-81-208-1691-6 |sayfa=[https://archive.org/details/collectedpaperso0000unse_m5l7/page/285 285]}}</ref>  Bağışlanma, [[Prakrit|Prakrit dili]]nde "yapılan tüm kötülükler sonuçsuz kalsın" anlamına gelen micchāmi dukkaḍaṃ ifadesinin söylenmesiyle istenir.<ref>{{Kitap kaynağı |soyadı=Chapple |ad=Christopher Key |başlık=Jainism and Ecology: Nonviolence in the Web of Life |yer=Delhi|yayıncı=Motilal Banarsidass Publishers |tarih=2006 | isbn=978-81-208-2045-6 |sayfa=46}}</ref> Jain festivali [[paryusana]]'nın son günü olan samvatsari sırasında, [[pratikraman]]'dan sonra [[micchāmi dukkaḍaṃ]] ifadesini söylerler. Bir ritüel meselesi olarak, arkadaşlarını ve akrabalarını şahsen micchāmi dukkaḍaṃ ile selamlar ve bağışlanmalarını dilerler. Hiçbir özel kavga ya da anlaşmazlık [[samvatsari]]'nin ötesine taşınamaz ve dışarıdaki arkadaş ve akrabalara af dileyen mektuplar yazılır ve telefon görüşmeleri yapılır.<ref>{{Kitap kaynağı|soyadı=Hastings|ad=James|yıl=2003|başlık=Encyclopedia of Religion and Ethics|cilt=10|yayıncı=Kessinger Publishing|isbn=978-0-7661-3682-3|sayfa=876}}</ref>

Pratikraman ayrıca aşağıdaki duayı da içerir:<ref>{{Kitap kaynağı |soyadı=Jaini |ad=Padmanabh |başlık=Collected Papers on Jaina Studies |url=https://archive.org/details/collectedpaperso0000unse_m5l7 |yayıncı=Motilal Banarsidass Publ. |yıl=2000 |yer=Delhi | isbn =978-81-208-1691-6 |sayfalar=[https://archive.org/details/collectedpaperso0000unse_m5l7/page/18 18] and 224}}</ref>
{{Blockquote|Khāmemi savva-jīve savvë jive khamantu me / <br />
metti me savva-bhūesu, veraṃ mejjha na keṇavi //<br />
(Tüm yaratıklardan af diliyorum, tüm yaratıklar beni affetsin.
Tüm varlıklarla dostluğum olsun ve hiçbiriyle düşmanlığım olmasın).}}

Jainler günlük dualarında [[samayika]] ve [[Iryavahi sutra]] okuyarak rutin faaliyetlerini sürdürürken tüm yaratıklardan bağışlanma dilerler:<ref>{{Kitap kaynağı|translator-first=Nagin J.|translator-last=Shah|çevirmen2-ad=Madhu|çevirmen2-soyadı=Sen|yıl=1993|başlık=Concept of Pratikramana|yer=Ahmedabad|yayıncı=Gujarat Vidyapith|sayfalar=25-26}}</ref>
<blockquote>
Sen, ey saygıdeğer kişi! Gönüllü olarak bana izin ver. Yürürken işlediğim günahları itiraf etmek istiyorum. İzninizi onurlandırıyorum. İtiraf ederek kendimi günahkâr eylemlerden arındırmak istiyorum. Yürürken, gelip giderken, canlı organizmalara, tohumlara, yeşil çimenlere, çiğ damlalarına, karınca tepelerine, yosunlara, canlı suya, canlı toprağa, örümcek ağına ve diğerlerine basarken işkence etmiş olabileceğim tüm canlı varlıklardan af diliyorum. İster tek duyulu, ister iki duyulu, ister üç duyulu, ister dört duyulu, ister beş duyulu olsun, tüm bu canlılardan af diliyorum. Tekmelediğim, tozla kapladığım, toprağa sürttüğüm, başkalarıyla çarpıştırdığım, baş aşağı çevirdiğim, eziyet ettiğim, korkuttuğum, bir yerden başka bir yere taşıdığım veya öldürdüğüm ve hayatlarından mahrum bıraktığım. (İtiraf ederek) tüm bu günahlardan bağışlanayım.
</blockquote>
Jain metinleri affetme konusunda [[Mahavira|Māhavīra]]'dan alıntı yapar:<ref>{{Kitap kaynağı | translator-last =Jacobi | translator-first =Hermann | translator-link =Hermann Jacobi |editör=[[Max Müller|F. Max Müller]] |başlık=The Uttarādhyayana Sūtra |yayıncı=The Clarendon Press |yıl=1895 |yer=Oxford |dil=İngilizce| url =https://www.sacred-texts.com/jai/sbe45/index.htm |seri=[[Sacred Books of the East|Sacred Books of the East vol.45, Part 2]] | isbn =978-0-7007-1538-1 |ölüurl=hayır|arşivurl=https://web.archive.org/web/20090704214930/http://www.sacred-texts.com/jai/sbe45/index.htm |arşivtarihi=4 Temmuz 2009}} ''Note: ISBN refers to the UK:Routledge (2001) reprint. URL is the scan version of the original 1895 reprint.''</ref>

{{quote|Bir ruh, [[Prāyaścitta|prāyaṣcitta]] (tövbe) uygulayarak günahlardan kurtulur ve hiçbir günah işlemez; prāyaṣcitta'yı doğru bir şekilde uygulayan kişi yolu ve yolun ödülünü kazanır, iyi davranışın ödülünü kazanır. Bağışlanma dileyerek zihin mutluluğu elde eder; böylece her tür canlı varlığa karşı nazik bir eğilim kazanır; bu nazik eğilim sayesinde karakter saflığını ve korkudan özgürlüğü elde eder." <br/>—Māhavīra'dan [[Uttaradhyayana|Uttarādhyayana Sūtra]]'' 29:17-18}}

[[Jain Manastırcılığı|Keşişler]] arasındaki davranış kuralları, tüm günahlar için af dilemelerini gerektirir:<ref>{{Kitap kaynağı |soyadı=Jacobi |ad=Hermann |yazarbağı=Hermann Jacobi |editör=[[Max Müller|F. Max Müller]] |başlık=The Kalpa Sūtra |yayıncı=The Clarendon Press |yıl=1884 |yer=Oxford |dil=İngilizce| url =https://www.sacred-texts.com/jai/sbe22/sbe2200.htm |seri=[[Sacred Books of the East]] |cilt=22, Part 1| isbn =978-0-7007-1538-1 |ölüurl=hayır|arşivurl=https://web.archive.org/web/20070929151006/http://www.sacred-texts.com/jai/sbe22/sbe2200.htm |arşivtarihi=29 Eylül 2007}} ''Note: ISBN refers to the UK:Routledge (2001) reprint. URL is the scan version of the original 1884'' reprint.</ref>
{{quote|Eğer keşişler ya da rahibeler arasında bir tartışma ya da anlaşmazlık çıkarsa, genç keşiş üstünden, üst de genç keşişten af dilemelidir. Bağışlamalı ve bağışlanma dilemeli, yatıştırmalı ve yatıştırılmalı ve kısıtlama olmaksızın sohbet etmelidirler. Yatıştırılan kişi için (kontrolde) başarı olacaktır; yatıştırılmayan kişi için başarı olmayacaktır; bu nedenle kişi kendini yatıştırmalıdır. "Bu neden söylendi efendim? Huzur, monastisizmin özüdür."|''Kalpa Sūtra'' 8:59}}

