İçeriğe atla

Muhammed: Revizyonlar arasındaki fark

Koordinatlar: 24°28′03.22″K 039°36′41.18″D / 24.4675611°K 39.6114389°D / 24.4675611; 39.6114389 (Green Dome)
Page yarı korumaya alındı
Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Mors et Vita (mesaj | katkılar)
Mors et Vita (mesaj | katkılar)
İlk vahiy: Genişletildi
4. satır: 4. satır:
| honorific_prefix = {{küçük|[[İslam peygamberleri|İslam peygamberi]]}}
| honorific_prefix = {{küçük|[[İslam peygamberleri|İslam peygamberi]]}}
| isim = {{büyük|Muhammed}}<br>{{büyük|مُحَمَّد}}
| isim = {{büyük|Muhammed}}<br>{{büyük|مُحَمَّد}}
| resim = Calligraphic representation of Muhammad's name.jpg
| resim = Al-Masjid AL-Nabawi Door.jpg
| başlık = [[Kaligrafi|Hat sanatında]] [[Sülüs|sülüs harflerle]] "Muhammed" adının yazılışı. Sol taraftaki küçük yazıda ise "Allah'ın salât ve selâmı üzerine olsun" kelimeleri yer almaktadır.
| başlık = [[Mescid-i Nebevî]]'nin kapılarının üzerinde yer alan "Allah'ın Elçisi Muhammed" yazısı. ([[Medine]], [[Suudi Arabistan]])
| doğum_adı = Muhammed bin Abdullah<br>({{dil|dil_adı=e|ar|مُحَمَّد بنِ عَبد الله}})
| doğum_adı = Muhammed bin Abdullah<br>({{dil|dil_adı=e|ar|مُحَمَّد بنِ عَبد الله}})
| doğum_tarihi = {{Yaklaşık|570}}
| doğum_tarihi = {{Yaklaşık|570}}
| doğum_yeri = [[Mekke]], [[Hicaz]], [[Arap Yarımadası|Arabistan]]<br>{{küçük|(günümüzde [[Suudi Arabistan]])}}
| doğum_yeri = [[Mekke]], [[Hicaz]], [[Arap Yarımadası|Arabistan]]<br>{{küçük|(günümüzde [[Suudi Arabistan]])}}
| ölüm_tarihi = {{ölüm tarihi|632|6|8}}<ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=https://www.academia.edu/36951072/Periodisation_and_the_fut%C5%AB%E1%B8%A5_Making_Sense_of_Mu%E1%B8%A5ammad_s_Leadership_of_the_Conquests_in_non_Muslim_Sources_Arabica_69_2022_pp_96_145_|başlık=Periodisation and the Futūḥ: Making Sense of Muḥammad's Leadership of the Conquests in Non-Muslim Sources|tarih=1 Ocak 2022|sayı=1-2|sayfalar=96|çalışma=Arabica|cilt=69|ad=Mehdy|soyadı=Shaddel|issn=0570-5398|erişimtarihi=7 Kasım 2022|arşivurl=https://web.archive.org/web/20221107173456/https://www.academia.edu/36951072/Periodisation_and_the_fut%C5%AB%E1%B8%A5_Making_Sense_of_Mu%E1%B8%A5ammad_s_Leadership_of_the_Conquests_in_non_Muslim_Sources_Arabica_69_2022_pp_96_145_|arşivtarihi=7 Kasım 2022|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=OZbyz_Hr-eIC&newbks=0&printsec=frontcover&dq=Encyclopaedia+of+Islam+muhammad&hl=tr|başlık=Encyclopedia of Islam|erişimtarihi=7 Ağustos 2023|tarih=2009|bölüm=Muhammad|dil=İngilizce|sayfa=494|yayıncı=Infobase Publishing|ad=Juan Eduardo|soyadı=Campo|isbn=978-1-4381-2696-8}}</ref><br>(61–62 yaşlarında)
| ölüm_tarihi = {{ölüm tarihi|632|6|8}}<ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=https://www.academia.edu/36951072/Periodisation_and_the_fut%C5%AB%E1%B8%A5_Making_Sense_of_Mu%E1%B8%A5ammad_s_Leadership_of_the_Conquests_in_non_Muslim_Sources_Arabica_69_2022_pp_96_145_|başlık=Periodisation and the Futūḥ: Making Sense of Muḥammad's Leadership of the Conquests in Non-Muslim Sources|tarih=1 Ocak 2022|sayı=1-2|sayfalar=96|çalışma=Arabica|cilt=69|ad=Mehdy|soyadı=Shaddel|issn=0570-5398|erişimtarihi=7 Kasım 2022|arşivurl=https://web.archive.org/web/20221107173456/https://www.academia.edu/36951072/Periodisation_and_the_fut%C5%AB%E1%B8%A5_Making_Sense_of_Mu%E1%B8%A5ammad_s_Leadership_of_the_Conquests_in_non_Muslim_Sources_Arabica_69_2022_pp_96_145_|arşivtarihi=7 Kasım 2022|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=OZbyz_Hr-eIC&newbks=0&printsec=frontcover&dq=Encyclopaedia+of+Islam+muhammad&hl=tr|başlık=Encyclopedia of Islam|erişimtarihi=7 Ağustos 2023|tarih=2009|bölüm=Muhammad|dil=İngilizce|sayfa=494|yayıncı=Infobase Publishing|ad=Juan Eduardo|soyadı=Campo|isbn=978-1-4381-2696-8}}</ref><br>(61–62 yaşlarında)
| ölüm_yeri = [[Medine]], [[Hicaz]], [[Medine İslam Devleti|İslam Devleti]]<br>{{küçük|(günümüzde [[Suudi Arabistan]])}}
| ölüm_yeri = [[Medine]], [[Hicaz]], [[İslam Devleti]]<br>{{küçük|(günümüzde [[Suudi Arabistan]])}}
| ölüm_sebebi = [[Ateş (tıp)|Yüksek ateş]]<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://referenceworks.brillonline.com/entries/encyclopaedia-of-islam-2/muhammad-COM_0780|başlık=Encyclopaedia of Islam|erişimtarihi=7 Ağustos 2023|tarih=2012|basım=2.|sayfa=374|yayıncı=BRILL|ad=Frants|soyadı=Buhl|ad2=Alford T.|ad3=Annemarie|ad4=A.|ad5=Trude|soyadı2=Welch|soyadı3=Schimmel|soyadı4=Noth|soyadı5=Ehlert|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230328094244/https://referenceworks.brillonline.com/entries/encyclopaedia-of-islam-2/muhammad-COM_0780|arşivtarihi=28 Mart 2023|ölüurl=hayır}}</ref>
| ölüm_sebebi = [[Ateş (tıp)|Yüksek ateş]]<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://referenceworks.brillonline.com/entries/encyclopaedia-of-islam-2/muhammad-COM_0780|başlık=Encyclopaedia of Islam|erişimtarihi=7 Ağustos 2023|tarih=2012|basım=2.|sayfa=374|yayıncı=BRILL|ad=Frants|soyadı=Buhl|ad2=Alford T.|ad3=Annemarie|ad4=A.|ad5=Trude|soyadı2=Welch|soyadı3=Schimmel|soyadı4=Noth|soyadı5=Ehlert}}</ref>
| yattığı_yer = [[Mescid-i Nebevî]]'deki [[Yeşil Kubbe]], [[Medine]], [[Suudi Arabistan]]
| yattığı_yer = [[Mescid-i Nebevî]]'deki [[Yeşil Kubbe]], [[Medine]], [[Suudi Arabistan]]
| yattığı_yerin_koordinatları = {{Koordinat|24|28|03.22|N|039|36|41.18|E|type:landmark_scale:5000_region:SA|display=title|name=Green Dome}}
| yattığı_yerin_koordinatları = {{Koordinat|24|28|03.22|N|039|36|41.18|E|type:landmark_scale:5000_region:SA|display=title|name=Green Dome}}
| eğitim = Yok<ref name=":28">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=XMsrOzYs574C&newbks=0&printsec=frontcover&dq=michael+hart&q=michael+hart&hl=tr|başlık=The 100: A Ranking Of The Most Influential Persons In History|erişimtarihi=7 Ağustos 2023|tarih=1 Haziran 2000|dil=İngilizce|sayfa=3–6|yayıncı=Kensington Yayınevi|ad=Michael H.|soyadı=Hart|isbn=978-0-8065-1350-8|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230807100900/https://books.google.com/books?id=XMsrOzYs574C&newbks=0&printsec=frontcover&dq=michael+hart&q=michael+hart&hl=tr|arşivtarihi=7 Ağustos 2023|ölüurl=hayır}}</ref>
| eğitim = Yok<ref name=":28">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=XMsrOzYs574C&newbks=0&printsec=frontcover&dq=michael+hart&q=michael+hart&hl=tr|başlık=The 100: A Ranking Of The Most Influential Persons In History|erişimtarihi=7 Ağustos 2023|tarih=1 Haziran 2000|dil=İngilizce|sayfa=3–6|yayıncı=Kensington Yayınevi|ad=Michael H.|soyadı=Hart|isbn=978-0-8065-1350-8}}</ref>
| meslek = [[Tüccar]] {{küçük|({{yaklaşık}} 583–610)}}
| meslek = [[Tüccar]] {{küçük|({{yaklaşık}} 583–610)}}
| diğer_adları = Ebû'l Kâsım {{küçük|(künye)}}<br>Resûlullah {{küçük|(Allah'ın Elçisi)|}}<br>Muhammedü'l Emin {{küçük|(Güvenilir Muhammed)}}<br>Bkz. {{küçük|[[Muhammed'in isimleri]]}}
| diğer_adları = Ebû'l Kâsım {{küçük|(künye)}}<br>Resûlullah {{küçük|(Allah'ın Elçisi)|}}<br>Muhammedü'l Emin {{küçük|(Güvenilir Muhammed)}}<br>Bkz. {{küçük|[[Muhammed'in isimleri]]}}
24. satır: 24. satır:
| tanınma_nedeni =
| tanınma_nedeni =
| hareket =
| hareket =
| rakipler = [[Mekke]]li [[Arap mitolojisi|pagan]]lar<br />[[Bizans İmparatorluğu]]<ref name="dergipark.org.tr">{{Web kaynağı | url = https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/386946 | başlık = Hz. Peygamber'in Sasani ve Bizans'ı Hedef Göstermesi | erişimtarihi = 7 Ağustos 2023 | tarih = 2017 | çalışma = dergipark.org.tr | yayıncı = Sosyal Bilimler Dergisi | ad = Ömer | soyadı = Cide | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200313020841/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/386946 | arşivtarihi = 13 Mart 2020}}</ref><br />[[Sasani İmparatorluğu]]<ref name="dergipark.org.tr"/>
| rakipler = [[Mekke]]li [[Arap mitolojisi|pagan]]lar<br />[[Bizans İmparatorluğu]]<ref>{{Web kaynağı | url = https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/386946 | başlık = Hz. Peygamber'in Sasani ve Bizans'ı Hedef Göstermesi | erişimtarihi = 7 Ağustos 2023 | tarih = 2017 | çalışma = dergipark.org.tr | yayıncı = Sosyal Bilimler Dergisi | ad = Ömer | soyadı = Cide | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200313020841/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/386946 | arşivtarihi = 13 Mart 2020}}</ref><br />[[Sasani İmparatorluğu]]<ref>{{Web kaynağı | url = https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/386946 | başlık = Hz. Peygamber'in Sasani ve Bizans'ı Hedef Göstermesi | erişimtarihi = 7 Ağustos 2023 | tarih = 2017 | çalışma = dergipark.org.tr | yayıncı = Sosyal Bilimler Dergisi | ad = Ömer | soyadı = Cide | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200313020841/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/386946 | arşivtarihi = 13 Mart 2020}}</ref>
| kurul_üyelikleri = [[Hilfü'l-Fudûl|Hilfü'l–Fudûl]]<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=Ee9ozwEACAAJ&newbks=0&hl=tr|başlık=Son Peygamber Hz. Muhammed|erişimtarihi=7 Ağustos 2023|tarih=2021|dil=Türkçe|yayıncı=İslam Araştırmaları Merkezi|ad=Casim|soyadı=Avcı|isbn=978-975-389-925-3|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230807121308/https://books.google.com/books?id=Ee9ozwEACAAJ&newbks=0&hl=tr|arşivtarihi=7 Ağustos 2023|ölüurl=hayır}}</ref>
| kurul_üyelikleri = [[Hilfü'l-Fudûl|Hilfü'l–Fudûl]]<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=Ee9ozwEACAAJ&newbks=0&hl=tr|başlık=Son Peygamber Hz. Muhammed|erişimtarihi=7 Ağustos 2023|tarih=2021|dil=Türkçe|yayıncı=İslam Araştırmaları Merkezi|ad=Casim|soyadı=Avcı|isbn=978-975-389-925-3}}</ref>
| düşmanları = {{Madde işaretsiz liste|[[Kureyş]]}}
| düşmanları = {{Madde işaretsiz liste|[[Kureyş]]}}
| din = [[İslam]]
| din = [[İslam]]
51. satır: 51. satır:
| imza = [[Dosya:Muhammad Seal.svg|63px|Mührü]]
| imza = [[Dosya:Muhammad Seal.svg|63px|Mührü]]
}}
}}
'''Muhammed'''<ref group="not">[[Arapça isim|Tam adı]]: '''Ebû'l–Kâsım Muhammed ibn-i 'Abd Allâh ibn–i 'Abd'ûl–Muttâlib ibn–i Hâşim ibn–i 'Abd Menâf El Kureyşî''' ({{dil|ar|ابو القاسم محمد ابن عبد الله ابن عبد المطلب ابن هاشم}})</ref> ({{dil|ar|{{kalın|مُحَمَّد}}}}, {{IPA|ar|muħammad}}; {{yaklaşık}} 570 – 8 Haziran 632<ref group="not">Baskın [[İslam|İslamî]] anlayış, Muhammed'in ölüm tarihi olarak 8 Haziran 632'yi kabul etmektedir. Çoğu erken dönem, çoğunlukla [[Gayrimüslim|Müslüman olmayan]] anlayışlar ise, Muhammed'in [[Müslümanların Levant'ı fethi|Filistin'in Fethi]] sırasında hâlâ hayatta olduğunu belirtmektedir.


* {{Kaynak|url=https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN9780195082401&newbks=0&redir_esc=y|başlık=Believers: Spiritual Leaders of the World|erişimtarihi=7 Ağustos 2023|tarih=1995|sayfa=63|yayıncı=Oxford University Press|ad=Elizabeth|soyadı=Goldman}}
'''Muhammed'''<ref group="not">[[Arapça isim|Tam adı]]: '''Ebû'l–Kâsım Muhammed ibn-i 'Abd Allâh ibn–i 'Abd'ûl–Muttâlib ibn–i Hâşim ibn–i 'Abd Menâf El Kureyşî''' ({{dil|ar|ابو القاسم محمد ابن عبد الله ابن عبد المطلب ابن هاشم}})</ref> ({{dil|ar|{{kalın|مُحَمَّد}}}}, {{IPA|ar|muħammad}}; {{yaklaşık}} 570 – 8 Haziran 632<ref group="not">Baskın [[İslam]]î anlayış, Muhammed'in ölüm tarihi olarak 8 Haziran 632'yi kabul etmektedir. Çoğu erken dönem, çoğunlukla [[Gayrimüslim|Müslüman olmayan]] anlayışlar ise, Muhammed'in [[Müslümanların Levant'ı fethi|Filistin'in Fethi]] sırasında hâlâ hayatta olduğunu belirtmektedir.
* {{Kaynak|url=https://www.google.com.tr/books/edition/The_Death_of_a_Prophet/qcfHxDSbdT0C?hl=tr&gbpv=1&dq=The+Death+of+a+Prophet:+The+End+of+Muhammad%27s+Life+and+the+Beginnings+of+Islam&printsec=frontcover|başlık=The Death of a Prophet: The End of Muhammad's Life and the Beginnings of Islam|erişimtarihi=7 Ağustos 2023|tarih=2011|yayıncı=University of Pennsylvania Press|ad=Stephen J.|soyadı=Shoemaker}}</ref>), [[Dünyada dinlere göre nüfus|dünyanın en kalabalık ikinci dini]] olan [[İslam]]'ın kurucusu ve merkezî figürü olan [[Araplar|Arap]] dinî, askerî ve siyasi liderdir.<ref name=":75">{{Web kaynağı | url = https://www.britannica.com/biography/Muhammad | başlık = Muhammad – Prophet of Islam | erişimtarihi = 7 Ağustos 2023 | yazarlar = William Montgomery Watt, Nicolai Sinai | tarih = 28 Temmuz 2023 | dil = İngilizce | çalışma = www.britannica.com | arşivurl = https://web.archive.org/web/20150617013127/https://www.britannica.com/biography/Muhammad | arşivtarihi = 17 Haziran 2015}}</ref> [[Arap Yarımadası]]'nın tamamını ele geçirerek [[Müslüman]] hâkimiyetini tek bir yönetim altında birleştirmiş ve böylece [[İslam]]'ın kutsal kitabı [[Kur'an]]'ın yanı sıra, öğretileri ile uygulamalarını güvence altına alarak İslamî dinî inancın temelini oluşturmuştur.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=https://www.cambridge.org/core/journals/bulletin-of-the-school-of-oriental-and-african-studies/article/abs/abraha-and-muhammad-some-observations-apropos-of-chronology-and-literary-topoi-in-the-early-arabic-historical-tradition1/3C7779B2986050C4381A72D79D2B8F3F|başlık=Abraha and Muhammad: Some Observations Apropos of Chronology and Literary|erişimtarihi=7 Ağustos 2023|tarih=1987|sayı=2|dil=İngilizce|sayfalar=225-240|çalışma=Bulletin of the School of Oriental and African Studies|cilt=50|ad=Lawrence I.|soyadı=Conrad|issn=1474-0699|doi=10.1017/S0041977X00049016}}</ref> [[Müslüman|Müslümanlar]] tarafından [[Âdem]], [[İbrahim]], [[Musa]], [[İslam'da İsa|İsa]] ve diğer [[İslam'da peygamberler ve elçiler|peygamberlerin]] daha sonradan [[tahrif]] edilmiş [[Monoteizm|tek tanrılı]] dinlerini onaran ve tamamlayan kişi ve [[Allah]]'ın insanlara gönderdiği son [[peygamber]] olduğuna inanılır.<ref group="not">Muhammed'in [[peygamber]] olduğuna inanan, "son peygamber" olduğuna ise inanmayan din ve hareketler vardır:

*{{Kaynak|url=https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN9780195082401&newbks=0&redir_esc=y|başlık=Believers: Spiritual Leaders of the World|erişimtarihi=7 Ağustos 2023|tarih=1995|sayfa=63|yayıncı=Oxford University Press|ad=Elizabeth|soyadı=Goldman|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230807100900/https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN9780195082401&newbks=0&redir_esc=y|arşivtarihi=7 Ağustos 2023|ölüurl=hayır}}
*{{Kaynak|url=https://www.google.com.tr/books/edition/The_Death_of_a_Prophet/qcfHxDSbdT0C?hl=tr&gbpv=1&dq=The+Death+of+a+Prophet:+The+End+of+Muhammad%27s+Life+and+the+Beginnings+of+Islam&printsec=frontcover|başlık=The Death of a Prophet: The End of Muhammad's Life and the Beginnings of Islam|erişimtarihi=7 Ağustos 2023|tarih=2011|yayıncı=University of Pennsylvania Press|ad=Stephen J.|soyadı=Shoemaker}}</ref>), [[Dünyada dinlere göre nüfus|dünyanın en kalabalık ikinci dini]] olan [[İslam]]'ın kurucusu ve merkezî figürü olan dinî, askerî ve siyasi [[Araplar|Arap]] liderdir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.britannica.com/biography/Muhammad|başlık=Muhammad – Prophet of Islam|erişimtarihi=7 Ağustos 2023|arşivtarihi=9 Şubat 2017|arşivurl=https://web.archive.org/web/20170209125352/https://www.britannica.com/biography/Muhammad|yazarlar=William Montgomery Watt, Nicolai Sinai|tarih=28 Temmuz 2023|ölüurl=hayır|dil=İngilizce|çalışma=|yayıncı=Encyclopedia Britannica}}</ref> [[Arap Yarımadası]]'nın tamamını ele geçirerek [[Müslüman]] hâkimiyetini tek bir yönetim altında birleştirmiş ve böylece [[İslam]]'ın kutsal kitabı [[Kur'an]]'ın yanı sıra, öğretileri ile uygulamalarını güvence altına alarak İslamî dinî inancın temelini oluşturmuştur.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=https://www.cambridge.org/core/journals/bulletin-of-the-school-of-oriental-and-african-studies/article/abs/abraha-and-muhammad-some-observations-apropos-of-chronology-and-literary-topoi-in-the-early-arabic-historical-tradition1/3C7779B2986050C4381A72D79D2B8F3F|başlık=Abraha and Muhammad: Some Observations Apropos of Chronology and Literary|erişimtarihi=7 Ağustos 2023|tarih=1987|sayı=2|dil=İngilizce|sayfalar=225-240|çalışma=Bulletin of the School of Oriental and African Studies|cilt=50|ad=Lawrence I.|soyadı=Conrad|issn=1474-0699|doi=10.1017/S0041977X00049016|arşivurl=https://web.archive.org/web/20221228192923/https://www.cambridge.org/core/journals/bulletin-of-the-school-of-oriental-and-african-studies/article/abs/abraha-and-muhammad-some-observations-apropos-of-chronology-and-literary-topoi-in-the-early-arabic-historical-tradition1/3C7779B2986050C4381A72D79D2B8F3F|arşivtarihi=28 Aralık 2022|ölüurl=hayır}}</ref> [[Müslüman]]lar tarafından [[Âdem]], [[İbrahim]], [[Musa]], [[İslam'da İsa|İsa]] ve diğer [[İslam'da peygamberler ve elçiler|peygamberlerin]] daha sonradan [[tahrif]] edilmiş [[Monoteizm|tek tanrılı]] dinlerini onaran ve tamamlayan kişi ve [[Allah]]'ın insanlara gönderdiği son [[peygamber]] olduğuna inanılır.<ref group="not">Muhammed'in [[peygamber]] olduğuna inanan, "son peygamber" olduğuna ise inanmayan din ve hareketler vardır:


* [[Bahâîlik]], Muhammed'i birtakım peygamberler veya "Tanrı'nın tezahürleri"nden biri olarak sayar, ancak [[Bahaullah]]'ın tebliğ ettiklerinin onunkileri neshettiğini kabul eder. ('''Kaynak:''' {{Kitap kaynağı|url=https://www.google.com.tr/books/edition/A_Concise_Encyclopedia_of_the_Baha_i_Fai/Yhy9DwAAQBAJ?hl=tr&gbpv=1&dq=A+concise+encyclopedia+of+the+Bah%C3%A1%27%C3%AD+Faith&printsec=frontcover|başlık=A Concise Encyclopedia of the Baha'i Faith|erişimtarihi=|yazarlar=Peter Smith|tarih=2013|dil=|sayfa=251|yayıncı=Oneworld Publications|ad=|soyadı=}})
* [[Bahâîlik]], Muhammed'i birtakım peygamberler veya "Tanrı'nın tezahürleri"nden biri olarak sayar, ancak [[Bahaullah]]'ın tebliğ ettiklerinin onunkileri neshettiğini kabul eder. ('''Kaynak:''' {{Kitap kaynağı|url=https://www.google.com.tr/books/edition/A_Concise_Encyclopedia_of_the_Baha_i_Fai/Yhy9DwAAQBAJ?hl=tr&gbpv=1&dq=A+concise+encyclopedia+of+the+Bah%C3%A1%27%C3%AD+Faith&printsec=frontcover|başlık=A Concise Encyclopedia of the Baha'i Faith|erişimtarihi=|yazarlar=Peter Smith|tarih=2013|dil=|sayfa=251|yayıncı=Oneworld Publications|ad=|soyadı=}})
* [[Ahmedîlik]], Muhammed'in son kural koyan peygamber olduğunu kabul eder, ancak son peygamber ünvanını reddeder. '''Bakınız:'''
* [[Ahmedîlik]], Muhammed'in son kural koyan peygamber olduğunu kabul eder, ancak son peygamber unvanını reddeder. '''Bakınız:'''
** {{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/?id=MdRth02Q6nAC&pg=PA134&dq#v=onepage&q&f=false|başlık=Islam and the Ahmadiyya Jama'at: History, Belief, Practice|sayfa=134|yayıncı=Columbia University Press|yıl=2008|isbn=978-1-85065-916-7|yazar=Simon Ross Valentine}}
** {{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/?id=MdRth02Q6nAC&pg=PA134&dq#v=onepage&q&f=false|başlık=Islam and the Ahmadiyya Jama'at: History, Belief, Practice|sayfa=134|yayıncı=Columbia University Press|yıl=2008|isbn=978-1-85065-916-7|yazar=Simon Ross Valentine}}
** {{Web kaynağı|url=http://www.alislam.org/books/truth/finality.html|başlık=Finality of Prophethood|erişimtarihi=16 Ekim 2016|arşivtarihi=27 Eylül 2016|arşivurl=https://web.archive.org/web/20160927030854/http://www.alislam.org/books/truth/finality.html|ölüurl=evet|yayıncı=alislam.org}}
** {{Web kaynağı|url=http://www.alislam.org/books/truth/finality.html|başlık=Finality of Prophethood|erişimtarihi=16 Ekim 2016|arşivtarihi=27 Eylül 2016|arşivurl=https://web.archive.org/web/20160927030854/http://www.alislam.org/books/truth/finality.html|ölüurl=evet|yayıncı=alislam.org}}
* [[İslam Milleti]], [[Elijah Muhammed]]'i de peygamber olarak kabul eder. ('''Kaynak:''' {{Kitap kaynağı|url=https://www.google.com.tr/books/edition/African_American_Religious_Leaders/adzrv_FgaLIC?hl=tr&gbpv=1&dq=African+American+Religious+Leaders&printsec=frontcover|başlık=African American Religious Leaders|yazarlar=Jim Haskins, Kathleen Benson|tarih=2008|sayfa=76}})
* [[İslam Milleti]], [[Elijah Muhammed]]'i de peygamber olarak kabul eder. ('''Kaynak:''' {{Kitap kaynağı|url=https://www.google.com.tr/books/edition/African_American_Religious_Leaders/adzrv_FgaLIC?hl=tr&gbpv=1&dq=African+American+Religious+Leaders&printsec=frontcover|başlık=African American Religious Leaders|yazarlar=Jim Haskins, Kathleen Benson|tarih=2008|sayfa=76}})
* [[Uluslararası Birleşik Teslimiyetçiler]], [[Reşad Halife]]'yi de peygamber olarak kabul eder. ('''Kaynak:''' {{Kitap kaynağı|url=https://www.google.com.tr/books/edition/Miniatures/YSFWDwAAQBAJ?hl=tr&gbpv=1&dq=Daniel+Pipes,+Miniatures:+Views+of+Islamic+and+Middle+Eastern+Politics&printsec=frontcover|başlık=Miniatures: Views of Islamic and Middle Eastern Politics|yazarlar=Daniel Pipes|tarih=2018|sayfa=98|yayıncı=Taylor & Francis}})</ref><ref group="not">Oxford İslam Dünyası Ansiklopedisi'nde yazan Ahmad S. Moussalli ve Gordon D. Newby'e göre Muhammed, [[İslam dünyası|dünyanın en büyük medeniyetlerinden]] birini doğuran dinî, siyasi ve sosyal bir [[reform]]cuydu. [[Tarih|Modern tarihsel]] açıdan bakıldığında [[İslam]]'ın kurucusuydu. İslam inancı açısından ise, önce [[Araplar]]a sonra da tüm insanlığa "[[Peygamber|uyarıcı]]" olmaya çağrılan Allah'ın elçisi (rasûlullah) idi.
* [[Uluslararası Birleşik Teslimiyetçiler]], [[Reşad Halife]]'yi de peygamber olarak kabul eder. ('''Kaynak:''' {{Kitap kaynağı|url=https://www.google.com.tr/books/edition/Miniatures/YSFWDwAAQBAJ?hl=tr&gbpv=1&dq=Daniel+Pipes,+Miniatures:+Views+of+Islamic+and+Middle+Eastern+Politics&printsec=frontcover|başlık=Miniatures: Views of Islamic and Middle Eastern Politics|yazarlar=Daniel Pipes|tarih=2018|sayfa=98|yayıncı=Taylor & Francis}})</ref><ref group="not">Oxford İslam Dünyası Ansiklopedisi'nde yazan Ahmad S. Moussalli ve Gordon D. Newby'e göre Muhammed, [[İslam dünyası|dünyanın en büyük medeniyetlerinden]] birini doğuran dinî, siyasi ve sosyal bir [[Reform|reformcuydu]]. [[Tarih|Modern tarihsel]] açıdan bakıldığında [[İslam]]'ın kurucusuydu. İslam inancı açısından ise, önce [[Araplar|Araplara]] sonra da tüm insanlığa "[[Peygamber|uyarıcı]]" olmaya çağrılan Allah'ın elçisi (rasûlullah) idi.
*{{Web kaynağı|url=http://www.oxfordislamicstudies.com/article/opr/t236/e0550|başlık=Muḥammad|erişimtarihi=9 Ağustos 2023|yayıncı=Oxford Islamic Studies Online|ad=Ahmad S.|soyadı=Moussalli|ad2=Gordon D.|soyadı2=Newby|arşivurl=https://web.archive.org/web/20170211050118/http://www.oxfordislamicstudies.com/article/opr/t236/e0550|arşivtarihi=11 Şubat 2017|ölüurl=}}</ref>


* {{Web kaynağı | url = https://web.archive.org/web/20170211050118/http://www.oxfordislamicstudies.com/article/opr/t236/e0550 | başlık = Muḥammad | erişimtarihi = 9 Ağustos 2023 | yayıncı = Oxford Islamic Studies Online | ad = Ahmad S. | soyadı = Moussalli | ad2 = Gordon D. | soyadı2 = Newby | arşivurl = https://web.archive.org/web/20210308042123/https://web.archive.org/web/20170211050118/http://www.oxfordislamicstudies.com/article/opr/t236/e0550 | arşivtarihi = 8 Mart 2021}}</ref>
Kaynaklara göre [[Milattan sonra|MS]] 570 civarında [[Arap Yarımadası]]'nın güneybatısındaki [[Mekke]] şehrinde, o zamanlar ticaret, bilim, sanat ve kültür merkezlerinin çok uzağında olan, dünyanın geri kalmış bir yerinde dünyaya gelen Muhammed, hayatının ilk yıllarında hem öksüz hem yetim kalınca, amcası [[Ebu Talib bin Abdülmuttalib|Ebû Talib]]'in koruması ve gözetimi altında büyüdü.<ref name=":28" /> 25 yaşındayken, Mekke'nin zengin ve dul kadınlarından biri olan [[Hatice bint Hüveylid|Hatice]] isminde birisiyle evlendi. Kırk yaşında, düzenli olarak bazı geceler inzivaya çekildiği [[Hira Mağarası]]'nda iken, [[Melek]] [[Cebrâil]]'in kendisine gelerek [[Allah]]'ın [[İlk vahiy|ilk vahyini]] ilettiğini duyurdu. Aldığını söylediği vahiylerle birlikte, üç yıl sonra "[[tevhit]]" inancını açıkça ilan ederek insanları [[İslam|yeni bir dine]]<ref group="not">[[Kur'an]], [[İslam]]'dan bahsederken zaman zaman Arapçada "yol, âdet, durum" anlamlarını taşıyan ''dîn'' sözcüğünü kullanır.
*'''Bakınız:''' {{Web kaynağı|url=https://islamansiklopedisi.org.tr/din|başlık=DİN|erişimtarihi=9 Ağustos 2023|yayıncı=TDV İslâm Ansiklopedisi|arşivurl=https://web.archive.org/web/20220305211650/https://islamansiklopedisi.org.tr/din|arşivtarihi=5 Mart 2022|ölüurl=hayır}}</ref> [[Dâvah|davet etmeye]] başladı ki;<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=2tLnCwAAQBAJ&newbks=0&printsec=frontcover&dq=isbn:0195130766&hl=tr|başlık=The Islamic Threat: Myth Or Reality?|erişimtarihi=7 Ağustos 2023|tarih=1999|dil=İngilizce|sayfa=25|yayıncı=Oxford University Press|ad=John L.|soyadı=Esposito|isbn=978-0-19-513076-8|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230807125649/https://books.google.com/books?id=2tLnCwAAQBAJ&newbks=0&printsec=frontcover&dq=isbn:0195130766&hl=tr|arşivtarihi=7 Ağustos 2023|ölüurl=hayır}}</ref> bu, İslam inancına göre [[İslam'da peygamberler ve elçiler|diğer peygamberler]]in de daha önceden öğrettiği "Allah'a teslimiyet"tir.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=d8L0wAEACAAJ&newbks=0&hl=tr|başlık=Islam: A Guide for Jews and Christians|erişimtarihi=7 Ağustos 2023|tarih=2003|dil=İngilizce|sayfa=9|yayıncı=Princeton University Press|ad=Francis E.|soyadı=Peters|isbn=978-0-691-11553-5|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230807125650/https://books.google.com/books?id=d8L0wAEACAAJ&newbks=0&hl=tr|arşivtarihi=7 Ağustos 2023|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=jxIAwQEACAAJ&newbks=0&hl=tr|başlık=Islam: The Straight Path|erişimtarihi=7 Ağustos 2023|tarih=1998|dil=İngilizce|sayfa=12|yayıncı=Oxford University Press|ad=John L.|soyadı=Esposito|isbn=978-0-19-511234-4|ad2=|soyadı2=|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230807125652/https://books.google.com/books?id=jxIAwQEACAAJ&newbks=0&hl=tr|arşivtarihi=7 Ağustos 2023|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=V5YBngEACAAJ&newbks=0&hl=tr|başlık=What Everyone Needs to Know about Islam?|erişimtarihi=7 Ağustos 2023|tarih=2002|dil=İngilizce|sayfa=|sayfalar=4-5|yayıncı=Oxford University Press|ad=John L.|soyadı=Esposito|isbn=978-0-19-515713-0|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230807125651/https://books.google.com/books?id=V5YBngEACAAJ&newbks=0&hl=tr|arşivtarihi=7 Ağustos 2023|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=xpYkAQAAIAAJ&newbks=0&printsec=frontcover&dq=isbn:9781872531656&q=isbn:9781872531656&hl=tr|başlık=The History of the Qur'ānic Text: From Revelation to Compilation|erişimtarihi=7 Ağustos 2023|tarih=2003|dil=İngilizce|sayfalar=26-27|yayıncı=UK Islamic Academy|ad=Muḥammad Muṣṭafá|soyadı=Aʻẓamī|isbn=978-1-872531-66-3|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230807125651/https://books.google.com/books?id=xpYkAQAAIAAJ&newbks=0&printsec=frontcover&dq=isbn:9781872531656&q=isbn:9781872531656&hl=tr|arşivtarihi=7 Ağustos 2023|ölüurl=hayır}}</ref> İslamî kaynaklar, [[Ümmî|okuma ve yazmasının olmadığını]] belirtmektedir.<ref name=":28" />


Kaynaklara göre [[Milattan sonra|MS]] 570 civarında [[Arap Yarımadası]]'nın güneybatısındaki [[Mekke]] şehrinde, o zamanlar ticaret, bilim, sanat ve kültür merkezlerinin çok uzağında olan, dünyanın geri kalmış bir yerinde dünyaya gelen Muhammed, hayatının ilk yıllarında hem öksüz hem yetim kalınca, amcası [[Ebu Talib bin Abdülmuttalib|Ebû Talib]]'in koruması ve gözetimi altında büyüdü.<ref name=":28">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=XMsrOzYs574C&newbks=0&printsec=frontcover&dq=michael+hart&q=michael+hart&hl=tr|başlık=The 100: A Ranking Of The Most Influential Persons In History|erişimtarihi=7 Ağustos 2023|tarih=1 Haziran 2000|dil=İngilizce|sayfa=3–6|yayıncı=Kensington Yayınevi|ad=Michael H.|soyadı=Hart|isbn=978-0-8065-1350-8}}</ref> 25 yaşındayken, Mekke'nin zengin ve dul kadınlarından biri olan [[Hatice bint Hüveylid|Hatice]] isminde birisiyle evlendi. Kırk yaşında, düzenli olarak bazı geceler inzivaya çekildiği [[Hira Mağarası]]'nda iken, [[Melek]] [[Cebrâil]]'in kendisine gelerek [[Allah]]'ın [[İlk vahiy|ilk vahyini]] ilettiğini duyurdu. Aldığını söylediği vahiylerle birlikte, üç yıl sonra "[[tevhit]]" inancını açıkça ilan ederek insanları [[İslam|yeni bir dine]]<ref group="not">[[Kur'an]], [[İslam]]'dan bahsederken zaman zaman Arapçada "yol, âdet, durum" anlamlarını taşıyan ''dîn'' sözcüğünü kullanır.
Başlarda Muhammed kendisine az sayıda [[Sahabe|destekçi]] buldu ve kimi Mekkeli kabilenin ve hatta akrabalarının düşmanlıklarıyla karşı karşıya kaldı. Kendisine ve kendi inancını benimseyenlere yapılan eziyetten kaçmak için ilk önce bazı Müslümanları 615 yılında [[Aksum Krallığı|Habeşistan]]'a gönderdi,<ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=https://dergipark.org.tr/tr/pub/siyer/issue/53533/712878|başlık=Habeşistan Hicreti Üzerine Mülahazalar|erişimtarihi=7 Ağustos 2023|arşivtarihi=7 Ağustos 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230807125649/https://dergipark.org.tr/tr/pub/siyer/issue/53533/712878|tarih=22 Haziran 2017|ölüurl=hayır|sayı=2|dil=Türkçe|sayfalar=27-44|çalışma=|yayıncı=Siyer Araştırmaları Dergisi|ad=Adem|soyadı=Apak|issn=2547-9822}}</ref> ardından 622'de destekçileriyle birlikte [[Medine]]'ye göç etti. "[[Hicret]]" adı verilen bu olay, daha sonradan [[Hicrî takvim]] olarak da bilinen İslamî takvimin başlangıcı kabul edildi. Muhammed Medine'ye geldiğinde, "[[Medine Sözleşmesi]]" adı verilen bir [[anayasa]]yla kabileleri tek bir çatı altında topladı ve İslam'ı buradan yaymaya devam etti. Mekkeli kabileler ile aralıklarla sekiz yıl süren çatışmaların ardından büyük bir Müslüman ordusu kurarak bu ordunun başında 630 yılında [[Mekke'nin Fethi|Mekke'yi ele geçirdi]].<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=0HQCBQAAQBAJ&newbks=0&printsec=frontcover&dq=Muhammad:+Islam%E2%80%99s+First+Great+General&hl=tr|başlık=Muhammad: Islam's First Great General|erişimtarihi=7 Ağustos 2023|tarih=2014|dil=İngilizce|sayfa=176|yayıncı=University of Oklahoma Press|ad=Richard A.|soyadı=Gabriel|isbn=978-0-8061-8250-6|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230807125649/https://books.google.com/books?id=0HQCBQAAQBAJ&newbks=0&printsec=frontcover&dq=Muhammad%3A%20Islam%E2%80%99s%20First%20Great%20General&hl=tr|arşivtarihi=7 Ağustos 2023|ölüurl=hayır}}</ref> Ayrıca döneminde [[Etiyopya|Habeşistan]] merkezli [[Aksum Krallığı]], [[Bizans İmparatorluğu|Doğu Roma İmparatorluğu]], [[İran]] merkezli [[Sasani İmparatorluğu]], [[Gassaniler|Gassânîler]], [[Romalı Mısır valileri listesi|Mısır Valiliği]], [[Umman]] ve [[Yemen]] krallıkları başta olmak üzere birçok devletin hükümdarına elçiler aracılığıyla İslam'a davet [[Muhammed'in mektupları|mektupları gönderdi]].<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.trthaber.com/foto-galeri/peygamberimizin-islama-davet-mektuplari/1539/sayfa-1.html|başlık=Peygamberimizin İslam'a Davet Mektupları|erişimtarihi=5 Aralık 2021|arşivtarihi=18 Ağustos 2012|arşivurl=https://web.archive.org/web/20120818235619/https://www.trthaber.com/foto-galeri/peygamberimizin-islama-davet-mektuplari/1539/sayfa-1.html|tarih=15 Ağustos 2012|dil=Türkçe|çalışma=|yayıncı=[[TRT Haber]]}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=T1skAQAAIAAJ&newbks=0&printsec=frontcover&dq=isbn:0196360331&q=isbn:0196360331&hl=tr|başlık=The Life of Muhammad|erişimtarihi=7 Ağustos 2023|yazarlar='Abd al-Malik Ibn Hishām, Muhammad Ibn Isḥāq|tarih=1967|dil=İngilizce|sayfa=653|yayıncı=Oxford University Press|ad=|soyadı=|isbn=978-0-19-636033-1|ad2=|soyadı2=|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230807125650/https://books.google.com/books?id=T1skAQAAIAAJ&newbks=0&printsec=frontcover&dq=isbn:0196360331&q=isbn:0196360331&hl=tr|arşivtarihi=7 Ağustos 2023|ölüurl=hayır}}</ref>


* '''Bakınız:''' {{Web kaynağı | url = https://islamansiklopedisi.org.tr/din | başlık = DİN | erişimtarihi = 9 Ağustos 2023 | yayıncı = TDV İslâm Ansiklopedisi | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190830213013/https://islamansiklopedisi.org.tr/din | arşivtarihi = 30 Ağustos 2019}}</ref> [[Dâvah|davet etmeye]] başladı ki;<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=2tLnCwAAQBAJ&newbks=0&printsec=frontcover&dq=isbn:0195130766&hl=tr|başlık=The Islamic Threat: Myth Or Reality?|erişimtarihi=7 Ağustos 2023|tarih=1999|dil=İngilizce|sayfa=25|yayıncı=Oxford University Press|ad=John L.|soyadı=Esposito|isbn=978-0-19-513076-8}}</ref> bu, İslam inancına göre [[İslam'da peygamberler ve elçiler|diğer peygamberler]]in de daha önceden öğrettiği "Allah'a teslimiyet"tir.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=d8L0wAEACAAJ&newbks=0&hl=tr|başlık=Islam: A Guide for Jews and Christians|erişimtarihi=7 Ağustos 2023|tarih=2003|dil=İngilizce|sayfa=9|yayıncı=Princeton University Press|ad=Francis E.|soyadı=Peters|isbn=978-0-691-11553-5}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=jxIAwQEACAAJ&newbks=0&hl=tr|başlık=Islam: The Straight Path|erişimtarihi=7 Ağustos 2023|tarih=1998|dil=İngilizce|sayfa=12|yayıncı=Oxford University Press|ad=John L.|soyadı=Esposito|isbn=978-0-19-511234-4|ad2=|soyadı2=}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=V5YBngEACAAJ&newbks=0&hl=tr|başlık=What Everyone Needs to Know about Islam?|erişimtarihi=7 Ağustos 2023|tarih=2002|dil=İngilizce|sayfa=|sayfalar=4-5|yayıncı=Oxford University Press|ad=John L.|soyadı=Esposito|isbn=978-0-19-515713-0}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=xpYkAQAAIAAJ&newbks=0&printsec=frontcover&dq=isbn:9781872531656&q=isbn:9781872531656&hl=tr|başlık=The History of the Qur'ānic Text: From Revelation to Compilation|erişimtarihi=7 Ağustos 2023|tarih=2003|dil=İngilizce|sayfalar=26-27|yayıncı=UK Islamic Academy|ad=Muḥammad Muṣṭafá|soyadı=Aʻẓamī|isbn=978-1-872531-66-3}}</ref> İslamî kaynaklar, [[Ümmî|okuma ve yazmasının olmadığını]] belirtmektedir.<ref name=":28" />
632'de, [[Veda Haccı]]'nı tamamladıktan ve [[Veda Hutbesi]]'ni verdikten birkaç ay sonra hastalandı ve [[Medine]]'de öldü. Ölümünden önce Arap Yarımadası'nın büyük bir kısmının [[İslam]]'ı benimseme süreci tamamlanmıştı.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://referenceworks.brillonline.com/entries/encyclopaedia-of-islam-2/muhammad-COM_0780|başlık=Encyclopaedia of Islam|erişimtarihi=7 Ağustos 2023|tarih=2012|basım=2.|sayfa=|yayıncı=BRILL|ad=Frants|soyadı=Buhl|ad2=Alford T.|ad3=Annemarie|ad4=A.|ad5=Trude|soyadı2=Welch|soyadı3=Schimmel|soyadı4=Noth|soyadı5=Ehlert|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230328094244/https://referenceworks.brillonline.com/entries/encyclopaedia-of-islam-2/muhammad-COM_0780|arşivtarihi=28 Mart 2023|ölüurl=hayır}}</ref> İslam'a göre, Muhammed'in ölümüne kadar [[Allah]] tarafından vahyedilen tüm sözler ([[ayet]]), dinin temeli olarak kabul edilen kutsal kitap [[Kur'an]]'ı oluşturdu. Kur'an'ın yanı sıra [[Siyer|Muhammed'in hayatı]], [[Sünnet (din)|uygulamaları]] ve [[Hadis|sözleri]] de inananlar tarafından kabul görerek [[şeriat|İslam hukukuna]] ve [[İslam kültürü|Müslüman kültür ve yaşam tarzına]] kaynak teşkil etti.

Başlarda Muhammed kendisine az sayıda [[Sahabe|destekçi]] buldu ve kimi Mekkeli kabilenin ve hatta akrabalarının düşmanlıklarıyla karşı karşıya kaldı. Kendisine ve kendi inancını benimseyenlere yapılan eziyetten kaçmak için ilk önce bazı Müslümanları 615 yılında [[Aksum Krallığı|Habeşistan]]'a gönderdi,<ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=https://dergipark.org.tr/tr/pub/siyer/issue/53533/712878|başlık=Habeşistan Hicreti Üzerine Mülahazalar|erişimtarihi=7 Ağustos 2023|tarih=22 Haziran 2017|sayı=2|dil=Türkçe|sayfalar=27-44|çalışma=Siyer Araştırmaları Dergisi|ad=Adem|soyadı=Apak|issn=2547-9822}}</ref> ardından 622'de destekçileriyle birlikte [[Medine]]'ye göç etti. "[[Hicret]]" adı verilen bu olay, daha sonradan [[Hicrî takvim]] olarak da bilinen İslamî takvimin başlangıcı kabul edildi. Muhammed Medine'ye geldiğinde, "[[Medine Sözleşmesi]]" adı verilen bir [[anayasa]]yla kabileleri tek bir çatı altında topladı ve İslam'ı buradan yaymaya devam etti. Mekkeli kabileler ile aralıklarla sekiz yıl süren çatışmaların ardından büyük bir Müslüman ordusu kurarak bu ordunun başında 630 yılında [[Mekke'nin Fethi|Mekke'yi ele geçirdi]].<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=0HQCBQAAQBAJ&newbks=0&printsec=frontcover&dq=Muhammad:+Islam%E2%80%99s+First+Great+General&hl=tr|başlık=Muhammad: Islam's First Great General|erişimtarihi=7 Ağustos 2023|tarih=2014|dil=İngilizce|sayfa=176|yayıncı=University of Oklahoma Press|ad=Richard A.|soyadı=Gabriel|isbn=978-0-8061-8250-6}}</ref> Ayrıca döneminde [[Etiyopya|Habeşistan]] merkezli [[Aksum Krallığı]], [[Bizans İmparatorluğu|Doğu Roma İmparatorluğu]], [[İran]] merkezli [[Sasani İmparatorluğu]], [[Gassaniler|Gassânîler]], [[Romalı Mısır valileri listesi|Mısır Valiliği]], [[Umman]] ve [[Yemen]] krallıkları başta olmak üzere birçok devletin hükümdarına elçiler aracılığıyla İslam'a davet [[Muhammed'in mektupları|mektupları gönderdi]].<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.trthaber.com/foto-galeri/peygamberimizin-islama-davet-mektuplari/1539/sayfa-1.html | başlık = Peygamberimizin İslam'a Davet Mektupları | erişimtarihi = 5 Aralık 2021 | dil = Türkçe | çalışma = [[TRT Haber]] | arşivurl = https://web.archive.org/web/20120818235619/https://www.trthaber.com/foto-galeri/peygamberimizin-islama-davet-mektuplari/1539/sayfa-1.html | arşivtarihi = 18 Ağustos 2012}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=T1skAQAAIAAJ&newbks=0&printsec=frontcover&dq=isbn:0196360331&q=isbn:0196360331&hl=tr|başlık=The Life of Muhammad|erişimtarihi=7 Ağustos 2023|yazarlar='Abd al-Malik Ibn Hishām, Muhammad Ibn Isḥāq|tarih=1967|dil=İngilizce|sayfa=653|yayıncı=Oxford University Press|ad=|soyadı=|isbn=978-0-19-636033-1|ad2=|soyadı2=}}</ref>

632'de, [[Veda Haccı]]'nı tamamladıktan ve [[Veda Hutbesi]]'ni verdikten birkaç ay sonra hastalandı ve [[Medine]]'de öldü. Ölümünden önce Arap Yarımadası'nın büyük bir kısmının [[İslam]]'ı benimseme süreci tamamlanmıştı.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://referenceworks.brillonline.com/entries/encyclopaedia-of-islam-2/muhammad-COM_0780|başlık=Encyclopaedia of Islam|erişimtarihi=7 Ağustos 2023|tarih=2012|basım=2.|sayfa=|yayıncı=BRILL|ad=Frants|soyadı=Buhl|ad2=Alford T.|ad3=Annemarie|ad4=A.|ad5=Trude|soyadı2=Welch|soyadı3=Schimmel|soyadı4=Noth|soyadı5=Ehlert}}</ref> İslam'a göre, Muhammed'in ölümüne kadar [[Allah]] tarafından vahyedilen tüm sözler ([[ayet]]), dinin temeli olarak kabul edilen kutsal kitap [[Kur'an]]'ı oluşturdu. Kur'an'ın yanı sıra [[Siyer|Muhammed'in hayatı]], [[Sünnet (din)|uygulamaları]] ve [[Hadis|sözleri]] de inananlar tarafından kabul görerek [[şeriat|İslam hukukuna]] ve [[İslam kültürü|Müslüman kültür ve yaşam tarzına]] kaynak teşkil etti.


==Biyografik bilgi kaynakları==
==Biyografik bilgi kaynakları==
{{Muhammed}}
{{Ana|Revizyonist İslam Araştırmaları Okulu||Erken İslam Tarihçiliği|}}
{{Ana|Revizyonist İslam Araştırmaları Okulu||Erken İslam Tarihçiliği|}}
===Sözlü kültür geleneği===
===Sözlü kültür geleneği===
Muhammed ve çağdaşları ile ilgili en dikkat çeken konu, [[hadis]] ve [[siyer]] olarak derlenen bilgilerin 150–200 yıllık bir sözlü kültür dönemi sonrasında yazılmaya başlanması ve hikâyenin bundan sonra "evrimleşerek" ilerlemesidir.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://library.oapen.org/bitstream/id/f65c8b61-d32b-4877-b478-981b6c993321/1005455.pdf|başlık=History and Religion|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|tarih=2015|bölüm=History and Heilsgeschichte in Early Islam|sayfa=130|çalışma=|yayıncı=Library of Congress|ad=Chase F.|soyadı=Robinson|arşivurl=https://web.archive.org/web/20211013024125/https://library.oapen.org/bitstream/id/f65c8b61-d32b-4877-b478-981b6c993321/1005455.pdf|arşivtarihi=13 Ekim 2021|ölüurl=hayır}}</ref><ref group="not">Benzer bir ifade, [[İngilizler|İngiliz]] tarihçi [[Lawrence Conrad]] tarafından da kullanılır. Çünkü O'nun incelemelerine göre, [[Hicrî takvim|hicrî]] ikinci yüzyıla kadar Peygamber'in doğum tarihiyle ilgili İslamî bilimsel görüş, 85 yıllık bir çeşitlilik sergilemişti. İster sözlü ister yazılı olarak nakledilmiş olsun, herhangi bir [[Tarih|tarihsel]] anlatı geleneğinin istikrarı için kronolojinin çok önemli olduğu varsayımına göre, bu durum ikinci yüzyılda [[siyer]] çalışmalarının hâlâ bir akışkanlık hâlinde olduğunun açık bir göstergesi olarak görülebilir.
Muhammed ve çağdaşları ile ilgili en dikkat çeken konu, [[hadis]] ve [[siyer]] olarak derlenen bilgilerin 150–200 yıllık bir sözlü kültür dönemi sonrasında yazılmaya başlanması ve hikâyenin bundan sonra "evrimleşerek" ilerlemesidir.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://library.oapen.org/bitstream/id/f65c8b61-d32b-4877-b478-981b6c993321/1005455.pdf|başlık=History and Religion|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|tarih=2015|bölüm=History and Heilsgeschichte in Early Islam|sayfa=130|çalışma=|yayıncı=Library of Congress|ad=Chase F.|soyadı=Robinson}}</ref><ref group="not">Benzer bir ifade, [[İngilizler|İngiliz]] tarihçi [[Lawrence Conrad]] tarafından da kullanılır. Çünkü O'nun incelemelerine göre, [[Hicrî takvim|hicrî]] ikinci yüzyıla kadar Peygamber'in doğum tarihiyle ilgili İslamî bilimsel görüş, 85 yıllık bir çeşitlilik sergilemişti. İster sözlü ister yazılı olarak nakledilmiş olsun, herhangi bir [[Tarih|tarihsel]] anlatı geleneğinin istikrarı için kronolojinin çok önemli olduğu varsayımına göre, bu durum ikinci yüzyılda [[siyer]] çalışmalarının hâlâ bir akışkanlık hâlinde olduğunun açık bir göstergesi olarak görülebilir.


* {{Kaynak|url=https://www.cambridge.org/core/journals/bulletin-of-the-school-of-oriental-and-african-studies/article/abs/abraha-and-muhammad-some-observations-apropos-of-chronology-and-literary-topoi-in-the-early-arabic-historical-tradition1/3C7779B2986050C4381A72D79D2B8F3F|başlık=Abraha and Muhammad: Some Observations Apropos of Chronology and Literary Topoi in the Early Arabic Historical Tradition|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|arşivtarihi=28 Aralık 2022|arşivurl=https://web.archive.org/web/20221228192923/https://www.cambridge.org/core/journals/bulletin-of-the-school-of-oriental-and-african-studies/article/abs/abraha-and-muhammad-some-observations-apropos-of-chronology-and-literary-topoi-in-the-early-arabic-historical-tradition1/3C7779B2986050C4381A72D79D2B8F3F|tarih=2009|ölüurl=hayır|çalışma=|yayıncı=www.cambridge.org|ad=Lawrence|soyadı=Conrad}}</ref> Bu rivayetlerin bazıları İslam dışı kaynaklarca desteklenmemekte ve bazıları da kendi içerisinde çelişkiler taşımaktadır.<ref name="donner">{{Video kaynağı|yazarlar=Fred M. Donner|tarih=31 Ocak 2019|yayıntarihi=3 Nisan 2019|başlık=Islam's Origins: Myth and Material Evidence|url=https://www.youtube.com/watch?v=koVaxbWBlr4|erişimtarihi=23 Eylül 2021|yayıncı=American Academy in Berlin|ile=YouTube|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210923192323/https://www.youtube.com/watch?v=koVaxbWBlr4|arşivtarihi=23 Eylül 2021|ölüurl=hayır}}</ref><ref name=":44">{{Akademik dergi kaynağı|url=https://www.cambridge.org/core/journals/bulletin-of-the-school-of-oriental-and-african-studies/article/abs/abraha-and-muhammad-some-observations-apropos-of-chronology-and-literary-topoi-in-the-early-arabic-historical-tradition1/3C7779B2986050C4381A72D79D2B8F3F|başlık=Abraha and Muhammad: Some Observations Apropos of Chronology and Literary|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|tarih=1987|sayı=2|dil=İngilizce|sayfalar=225-240|çalışma=Bulletin of the School of Oriental and African Studies|cilt=50|ad=Lawrence I.|soyadı=Conrad|issn=1474-0699|doi=10.1017/S0041977X00049016|arşivurl=https://web.archive.org/web/20221228192923/https://www.cambridge.org/core/journals/bulletin-of-the-school-of-oriental-and-african-studies/article/abs/abraha-and-muhammad-some-observations-apropos-of-chronology-and-literary-topoi-in-the-early-arabic-historical-tradition1/3C7779B2986050C4381A72D79D2B8F3F|arşivtarihi=28 Aralık 2022|ölüurl=hayır}}</ref> Rivayetlere dayalı kayıtlarda olayın yaşandığı günlerde anlatılanlar büyük ölçüde gerçekliğini korurken, zaman içerisinde bunlar değişikliğe uğrayarak birkaç nesil sonra tarihî gerçeklikten tamamen uzaklaşırlar.<ref name=":44" /><ref>{{Web kaynağı|url=https://ilahiyat.cumhuriyet.edu.tr/userfiles/Hz%20Omer%201_%20Cilt-compressed.pdf|başlık=Uluslararası Hz. Ömer Sempozyumu|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|tarih=2018|çalışma=|yayıncı=Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi|cilt=1.|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230126103922/https://ilahiyat.cumhuriyet.edu.tr/userfiles/Hz%20Omer%201_%20Cilt-compressed.pdf|arşivtarihi=26 Ocak 2023|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.ayk.gov.tr/wp-content/uploads/2015/01/G%c3%9cNG%c3%96R-%c5%9eeyma-TAR%c4%b0H%c3%8e-OLAYDAN-MENKIBEYE-MENKIBEDEN-%c5%9eAHESERE-KERBELA-OLAYI-VE-HAD%c4%b0KAT%c3%9c%e2%80%99S-S%c3%9cEDA.pdf|başlık=Tarihî Olaydan Menkıbeye, Menkıbeden Şahesere (Kerbelâ Olayı ve Hadikatü's-Süeda)|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|ad=Şeyma|soyadı=Güngör|arşivurl=https://web.archive.org/web/20190819041609/http://www.ayk.gov.tr/wp-content/uploads/2015/01/G%C3%9CNG%C3%96R-%C5%9Eeyma-TAR%C4%B0H%C3%8E-OLAYDAN-MENKIBEYE-MENKIBEDEN-%C5%9EAHESERE-KERBELA-OLAYI-VE-HAD%C4%B0KAT%C3%9C%E2%80%99S-S%C3%9CEDA.pdf|arşivtarihi=19 Ağustos 2019|ölüurl=hayır}}</ref> Hadis ve siyer gibi erken dönem kaynaklarında Muhammed'in hayatı ile hiçbir alakası olmayan hikâyelerin<ref name=":45">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN0253216273&newbks=0&redir_esc=y|başlık=Islam: Its History, Teaching, and Practices|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|tarih=2004|dil=İngilizce|sayfa=6|yayıncı=Indiana University Press|ad=Solomon Alexander|soyadı=Nigosian|isbn=978-0-253-34315-4|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230810225242/https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN0253216273&newbks=0&redir_esc=y|arşivtarihi=10 Ağustos 2023|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN9004104224&newbks=0&redir_esc=y|başlık=The Encyclopaedia of Islam, New Edition: Index of Subjects|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|tarih=1997|dil=İngilizce|sayfalar=660-663|yayıncı=E. J. Brill|ad=Peri J.|soyadı=Bearman|isbn=978-90-04-10422-8|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230810225258/https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN9004104224&newbks=0&redir_esc=y|arşivtarihi=10 Ağustos 2023|ölüurl=hayır}}</ref> Muhammed'in hikâyesine birtakım değişiklikler yapılarak eklemlenmiş olabileceği, sıklıkla dile getirilen konulardandır.<ref name=":45" /><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=MsZJ3X-UvJsC&newbks=0&printsec=frontcover&dq=isbn:0192876058&hl=tr|başlık=Muhammad|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|tarih=1983|dil=İngilizce|sayfa=62|yayıncı=Oxford University Press|ad=Michael|soyadı=Cook|isbn=978-0-19-287605-8|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230810224350/https://books.google.com/books?id=MsZJ3X-UvJsC&newbks=0&printsec=frontcover&dq=isbn:0192876058&hl=tr|arşivtarihi=10 Ağustos 2023|ölüurl=hayır}}</ref> [[Filistinliler|Filistinli]] profesör [[Sami Ezzib]], bu konuda dikkat çeken bir ifade ile, Muhammed'e isnat edilebilmiş olan [[Hayber Muharebesi]] ve [[Beni Kureyza Muharebesi|Kureyza Muharebesi]] gibi olayların [[Yahudilik|Yahudi]] kutsal kitabında yer aldığını, ancak bu kaynağa göre Yahudilerin Yahudi olmayanları katlettikleri bilgisini vermektedir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.nonteizm.com/islam/muhammet-yasadi-mi-prof-dr-sami-aldeeb-ve-furkan-er/|başlık=Muhammet Yaşadı Mı? {{!}} Prof. Dr. Sami Aldeeb ve Furkan Er|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|arşivtarihi=22 Haziran 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210622065037/https://www.nonteizm.com/islam/muhammet-yasadi-mi-prof-dr-sami-aldeeb-ve-furkan-er/|tarih=27 Mayıs 2021|ölüurl=hayır|çalışma=|yayıncı=www.nonteizm.com}}</ref>
* {{Kaynak|url=https://www.cambridge.org/core/journals/bulletin-of-the-school-of-oriental-and-african-studies/article/abs/abraha-and-muhammad-some-observations-apropos-of-chronology-and-literary-topoi-in-the-early-arabic-historical-tradition1/3C7779B2986050C4381A72D79D2B8F3F|başlık=Abraha and Muhammad: Some Observations Apropos of Chronology and Literary Topoi in the Early Arabic Historical Tradition|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|tarih=2009|çalışma=www.cambridge.org|ad=Lawrence|soyadı=Conrad}}</ref> Bu rivayetlerin bazıları İslam dışı kaynaklarca desteklenmemekte ve bazıları da kendi içerisinde çelişkiler taşımaktadır.<ref name="donner">{{Video kaynağı|yazarlar=Fred M. Donner|tarih=31 Ocak 2019|yayıntarihi=3 Nisan 2019|başlık=Islam's Origins: Myth and Material Evidence|url=https://www.youtube.com/watch?v=koVaxbWBlr4|erişimtarihi=23 Eylül 2021|yayıncı=American Academy in Berlin|ile=YouTube}}</ref><ref name=":44">{{Akademik dergi kaynağı|url=https://www.cambridge.org/core/journals/bulletin-of-the-school-of-oriental-and-african-studies/article/abs/abraha-and-muhammad-some-observations-apropos-of-chronology-and-literary-topoi-in-the-early-arabic-historical-tradition1/3C7779B2986050C4381A72D79D2B8F3F|başlık=Abraha and Muhammad: Some Observations Apropos of Chronology and Literary|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|tarih=1987|sayı=2|dil=İngilizce|sayfalar=225-240|çalışma=Bulletin of the School of Oriental and African Studies|cilt=50|ad=Lawrence I.|soyadı=Conrad|issn=1474-0699|doi=10.1017/S0041977X00049016}}</ref> Rivayetlere dayalı kayıtlarda olayın yaşandığı günlerde anlatılanlar büyük ölçüde gerçekliğini korurken, zaman içerisinde bunlar değişikliğe uğrayarak birkaç nesil sonra tarihî gerçeklikten tamamen uzaklaşırlar.<ref name=":44" /><ref>{{Web kaynağı | url = https://ilahiyat.cumhuriyet.edu.tr/userfiles/Hz%20Omer%201_%20Cilt-compressed.pdf | başlık = Uluslararası Hz. Ömer Sempozyumu | erişimtarihi = 8 Ağustos 2023 | tarih = 2018 | çalışma = | yayıncı = Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi | cilt = 1. | arşivurl = https://web.archive.org/web/20230126103922/https://ilahiyat.cumhuriyet.edu.tr/userfiles/Hz%20Omer%201_%20Cilt-compressed.pdf | arşivtarihi = 26 Ocak 2023}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://www.ayk.gov.tr/wp-content/uploads/2015/01/G%c3%9cNG%c3%96R-%c5%9eeyma-TAR%c4%b0H%c3%8e-OLAYDAN-MENKIBEYE-MENKIBEDEN-%c5%9eAHESERE-KERBELA-OLAYI-VE-HAD%c4%b0KAT%c3%9c%e2%80%99S-S%c3%9cEDA.pdf | başlık = Tarihî Olaydan Menkıbeye, Menkıbeden Şahesere (Kerbelâ Olayı ve Hadikatü's-Süeda) | erişimtarihi = 8 Ağustos 2023 | ad = Şeyma | soyadı = Güngör | arşivurl = https://web.archive.org/web/20161019113005/https://www.ayk.gov.tr/wp-content/uploads/2015/01/G%c3%9cNG%c3%96R-%c5%9eeyma-TAR%c4%b0H%c3%8e-OLAYDAN-MENKIBEYE-MENKIBEDEN-%c5%9eAHESERE-KERBELA-OLAYI-VE-HAD%c4%b0KAT%c3%9c%e2%80%99S-S%c3%9cEDA.pdf | arşivtarihi = 19 Ekim 2016}}</ref> Hadis ve siyer gibi erken dönem kaynaklarında Muhammed'in hayatı ile hiçbir alakası olmayan hikâyelerin<ref name=":45">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN0253216273&newbks=0&redir_esc=y|başlık=Islam: Its History, Teaching, and Practices|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|tarih=2004|dil=İngilizce|sayfa=6|yayıncı=Indiana University Press|ad=Solomon Alexander|soyadı=Nigosian|isbn=978-0-253-34315-4}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN9004104224&newbks=0&redir_esc=y|başlık=The Encyclopaedia of Islam, New Edition: Index of Subjects|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|tarih=1997|dil=İngilizce|sayfalar=660-663|yayıncı=E. J. Brill|ad=Peri J.|soyadı=Bearman|isbn=978-90-04-10422-8}}</ref> Muhammed'in hikâyesine birtakım değişiklikler yapılarak eklemlenmiş olabileceği, sıklıkla dile getirilen konulardandır.<ref name=":45" /><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=MsZJ3X-UvJsC&newbks=0&printsec=frontcover&dq=isbn:0192876058&hl=tr|başlık=Muhammad|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|tarih=1983|dil=İngilizce|sayfa=62|yayıncı=Oxford University Press|ad=Michael|soyadı=Cook|isbn=978-0-19-287605-8}}</ref> [[Filistinliler|Filistinli]] profesör [[Sami Ezzib]], bu konuda dikkat çeken bir ifade ile, Muhammed'e isnat edilebilmiş olan [[Hayber Muharebesi]] ve [[Beni Kureyza Muharebesi|Kureyza Muharebesi]] gibi olayların [[Yahudilik|Yahudi]] kutsal kitabında yer aldığını, ancak bu kaynağa göre Yahudilerin Yahudi olmayanları katlettikleri bilgisini vermektedir.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.nonteizm.com/islam/muhammet-yasadi-mi-prof-dr-sami-aldeeb-ve-furkan-er/ | başlık = Muhammet Yaşadı Mı? {{!}} Prof. Dr. Sami Aldeeb ve Furkan Er | erişimtarihi = 8 Ağustos 2023 | tarih = 27 Mayıs 2021 | çalışma = www.nonteizm.com | arşivurl = https://web.archive.org/web/20210622051304/https://www.nonteizm.com/islam/muhammet-yasadi-mi-prof-dr-sami-aldeeb-ve-furkan-er/ | arşivtarihi = 22 Haziran 2021}}</ref>


Rivayet kültürüne dayalı eserler dışında; [[İslam tarihi|İslam'ın erken tarihi]], ne zaman ortaya çıktığı, hangi coğrafyada doğup dünyaya yayıldığı konusu günümüzde tartışmalığını korumakta, bu konuda geleneksel anlatımların işaret edildiği [[Mekke]]<nowiki>'yi dışlayan ''</nowiki>[[Petra]]<nowiki>''</nowiki> başta olmak üzere farklı coğrafyalara işaret eden teoriler ve iddialar ileriye sürülmektedir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.zwemercenter.com/is-mecca-really-the-birthplace-of-islam/|başlık=Is Mecca Really the Birthplace of Islam?|erişimtarihi=9 Ağustos 2023|tarih=11 Ekim 2018|çalışma=|yayıncı=Zwemer Center for Muslim Studies|ad=Mark|soyadı=Anderson|arşivurl=https://web.archive.org/web/20190513015508/https://www.zwemercenter.com/is-mecca-really-the-birthplace-of-islam/|arşivtarihi=13 Mayıs 2019|ölüurl=hayır}}</ref> Söz konusu tartışmalarda Petra, Petra'nın kuzeyinde bir bölge, [[Kufe]] ve [[Hîre]] (Güney Irak) bölgeleri öne çıkmaktadır. [[Bizans İmparatorluğu|Bizans]] kronikleri, [[Hristiyanlık|Hristiyan]] din adamlarının kayıtları, basılı paralar, [[Abbâsîler]] döneminde İslam'ın erken hikâyesinin yazılma sürecine katılan [[hadis]]çi ve tarihçilerin yaşam bölgeleri, Hîre ile [[Medine]] gibi bazı antik şehirlerin isimleri ve diğer bulgular, Muhammed'in ve erken İslam coğrafyasının Güney Irak ile ilişkilendirilmesine ve Muhammed'in hayat hikâyesinin birden fazla kişinin hikâyelerinin birleşimi olabileceği kanaatine yol açmıştır.<ref>{{Web kaynağı|url=https://aymennjawad.org/23129/the-byzantine-arabic-chronicle-full-translation|başlık=The Byzantine-Arabic Chronicle: Full Translation and Analysis|erişimtarihi=9 Ağustos 2023|arşivtarihi=10 Ağustos 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230810230453/https://aymennjawad.org/23129/the-byzantine-arabic-chronicle-full-translation|tarih=29 Ağustos 2019|ölüurl=hayır|dil=İngilizce|çalışma=|yayıncı=aymennjawad.org|ad=Aymenn Jawad|soyadı=Al-Tamimi}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.youtube.com/watch?v=uOeSKwvDBmQ&list=UUWbFMAgToBJE9xRxJwS8ZHg|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=6 Mart 2021|arşivtarihi=25 Haziran 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210625222753/https://www.youtube.com/watch?v=uOeSKwvDBmQ&list=UUWbFMAgToBJE9xRxJwS8ZHg|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.youtube.com/watch?v=LTHW2N6W3Vg&t=359s|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=6 Mart 2021|arşivtarihi=23 Nisan 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210423114828/https://www.youtube.com/watch?v=LTHW2N6W3Vg&t=359s|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.youtube.com/watch?v=OD7Q1uo7OoA|başlık=Mekke Nerede???|erişimtarihi=9 Ağustos 2023|arşivtarihi=27 Mayıs 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210527110527/https://www.youtube.com/watch?v=OD7Q1uo7OoA|tarih=26 Mayıs 2021|ölüurl=hayır|çalışma=|yayıncı=İlyas Özkan|ile=YouTube}}</ref>
Rivayet kültürüne dayalı eserler dışında; [[İslam tarihi|İslam'ın erken tarihi]], ne zaman ortaya çıktığı, hangi coğrafyada doğup dünyaya yayıldığı konusu günümüzde tartışmalığını korumakta, bu konuda geleneksel anlatımların işaret edildiği [[Mekke]]<nowiki>'yi dışlayan ''</nowiki>[[Petra]]<nowiki>''</nowiki> başta olmak üzere farklı coğrafyalara işaret eden teoriler ve iddialar ileriye sürülmektedir.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.zwemercenter.com/is-mecca-really-the-birthplace-of-islam/ | başlık = Is Mecca Really the Birthplace of Islam? | erişimtarihi = 9 Ağustos 2023 | tarih = 11 Ekim 2018 | çalışma = | yayıncı = Zwemer Center for Muslim Studies | ad = Mark | soyadı = Anderson | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190513015508/https://www.zwemercenter.com/is-mecca-really-the-birthplace-of-islam/ | arşivtarihi = 13 Mayıs 2019}}</ref> Söz konusu tartışmalarda Petra, Petra'nın kuzeyinde bir bölge, [[Kufe]] ve [[Hîre]] (Güney Irak) bölgeleri öne çıkmaktadır. [[Bizans İmparatorluğu|Bizans]] kronikleri, [[Hristiyanlık|Hristiyan]] din adamlarının kayıtları, basılı paralar, [[Abbâsîler]] döneminde İslam'ın erken hikâyesinin yazılma sürecine katılan [[Hadis|hadisçi]] ve tarihçilerin yaşam bölgeleri, Hîre ile [[Medine]] gibi bazı antik şehirlerin isimleri ve diğer bulgular, Muhammed'in ve erken İslam coğrafyasının Güney Irak ile ilişkilendirilmesine ve Muhammed'in hayat hikâyesinin birden fazla kişinin hikâyelerinin birleşimi olabileceği kanaatine yol açmıştır.<ref>{{Web kaynağı | url = https://aymennjawad.org/23129/the-byzantine-arabic-chronicle-full-translation | başlık = The Byzantine-Arabic Chronicle: Full Translation and Analysis | erişimtarihi = 9 Ağustos 2023 | tarih = 29 Ağustos 2019 | dil = İngilizce | çalışma = www.aymennjawad.org | ad = Aymenn Jawad | soyadı = Al-Tamimi | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190906033442/https://aymennjawad.org/23129/the-byzantine-arabic-chronicle-full-translation | arşivtarihi = 6 Eylül 2019}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.youtube.com/watch?v=uOeSKwvDBmQ&list=UUWbFMAgToBJE9xRxJwS8ZHg|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=6 Mart 2021|arşivtarihi=25 Haziran 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210625222753/https://www.youtube.com/watch?v=uOeSKwvDBmQ&list=UUWbFMAgToBJE9xRxJwS8ZHg|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.youtube.com/watch?v=LTHW2N6W3Vg&t=359s|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=6 Mart 2021|arşivtarihi=23 Nisan 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210423114828/https://www.youtube.com/watch?v=LTHW2N6W3Vg&t=359s|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://www.youtube.com/watch?v=OD7Q1uo7OoA | başlık = Mekke Nerede??? | erişimtarihi = 9 Ağustos 2023 | tarih = 26 Mayıs 2021 | çalışma = YouTube | yayıncı = İlyas Özkan | arşivurl = https://web.archive.org/web/20210527110527/https://www.youtube.com/watch?v=OD7Q1uo7OoA | arşivtarihi = 27 Mayıs 2021}}</ref>


=== Erken biyografiler ===
=== Erken biyografiler ===
Muhammed'in hayatıyla ilgili önemli kaynaklar, MS [[8. yüzyıl|8.]] ve [[9. yüzyıl|9. yüzyıllara]] ait bazı yazarların tarihî eserlerinde bulunabilir.<ref name=":46">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN9780195772777&newbks=0&redir_esc=y|başlık=Muhammad at Mecca|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|tarih=1960|dil=İngilizce|sayfa=11|yayıncı=Clarendon Press|ad=William Montgomery|soyadı=Watt|isbn=978-0-19-577277-7}}</ref> Bunlar, Muhammed'in hayatı hakkında ek bilgi sağlayan geleneksel Müslüman biyografilerini içerir.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN9780814775646&newbks=0&redir_esc=y|başlık=Muhammad in Europe: A Thousand Years of Western Myth-Making|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|tarih=2003|dil=İngilizce|sayfalar=6-7|yayıncı=NYU Press|ad=Minou|soyadı=Reeves|isbn=978-0-8147-7564-6|ad2=P. J.|soyadı2=Stewart}}</ref> [[İslam tarihi|Erken İslam tarihini]] ve Muhammed'in hayatını değerlendirmenin zorluğu, 690'larda [[Emevîler|Emevî]] hâlifesi [[Abdülmelik|Abdülmelik bin Mervan]] tarafından yaratılan ortodoks tarih haricinde neredeyse hiçbir şey bilinmemektedir. Yoğun bir editörlük süreciyle tek bir güçlü gelenek yaratıldı.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=FTBaMwEACAAJ&newbks=0&hl=tr|başlık=Yeni Bir Bakış Açısıyla: Dünya Tarihi|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|tarih=2011|dil=Türkçe|sayfa=278|yayıncı=Alfa Basım Yayım Dağıtım|ad=Clive|soyadı=Ponting|isbn=978-605-106-164-1}}</ref>
{{Ana|Siyer|Muhammed'in biyografileri listesi}}
Muhammed'in hayatıyla ilgili önemli kaynaklar, MS [[8. yüzyıl|8.]] ve [[9. yüzyıl]]lara ait bazı yazarların tarihî eserlerinde bulunabilir.<ref name=":46">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN9780195772777&newbks=0&redir_esc=y|başlık=Muhammad at Mecca|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|tarih=1960|dil=İngilizce|sayfa=11|yayıncı=Clarendon Press|ad=William Montgomery|soyadı=Watt|isbn=978-0-19-577277-7|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230810225051/https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN9780195772777&newbks=0&redir_esc=y|arşivtarihi=10 Ağustos 2023|ölüurl=hayır}}</ref> Bunlar, Muhammed'in hayatı hakkında ek bilgi sağlayan geleneksel Müslüman biyografilerini içerir.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN9780814775646&newbks=0&redir_esc=y|başlık=Muhammad in Europe: A Thousand Years of Western Myth-Making|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|tarih=2003|dil=İngilizce|sayfalar=6-7|yayıncı=NYU Press|ad=Minou|soyadı=Reeves|isbn=978-0-8147-7564-6|ad2=P. J.|soyadı2=Stewart|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230810225205/https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN9780814775646&newbks=0&redir_esc=y|arşivtarihi=10 Ağustos 2023|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/85970|başlık=Hz. Muhammed'in Biyografisi Üzerine...|erişimtarihi=27 Ekim 2023|tarih=2002|çalışma=dergipark.org.tr|yayıncı=Gazi Üniversitesi Çorum İlahiyat Fakültesi Dergisi|ad=Nahide|soyadı=Bozkurt}}</ref> [[İslam tarihi|Erken dönem İslam tarihini]] ve Muhammed'in hayatını değerlendirmenin zorluğu, 690'lı yıllarda [[Emevîler|Emevî]] hâlifesi [[Abdülmelik|Abdülmelik bin Mervan]] tarafından yaratılan ortodoks tarih haricinde neredeyse hiçbir şey bilinmemesindendir. Yoğun bir editörlük süreciyle tek bir güçlü gelenek yaratılmıştır.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=FTBaMwEACAAJ&newbks=0&hl=tr|başlık=Yeni Bir Bakış Açısıyla: Dünya Tarihi|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|tarih=2011|dil=Türkçe|sayfa=278|yayıncı=Alfa Basım Yayım Dağıtım|ad=Clive|soyadı=Ponting|isbn=978-605-106-164-1|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230608204836/https://books.google.com/books?id=FTBaMwEACAAJ&newbks=0&hl=tr|arşivtarihi=8 Haziran 2023|ölüurl=hayır}}</ref>


Muhammed ile ilgili olarak yazılmış en eski eser ([[siyer]]), 767 yılında ([[Hicrî takvim|Hicrî]]: 150) ölen [[Araplar|Arap]] tarihçi [[İbn-i İshak|İbn–i İshak]]'ın yazdığı bir eserdir. Orijinal eser kaybolmuş olsa da, bu siyer, 9. yüzyıldaki [[İbn-i Hişam|İbn–i Hişam]]'ın ve daha az ölçüde [[Taberî]]'nin eserlerinden kapsamlı alıntılar alarak günümüze ulaşmıştır.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN9780878501274&newbks=0&redir_esc=y|başlık=Narratives of Islamic Origins: The Beginnings of Islamic Historical Writing|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|tarih=1998|dil=İngilizce|sayfa=132|yayıncı=Darwin Press|ad=Fred McGraw|soyadı=Donner|isbn=978-0-87850-127-4}}</ref> Bir başka erken tarih kaynağı, [[Vâkidî]]'nin (ö. 823) ve Vâkidî'nin sekreteri [[İbn Sa'd|İbn Sa'd el–Bağdadi]]'nin (ö. 845) eserleridir.<ref name=":46" /> Pek çok bilim insanı, bu erken dönem biyografilerini kabul etse de, bunların doğrulukları kesin değildir.<ref name=":48">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=my7hnALd_NkC&redir_esc=y|başlık=Islam: Its History, Teaching, and Practices|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|tarih=29 Ocak 2004|dil=İngilizce|sayfa=6|yayıncı=Indiana University Press|ad=Solomon A.|soyadı=Nigosian|isbn=978-0-253-11074-9}}</ref> Son çalışmalar, akademisyenlerin yasal meselelere dokunan gelenekler ile tamamen [[Tarih|tarihsel]] olaylar arasında bir ayrım yapmasına yol açmıştır.<ref name=":47">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN9780195772777&newbks=0&redir_esc=y|başlık=Muhammad at Mecca|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|tarih=1960|dil=İngilizce|sayfa=15|yayıncı=Clarendon Press|ad=William Montgomery|soyadı=Watt|isbn=978-0-19-577277-7}}</ref> Hukuk grubunda gelenekler icada tabi olabilirken, istisnai durumlar dışında tarihî olaylar yalnızca "eğilimli şekillendirmeye" tabi olabilirdi.<ref name=":47" />
Oryantalist tarihçi [[Patricia Crone]], rivayete dayalı bu eserlerdeki içerik zenginliğini [[Kıssa|kıssacılık geleneğinin]] bir ürünü olarak görmekte ve bunların güvenilmez oluşunu şu sözlerle ifade etmektedir:<ref name="Crone_1987_111">{{kitap kaynağı|url=https://www.google.com.tr/books/edition/Meccan_Trade_and_the_Rise_of_Islam/jKVNvgAACAAJ?hl=tr|başlık=Meccan Trade and the Rise of Islam|erişimtarihi=2 Ekim 2023|sayfa=[https://archive.org/details/meccantraderisei00cron/page/n118 111]|yayıncı=Princeton University Press|yıl=1987|isbn=|ad1=Patricia|soyadı1=Crone|url-erişimi=}}</ref> "Birbirleriyle o kadar sık ve düzenli bir şekilde çatışıyorlar ki, çok isteyen birisi [[W. Montgomery Watt]]'ın Muhammed biyografisinin çoğunu tersten yazabilirdi."