===Diğer===
==== Hoʻoponopono ====
[[Hoʻoponopono]] eski bir [[Hawaii]] uzlaşma ve bağışlama uygulaması olup dua ile birleştirilmiştir. Benzer bağışlama uygulamaları Samoa, Tahiti ve Yeni Zelanda dahil olmak üzere [[Okyanusya]] -Güney Pasifik'teki adalarda da gerçekleştirilmiştir. Geleneksel olarak "Hoʻoponopono", fiziksel olarak hasta olan bir kişinin aile üyeleri arasında şifacı rahipler veya "[[kahuna]] lapaʻau" tarafından uygulanır. Modern versiyonlar aile içinde bir aile büyüğü tarafından veya birey tarafından tek başına gerçekleştirilir.

==Popüler tanınma==
Affetme ihtiyacı yaygın olarak kabul edilmektedir, ancak insanlar bunu başarmanın yollarını genellikle bulamamaktadır. Örneğin, Gallup Anket şirketi, 1988 yılında çeşitli dini konularda Amerikan halkını temsil eden geniş bir örneklemde, %94'ünün affetmenin önemli olduğunu söylediğini, ancak %85'inin affedebilmek için dışarıdan yardıma ihtiyaç duyduğunu tespit etmiştir. Ancak düzenli olarak dua etmenin bile etkili olmadığı görülmüştür.

Bağışlama [[merhamet]]e benzer, bu nedenle bir kişi bağışlama sürecini tamamlayamasa bile, özellikle de pek çok yanlış kötülükten ziyade zayıflıktan yapıldığında, yine de merhamet gösterebilir. [[Gallup (şirket)|Gallup]] anketi, etkili olan tek şeyin {{kb}} "[[meditasyon|meditatif dua]]"<ref>{{Akademik dergi kaynağı | soyadı1 = Gorsuch | ad1 = R. L. | soyadı2 = Hao | ad2 = J. Y. |yıl= 1993 |başlık= Forgiveness: An exploratory factor analysis and its relationship to religious variables | url = https://www.questia.com/PM.qst?a=o&d=96262671 |arşivurl= https://web.archive.org/web/20040921041403/http://www.questia.com/PM.qst?a=o&d=96262671 |ölüurl=evet|arşivtarihi=21 Eylül 2004|dergi= Review of Religious Research |cilt= 34 |sayı= 4 |sayfalar=351-363|doi= 10.2307/3511971 | jstor = 3511971 }}</ref> olduğunu ortaya koymuştur.

Bir araç olarak affetme, [[onarıcı adalet]] programları gibi alanlarda,<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.breakingthecycle.com/about|başlık=About Breaking the Cycle, A project of the Bruderhof|website=www.breakingthecycle.com|erişimtarihi=18 Ocak 2020|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230606151413/https://www.breakingthecycle.com/about|arşivtarihi=6 Haziran 2023|ölüurl=hayır}}</ref> [[apartheid]]'ın kaldırılmasından sonra [[Hakikat ve uzlaşma komisyonu (Güney Afrika)|hakikat ve uzlaşma]] sürecinde, [[Ruanda soykırımı]]nın mağdurları ve failleri arasında, [[İsrail-Filistin çatışması]] ve [[Kuzey İrlanda sorunu|Kuzey İrlanda çatışması]]ndaki şiddete yanıt olarak yaygın bir şekilde kullanılmıştır. Bu durum [[Beyond Right and Wrong: Stories of Justice and Forgiveness (2012)]] adlı [[belgesel]] filmde belgelenmiştir.<ref>{{Haber kaynağı |başlık=The key to forgiveness is the refusal to seek revenge |url=https://www.theguardian.com/uk/belief/2013/feb/08/key-forgiveness-refusal-seek-revenge |iş=The Guardian |tarih=8 Şubat 2013 |erişimtarihi=21 Şubat 2013 |ölüurl=hayır|arşivurl=https://web.archive.org/web/20140324002701/http://www.theguardian.com/uk/belief/2013/feb/08/key-forgiveness-refusal-seek-revenge |arşivtarihi=24 Mart 2014 }}</ref><ref>{{Web kaynağı|başlık=Beyond Right & Wrong: Stories of Justice and Forgiveness|url=http://theforgivenessproject.com/beyond-right-wrong-stories-of-justice-and-forgiveness/|tarih=1 Şubat 2013|yayıncı=Forgiveness Project|erişimtarihi=22 Şubat 2013|ölüurl=evet|arşivurl=https://web.archive.org/web/20130302112321/http://theforgivenessproject.com/beyond-right-wrong-stories-of-justice-and-forgiveness/|arşivtarihi=2 Mart 2013}}</ref>

Bağışlama/affetme, kişinin durumla olan duygusal bağından kaynaklandığı için [[duygu]] teorisiyle ilişkilendirilir. Bağışlama, çoğu insana genç yaşta anlaması ve uygulaması öğretilen bir şeydir. Filozof [[Joseph Butler]] (On Beş Vaaz (''Fifteen Sermons'')) affetmeyi "kızgınlığın üstesinden gelmek, ahlaki nefretin üstesinden gelmek, bir konuşma eylemi ve hoşgörü" olarak tanımlamıştır.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|soyadı=Newberry|ad=Paul A.|tarih=April 2001|başlık=Joseph Butler on Forgiveness: A Presupposed Theory of Emotion|url=https://archive.org/details/sim_journal-of-the-history-of-ideas_2001-04_62_2/page/233|dergi=Journal of the History of Ideas|cilt=62|sayı=2|sayfalar=233-244|doi=10.2307/3654356|jstor=3654356}}</ref>
==İlişkilerde affetme==
[[Dosya:Marriage Forgiveness.jpg|küçükresim|Evlilikte affetme]]
Evlilikte '''affetmek''' önemlidir.{{kaynak belirt}} İki kişi birbirini affedebildiğinde bu [[Mutluluk|mutlu]] bir evliliğe katkıda bulunur. Affetmek sorunların büyümesini önlemeye yardımcı olabilir.<ref name="Fincham Hall Beach 2006">{{Akademik dergi kaynağı|soyadı1=Fincham|ad1=F.|soyadı2=Hall|ad2=J.|soyadı3=Beach|ad3=S.|yıl=2006|cilt=55|sayı=4|başlık=Forgiveness In Marriage: Current Status And Future Directions|dergi=Family Relations|sayfalar=415-427|doi=10.1111/j.1741-3729.2005.callf.x-i1}}</ref>

2005 yılında yapılan bir çalışmada, araştırmacılar evlilikte affetmenin önemli olup olmadığını araştırmışlardır. Bağışlama genellikle ne zaman gerçekleşir - bir tartışmadan önce mi yoksa sonra mı? Bir kişi sözünü tutmadığında bağışlama bir rol oynar mı? vb.<ref name="Fincham Hall Beach 2006" />

Araştırmacılar evlilikte affetme ile ilgili altı bileşen bulmuşlardır: memnuniyet, kararsızlık, çatışma, atıflar (atfetmeler), empati ve bağlılık.<ref name="Fincham Hall Beach 2006" /> Bir ilişkideki insanlar affetmenin, olanları unutmak anlamına geldiğine inanırlar.<ref name="Fincham Hall Beach 2006" /> Çiftler eşlerini affettiklerinde, kalabilecek acılarının üstesinden gelmek için bazen profesyonellerin yardımına ihtiyaç duyarlar.<ref name="Fincham Hall Beach 2006" /> Araştırmacılar, kimin acı çektiğine ve acıya kimin neden olduğuna bağlı olarak her bir bireyin durumu nasıl algıladığı arasındaki farklılıkları tanımladılar.<ref name="Fincham Hall Beach 2006" />

Affetme eylemi ve etkileri kişiler arasındaki ilişki durumuna göre değişebilir. İster evli, ister arkadaş ya da tanıdık olsun, affetme süreci benzerdir ancak tamamen aynı değildir.<ref>{{Akademik dergi kaynağı |soyadı1=Fow |ad1=Neil Robert |başlık=The Phenomenology of Forgiveness and Reconciliation |url=https://archive.org/details/sim_journal-of-phenomenological-psychology_fall-1996_27_2/page/219 |dergi=Journal of Phenomenological Psychology |tarih=1996 |cilt=27 |sayı=2 |sayfalar=219-233|doi=10.1163/156916296X00113 }}</ref>
===Affetme modelleri===
"Enright'ın affetme modeli ampirik destek almıştır ve affetmeyi dört aşamalı bir yolculuk olarak görmektedir":<ref name="Fincham Hall Beach 2006" /> Ortaya çıkarma aşaması: Kişinin yaşadığı acıyı keşfetmeyi vurgular.
;Karar aşaması: Bağışlamanın doğası tartışılır. Kişi, ihlalde bulunan kişiyi affetmeye çalışacağını taahhüt eder.
;Çalışma aşaması: İçgörü ve anlayış kazanma çabasıyla odak ihlalde bulunan kişiye kayar.
;Derinleşme aşaması: Mağdur çözüme doğru ilerler, yalnız olmadığının farkına varır, başkalarının affediciliğinin alıcısı olmuştur ve affetme sürecinde anlam ve amaç bulur.<ref name="Fincham Hall Beach 2006" />

Evli çiftler tartıştıklarında kimin haklı kimin haksız olduğuna odaklanma eğilimindedirler.<ref name="Fincham Hall Beach 2006" />
===Öneri ve müdahaleler===

Araştırmacılar ayrıca evli bireylerin birbirleriyle iletişim kurmalarına, sorunları çözmelerine ve birbirlerini daha kolay affetmelerine yardımcı olmak için uygulayıcılara ve müdahalelere yönelik tavsiyelerde bulunmuştur.<ref name="Fincham Hall Beach 2006" /> Örneğin, insanlar herhangi bir müdahaleye başlamadan önce affetmenin ne anlama geldiğini araştırmalı ve anlamalıdır çünkü affetmeye ilişkin önyargılı fikirler çiftlerin affetmeye açık olmasında sorunlara neden olabilir.<ref name="Fincham Hall Beach 2006" /> Örneğin, bir kişinin eşinin zayıf olduğunu düşünebileceği korkusuyla eşini affetmemesi bir çatışmaya neden olabilir.

2001 yılında Charlotte van Oyen Witvliet, insanlardan kendilerini inciten, yanlış yapan veya kıran birini düşünmelerini istedi. Cevap vermeyi düşündüklerinde, tepkilerini gözlemledi. Kan basınçlarını, kalp atış hızlarını, yüz kaslarının gerginliğini ve ter bezi faaliyetlerini gözlemledi. Kini hatırlamak adayların kan basıncını ve kalp atış hızını artırdı ve daha fazla terlediler. Ruminasyon stresli ve tatsızdı. Affetmeyi benimsediklerinde, normal uyanıklığın ürettiğinden daha fazla anksiyete tepkisi göstermediler.<ref>{{Akademik dergi kaynağı |başlık=Granting Forgiveness or Harboring Grudges: Implications for Emotion, Physiology, and Health |dergi=Psychological Science |cilt=12 |sayı=2 |sayfalar=117-123|tarih=1 Mart 2001|doi=10.1111/1467-9280.00320 |pmid=11340919 |soyadı1=Witvliet |ad1=Charlotte van Oyen |soyadı2=Ludwig |ad2=Thomas E. |soyadı3=Laan |ad3=Kelly L. Vander |s2cid=473643 |url=https://digitalcommons.hope.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=2300&context=faculty_publications |erişim-tarihi=19 Ekim 2023 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20230615034117/https://digitalcommons.hope.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=2300&context=faculty_publications |arşivtarihi=15 Haziran 2023 |ölüurl=hayır }}</ref>

== Bağışlama müdahaleleri ==
Psikoloji araştırmacıları, bağışlama müdahalelerinin amacının, uyaranla ilişkili genel olumsuz duyguyu azaltmak ve bireyin olumlu duygusunu artırmak olduğu konusunda hemfikirdir.<ref name="Understanding concerns">{{Akademik dergi kaynağı|başlık= Understanding concerns about interventions to promote forgiveness: A review of the literature.|dergi= Psychotherapy: Theory, Research, Practice, Training|yıl= 2008|cilt= 45|sayı= 1|doi= 10.1037/0033-3204.45.1.88|pmid = 22122367|ad1 = Nathaniel G.|soyadı1 = Wade|ad2 = Chad V.|soyadı2 = Johnson|ad3 = Julia E.|soyadı3 = Meyer|sayfalar=88-102}}</ref><ref name="Wade Bailey Schaffer 2005">{{Akademik dergi kaynağı|soyadı1=Wade|ad1=Nathaniel G.|soyadı2=Bailey|ad2=Donna C.|soyadı3=Shaffer|ad3=Philip|başlık=Helping Clients Heal: Does Forgiveness Make a Difference?|url=https://archive.org/details/sim_professional-psychology-research-and-practice_2005-12_36_6/page/634|dergi=Professional Psychology: Research and Practice|yıl=2005|cilt=36|sayı=6|sayfalar=634-641|doi=10.1037/0735-7028.36.6.634}}</ref>
Affetmenin terapiye dahil edilmesi eksik olmuştur,<ref name="Understanding concerns"/> ancak popülerlik kazanmıştır.<ref name="Understanding concerns"/> Psikolojide affetmenin büyümesi, affetme müdahalelerinin incelenmesine yol açmıştır.<ref name="Understanding concerns"/>