Muhammed ile ilgili yazılmış en eski eser ([[siyer]]), 767 yılında ([[Hicrî takvim|Hicrî]]: 150) ölen [[Araplar|Arap]] tarihçi [[İbn-i İshak|İbn–i İshak]]'ın yazdığı bir eserdir. Orijinal eser kaybolmuş olsa da, bu siyer, 9. yüzyıldaki [[İbn-i Hişam|İbn–i Hişam]]'ın (ö. 833) ve daha az ölçüde [[Taberî]]'nin (ö. 923) eserlerinden kapsamlı alıntılar alarak günümüze ulaşmıştır.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN9780878501274&newbks=0&redir_esc=y|başlık=Narratives of Islamic Origins: The Beginnings of Islamic Historical Writing|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|tarih=1998|dil=İngilizce|sayfa=132|yayıncı=Darwin Press|ad=Fred McGraw|soyadı=Donner|isbn=978-0-87850-127-4|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230810225228/https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN9780878501274&newbks=0&redir_esc=y|arşivtarihi=10 Ağustos 2023|ölüurl=hayır}}</ref> Bir diğer erken tarih kaynağı, [[Vâkidî]]'nin (ö. 823) ve Vâkidî'nin öğrencisi [[İbn Sa'd|İbni Sa'd]]'ın (ö. 845) eserleridir.<ref name=":46" /> Pek çok bilim insanı bu erken dönem biyografilerini kabul etse de, bunların doğrulukları kesin değildir.<ref name=":48">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=my7hnALd_NkC&redir_esc=y|başlık=Islam: Its History, Teaching, and Practices|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|tarih=29 Ocak 2004|dil=İngilizce|sayfa=6|yayıncı=Indiana University Press|ad=Solomon A.|soyadı=Nigosian|isbn=978-0-253-11074-9|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230810225306/https://books.google.com.tr/books?id=my7hnALd_NkC&redir_esc=y|arşivtarihi=10 Ağustos 2023|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN9780521838238&newbks=0&redir_esc=y|başlık=The New Cambridge History of Islam|erişimtarihi=2 Ekim 2023|tarih=2010|dil=İngilizce|sayfalar=1-15|yayıncı=Cambridge University Press|ad=Chase F.|soyadı=Robinson|isbn=978-0-521-83823-8|arşivurl=https://web.archive.org/web/20231101114914/https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN9780521838238&newbks=0&redir_esc=y|arşivtarihi=1 Kasım 2023|ölüurl=hayır}}</ref> Bu konuda yapılmış son çalışmalar, akademisyenlerin yasal meselelere dokunan gelenekler ile tamamen [[tarih]]sel olaylar arasında bir ayrım yapmasına yol açmıştır. Hukuk grubunda gelenekler icada tabi olabilirken, istisnai durumlar dışında tarihî olaylar yalnızca "eğilimli şekillendirmeye" tabi olabilirdi.<ref name=":47">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN9780195772777&newbks=0&redir_esc=y|başlık=Muhammad at Mecca|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|arşivtarihi=10 Ağustos 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230810225051/https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN9780195772777&newbks=0&redir_esc=y|tarih=1960|ölüurl=hayır|dil=İngilizce|sayfa=15|yayıncı=Clarendon Press|ad=William Montgomery|soyadı=Watt|isbn=978-0-19-577277-7}}</ref>


===Kur'an===
===Kur'an===
[[Dosya:Folio from a Koran (8th-9th century).jpg|küçükresim|265x265px|[[Kûfi]] stiliyle yazılmış olan bir erken dönem [[Kur'an]]'ı. ([[Abbâsîler]] dönemi, 8–9. yüzyıllar)]]
[[Dosya:Folio from a Koran (8th-9th century).jpg|küçükresim|[[Kûfi]] stiliyle yazılmış olan bir erken dönem [[Kur'an]]'ı. ([[Abbâsîler]] dönemi, 8–9. yüzyıllar)|261x261px]][[Kur'an]], [[İslam]]'ın ana kaynağı olan [[kutsal metin]]dir. Müslümanlar tarafından [[İslam'da Tanrı|Allah]]'ın son sözü olduğuna ve [[Cebrâil]] aracılığıyla ilki 610'da olmak üzere 22 yıllık süre zarfında Muhammed'e bildirildiğine inanılır.<ref name="Britannica">{{Ansiklopedi kaynağı|url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/487666/Quran|başlık=Qur'ān|erişimtarihi=24 Eylül 2013|arşivtarihi=5 Mayıs 2015|arşivurl=https://web.archive.org/web/20150505001543/http://www.britannica.com/EBchecked/topic/487666/Quran|ölüurl=hayır|ansiklopedi=|yer=|yayıncı=Encyclopædia Britannica Online|yıl=2007|ad=Seyyed Hossein|soyadı=Nasr|yazarbağı=Seyyed Hossein Nasr}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=uFa0swEACAAJ&newbks=0&hl=tr|başlık=Pendulum: How Past Generations Shape Our Present and Predict Our Future|erişimtarihi=9 Ağustos 2023|yazarlar=Perseus|tarih=2 Ekim 2012|dil=İngilizce|yayıncı=Hachette Books|soyadı=|isbn=978-1-59315-706-7|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230810225423/https://books.google.com/books?id=uFa0swEACAAJ&newbks=0&hl=tr|arşivtarihi=10 Ağustos 2023|ölüurl=hayır}}</ref> Kur'an, Muhammed'in kronolojik biyografisi hakkında bilgi edinilmesine çok az yardım eder<ref name="Bennett1998a">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=-VTIkkcUFHQC&pg=PA18|başlık=In Search of Muhammad|erişimtarihi=21 Nisan 2017|arşivtarihi=12 Aralık 2016|arşivurl=https://web.archive.org/web/20161212231103/https://books.google.com/books?id=-VTIkkcUFHQC&pg=PA18|ölüurl=hayır|sayfalar=18-19|yayıncı=Continuum International Publishing Group|yıl=1998|isbn=978-0-304-70401-9|yazar=Clinton Bennett}}</ref> ve [[ayet]]lerin çoğunda söylenme sebebini öne çıkaran herhangi bir tarihsel bağlamdan bahis bulunmamaktadır.<ref name="Peters1994">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=Jrq6boXdJOAC&pg=PA261|başlık=Muhammad and the Origins of Islam|erişimtarihi=21 Nisan 2017|arşivtarihi=13 Aralık 2016|arşivurl=https://web.archive.org/web/20161213052339/https://books.google.com/books?id=Jrq6boXdJOAC&pg=PA261|ölüurl=hayır|sayfa=261|yayıncı=SUNY Press|yıl=1994|isbn=978-0-7914-1876-5|yazar=Francis E. Peters}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=qva3QgAACAAJ&newbks=0&hl=tr|başlık=Living Religions: An Encyclopedia of the World's Faiths|erişimtarihi=9 Ağustos 2023|tarih=1990|dil=İngilizce|sayfa=338|yayıncı=Tauris|ad=Mary Pat|soyadı=Fisher|isbn=978-1-85043-299-9|ad2=Robert|soyadı2=Luyster|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230810231027/https://books.google.com/books?id=qva3QgAACAAJ&newbks=0&hl=tr|arşivtarihi=10 Ağustos 2023|ölüurl=hayır}}</ref>
[[Kur'an]], [[İslam]]'ın ana kaynağı olan [[kutsal metin]]dir. Müslümanlar tarafından [[İslam'da Tanrı|Allah]]'ın son sözü olduğuna ve [[Cebrâil]] aracılığıyla ilki 610'da olmak üzere 22 yıllık süre zarfında Muhammed'e bildirildiğine inanılır.<ref name="Britannica">{{Ansiklopedi kaynağı|soyadı=Nasr|ad=Seyyed Hossein|yazarbağı=Seyyed Hossein Nasr|başlık=Qur'ān|yıl=2007|ansiklopedi=Encyclopædia Britannica Online|erişimtarihi=24 Eylül 2013|yer=|url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/487666/Quran}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=uFa0swEACAAJ&newbks=0&hl=tr|başlık=Pendulum: How Past Generations Shape Our Present and Predict Our Future|erişimtarihi=9 Ağustos 2023|yazarlar=Perseus|tarih=2 Ekim 2012|dil=İngilizce|yayıncı=Hachette Books|soyadı=|isbn=978-1-59315-706-7}}</ref> Kur'an, Muhammed'in kronolojik biyografisi hakkında bilgi edinilmesine çok az yardım eder<ref name="Bennett1998a">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=-VTIkkcUFHQC&pg=PA18|başlık=In Search of Muhammad|erişimtarihi=21 Nisan 2017|arşivtarihi=12 Aralık 2016|arşivurl=https://web.archive.org/web/20161212231103/https://books.google.com/books?id=-VTIkkcUFHQC&pg=PA18|ölüurl=hayır|sayfalar=18-19|yayıncı=Continuum International Publishing Group|yıl=1998|isbn=978-0-304-70401-9|yazar=Clinton Bennett}}</ref> ve [[Ayet|ayetlerin]] çoğunda söylenme sebebini öne çıkaran herhangi bir tarihsel bağlamdan bahis bulunmamaktadır.<ref name="Peters1994">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=Jrq6boXdJOAC&pg=PA261|başlık=Muhammad and the Origins of Islam|erişimtarihi=21 Nisan 2017|arşivtarihi=13 Aralık 2016|arşivurl=https://web.archive.org/web/20161213052339/https://books.google.com/books?id=Jrq6boXdJOAC&pg=PA261|ölüurl=hayır|sayfa=261|yayıncı=SUNY Press|yıl=1994|isbn=978-0-7914-1876-5|yazar=Francis E. Peters}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=qva3QgAACAAJ&newbks=0&hl=tr|başlık=Living Religions: An Encyclopedia of the World's Faiths|erişimtarihi=9 Ağustos 2023|tarih=1990|dil=İngilizce|sayfa=338|yayıncı=Tauris|ad=Mary Pat|soyadı=Fisher|isbn=978-1-85043-299-9|ad2=Robert|soyadı2=Luyster}}</ref>


[[Kanada]]lı yazar [[Dan Gibson]], Kur'an'da kullanılan dilin başlangıçta saf [[Arapça]] olmadığı ve yazım dönemi itibarıyla sadece [[Petra]] bölgesinde kullanılan bir Arap dil yapısının Kur'an'da kullanıldığını söylemektedir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.youtube.com/watch?v=gZGJIpB7A00|başlık=Talking with Dan Gibson 27: Petra Context for Sura 16:103|erişimtarihi=9 Ağustos 2023|arşivtarihi=8 Mart 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210308061708/https://www.youtube.com/watch?v=gZGJIpB7A00|tarih=8 Mart 2021|ölüurl=hayır|çalışma=|yayıncı=Dan Gibson|ile=YouTube}}</ref>
[[Kanada]]lı yazar [[Dan Gibson]], Kur'an'da kullanılan dilin başlangıçta saf [[Arapça]] olmadığı ve yazım dönemi itibarıyla sadece [[Petra]] bölgesinde kullanılan bir Arap dil yapısının Kur'an'da kullanıldığını söylemektedir.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.youtube.com/watch?v=gZGJIpB7A00 | başlık = Talking with Dan Gibson 27: Petra Context for Sura 16:103 | erişimtarihi = 9 Ağustos 2023 | tarih = 8 Mart 2021 | çalışma = YouTube | yayıncı = Dan Gibson | arşivurl = https://web.archive.org/web/20210308061708/https://www.youtube.com/watch?v=gZGJIpB7A00 | arşivtarihi = 8 Mart 2021}}</ref>


===Arkeolojik bulgular===
===Arkeolojik bulgular===
İslam coğrafyasında saklanan, zaman zaman ziyarete ve dolaşıma sokulan ve Muhammed'in biyografisi ile ilgili olan belgeler, [[Radyokarbon tarihleme yöntemi|radyokarbon tarihleme]] ve [[Genetik soybilim|genetik soybilim testi]] gibi metotlarla kanıtlanmaya muhtaç olan [[Medine Sözleşmesi]], [[Muhammed'in aştinamesi]] ve kendi dönemindeki devlet başkanları ve valilere [[Muhammed'in mektupları|yazdığı söylenen mektuplar]] ve bunların yanında [[Kutsal Emanetler|kıl]], [[Sakal-ı Şerif|sakal]], [[Hırka-i Şerif|hırka]], [[Kutsal Emanetler|nalın]] gibi malzemeler, bu bulgular arasındadır.
İslam coğrafyasında saklanan, zaman zaman ziyarete ve dolaşıma sokulan ve Muhammed'in yaşamı ile ilgili olan belgeler; [[Radyokarbon tarihleme yöntemi|radyokarbon tarihleme]] ve [[Genetik soybilim|genetik aidiyet testi]] gibi metotlarla kanıtlanmaya muhtaç olan [[Medine Sözleşmesi]], [[Muhammed'in aştinamesi]] ve kendi dönemindeki devlet başkanları ve valilere [[Muhammed'in mektupları|yazdığı söylenen mektuplar]] ve bunların yanında [[Kutsal Emanetler|kıl]], [[Sakal-ı Şerif|sakal]], [[Hırka-i Şerif|hırka]], [[Kutsal Emanetler|nalın]] gibi malzemeler, bu bulgular arasındadır.

=== Tarihsellik ===
=== Tarihsellik ===
{{Ana|Muhammed'in tarihselliği}}
{{Ana|Muhammed'in tarihselliği}}
Erken İslam tarihi ve Muhammed, tümü MS 633 ve sonrasına tarihlenen ve [[Yahudiler|Yahudi]] ve [[Hristiyan]] topluluklar tarafından [[Yunanca]], [[Süryanice]], [[Ermenice]] ve [[İbranice]] yazılmış kaynaklara da yansımıştır. Bu kaynaklar, özellikle kronoloji ve Muhammed'in [[Muhammed ve Yahudiler|Yahudilere]] ve [[Filistin (bölge)|Filistin]]'e karşı tutumu konusunda [[Müslüman]] kaynaklara göre bazı temel farklılıklar içermektedir.<ref name=":48" /> Bunun yanında hiçbir [[Bizans İmparatorluğu|Bizans]] ya da [[Süryaniler|Süryani]] kaynağı, Muhammed'in Müslüman literatüründen önceki erken kariyeri hakkında herhangi bir ayrıntı vermemektedir.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=The Quest for the Historical Muhammad|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|tarih=2000|bölüm=Methodological Approaches to Islamic Studies|dil=İngilizce|sayfalar=420-443|yayıncı=New York: Prometheus Books|ad=Nehuda D.|soyadı=Nevo|ad2=Judith|soyadı2=Koren}}</ref> [[İngilizler|İngiliz]] tarihçi [[Sebastian Brock|Sebastian P. Brock]] tarafından incelenen Süryani ve Bizans kaynaklarına göre; Muhammed için kullanılan "[[peygamber]]" unvanı çok yaygın değildir, "[[Resul (İslam)|resûl]]" ise daha da azdır.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=Q0IUAQAAIAAJ&newbks=0&hl=tr|başlık=Studies on the First Century of Islamic Society|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|tarih=1982|dil=İngilizce|sayfa=20|yayıncı=Southern Illinois University Press|ad=G. H. A.|soyadı=Juynboll|isbn=978-0-8093-1062-3|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230810225409/https://books.google.com/books?id=Q0IUAQAAIAAJ&newbks=0&hl=tr|arşivtarihi=10 Ağustos 2023|ölüurl=hayır}}</ref> O, basitçe "Arap krallarının ilki" olarak tanımlanmış ve dönemin [[Süryaniler|Süryani]] kaynakları, erken dönemdeki [[İslam'ın yayılışı|İslamî fetihleri]] "Müslüman fetihleri" olarak değil, esas itibariyle "Arap fetihleri" olarak görmüştür.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=Q0IUAQAAIAAJ&newbks=0&hl=tr&redir_esc=y|başlık=Studies on the First Century of Islamic Society|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|tarih=1982|dil=İngilizce|sayfa=14|yayıncı=Southern Illinois University Press|ad=G. H. A.|soyadı=Juynboll|isbn=978-0-8093-1062-3|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230810225247/https://books.google.com.tr/books?id=Q0IUAQAAIAAJ&newbks=0&hl=tr&redir_esc=y|arşivtarihi=10 Ağustos 2023|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|başlık=The Quest for the Historical Muhammad|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|tarih=2000|bölüm=Methodological Approaches to Islamic Studies|dil=İngilizce|sayfalar=432|yayıncı=New York: Prometheus Books|ad=Nehuda D.|soyadı=Nevo|ad2=Judith|soyadı2=Koren}}</ref>
Erken İslam tarihi ve Muhammed, tümü MS 633 ve sonrasına tarihlenen ve [[Yahudiler|Yahudi]] ve [[Hristiyan]] topluluklar tarafından [[Yunanca]], [[Süryanice]], [[Ermenice]] ve [[İbranice]] yazılmış kaynaklara da yansımıştır. Bu kaynaklar, özellikle kronoloji ve Muhammed'in [[Muhammed ve Yahudiler|Yahudilere]] ve [[Filistin (bölge)|Filistin]]'e karşı tutumu konusunda [[Müslüman]] kaynaklara göre bazı temel farklılıklar içermektedir.<ref name=":48" /> Bunun yanında hiçbir [[Bizans İmparatorluğu|Bizans]] ya da [[Süryaniler|Süryani]] kaynağı, Muhammed'in Müslüman literatüründen önceki erken kariyeri hakkında herhangi bir ayrıntı vermemektedir.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=The Quest for the Historical Muhammad|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|tarih=2000|bölüm=Methodological Approaches to Islamic Studies|dil=İngilizce|sayfalar=420-443|yayıncı=New York: Prometheus Books|ad=Nehuda D.|soyadı=Nevo|ad2=Judith|soyadı2=Koren}}</ref> [[İngilizler|İngiliz]] tarihçi [[Sebastian Brock|Sebastian P. Brock]] tarafından incelenen Süryani ve Bizans kaynaklarına göre, Muhammed için kullanılan "[[peygamber]]" unvanı çok yaygın değildir, "[[Resul (İslam)|resûl]]" ise daha da azdır.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=Q0IUAQAAIAAJ&newbks=0&hl=tr|başlık=Studies on the First Century of Islamic Society|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|tarih=1982|dil=İngilizce|sayfa=20|yayıncı=Southern Illinois University Press|ad=G. H. A.|soyadı=Juynboll|isbn=978-0-8093-1062-3}}</ref> O, basitçe "Arap krallarının ilki" olarak tanımlanmış ve dönemin [[Süryaniler|Süryani]] kaynakları, erken dönemdeki [[İslam'ın yayılışı|İslamî fetihleri]] "Müslüman fetihleri" olarak değil, esas itibariyle "Arap fetihleri" olarak görmüştür.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=Q0IUAQAAIAAJ&newbks=0&hl=tr&redir_esc=y|başlık=Studies on the First Century of Islamic Society|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|tarih=1982|dil=İngilizce|sayfa=14|yayıncı=Southern Illinois University Press|ad=G. H. A.|soyadı=Juynboll|isbn=978-0-8093-1062-3}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|başlık=The Quest for the Historical Muhammad|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|tarih=2000|bölüm=Methodological Approaches to Islamic Studies|dil=İngilizce|sayfalar=432|yayıncı=New York: Prometheus Books|ad=Nehuda D.|soyadı=Nevo|ad2=Judith|soyadı2=Koren}}</ref>
[[Dosya:Byzantiumby650AD.svg|küçükresim|Muhammed'in ölümünden yaklaşık 20 yıl sonra [[Râşidîn Halifeliği|İslam Hâlifeliği]]'nin ve diğer çağdaş devletlerin sınırlarını gösteren [[Orta Doğu]], [[Kuzey Afrika]] ve [[Akdeniz]] haritası.|261x261pik]]
[[Dosya:Byzantiumby650AD.svg|küçükresim|265x265pik|Muhammed'in ölümünden yaklaşık 20 yıl sonra [[Râşidîn Halifeliği|İslam Hâlifeliği]]'nin ve diğer çağdaş devletlerin sınırlarını gösteren bir harita.]]
Muhammed'in ölümünden iki yıl sonra, MS 634 yılında yazıldığı düşünülen ''Yakup'un Öğretisi (Doctrina Jacobi)'' isimli [[Yunanca]] eserde Candidatus adındaki birinin ölüm haberinin geldiği ve [[Arap Yarımadası|Arabistan]]'da yeni bir [[Peygamber|peygamberin]] ortaya çıktığı kaydedilmiştir.<ref name=":49">{{Akademik dergi kaynağı|url=https://www.academia.edu/50999364/DOCTRINA_JACOBI_JACOB_AND_JUSTUS|başlık=Doctrina Jacobi: Jacob and Justus|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|tarih=2021|çalışma=www.academia.edu|ad=A. J.|soyadı=Deus}}</ref><ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=https://www.degruyter.com/document/doi/10.1515/islam-2014-0010/html|başlık=Muḥammad, the Keys to Paradise, and the Doctrina Jacobi: A Late Antique Puzzle|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|tarih=1 Kasım 2014|sayı=2|dil=İngilizce|sayfalar=243-265|çalışma=Der Islam|cilt=91|ad=Sean W.|soyadı=Anthony|issn=1613-0928|doi=10.1515/islam-2014-0010}}</ref> Eserin [[Kartaca]]'da geçtiği, ancak 634–640 yılları arasında [[Filistin (bölge)|Filistin]]'de kaleme alındığı varsayılmaktadır.<ref name=":50">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN0521211336&newbks=0&redir_esc=y|başlık=Hagarism: The Making of the Islamic World|erişimtarihi=9 Ağustos 2023|tarih=21 Nisan 1977|dil=İngilizce|yayıncı=CUP Archive|ad=Patricia|soyadı=Crone|isbn=978-0-521-21133-8|ad2=Michael|ad3=|soyadı2=Cook|soyadı3=}}</ref> [[Patricia Crone]] ve [[Michael Cook]], eserin 634'te Kartaca'da geçtiğini ve o tarihten birkaç yıl sonra yazıldığını, 640 tarihinin çok geç olduğunu söylemişlerdir.<ref name=":50" />
Muhammed'in ölümünden iki yıl sonra, MS 634 yılında yazıldığı düşünülen ''Yakup'un Öğretisi (Doctrina Jacobi)'' isimli [[Yunanca]] eserde Candidatus adındaki birinin ölüm haberinin geldiği ve [[Arap Yarımadası|Arabistan]]'da yeni bir [[peygamber]]in ortaya çıktığı kaydedilmiştir.<ref name=":49">{{Akademik dergi kaynağı|url=https://www.academia.edu/50999364/DOCTRINA_JACOBI_JACOB_AND_JUSTUS|başlık=Doctrina Jacobi: Jacob and Justus|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|arşivtarihi=10 Ağustos 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230810225243/https://www.academia.edu/50999364/DOCTRINA_JACOBI_JACOB_AND_JUSTUS|tarih=2021|ölüurl=hayır|çalışma=|yayıncı=academia.edu|ad=A. J.|soyadı=Deus}}</ref><ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=https://www.degruyter.com/document/doi/10.1515/islam-2014-0010/html|başlık=Muḥammad, the Keys to Paradise, and the Doctrina Jacobi: A Late Antique Puzzle|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|tarih=1 Kasım 2014|sayı=2|dil=İngilizce|sayfalar=243-265|çalışma=Der Islam|cilt=91|ad=Sean W.|soyadı=Anthony|issn=1613-0928|doi=10.1515/islam-2014-0010|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230810224924/https://www.degruyter.com/document/doi/10.1515/islam-2014-0010/html|arşivtarihi=10 Ağustos 2023|ölüurl=hayır}}</ref> Eserin [[Kartaca]]'da geçtiği, ancak 634–640 yılları arasında [[Filistin (bölge)|Filistin]]'de kaleme alındığı varsayılmaktadır.<ref name=":50">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN0521211336&newbks=0&redir_esc=y|başlık=Hagarism: The Making of the Islamic World|erişimtarihi=9 Ağustos 2023|tarih=21 Nisan 1977|dil=İngilizce|yayıncı=CUP Archive|ad=Patricia|soyadı=Crone|isbn=978-0-521-21133-8|ad2=Michael|ad3=|soyadı2=Cook|soyadı3=|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230810225053/https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN0521211336&newbks=0&redir_esc=y|arşivtarihi=10 Ağustos 2023|ölüurl=hayır}}</ref> [[Patricia Crone]] ve [[Michael Cook]], eserin 634'te Kartaca'da geçtiğini ve o tarihten birkaç yıl sonra yazıldığını, 640 tarihinin çok geç olduğunu söylemişlerdir.<ref name=":50" /><blockquote>Candidatus, [[Sarazen]]ler tarafından öldürüldüğünde [[Caesarea Maritima|Kayserya]]'daydım ve tekneyle [[:en:Tel Shikmona|Sykamina]]'ya doğru yola çıktım. İnsanlar "Candidatus öldürüldü" diyorlardı ve biz [[Yahudiler]] buna çok sevindik. Ve bir Peygamber'in Sarazenler (Arap) ile birlikte ortaya çıktığını ve meshedilmiş olan [[Mesih]]'in geleceğini ilan ettiğini söylüyorlardı.<br><br>— [[:en:Teaching of Jacob|Yakup'un Öğretisi (Doctrina Jacobi)]]<ref name=":49" /></blockquote>Burada adı anılan Candidatus, araştırmacılara göre muhtemelen [[Bizans İmparatorluğu]]'nun Filistin'deki komutanı olan Sergius'tur ve bahsedilen olay da, MS 634 yılının Şubat'ında [[Filistin (bölge)|Filistin]]'deki [[Gazze]] şehri yakınlarında [[Râşidîn Halifeliği|Râşidîn Hâlifeliği]] ordusu ve Bizans ordusu arasında gerçekleşen [[Dasin Muharebesi|Dathin Muharebesi]]'dir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.youtube.com/watch?v=6pI97fng5_Q|başlık=Muhammed diye biri yaşamış mıdır? {{!}} Doç. Dr. Zafer Duygu|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|arşivtarihi=9 Ağustos 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230809121026/https://www.youtube.com/watch?v=6pI97fng5_Q&gl=US&hl=en|tarih=27 Şubat 2022|ölüurl=hayır|çalışma=|yayıncı=Dini Cevaplar|ile=YouTube}}</ref> Muhammed'in ölümünden yaklaşık iki yıl sonra meydana gelen bu muharebede, [[Amr bin Âs]] komutasındaki [[Müslüman]] ordusu [[Bizans İmparatorluğu|Doğu Roma]] ordusuna karşı galip geldi ve kumandan Sergius ve süvarileri öldürüldü.<ref name=":54" /> ''Yakup'un Öğretisi'' eserinde de bölgede [[azınlık]] olarak yaşayan ve Doğu Roma'dan [[Yahudi-Roma savaşları|zulüm gören]] [[Yahudiler]]in Müslümanların bu zaferini kutladığı ve Sergius'un ölümüne sevindikleri yazılmaktadır.<ref name=":54">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN0521411726&newbks=0&redir_esc=y|başlık=Byzantium and the Early Islamic Conquests|erişimtarihi=9 Ağustos 2023|tarih=1992|dil=İngilizce|sayfalar=90-93|yayıncı=Cambridge University Press|ad=Walter Emil|soyadı=Kaegi|isbn=978-0-521-41172-1|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230810230819/https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN0521411726&newbks=0&redir_esc=y|arşivtarihi=10 Ağustos 2023|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN0521411726&newbks=0&redir_esc=y|başlık=Byzantium and the Early Islamic Conquests|erişimtarihi=9 Ağustos 2023|tarih=1992|dil=İngilizce|sayfa=110|yayıncı=Cambridge University Press|ad=Walter Emil|soyadı=Kaegi|isbn=978-0-521-41172-1|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230810230819/https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN0521411726&newbks=0&redir_esc=y|arşivtarihi=10 Ağustos 2023|ölüurl=hayır}}</ref> Muhammed ile ilgili [[7. yüzyıl|yedinci yüzyılın]] başlarına ait bir başka hikâye, [[Bagratuni Hanedanı]]'nın [[Ermeniler|Ermeni]] [[piskopos]]u olan [[Sebeos]]'tan gelmektedir. Anlattıklarına göre, [[Araplar]]ın ani patlama anılarının taze olduğu bir zamanda yazmıştır. [[Sebeos]], Muhammed'in adını ve mesleğinin tüccar olduğunu belirtmiş ve ilahi bir [[İslam'da ilk vahiy|vahiy]] ile hayatının aniden değiştiğini ima etmiştir.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=YcQlAQAAMAAJ&newbks=0&printsec=frontcover&dq=The+Armenian+History+Attributed+To+Sebeos&q=The+Armenian+History+Attributed+To+Sebeos&hl=tr|başlık=The Armenian History Attributed to Sebeos|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|tarih=1999|bölüm=|dil=İngilizce|sayfa=238|yayıncı=Liverpool University Press|cilt=2. cilt|ad=Robert W.|soyadı=Thomson|isbn=978-0-85323-564-4|ad2=James|soyadı2=Howard-Johnston|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230810225105/https://books.google.com/books?id=YcQlAQAAMAAJ&newbks=0&printsec=frontcover&dq=The+Armenian+History+Attributed+To+Sebeos&q=The+Armenian+History+Attributed+To+Sebeos&hl=tr|arşivtarihi=10 Ağustos 2023|ölüurl=hayır}}</ref> Sebeos, [[Müslüman]]ların kendilerinin ne yaptıklarını düşündüklerine dikkat eden ve [[İslam'ın yayılışı|İslam'ın yükselişi]] için bir teori sunan ilk [[gayrimüslim]] yazardır.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=sEbHAgAAQBAJ&newbks=0&printsec=frontcover&dq=Seeing+Islam+As+Others+Saw+It:+A+Survey+And+Evaluation+Of+Christian,+Jewish+And+Zoroastrian+Writings+On+Early+Islam&hl=tr|başlık=Seeing Islam as Others Saw It: A Survey and Evaluation of Christian, Jewish and Zoroastrian Writings on Early Islam|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|tarih=10 Ocak 2014|dil=İngilizce|sayfa=128|yayıncı=The Darwin Press|ad=Robert G.|soyadı=Hoyland|isbn=978-1-61813-131-7|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230810225356/https://books.google.com/books?id=sEbHAgAAQBAJ&newbks=0&printsec=frontcover&dq=Seeing+Islam+As+Others+Saw+It:+A+Survey+And+Evaluation+Of+Christian,+Jewish+And+Zoroastrian+Writings+On+Early+Islam&hl=tr|arşivtarihi=10 Ağustos 2023|ölüurl=hayır}}</ref><blockquote>O sırada [[İsmailoğulları]]'ndan adı Mahmet (Muhammed) olan ve [[Tacir|tüccar]] olan bir adam, sanki Tanrı'nın emriyle onlara vaiz ve hakikat yolu gibi göründü. Onlara [[İbrahim]]'in tanrısını tanımalarını öğretti; özellikle de [[Musa]]'nın tarihinde öğrenildiği ve bilgilendirildiği için. Şimdi emir yukarıdan geldiği için, hepsi tek bir düzende din birliği içerisinde bir araya geldiler. Boş [[Paganizm|kültlerini]] terk ederek, babaları İbrahim'e görünen yaşayan [[Allah|Tanrı]]'ya döndüler. Böylece Mahmet onlara leş yememeyi, şarap içmemeyi, yalan söylememeyi ve zina etmemeyi emretti. Dedi ki: "Andolsun ki, Tanrı bu ülkeyi İbrahim'e ve soyuna ebediyen vadetmiştir; [[İsrail tarihi|İsrail]]'i sevdiği süre boyunca söz verdiği gibi ortaya çıktı. Ama şimdi siz İbrahim'in oğullarısınız ve Tanrı İbrahim'e verdiği sözü ve soyunu sizin için yerine getiriyor. Yalnızca İbrahim'in tanrısını içtenlikle sevin ve gidin Tanrı'nın baban İbrahim'e verdiği ülkeyi ele geçirin. Savaşta kimse sana karşı koyamayacak, çünkü Tanrı seninle."<br><br>— [[Sebeos]]<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=CHCFAAAAMAAJ&newbks=0&printsec=frontcover&dq=isbn:9780853235644&q=isbn:9780853235644&hl=tr|başlık=The Armenian History Attributed to Sebeos|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|tarih=1999|dil=İngilizce|sayfalar=95-96|yayıncı=Liverpool University Press|ad=Robert W.|soyadı=Thomson|isbn=978-0-85323-564-4|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230810225552/https://books.google.com/books?id=CHCFAAAAMAAJ&newbks=0&printsec=frontcover&dq=isbn:9780853235644&q=isbn:9780853235644&hl=tr|arşivtarihi=10 Ağustos 2023|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN0521211336&newbks=0&redir_esc=y|başlık=Hagarism: The Making of the Islamic World|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|tarih=21 Nisan 1977|dil=İngilizce|sayfalar=6-7|yayıncı=CUP Archive|ad=Patricia|soyadı=Crone|isbn=978-0-521-21133-8|ad2=M. A.|ad3=Michael|soyadı2=Cook|soyadı3=Cook|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230810225053/https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN0521211336&newbks=0&redir_esc=y|arşivtarihi=10 Ağustos 2023|ölüurl=hayır}}</ref></blockquote>[[İskoçlar|İskoç]] yazar [[:en:Andrew Marr|Andrew Marr]], daha sonra 2012 yılında [[BBC]] tarafından [[:en:Andrew_Marr's_History_of_the_World|bir belgesele de]] uyarlanan "Büyük Dünya Tarihi" ''(A History of the World)'' isimli ünlü eserinde Muhammed'in tarihselliği ile ilgili şu cümleleri kurmuştur:<blockquote>Muhammed'in hayatı hakkında kendi döneminden çok az bilgi kalmıştır. (...) Peygamber'in zamanında yazılan [[Hristiyan]] eserlerde bu [[Araplar|Arap]] lidere birkaç referans var ve varlığı hakkında neredeyse hiç şüphe yok. Ama bu konuya yine de dikkatli yaklaşmalıyız.<br><br>— [[:en:Andrew Marr|Andrew Marr]], A History of the World<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=lngpugEACAAJ&newbks=0&hl=tr|başlık=Büyük Dünya Tarihi|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|tarih=2018|dil=Türkçe|sayfa=199|yayıncı=Yakamoz Yayınları|ad=Andrew|soyadı=Marr|isbn=978-605-297-160-4|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230810230026/https://books.google.com/books?id=lngpugEACAAJ&newbks=0&hl=tr|arşivtarihi=10 Ağustos 2023|ölüurl=hayır}}</ref></blockquote>Diğer [[İslam'da peygamberler ve elçiler|İbranî peygamberlerin]] ve hatta [[İsa'nın tarihselliği]] tartışmalı olsa da; Muhammed, pek çok bilim insanı ve tarihçi tarafından "tarihsel bir şahsiyet" olarak kabul edilmektedir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.youtube.com/watch?v=g-1au6ByD0o|başlık=Dinlerin İnsan Ürünü Olduğunun Kanıtı Var mı? – Celâl Şengör|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|arşivtarihi=10 Ağustos 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230810225207/https://www.youtube.com/watch?v=g-1au6ByD0o|tarih=6 Ekim 2022|ölüurl=hayır|çalışma=|yayıncı=BilimNeDiyor|ile=YouTube}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.youtube.com/watch?app=desktop&v=yc2BGlpcne8&t=01h33m49s|başlık=Öteki Gündem – Göbeklitepe Sırları|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|arşivtarihi=10 Ağustos 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230810225445/https://www.youtube.com/watch?app=desktop&v=yc2BGlpcne8&t=01h33m49s|tarih=22 Kasım 2017|ölüurl=hayır|çalışma=|yayıncı=Habertürk TV|ile=YouTube}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.youtube.com/watch?v=7un7sxfEX1k#t=02h10m29s|başlık=Celâl Şengör, Mehmet Önal ve Ahmet Arslan, Teke Tek Bilim'de son kazılar ışığında Harran'ı anlattı|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|arşivtarihi=10 Ağustos 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230810230946/https://www.youtube.com/watch?v=7un7sxfEX1k#t=02h10m29s|tarih=23 Mayıs 2022|ölüurl=hayır|çalışma=|yayıncı=Habertürk TV|ile=YouTube}}</ref>
{{Blockquote|text=Candidatus, [[Sarazen|Sarazenler]] tarafından öldürüldüğünde [[Caesarea Maritima|Kayserya]]'daydım ve tekneyle [[:en:Tel_Shikmona|Sykamina]]'ya doğru yola çıktım. İnsanlar "Candidatus öldürüldü" diyorlardı ve biz [[Yahudiler]] buna çok sevindik. Ve bir Peygamber'in Sarazenler (Arap) ile birlikte ortaya çıktığını ve meshedilmiş olan [[Mesih]]'in geleceğini ilan ettiğini söylüyorlardı.|title=[[:en:Teaching_of_Jacob|Yakup'un Öğretisi (Doctrina Jacobi)]]<ref name=":49" />}}
Burada adı anılan Candidatus, araştırmacılara göre muhtemelen [[Bizans İmparatorluğu]]'nun Filistin'deki komutanı olan Sergius'tur ve bahsedilen olay da, MS 634 yılının Şubat'ında [[Filistin (bölge)|Filistin]]'deki [[Gazze]] şehri yakınlarında [[Râşidîn Halifeliği|Râşidîn Hâlifeliği]] ordusu ve Bizans ordusu arasında gerçekleşen [[Dasin Muharebesi|Dathin Muharebesi]]'dir.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.youtube.com/watch?v=6pI97fng5_Q | başlık = Muhammed diye biri yaşamış mıdır? {{!}} Doç. Dr. Zafer Duygu | erişimtarihi = 8 Ağustos 2023 | tarih = 27 Şubat 2022 | çalışma = YouTube | yayıncı = Dini Cevaplar | arşivurl = https://web.archive.org/web/20220308144052/https://www.youtube.com/watch?v=6pI97fng5_Q | arşivtarihi = 8 Mart 2022}}</ref> Muhammed'in ölümünden yaklaşık iki yıl sonra meydana gelen bu muharebede, [[Amr bin Âs]] komutasındaki [[Müslüman]] ordusu [[Bizans İmparatorluğu|Doğu Roma]] ordusuna karşı galip geldi ve kumandan Sergius ve süvarileri öldürüldü. ''Yakup'un Öğretisi'' eserinde de bölgede [[azınlık]] olarak yaşayan ve Doğu Roma'dan [[Yahudi-Roma savaşları|zulüm gören]] [[Yahudiler|Yahudilerin]], Müslümanların bu zaferini kutladığı ve Sergius'un ölümüne sevindikleri yazılmaktadır.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN0521411726&newbks=0&redir_esc=y|başlık=Byzantium and the Early Islamic Conquests|erişimtarihi=9 Ağustos 2023|tarih=1992|dil=İngilizce|sayfalar=90-93|yayıncı=Cambridge University Press|ad=Walter Emil|soyadı=Kaegi|isbn=978-0-521-41172-1}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN0521411726&newbks=0&redir_esc=y|başlık=Byzantium and the Early Islamic Conquests|erişimtarihi=9 Ağustos 2023|tarih=1992|dil=İngilizce|sayfa=110|yayıncı=Cambridge University Press|ad=Walter Emil|soyadı=Kaegi|isbn=978-0-521-41172-1}}</ref>