Grup temelli affetme müdahaleleri üzerine yapılan bir meta-analiz, bu müdahalelerin kendi bildirdikleri affetmeyi ne kadar artırdığını (veya "affetmemeyi" ne kadar azalttığını) incelemiştir. Sonuç olarak, "Veriler açıkça konuşuyor gibi görünüyor: Affetme müdahaleleri etkilidir."<ref>{{Kitap kaynağı|ad1=Nathanie|soyadı1=Wade|ad2=Everett|soyadı2=Worthington|ad3=Julia|soyadı3=Meyer|bölüm=But Do They Work? A Meta-Analysis of Group Interventions to Promote Forgiveness|başlık=Handbook of Forgiveness|yıl=2005}}</ref>
=== Farklı tipler ===
Affetme müdahalelerinin çeşitli biçimleri vardır:<ref name="Understanding concerns"/>  Bunlardan biri, hastaların iç gözlem teknikleri kullanarak ve bunu terapiste ifade ederek affetmelerini engelleyen varlıkla yüzleşmeye zorlandığı durumdur.<ref name="Understanding concerns"/><ref name="Wade Bailey Schaffer 2005" /> Bir diğeri, kişinin olayları suçlunun bakış açısından görmeye çalışmasını sağlamaktır, böylece suçlunun eylemlerinin arkasındaki mantığı anlayabilir.<ref name="Understanding concerns"/><ref name="Wade Bailey Schaffer 2005" /> Bunu yapabilirlerse, suçluyu daha kolay affedebilirler.<ref name="Understanding concerns"/><ref name="Wade Bailey Schaffer 2005" />

Araştırmacılar ilişkilerde affetme müdahalelerini ve duanın affetmeyi artırıp artırmadığını incelemişlerdir. Bir çalışma, bir arkadaş için dua etmenin veya dört hafta boyunca her gün o kişi hakkında olumlu düşünceler düşünmenin, o arkadaşı veya partneri affetme şansını olumlu yönde artırdığını ve bunun da daha iyi bir ilişkiye yol açtığını buldu.<ref>{{Akademik dergi kaynağı |soyadı1=Lambert |ad1=Nathaniel |başlık=Motivating Change in Relationships: Can Prayer Increase Forgiveness? |url=https://www.jstor.org/stable/41062174 |dergi=Psychological Science |yıl=2010 |cilt=21 |sayı=1 |sayfalar=126-132|yer=Los Angeles, Calif.|yayıncı=SAGE Publications |doi=10.1177/0956797609355634 |jstor=41062174 |pmid=20424033 |s2cid=20228955}}</ref>
<ref>{{Akademik dergi kaynağı|soyadı1=Beach|ad1=S.R.H.|soyadı2=Fincham|ad2=F.D.|soyadı3=Hurt|ad3=T.|soyadı4=McNair|ad4=L.M.|soyadı5=Stanley|ad5=S.M.|yıl=2008|başlık=Prayer and marital intervention: A conceptual framework|dergi=Journal of Social and Clinical Psychology|cilt=27|sayı=7 |sayfalar=641-669|doi=10.1521/jscp.2008.27.7.641 |pmid=20054450 |pmc=2802219}}</ref>
===Karşıt bulgular===
Bununla birlikte, affetme müdahalelerinin etkinliği konusunda çelişkili kanıtlar vardır ve bazı araştırmacılar terapide affetme müdahalesi yaklaşımına eleştirel bir yaklaşım benimsemişlerdir.<ref name="Understanding concerns" />

Eleştirmenler, affetme müdahalelerinin aslında olumsuz duygulanımda bir artışa neden olabileceğini, çünkü kişinin suçluya yönelik duygularını engellemeye çalıştıklarını ileri sürmüştür. Bu yaklaşım, kişinin hissettiği olumsuz duyguların kabul edilemez olduğunu ve affetme duygularının doğru ve kabul edilebilir olduğunu ima eder. Bu durum istemeden de olsa kişide utanç ve pişmanlık duygularını teşvik edebilir.<ref name="Understanding concerns" />

Kayıtlı bir psikolog olan Wanda Malcolm şöyle demektedir: "Affetmeyi terapinin a priori (birincil) hedefi haline getirmek iyi bir fikir değildir."<ref name="Wanda" /> [[Steven Stosny]] önce iyileşip sonra affetmek gerektiğini (affedip sonra iyileşmek değil);<ref name="Stosny" />  affetme gerçekleşmeden önce mağduriyetin tam olarak kabul edilmesinin (hem hangi eylemlerin zararlı olduğunun hem de mağdurun failin eylemlerine yanıt olarak hissettiği duyguların adlandırılmasının) önemli bir ilk adım olduğunu ileri sürmektedir.<ref>{{Kitap kaynağı |soyadı1=Luskin |ad1=Fred |başlık=Forgive For Good |tarih=21 Ocak 2013 |yayıncı=HarperOne |isbn=978-0062517210 |url-erişimi=kayıtlı |url=https://archive.org/details/forgiveforgoodpr00lusk }}</ref>

Bazı araştırmacılar, affetme müdahalelerinin sağlıksız ilişkileri teşvik ettiğinden endişe etmektedir.<ref name="Understanding concerns" /><ref name="Understanding concerns" /><ref name="Stover 2005">{{Akademik dergi kaynağı|soyadı1=Stover|ad1=C.S.|başlık=Domestic Violence Research: What Have We Learned and Where Do We Go From Here?|url=https://archive.org/details/sim_journal-of-interpersonal-violence_2005-04_20_4/page/448|dergi=Journal of Interpersonal Violence|tarih=1 Nisan 2005|cilt=20|sayı=4|sayfalar=448-454|doi=10.1177/0886260504267755|pmid=15722500|s2cid=22219265}}</ref>  Toksik ilişkileri olan bireylerin, aslında bu tür insanlardan uzaklaşmaları gerekirken, kendilerine karşı sürekli yanlış davranışlarda bulunanları affetmeye devam edeceklerinden endişe etmektedirler.<ref name="Understanding concerns" /><ref name="Stover 2005" />

Bir dizi çalışma, uzun bir süre boyunca sürekli olarak yapıldığında affetme müdahalelerinin yüksek etkinlik oranlarını göstermektedir.<ref name="Understanding concerns" /> Ancak bazı araştırmacılar bu müdahaleleri kısa süreler boyunca yapıldığında etkisiz bulmuşlardır.<ref name="Understanding concerns" />
===Çocuklar===
Bazı çalışmalar affetme müdahalelerinin küçük çocuklar üzerindeki etkinliğini incelemiş olup, bunlar arasında kültürler arası çalışmalar da bulunmaktadır.<ref name="Understanding concerns" /> Bunlardan birinde affetme müdahaleleri ile kendilerine haksızlık yapanları affetme olasılığı daha düşük olan Çinli çocuklar incelenmiş ve bu tür müdahalelerin çocuklar üzerinde bir etkisi{{Kaynak belirt}} bulunmuştur.<ref name="Understanding concerns" />

===Yaşlı yetişkinler===
Affetme müdahaleleri alan yaşlı yetişkinler, tedavi almayanlara göre daha yüksek düzeyde affetme bildirmiştir. Bağışlama tedavileri, tedavisiz koşullara göre daha düşük depresyon, stres ve öfke ile sonuçlanmıştır. Bağışlama müdahaleleri olumlu psikolojik yönleri de geliştirmektedir{{Kaynak belirt}}. Bu, spesifik müdahale modeli veya kalıbından (grup veya bireysel) bağımsız olarak gerçekleşmiştir.<ref>{{Akademik dergi kaynağı |soyadı1=López |ad1=Javier |soyadı2=Serrano |ad2=Maria Inés |soyadı3=Giménez |ad3=Isabel |soyadı4=Noriega |ad4=Cristina |tarih=January 2021 |başlık=Forgiveness Interventions for Older Adults: A Review |dergi=Journal of Clinical Medicine |dil=İngilizce|cilt=10 |sayı=9 |sayfa=1866 |doi=10.3390/jcm10091866 |pmid=33925790 |pmc=8123510 |issn=2077-0383|doi-access=ücretsiz }}</ref>

==Affetme ve Fiziksel Sağlık==
[[Dosya:Flickr - DVIDSHUB - Army Reserve 2010 Best Warrior Competition Army Physical Fitness Test.jpg|küçükresim|Fiziksel kondisyon]]
Bazı çalışmalar affetme ile fiziksel sağlık arasında olumlu ya da olumsuz bir ilişki olmadığını iddia ederken diğerleri olumlu bir ilişki olduğunu göstermektedir.<ref name="McCullough, Michael 2002">{{Kitap kaynağı|soyadı1=McCullough|ad1=Michael|ad2=Charlotte|soyadı2=Vanoyen|bölüm=The Psychology of Forgiveness|başlık=Handbook of Positive Psychology|yıl=2002}}</ref>

===Korelasyonu destekleyen kanıtlar===
{{Ana|Genişlet ve inşa et yaklaşımı}}
Affedicilik kişilik özelliği ile karakterize edilen insanlar daha iyi fiziksel sağlık deneyimleme eğilimindedir. İlişkilere odaklanan bir çalışma, bireylerin sergiledikleri affedicilik düzeyinin, olumlu ya da olumsuz ilişkiler içinde olup olmadıklarına bakılmaksızın, fiziksel sağlıkları üzerinde fark edilebilir bir etkisi olduğunu ortaya koymuştur.<ref>{{Akademik dergi kaynağı | soyadı1 = Berry | ad1 = Jack W. | soyadı2 = Everett | ad2 = L. Jr. Worthington |yıl= 2001 |başlık= Forgivingness, Relationship Quality, Stress While Imagining Relationship Events, and Physical and Mental Health | url = https://archive.org/details/sim_journal-of-counseling-psychology_2001-10_48_4/page/447 |dergi= Journal of Counseling Psychology |cilt= 48 |sayı= 4|sayfalar=447-55|doi= 10.1037/0022-0167.48.4.447 }}</ref>

Birini gerçekten affetmeye karar veren kişilerin fiziksel sağlıkları da daha iyi oluyor. Bunun nedeni affetme ve stres azaltma arasındaki ilişkidir. Affetmek kötü fiziksel sağlığı önler ve iyi fiziksel sağlığı yönetir.<ref name="Worthington, Everett L. 2004">{{Akademik dergi kaynağı | soyadı1 = Worthington | ad1 = Everett L. | soyadı2 = Scherer | ad2 = Michael |yıl= 2004 |başlık= Forgiveness Is an Emotion-focused Coping Strategy That Can Reduce Health Risks and Promote Health Resilience: Theory, Review, and Hypotheses |dergi= Psychology & Health |cilt= 19 |sayı= 3|sayfalar=385-405|doi= 10.1080/0887044042000196674 | s2cid = 10052021 }}</ref>

Bir başkasını affetmeyi seçen kişilerin [[kan basıncı]] ve [[kortizol]] seviyeleri affetmeyenlere göre daha düşüktür. Bu durumun affedicilikten kaynaklandığı ve affediciliğin evrimsel olarak seçilmiş bir özellik olduğunu öne sürmektedir.<ref name="Worthington, Everett L. 2004" />  Affediciliğin doğrudan etkileri şunları içerir: Düşmanlığın azaltılması (fiziksel sağlıkla ters orantılıdır) ve affetmemenin bireye stres yüklediği için bağışıklık sistemini bozabileceği. Dolaylı etkiler daha çok bir kişilik özelliği olarak affedicilikle ilgilidir ve şunları içerir: affedici insanlar daha fazla sosyal desteğe ve daha az stresli evliliklere sahip olabilir ve affedicilik fiziksel sağlıkla ilişkili diğer kişilik özellikleriyle ilişkili olabilir.<ref name="Worthington, Everett L. 2004" />

Bağışlayıcılık fiziksel sağlıkla da ilişkili olabilir çünkü düşmanlık zayıf koroner performansla ilişkilidir. Affetmemek bir tür düşmanlıktır ve affetmek düşmanlıktan vazgeçmektir. Düşmanlığı azaltmak için affetmeyi içeren terapi ile tedavi edilen kalp hastalarının kalp sağlığı, sadece ilaçla tedavi edilenlere kıyasla daha iyi olmaktadır.<ref name="McCullough, Michael 2002" />