==İsim ve ünvanlar==
{{Ana|Muhammed'in isimleri}}
[[Dosya:Al-Masjid AL-Nabawi Door800x600x300.jpg|küçükresim|250x250pik|[[Mescid-i Nebevî]]'nin kapılarının üzerinde yer alan "Allah'ın Elçisi Muhammed" yazısı.]]
İslam toplumunda Muhammed'e verilen çok sayıda isim ve ünvan bulunur.<ref>{{Web kaynağı|url=https://dinimizislam.com/detay.asp?Aid=450|başlık=Resulullah Efendimizin İsimleri|erişimtarihi=9 Ağustos 2023|arşivtarihi=10 Ağustos 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230810230750/https://dinimizislam.com/detay.asp?Aid=450|ölüurl=hayır|çalışma=|yayıncı=dinimizislam.com|ad=|soyadı=}}</ref> Bu isimler; Muhammed'e [[Kur'an]]'da verilenler, [[hadis]]lerde verilenler, ilahi kitaplarda verildiği ileri sürülen isimler ve [[Allah'ın isimleri|Esmâü'l-Hüsnâ]] ile aynı olan isimler olarak sınıflandırılmıştır. [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı]] âlimi [[Süleyman Sadeddin Efendi|Müstakimzâde Süleyman Sadeddîn]] (1719–1788), "Mir'âtü's-Safâ fî Nuhbeti Esmâi'l-Mustafa" isimli risalesinde Muhammed'in 99 ismini açıklamıştır.<ref name="OEIW">{{Ansiklopedi kaynağı |author=Alford T. Welch, Ahmad S. Moussalli, Gordon D. Newby |başlık=Muḥammad |ansiklopedi=The Oxford Encyclopedia of the Islamic World |editör=John L. Esposito |yayıncı=Oxford University Press |yer=Oxford |yıl=2009 |url=http://www.oxfordislamicstudies.com/article/opr/t236/e0550 |alıntı=The Prophet of Islam was a religious, political, and social reformer who gave rise to one of the great civilizations of the world. From a modern, historical perspective, Muḥammad was the founder of Islam. From the perspective of the Islamic faith, he was God's Messenger (''rasūl Allāh''), called to be a "warner," first to the Arabs and then to all humankind. |ölüurl=hayır|arşivurl=https://web.archive.org/web/20170211050118/http://www.oxfordislamicstudies.com/article/opr/t236/e0550 |arşivtarihi=11 Şubat 2017 |df=dmy-all }}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.britannica.com/biography/Muhammad|başlık=Muhammad – Prophet of Islam|erişimtarihi=10 Ağustos 2023|arşivtarihi=9 Şubat 2017|arşivurl=https://web.archive.org/web/20170209125352/https://www.britannica.com/biography/Muhammad|yazarlar=William Montgomery Watt, Nicolai Sinai|tarih=|ölüurl=hayır|dil=İngilizce|çalışma=|yayıncı=Encyclopedia Britannica}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı |başlık=Essential Islam: A Comprehensive Guide to Belief and Practice |soyadı=Morgan |ad=Diane |yıl=2009 |isbn=978-0-313-36025-1 |sayfa=101 |sayfalar=|url=https://books.google.com/?id=U94S6N2zECAC&pg=PA101&dq=non-Muslims+Muhammad+%22founder+of+islam%22#v=onepage&q=non-Muslims%20Muhammad%20%22founder%20of%20islam%22&f=false |erişimtarihi=4 Temmuz 2012 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20210220211244/https://books.google.com/books?id=U94S6N2zECAC&pg=PA101&dq=non-Muslims+Muhammad+%22founder+of+islam%22&hl=en#v=onepage&q=non-Muslims%20Muhammad%20%22founder%20of%20islam%22&f=false |arşivtarihi=20 Şubat 2021 |ölüurl=hayır }}</ref>


Muhammed ile ilgili [[7. yüzyıl|yedinci yüzyılın]] başlarına ait bir başka hikâye, [[Bagratuni Hanedanı]]'nın [[Ermeniler|Ermeni]] [[Piskopos|piskoposu]] olan [[Sebeos]]'tan gelmektedir. Anlattıklarına göre, [[Araplar|Arapların]] ani patlama anılarının taze olduğu bir zamanda yazmıştır. [[Sebeos]], Muhammed'in adını ve mesleğinin tüccar olduğunu belirtmiş ve ilahi bir [[İslam'da ilk vahiy|vahiy]] ile hayatının aniden değiştiğini ima etmiştir.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=YcQlAQAAMAAJ&newbks=0&printsec=frontcover&dq=The+Armenian+History+Attributed+To+Sebeos&q=The+Armenian+History+Attributed+To+Sebeos&hl=tr|başlık=The Armenian History Attributed to Sebeos|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|tarih=1999|bölüm=|dil=İngilizce|sayfa=238|yayıncı=Liverpool University Press|cilt=2. cilt|ad=Robert W.|soyadı=Thomson|isbn=978-0-85323-564-4|ad2=James|soyadı2=Howard-Johnston}}</ref> Sebeos, [[Müslüman|Müslümanların]] kendilerinin ne yaptıklarını düşündüklerine dikkat eden ve [[İslam'ın yayılışı|İslam'ın yükselişi]] için bir teori sunan ilk [[gayrimüslim]] yazardır.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=sEbHAgAAQBAJ&newbks=0&printsec=frontcover&dq=Seeing+Islam+As+Others+Saw+It:+A+Survey+And+Evaluation+Of+Christian,+Jewish+And+Zoroastrian+Writings+On+Early+Islam&hl=tr|başlık=Seeing Islam as Others Saw It: A Survey and Evaluation of Christian, Jewish and Zoroastrian Writings on Early Islam|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|tarih=10 Ocak 2014|dil=İngilizce|sayfa=128|yayıncı=The Darwin Press|ad=Robert G.|soyadı=Hoyland|isbn=978-1-61813-131-7}}</ref>
Tam adı "Ebû'l-Kâsım Muhammed ibn-i [[Abdullah bin Abdülmuttalib|'Abd Allâh]] ibn-i [[Abdülmuttalib bin Haşim|'Abd'ûl-Muttâlib]] ibn-i [[Hâşim bin Abdümenâf|Hâşim]] ibn-i [[Şablon:Kureyş soyağacı|'Abd Menâf El Kureyşî]]" ({{dil|dil_adı=e|ar|{{kalın|محمد بن عبد الله بن عبد المطلب بن هاشم بن عبد مناف القرشي}}}}) ya da daha kısa olan "Ebû'l-Kâsım Muhammed bin [[Abdullah bin Abdülmuttalib|'Abd Allâh]] bin [[Abdülmuttalib bin Haşim|'Abd'ûl-Muttâlib]] [[Haşimoğulları|El Hâşimî]]" olarak geçer. Bu isim [[Türkçe]]ye, ''"[[Kureyş]]li 'Abd'ûl-Menâf oğlu [[Hâşim bin Abdümenâf|Hâşim]] oğlu [[Abdülmuttalib bin Haşim|'Abd'ûl-Muttâlib]] oğlu [[Abdullah bin Abdülmuttalib|'Abd Allâh]] oğlu [[Kâsım bin Muhammed (Muhammed'in oğlu)|Kâsım]]'ın babası Muhammed"'' olarak tercüme edilebilir.<ref name=":51">{{Web kaynağı|url=https://islamansiklopedisi.org.tr/muhammed#2|başlık=MUHAMMED|erişimtarihi=9 Ağustos 2023|arşivtarihi=3 Temmuz 2019|arşivurl=https://web.archive.org/web/20190703151341/https://islamansiklopedisi.org.tr/muhammed#2|ölüurl=hayır|dil=Türkçe|çalışma=|yayıncı=TDV İslâm Ansiklopedisi|ad=M. Yaşar|soyadı=Kandemir}}</ref> Ayrıca O'nun, yaşadığı toplumdaki kişiler tarafından e''l-emîn'' (emin kişi, dürüst kişi) lakabıyla ''Muhammedü'l-emîn'' olarak adlandırıldığı da söylenmektedir.<ref name=":51" />

{{Blockquote|text=O sırada [[İsmailoğulları]]'ndan adı Mahmet (Muhammed) olan ve [[Tacir|tüccar]] olan bir adam, sanki Tanrı'nın emriyle onlara vaiz ve hakikat yolu gibi göründü. Onlara [[İbrahim]]'in tanrısını tanımalarını öğretti; özellikle de [[Musa]]'nın tarihinde öğrenildiği ve bilgilendirildiği için. Şimdi emir yukarıdan geldiği için, hepsi tek bir düzende din birliği içerisinde bir araya geldiler. Boş [[Paganizm|kültlerini]] terk ederek, babaları İbrahim'e görünen yaşayan [[Allah|Tanrı]]'ya döndüler. Böylece Mahmet onlara leş yememeyi, şarap içmemeyi, yalan söylememeyi ve zina etmemeyi emretti. Dedi ki: "Andolsun ki, Tanrı bu ülkeyi İbrahim'e ve soyuna ebediyen vadetmiştir; [[İsrail tarihi|İsrail]]'i sevdiği süre boyunca söz verdiği gibi ortaya çıktı. Ama şimdi siz İbrahim'in oğullarısınız ve Tanrı İbrahim'e verdiği sözü ve soyunu sizin için yerine getiriyor. Yalnızca İbrahim'in tanrısını içtenlikle sevin ve gidin Tanrı'nın baban İbrahim'e verdiği ülkeyi ele geçirin. Savaşta kimse sana karşı koyamayacak, çünkü Tanrı seninle."|author=[[Sebeos]]<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=CHCFAAAAMAAJ&newbks=0&printsec=frontcover&dq=isbn:9780853235644&q=isbn:9780853235644&hl=tr|başlık=The Armenian History Attributed to Sebeos|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|tarih=1999|dil=İngilizce|sayfalar=95-96|yayıncı=Liverpool University Press|ad=Robert W.|soyadı=Thomson|isbn=978-0-85323-564-4}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN0521211336&newbks=0&redir_esc=y|başlık=Hagarism: The Making of the Islamic World|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|tarih=21 Nisan 1977|dil=İngilizce|sayfalar=6-7|yayıncı=CUP Archive|ad=Patricia|soyadı=Crone|isbn=978-0-521-21133-8|ad2=M. A.|ad3=Michael|soyadı2=Cook|soyadı3=Cook}}</ref>}}
[[İskoçlar|İskoç]] yazar [[:en:Andrew_Marr|Andrew Marr]], daha sonra [[BBC]] tarafından bir [[Belgesel film|belgesele]] de uyarlanan "Büyük Dünya Tarihi" ''(A History of the World)'' isimli ünlü eserinde Muhammed'in tarihselliği ile ilgili şu cümleleri kurmuştur:

{{Blockquote|text=Muhammed'in hayatı hakkında kendi döneminden çok az bilgi kalmıştır. (...) Peygamber'in zamanında yazılan [[Hristiyan]] eserlerde bu [[Araplar|Arap]] lidere birkaç referans var ve varlığı hakkında neredeyse hiç şüphe yok. Ama bu konuya yine de dikkatli yaklaşmalıyız.|author=[[:en:Andrew_Marr|Andrew Marr]]|title=A History of the World<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=lngpugEACAAJ&newbks=0&hl=tr|başlık=Büyük Dünya Tarihi|erişimtarihi=8 Ağustos 2023|tarih=2018|dil=Türkçe|sayfa=199|yayıncı=Yakamoz Yayınları|ad=Andrew|soyadı=Marr|isbn=978-605-297-160-4}}</ref>}}
Diğer [[İslam'da peygamberler ve elçiler|İbranî peygamberlerin]] ve hatta [[İsa'nın tarihselliği]] tartışmalı olsa da; Muhammed, pek çok bilim insanı ve tarihçi tarafından "tarihsel bir şahsiyet" olarak kabul edilmektedir.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.youtube.com/watch?v=g-1au6ByD0o | başlık = Dinlerin İnsan Ürünü Olduğunun Kanıtı Var mı? – Celâl Şengör | erişimtarihi = 8 Ağustos 2023 | tarih = 6 Ekim 2022 | çalışma = YouTube | yayıncı = BilimNeDiyor | arşivurl = https://web.archive.org/web/20221008080533/https://www.youtube.com/watch?v=g-1au6ByD0o | arşivtarihi = 8 Ekim 2022}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://www.youtube.com/watch?app=desktop&v=yc2BGlpcne8&t=01h33m49s | başlık = Öteki Gündem – Göbeklitepe Sırları | erişimtarihi = 8 Ağustos 2023 | tarih = 22 Kasım 2017 | çalışma = YouTube | yayıncı = Habertürk TV | arşivurl = https://web.archive.org/web/20140204211338/https://www.youtube.com/watch?app=desktop&v=yc2BGlpcne8&t=01h33m49s | arşivtarihi = 4 Şubat 2014}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://www.youtube.com/watch?v=7un7sxfEX1k#t=02h10m29s | başlık = Celâl Şengör, Mehmet Önal ve Ahmet Arslan, Teke Tek Bilim'de son kazılar ışığında Harran'ı anlattı | erişimtarihi = 8 Ağustos 2023 | tarih = 23 Mayıs 2022 | çalışma = YouTube | yayıncı = Habertürk TV | arşivurl = https://web.archive.org/web/20220523210316/https://www.youtube.com/watch?v=7un7sxfEX1k#t=02h10m29s | arşivtarihi = 23 Mayıs 2022}}</ref>

==İsim ve unvanlar==
{{Ana|Muhammed'in isimleri}}
{{Muhammed}}
İslam toplumunda Muhammed'e verilen çok sayıda isim ve unvan bulunur.<ref>{{Web kaynağı | url = https://dinimizislam.com/detay.asp?Aid=450 | başlık = Resulullah Efendimizin İsimleri | erişimtarihi = 9 Ağustos 2023 | çalışma = dinimizislam.com | ad = | soyadı = | arşivurl = https://web.archive.org/web/20070823041012/https://dinimizislam.com/detay.asp?Aid=450 | arşivtarihi = 23 Ağustos 2007}}</ref> Bu isimler; Muhammed'e [[Kur'an]]'da verilenler, [[Hadis|hadislerde]] verilenler, ilahi kitaplarda verildiği ileri sürülen isimler ve [[Allah'ın isimleri|Esmâü'l-Hüsnâ]] ile aynı olan isimler olarak sınıflandırılmıştır. [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı]] âlimi [[Süleyman Sadeddin Efendi|Müstakimzâde Süleyman Sadeddîn]] (1719–1788), "Mir'âtü's–Safâ fî Nuhbeti Esmâi'l–Mustafa" isimli risalesinde Muhammed'in 99 ismini açıklamıştır.<ref name="OEIW">{{Ansiklopedi kaynağı |author=Alford T. Welch, Ahmad S. Moussalli, Gordon D. Newby |başlık=Muḥammad |ansiklopedi=The Oxford Encyclopedia of the Islamic World |editör=John L. Esposito |yayıncı=Oxford University Press |yer=Oxford |yıl=2009 |url=http://www.oxfordislamicstudies.com/article/opr/t236/e0550 |alıntı=The Prophet of Islam was a religious, political, and social reformer who gave rise to one of the great civilizations of the world. From a modern, historical perspective, Muḥammad was the founder of Islam. From the perspective of the Islamic faith, he was God's Messenger (''rasūl Allāh''), called to be a "warner," first to the Arabs and then to all humankind. |ölüurl=hayır|arşivurl=https://web.archive.org/web/20170211050118/http://www.oxfordislamicstudies.com/article/opr/t236/e0550 |arşivtarihi=11 Şubat 2017 |df=dmy-all }}</ref><ref name=":76">{{Web kaynağı | url = https://www.britannica.com/biography/Muhammad | başlık = Muhammad – Prophet of Islam | erişimtarihi = 10 Ağustos 2023 | yazarlar = William Montgomery Watt, Nicolai Sinai | tarih = | dil = İngilizce | çalışma = www.britannica.com | arşivurl = https://web.archive.org/web/20150617013127/https://www.britannica.com/biography/Muhammad | arşivtarihi = 17 Haziran 2015}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı |başlık=Essential Islam: A Comprehensive Guide to Belief and Practice |soyadı=Morgan |ad=Diane |yıl=2009 |isbn=978-0-313-36025-1 |sayfa=101 |sayfalar=|url=https://books.google.com/?id=U94S6N2zECAC&pg=PA101&dq=non-Muslims+Muhammad+%22founder+of+islam%22#v=onepage&q=non-Muslims%20Muhammad%20%22founder%20of%20islam%22&f=false |erişimtarihi=4 Temmuz 2012 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20210220211244/https://books.google.com/books?id=U94S6N2zECAC&pg=PA101&dq=non-Muslims+Muhammad+%22founder+of+islam%22&hl=en#v=onepage&q=non-Muslims%20Muhammad%20%22founder%20of%20islam%22&f=false |arşivtarihi=20 Şubat 2021 |ölüurl=hayır }}</ref>


Tam adı "Ebû'l-Kâsım Muhammed ibn-i [[Abdullah bin Abdülmuttalib|'Abd Allâh]] ibn-i [[Abdülmuttalib bin Haşim|'Abd'ûl-Muttâlib]] ibn-i [[Hâşim bin Abdümenâf|Hâşim]] ibn-i [[Şablon:Kureyş soyağacı|'Abd Menâf El Kureyşî]]" ({{dil|dil_adı=e|ar|{{kalın|محمد بن عبد الله بن عبد المطلب بن هاشم بن عبد مناف القرشي}}}}) ya da daha kısa olan "Ebû'l-Kâsım Muhammed bin [[Abdullah bin Abdülmuttalib|'Abd Allâh]] bin [[Abdülmuttalib bin Haşim|'Abd'ûl-Muttâlib]] [[Haşimoğulları|El Hâşimî]]" olarak geçer. Bu isim [[Türkçe]]ye, ''"[[Kureyş|Kureyşli]] 'Abd'ûl-Menâf oğlu [[Hâşim bin Abdümenâf|Hâşim]] oğlu [[Abdülmuttalib bin Haşim|'Abd'ûl-Muttâlib]] oğlu [[Abdullah bin Abdülmuttalib|'Abd Allâh]] oğlu [[Kâsım bin Muhammed (Muhammed'in oğlu)|Kâsım]]'ın babası Muhammed"'' olarak tercüme edilebilir.<ref name=":51">{{Web kaynağı | url = https://islamansiklopedisi.org.tr/muhammed#2 | başlık = MUHAMMED | erişimtarihi = 9 Ağustos 2023 | dil = Türkçe | çalışma = TDV İslâm Ansiklopedisi | ad = M. Yaşar | soyadı = Kandemir | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190703151341/https://islamansiklopedisi.org.tr/muhammed#2 | arşivtarihi = 3 Temmuz 2019}}</ref> Ayrıca O'nun, yaşadığı toplumdaki kişiler tarafından e''l-emîn'' (emin kişi, dürüst kişi) lakabıyla ''Muhammedü'l-emîn'' olarak adlandırıldığı da söylenmektedir.<ref name=":51" />
''Muhammed'' ismi, [[Arapça]]da "övgü" kökü olan ''ḥamd'' fiilinden türemiş olup<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.etimolojiturkce.com/kelime/Muhammet|başlık=Muhammet Kelimesinin Kökeni ve Anlamı|erişimtarihi=9 Ağustos 2023|arşivtarihi=11 Ağustos 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230811093945/https://www.etimolojiturkce.com/kelime/Muhammet/|ölüurl=hayır|dil=Türkçe|çalışma=|yayıncı=etimolojiturkce.com}}</ref> "övgü alan, övülen, övgüye değer olan" manalarına gelir.<ref name=":51" /> [[Kur'an]]'da "Muhammed" ismi dört defa geçmektedir.<ref group="not">Şu ayetlerde geçmektedir:


''Muhammed'' ismi, [[Arapça|Arapçada]] "övgü" kökü olan ''ḥamd'' fiilinden türemiş olup<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.etimolojiturkce.com/kelime/Muhammet | başlık = Muhammet Kelime Kökeni, Kelimesinin Anlamı | erişimtarihi = 9 Ağustos 2023 | dil = Türkçe | çalışma = www.etimolojiturkce.com | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160520042527/https://www.etimolojiturkce.com/kelime/Muhammet | arşivtarihi = 20 Mayıs 2016}}</ref> "övgü alan, övülen, övgüye değer olan" manalarına gelir.<ref name=":51" /> [[Kur'an]]'da "Muhammed" ismi dört defa geçmektedir.<ref group="not">Şu ayetlerde geçmektedir:
*Muhammed yalnızca bir elçidir. ([[Âl-i İmrân Suresi]]: 144)
*Muhammed sizin erkeklerinizden hiçbirinin babası değildir. ([[Ahzâb Suresi]]: 40)
*Rableri tarafından hak olarak Muhammed'e indirilene inananların günahlarını Allah bağışlamıştır. ([[Muhammed Suresi]]: 2)
*Muhammed, Allah'ın elçisidir. ([[Fetih Suresi]]: 29)</ref> Bunun yanında, halk tarafından "Mustafa, Mahmud ve Ahmed" isimleriyle de anılır. ''Mustafa'', Arapçada "seçilmiş"; ''Ahmed'' ise "daha çok övülen" demektir. Künyesi ise ''Ebû'l-Kâsım'', yani "Kâsım'ın Babası"dır. Künye, Arap toplumlarında, kişinin ilk doğan erkek çocuğunun ismine nazaran verilmektedir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://islamansiklopedisi.org.tr/kunye|başlık=KÜNYE|erişimtarihi=9 Ağustos 2023|arşivtarihi=10 Ağustos 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230810231445/https://islamansiklopedisi.org.tr/kunye|ölüurl=hayır|dil=Türkçe|çalışma=|yayıncı=TDV İslâm Ansiklopedisi|ad=Nebi|soyadı=Bozkurt}}</ref> Bunun yanı sıra Muhammed, kendisini ''Ebû'l Benat,'' yani "Kızlar Babası" olarak da tanıtmıştır; çünkü O'nun doğmuş olan 7 çocuğundan 4'ü kızdır.


* Muhammed yalnızca bir elçidir. ([[Âl-i İmrân Suresi]]: 144)
[[Kur'an]]'a göre, Muhammed'in geleceği daha önce [[Tevrat]]'ta ve [[İncil]]'de bildirilmiştir.<ref group="not">Konuyla ilgili bazı ayetler şu şekildedir:
* Muhammed sizin erkeklerinizden hiçbirinin babası değildir. ([[Ahzâb Suresi]]: 40)
----● Onlar, yanlarındaki Tevrat'ta ve İncil'de yazılı buldukları Resûl'e, o [[ümmî]] peygambere uyan kimselerdir... ([[A'raf Suresi]]: 157)
* Rableri tarafından hak olarak Muhammed'e indirilene inananların günahlarını Allah bağışlamıştır. ([[Muhammed Suresi]]: 2)
* Muhammed, Allah'ın elçisidir. ([[Fetih Suresi]]: 29)</ref> Bunun yanında, halk tarafından "Mustafa, Mahmud ve Ahmed" isimleriyle de anılır. ''Mustafa'', Arapçada "seçilmiş"; ''Ahmed'' ise "daha çok övülen" demektir. Künyesi ise ''Ebû'l-Kâsım'', yani "Kâsım'ın Babası"dır. Künye, Arap toplumlarında, kişinin ilk doğan erkek çocuğunun ismine nazaran verilmektedir.<ref>{{Web kaynağı | url = https://islamansiklopedisi.org.tr/kunye | başlık = KÜNYE | erişimtarihi = 9 Ağustos 2023 | dil = Türkçe | çalışma = TDV İslâm Ansiklopedisi | ad = Nebi | soyadı = Bozkurt | arşivurl = https://web.archive.org/web/20210709190248/https://islamansiklopedisi.org.tr/kunye | arşivtarihi = 9 Temmuz 2021}}</ref> Bunun yanı sıra Muhammed, kendisini ''Ebû'l Benat,'' yani "Kızlar Babası" olarak da tanıtmıştır; çünkü O'nun doğmuş olan 7 çocuğundan 4'ü kızdır.


● ...(Tevrat'tan) tanıyıp bildikleri (bu peygamber) kendilerine gelince ise onu inkâr ettiler... ([[Bakara Suresi]]: 89)</ref> Konuyla ilgili olan bir [[hadis]]te Muhammed, kendisiyle ilgili olarak ''"Benim ismim Kur'an'da Muhammed, İncil'de Ahmed, Tevrat'ta Ahyed'dir."'' demiştir.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=w-PstAEACAAJ&newbks=0&hl=tr|başlık=Hüccetüllah ale’l-Âlemîn fî Mu'cizati Seyyidi'l-Mürselin|erişimtarihi=9 Ağustos 2023|yazarlar=Ebû'l–Mehasin Yusuf b. İsmail b. Yusuf Şâfii Nebhânî|tarih=2005|dil=ar|yayıncı=Darü'l-Kütübi'l-İlmiyye|alıntı=108, 112|ad=|soyadı=|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230810233116/https://books.google.com/books?id=w-PstAEACAAJ&newbks=0&hl=tr|arşivtarihi=10 Ağustos 2023|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://www.seydayayinlari.com/urun/es-siretul-halebiyye-1-3-lsyr-lhlby|başlık=Es-Siretü'l-Halebiyye|erişimtarihi=10 Ağustos 2023|yazarlar=Nureddin Ali bin İbrahim bin Ahmed El-Halebi|tarih=2013|dil=ar|sayfa=|yayıncı=Darü'l-Kütübi'l-İlmiyye|alıntı=1:353}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://www.bkmkitap.com/el-envarul-muhammediyye-minel-mevahibul-ledunni|başlık=El-Envaru'l-Muhammediyye Mine'l-Mevahibü'l-Ledünni|erişimtarihi=10 Ağustos 2023|tarih=2018|dil=ar|sayfa=143|yayıncı=Fazilet Neşriyat|alıntı=[[Abdullah bin Abbas|İbn-i Abbas]]'tan rivayet olunmuştur.|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230810230541/https://www.bkmkitap.com/el-envarul-muhammediyye-minel-mevahibul-ledunni|arşivtarihi=10 Ağustos 2023|ölüurl=hayır}}</ref>
[[Kur'an]]'a göre, Muhammed'in geleceği daha önce [[Tevrat]]'ta ve [[İncil]]'de bildirilmiştir.<ref name="61.6">[[Bakara Suresi]]: 89 ve [[A'raf Suresi]]: 157</ref> Konuyla ilgili olan bir [[hadis|hadist]]e Muhammed, kendisiyle ilgili olarak ''"Benim ismim [[Kur'an]]'da Muhammed, [[İncil]]'de Ahmed, [[Tevrat]]'ta Ahyed'dir."'' demiştir.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=w-PstAEACAAJ&newbks=0&hl=tr|başlık=Hüccetüllah ale’l-Âlemîn fî Mu'cizati Seyyidi'l-Mürselin|erişimtarihi=9 Ağustos 2023|yazarlar=Ebû'l–Mehasin Yusuf b. İsmail b. Yusuf Şâfii Nebhânî|tarih=2005|dil=ar|yayıncı=Darü'l-Kütübi'l-İlmiyye|alıntı=108, 112|ad=|soyadı=}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://www.seydayayinlari.com/urun/es-siretul-halebiyye-1-3-lsyr-lhlby|başlık=Es-Siretü'l-Halebiyye|erişimtarihi=10 Ağustos 2023|yazarlar=Nureddin Ali bin İbrahim bin Ahmed El-Halebi|tarih=2013|dil=ar|sayfa=|yayıncı=Darü'l-Kütübi'l-İlmiyye|alıntı=1:353}}</ref><ref name=":61">{{Kitap kaynağı|url=https://www.bkmkitap.com/el-envarul-muhammediyye-minel-mevahibul-ledunni|başlık=El-Envaru'l-Muhammediyye Mine'l-Mevahibü'l-Ledünni|erişimtarihi=10 Ağustos 2023|tarih=2018|dil=ar|sayfa=143|yayıncı=Fazilet Neşriyat|alıntı=[[Abdullah bin Abbas|İbn-i Abbas]]'tan rivayet olunmuştur.}}</ref>


[[Almanlar|Alman]] [[Oryantalizm|oryantalist]] yazar Volker Popp, "Muhammed" ve [[Hilâfet|dördüncü hâlifenin]] adı olan "[[Ali]]" (yüce olan) sözcüklerinin isim olarak değil, bir ünvan olarak ortaya çıktığını öne sürmüştür.<ref>[[Sasani İmparatorluğu]]'unda yaşayan Süryani Hristiyanlar tarafından [[İsa]]'ya verilen unvanlar, Muhammed'in [[Yeni Ahit]]'teki ''benedictus'', ''ευλογημένος'' ile eşdeğer olmasıdır. Numismatik bir çalışmada Popp, ''mhmd'' (Arapça sesli harfler olmadan yazılır) ile yazılmış, ancak daha sonra yaygın hale gelen ''rasûlullahtan'' yoksun, H. 16'ya tarihlenen sikkeler tespit etti. Popp, Pehlevi alfabesinde ''MHMT'' ile ve ayrıca bazı durumlarda Hristiyan sembolizmiyle birleştirilmiş olarak kısmen Arap alfabesinde ''mhmd'' ile yazılmış Arap-Sasani ve Suriye sikkelerini ekledi. Volker Popp, ''Bildliche Darstellungen aus der Frühzeit des Islam (IV)'', in: ''imprimatur 5+6,'' 2004;<br /> Volker Popp, ''Die frühe Islamgeschichte nach inschriftlichen und numismatischen Zeugnissen'', in: Karl-Heinz Ohlig (ed.), ''Die dunklen Anfänge. Neue Forschungen zur Entstehung und frühen Geschichte des Islam'', Berlin 2005, pp. 16–123 (here p. 63 ff.)</ref>
[[Almanlar|Alman]] [[Oryantalizm|oryantalist]] yazar Volker Popp, "Muhammed" ve [[Hilâfet|dördüncü hâlifenin]] adı olan "[[Ali]]" (yüce olan) sözcüklerinin isim olarak değil, bir unvan olarak ortaya çıktığını öne sürmüştür.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=wOMO2s7RRsYC&newbks=0&printsec=frontcover&pg=PA278&dq=Bildliche+Darstellungen+aus+der+Fr%C3%BChzeit+des+Islam+(IV)&hl=tr|başlık=Schlaglichter: Die Beiden Ersten Islamischen Jahrhunderte|erişimtarihi=12 Ağustos 2023|dil=de|sayfa=278|yayıncı=Verlag Hans Schiler|alıntı=[[Sasani İmparatorluğu]]'nda yaşayan [[Süryaniler|Süryani]] [[Hristiyan]]lar tarafından [[İsa]]'ya verilen unvanlar, Muhammed'in [[Yeni Ahit]]'teki "benedictus, ευλογημένος" ile eşdeğer olmasıdır. [[Nümismatik]] bir çalışmada Volker Popp; ''mhmd'' (Arapça sesli harfler olmadan yazılır) ile yazılmış, ancak daha sonra yaygın hâle gelen "rasûlullah"tan yoksun, [[Hicrî takvim|Hicrî]] 16 yılına (637–638) tarihlenen [[sikke]]ler tespit etti. Popp, [[Orta Farsça|Pehlevî]] alfabesinde "MHMT" ile ve ayrıca bazı durumlarda Hristiyan sembolizmiyle birleştirilmiş olarak kısmen Arap alfabesinde ''mhmd'' ile yazılmış [[Arap]]–[[Sasani]] ve [[Suriye]] sikkelerini ekledi.|ad=Christoph|soyadı=Heger}}</ref>
== Soyu ==
== Erken yaşamı ==
===Soyu===
{{Ana|Adnaniler|Kureyş|Muhammed'in soyu}}
{{Ana|Adnaniler|Kureyş|Muhammed'in soyu}}
[[Dosya:Muhammad familytree2.png|küçükresim|Muhammed'in annesi Âmine ve babası Abdullah'ın, ortak ataları olan [[Mürre bin Kâ’b|Mürre bin Kâ'b]]'a dayanan soy haritası.|250x250pik]]
[[Dosya:Muhammad familytree2.png|240x240px|küçükresim|Muhammed'in annesi Âmine ve babası Abdullah'ın, ortak ataları olan [[Mürre bin Kâ’b|Mürre bin Kâ'b]]'a dayanan soy haritası.]]