Bağışlama aynı zamanda daha iyi algılanan{{Kaynak belirt}} fiziksel sağlığa da yol açabilir. Bu korelasyon hem kendini affetme hem de başkalarını affetme için geçerlidir, ancak özellikle kendini affetme için geçerlidir. Kendilerini affetme konusunda daha yetenekli olan bireyler daha iyi algılanan fiziksel sağlığa sahiptir.<ref>{{Akademik dergi kaynağı | soyadı1 = Wilson | ad1 = T. | soyadı2 = Milosevic | ad2 = A. | soyadı3 = Carroll | ad3 = M. | soyadı4 = Hart | ad4 = K. | soyadı5 = Hibbard | ad5 = S. |yıl= 2008 |başlık= Physical Health Status in Relation to Self-Forgiveness and Other-Forgiveness in Healthy College Students |dergi= Journal of Health Psychology |cilt= 13 |sayı= 6|sayfalar=798-803|doi= 10.1177/1359105308093863 | pmid = 18697892 | s2cid = 24569507 }}</ref>

Affeden insanlar daha sağlıklı kalplere, daha az depresyon belirtilerine ve daha az kaygıya sahip olabilirler. Affetmek, özellikle zihinsel rahatsızlıkları olan kişilerde ruh sağlığına yardımcı olabilir. Affetmek bağışıklık sistemini de iyileştirebilir.<ref>{{Web kaynağı | soyadı = Mayo Clinic Staff | tarih = 13 Kasım 2020 | başlık = Forgiveness; Letting go of grudges and bitterness | url = https://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/adult-health/in-depth/forgiveness/art-20047692 | erişimtarihi = 10 Nisan 2021 | website = Mayo Clinic | arşivurl = https://web.archive.org/web/20150407224322/https://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/adult-health/in-depth/forgiveness/art-20047692 | arşivtarihi = 7 Nisan 2015}}</ref>

===Eleştiriler===
{{başlık genişlet|tarih = Ekim 2023}}
Affetme çalışmaları, affetme ile fiziksel sağlık arasında doğrudan bir ilişki olmadığını iddia eden eleştirmenler tarafından çürütülmüştür. Bağışlama, yönlendirilmiş öfkenin azalmasına bağlı olarak ruh sağlığına katkıda bulunur ve ruh sağlığı da fiziksel sağlığa katkıda bulunur, ancak bağışlamanın kendisinin doğrudan fiziksel sağlığı iyileştirdiğine dair bir kanıt yoktur.

Affetme üzerine yapılan çalışmaların çoğu, affetmeyi bireyin refahında [[Bağımlı ve bağımsız değişkenler|bağımsız bir değişken]] olarak izole edememektedir, bu nedenle [[nedensellik (sosyoloji)|nedenselliği]] kanıtlamak zordur.<ref name="McCullough, Michael E. 2000">{{Kitap kaynağı|soyadı1=McCullough|ad1=Michael E.|ad2=Kenneth I.|soyadı2=Pargament|ad3=Carl E.|soyadı3=Thoresen|başlık=Forgiveness: Theory, Research, and Practice|yer=New York|yayıncı=Guilford Press|yıl=2000}}</ref>

Bağışlamayı doğrudan fiziksel sağlıkla ilişkilendiren sınırlı araştırma olmasına rağmen, potansiyel bir bağlantıyı düşündüren bazı faktörler{{Kaynak belirt}} vardır. Bu özellikle fizyolojik göstergeler{{Kaynak belirt}} ve affetme sürecinin günlük yaşam boyunca çeşitli durumlarda vücudun tepkilerini nasıl etkileyebileceği ile ilgilidir.<ref name=":1">{{Akademik dergi kaynağı|soyadı1=vanOyen Witvliet|ad1=Charlotte|soyadı2=Ludwig|ad2=Thomas E.|soyadı3=Vander Laan|ad3=Kelly L.|yıl=2001|başlık=Granting Forgiveness or Harboring Grudges: Implications for Emotion, Physiology, and Health|dergi=Psychological Science|cilt=12|sayı=2|sayfalar=117-123|issn=0956-7976|jstor=40063597|doi=10.1111/1467-9280.00320|pmid=11340919|s2cid=473643|url=https://digitalcommons.hope.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=2300&context=faculty_publications|erişim-tarihi=19 Ekim 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230615034117/https://digitalcommons.hope.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=2300&context=faculty_publications|arşivtarihi=15 Haziran 2023|ölüurl=hayır}}</ref>

Fiziksel sağlık ve affetme arasındaki ilişkiye dair araştırmalar affetmemeye çok fazla odaklandığı için eleştirilmiştir. Araştırmalar, düşmanlık ve affetmemenin kötü sağlığa katkısı hakkında, affetmenin iyi sağlığa katkısı hakkında gösterdiğinden daha fazlasını göstermektedir.<ref name="McCullough, Michael E. 2000" />  Affetmemek veya kin tutmak, öfkeyi sürekli hale getirerek ve SNS  uyarılmasını ve kardiyovasküler reaktiviteyi artırarak olumsuz sağlık sonuçlarına katkıda bulunabilir. Öfkenin ifade edilmesi, kronik olarak yüksek kan basıncı ve trombositlerin toplanması ile güçlü bir şekilde ilişkilendirilmiştir, bu da kalp hastalığına karşı savunmasızlığı artırabilir.<ref name=":1" />
== Kendini affetme ==
[[Dosya:Self Forgiveness.jpg|küçükresim|Kendini affetme genellikle [[wiktionary:tefekkür|tefekkürle]] ilişkilendirilir]]
Kendini affetme, bir kişinin ahlaki açıdan yanlış olduğunu düşündüğü ve kendisini sorumlu tuttuğu bir şey yaptığı durumlara yanıt olarak gerçekleşir.<ref name="Ethical aspects of self-forgiveness">{{Akademik dergi kaynağı|başlık= Ethical aspects of self-forgiveness|dergi= Sats|cilt= 15|url = https://www.academia.edu/8498542|erişimtarihi=11 Ağustos 2015|ölüurl=hayır|arşivurl= https://web.archive.org/web/20151002033424/http://www.academia.edu/8498542/Ethical_aspects_of_self-forgiveness|arşivtarihi=2 Ekim 2015|soyadı1 = Gamlund|ad1 = Espen|yıl=2014|sayı=2 |doi=10.1515/sats-2014-0006 | s2cid=147396952 }}</ref> Kendini affetme, hatalı davranan kişinin hatalı eylemle ilişkilendirdiği olumsuz duyguların üstesinden gelmesidir; bunlar arasında suçluluk, pişmanlık, vicdan azabı, suçlama, utanç, kendinden nefret etme ve/veya kendini hor görme sayılabilir.<ref name="Ethical aspects of self-forgiveness" />

[[Psikolojik travma|Travma]] içeren büyük yaşam olayları, bireylerin suçluluk veya kendinden nefret etme duyguları yaşamasına neden olabilir.<ref name="Self-forgiveness and forgiveness">{{Akademik dergi kaynağı|başlık= Self-forgiveness and forgiveness|dergi= The Heythrop Journal|yıl= 2011|cilt= 53|sayı= 4|doi= 10.1111/j.1468-2265.2010.00611.x|ad= Zenon|soyadı= Szablowinski|sayfalar=678-689}}</ref>  İnsanlar, eylemlerinin ahlaki olup olmadığını belirlemek için davranışları üzerinde düşünebilirler.<ref name="Self-forgiveness and forgiveness"/> Travma durumlarında, insanlar değişmelerine ve ahlaki bir yaşam sürmelerine izin vererek kendilerini affedebilirler.Kendini affetme, bireyin kendine zarar verdiği durumlarda veya başkalarına zarar verdiği durumlarda gerekli olabilir.<ref name="Self-forgiveness and forgiveness"/> Kendini affetmenin depresyon ve intihar eğilimi arasında ılımlı bir etkisi vardır; bu yönden kendini affetme (bir noktaya kadar) intihara karşı koruyucu olduğunu ve olası önleme stratejilerindeki hedeflerden biri olarak gozetilebilir.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|soyadı1=Jung|ad1=Minjee|soyadı2=Park|ad2=Yeonsoo|soyadı3=Baik|ad3=Seung Yeon|soyadı4=Kim|ad4=Cho Long|soyadı5=Kim|ad5=Hyang Sook|soyadı6=Lee|ad6=Seung-Hwan|tarih=February 2019|başlık=Self-Forgiveness Moderates the Effects of Depression on Suicidality|dergi=Psychiatry Investigation|cilt=16|sayı=2|sayfalar=121-129|doi=10.30773/pi.2018.11.12.1|issn=1738-3684|pmc=6393745|pmid=30808118}}</ref>

===Terapötik model===
İnsanlar istemeden de olsa birbirlerine zarar verebilir veya kırabilirler. Bireylerin bunun ne zaman gerçekleştiğini fark etmeleri ve telafi sürecinde kendilerini affetmeleri önemlidir.<ref name=":0">{{Akademik dergi kaynağı | soyadı1 = Fisher | ad1 = M.L. | soyadı2 = Exline | ad2 = J.J. |yıl= 2010 |başlık= Moving toward self-forgiveness: Removing barriers related to shame, guilt, and regret |dergi= Social and Personality Psychology Compass |cilt= 4 |sayı= 8|sayfalar=548-558|doi= 10.1111/j.1751-9004.2010.00276.x }}</ref> Kendini affetme becerisi kişinin duygusal ve zihinsel esenliğine fayda sağlayabilir.<ref name="Cornish Wade 2015">{{Akademik dergi kaynağı | soyadı1 = Cornish | ad1 = Marilyn A. | soyadı2 = Wade | ad2 = Nathaniel G. |yıl= 2015 |başlık= A therapeutic model of self-forgiveness with intervention strategies for counselors |dergi= Journal of Counseling & Development |cilt= 93 |sayı= 1|sayfalar=96-104|doi= 10.1002/j.1556-6676.2015.00185.x }}</ref><ref name=Nathaniel>{{Akademik dergi kaynağı|ad1=Nathaniel|soyadı1=Wade|ad2=Marilyn|soyadı2=Cornish|başlık=How to forgive yourself|dergi=Aeon|tarih=29 Mart 2023|url=https://psyche.co/guides/how-to-forgive-yourself-and-move-past-a-hurtful-mistake|erişim-tarihi=24 Ekim 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20231005052659/https://psyche.co/guides/how-to-forgive-yourself-and-move-past-a-hurtful-mistake|arşivtarihi=5 Ekim 2023|ölüurl=hayır}}</ref> Geçmişteki suçlar için kendini affetme becerisi utanç ve suçluluk gibi olumsuz duyguları azaltabilir ve öz nezaket ve [[öz şefkat]] gibi olumlu uygulamaları artırabilir.Bununla birlikte, kendini affetme süreci yanlış yorumlanabilir ve bu nedenle doğru bir şekilde tamamlanamayabilir.<ref name=":0" />  Bu durum pişmanlık veya kendini suçlama duygularının artmasına neden olabilir.<ref name="Cornish Wade 2015"/><ref name=Nathaniel/> Bundan kaçınmak ve gerçek kendini affetme ile ilişkili olumlu faydaları artırmak için, gerçek kendini affetmeyi teşvik etmek için özel bir terapötik kendini affetme modeli kullanılabilir. Önerilen modelin dört temel unsuru vardır: sorumluluk, pişmanlık, restorasyon ve yenilenme:<ref name="Cornish Wade 2015"/><ref name=Nathaniel/>
# Sorumluluk, gerçek anlamda kendini affetme yolunda atılması gereken ilk adımdır.<ref name="Cornish Wade 2015" /> Ezici suçluluk veya pişmanlık gibi duygularla ilişkili olumsuz etkilerden kaçınmak için, suçluların öncelikle başka bir kişiyi incittiklerini kabul etmeleri ve eylemlerinin sorumluluğunu kabul etmeleri gerekir.<ref name=":0" /><ref name="Cornish Wade 2015" /><ref name=Nathaniel/>
# Kişi sorumluluğu kabul ettiğinde, pişmanlık veya suçluluk duyguları yaşaması doğaldır. Ancak bu duygular gerçekten işlenebilir ve ifade edilebilir.<ref name="Cornish Wade 2015" /><ref name=Nathaniel/>
# Yenileme, kırıcı kişinin incittiği kişi(ler)e gerekli telafiyi yapmasına olanak tanır.
# Yenilenme, kırıcı kişinin geçmişteki ihlalleri için kendini gerçekten affedebilmesini ve öz şefkat ve öz nezaket gibi daha olumlu ve anlamlı davranışlarda bulunabilmesini sağlar.<ref name="Cornish Wade 2015" /><ref name=Nathaniel/>
Kendini affetme süreci her insan için her zaman geçerli değildir.<ref name="Cornish Wade 2015" /><ref name=Nathaniel/> Örneğin, aslında başkalarına zarar vermemiş ya da yanlış bir şey yapmamış, ancak bunun yerine kendinden nefret etme ya da kendine acıma gibi olumsuz duygulardan muzdarip olan kişiler - örneğin saldırı mağdurları - algılanan suçları için kendilerini affetmeye çalışabilirler. Ancak, bu onların telafi etmeleri için gerekli bir süreç olmayacaktır.<ref name="Cornish Wade 2015" /><ref name=Nathaniel/> Ayrıca, geçmiş suçları için kendilerini affetmeye çalışırken suç işlemeye devam eden failler, kendini affetmek için gerekli olan dört aşamayı gerçekten tamamlama konusunda isteksizlik gösterirler.<ref name="Cornish Wade 2015" /><ref name=Nathaniel/> Öncelikle kişilerin algıladıkları suçlar ve kendilerini affetme ihtiyaçları ve motivasyonları hakkında dışsal{{kim}} bilgi toplamak önemlidir.<ref name="Cornish Wade 2015" /><ref name=Nathaniel/>
== Özür dilemeden bağışlama ==
Özür dilememek, yanlışlar için özür dilemeyi ve hatta yanlışları kabul etmeyi reddetmektir. "Özür dileme ile 'özür dileyen' ve 'özür dilemeyen' sıfatları arasındaki ilişki o kadar da açık değildir.""<ref name="Glen. 2012">{{Kitap kaynağı|başlık=Forgiveness and love|url=https://archive.org/details/forgivenesslove0000pett|ad=Glen|soyadı=Pettigrove|yıl=2012|yayıncı=Oxford University Press|isbn=9780191654855|yer=Oxford|oclc=810531587}}</ref> Birini affetmeyi ya da affetmemeyi seçmek, o kişinin eylemlerinden dolayı gerçekten üzgün olup olmadığıyla ilişkilidir.<ref name=Pettigrove2004>{{Akademik dergi kaynağı|soyadı=Pettigrove|ad=Glen|başlık=Unapologetic Forgiveness|tarih=July 2004|dergi=American Philosophical Quarterly|cilt=41|sayı=3|sayfalar=187-204|jstor=20010156}}</ref> Yaptıklarından pişmanlık duymayan bir kişiyi affetmek zor olabilir, ancak kişinin üzerinizdeki etkisini azaltabilir. Rahatsız edici düşünceler, affetmek isteyen kişinin düşük öz-değer duygularına sahip olmasına ve o kişinin eylemleri nedeniyle travmatik bir aşamaya katlanmasına neden olabilir.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Forgiveness: Letting go of grudges and bitterness | url = https://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/adult-health/in-depth/forgiveness/art-20047692 | tarih = 22 Kasım 2022 | website = Mayo Clinic | yayıncı = Mayo Clinic Staff | arşivurl = https://web.archive.org/web/20150407224322/https://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/adult-health/in-depth/forgiveness/art-20047692 | arşivtarihi = 7 Nisan 2015}}</ref> Olumsuz bir deneyim yaşamak uzun vadeli travmalara neden olabilir. Kişi olanları akışına bırakmak ve kabul etmekten fayda görebilir.<ref>{{Web kaynağı | ad = Beata | soyadı = Souders | tarih = 13 Ağustos 2019 | başlık = Why is Forgiveness Important? | url = https://positivepsychology.com/why-is-forgiveness-important/ | erişimtarihi = 20 Kasım 2020 | website = PositivePsychology.com | dil = en-US | arşivurl = https://web.archive.org/web/20191216122001/https://positivepsychology.com/why-is-forgiveness-important/ | arşivtarihi = 16 Aralık 2019}}</ref> Olanları akışına bırakmak kişinin yaptıklarını silmez, ancak affetmek kişinin içinde olumsuz duyguların olmamasından kaynaklanan bir iç huzura yol açabilir. Diğer kişi içtenlikle özür dilemese de, onu affetmek sorunların çözümü olabilir ve kişinin kendini sevmesiyle sonuçlanabilir.{{r|Pettigrove2004}}