Rivayet kültürüne göre Muhammed, [[İbrahim]]'in büyük oğlu [[İsmail]]'in soyundan, [[Adnaniler]] kavmine uzanan bir soy hattından, [[Kureyş]] kabilesinin [[Haşimoğulları]] sülalesinden gelmektedir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://islamansiklopedisi.org.tr/kureys-beni-kureys|başlık=KUREYŞ (Benî Kureyş)|erişimtarihi=10 Ağustos 2023|arşivtarihi=3 Haziran 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230603182542/https://islamansiklopedisi.org.tr/kureys-beni-kureys|ölüurl=hayır|dil=Türkçe|çalışma=|yayıncı=TDV İslâm Ansiklopedisi|ad=Casim|soyadı=Avcı}}</ref> Buna göre soy silsilesi şöyledir: Muhammed, [[Abdullah bin Abdülmuttalib|Abdullah]], [[Abdülmuttalib bin Haşim|Abdülmuttalib]] (Şeybe), [[Hâşim bin Abdümenâf|Hâşim]], [[Abdümenâf bin Kusay|Abdümenâf]] (Muğire), [[Kusay bin Kilab|Kusay]], [[Kilâb bin Mürre|Kilâb]], [[Mürre bin Kâ’b|Mürre]], Kâ'b, Lüey, Gālib, Fihr, Mâlik, Nadr, Kinâne, Huzeyme, Müdrike (Âmir), İlyas, Mudar, Nizâr, Mead, Adnân.<ref>İbn-i Hişâm, ''Sîre'', 1. cilt, ss. 1–3</ref><ref>İbn Sa'd, ''Tabakat'', 1. cilt, ss. 55–56</ref><ref>Belâzuri, ''Ensabü'l-Eşraf'', 1. cilt, s. 12</ref><ref>Taberî, ''Tarih'', 2. cilt, ss. 172–180</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=ULcmngEACAAJ&newbks=0&hl=tr|başlık=Kâinatın Efendisi Peygamberimizin Hayatı|erişimtarihi=10 Ağustos 2023|tarih=2020|dil=Türkçe|sayfa=40|yayıncı=Nesil Yayınları|ad=Salih|soyadı=Suruç|isbn=978-975-269-894-9|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230810233830/https://books.google.com/books?id=ULcmngEACAAJ&newbks=0&hl=tr|arşivtarihi=10 Ağustos 2023|ölüurl=hayır}}</ref>
Rivayet kültürüne göre Muhammed, [[İbrahim]]'in büyük oğlu [[İsmail]]'in soyundan, [[Adnaniler]] kavmine uzanan bir soy hattından, [[Kureyş]] kabilesinin [[Haşimoğulları]] sülalesinden gelmektedir.<ref>{{Web kaynağı | url = https://islamansiklopedisi.org.tr/kureys-beni-kureys | başlık = KUREYŞ (Benî Kureyş) | erişimtarihi = 10 Ağustos 2023 | dil = Türkçe | çalışma = TDV İslâm Ansiklopedisi | ad = Casim | soyadı = Avcı | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190702091623/https://islamansiklopedisi.org.tr/kureys-beni-kureys | arşivtarihi = 2 Temmuz 2019}}</ref> Buna göre soy silsilesi şöyledir: Muhammed, [[Abdullah bin Abdülmuttalib|Abdullah]], [[Abdülmuttalib bin Haşim|Abdülmuttalib]] (Şeybe), [[Hâşim bin Abdümenâf|Hâşim]], [[Abdümenâf bin Kusay|Abdümenâf]] (Muğire), [[Kusay bin Kilab|Kusay]], [[Kilâb bin Mürre|Kilâb]], [[Mürre bin Kâ’b|Mürre]], Kâ'b, Lüey, Gālib, Fihr, Mâlik, Nadr, Kinâne, Huzeyme, Müdrike (Âmir), İlyas, Mudar, Nizâr, Mead, Adnân.<ref>İbn-i Hişâm, ''Sîre'', 1. cilt, ss. 1–3</ref><ref>İbn Sa'd, ''Tabakat'', 1. cilt, ss. 55–56</ref><ref>Belâzuri, ''Ensabü'l-Eşraf'', 1. cilt, s. 12</ref><ref>Taberî, ''Tarih'', 2. cilt, ss. 172–180</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=ULcmngEACAAJ&newbks=0&hl=tr|başlık=Kâinatın Efendisi Peygamberimizin Hayatı|erişimtarihi=10 Ağustos 2023|tarih=2020|dil=Türkçe|sayfa=40|yayıncı=Nesil Yayınları|ad=Salih|soyadı=Suruç|isbn=978-975-269-894-9}}</ref>


Yine Muhammed, bazı [[hadis]]lere göre kendi soyunun [[İbrahim|Peygamber İbrahim]]'den geldiğini de ifade etmiştir:<blockquote>Allah; İbrahimoğullarından İsmail'i, İsmailoğullarından Kinâneoğullarını, Kinâneoğullarından Kureyş'i, Kureyş'ten Benî Hâşim'i, Benî Hâşim'den de beni seçmiştir.<ref>İbn-i Sâd, ''Tabakat'', 1. cilt, s. 20</ref><ref>Müslim, ''Sahih-i Müslim'', 7. cilt, s. 58</ref></blockquote><blockquote>Ben, iki kurbanlığın oğluyum.<ref name=":52">{{Web kaynağı|url=https://islamansiklopedisi.org.tr/ismail--peygamber|başlık=İSMÂİL|erişimtarihi=10 Ağustos 2023|arşivtarihi=15 Aralık 2019|arşivurl=https://web.archive.org/web/20191215092015/https://islamansiklopedisi.org.tr/ismail--peygamber|ölüurl=hayır|dil=Türkçe|çalışma=|yayıncı=TDV İslâm Ansiklopedisi|ad=Ömer Faruk|soyadı=Harman}}</ref></blockquote>Ayrıca Muhammed, rivayete göre [[Mekke'nin Fethi]]'nden sonra [[Kâbe]] putlardan temizlenirken Kâbe'nin içinden ellerinde [[Fal|fal oklarıyla]] [[İbrahim]] ve oğlu [[İsmail]]'in heykelleri çıkarılınca, onların bu işi hiç yapmadıklarını söylemiş ve onların [[putperestlik]] malzemesi hâline getirilmelerinden duyduğu üzüntüyü dile getirmiştir. Bir başka [[hadis]]e göre Muhammed, torunları [[Hasan bin Ali|Hasan]] ve [[Hüseyin]] için yaptığı duayı daha önce İbrahim'in de kendi oğulları İsmail ve [[İshak]] için yaptığını söylemiştir.<ref name=":52" />
Yine Muhammed, bazı [[Hadis|hadislere]] göre kendi soyunun [[İbrahim|Peygamber İbrahim]]'den geldiğini de ifade etmiştir:<blockquote>Allah; İbrahimoğullarından İsmail'i, İsmailoğullarından Kinâneoğullarını, Kinâneoğullarından Kureyş'i, Kureyş'ten Benî Hâşim'i, Benî Hâşim'den de beni seçmiştir.<ref>İbn-i Sâd, ''Tabakat'', 1. cilt, s. 20</ref><ref>Müslim, ''Sahih-i Müslim'', 7. cilt, s. 58</ref></blockquote><blockquote>Ben, iki kurbanlığın oğluyum.<ref name=":52">{{Web kaynağı | url = https://islamansiklopedisi.org.tr/ismail--peygamber | başlık = İSMÂİL | erişimtarihi = 10 Ağustos 2023 | dil = Türkçe | çalışma = TDV İslâm Ansiklopedisi | ad = Ömer Faruk | soyadı = Harman | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190923133722/https://islamansiklopedisi.org.tr/ismail--peygamber | arşivtarihi = 23 Eylül 2019}}</ref></blockquote>Ayrıca Muhammed, rivayete göre [[Mekke'nin Fethi]]'nden sonra [[Kâbe]] putlardan temizlenirken Kâbe'nin içinden ellerinde [[Fal|fal oklarıyla]] [[İbrahim]] ve oğlu [[İsmail]]'in heykelleri çıkarılınca, onların bu işi hiç yapmadıklarını söylemiş ve onların [[putperestlik]] malzemesi hâline getirilmelerinden duyduğu üzüntüyü dile getirmiştir. Bir başka [[Hadis|hadise]] göre Muhammed, torunları [[Hasan bin Ali|Hasan]] ve [[Hüseyin]] için yaptığı duayı daha önce İbrahim'in de kendi oğulları İsmail ve [[İshak]] için yaptığını söylemiştir.<ref name=":52" />


[[Tarihsel revizyonizm|Revizyonist]] tarih araştırmacılarının iddia ettiklerine göre, Muhammed "[[Beni Tay|Benî Tay]]" ismindeki bir kabileye mensuptur. Bu kapsamda, [[Kur'an]]'da yer alan kelimelere geleneksel olarak yüklenen karşılıkların yeniden anlamlandırılması gerekecektir. Örneğin [[Tebbet Suresi]]'nde adı geçen "[[Ebu Leheb|Ebû Leheb]] ve [[Ümmü Cemil|eşi]]", rivayetlerde geçtiği gibi Muhammed'in ona kötülük yapan amcası ve eşinin değil, [[Zerdüştilik|ateşperest]] [[Sasani İmparatorluğu|İran]] şahı [[II. Hüsrev]] ve eşi [[Şirin]]'in [[sembolizm|sembolik]] anlatımı olabilir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.youtube.com/watch?v=_e3oU1HWE3s|başlık=Ebu Leheb – Hüsrev II|erişimtarihi=10 Ağustos 2023|arşivtarihi=16 Eylül 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210916114914/https://www.youtube.com/watch?v=_e3oU1HWE3s|tarih=26 Kasım 2020|ölüurl=hayır|çalışma=|yayıncı=fotokan|ile=YouTube}}</ref>{{Daha iyi kaynak|neden=Alelade bir araştırmacının düşünceleri ve vardığı sonuçlar, önemli bir bilgi için tek kaynak olarak gösterilmemeli. Birden fazla ve güvenilir kaynakla desteklenmeli.}}{{Kime göre}} Yine iddia edilenlere göre ''[[Kureyş]]'', Muhammed'in mensubu olduğu Arap kabilesinin değil, MÖ 6. yüzyılda İran'da [[Ahameniş İmparatorluğu]]'nu kurarak Yahudileri [[Babil Sürgünü]]'nden kurtaran ve [[Yahudiler]] arasında büyük bir saygınlıkla da anılan [[Farslar|Pers]] İmparatoru [[II. Kiros|Büyük Kiros]]'un adıdır.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=https://www.academia.edu/17665835/Quraish_or_Qorash_Q_106_from_the_perspectives_of_Qur_an_and_Bible|başlık=Quraish or Qorash (Q 106): From the Perspectives of Qur'an and Bible|erişimtarihi=10 Ağustos 2023|arşivtarihi=1 Ekim 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20211001172849/https://www.academia.edu/17665835/Quraish_or_Qorash_Q_106_from_the_perspectives_of_Qur_an_and_Bible|ölüurl=hayır|çalışma=|yayıncı=academia.edu|ad=Ercan|soyadı=Çelik}}</ref> Muhammed'in kabilesi [[Kureyş]]'in, antik bir [[Araplar|Arap]] uygarlığı olan [[Nabatîler|Nabatîlerin]] bir kabilesi olduğu kayıtlardadır.<ref name=":57">{{Web kaynağı|url=https://islamansiklopedisi.org.tr/nabatiler|başlık=NABATÎLER|erişimtarihi=10 Ağustos 2023|arşivtarihi=2 Mart 2022|arşivurl=https://web.archive.org/web/20220302175614/https://islamansiklopedisi.org.tr/nabatiler|ölüurl=hayır|dil=Türkçe|çalışma=|yayıncı=TDV İslâm Ansiklopedisi|ad=Ahmet|soyadı=Ağırakça}}</ref> Nabatîlerin aslında Arap kökenli olduğu, fakat yabancılarla (Persler ile) birlikte oturmaları sebebiyle neseplerinin karıştığı ve dillerinin bozulduğu, ifade edilen çeşitli görüşlerdendir.<ref name=":57" />
[[Tarihsel revizyonizm|Revizyonist]] tarih araştırmacılarının iddia ettiklerine göre, Muhammed "[[Beni Tay|Benî Tay]]" ismindeki bir kabileye mensuptur. Bu kapsamda, [[Kur'an]]'da yer alan kelimelere geleneksel olarak yüklenen karşılıkların yeniden anlamlandırılması gerekecektir. Örneğin [[Tebbet Suresi]]'nde adı geçen "[[Ebu Leheb|Ebû Leheb]] ve [[Ümmü Cemil|eşi]]", rivayetlerde geçtiği gibi Muhammed'in ona kötülük yapan amcası ve eşinin değil, [[Zerdüştilik|ateşperest]] [[Sasani İmparatorluğu|İran]] şahı [[II. Hüsrev]] ve eşi [[Şirin]]'in [[sembolizm|sembolik]] anlatımı olabilir.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.youtube.com/watch?v=_e3oU1HWE3s | başlık = Ebu Leheb – Hüsrev II | erişimtarihi = 10 Ağustos 2023 | tarih = 26 Kasım 2020 | çalışma = YouTube | yayıncı = fotokan | arşivurl = https://web.archive.org/web/20210916114914/https://www.youtube.com/watch?v=_e3oU1HWE3s | arşivtarihi = 16 Eylül 2021}}</ref>{{Daha iyi kaynak|neden=Alelade bir araştırmacının düşünceleri ve vardığı sonuçlar, önemli bir bilgi için tek kaynak olarak gösterilmemeli. Birden fazla ve güvenilir kaynakla desteklenmeli.}} ''[[Kureyş]]'' ise, Muhammed'in mensubu olduğu Arap kabilesinin değil, yine [[İran (kelime)|İran]]'da, MÖ 6. yüzyılda [[Ahameniş İmparatorluğu]]'nu kurarak Yahudileri [[Babil Sürgünü]]'nden kurtaran ve [[Yahudiler]] arasında büyük bir saygınlıkla anılan [[Farslar|Pers]] imparatoru [[II. Kiros|Büyük Kiros]]'un adıdır.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.youtube.com/watch?v=o75Cqp877-M|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=7 Ekim 2021|arşivtarihi=13 Eylül 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210913080818/https://www.youtube.com/watch?v=o75Cqp877-M|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=https://www.academia.edu/17665835/Quraish_or_Qorash_Q_106_from_the_perspectives_of_Qur_an_and_Bible|başlık=Quraish or Qorash (Q 106): From the Perspectives of Qur'an and Bible|erişimtarihi=10 Ağustos 2023|çalışma=www.academia.edu|ad=Ercan|soyadı=Çelik}}</ref> Muhammed'in kabilesi [[Kureyş]]'in, antik bir [[Araplar|Arap]] uygarlığı olan [[Nebatiler|Nebatîlerin]] bir kabilesi olduğu da kayıtlardadır.<ref>{{Web kaynağı | url = https://islamansiklopedisi.org.tr/nabatiler | başlık = NABATÎLER | erişimtarihi = 10 Ağustos 2023 | dil = Türkçe | çalışma = TDV İslâm Ansiklopedisi | ad = Ahmet | soyadı = Ağırakça | arşivurl = https://web.archive.org/web/20210709184707/https://islamansiklopedisi.org.tr/nabatiler | arşivtarihi = 9 Temmuz 2021}}</ref>


== Doğum tarihi ==
===Doğum tarihi===
{{Ana|Fil Yılı|Mevlit}}
{{Ana|Fil Yılı|Mevlit}}
[[Dosya:Tribes english.png|küçükresim|Muhammed'in doğduğu zamanda Arap Yarımadası'ndaki büyük kabileler ve yerleşimleri.|245x245pik]]
[[Dosya:Tribes english.png|küçükresim|240x240px|Muhammed'in doğduğu zamanda Arap Yarımadası'ndaki büyük kabileler ve yerleşimleri.]]
Yaygın kabul gören rivayetlerde Muhammed, [[İslam tarihi]]nde "[[Fil Yılı]]" olarak adlandırılan dönemde [[Mekke]]'de doğmuştur.<ref name="AAIIL">{{Dergi kaynağı|url=http://aaiil.org/text/articles/islamicreview/1969/02feb/islamicreview_196902.pdf|başlık=The Nasi', the Hijrah Calendar and the Need of Preparing a New Concordance for the Hijrah and Gregorian Eras: Why the Existing Western Concordances are Not to be Relied Upon|erişimtarihi=18 Nisan 2013|arşivtarihi=5 Kasım 2012|arşivurl=https://web.archive.org/web/20121105021544/http://aaiil.org/text/articles/islamicreview/1969/02feb/islamicreview_196902.pdf|tarih=Şubat 1969|ölüurl=evet|sayfalar=6-12|dergi=The Islamic Review & Arab Affairs|ad=Muhammad|soyadı=Hamidullah|yazarbağı=Muhammed Hamidullah}}</ref> Bahsedilen bu tarih, rivayetlere göre [[Etiyopya|Habeşistan]]'daki [[Aksum Krallığı]]'na bağlı olan [[Yemen]] kralı [[Ebrehe]]'nin büyük bir fil ordusuyla birlikte [[Kâbe]]'ye yaptığı başarısız saldırı girişiminin gerçekleştiği yıldır.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=31tscfPF4tkC&newbks=0&printsec=frontcover&dq=isbn:1930409117&hl=tr|başlık=Muhammad, the Messenger of Islam: His Life & Prophecy|erişimtarihi=10 Ağustos 2023|yazarlar=Hajjah Amina Adil|tarih=2002|dil=İngilizce|yayıncı=ISCA|isbn=978-1-930409-11-8|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230810230837/https://books.google.com/books?id=31tscfPF4tkC&newbks=0&printsec=frontcover&dq=isbn:1930409117&hl=tr|arşivtarihi=10 Ağustos 2023|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=http://www.hakikat.com/dergi/108/bsyz10802.html|başlık=Ebrehe'nin Ordusu – Prof. Dr. Yaşar Nuri Öztürk|erişimtarihi=10 Ağustos 2023|arşivtarihi=13 Temmuz 2013|arşivurl=https://web.archive.org/web/20130713110119/http://www.hakikat.com/dergi/108/bsyz10802.html|tarih=13 Temmuz 2013|ölüurl=|çalışma=|yayıncı=www.hakikat.com|ile=web.archive.org}}</ref> Bu tarih kesin olarak bilinmemekte ve geriye dönük yapılan hesaplamalar ile [[Pakistan]] İslam âlimi [[Muhammed Hamidullah]] gibi bazı kaynaklarda 17 Haziran 569,<ref name="AAIIL" /> bazılarında 570,<ref name="abraha" /> [[Mısır]]lı bilgin [[Mahmud Paşa el-Felekî]] gibi bazı kaynaklarda ise 20 Nisan 571<ref name="PeygHayat">{{kitap kaynağı|url=http://www2.diyanet.gov.tr/DiniYay%C4%B1nlarGenelMudurlugu/WebKutuphanesi/Halkkitaplar%C4%B1/peygam_hayati.pdf|başlık=Peygamberimizin Hayatı|erişimtarihi=28 Aralık 2015|arşivtarihi=20 Mart 2015|arşivurl=https://web.archive.org/web/20150320111503/http://www2.diyanet.gov.tr/DiniYay%C4%B1nlarGenelMudurlugu/WebKutuphanesi/Halkkitaplar%C4%B1/peygam_hayati.pdf|tarih=2012|ölüurl=evet|basım=21.|sayfalar=7-38|yayıncı=Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları|ad=İrfan|soyadı=Yücel|isbn=9789751901880}}</ref> olarak geçmektedir. [[İngilizler|İngiliz]] yazar [[Sherrard Beaumont Burnaby]], el-Felekî'nin hesaplamalarındaki bazı yanlışlıkları ortaya koymuştur.<ref>{{Kitap kaynağı|url=http://archive.org/details/elementsofjewish00burnuoft|başlık=Elements of the Jewish and Muhammadan Calendars: With Rules and Tables and Explanatory Notes on the Julian and Gregorian Calendars|erişimtarihi=10 Ağustos 2023|tarih=1901|yayıncı=London: G. Bell|diğerleri=|ad=Sherrard Beaumont|soyadı=Burnaby}}</ref>
Yaygın kabul gören rivayetlerde Muhammed, [[İslam tarihi]]nde "[[Fil Yılı]]" olarak adlandırılan dönemde [[Mekke]]'de doğmuştur.<ref name="AAIIL">{{Dergi kaynağı|url=http://aaiil.org/text/articles/islamicreview/1969/02feb/islamicreview_196902.pdf|başlık=The Nasi', the Hijrah Calendar and the Need of Preparing a New Concordance for the Hijrah and Gregorian Eras: Why the Existing Western Concordances are Not to be Relied Upon|erişimtarihi=18 Nisan 2013|arşivtarihi=5 Kasım 2012|arşivurl=https://web.archive.org/web/20121105021544/http://aaiil.org/text/articles/islamicreview/1969/02feb/islamicreview_196902.pdf|tarih=Şubat 1969|ölüurl=evet|sayfalar=6-12|dergi=The Islamic Review & Arab Affairs|ad=Muhammad|soyadı=Hamidullah|yazarbağı=Muhammed Hamidullah}}</ref> Bahsedilen bu tarih, rivayetlere göre [[Etiyopya|Habeşistan]]'daki [[Aksum Krallığı]]'na bağlı olan [[Yemen]] kralı [[Ebrehe]]'nin büyük bir fil ordusuyla birlikte [[Kâbe]]'ye yaptığı başarısız saldırı girişiminin gerçekleştiği yıldır.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=31tscfPF4tkC&newbks=0&printsec=frontcover&dq=isbn:1930409117&hl=tr|başlık=Muhammad, the Messenger of Islam: His Life & Prophecy|erişimtarihi=10 Ağustos 2023|yazarlar=Hajjah Amina Adil|tarih=2002|dil=İngilizce|yayıncı=ISCA|isbn=978-1-930409-11-8}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://web.archive.org/web/20130713110119/http://www.hakikat.com/dergi/108/bsyz10802.html | başlık = Ebrehe'nin Ordusu – Prof. Dr. Yaşar Nuri Öztürk | erişimtarihi = 10 Ağustos 2023 | tarih = 13 Temmuz 2013 | çalışma = web.archive.org | arşivengelli = evet}}</ref> Bu tarih kesin olarak bilinmemekte ve geriye dönük yapılan hesaplamalar ile [[Pakistan|Pakistanlı]] İslam âlimi [[Muhammed Hamidullah]] gibi bazı kaynaklarda 17 Haziran 569,<ref name="AAIIL" /> bazılarında 570,<ref name="abraha" /> [[Mısır]]lı bilgin [[Mahmud Paşa el-Felekî]] gibi bazı kaynaklarda ise 20 Nisan 571<ref name="PeygHayat" /> olarak geçmektedir. [[İngilizler|İngiliz]] yazar [[Beaumont Burnaby Sherrard]], el-Felekî'nin hesaplamalarındaki bazı yanlışlıkları ortaya koymuştur.<ref>{{Kitap kaynağı|url=http://archive.org/details/elementsofjewish00burnuoft|başlık=Elements of the Jewish and Muhammadan Calendars: With Rules and Tables and Explanatory Notes on the Julian and Gregorian Calendars|erişimtarihi=10 Ağustos 2023|tarih=1901|yayıncı=London: G. Bell|diğerleri=|ad=Sherrard Beaumont|soyadı=Burnaby}}</ref>


İslamî kaynaklarda ağırlıklı olarak Muhammed'in [[milattan sonra]] 571 yılında, "[[Fil Vakası]]"nın olduğu yılda, 12 Rebiülevvel (20 Nisan) Pazartesi gecesinde,<ref>{{Web kaynağı|url=http://www.kalbinsesi.com/konu1/peygamberim08.asp|başlık=Peygamberimizin Doğumu|erişimtarihi=10 Ağustos 2023|arşivtarihi=19 Ekim 2013|arşivurl=https://web.archive.org/web/20131019111929/http://www.kalbinsesi.com/konu1/peygamberim08.asp|tarih=19 Ekim 2013|ölüurl=evet|çalışma=|yayıncı=kalbinsesi.com|ile=}}</ref> yani [[Araplar]]ın takvim başı olarak kullandıkları Fil Vakası'ndan yaklaşık 52 gün sonra doğduğu belirtilmektedir.<ref name="PeygHayat" /><ref name=":53">{{Web kaynağı|url=https://islamansiklopedisi.org.tr/muhammed|başlık=MUHAMMED|erişimtarihi=10 Ağustos 2023|arşivtarihi=3 Temmuz 2019|arşivurl=https://web.archive.org/web/20190703151341/https://islamansiklopedisi.org.tr/muhammed|ölüurl=hayır|dil=Türkçe|çalışma=|yayıncı=TDV İslâm Ansiklopedisi}}</ref> [[Siyer]] ve [[İslam tarihi]] yazarları, bu doğumun [[Rebiülevvel]] ayında bir pazartesi günü sabaha karşı, gün doğumundan hemen önce olduğu konusunda genel olarak ittifak etmişlerse de, ayın kaçıncı günü olduğu konusunda bir görüş birliğine varamamışlardır.<ref name="PeygHayat" /> Bu konuyla alakalı ihtilafların sözlü kültürün parçası olan rivayet çeşitliliğinden kaynaklanmasının yanı sıra, [[Kamerî takvim|Ay takviminin]] [[Güneş takvimi]]nden farklı olması ve Araplardaki nesî<ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=https://dergipark.org.tr/tr/pub/did/issue/34664/383186|başlık=Nesî Ayeti ve Modern Nesî Uygulamaları|erişimtarihi=10 Ağustos 2023|arşivtarihi=10 Ağustos 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230810230101/https://dergipark.org.tr/tr/pub/did/issue/34664/383186|tarih=1 Haziran 2016|ölüurl=hayır|sayı=2|sayfalar=43-68|çalışma=|yayıncı=Diyanet İlmi Dergi|cilt=52|ad=Mustafa|soyadı=Ünver|issn=1300-8498}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://islamansiklopedisi.org.tr/nesi|başlık=NESÎ|erişimtarihi=10 Ağustos 2023|arşivtarihi=27 Ocak 2022|arşivurl=https://web.archive.org/web/20220127134320/https://islamansiklopedisi.org.tr/nesi|ölüurl=hayır|dil=Türkçe|çalışma=|yayıncı=TDV İslâm Ansiklopedisi|ad=Mustafa|soyadı=Fayda}}</ref> uygulamasından da kaynaklandığı ifade edilmektedir.<ref name=":53" />
İslamî kaynaklarda ağırlıklı olarak Muhammed'in [[milattan sonra]] 571 yılında, "[[Fil Vakası]]"nın olduğu yılda, 12 Rebiülevvel (20 Nisan) Pazartesi gecesinde,<ref>{{Web kaynağı | url = https://web.archive.org/web/20131019111929/http://www.kalbinsesi.com/konu1/peygamberim08.asp | başlık = Kalbin Sesi - Peygamberimiz | erişimtarihi = 10 Ağustos 2023 | tarih = 19 Ekim 2013 | çalışma = web.archive.org | arşivengelli = evet}}</ref> yani [[Araplar|Arapların]] takvim başı olarak kullandıkları Fil Vakası'ndan yaklaşık 52 gün sonra doğduğu belirtilmektedir.<ref name="PeygHayat" /><ref name=":53">{{Web kaynağı | url = https://islamansiklopedisi.org.tr/muhammed | başlık = MUHAMMED | erişimtarihi = 10 Ağustos 2023 | dil = Türkçe | çalışma = TDV İslâm Ansiklopedisi | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190703151341/https://islamansiklopedisi.org.tr/muhammed | arşivtarihi = 3 Temmuz 2019}}</ref> [[Siyer]] ve [[İslam tarihi]] yazarları, bu doğumun [[Rebiülevvel]] ayında bir pazartesi günü sabaha karşı, gün doğumundan hemen önce olduğu konusunda genel olarak ittifak etmişlerse de, ayın kaçıncı günü olduğu konusunda bir görüş birliğine varamamışlardır.<ref name="PeygHayat" /> Bu konuyla alakalı ihtilafların sözlü kültürün parçası olan rivayet çeşitliliğinden kaynaklanmasının yanı sıra, [[Kamerî takvim|Ay takviminin]] [[Güneş takvimi]]nden farklı olması ve Araplardaki nesî<ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=https://dergipark.org.tr/tr/pub/did/issue/34664/383186|başlık=Nesî Ayeti ve Modern Nesî Uygulamaları|erişimtarihi=10 Ağustos 2023|tarih=1 Haziran 2016|sayı=2|sayfalar=43-68|çalışma=Diyanet İlmi Dergi|cilt=52|ad=Mustafa|soyadı=Ünver|issn=1300-8498}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://islamansiklopedisi.org.tr/nesi | başlık = NESÎ | erişimtarihi = 10 Ağustos 2023 | dil = Türkçe | çalışma = TDV İslâm Ansiklopedisi | ad = Mustafa | soyadı = Fayda | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200908171923/https://islamansiklopedisi.org.tr/nesi | arşivtarihi = 8 Eylül 2020}}</ref> uygulamasından da kaynaklandığı ifade edilmektedir.<ref name=":53" />


[[Lawrence Conrad]], sözlü dönem sonrası [[Erken İslam Tarihçiliği|erken dönemde]] yazılan biyografi kitaplarını incelemiş ve bu eserlerde Muhammed'in doğum tarihiyle ilgili 85 yıllık bir zaman aralığının sergilendiğini görmüştür. Conrad, bunu hikâyedeki "akışkanlığın (evrimsel süreç) hâlen devam etmekte olması" olarak tanımlar.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=https://www.cambridge.org/core/journals/bulletin-of-the-school-of-oriental-and-african-studies/article/abraha-and-muhammad-some-observations-apropos-of-chronology-and-literary-topoi-in-the-early-arabic-historical-tradition1/3C7779B2986050C4381A72D79D2B8F3F|başlık=Abraha and Muhammad: Some Observations Apropos of Chronology and Literary topoi in the Early Arabic Historical Tradition|erişimtarihi=29 Ocak 2020|arşivtarihi=11 Mayıs 2020|arşivurl=https://web.archive.org/web/20200511104536/https://www.cambridge.org/core/journals/bulletin-of-the-school-of-oriental-and-african-studies/article/abraha-and-muhammad-some-observations-apropos-of-chronology-and-literary-topoi-in-the-early-arabic-historical-tradition1/3C7779B2986050C4381A72D79D2B8F3F|yazarlar=Lawrence Conrad|tarih=June 1987|ölüurl=hayır|sayı=2|sayfa=239|çalışma=Bulletin of the School of Oriental and African Studies|cilt=50|doi=10.1017/S0041977X00049016}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://library.oapen.org/bitstream/id/f65c8b61-d32b-4877-b478-981b6c993321/1005455.pdf|başlık=History and Religion|erişimtarihi=10 Ağustos 2023|tarih=2015|yayıncı=Walter de Gruyter GmbH|alıntı=News of Muḥammad and his contemporaries circulated by word of mouth from the start, vectors for the transit of information not only to subsequent generations of Muslims, but also to non-Muslims.|arşivurl=https://web.archive.org/web/20211013024125/https://library.oapen.org/bitstream/id/f65c8b61-d32b-4877-b478-981b6c993321/1005455.pdf|arşivtarihi=13 Ekim 2021|ölüurl=hayır}}</ref>
[[Lawrence Conrad]], sözlü dönem sonrası [[Erken İslam Tarihçiliği|erken dönemde]] yazılan biyografi kitaplarını incelemiş ve bu eserlerde Muhammed'in doğum tarihiyle ilgili 85 yıllık bir zaman aralığının sergilendiğini görmüştür. Conrad, bunu hikâyedeki "akışkanlığın (evrimsel süreç) hâlen devam etmekte olması" olarak tanımlar.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=https://www.cambridge.org/core/journals/bulletin-of-the-school-of-oriental-and-african-studies/article/abraha-and-muhammad-some-observations-apropos-of-chronology-and-literary-topoi-in-the-early-arabic-historical-tradition1/3C7779B2986050C4381A72D79D2B8F3F|başlık=Abraha and Muhammad: Some Observations Apropos of Chronology and Literary topoi in the Early Arabic Historical Tradition|erişimtarihi=29 Ocak 2020|arşivtarihi=11 Mayıs 2020|arşivurl=https://web.archive.org/web/20200511104536/https://www.cambridge.org/core/journals/bulletin-of-the-school-of-oriental-and-african-studies/article/abraha-and-muhammad-some-observations-apropos-of-chronology-and-literary-topoi-in-the-early-arabic-historical-tradition1/3C7779B2986050C4381A72D79D2B8F3F|yazarlar=Lawrence Conrad|tarih=June 1987|ölüurl=hayır|sayı=2|sayfa=239|çalışma=Bulletin of the School of Oriental and African Studies|cilt=50|doi=10.1017/S0041977X00049016}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://library.oapen.org/bitstream/id/f65c8b61-d32b-4877-b478-981b6c993321/1005455.pdf | başlık = History and Religion | erişimtarihi = 10 Ağustos 2023 | tarih = 2015 | yayıncı = Walter de Gruyter GmbH | alıntı = News of Muḥammad and his contemporaries circulated by word of mouth from the start, vectors for the transit of information not only to subsequent generations of Muslims, but also to non-Muslims. | arşivurl = https://web.archive.org/web/20201107070231/https://library.oapen.org/bitstream/id/f65c8b61-d32b-4877-b478-981b6c993321/1005455.pdf | arşivtarihi = 7 Kasım 2020}}</ref>


==İslamiyet öncesi Arap Yarımadası==
==İslamiyet öncesi Arap Yarımadası==
{{Ana|İslam öncesi Arabistan|}}
{{Ana|İslam öncesi Arabistan|}}
[[Dosya:NabateensRoutes.png|küçükresim|upright=1.09|İslam öncesi Arap Yarımadası'ndaki başlıca [[ticaret]] yollarını gösteren harita.|240x240pik]]
[[Dosya:NabateensRoutes.png|küçükresim|240x240pik|İslam öncesi Arap Yarımadası'ndaki başlıca [[ticaret]] yollarını gösteren harita.]]
[[İslam öncesi Arabistan|İslam öncesi Arap Yarımadası]]'nda, sert çevre koşullarına ve yaşam tarzına uyum sağlayarak [[çöl]] koşullarında hayatta kalabilmek, insanların ortak bir şekilde yaşamasına yol açmıştı. Böylece, ortaya çıkan aşiretlerin oluşumu kan bağına dayanmaktaydı.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=ceUPAQAAIAAJ&newbks=0&printsec=frontcover&dq=isbn:0195772776&q=isbn:0195772776&hl=tr|başlık=Muhammad at Mecca|erişimtarihi=11 Ağustos 2023|tarih=1960|dil=İngilizce|sayfalar=16-18|yayıncı=Clarendon Press|ad=William Montgomery|soyadı=Watt|isbn=978-0-19-577277-7|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230811054540/https://books.google.com/books?id=ceUPAQAAIAAJ&newbks=0&printsec=frontcover&dq=isbn:0195772776&q=isbn:0195772776&hl=tr|arşivtarihi=11 Ağustos 2023|ölüurl=hayır}}</ref> Yerli Araplar, hem [[Göçebelik|göçebe]] hem de [[Yerleşik hayat|yerleşik]] bir hayat sürüyorlardı.<ref>{{Web kaynağı|url=https://islamansiklopedisi.org.tr/arabistan#2-tarih|başlık=ARABİSTAN|erişimtarihi=11 Ağustos 2023|dil=Türkçe|çalışma=TDV İslâm Ansiklopedisi|ad=Hakkı Dursun|soyadı=Yıldız|arşivurl=https://web.archive.org/web/20201020171919/https://islamansiklopedisi.org.tr/arabistan#2-tarih|arşivtarihi=20 Ekim 2020|ölüurl=hayır}}</ref> Göçebeler daha fazla su ve [[mera]] bulmak için topluca sürekli bir yerden diğerine giderken, yerleşik hayat sürenler ise [[ticaret]] ve [[tarım]]la uğraşıyorlardı. Kervanlara ya da [[vaha]]lara saldırmak da göçebelerin hayatının bir parçasıydı ve bunu bir suç olarak görmüyorlardı.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=yy0Z_8ha8ggC&newbks=0&printsec=frontcover&dq=Religion+Is+Not+about+God:+How+Spiritual+Traditions+Nurture+Our+Biological&hl=tr|başlık=Religion is Not About God: How Spiritual Traditions Nurture Our Biological Nature and What to Expect When They Fail|erişimtarihi=11 Ağustos 2023|tarih=2005|dil=İngilizce|sayfa=224|yayıncı=Rutgers University Press|ad=Loyal D.|soyadı=Rue|isbn=978-0-8135-3511-1|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230811054724/https://books.google.com/books?id=yy0Z_8ha8ggC&newbks=0&printsec=frontcover&dq=Religion+Is+Not+about+God:+How+Spiritual+Traditions+Nurture+Our+Biological&hl=tr|arşivtarihi=11 Ağustos 2023|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://global.oup.com/academic/product/islam-9780190632151?cc=tr&lang=en&|başlık=Islam: The Straight Path|erişimtarihi=11 Ağustos 2023|tarih=28 Nisan 2016|sayfalar=4-5|yer=|yayıncı=Oxford University Press|seri=Updated Fifth Edition, Updated Fifth Edition|ad=John L.|soyadı=Esposito|isbn=978-0-19-063215-1|ad2=|soyadı2=}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/85994 | başlık = İslam Öncesi Arap Yarımadası'nda Bir Kültür Merkezi: Cüreş | erişimtarihi = 11 Ağustos 2023 | tarih = 2015 | sayı = 27. | çalışma = dergipark.org.tr | yayıncı = Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi | cilt = 14. cilt | ad = Cahid | soyadı = Kara | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200312192736/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/85994 | arşivtarihi = 12 Mart 2020}}</ref>
[[İslam öncesi Arabistan|İslam öncesi Arap Yarımadası]]'nda, sert çevre koşullarına ve yaşam tarzına uyum sağlayarak [[çöl]] koşullarında hayatta kalabilmek, insanların ortak bir şekilde yaşamasına yol açmıştı. Böylece, ortaya çıkan aşiretlerin oluşumu kan bağına dayanmaktaydı.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=ceUPAQAAIAAJ&newbks=0&printsec=frontcover&dq=isbn:0195772776&q=isbn:0195772776&hl=tr|başlık=Muhammad at Mecca|erişimtarihi=11 Ağustos 2023|tarih=1960|dil=İngilizce|sayfalar=16-18|yayıncı=Clarendon Press|ad=William Montgomery|soyadı=Watt|isbn=978-0-19-577277-7}}</ref> Yerli Araplar, hem [[Göçebelik|göçebe]] hem de [[Yerleşik hayat|yerleşik]] bir hayat sürüyorlardı.<ref>{{Web kaynağı | url = https://islamansiklopedisi.org.tr/arabistan#2-tarih | başlık = ARABİSTAN | erişimtarihi = 11 Ağustos 2023 | dil = Türkçe | çalışma = TDV İslâm Ansiklopedisi | ad = Hakkı Dursun | soyadı = Yıldız | arşivurl = https://web.archive.org/web/20201020171919/https://islamansiklopedisi.org.tr/arabistan#2-tarih | arşivtarihi = 20 Ekim 2020}}</ref> Göçebeler daha fazla su ve [[mera]] bulmak için topluca sürekli bir yerden diğerine giderken, yerleşik hayat sürenler ise [[ticaret]] ve [[Tarım|tarımla]] uğraşıyorlardı. Kervanlara ya da [[vaha]]lara saldırmak da göçebelerin hayatının bir parçasıydı ve bunu bir suç olarak görmüyorlardı.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=yy0Z_8ha8ggC&newbks=0&printsec=frontcover&dq=Religion+Is+Not+about+God:+How+Spiritual+Traditions+Nurture+Our+Biological&hl=tr|başlık=Religion is Not About God: How Spiritual Traditions Nurture Our Biological Nature and What to Expect When They Fail|erişimtarihi=11 Ağustos 2023|tarih=2005|dil=İngilizce|sayfa=224|yayıncı=Rutgers University Press|ad=Loyal D.|soyadı=Rue|isbn=978-0-8135-3511-1}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://global.oup.com/academic/product/islam-9780190632151?cc=tr&lang=en&|başlık=Islam: The Straight Path|erişimtarihi=11 Ağustos 2023|tarih=28 Nisan 2016|sayfalar=4-5|yer=|yayıncı=Oxford University Press|seri=Updated Fifth Edition, Updated Fifth Edition|ad=John L.|soyadı=Esposito|isbn=978-0-19-063215-1|ad2=|soyadı2=}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/85994 | başlık = İslam Öncesi Arap Yarımadası'nda Bir Kültür Merkezi: Cüreş | erişimtarihi = 11 Ağustos 2023 | tarih = 2015 | sayı = 27. | çalışma = dergipark.org.tr | yayıncı = Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi | cilt = 14. cilt | ad = Cahid | soyadı = Kara | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200312192736/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/85994 | arşivtarihi = 12 Mart 2020}}</ref>


MÖ birinci binyıldan itibaren [[Güney Arabistan]]'da [[baharat]] ticaretinden zenginleşen gelişmiş krallıklar var olmuştu. İlk zamanlarda ticaret yolları kuzeybatı kıyısından geçerken, [[7. yüzyıl]] itibariyle tüccarlar [[Kızıldeniz]] üzerinden deniz yolculuğunu gittikçe daha fazla tercih ettiği için buradaki ticaret azalmış ve görece müreffeh olan birçok yer gerilemişti.<ref name=":542">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=COA_MQAACAAJ&newbks=0&hl=tr|başlık=Tarih Kitabı|erişimtarihi=11 Ağustos 2023|tarih=2000|dil=Türkçe|sayfa=79|yayıncı=Alfa Basım Yayım Dağıtım|soyadı=|isbn=978-605-171-364-9|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230612063959/https://books.google.com/books?id=COA_MQAACAAJ&newbks=0&hl=tr|arşivtarihi=12 Haziran 2023|ölüurl=hayır}}</ref> [[Tahıl]] ve [[zeytinyağı]] gibi birkaç önemli ürünün yanı sıra [[yün]] ve [[Dericilik|deri]] ticareti, daha yerel ticaret faaliyetlerine bağımlı olan [[Mekke]] ve [[Medine]] (o dönemdeki bilinen adıyla "Yesrib") gibi birkaç şehir kalmıştı. [[Arap Yarımadası|Arabistan]]'ın [[çöl]]lük bölgeleri çok yoksuldu. [[Bedeviler|Bedevî]] kabileler [[Göçebelik|göçebe]] yaşam tarzını benimsemiş ve kıt kaynaklara sahip olabilmek için girişilen rekabet, topluma şekil vermişti; asıl olarak soy veya [[kabile]]ye bağlılık duyulmuştu.<ref name=":542"/>
MÖ birinci binyıldan itibaren [[Güney Arabistan]]'da [[baharat]] ticaretinden zenginleşen gelişmiş krallıklar var olmuştu. İlk zamanlarda ticaret yolları kuzeybatı kıyısından geçerken, [[7. yüzyıl]] itibariyle tüccarlar [[Kızıldeniz]] üzerinden deniz yolculuğunu gittikçe daha fazla tercih ettiği için buradaki ticaret azalmış ve görece müreffeh olan birçok yer gerilemişti.<ref name=":54">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=COA_MQAACAAJ&newbks=0&hl=tr|başlık=Tarih Kitabı|erişimtarihi=11 Ağustos 2023|tarih=2000|dil=Türkçe|sayfa=79|yayıncı=Alfa Basım Yayım Dağıtım|soyadı=|isbn=978-605-171-364-9}}</ref> [[Tahıl]] ve [[zeytinyağı]] gibi birkaç önemli ürünün yanı sıra [[yün]] ve [[Dericilik|deri]] ticareti, daha yerel ticaret faaliyetlerine bağımlı olan [[Mekke]] ve [[Medine]] (o dönemdeki bilinen adıyla "Yesrib") gibi birkaç şehir kalmıştı. [[Arap Yarımadası|Arabistan]]'ın [[Çöl|çöllük]] bölgeleri çok yoksuldu. [[Bedeviler|Bedevî]] kabileler [[Göçebelik|göçebe]] yaşam tarzını benimsemiş ve kıt kaynaklara sahip olabilmek için girişilen rekabet, topluma şekil vermişti; asıl olarak soy veya [[Kabile|kabileye]] bağlılık duyulmuştu.<ref name=":54" />
[[Dosya:Persia 600ad.jpg|küçükresim|upright=1.09|İslam'ın yükselişinden önce, MS 600'lerde [[Arap Yarımadası]], [[Bizans İmparatorluğu|Doğu Roma]] ve [[Sasani İmparatorluğu]].|240x240pik]]
[[Dosya:Persia 600ad.jpg|küçükresim|240x240px|İslam'ın yükselişinden önce, MS 600'lerde [[Arap Yarımadası]], [[Bizans İmparatorluğu|Doğu Roma]] ve [[Sasani İmparatorluğu]].]]


[[Bizans İmparatorluğu|Bizans]] ve [[Sasani İmparatorluğu|Sasani]] imparatorlukları, İslamiyet öncesinde [[Orta Doğu]]'yu kontrol eden iki büyük güçtü. Yüzyıllarca devam eden [[Pers-Roma savaşları|Pers – Roma Savaşları]] bölgeyi iyice zarara uğratmıştı. Bölgede [[Sasani İmparatorluğu|Perslerin]] [[Lahmîler]] ve Romalıların da [[Gassaniler|Gassânîler]] gibi [[vasal devlet]]çikleri bulunuyordu. [[Arap Yarımadası|Arabistan]] coğrafyası oldukça [[kurak]] ve [[volkanik]] olduğu için, [[vaha]] ve su kaynaklarının olduğu yerler haricinde burada [[tarım]] yapılması zordu. Genel görünümü, çöl içerisinde dağılmış nokta şeklindeki köyler ve şehirler gibiydi. [[Mekke]] ve [[Medine]] (Yesrib) bu şehirlerin en önemlilerindendi. Medine, gelişmekte olan büyük bir tarım yerleşim yeriyken, Mekke ise birçok aşiretle çevrilmiş önemli bir finans ve [[hac]] dolayısıyla bir ziyaret merkeziydi.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=ceUPAQAAIAAJ&newbks=0&printsec=frontcover&dq=isbn:0195772776&q=isbn:0195772776&hl=tr&redir_esc=y|başlık=Muhammad at Mecca|erişimtarihi=11 Ağustos 2023|tarih=1960|dil=İngilizce|sayfalar=1-2|yayıncı=Clarendon Press|ad=William Montgomery|soyadı=Watt|isbn=978-0-19-577277-7|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230811054723/https://books.google.com.tr/books?id=ceUPAQAAIAAJ&newbks=0&printsec=frontcover&dq=isbn:0195772776&q=isbn:0195772776&hl=tr&redir_esc=y|arşivtarihi=11 Ağustos 2023|ölüurl=hayır}}</ref> Muhammed'in yaşamının ilk yıllarında, ait olduğu [[Kureyş]] kabilesi [[Hicaz|Batı Arabistan]]'da baskın bir güç hâline geldi.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=GKRybwb17WMC&pg=PA286&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|başlık=The Oxford Handbook of Late Antiquity|erişimtarihi=21 Ekim 2022|arşivtarihi=21 Ekim 2022|arşivurl=https://web.archive.org/web/20221021142207/https://books.google.com.tr/books?id=GKRybwb17WMC&pg=PA286&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|tarih=2012|ölüurl=hayır|dil=İngilizce|sayfalar=286-287|yayıncı=OUP USA|ad=Scott Fitzgerald|soyadı=Johnson|isbn=978-0-19-533693-1|ad2=|soyadı2=}}</ref><ref name=":18">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=GKRybwb17WMC&pg=PA301&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|başlık=The Oxford Handbook of Late Antiquity|erişimtarihi=21 Ekim 2022|arşivtarihi=21 Ekim 2022|arşivurl=https://web.archive.org/web/20221021142205/https://books.google.com.tr/books?id=GKRybwb17WMC&pg=PA301&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|tarih=2012|ölüurl=hayır|dil=İngilizce|sayfalar=301|yayıncı=OUP USA|ad=Scott Fitzgerald|soyadı=Johnson|isbn=978-0-19-533693-1|ad2=|soyadı2=}}</ref> Kureyşliler, Batı Arabistan'daki birçok kabilenin üyelerini [[Kâbe]]'ye bağlayan ve bu Mekke mabedinin prestijini pekiştiren bir kült birliğini kurdular.<ref name=":18" />
[[Bizans İmparatorluğu|Bizans]] ve [[Sasani İmparatorluğu|Sasani]] imparatorlukları, İslamiyet öncesinde [[Orta Doğu]]'yu kontrol eden iki büyük güçtü. Yüzyıllarca devam eden [[Pers-Roma savaşları|Pers – Roma Savaşları]] bölgeyi iyice zarara uğratmıştı. Bölgede [[Sasani İmparatorluğu|Perslerin]] [[Lahmîler]] ve Romalıların da [[Gassaniler|Gassânîler]] gibi [[Vasal devlet|vasal devletçikleri]] bulunuyordu. [[Arap Yarımadası|Arabistan]] coğrafyası oldukça [[kurak]] ve [[volkanik]] olduğu için, [[vaha]] ve su kaynaklarının olduğu yerler haricinde burada [[tarım]] yapılması zordu. Genel görünümü, çöl içerisinde dağılmış nokta şeklindeki köyler ve şehirler gibiydi. [[Mekke]] ve [[Medine]] (Yesrib) bu şehirlerin en önemlilerindendi. Medine, gelişmekte olan büyük bir tarım yerleşim yeriyken, Mekke ise birçok aşiretle çevrilmiş önemli bir finans ve [[hac]] dolayısıyla bir ziyaret merkeziydi.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=ceUPAQAAIAAJ&newbks=0&printsec=frontcover&dq=isbn:0195772776&q=isbn:0195772776&hl=tr&redir_esc=y|başlık=Muhammad at Mecca|erişimtarihi=11 Ağustos 2023|tarih=1960|dil=İngilizce|sayfalar=1-2|yayıncı=Clarendon Press|ad=William Montgomery|soyadı=Watt|isbn=978-0-19-577277-7}}</ref> Muhammed'in yaşamının ilk yıllarında, ait olduğu [[Kureyş]] kabilesi [[Hicaz|Batı Arabistan]]'da baskın bir güç hâline geldi.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=GKRybwb17WMC&pg=PA286&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|başlık=The Oxford Handbook of Late Antiquity|erişimtarihi=21 Ekim 2022|arşivtarihi=21 Ekim 2022|arşivurl=https://web.archive.org/web/20221021142207/https://books.google.com.tr/books?id=GKRybwb17WMC&pg=PA286&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|tarih=2012|ölüurl=hayır|dil=İngilizce|sayfalar=286-287|yayıncı=OUP USA|ad=Scott Fitzgerald|soyadı=Johnson|isbn=978-0-19-533693-1|ad2=|soyadı2=}}</ref><ref name=":18">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=GKRybwb17WMC&pg=PA301&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|başlık=The Oxford Handbook of Late Antiquity|erişimtarihi=21 Ekim 2022|arşivtarihi=21 Ekim 2022|arşivurl=https://web.archive.org/web/20221021142205/https://books.google.com.tr/books?id=GKRybwb17WMC&pg=PA301&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|tarih=2012|ölüurl=hayır|dil=İngilizce|sayfalar=301|yayıncı=OUP USA|ad=Scott Fitzgerald|soyadı=Johnson|isbn=978-0-19-533693-1|ad2=|soyadı2=}}</ref> Kureyşliler, Batı Arabistan'daki birçok kabilenin üyelerini [[Kâbe]]'ye bağlayan ve bu Mekke mabedinin prestijini pekiştiren bir kült birliğini kurdular.<ref name=":18" />


===Câhiliye argümanı===
===Câhiliye argümanı===
{{Ana|Cahiliye Dönemi}}
{{Ana|Cahiliye Dönemi}}
İslamî literatürde, [[Araplar|Arap toplumunun]] İslam öncesi dönemine <nowiki>''Câhiliye Dönemi''</nowiki> adı verilmektedir.<ref name=":58">{{Web kaynağı|url=https://islamansiklopedisi.org.tr/cahiliye|başlık=CÂHİLİYE|erişimtarihi=11 Ağustos 2023|arşivtarihi=8 Ocak 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230108213530/https://islamansiklopedisi.org.tr/cahiliye|ölüurl=hayır|dil=Türkçe|çalışma=|yayıncı=TDV İslâm Ansiklopedisi|ad=Mustafa|soyadı=Fayda}}</ref> İslamî dönemde ortaya çıkmış olan terim, [[Kur'an]] ve [[hadis]]lerde Arapların [[İslam]]'dan önceki inanç, tutum ve davranışlarını, sosyal hayat görüşlerini, genel olarak ise kişilerin ve toplumların günah ve isyanlarını İslamî dönemden ayırt etmek veya benimsetmek için kullanılır.<ref name=":58" /> [[Fuhuş]], [[zina]], [[hırsızlık]], [[Putperestlik|putlara tapılması]], [[adaletsizlik]], [[şiddet]], kabileler arasındaki bitmez tükenmez [[Kan davası|kan davaları]], [[Yağma (hukuk)|yağmacılık]], [[Kölelik|köle]]liğin olağan görülmesi, özellikle [[kadın]]ın köleleştirilmesi ve bir mal gibi alınıp satılması, bu dönemin özelliklerinden olarak görülür. Kadının böylesine aşağılanması, kız çocuklarının o toplumdaki kişiler tarafından bir ayıp olarak kabul edilmesine neden olmuştur.<ref name=":55">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=1uXgoAEACAAJ&newbks=0&hl=tr|başlık=İslam Tarihi: Başlangıcından Emevîlerin Sonuna Kadar|erişimtarihi=11 Ağustos 2023|arşivtarihi=11 Ağustos 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230811054541/https://books.google.com/books?id=1uXgoAEACAAJ&newbks=0&hl=tr|tarih=2011|ölüurl=hayır|dil=Türkçe|sayfa=54|yayıncı=Nobel Akademik Yayıncılık|ad=Ali|soyadı=Aktan|isbn=978-605-133-101-0}}</ref>
[[İslam|İslamî]] literatürde, [[Araplar|Arap toplumunun]] İslam öncesi dönemine <nowiki>''Câhiliye Dönemi''</nowiki> adı verilmektedir.<ref name=":58">{{Web kaynağı | url = https://islamansiklopedisi.org.tr/cahiliye | başlık = CÂHİLİYE | erişimtarihi = 11 Ağustos 2023 | dil = Türkçe | çalışma = TDV İslâm Ansiklopedisi | ad = Mustafa | soyadı = Fayda | arşivurl = https://web.archive.org/web/20201126233344/https://islamansiklopedisi.org.tr/cahiliye | arşivtarihi = 26 Kasım 2020}}</ref> İslamî dönemde ortaya çıkmış olan terim, [[Kur'an]] ve [[hadis]]lerde Arapların [[İslam]]'dan önceki inanç, tutum ve davranışlarını, sosyal hayat görüşlerini, genel olarak ise kişilerin ve toplumların günah ve isyanlarını İslamî dönemden ayırt etmek veya benimsetmek için kullanılır.<ref name=":58" /> [[Fuhuş]], [[zina]], [[hırsızlık]], [[Putperestlik|putlara tapılması]], [[adaletsizlik]], [[şiddet]], kabileler arasındaki bitmez tükenmez [[Kan davası|kan davaları]], [[Yağma (hukuk)|yağmacılık]], [[Kölelik|köle]]liğin olağan görülmesi, özellikle [[Kadın|kadının]] köleleştirilmesi ve bir mal gibi alınıp satılması, bu dönemin özelliklerinden olarak görülür. Kadının böylesine aşağılanması, kız çocuklarının bir ayıp olarak kabul edilmesine neden olmuştur.<ref name=":55">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=1uXgoAEACAAJ&newbks=0&hl=tr|başlık=İslam Tarihi: Başlangıcından EmevÎlerin Sonuna Kadar|erişimtarihi=11 Ağustos 2023|tarih=2011|dil=Türkçe|sayfa=54|yayıncı=Nobel Akademik Yayıncılık|ad=Ali|soyadı=Aktan|isbn=978-605-133-101-0}}</ref>


İslam tarihçiliğine göre, Câhiliye Dönemi şiirlerindeki kadın algısı sosyal hayata yansımamıştı. Kadınlar alt tabaka insanı olarak görülmüştü. Üst sınırı olmayan [[Çok eşlilik|çok eşli evlilik]] yaygındı. [[Fuhuş]] bir meslek hâlini almıştı ve köle sahipleri de [[Kölelik|kölelerini]] bu işe zorlamaktaydı. Kadınlar, babalarının veya eşlerinin [[miras]]larından pay alma hakkına sahip değildi. Evlatlar isterlerse, babalarının ölümünün ardından [[üvey anne]]leriyle evlenebilirdi. [[Boşanma]] hakkı da erkeğe ait ve sınırsızdı. Soylular, kızları olduğunda bunu bir utanç kaynağı olarak görüp onları öldürebilmekteydi.<ref name=":55" /> İslam toplumunun belleğinde, bu dönemde kızların diri diri toprağa gömüldüğü yönündeki rivayetler de önemli yer tutar.<ref name=":56">{{Web kaynağı|url=https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/260611|başlık=Câhiliyye Araplarında Kız Çocuklarını Gömerek Öldürme Âdeti|erişimtarihi=31 Ekim 2023|tarih=2004|yayıncı=dergipark.org.tr|ad=Adnan|soyadı=Demircan|arşivurl=https://web.archive.org/web/20201003145635/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/260611|arşivtarihi=3 Ekim 2020|ölüurl=hayır}}</ref> Nitekim [[Kur'an]]'ın [[Tekvir Suresi]]'nin 8. ve 9. ayetinde diri diri gömülen kız çocuklarına atıfta bulunulmakta ve bu durum eleştirilmektedir.<ref group="not">Diri diri gömülen kıza hangi suçundan dolayı öldürüldüğü sorulduğunda... ([[Tekvir Suresi|Tekvir]]: 8–9)</ref> Kız çocuklarını gömme âdeti pek yaygın değildi; ancak zaman zaman yapılıyordu ve bazı [[Kabilecilik|kabileler]] arasında bu olay yaygınken, bazılarında çok nadirdi. Ayrıca çölde ve köylerde, şehirlere oranla daha yaygındı. Bununla birlikte, bu âdetin Muhammed'in kabilesi olan [[Kureyş]]liler arasında mevcut olmakla birlikte yaygın olmadığı söylenebilir.<ref name=":56" /> [[Kurban]] sunma veya diğer nedenlerle yapılan çocuk katliamları konusunda [[Araplar]]ın diğer milletlerden çok da farklı olmadıkları, ifade edilen bir diğer noktadır.<ref>{{Web kaynağı|url=http://cuid.cumhuriyet.edu.tr/tr/pub/issue/43612/535105|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=28 Mayıs 2022|arşivtarihi=3 Mart 2022|arşivurl=https://web.archive.org/web/20220303124500/http://cuid.cumhuriyet.edu.tr/tr/pub/issue/43612/535105|ölüurl=hayır}}</ref>
İslam tarihçiliğine göre, Câhiliye Dönemi şiirlerindeki kadın algısı sosyal hayata yansımamıştı. Kadınlar alt tabaka insanı olarak görülmüştü. Üst sınırı olmayan [[Çok eşlilik|çok eşli evlilik]] yaygındı. [[Fuhuş]] bir meslek hâlini almıştı ve köle sahipleri de [[Kölelik|kölelerini]] bu işe zorlamaktaydı. Kadınlar, babalarının veya eşlerinin [[Miras|miraslarından]] pay alma hakkına sahip değildi. Evlatlar isterlerse, babalarının ölümünün ardından [[Üvey anne|üvey anneleriyle]] evlenebilirdi. [[Boşanma]] hakkı da erkeğe ait ve sınırsızdı. Soylular, kızları olduğunda bunu bir utanç kaynağı olarak görüp onları öldürebilmekteydi.<ref name=":55" /> İslam toplumunun belleğinde, bu dönemde kızların diri diri toprağa gömüldüğü yönündeki rivayetler de önemli yer tutar.<ref name=":56">{{Web kaynağı | url = https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/260611 | başlık = Câhiliyye Araplarında Kız Çocuklarını Gömerek Öldürme Âdeti | erişimtarihi = 11 Ağustos 2023 | tarih = 2004 | sayfalar =21, 26, 28| çalışma = dergipark.org.tr | yayıncı = İstem | ad = Prof. Dr. Adnan | soyadı = Demircan | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200326041654/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/260611 | arşivtarihi = 26 Mart 2020}}</ref> Nitekim [[Kur'an]]'ın [[Tekvir Suresi]]'nin 8. ve 9. ayetinde diri diri gömülen kız çocuklarına atıfta bulunulmakta ve bu durum eleştirilmektedir.<ref group="not">Diri diri gömülen kıza hangi suçundan dolayı öldürüldüğü sorulduğunda... ([[Tekvir Suresi|Tekvir]]: 8–9)</ref> Kız çocuklarını gömme âdeti pek yaygın değildi, ancak zaman zaman yapılıyordu ve bazı [[Kabilecilik|kabileler]] arasında bu olay yaygınken, bazılarında çok nadirdi. Ayrıca çölde ve köylerde, şehirlere oranla daha yaygındı. Bununla birlikte, bu âdetin Muhammed'in kabilesi olan [[Kureyş|Kureyşliler]] arasında mevcut olmakla birlikte yaygın olmadığı söylenebilir.<ref name=":56" /> [[Kurban]] sunma veya diğer nedenlerle yapılan çocuk katliamları konusunda [[Araplar|Arapların]] diğer milletlerden çok da farklı olmadıkları, ifade edilen bir diğer noktadır.<ref>{{Web kaynağı | url = https://web.archive.org/web/20220303124500/http://cuid.cumhuriyet.edu.tr/tr/pub/issue/43612/535105 | başlık = Câhiliye Arap Toplumunda Kız Çocuklarının Katli Meselesi: İslam Tarihi Perspektifinden Değerlendirme | erişimtarihi = 11 Ağustos 2023 | tarih = 15 Haziran 2019 | çalışma = web.archive.org | yayıncı = Cumhuriyet İlahiyat Dergisi | ad = Ahmet | soyadı = Acarlıoğlu | arşivengelli = evet}}</ref>


=== Tapınmalar ve dinî gruplar ===
=== Tapınmalar ve dinî gruplar ===
{{Ana|Paganizm|Putperestlik|Arap mitolojisi}}
{{Ana|Paganizm|Putperestlik|Arap mitolojisi}}
[[Dosya:Relief of the Arabian goddess Al-Lat, Manat and al-Uzza from Hatra. Iraq Museum.jpg|küçükresim|İki yanında [[El-Manât]] ve [[El-Uzzâ]]'nın bulunduğunun tahmin edildiği, Arap tanrıçası [[El-Lât]]'ın [[Hatra]]'daki bir kabartması, [[Irak Ulusal Müzesi|Irak Müzesi]]'nde sergilenmektedir.|334x334pik]]
[[Dosya:Relief of the Arabian goddess Al-Lat, Manat and al-Uzza from Hatra. Iraq Museum.jpg|küçükresim|334x334px|İki yanında [[El-Manât]] ve [[El-Uzzâ]]'nın bulunduğunun tahmin edildiği, Arap tanrıçası [[El-Lât]]'ın [[Hatra]]'daki bir kabartması, [[Irak Ulusal Müzesi|Irak Müzesi]]'nde sergilenmektedir.]]
İslam öncesi Arabistan'da her bir aşiret, kendi tanrı ve tanrıçalarını koruyucu olarak görür, bu [[tanrı]] ve [[tanrıça]]ların ruhları kutsal ağaçlar, taşlar, su kaynakları ve kuyularla ilişkilendirilirdi. [[Arap mitolojisi]]nde ve kültüründe [[put]]lar, sembolize ettikleri tanrı veya tanrıçalar nedeniyle kutsal sayılmaktaydılar ve en önemli tapınım aracıydılar.<ref name=":572">{{Web kaynağı|url=https://islamansiklopedisi.org.tr/put|başlık=PUT|erişimtarihi=11 Ağustos 2023|arşivtarihi=26 Kasım 2020|arşivurl=https://web.archive.org/web/20201126090428/https://islamansiklopedisi.org.tr/put|dil=Türkçe|çalışma=|yayıncı=TDV İslâm Ansiklopedisi|ad=Ahmet|soyadı=Güç}}</ref> [[İslam öncesi Arabistan|İslam öncesi Arap Yarımadası]]'nda çok sayıda kutsal mekân ve buralarda inşa edilen kübik ilâh evlerinin ([[Kâbe]]) bulunduğu, bu kutsal kabul edilen mekânlar ve ilâh evlerinin Araplarca [[haram aylar]] boyunca ziyaret edilerek bu [[Tapınak|mabetlerde]] değişik tapınmaların ve [[ayin]]lerin gerçekleştirildiği bilinmektedir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.researchgate.net/publication/317604040_Cahiliye_Arap_Hac_Rituellerinin_Kur%27an%27daki_Menasikle_Diyalektik_Iliskisi/fulltext/594d6cbe0f7e9be7b2d65e25/Cahiliye-Arap-Hac-Ritueellerinin-Kurandaki-Menasikle-Diyalektik-Iliskisi.pdf|başlık=Câhiliye Arap Hac Ritüellerinin Kur’an’daki Menâsikle Diyalektik İlişkisi|erişimtarihi=28 Mayıs 2022|arşivtarihi=18 Temmuz 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210718212113/https://www.researchgate.net/publication/317604040_Cahiliye_Arap_Hac_Rituellerinin_Kur%27an%27daki_Menasikle_Diyalektik_Iliskisi/fulltext/594d6cbe0f7e9be7b2d65e25/Cahiliye-Arap-Hac-Ritueellerinin-Kurandaki-Menasikle-Diyalektik-Iliskisi.pdf|tarih=2017|ölüurl=hayır|yayıncı=Cumhuriyet İlahiyat Dergisi|ad=Emrah|soyadı=Dindi}}</ref>
İslam öncesi Arabistan'da her bir aşiret, kendi tanrı ve tanrıçalarını koruyucu olarak görür, bu [[tanrı]] ve [[Tanrıça|tanrıçaların]] ruhları kutsal ağaçlar, taşlar, su kaynakları ve kuyularla ilişkilendirilirdi. [[Arap mitolojisi]]nde ve kültüründe [[put]]lar, sembolize ettikleri tanrı veya tanrıçalar nedeniyle kutsal sayılmaktaydılar ve en önemli tapınım aracıydılar.<ref name=":57">{{Web kaynağı | url = https://islamansiklopedisi.org.tr/put | başlık = PUT | erişimtarihi = 11 Ağustos 2023 | dil = Türkçe | çalışma = TDV İslâm Ansiklopedisi | ad = Ahmet | soyadı = Güç | arşivurl = https://web.archive.org/web/20201126090428/https://islamansiklopedisi.org.tr/put | arşivtarihi = 26 Kasım 2020}}</ref> [[İslam öncesi Arabistan|İslam öncesi Arap Yarımadası]]'nda çok sayıda kutsal mekân ve buralarda inşa edilen kübik ilâh evlerinin ([[Kâbe]]) bulunduğu, kutsal kabul edilen mekânlar ve ilâh evlerinin Araplarca [[haram aylar]] boyunca ziyaret edilerek bu [[Tapınak|mabetlerde]] değişik tapınmaların ve [[Ayin|ayinlerin]] gerçekleştirildiği bilinmektedir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.researchgate.net/publication/317604040_Cahiliye_Arap_Hac_Rituellerinin_Kur%27an%27daki_Menasikle_Diyalektik_Iliskisi/fulltext/594d6cbe0f7e9be7b2d65e25/Cahiliye-Arap-Hac-Ritueellerinin-Kurandaki-Menasikle-Diyalektik-Iliskisi.pdf|başlık=Câhiliye Arap Hac Ritüellerinin Kur’an’daki Menâsikle Diyalektik İlişkisi|erişimtarihi=28 Mayıs 2022|arşivtarihi=18 Temmuz 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210718212113/https://www.researchgate.net/publication/317604040_Cahiliye_Arap_Hac_Rituellerinin_Kur%27an%27daki_Menasikle_Diyalektik_Iliskisi/fulltext/594d6cbe0f7e9be7b2d65e25/Cahiliye-Arap-Hac-Ritueellerinin-Kurandaki-Menasikle-Diyalektik-Iliskisi.pdf|tarih=2017|ölüurl=hayır|yayıncı=Cumhuriyet İlahiyat Dergisi|ad=Emrah|soyadı=Dindi}}</ref>


[[Mekke]]'deki [[Kâbe]], aşiretlerin koruyucu tanrılarının 360 tane put heykeline ev sahipliği yapıyordu.<ref name=":572" /> Kâbe'de yer alan [[El-Manât]], [[El-Lât]] ve [[El-Uzzâ]] ismindeki üç tanrıçanın, baş tanrı [[Allah|Al-İlah]]'ın kızları olduğuna inanılıyordu. Bu dönemdeki Arapların büyük bir kısmı [[paganizm]] inanışına mensuptu.<ref name=":592">{{Web kaynağı|url=https://acikders.ankara.edu.tr/course/view.php?id=3082|başlık=Cahiliye Çağı İnançları|erişimtarihi=11 Ağustos 2023|arşivtarihi=25 Ekim 2020|arşivurl=https://web.archive.org/web/20201025145806/https://acikders.ankara.edu.tr/course/view.php?id=3082|çalışma=|yayıncı=acikders.ankara.edu.tr|ad=Bedrettin|soyadı=Aytaç}}</ref> Ayrıca Arap kabilelerinin bir kısmı [[Allah]]'a inanıyor, ama [[Kıyamet|kıyamet gününe]] ve [[ahiret]]e inanmıyorlardı.<ref name=":592" /> [[Putperestlik|Putperest]] olanların çoğu ise putları Tanrı kabul etmiyorlar, aksine Allah'a ulaşmak için birer aracı olarak görüyorlardı.<ref name=":592" /> Arap kabileler, savaşın yasak olduğu [[hac]] mevsiminde (haram aylarda), bir bayram havası içerisinde düzenlenen panayırlara ve festivallere katılırlar,<ref>{{Web kaynağı|url=https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/794361|başlık=Cahiliye Döneminde Arap Yarımadası Panayırları|erişimtarihi=12 Ağustos 2023|arşivengelli=evet|tarih=2013|çalışma=dergipark.org.tr|yayıncı=Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi|ad=Murat|soyadı=Sarıcık|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230812062241/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/794361|arşivtarihi=12 Ağustos 2023|ölüurl=hayır}}</ref> kendi putlarına [[dua]], [[secde]] ve tazimde bulunurlar, kendi putları adına [[Hayvan kurbanı|kurban keserler]] ve [[sadaka]] verirlerdi. Daha sonra her kabile [[Kâbe]]'yi tavaf ederdi. Bu tavaf genelde çıplak olarak gerçekleştirilirdi.<ref name=":60">{{Web kaynağı|url=http://www.kulturevreni.com/22-89.pdf|başlık=Put ve Putperestlik'in Mitolojik Boyutu|erişimtarihi=12 Ağustos 2023|arşivtarihi=10 Şubat 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210210092216/https://web.archive.org/web/20170216223942/http://www.kulturevreni.com/22-89.pdf|ölüurl=evet|çalışma=|yayıncı=Kültür Evreni|ile=web.archive.org|ad=Hayrettin|soyadı=İvgin}}</ref> Bu ziyaretlerde tanrılara çeşitli hediyeler sunarlar, güzel kokular sürünürler, hatta bu ziyaretlerin öncesinde [[oruç]] tutarlardı.<ref name=":60" /> Bu dönemde [[nazar]]dan korunmak için [[muska]] ve [[tılsım]]lara başvurmak da yaygındı.<ref name=":60" />
[[Mekke]]'deki [[Kâbe]], aşiretlerin koruyucu tanrılarının 360 tane put heykeline ev sahipliği yapıyordu.<ref name=":57" /> Kâbe'de yer alan [[El-Manât]], [[El-Lât]] ve [[El-Uzzâ]] ismindeki üç tanrıçanın, baş tanrı [[Allah|Al-İlah]]'ın kızları olduğuna inanılıyordu. Bu dönemdeki Arapların büyük bir kısmı [[paganizm]] inanışına mensuptu.<ref name=":59">{{Web kaynağı | url = https://acikders.ankara.edu.tr/course/view.php?id=3082 | başlık = Cahiliye Çağı İnançları | erişimtarihi = 11 Ağustos 2023 | çalışma = acikders.ankara.edu.tr | ad = Bedrettin | soyadı = Aytaç | arşivurl = https://web.archive.org/web/20201025145806/https://acikders.ankara.edu.tr/course/view.php?id=3082 | arşivtarihi = 25 Ekim 2020}}</ref> Ayrıca Arap kabilelerinin bir kısmı [[Allah]]'a inanıyor, ama [[Kıyamet|kıyamet gününe]] ve [[Ahiret|ahirete]] inanmıyorlardı.<ref name=":59" /> [[Putperestlik|Putperest]] olanların çoğu ise putları Tanrı kabul etmiyorlar, aksine Allah'a ulaşmak için birer aracı olarak görüyorlardı.<ref name=":59" /> Arap kabileler, savaşın yasak olduğu [[hac]] mevsiminde (haram aylarda), bir bayram havası içerisinde düzenlenen panayırlara ve festivallere katılırlar,<ref>{{Web kaynağı | url = https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/794361 | başlık = Cahiliye Döneminde Arap Yarımadası Panayırları | erişimtarihi = 12 Ağustos 2023 | tarih = 2013 | çalışma = dergipark.org.tr | yayıncı = Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi | ad = Murat | soyadı = Sarıcık | arşivengelli = evet}}</ref> kendi putlarına [[dua]], [[secde]] ve tazimde bulunurlar, kendi putları adına [[Hayvan kurbanı|kurban keserler]] ve [[sadaka]] verirlerdi. Daha sonra her kabile [[Kâbe]]'yi tavaf ederdi. Bu tavaf genelde çıplak olarak gerçekleştirilirdi.<ref name=":60">{{Web kaynağı | url = https://web.archive.org/web/20170216223942/http://www.kulturevreni.com/22-89.pdf | başlık = Put ve Putperestlik'in Mitolojik Boyutu | erişimtarihi = 12 Ağustos 2023 | çalışma = web.archive.org | yayıncı = Kültür Evreni | ad = Hayrettin | soyadı = İvgin | arşivurl = https://web.archive.org/web/20210210092216/https://web.archive.org/web/20170216223942/http://www.kulturevreni.com/22-89.pdf | arşivtarihi = 10 Şubat 2021}}</ref> Bu ziyaretlerde tanrılara çeşitli hediyeler sunarlar, güzel kokular sürünürler, hatta bu ziyaretlerin öncesinde [[oruç]] tutarlardı.<ref name=":60" /> Bu dönemde [[Nazar|nazardan]] korunmak için [[muska]] ve [[Tılsım|tılsımlara]] başvurmak da yaygındı.<ref name=":60" />


Bunlara karşılık; [[Hristiyan]]lar, [[Arap Yarımadası'ndaki Yahudi kabileler|Yahudiler]] ve [[Zerdüştçü|Mecûsîler]] dahil olmak üzere Arabistan'da [[Monoteizm|tek tanrı inancına]] sahip çeşitli topluluklar da vardı.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=9HUDXkJIE3EC&newbks=0&printsec=frontcover&dq=Oxford+University+Press+esposito&hl=tr|başlık=The Oxford History of Islam|erişimtarihi=12 Ağustos 2023|tarih=6 Nisan 2000|dil=İngilizce|yayıncı=Oxford University Press|ad=John L.|soyadı=Esposito|isbn=978-0-19-988041-6}}</ref> Güçlü [[Arap Yarımadası'ndaki Yahudi kabileler|Yahudi kabileler]] güneyde [[Yemen]]'e ve kuzeybatıda [[Medine]] gibi tarımsal [[vaha]] şehirlerine yerleşmişti. [[Hristiyan]]lar da Yemen ve [[Doğu Arabistan]]'da tutunmaya başlamışlardı. Tek tanrılı inançlar, [[Bedeviler|bedevî]] [[Araplar]]ın geleneksel [[Politeizm|çok tanrılı]] inancına darbe indirse de [[paganizm]] hâlen çok güçlüydü.<ref name=":542"/> Muhammed'in zamanında [[Arap Yarımadası|Arabistan]], tam anlamıyla dinî ve siyasi bir mayalanma hâlindeydi.<ref name=":542" />
Bunlara karşılık; [[Hristiyan|Hristiyanlar]], [[Arap Yarımadası'ndaki Yahudi kabileler|Yahudiler]] ve [[Zerdüştçü|Mecûsîler]] dahil olmak üzere Arabistan'da [[Monoteizm|tek tanrı inancına]] sahip çeşitli topluluklar da vardı.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=9HUDXkJIE3EC&newbks=0&printsec=frontcover&dq=Oxford+University+Press+esposito&hl=tr|başlık=The Oxford History of Islam|erişimtarihi=12 Ağustos 2023|tarih=6 Nisan 2000|dil=İngilizce|yayıncı=Oxford University Press|ad=John L.|soyadı=Esposito|isbn=978-0-19-988041-6}}</ref> Güçlü [[Arap Yarımadası'ndaki Yahudi kabileler|Yahudi kabileler]] güneyde [[Yemen]]'e ve kuzeybatıda [[Medine]] gibi tarımsal [[vaha]] şehirlerine yerleşmişti. [[Hristiyan|Hristiyanlar]] da Yemen ve [[Doğu Arabistan]]'da tutunmaya başlamışlardı. Tek tanrılı inançlar, [[Bedeviler|bedevî]] [[Araplar|Arapların]] geleneksel [[Politeizm|çok tanrılı]] inancına darbe indirse de [[paganizm]] hâlen çok güçlüydü.<ref name=":54" /> Muhammed'in zamanında [[Arap Yarımadası|Arabistan]], tam anlamıyla dinî ve siyasi bir mayalanma hâlindeydi.<ref name=":54" />