[[Jean Hampton]], pişmanlık duymayan suçluyu affetme kararını, tamamen çürümüş veya ahlaki açıdan ölmemiş biri olarak "suçluyu yeni ve daha olumlu bir ışık altında görme" taahhüdünü ifade etmek olarak görür.<ref name="Glen. 2012"/>

=== Karakter cezalandırmacılığı ===
# Bağışlama ancak yanlıştan önemli ölçüde zamansal olarak uzaklaşıldığında sunulabilir.
# Adaletin uygulanması, en azından cezalandırma veya ödüllendirme açısından, kişisel bağışlama alanının dışında kalır.
# Bağışlama adaletten farklı bir düzeyde işler.<ref name="Glen. 2012"/>
==Ayrıca bakınız==
*[[Mucizeler Kursu]] - Amerikalı Helen Schucman'ın 1976 tarihli kitabı
*[[Anantarika-karma]] - Budizm'de ağır suçlar
*[[Clementia]] - Roma Merhamet Tanrıçası
*[[Merhamet]] - Başkalarına yardım etmek için harekete geçme veya motive olma.
*[[Pişmanlık (Hristiyanlık)]] - Hristiyanlıkta günahlar için tövbe etme kavramı
*[[Eleos]] - Yunan merhamet ve şefkat tanrısı
*[[Din etiği]] - Din etiği
*[[Ho'oponopono]] - Eski Hawaii uzlaşma ve bağışlama uygulaması
*[[Polonyalı Piskoposların Alman Piskoposlara Uzlaşma Mektubu]]
*[[Af]] - Bir suçun affedilmesi ve ilgili cezanın iptal edilmesi
*[[Pişmanlık]] - Kişisel geçmiş eylem ve davranışlara verilen olumsuz bilinçli ve duygusal tepki
*[[İlişkisel ihlaller]] - Örtük veya açık ilişkisel kuralların ihlali
*[[Vicdan azabı]] - Geçmişte yaptığı eylemlerden pişmanlık duyan bir kişinin yaşadığı üzücü duygu
*[[Tövbe]] - Kişinin eylemlerini gözden geçirmesi ve pişmanlık ya da üzüntü duyması
*[[İçerleme]] Kızgınlık - Hayal kırıklığı, iğrenme ve öfkenin karışımından oluşan duygu
*[[Hakikat ve Uzlaşma Komisyonu]] - Geçmişteki yanlışları keşfetmek ve ortaya çıkarmakla görevli komisyon
*[[Koşulsuz sevgi]] - Koşulsuz sevgi kavramı

==Kaynakça==
{{Kaynakça|2}}
==Dış bağlantılar==
{{Wikiversity|Forgiving}}
{{Commons kategori|Forgiveness}}
{{Wiktionary}}
{{Wikiquote|Affetme}}

* {{Cite SEP |url-id=forgiveness|title=Forgiveness|first=Paul|last=Hughes||first2=Brandon|last2=Warmke}}
* {{Curlie|/Society/Relationships/Forgiveness/}}
{{Otorite kontrolü}}

[[Kategori:Duygular]]
[[Kategori:Ahlâk psikolojisi]]
[[Kategori:Mitoloji]]
[[Kategori:Din etiği]]
[[Kategori:Dinî davranış ve deneyim]]
[[Kategori:Ruhanilik]]
[[Kategori:Erdem]]