Yerli Araplardan olan [[Hanif#İslâmî kullanım|Hanîfler]], Arap Yarımadası'ndaki tek tanrılı topluluklardan birisiydi<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/?id=GZfL4GsU3JAC&pg=PA409&dq=Hanifs&cd=2#v=onepage&q=Hanifs&f=false|başlık=History of Philosophy, Vol. 1: From Thales to the Present Time|erişimtarihi=12 Ağustos 2023|sayfa=409|yayıncı=Charles Scribner's Sons|ad=Friedrich|soyadı=Ueberweg|isbn=978-1-4400-4322-2}}</ref> ve bazen yanlış bir şekilde Hristiyanlar ve Yahudiler arasında sınıflandırılıyorlardı.<ref>Rubin, Uri, "Ḥanīf", ''Encyclopaedia of the Qur'ān'', General Editor: Johanna Pink, University of Freiburg. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2023.</ref> İslamî öğretiye göre [[Hanif|Hanîfler]], İslam öncesi dönemde [[İbrahim]]'in tebliğ ettiği dine tâbi olanlara verilen isimdir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://islamansiklopedisi.org.tr/hanif|başlık=HANÎF|erişimtarihi=12 Ağustos 2023|arşivtarihi=23 Eylül 2019|arşivurl=https://web.archive.org/web/20190923125635/https://islamansiklopedisi.org.tr/hanif|dil=Türkçe|çalışma=|yayıncı=TDV İslâm Ansiklopedisi|ad=Şaban|soyadı=Kuzgun}}</ref> [[Kur'an]]'da "Hanîf" sözcüğü bazı ayetlerde geçmekte ve Hanîfliğin [[müşrik]]likten farklı ve onun karşıtı olduğu ve İbrahim'in inancı olduğu belirtilmektedir ([[Bakara Suresi|Bakara]]: 135). İslam inancına göre, Muhammed de bir Hanîf idi ve [[İbrahim]]'in oğlu [[İsmail]]'in soyundan gelmekteydi.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=zMuipwd5MTEC&newbks=0&printsec=frontcover&dq=isbn:3700303394&hl=tr|başlık=The Concept of Monotheism in Islam and Christianity|erişimtarihi=12 Ağustos 2023|tarih=1982|dil=İngilizce|sayfa=29|yayıncı=International Progress Organization|ad=Hans|soyadı=Köchler|isbn=978-3-7003-0339-8|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230812135432/https://books.google.com/books?id=zMuipwd5MTEC&newbks=0&printsec=frontcover&dq=isbn:3700303394&hl=tr|arşivtarihi=12 Ağustos 2023|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=http://archive.org/details/jewishreligionco0000jaco|başlık=The Jewish Religion: A Companion|erişimtarihi=12 Ağustos 2023|tarih=1995|sayfa=272|yayıncı=Oxford University Press|diğerleri=Internet Archive|ad=Louis|soyadı=Jacobs|isbn=978-0-19-826463-7}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=http://archive.org/details/islambasics0000turn|başlık=Islam: The Basics|erişimtarihi=12 Ağustos 2023|tarih=2006|sayfa=16|yayıncı=Routledge|diğerleri=Internet Archive|ad=Colin|soyadı=Turner|isbn=978-0-415-34105-9}}</ref>
Yerli Araplardan olan [[Hanif#İslâmî kullanım|Hanîf]]ler, Arap Yarımadası'ndaki tek tanrılı topluluklardan birisiydi<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/?id=GZfL4GsU3JAC&pg=PA409&dq=Hanifs&cd=2#v=onepage&q=Hanifs&f=false|başlık=History of Philosophy, Vol. 1: From Thales to the Present Time|erişimtarihi=12 Ağustos 2023|sayfa=409|yayıncı=Charles Scribner's Sons|ad=Friedrich|soyadı=Ueberweg|isbn=978-1-4400-4322-2}}</ref> ve bazen yanlış bir şekilde Hristiyanlar ve Yahudiler arasında sınıflandırılıyorlardı.<ref>Rubin, Uri, "Ḥanīf", ''Encyclopaedia of the Qur'ān'', General Editor: Johanna Pink, University of Freiburg. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2023.</ref> İslamî öğretiye göre [[Hanif|Hanîfler]], İslam öncesi dönemde [[İbrahim]]'in tebliğ ettiği dine tâbi olanlara verilen isimdir.<ref>{{Web kaynağı | url = https://islamansiklopedisi.org.tr/hanif | başlık = HANÎF | erişimtarihi = 12 Ağustos 2023 | dil = Türkçe | çalışma = TDV İslâm Ansiklopedisi | ad = Şaban | soyadı = Kuzgun | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190923125635/https://islamansiklopedisi.org.tr/hanif | arşivtarihi = 23 Eylül 2019}}</ref> [[Kur'an]]'da "Hanîf" sözcüğü bazı ayetlerde geçmekte ve Hanîfliğin [[Müşrik|müşriklikten]] farklı ve onun karşıtı olduğu ve İbrahim'in inancı olduğu belirtilmektedir ([[Bakara Suresi|Bakara]]: 135). İslam inancına göre, Muhammed de bir Hanîf idi ve [[İbrahim]]'in oğlu [[İsmail]]'in soyundan gelmekteydi.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=zMuipwd5MTEC&newbks=0&printsec=frontcover&dq=isbn:3700303394&hl=tr|başlık=The Concept of Monotheism in Islam and Christianity|erişimtarihi=12 Ağustos 2023|tarih=1982|dil=İngilizce|sayfa=29|yayıncı=International Progress Organization|ad=Hans|soyadı=Köchler|isbn=978-3-7003-0339-8}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=http://archive.org/details/jewishreligionco0000jaco|başlık=The Jewish Religion: A Companion|erişimtarihi=12 Ağustos 2023|tarih=1995|sayfa=272|yayıncı=Oxford University Press|diğerleri=Internet Archive|ad=Louis|soyadı=Jacobs|isbn=978-0-19-826463-7}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=http://archive.org/details/islambasics0000turn|başlık=Islam: The Basics|erişimtarihi=12 Ağustos 2023|tarih=2006|sayfa=16|yayıncı=Routledge|diğerleri=Internet Archive|ad=Colin|soyadı=Turner|isbn=978-0-415-34105-9}}</ref>


=== Peygamber beklentisi ===
=== Peygamber beklentisi ===
Klasik dinî anlatılarda, İslam öncesinde, kendilerine mistik özellikler de atfedilen [[Hanif|Hanîflik]] inancına sahip Arap şairlerinin, kendi nutuklarında yakın zamanda bir [[Peygamber|peygamberin]] geleceğini bildirdikleri söylenir. [[Kur'an]]'da [[kehanet]] ve benzeri uygulamalar hoş karşılanmadığı hâlde, İslam toplumunda bu tür konuşmalar önemsenen konuşmalardı.<ref>{{Web kaynağı|url=https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/455534|başlık=Cahiliyye Dönemi Şiir ve Nesrinde Nübüvvet|erişimtarihi=12 Ağustos 2023|arşivtarihi=14 Mart 2020|arşivurl=https://web.archive.org/web/20200314014737/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/455534|tarih=2018|çalışma=dergipark.org.tr|yayıncı=Şarkiyat İlmi Araştırmalar Dergisi|ad=Muhammed|soyadı=Çetkin}}</ref>
Klasik dinî anlatılarda, İslam öncesinde, kendilerine mistik özellikler de atfedilen [[Hanif|Hanîf]]lik inancına sahip Arap şairlerinin, kendi nutuklarında yakın zamanda bir [[peygamber]]in geleceğini bildirdikleri söylenir. [[Kur'an]]'da [[kehanet]] ve benzeri uygulamalar hoş karşılanmadığı hâlde, İslam toplumunda bu tür konuşmalar önemsenen konuşmalardı.<ref>{{Web kaynağı | url = https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/455534 | başlık = Cahiliyye Dönemi Şiir ve Nesrinde Nübüvvet | erişimtarihi = 12 Ağustos 2023 | tarih = 2018 | çalışma = dergipark.org.tr | yayıncı = Şarkiyat İlmi Araştırmalar Dergisi | ad = Muhammed | soyadı = Çetkin | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200314014737/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/455534 | arşivtarihi = 14 Mart 2020}}</ref>


Kur'an ifadesine göre Muhammed'in geleceği [[İsa]] tarafından müjdelenmiştir:
Kur'an ifadesine göre Muhammed'in geleceği [[İsa]] tarafından müjdelenmiştir:


{{Blockquote|text=Hani, [[Meryem]] oğlu [[İsa]], "Ey [[İsrailoğulları]]! Şüphesiz ben, Allah'ın size, benden önce gelen [[Tevrat]]'ı doğrulayıcı ve benden sonra gelecek '''Ahmed''' adında bir peygamberi müjdeleyici (olarak gönderdiği) peygamberiyim!" demişti.|title=[[Saff Suresi]]: 6<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.kuranvemeali.com/saf-suresi/6-ayeti-meali#:~:text=6:%20Meryem%20o%C4%9Flu%20%C4%B0sa%20da,Bu%20d%C3%BCped%C3%BCz%20b%C3%BCy%C3%BC!%E2%80%9D%20dediler.|başlık=Saff Suresi 6. ayeti ve meali|erişimtarihi=12 Ağustos 2023|arşivtarihi=27 Nisan 2019|arşivurl=https://web.archive.org/web/20190427220737/https://www.kuranvemeali.com/saf-suresi/6-ayeti-meali#:~:text=6:%20Meryem%20o%C4%9Flu%20%C4%B0sa%20da,Bu%20d%C3%BCped%C3%BCz%20b%C3%BCy%C3%BC!%E2%80%9D%20dediler.|çalışma=|yayıncı=kuranvemeali.com}}</ref>}}
{{Blockquote|text=Hani, [[Meryem]] oğlu [[İsa]], "Ey [[İsrailoğulları]]! Şüphesiz ben, Allah'ın size, benden önce gelen [[Tevrat]]'ı doğrulayıcı ve benden sonra gelecek '''Ahmed''' adında bir peygamberi müjdeleyici (olarak gönderdiği) peygamberiyim!" demişti.|title=[[Saff Suresi]]: 6<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.kuranvemeali.com/saf-suresi/6-ayeti-meali#:~:text=6:%20Meryem%20o%C4%9Flu%20%C4%B0sa%20da,Bu%20d%C3%BCped%C3%BCz%20b%C3%BCy%C3%BC!%E2%80%9D%20dediler. | başlık = Saff Suresi 6. ayeti ve meali {{!}} Kur'an ve Meali | erişimtarihi = 12 Ağustos 2023 | çalışma = www.kuranvemeali.com | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190427220737/https://www.kuranvemeali.com/saf-suresi/6-ayeti-meali#:~:text=6:%20Meryem%20o%C4%9Flu%20%C4%B0sa%20da,Bu%20d%C3%BCped%C3%BCz%20b%C3%BCy%C3%BC!%E2%80%9D%20dediler. | arşivtarihi = 27 Nisan 2019}}</ref>}}


Muhammed'e atfedilen bir [[Hadis|sözde]] de, ''"Benim ismim Kur'an'da Muhammed, [[İncil]]'de Ahmed, [[Tevrat]]'ta Ahyed'dir."'' ifadesi kullanılır.<ref name=":61">{{Kitap kaynağı|url=https://www.bkmkitap.com/el-envarul-muhammediyye-minel-mevahibul-ledunni|başlık=El-Envaru'l-Muhammediyye Mine'l-Mevahibü'l-Ledünni|erişimtarihi=10 Ağustos 2023|tarih=2018|dil=ar|sayfa=143|yayıncı=Fazilet Neşriyat|alıntı=[[Abdullah bin Abbas|İbn-i Abbas]]'tan rivayet olunmuştur.|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230810230541/https://www.bkmkitap.com/el-envarul-muhammediyye-minel-mevahibul-ledunni|arşivtarihi=10 Ağustos 2023|ölüurl=hayır}}</ref> Fakat bahsedilen bu isimler, günümüzdeki [[Kanonik]] [[İncil|İncillerde]] bulunmamaktadır. Buna karşılık bazı İslam bilginleri, [[Yuhanna İncili]]'nde geçen "[[Paraklit|Faraklit]]" sözcüğünün Muhammed'i işaret ettiğini savunurlar.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Mektûbat|erişimtarihi=12 Ağustos 2023|yazarlar=Said Nursî|tarih=2010|sayfa=165|yer=İstanbul|yayıncı=Envâr Neşriyât|alıntı=[[Said Nursî]], [[İncil]]'deki ilgili fıkralardan ikisinin Arapçalarını alıntılar. Bunlardan birisi, "قَالَ الْمَسِيحُ اِنِّى ذَاهِبٌ اِلَى اَبِى وَ اَبِيكُمْ لِيَبْعَثَ لَكُمُ الْفَارَقْلِيطَا", diğeri ise "اِنِّى اَطْلُبُ مِنْ رَبِّى فَارَقْلِيطًا يَكُونُ مَعَكُمْ اِلَى اْلاَبَدِ" idir.}}</ref> Faraklit'in [[Hristiyanlık|Hristiyan dünyasındaki]] karşılığı ise "[[Kutsal Ruh]]"tur.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=oO2eY2BC6xIC&pg=PA431&redir_esc=y|başlık=Historical Theology: An Introduction to Christian Doctrine|erişimtarihi=12 Ağustos 2023|tarih=19 Nisan 2011|dil=İngilizce|sayfa=431|yayıncı=Zondervan Academic|ad=Gregg|soyadı=Allison|isbn=978-0-310-41041-6|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230812095740/https://books.google.com.tr/books?id=oO2eY2BC6xIC&pg=PA431&redir_esc=y|arşivtarihi=12 Ağustos 2023|ölüurl=hayır}}</ref> Yuhanna İncili'nin 14. bölümünde geçen ifadelere göre [[İsa]], [[Paraklit|Faraklit]] ("Gerçeğin Ruhu") ile ilgili olarak şöyle demiştir:
Muhammed'e isnat edilen bir [[hadis|söz]]de de, ''"Benim ismim Kur'an'da Muhammed, [[İncil]]'de Ahmed, [[Tevrat]]'ta Ahyed'dir."'' ifadesi kullanılır.<ref name=":61" /> Fakat bahsedilen bu isimler, günümüzdeki [[Kanonik]] [[İncil]]lerde bulunmamaktadır. Buna karşılık bazı İslam bilginleri, [[Yuhanna İncili]]'nde geçen "[[Paraklit|Faraklit]]" sözcüğünün Muhammed'i işaret ettiğini savunurlar.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Mektûbat|erişimtarihi=12 Ağustos 2023|yazarlar=Said Nursî|tarih=2010|sayfa=165|yer=İstanbul|yayıncı=Envâr Neşriyât|alıntı=[[Said Nursî]], [[İncil]]'deki ilgili fıkralardan ikisinin Arapçalarını alıntılar. Bunlardan birisi, "قَالَ الْمَسِيحُ اِنِّى ذَاهِبٌ اِلَى اَبِى وَ اَبِيكُمْ لِيَبْعَثَ لَكُمُ الْفَارَقْلِيطَا", diğeri ise "اِنِّى اَطْلُبُ مِنْ رَبِّى فَارَقْلِيطًا يَكُونُ مَعَكُمْ اِلَى اْلاَبَدِ" idir.}}</ref> Faraklit'in [[Hristiyanlık|Hristiyan dünyasındaki]] karşılığı ise "[[Kutsal Ruh]]"tur.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=oO2eY2BC6xIC&pg=PA431&redir_esc=y|başlık=Historical Theology: An Introduction to Christian Doctrine|erişimtarihi=12 Ağustos 2023|tarih=19 Nisan 2011|dil=İngilizce|sayfa=431|yayıncı=Zondervan Academic|ad=Gregg|soyadı=Allison|isbn=978-0-310-41041-6}}</ref> Yuhanna İncili'nin 14. bölümünde geçen ifadelere göre [[İsa]], [[Paraklit|Faraklit]] ("Gerçeğin Ruhu") ile ilgili olarak şöyle demiştir:


{{Blockquote|text=Ben de Baba'dan dileyeceğim ve O, sonsuza dek sizinle birlikte olsun diye size başka bir Yardımcı, {{kalın|Gerçeğin Ruhu}}'nu verecek. Dünya O'nu kabul edemez. Çünkü O'nu ne görür, ne de tanır. Siz O'nu tanıyorsunuz. Çünkü O aranızda yaşıyor ve içinizde olacaktır.|title=[[Yuhanna İncili|Yuhanna]] 14:16–17<ref>{{Web kaynağı|url=https://incil.info/YC2009/arama/Yuhanna+14:15-17|başlık=İncil: Yuhanna 14:15-17|erişimtarihi=12 Ağustos 2023|arşivengelli=evet|çalışma=|yayıncı=incil.info|arşivurl=https://web.archive.org/web/20221023171403/https://incil.info/YC2009/arama/Yuhanna+14:15-17|arşivtarihi=23 Ekim 2022|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.newadvent.org/cathen/11469a.htm|başlık=CATHOLIC ENCYCLOPEDIA: Paraclete|erişimtarihi=12 Ağustos 2023|arşivtarihi=12 Ekim 1999|arşivurl=https://web.archive.org/web/19991012153143/https://www.newadvent.org/cathen/11469a.htm|çalışma=|yayıncı=newadvent.org}}</ref>}}
{{Blockquote|text=Ben de Baba'dan dileyeceğim ve O, sonsuza dek sizinle birlikte olsun diye size başka bir Yardımcı, {{kalın|Gerçeğin Ruhu}}'nu verecek. Dünya O'nu kabul edemez. Çünkü O'nu ne görür, ne de tanır. Siz O'nu tanıyorsunuz. Çünkü O aranızda yaşıyor ve içinizde olacaktır.|title=[[Yuhanna İncili|Yuhanna]] 14:16–17<ref>{{Web kaynağı | url = https://incil.info/YC2009/arama/Yuhanna+14:15-17 | başlık = İncil: Yuhanna 14:15-17 | erişimtarihi = 12 Ağustos 2023 | çalışma = incil.info | arşivengelli = evet}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://www.newadvent.org/cathen/11469a.htm | başlık = CATHOLIC ENCYCLOPEDIA: Paraclete | erişimtarihi = 12 Ağustos 2023 | çalışma = www.newadvent.org | arşivurl = https://web.archive.org/web/19991012153143/https://www.newadvent.org/cathen/11469a.htm | arşivtarihi = 12 Ekim 1999}}</ref>}}

[[17. yüzyıl|17. yüzyılda]] yaşayan ünlü [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı]] seyyahı [[Evliya Çelebi]],<ref name=":63">{{Web kaynağı|url=https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1016804|başlık=Kitâb-ı Mukaddes Metinlerinde Hz. Peygamber'in Müjdelenmesi Konusunda Bir İnceleme: Mu'cizât-ı Ahmediye Risalesi Perspektifinden (II)|erişimtarihi=12 Ağustos 2023|arşivtarihi=12 Ağustos 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230812102115/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1016804|tarih=2020|sayfa=48|yayıncı=Katre International Human Studies Journal|ad=Yunus Emre|soyadı=Gördük}}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=https://www.millifolklor.com/PdfViewer.aspx?Sayi=92&Sayfa=61 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=19 Ocak 2022 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20201113065902/https://www.millifolklor.com/PdfViewer.aspx?Sayi=92&Sayfa=61 |arşivtarihi=13 Kasım 2020 |ölüurl=hayır }}</ref> ''[[Seyahatnâme (Evliya Çelebi)|Seyahatnâme]]'' adlı eserinde, [[İslam]]'da [[Havari|İsa'nın havarilerinden]] biri olarak kabul edilen [[Petrus|Şem'un-u Safâ]]'nın<ref>{{Web kaynağı|url=https://sorularlarisale.com/semun-u-safa|başlık=ŞEM'UN-U SAFÂ|erişimtarihi=21 Ekim 2022|arşivtarihi=22 Eylül 2020|arşivurl=https://web.archive.org/web/20200922070300/https://sorularlarisale.com/semun-u-safa|tarih=13 Eylül 2007|dil=Türkçe|çalışma=|yayıncı=Sorularla Risale}}</ref> (Simun Petrus) [[Lübnan]]'ın güneyindeki [[Nakura]] şehri yakınlarındaki türbesinde bulduğu [[İncil]] nüshasını incelediğini, Muhammed'i müjdeleyen ifadenin o nüshada mevcut olduğunu iddia etmiştir.<ref name=":63" /><ref>[[Said Nursî]], ''Mektûbat'', s. 171, Envâr Neşriyât, İstanbul: 2010. Evliya Çelebi'nin eserinde Osmanlı alfabesiyle alıntıladığı o âyette geçen kelimeler; "ايتون Bir oğlan", "ازربيون İbrahim neslinden ola", "پروفتون Peygamber ola", "لوغسلين yalancı olmaya", "بنت onun", "افزولات doğum yeri Mekke ola", "كه كالوشير salihlikle gelmiş ola", "تونومنين onun mübarek adı", "مواميت Mevamit ola", "اسفدوس ona uyanlar", "تاكرديس bu dünyânın mâliki olalar", "بيست بيث ve o dünyânın mâliki olalar" Said Nursî, mevamit kelimesinin sırasıyla Muhammed ve Memed kelimelerinden tahrif edildiğini savunur.</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=41wxMwEACAAJ&newbks=0&hl=tr|başlık=Günümüz Türkçesiyle Evliya Çelebi Seyahatnâmesi|erişimtarihi=12 Ağustos 2023|yazarlar=[[Evliya Çelebi]]|tarih=2011|editörler=Seyit Ali Kahraman, Yücel Dağlı|dil=Türkçe|sayfalar=140-141|yer=İstanbul|yayıncı=Yapı Kredi Yayınları|seri=3|cilt=1. cilt|isbn=978-975-08-1859-2|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230812135434/https://books.google.com/books?id=41wxMwEACAAJ&newbks=0&hl=tr|arşivtarihi=12 Ağustos 2023|ölüurl=hayır}}</ref> Evliya Çelebi'nin, bizzat Şem'un-u Safâ tarafından yazıldığını naklettiği bu elyazması İncil bulunamamıştır.


[[17. yüzyıl|17. yüzyılda]] yaşayan ünlü [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı]] seyyahı [[Evliya Çelebi]],<ref name=":63">{{Web kaynağı | url = https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1016804 | başlık = Kitâb-ı Mukaddes Metinlerinde Hz. Peygamber'in Müjdelenmesi Konusunda Bir İnceleme: Mu'cizât-ı Ahmediye Risalesi Perspektifinden (II) | erişimtarihi = 12 Ağustos 2023 | tarih = 2020 | sayfa = 48 | yayıncı = Katre International Human Studies Journal | ad = Yunus Emre | soyadı = Gördük | arşivurl = https://web.archive.org/web/20230812102115/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1016804 | arşivtarihi = 12 Ağustos 2023}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://www.millifolklor.com/PdfViewer.aspx?Sayi=92&Sayfa=61 | başlık = Evliyâ Çelebi Seyahatnâmesinde Cadı, Obur, Büyücü Anlatıları ve Kurgudaki İşlevleri | erişimtarihi = 12 Ağustos 2023 | tarih = 2011 | yayıncı = Millî Folklor | ad = Başak | soyadı = Öztürk Bitik | arşivengelli = evet}}</ref> ''[[Seyahatnâme (Evliya Çelebi)|Seyahatnâme]]'' adlı eserinde, [[İslam]]'da [[Havari|İsa'nın havarileri]]nden biri olarak kabul edilen [[Petrus|Şem'un-u Safâ]]'nın<ref>{{Web kaynağı|url=https://sorularlarisale.com/semun-u-safa|başlık=ŞEM'UN-U SAFÂ|erişimtarihi=21 Ekim 2022|arşivtarihi=22 Eylül 2020|arşivurl=https://web.archive.org/web/20200922070300/https://sorularlarisale.com/semun-u-safa|tarih=13 Eylül 2007|dil=Türkçe|çalışma=Sorularla Risale}}</ref> (Simun Petrus) [[Lübnan]]'ın güneyindeki [[Nakura]] şehri yakınlarındaki türbesinde bulduğu [[İncil]] nüshasını incelediğini, Muhammed'i müjdeleyen ifadenin o nüshada mevcut olduğunu iddia etmiştir.<ref name=":63" /><ref>[[Said Nursî]], ''Mektûbat'', s. 171, Envâr Neşriyât, İstanbul: 2010. Evliya Çelebi'nin eserinde Osmanlı alfabesiyle alıntıladığı o âyette geçen kelimeler; "ايتون Bir oğlan", "ازربيون İbrahim neslinden ola", "پروفتون Peygamber ola", "لوغسلين yalancı olmaya", "بنت onun", "افزولات doğum yeri Mekke ola", "كه كالوشير salihlikle gelmiş ola", "تونومنين onun mübarek adı", "مواميت Mevamit ola", "اسفدوس ona uyanlar", "تاكرديس bu dünyânın mâliki olalar", "بيست بيث ve o dünyânın mâliki olalar" Said Nursî, mevamit kelimesinin sırasıyla Muhammed ve Memed kelimelerinden tahrif edildiğini savunur.</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=41wxMwEACAAJ&newbks=0&hl=tr|başlık=Günümüz Türkçesiyle Evliya Çelebi Seyahatnâmesi|erişimtarihi=12 Ağustos 2023|yazarlar=[[Evliya Çelebi]]|tarih=2011|editörler=Seyit Ali Kahraman, Yücel Dağlı|dil=Türkçe|sayfalar=140-141|yer=İstanbul|yayıncı=Yapı Kredi Yayınları|seri=3|cilt=1. cilt|isbn=978-975-08-1859-2}}</ref> Evliya Çelebi'nin, bizzat Şem'un-u Safâ tarafından yazıldığını naklettiği bu elyazması İncil bulunamamıştır.
==Mekke hayatı==
==Mekke hayatı==
{{Ana|Muhammed'in Mekke dönemi}}
{{Ana|Muhammed'in Mekke dönemi}}
===Genel bakış===
===Genel bakış===
[[Dosya:Miniatura Maometto.jpg|276x276px|küçükresim|[[Melek]] [[Cebrail|Cebrâil]]'in Muhammed'e [[vahiy]] getirdiğini gösteren bir [[minyatür]].]]Muhammed, bazı kaynaklara göre 570,<ref name="abraha" /><ref>{{Web kaynağı | url = https://www.britannica.com/biography/Muhammad | başlık = Muhammad – Prophet of Islam | erişimtarihi = 12 Ağustos 2023 | tarih = | dil = İngilizce | çalışma = www.britannica.com | arşivurl = https://web.archive.org/web/20150617013127/https://www.britannica.com/biography/Muhammad | arşivtarihi = 17 Haziran 2015}}</ref> bazı kaynaklara göre ise 571<ref name="PeygHayat">{{kitap kaynağı |soyadı=Yücel |ad=İrfan |başlık=Peygamberimizin Hayatı |yayıncı=Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları |tarih=2012 |basım=21. |url=http://www2.diyanet.gov.tr/DiniYay%C4%B1nlarGenelMudurlugu/WebKutuphanesi/Halkkitaplar%C4%B1/peygam_hayati.pdf |erişimtarihi=28 Aralık 2015 |sayfalar=7-38|isbn=9789751901880 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20150320111503/http://www2.diyanet.gov.tr/DiniYay%C4%B1nlarGenelMudurlugu/WebKutuphanesi/Halkkitaplar%C4%B1/peygam_hayati.pdf |arşivtarihi=20 Mart 2015 |ölüurl=evet }}</ref> yılında [[Arap Yarımadası|Arabistan]]'ın [[Mekke]] şehrinde dünyaya geldi.<ref name="abraha" /><ref name=":71">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=VycOAQAAMAAJ&newbks=0&hl=tr|başlık=Encyclopedia of World History|erişimtarihi=13 Ağustos 2023|tarih=1998|dil=İngilizce|sayfa=452|yayıncı=Oxford University Press|ad=|soyadı=|isbn=978-0-19-860223-1}}</ref> Doğumundan önce babasını, 6 yaşında ise annesini kaybeden Muhammed, amcası [[Ebu Talib bin Abdülmuttalib|Ebû Talib]] tarafından büyütülüp gözetildi. Çocukluğunda [[çoban]]lık yaptı, daha sonra ise [[tüccar]] olarak çalıştı. İlk kez 25 yaşındayken, 40 yaşındaki zengin bir dul olan, Mekke'nin ünlü ve soylu şahsiyetlerinden [[Hatice bint Hüveylid|Hatice]] ile evlendi.<ref name=":72">{{Dergi kaynağı|url=https://archive.org/details/sim_biblical-world_1895-03_5_3/page/181|başlık=An Introduction to the Quran|erişimtarihi=12 Ağustos 2023|tarih=|sayı=3|sayfalar=182|dergi=The Biblical World|yayıncı=The University of Chicago Press|yıl=1895|cilt=5|soyadı1=Weil|ad1=Gustav|yazarbağı1=|soyadı2=Sanders|ad2=Frank K.|soyadı3=Dunning|ad3=Harry W.|jstor=3135387|doi=10.1086/471621}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://web.archive.org/web/20190525161237/https://www.encyclopedia.com/religion/encyclopedias-almanacs-transcripts-and-maps/muhammaddeg | başlık = Muhammad {{!}} Encyclopedia.com | erişimtarihi = 12 Ağustos 2023 | tarih = 25 Mayıs 2019 | çalışma = web.archive.org | arşivengelli = evet}}</ref>
[[Dosya:Miniatura_Maometto.jpg|küçükresim|276x276pik|[[Melek]] [[Cebrail|Cebrâil]]'in Muhammed'e [[vahiy]] getirdiğini gösteren bir [[minyatür]].]]
Muhammed, bazı kaynaklara göre 570,<ref name="abraha2">Bakınız:


Muhammed'in bazı geceler, [[Nur Dağı]]'ndaki [[Hira Mağarası]]'nda düzenli aralıklarla inzivaya çekilip dua etme alışkanlığı vardı. Bu alışkanlık 35 yaşından sonra yaygınlaştı. 40 yaşında oradayken,<ref name="abraha" /> [[İslam|İslamî]] inanışa göre [[Kur'an]]'da yer alacak ilk [[Ayet|ayetler]] Muhammed'e indirildi<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.islamveihsan.com/peygamberimize-gelen-ilk-vahiy.html | başlık = Peygamberimize Gelen İlk Vahiy | erişimtarihi = 12 Ağustos 2023 | dil = Türkçe | çalışma = İslam ve İhsan | arşivurl = https://web.archive.org/web/20150403090142/https://www.islamveihsan.com/peygamberimize-gelen-ilk-vahiy.html | arşivtarihi = 3 Nisan 2015}}</ref> ve Muhammed, bunların kendisine görünen [[Cebrail|Cebrâil]] meleği aracılığıyla indirildiğini söyledi. İlk başta yalnızca yakınlarını uyaran Muhammed, üç yıl sonra insanları topluca [[Dâvah|İslam'a davet]] etmeye başladı.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=https://dergipark.org.tr/tr/pub/samer/issue/58575/811314|başlık=Kur'an ve Siyer İlişkisi Bağlamında Hz. Peygamber'in Dâvete Başlaması ve Gizli Dâvet Döneminin Mahiyeti|erişimtarihi=12 Ağustos 2023|tarih=2021|sayı=3|dil=Türkçe|sayfalar=20-42|çalışma=Akademik Siyer Dergisi|ad=Mustafa|soyadı=Hocaoğlu|issn=2687-5810|doi=10.47169/samer.811314|ad2=Öznur|soyadı2=Hocaoğlu}}</ref> [[Tevhit|Allah'ın bir olduğunu]], Allah tarafından kabul görmenin tek yolunun Allah'a teslim olmak olduğunu öğretti.<ref>{{Kitap kaynağı|url=http://archive.org/details/islamguideforjew00fepe|başlık=Islam, A Guide for Jews and Christians|erişimtarihi=12 Ağustos 2023|tarih=2003|sayfa=9|yayıncı=Princeton University Press|diğerleri=Internet Archive|ad=Francis E.|soyadı=Peters|isbn=978-0-691-11553-5}}</ref> Kendisinin Allah'ın peygamberi ve [[Resul (İslam)|resulü]] olduğunu, önceki diğer [[İslam peygamberleri|peygamberler]] ile aynı kandan geldiğini anlattı.<ref name="EspositoI">Esposito, John L. (1998), s. 12; (1999) s. 25; (2002) ss. 4–5</ref><ref name="EoI-Muhammad" />
* {{Kitap kaynağı|url=https://archive.org/details/elementsofjewish00burnuoft|başlık=Elements of the Jewish and Muhammadan Calendars: With Rules and Tables and Explanatory Notes on the Julian and Gregorian Calendars|erişimtarihi=10 Ağustos 2023|sayfa=465|yayıncı=G. Bell|yıl=1901|soyadı=Sherrard Beaumont Burnaby}}
* {{Dergi kaynağı|url=http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&aid=3863868&fulltextType=RA&fileId=S0041977X00049016|başlık=Abraha and Muhammad: Some Observations Apropos of Chronology and Literary Topoi in the Early Arabic Historical Tradition 1|erişimtarihi=18 Nisan 2013|arşivtarihi=21 Ocak 2012|arşivurl=https://web.archive.org/web/20120121152608/http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&aid=3863868&fulltextType=RA&fileId=S0041977X00049016|tarih=|ölüurl=hayır|sayı=2|sayfalar=225-40|dergi=Bulletin of the School of Oriental and African Studies|yıl=1987|cilt=50|ad1=Lawrence I.|soyadı1=Conrad|doi=10.1017/S0041977X00049016}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.britannica.com/biography/Muhammad|başlık=Muhammad – Prophet of Islam|erişimtarihi=12 Ağustos 2023|arşivtarihi=17 Haziran 2015|arşivurl=https://web.archive.org/web/20150617013127/https://www.britannica.com/biography/Muhammad|tarih=|dil=İngilizce|çalışma=|yayıncı=Encyclopedia Britannica}}</ref> bazı kaynaklara göre ise 571<ref name="PeygHayat2">{{kitap kaynağı|url=http://www2.diyanet.gov.tr/DiniYay%C4%B1nlarGenelMudurlugu/WebKutuphanesi/Halkkitaplar%C4%B1/peygam_hayati.pdf|başlık=Peygamberimizin Hayatı|erişimtarihi=28 Aralık 2015|arşivtarihi=20 Mart 2015|arşivurl=https://web.archive.org/web/20150320111503/http://www2.diyanet.gov.tr/DiniYay%C4%B1nlarGenelMudurlugu/WebKutuphanesi/Halkkitaplar%C4%B1/peygam_hayati.pdf|tarih=2012|ölüurl=evet|basım=21.|sayfalar=7-38|yayıncı=Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları|ad=İrfan|soyadı=Yücel|isbn=9789751901880}}</ref> yılında [[Arap Yarımadası|Arabistan]]'ın [[Mekke]] şehrinde dünyaya geldi.<ref name="abraha2" /><ref name=":71">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=VycOAQAAMAAJ&newbks=0&hl=tr|başlık=Encyclopedia of World History|erişimtarihi=13 Ağustos 2023|tarih=1998|dil=İngilizce|sayfa=452|yayıncı=Oxford University Press|ad=|soyadı=|isbn=978-0-19-860223-1|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230813061746/https://books.google.com/books?id=VycOAQAAMAAJ&newbks=0&hl=tr|arşivtarihi=13 Ağustos 2023|ölüurl=hayır}}</ref> Doğumundan önce babasını, 6 yaşında ise annesini kaybeden Muhammed, amcası [[Ebu Talib bin Abdülmuttalib|Ebû Talib]] tarafından büyütülüp gözetildi. Çocukluğunda [[Çoban|çobanlık]] yaptı, daha sonra ise [[tüccar]] olarak çalıştı. İlk kez 25 yaşındayken, 40 yaşındaki zengin bir dul olan, Mekke'nin ünlü ve soylu şahsiyetlerinden [[Hatice bint Hüveylid|Hatice]] ile evlendi.<ref name=":72">{{Dergi kaynağı|url=https://archive.org/details/sim_biblical-world_1895-03_5_3/page/181|başlık=An Introduction to the Quran|erişimtarihi=12 Ağustos 2023|tarih=|sayı=3|sayfalar=182|dergi=The Biblical World|yayıncı=The University of Chicago Press|yıl=1895|cilt=5|ad1=Gustav|soyadı1=Weil|ad2=Frank K.|ad3=Harry W.|soyadı2=Sanders|soyadı3=Dunning|yazarbağı1=|jstor=3135387|doi=10.1086/471621}}</ref>


İlk başta kendisine az sayıda [[sahabe|takipçi]] bulan Muhammed, Mekke'de bazı aşiretlerin, hatta bazı akrabalarının düşmanlığıyla karşılaştı. Bu dönemde taraftarlarının şiddet içeren ağır muameleler görmesi sebebiyle, bazı takipçilerini 615 yılında [[Aksum|Habeşistan]]'daki [[Aksum Krallığı]]'na gönderdi. 622 yılına gelindiğinde de, kendisine inananlarla birlikte topluca [[Medine]]'ye göç etti.
Muhammed'in bazı geceler, [[Nur Dağı]]'ndaki [[Hira Mağarası]]'nda düzenli aralıklarla inzivaya çekilip dua etme alışkanlığı vardı. Bu alışkanlık 35 yaşından sonra yaygınlaştı. 40 yaşında oradayken,<ref name="abraha2" /> [[İslam|İslamî]] inanışa göre [[Kur'an]]'da yer alacak ilk [[Ayet|ayetler]] Muhammed'e indirildi<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.islamveihsan.com/peygamberimize-gelen-ilk-vahiy.html|başlık=Peygamberimize Gelen İlk Vahiy|erişimtarihi=12 Ağustos 2023|arşivtarihi=3 Nisan 2015|arşivurl=https://web.archive.org/web/20150403090142/https://www.islamveihsan.com/peygamberimize-gelen-ilk-vahiy.html|tarih=15 Mayıs 2018|dil=Türkçe|çalışma=|yayıncı=İslam ve İhsan}}</ref> ve Muhammed, bunların kendisine görünen [[Cebrail|Cebrâil]] meleği aracılığıyla indirildiğini söyledi. İlk başta yalnızca yakınlarını uyaran Muhammed, üç yıl sonra insanları topluca [[Dâvah|İslam'a davet]] etmeye başladı.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=https://dergipark.org.tr/tr/pub/samer/issue/58575/811314|başlık=Kur'an ve Siyer İlişkisi Bağlamında Hz. Peygamber'in Dâvete Başlaması ve Gizli Dâvet Döneminin Mahiyeti|erişimtarihi=12 Ağustos 2023|tarih=2021|sayı=3|dil=Türkçe|sayfalar=20-42|çalışma=Akademik Siyer Dergisi|ad=Mustafa|soyadı=Hocaoğlu|issn=2687-5810|doi=10.47169/samer.811314|ad2=Öznur|soyadı2=Hocaoğlu|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230812135432/https://dergipark.org.tr/tr/pub/samer/issue/58575/811314|arşivtarihi=12 Ağustos 2023|ölüurl=hayır}}</ref> [[Tevhit|Allah'ın bir olduğunu]], Allah tarafından kabul görmenin tek yolunun Allah'a teslim olmak olduğunu öğretti.<ref>{{Kitap kaynağı|url=http://archive.org/details/islamguideforjew00fepe|başlık=Islam, A Guide for Jews and Christians|erişimtarihi=12 Ağustos 2023|tarih=2003|sayfa=9|yayıncı=Princeton University Press|diğerleri=Internet Archive|ad=Francis E.|soyadı=Peters|isbn=978-0-691-11553-5}}</ref> Kendisinin Allah'ın peygamberi ve [[Resul (İslam)|resulü]] olduğunu, önceki diğer [[İslam peygamberleri|peygamberler]] ile aynı kandan geldiğini anlattı.<ref name="EspositoI2">Esposito, John L. (1998), s. 12; (1999) s. 25; (2002) ss. 4–5</ref><ref name="EoI-Muhammad2">{{Ansiklopedi kaynağı|başlık=Muḥammad|basım=2.|ansiklopedi=Encyclopaedia of Islam|sayfalar=360-376|yayıncı=Brill Academic Publishers|yıl=1993|cilt=7|isbn=90-04-09419-9|ad1=F.|ad2=A. T.|soyadı1=Buhl|soyadı2=Welch}}</ref>


Muhammed, Medine'ye geldiğinde [[Medine Sözleşmesi]] anayasası ile oradaki aşiretleri tek çatı altında birleştirdi. Mekkeli kabileler ve [[Paganizm|paganlar]] ile aralıklı süren sekiz yıllık savaşlardan sonra, kendisine iman edenlerin sayısı 10.000'i aşmıştı.<ref>{{Web kaynağı | url = https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1067753#:~:text=Ara%C5%9Ft%C4%B1rmac%C4%B1lara%20g%C3%B6re%20hicretin%20ilk%20d%C3%B6nemlerinde,nin%20toplam%20n%C3%BCfusu%2010.000%20civar%C4%B1ndayd%C4%B1. | başlık = Hz. Muhammed Döneminde Çok Kültürlü Toplumsal Yapısıyla Medine'de "Birlikte Yaşama Modeli"nin Temelleri | erişimtarihi = 12 Ağustos 2023 | tarih = 2020 | çalışma = dergipark.org.tr | yayıncı = MANAS Journal of Social Studies | ad = Süleyman | soyadı = Dinçer | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200426174222/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1067753#:~:text=Ara%C5%9Ft%C4%B1rmac%C4%B1lara%20g%C3%B6re%20hicretin%20ilk%20d%C3%B6nemlerinde,nin%20toplam%20n%C3%BCfusu%2010.000%20civar%C4%B1ndayd%C4%B1. | arşivtarihi = 26 Nisan 2020}}</ref> 630 yılı başında, 10.000 kişilik büyük bir [[Müslüman]] ordusunun başında,<ref name=":19">{{Web kaynağı | url = https://islamansiklopedisi.org.tr/mekke#1 | başlık = MEKKE | erişimtarihi = 12 Ağustos 2023 | dil = Türkçe | çalışma = TDV İslâm Ansiklopedisi | ad = Nebi | soyadı = Bozkurt | ad2 = Mustafa Sabri | soyadı2 = Küçükaşçı | arşivurl = https://web.archive.org/web/20191014133648/https://islamansiklopedisi.org.tr/mekke#1 | arşivtarihi = 14 Ekim 2019}}</ref> Mekke'nin kuşatılması sonrasında yapılan antlaşma ile kansız bir şekilde Mekke'nin kontrolünü [[Mekke'nin Fethi|eline aldı]].<ref name=":19" /><ref>{{Harvnb|Yücel|2012|p=30, 38}}</ref> Şehre girip tüm putları yıktı ve daha sonra takipçilerini [[Doğu Arabistan]]'da geriye kalan tüm [[Putperestlik|putperest]] tapınakları yıkmaları için yolladı.<ref>Sahih Bukhari Book 59, #641</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=O6TtzwEACAAJ&newbks=0&hl=tr|başlık=Book of Idols|erişimtarihi=12 Ağustos 2023|yazarlar=Hisham Ibn al-Kalbi|tarih=2015|dil=İngilizce|sayfalar=21-22|yayıncı=Princeton University Press|ad=|soyadı=|çevirmen-ad=Nabih Amin|çevirmen-soyadı=Faris|isbn=978-0-691-62742-7}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://www.islamveihsan.com/mekkenin-fethinden-sonra-peygamberimizin-yaptiklari.html | başlık = Mekke’nin Fethi'nden Sonra Peygamberimizin Yaptıkları | erişimtarihi = 12 Ağustos 2023 | dil = Türkçe | çalışma = İslam ve İhsan | arşivurl = https://web.archive.org/web/20230206130145/https://www.islamveihsan.com/mekkenin-fethinden-sonra-peygamberimizin-yaptiklari.html | arşivtarihi = 6 Şubat 2023}}</ref> Kısa sürede yapılan birçok seferden sonra Arabistan'ın büyük bölümünü ele geçirdi. 632 yılında, [[Veda Haccı]]'ndan ve [[Veda Hutbesi]] ile [[Arafat Dağı]]'nda 100.000'den fazla Müslümana topluca seslendikten sonra [[Medine]]'ye döndü. Bundan birkaç ay sonra hastalandı ve Medine'de öldü. Ölüm vaktine kadar [[Arap Yarımadası]]'nın çoğu [[Müslüman]] olmuş, Arabistan'ı tek [[İslam Devleti|devlet]] altında birleştirmişti.<ref name="Lapidus 2002 pp 0">Holt, P. M. (1977), s. 57; Lapidus, Ira (2022), ss. 31–32
İlk başta kendisine az sayıda [[Sahabe|takipçi]] bulan Muhammed, Mekke'de bazı aşiretlerin, hatta bazı akrabalarının düşmanlığıyla karşılaştı. Bu dönemde taraftarlarının şiddet içeren ağır muameleler görmesi sebebiyle, bazı takipçilerini 615 yılında [[Aksum|Habeşistan]]'daki [[Aksum Krallığı]]'na gönderdi. 622 yılına gelindiğinde de, kendisine inananlarla birlikte topluca [[Medine]]'ye göç etti.
</ref><ref>"Muhammad", Encyclopedia of Islam and the Muslim World (2003)</ref>


===Çocukluk yılları===
Muhammed, Medine'ye geldiğinde [[Medine Sözleşmesi]] anayasası ile oradaki aşiretleri tek çatı altında birleştirdi. Mekkeli kabileler ve [[Paganizm|paganlar]] ile aralıklı süren sekiz yıllık savaşlardan sonra, kendisine iman edenlerin sayısı 10.000'i aşmıştı.<ref>{{Web kaynağı|url=https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1067753#:~:text=Ara%C5%9Ft%C4%B1rmac%C4%B1lara%20g%C3%B6re%20hicretin%20ilk%20d%C3%B6nemlerinde,nin%20toplam%20n%C3%BCfusu%2010.000%20civar%C4%B1ndayd%C4%B1.|başlık=Hz. Muhammed Döneminde Çok Kültürlü Toplumsal Yapısıyla Medine'de "Birlikte Yaşama Modeli"nin Temelleri|erişimtarihi=12 Ağustos 2023|arşivtarihi=26 Nisan 2020|arşivurl=https://web.archive.org/web/20200426174222/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1067753#:~:text=Ara%C5%9Ft%C4%B1rmac%C4%B1lara%20g%C3%B6re%20hicretin%20ilk%20d%C3%B6nemlerinde,nin%20toplam%20n%C3%BCfusu%2010.000%20civar%C4%B1ndayd%C4%B1.|tarih=2020|çalışma=dergipark.org.tr|yayıncı=MANAS Journal of Social Studies|ad=Süleyman|soyadı=Dinçer}}</ref> 630 yılı başında, 10.000 kişilik büyük bir [[Müslüman]] ordusunun başında,<ref name=":192">{{Web kaynağı|url=https://islamansiklopedisi.org.tr/mekke#1|başlık=MEKKE|erişimtarihi=12 Ağustos 2023|arşivtarihi=14 Ekim 2019|arşivurl=https://web.archive.org/web/20191014133648/https://islamansiklopedisi.org.tr/mekke#1|dil=Türkçe|çalışma=|yayıncı=TDV İslâm Ansiklopedisi|ad=Nebi|soyadı=Bozkurt|ad2=Mustafa Sabri|soyadı2=Küçükaşçı}}</ref> Mekke'nin kuşatılması sonrasında yapılan antlaşma ile kansız bir şekilde Mekke'nin kontrolünü [[Mekke'nin Fethi|eline aldı]].<ref name=":192" /><ref>{{Harvnb|Yücel|2012|p=30, 38}}</ref> Şehre girip tüm putları yıktı ve daha sonra takipçilerini [[Doğu Arabistan]]'da geriye kalan tüm [[Putperestlik|putperest]] tapınakları yıkmaları için yolladı.<ref>{{Web kaynağı|url=https://hadithcollection.com/sahihbukhari/sahih-bukhari-book-59-military-expeditions-led-by-the-prophet-PBUH-al-maghaazi/sahih-bukhari-volume-005-book-059-hadith-number-641|başlık=Sahih Bukhari – Volume 5, Book 59, Hadith Number 641|erişimtarihi=14 Kasım 2023|tarih=|dil=en-US|çalışma=|yayıncı=hadithcollection.com|ad=|soyadı=|arşivurl=https://web.archive.org/web/20231114074925/https://hadithcollection.com/sahihbukhari/sahih-bukhari-book-59-military-expeditions-led-by-the-prophet-PBUH-al-maghaazi/sahih-bukhari-volume-005-book-059-hadith-number-641|arşivtarihi=14 Kasım 2023|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=O6TtzwEACAAJ&newbks=0&hl=tr|başlık=Book of Idols|erişimtarihi=12 Ağustos 2023|yazarlar=Hisham Ibn al-Kalbi|tarih=2015|dil=İngilizce|sayfalar=21-22|yayıncı=Princeton University Press|ad=|soyadı=|çevirmen-ad=Nabih Amin|çevirmen-soyadı=Faris|isbn=978-0-691-62742-7|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230812162433/https://books.google.com/books?id=O6TtzwEACAAJ&newbks=0&hl=tr|arşivtarihi=12 Ağustos 2023|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.islamveihsan.com/mekkenin-fethinden-sonra-peygamberimizin-yaptiklari.html|başlık=Mekke'nin Fethi'nden Sonra Peygamberimizin Yaptıkları|erişimtarihi=12 Ağustos 2023|arşivtarihi=6 Şubat 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230206130145/https://www.islamveihsan.com/mekkenin-fethinden-sonra-peygamberimizin-yaptiklari.html|tarih=11 Aralık 2021|dil=Türkçe|çalışma=|yayıncı=İslam ve İhsan}}</ref> Kısa sürede yapılan birçok seferden sonra Arabistan'ın büyük bölümünü ele geçirdi. 632 yılında, [[Veda Haccı]]'ndan ve [[Veda Hutbesi]] ile [[Arafat Dağı]]'nda 100.000'den fazla Müslümana topluca seslendikten sonra [[Medine]]'ye döndü. Bundan birkaç ay sonra hastalandı ve Medine'de öldü. Ölüm vaktine kadar [[Arap Yarımadası]]'nın çoğu [[Müslüman]] olmuş, Arabistan'ı tek [[İslam Devleti|devlet]] altında birleştirmişti.<ref name="Lapidus 2002 pp 02">Holt, P. M. (1977), s. 57; Lapidus, Ira (2022), ss. 31–32</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://www.gale.com/ebooks/9780028662695/encyclopedia-of-islam-and-the-muslim-world|başlık=Encyclopedia of Islam and the Muslim World|erişimtarihi=14 Kasım 2023|tarih=2016|basım=2.|yayıncı=Macmillan Reference USA|ad=Richard C.|soyadı=Martin|arşivurl=https://web.archive.org/web/20231114074925/https://www.gale.com/ebooks/9780028662695/encyclopedia-of-islam-and-the-muslim-world|arşivtarihi=14 Kasım 2023|ölüurl=hayır}}</ref>
[[Dosya:Site of the birthplace of the Prophet Muhammad, Mecca, Saudi Arabia.jpg|sol|küçükresim|240x240px|[[Mekke]]'de günümüzde [[kütüphane]] olarak kullanılan bu yapının Muhammed'in bizzat doğduğu yerde bulunduğuna inanılmaktadır. Bu nedenle yapı, "Beytü'l Mevlid" olarak da anılmaktadır.]]
Muhammed'in babası [[Abdullah bin Abdülmuttalib]], annesi ise [[Kureyş]] kabilesinin kollarına mensup Vehb bin Abdümenâf'ın kızı [[Amine|Âmine]]'dir. Muhammed, doğumundan yaklaşık beş–altı ay önce babası Abdullah'ı kaybetti. Bunun üzerine, yetiştirilmesini dedesi [[Abdülmuttalib bin Haşim|Abdülmuttalib]] üzerine aldı ve torununa "Muhammed" adını verdi. Annesi Âmine, çocuğunu iyice emziremedi. Muhammed'i bir süre, amcası [[Ebu Leheb|Ebû Leheb]]'in [[Cariye|cariyesi]] Süveybe emzirdi.<ref>{{Web kaynağı | url = https://islamansiklopedisi.org.tr/suveybe | başlık = SÜVEYBE | erişimtarihi =13 Ağustos 2023| dil =Türkçe| çalışma = TDV İslâm Ansiklopedisi | ad = Levent | soyadı = Öztürk | arşivurl = https://web.archive.org/web/20210515044938/https://islamansiklopedisi.org.tr/suveybe | arşivtarihi = 15 Mayıs 2021}}</ref> İslamî geleneğe göre [[Mekke]]'de yeni doğmuş olan bebekler, [[çöl]] ve doğa yaşamının bebekler için daha sağlıklı kabul edilmesinden ötürü, bir süreliğine çölde bir [[Bedeviler|bedevî]] ailesiyle birlikte yaşamaya gönderilirdi ve [[Sütanne|süt anneler]] tarafından emzirilmeleri ve beslenmeleri sağlanırdı.<ref name=":13">{{Web kaynağı | url = https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1019574 | başlık = Hz. Peygamber'in Sütanneleri ve Sütanneye Verilmesi | erişimtarihi = 13 Ağustos 2023 | tarih = 2018 | çalışma = dergipark.org.tr | ad = Hatice Nur | soyadı = Ertürk | arşivengelli = evet}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1575708 | başlık = Antik ve Orta Çağ'da Sütannelik: Başkasının Sütünün Biyolojik, Ekonomik ve Kültürel Kodları | erişimtarihi = 13 Ağustos 2023 | tarih = 2020 | sayfalar =86, 89| yayıncı = Kadem Kadın Araştırmaları Dergisi | ad = Nihal | soyadı = Şahin Utku | arşivengelli = evet}}</ref><ref group="not">İslamî gelenek, Muhammed'in doğduğu zamanda [[Arap Yarımadası|Arabistan]]'da [[Sütanne|süt anne]] geleneğinin yaygın olduğunu söylerken; bazı Batılı bilim adamları bu geleneğin tarihselliğini reddetmektedir.</ref> [[Süt anne|Süt anneliği]] yapan kadınlar, babasız olduğu için bir yetime bakmanın kârlı olmayacağını düşünerek Muhammed'i almayı reddettiler.<ref name=":13" /> Ancak o sıralarda Mekke'ye süt çocuğu bulmak için gelen ve bakacak bir çocuk bulamayan [[Halime]] adındaki bir kadın, gönülsüz de olsa Muhammed'i almayı kabul etti.<ref name=":62">{{Web kaynağı | url = https://referenceworks.brillonline.com/entries/encyclopaedia-of-islam-2/halima-bint-abi-dhuayb-SIM_2648 | başlık = Encyclopaedia of Islam – Ḥalīma Bint Abī Ḏh̲u'ayb | erişimtarihi = 13 Ağustos 2023 | tarih = 1971 |basım= 2. | yayıncı = Brill | ad = W. Montgomery | soyadı = Watt | arşivurl = https://web.archive.org/web/20140203073455/https://referenceworks.brillonline.com/entries/encyclopaedia-of-islam-2/halima-bint-abi-dhuayb-SIM_2648 | arşivtarihi = 3 Şubat 2014}}</ref> Sonuç olarak Muhammed, Benî Sa'd kabilesinden olan [[Halime]]'ye [[Sütanne|süt anneliği]] yapmak amacıyla emanet edildi.<ref name="PeygHayat" /><ref name=":53" /><ref name=":62" /><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=ULcmngEACAAJ&newbks=0&hl=tr&redir_esc=y|başlık=Kâinatın Efendisi Peygamberimizin Hayatı|erişimtarihi=13 Ağustos 2023|tarih=2020|dil=Türkçe|sayfalar=54-68|yayıncı=Nesil Yayınları|cilt=1. cilt|ad=Salih|soyadı=Suruç|isbn=978-975-269-894-9}}</ref> Muhammed, süt annesi Halime ve kocası Haris'in yanında iki veya üç yaşına gelene kadar kaldı.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=9zpbEj0xA_sC&redir_esc=y|başlık=Muhammad, Prophet of God|erişimtarihi=13 Ağustos 2023|tarih=26 Şubat 2007|dil=İngilizce|sayfa=38|yayıncı=Eerdmans Publishing|ad=Daniel C.|soyadı=Peterson|isbn=978-0-8028-0754-0}}</ref> Halime, Muhammed'i [[Sütten kesme|sütten kestikten]] sonra onu ailesine iade etti. Ancak [[Salgın|hastalık]] tehlikesinden ötürü yine Halime'nin yanına gönderildi ve bir–iki yıl daha orada kaldı.[[Dosya:ضريح السيدة آمنة عليها السلام-2.JPG|küçükresim|240x240px|Muhammed'in annesi [[Amine|Âmine]]'nin 1998 yılında tahribata uğrayan eski mezarı. ([[El-Ebva]], [[Mekke Bölgesi]])]]


Muhammed yaklaşık dört yaşına kadar, annesi [[Amine|Âmine]]'nin de gözetimiyle birlikte [[Sütanne|süt annesi]] Halime'nin yanında kaldıktan sonra [[Mekke]]'ye, annesinin yanına döndü. Dört yaşından altı yaşına kadar, öz annesi Âmine ile birlikte kaldı, onun şefkat ve özeni ile yetişip büyüdü.<ref name="PeygHayat" /> Muhammed altı yaşındayken, annesi [[Amine|Âmine]] ve dadısı [[Ümmü Eymen]] ile birlikte babasının kabrini görmek ve bazı akrabalarını ziyaret etmek için [[Medine]]'ye yolculuk etti.<ref name=":64">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN0791418766&newbks=0&redir_esc=y|başlık=Muhammad and the Origins of Islam|erişimtarihi=13 Ağustos 2023|tarih=6 Nisan 1994|dil=İngilizce|yayıncı=State University of New York Press|ad=F. E.|soyadı=Peters|isbn=978-0-7914-1876-5}}</ref> Medine'de, annesinin akrabaları Neccâroğulları'nda bir ay kadar kaldı. Daha sonra Mekke'ye dönüş yolundaki [[El-Ebva|Ebva]] köyüne ulaştıklarında annesi hastalandı.<ref name=":64" /> Annesi orada, çok genç yaşta öldü ve orada defnedildi.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://www.kitapyurdu.com/kitap/behcetut-tevarih-tarihin-aydinliginda/298016.html|başlık=Behcetü't Tevarih|erişimtarihi=13 Ağustos 2023|yazarlar=Şükrullah Efendi|tarih=2010|yayıncı=Mostar Yayınları|çevirmen-ad=Hasan|çevirmen-soyadı=Almaz}}</ref> Dadısı [[Ümmü Eymen]], Muhammed'i Mekke'ye getirip dedesi [[Abdülmuttalib bin Haşim|Abdülmuttalib]]'e teslim etti.
===Çocukluğu ve gençlik yılları===
[[Dosya:Site of the birthplace of the Prophet Muhammad, Mecca, Saudi Arabia.jpg|sol|küçükresim|[[Mekke]]'de günümüzde [[kütüphane]] olarak kullanılan bu yapının Muhammed'in bizzat doğduğu yerde bulunduğuna inanılmaktadır. Bu nedenle yapı, "Beytü'l Mevlid" olarak da anılmaktadır.|240x240pik]]Muhammed'in babası [[Abdullah bin Abdülmuttalib]], annesi ise [[Kureyş]] kabilesinin kollarına mensup Vehb bin Abdümenâf'ın kızı [[Amine|Âmine]]'dir. Muhammed, doğumundan yaklaşık beş–altı ay önce babası Abdullah'ı kaybetti. Bunun üzerine, yetiştirilmesini dedesi [[Abdülmuttalib bin Haşim|Abdülmuttalib]] üzerine aldı ve torununa "Muhammed" adını verdi. Annesi Âmine, çocuğunu iyice emziremedi. Muhammed'i bir süre, amcası [[Ebu Leheb|Ebû Leheb]]'in [[Cariye|cariyesi]] Süveybe emzirdi.<ref>{{Web kaynağı|url=https://islamansiklopedisi.org.tr/suveybe|başlık=SÜVEYBE|erişimtarihi=13 Ağustos 2023|arşivtarihi=15 Mayıs 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210515044938/https://islamansiklopedisi.org.tr/suveybe|dil=Türkçe|çalışma=|yayıncı=TDV İslâm Ansiklopedisi|ad=Levent|soyadı=Öztürk}}</ref> İslamî geleneğe göre [[Mekke]]'de yeni doğmuş olan bebekler, [[çöl]] ve doğa yaşamının bebekler için daha sağlıklı kabul edilmesinden ötürü, bir süreliğine çölde bir [[Bedeviler|bedevî]] ailesiyle birlikte yaşamaya gönderilirdi ve [[Sütanne|süt anneler]] tarafından emzirilmeleri ve beslenmeleri sağlanırdı.<ref name=":132">{{Web kaynağı|url=https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1019574|başlık=Hz. Peygamber'in Sütanneleri ve Sütanneye Verilmesi|erişimtarihi=13 Ağustos 2023|arşivengelli=|tarih=2018|çalışma=|yayıncı=dergipark.org.tr|ad=Hatice Nur|soyadı=Ertürk}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1575708|başlık=Antik ve Orta Çağ'da Sütannelik: Başkasının Sütünün Biyolojik, Ekonomik ve Kültürel Kodları|erişimtarihi=13 Ağustos 2023|arşivengelli=evet|tarih=2020|sayfalar=86, 89|yayıncı=Kadem Kadın Araştırmaları Dergisi|ad=Nihal|soyadı=Şahin Utku}}</ref><ref group="not">İslamî gelenek, Muhammed'in doğduğu zamanda [[Arap Yarımadası|Arabistan]]'da [[Sütanne|süt anne]] geleneğinin yaygın olduğunu söylerken; bazı Batılı bilim adamları bu geleneğin tarihselliğini reddetmektedir.</ref> [[Süt anne|Süt anneliği]] yapan kadınlar, babasız olduğu için bir yetime bakmanın kârlı olmayacağını düşünerek Muhammed'i almayı reddettiler.<ref name=":132" /> Ancak o sıralarda Mekke'ye süt çocuğu bulmak için gelen ve bakacak bir çocuk bulamayan [[Halime]] adındaki bir kadın, gönülsüz de olsa Muhammed'i almayı kabul etti.<ref name=":62">{{Web kaynağı|url=https://referenceworks.brillonline.com/entries/encyclopaedia-of-islam-2/halima-bint-abi-dhuayb-SIM_2648|başlık=Encyclopaedia of Islam – Ḥalīma Bint Abī Ḏh̲u'ayb|erişimtarihi=13 Ağustos 2023|arşivtarihi=3 Şubat 2014|arşivurl=https://web.archive.org/web/20140203073455/https://referenceworks.brillonline.com/entries/encyclopaedia-of-islam-2/halima-bint-abi-dhuayb-SIM_2648|tarih=1971|basım=2.|yayıncı=Brill|ad=W. Montgomery|soyadı=Watt}}</ref> Sonuç olarak Muhammed, Benî Sa'd kabilesinden olan [[Halime]]'ye [[Sütanne|süt anneliği]] yapmak amacıyla emanet edildi.<ref name="PeygHayat" /><ref name=":53" /><ref name=":62" /><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=ULcmngEACAAJ&newbks=0&hl=tr&redir_esc=y|başlık=Peygamberimizin Hayatı|erişimtarihi=13 Ağustos 2023|tarih=2020|dil=Türkçe|sayfalar=54-68|yayıncı=Nesil Yayınları|cilt=1. cilt|ad=Salih|soyadı=Suruç|isbn=978-975-269-894-9}}</ref> Muhammed, süt annesi Halime ve kocası Haris'in yanında iki veya üç yaşına gelene kadar kaldı.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=9zpbEj0xA_sC&redir_esc=y|başlık=Muhammad, Prophet of God|erişimtarihi=13 Ağustos 2023|tarih=26 Şubat 2007|dil=İngilizce|sayfa=38|yayıncı=Eerdmans Publishing|ad=Daniel C.|soyadı=Peterson|isbn=978-0-8028-0754-0}}</ref> Halime, Muhammed'i [[Sütten kesme|sütten kestikten]] sonra onu ailesine iade etti. Ancak [[Salgın|hastalık]] tehlikesinden ötürü yine Halime'nin yanına gönderildi ve bir–iki yıl daha orada kaldı.
[[Dosya:Siyer-i Nebi 223b.jpg|küçükresim|354x354pik|16. yüzyıla ait [[Siyer-i Nebi]]'de yer alan "Muhammed'in doğumu" betimlemesi.]]
Muhammed yaklaşık dört yaşına kadar, annesi [[Amine|Âmine]]'nin de gözetimiyle birlikte [[Sütanne|süt annesi]] Halime'nin yanında kaldıktan sonra [[Mekke]]'ye, annesinin yanına döndü. Dört yaşından altı yaşına kadar, öz annesi Âmine ile birlikte kaldı, onun şefkat ve özeni ile yetişip büyüdü.<ref name="PeygHayat3">{{kitap kaynağı|url=http://www2.diyanet.gov.tr/DiniYay%C4%B1nlarGenelMudurlugu/WebKutuphanesi/Halkkitaplar%C4%B1/peygam_hayati.pdf|başlık=Peygamberimizin Hayatı|erişimtarihi=28 Aralık 2015|arşivtarihi=20 Mart 2015|arşivurl=https://web.archive.org/web/20150320111503/http://www2.diyanet.gov.tr/DiniYay%C4%B1nlarGenelMudurlugu/WebKutuphanesi/Halkkitaplar%C4%B1/peygam_hayati.pdf|tarih=2012|ölüurl=evet|basım=21.|sayfalar=7-38|yayıncı=Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları|ad=İrfan|soyadı=Yücel|isbn=9789751901880}}</ref> Muhammed altı yaşındayken, annesi [[Amine|Âmine]] ve dadısı [[Ümmü Eymen]] ile birlikte babasının kabrini görmek ve bazı akrabalarını ziyaret etmek için [[Medine]]'ye yolculuk etti.<ref name=":64">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN0791418766&newbks=0&redir_esc=y|başlık=Muhammad and the Origins of Islam|erişimtarihi=13 Ağustos 2023|tarih=6 Nisan 1994|dil=İngilizce|yayıncı=State University of New York Press|ad=F. E.|soyadı=Peters|isbn=978-0-7914-1876-5}}</ref> Medine'de, annesinin akrabaları Neccâroğulları'nda bir ay kadar kaldı. Daha sonra Mekke'ye dönüş yolundaki [[El-Ebva|Ebva]] köyüne ulaştıklarında annesi hastalandı.<ref name=":64" /> Annesi orada, çok genç yaşta öldü ve orada defnedildi.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://www.kitapyurdu.com/kitap/behcetut-tevarih-tarihin-aydinliginda/298016.html|başlık=Behcetü't Tevarih|erişimtarihi=13 Ağustos 2023|yazarlar=Şükrullah Efendi|tarih=2010|yayıncı=Mostar Yayınları|çevirmen-ad=Hasan|çevirmen-soyadı=Almaz}}</ref> Dadısı [[Ümmü Eymen]], Muhammed'i Mekke'ye getirip dedesi [[Abdülmuttalib bin Haşim|Abdülmuttalib]]'e teslim etti.


Altı yaşından sekiz yaşına kadar, ona dedesi Abdülmuttalib baktı. [[Abdülmuttalib bin Haşim|Abdülmuttalib]], yaş itibarıyla seksen yaşını aşmış bir ihtiyardı. Muhammed sekiz yaşında iken, dedesi de hastalandı ve öldü. Dedesi ölmeden önce, onu yetiştirmesi için oğlu [[Ebu Talib bin Abdülmuttalib|Ebû Tâlib]]'e emanet bıraktı. Bu konuda kimi kaynaklar, [[Abdülmuttalib bin Haşim|Abdülmuttalib]]'in Muhammed'in iki öz amcası Ebû Talib ile Zübeyr arasında kura çekilmesini istediği ve kuranın Ebû Talib'e çıktığını söylerler.<ref name="PeygHayat3" /> Sonuç olarak Muhammed, [[Haşimoğulları]]'nın yeni lideri seçilen amcası Ebû Talib'in himayesine girdi.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN0198810784&newbks=0&redir_esc=y|başlık=Muhammad: Prophet and Statesman|erişimtarihi=13 Ağustos 2023|tarih=1961|dil=İngilizce|sayfa=7|yayıncı=Oxford University Press|ad=William Montgomery|soyadı=Watt|isbn=978-0-19-881078-0}}</ref>
Altı yaşından sekiz yaşına kadar, ona dedesi Abdülmuttalib baktı. [[Abdülmuttalib bin Haşim|Abdülmuttalib]], yaş itibarıyla seksen yaşını aşmış bir ihtiyardı. Muhammed sekiz yaşında iken, dedesi de hastalandı ve öldü. Dedesi ölmeden önce, onu yetiştirmesi için oğlu [[Ebu Talib bin Abdülmuttalib|Ebû Tâlib]]'e emanet bıraktı. Bu konuda kimi kaynaklar, [[Abdülmuttalib bin Haşim|Abdülmuttalib]]'in Muhammed'in iki öz amcası Ebû Talib ile Zübeyr arasında kura çekilmesini istediği ve kuranın Ebû Talib'e çıktığını söylerler.<ref name="PeygHayat" /> Sonuç olarak Muhammed, [[Haşimoğulları]]'nın yeni lideri seçilen amcası Ebû Talib'in himayesine girdi.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN0198810784&newbks=0&redir_esc=y|başlık=Muhammad: Prophet and Statesman|erişimtarihi=13 Ağustos 2023|tarih=1961|dil=İngilizce|sayfa=7|yayıncı=Oxford University Press|ad=William Montgomery|soyadı=Watt|isbn=978-0-19-881078-0}}</ref>
[[Dosya:Bosra_pano_Syria.jpg|küçükresim|240x240pik|İslam geleneğine göre Muhammed'in 12 yaşındayken [[Bahira|Rahip Bahira]] ile tanıştığı, o dönem [[Bizans İmparatorluğu|Bizans]] idaresinde olan [[Busra]] kasabasından bir görünüm, [[Suriye]].]]
[[Dosya:Bosra pano Syria.jpg|küçükresim|240x240pik|İslam geleneğine göre Muhammed'in 12 yaşındayken [[Bahira|Rahip Bahira]] ile tanıştığı, o dönem [[Bizans İmparatorluğu|Bizans]] idaresinde olan [[Busra]] kasabasından bir görünüm, [[Suriye]].]]
Rivayete göre Muhammed yaklaşık 12 yaşındayken, amcası Ebû Talib ticaret yapmak için gittiği [[Suriye]]'ye onu da götürdü ve bu gezide [[Bizans İmparatorluğu|Bizans]] hâkimiyetindeki [[Busra]] kasabasında [[Bahira]] isminde [[Hristiyanlık|Hristiyan]] bir [[münzevi]] [[rahip]] ile tanıştı.<ref name=":65">{{Web kaynağı|url=https://referenceworks.brillonline.com/entries/encyclopaedia-of-islam-2/bahira-SIM_1050|başlık=Baḥīrā – Encyclopaedia of Islam|erişimtarihi=13 Ağustos 2023|arşivtarihi=18 Mart 2016|arşivurl=https://web.archive.org/web/20160318095457/https://referenceworks.brillonline.com/entries/encyclopaedia-of-islam-2/bahira-SIM_1050|basım=2.|yayıncı=Brill|ad=A.|soyadı=Abel}}</ref> Geleneğe göre [[Bahira]], küçük Muhammed'i inceledikten ve O'nunla sohbet ettikten sonra amcası [[Ebu Talib bin Abdülmuttalib|Ebû Talib]]'e onun son peygamber olacağını haber verdi.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN9780814769638&newbks=0&redir_esc=y|başlık=The Expeditions: An Early Biography of Muhammad|erişimtarihi=13 Ağustos 2023|tarih=16 Mayıs 2014|dil=İngilizce|yayıncı=NYU Press|ad=Ma'mar|soyadı=Ibn Rāshid|isbn=978-0-8147-6963-8|ad2=M. A. S. Abdel|soyadı2=Haleem}}</ref> Ardından çocuğu [[Yahudiler|Yahudilerden]] veya [[Bizans İmparatorluğu|Bizanslılardan]] korumasını ve [[Şam]]'a gitmemesini söyledi.<ref name=":65" /><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN0198810784&newbks=0&redir_esc=y|başlık=Muhammad: Prophet and Statesman|erişimtarihi=13 Ağustos 2023|tarih=1961|dil=İngilizce|sayfa=1-2|yayıncı=Oxford University Press|ad=William Montgomery|soyadı=Watt|isbn=978-0-19-881078-0}}</ref><ref group="not">[[İbn Sa'd]]'ın rivayetine göre [[Bahira]], yöredeki [[Suriyeliler|Suriyeli]] [[Yahudiler|Yahudilerin]], [[Taberî]]'nin rivayetine göre ise [[Bizans İmparatorluğu|Bizanslıların]] Muhammed'i öldürmek isteyeceğini öngördüğü için [[Ebu Talib bin Abdülmuttalib|Ebû Talib]]'i uyardı ve yeğeniyle [[Şam]]'a yolculuk yapmamasını istedi.</ref> Sonraki yıllarda Muhammed, 17 yaşındayken diğer öz amcası Zübeyr bin Abdülmuttalib ile ticaret için [[Yemen]]'e gitti. Yapılan bu gezilerin Muhammed'in bilgi, görgü ve zihinsel alt yapısının oluşumunda etkin bir rol oynadığına inanılmaktadır. Ayrıca gençliğinde amcaları ile birlikte [[Kureyş]] ve [[Kays]] kabileleri arasında çıkan [[Ficâr savaşları|Ficâr Savaşları]]'na da katıldı. Bu savaşlarda kılıç kullanıp dövüşmek yerine, atılan okları toplayıp amcalarına verdi.<ref>{{Web kaynağı|url=https://islamansiklopedisi.org.tr/ficar|başlık=FİCÂR|erişimtarihi=13 Ağustos 2023|arşivtarihi=27 Eylül 2019|arşivurl=https://web.archive.org/web/20190927225646/https://islamansiklopedisi.org.tr/ficar|dil=Türkçe|çalışma=|yayıncı=TDV İslâm Ansiklopedisi|ad=Hüseyin|soyadı=Algül}}</ref>
Rivayete göre Muhammed yaklaşık 12 yaşındayken, amcası Ebû Talib ticaret yapmak için gittiği [[Suriye]]'ye onu da götürdü ve bu gezide [[Bizans İmparatorluğu|Bizans]] hâkimiyetindeki [[Busra]] kasabasında [[Bahira]] isminde [[Hristiyanlık|Hristiyan]] bir [[münzevi]] [[rahip]] ile tanıştı.<ref name=":65">{{Web kaynağı | url = https://referenceworks.brillonline.com/entries/encyclopaedia-of-islam-2/bahira-SIM_1050 | başlık = Baḥīrā – Encyclopaedia of Islam | erişimtarihi = 13 Ağustos 2023 |basım= 2. | yayıncı = Brill | ad = A. | soyadı = Abel | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160318095457/https://referenceworks.brillonline.com/entries/encyclopaedia-of-islam-2/bahira-SIM_1050 | arşivtarihi = 18 Mart 2016}}</ref> Geleneğe göre [[Bahira]], küçük Muhammed'i inceledikten ve O'nunla sohbet ettikten sonra amcası [[Ebu Talib bin Abdülmuttalib|Ebû Talib]]'e onun son peygamber olacağını haber verdi.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN9780814769638&newbks=0&redir_esc=y|başlık=The Expeditions: An Early Biography of Muhammad|erişimtarihi=13 Ağustos 2023|tarih=16 Mayıs 2014|dil=İngilizce|yayıncı=NYU Press|ad=Ma'mar|soyadı=Ibn Rāshid|isbn=978-0-8147-6963-8|ad2=M. A. S. Abdel|soyadı2=Haleem}}</ref> Ardından çocuğu [[Yahudiler|Yahudilerden]] veya [[Bizans İmparatorluğu|Bizanslılardan]] korumasını ve [[Şam]]'a gitmemesini söyledi.<ref name=":65" /><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN0198810784&newbks=0&redir_esc=y|başlık=Muhammad: Prophet and Statesman|erişimtarihi=13 Ağustos 2023|tarih=1961|dil=İngilizce|sayfa=1-2|yayıncı=Oxford University Press|ad=William Montgomery|soyadı=Watt|isbn=978-0-19-881078-0}}</ref><ref group="not">[[İbn Sa'd]]'ın rivayetine göre [[Bahira]], yöredeki [[Suriyeliler|Suriyeli]] [[Yahudiler|Yahudilerin]], [[Taberî]]'nin rivayetine göre ise [[Bizans İmparatorluğu|Bizanslıların]] Muhammed'i öldürmek isteyeceğini öngördüğü için [[Ebu Talib bin Abdülmuttalib|Ebû Talib]]'i uyardı ve yeğeniyle [[Şam]]'a yolculuk yapmamasını istedi.</ref> Sonraki yıllarda Muhammed, 17 yaşındayken diğer öz amcası Zübeyr bin Abdülmuttalib ile ticaret için [[Yemen]]'e gitti. Yapılan bu gezilerin Muhammed'in bilgi, görgü ve zihinsel alt yapısının oluşumunda etkin bir rol oynadığına inanılmaktadır. Ayrıca gençliğinde amcaları ile birlikte [[Kureyş]] ve [[Kays]] kabileleri arasında çıkan [[Ficâr savaşları|Ficâr Savaşları]]'na da katıldı. Bu savaşlarda kılıç kullanıp dövüşmek yerine, atılan okları toplayıp amcalarına verdi.<ref>{{Web kaynağı | url = https://islamansiklopedisi.org.tr/ficar | başlık = FİCÂR | erişimtarihi =13 Ağustos 2023| dil =Türkçe| çalışma = TDV İslâm Ansiklopedisi | ad = Hüseyin | soyadı = Algül | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190927225646/https://islamansiklopedisi.org.tr/ficar | arşivtarihi = 27 Eylül 2019}}</ref>


===Ticaret hayatı ve Hatice ile evliliği===
===Ticaret hayatı ve Hatice ile evliliği===
[[Dosya:Jabal Nur.JPG|küçükresim|240x240px|Muhammed, zaman zaman [[Mekke]]'ye beş kilometre uzaklıktaki [[Nur Dağı]]'nda bulunan [[Hira Mağarası]]'na çekilip orada [[tefekkür]] ederdi.]]
{{Ana|Ticaret|Hatice bint Hüveylid}}
[[Dosya:Jabal_Nur.JPG|küçükresim|240x240pik|Muhammed, zaman zaman [[Mekke]]'ye beş kilometre uzaklıktaki [[Nur Dağı]]'nda bulunan [[Hira Mağarası]]'na çekilip orada [[tefekkür]] ederdi.]]
Mevcut bilgiler parçalanmış olduğundan ve [[Tarih|tarihi]] [[Efsane|efsaneden]] ayırmak zorlaştığından, Muhammed'in gençliği hakkında çok az şey bilinmektedir.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN0198810784&newbks=0&redir_esc=y|başlık=Muhammad: Prophet and Statesman|erişimtarihi=13 Ağustos 2023|tarih=1961|dil=İngilizce|sayfa=8|yayıncı=Oxford University Press|ad=William Montgomery|soyadı=Watt|isbn=978-0-19-881078-0}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=http://archive.org/details/infootstepsofpro00rama|başlık=In the Footsteps of the Prophet: Lessons from the Life of Muhammad|erişimtarihi=13 Ağustos 2023|tarih=2007|sayfa=19|yayıncı=Oxford University Press|diğerleri=Internet Archive|ad=Tariq|soyadı=Ramadan|isbn=978-0-19-530880-8}}</ref> Bir [[Tacir|tüccar]] olduğu ve [[Hint Okyanusu]] ile [[Akdeniz]] arasında [[Ticaret|ticaretle]] uğraştığı kaynaklarda bildirilmektedir.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=iGSDAQAACAAJ&newbks=0&hl=tr|başlık=Berkshire Encyclopedia of World History|erişimtarihi=13 Ağustos 2023|tarih=2016|dil=İngilizce|sayfa=1025|yayıncı=Berkshire Publishing Group|cilt=3. cilt|ad=William H.|soyadı=McNeill|isbn=978-0-19-062271-8}}</ref> Ticaret hayatından önce ise Muhammed, amcası [[Ebu Talib bin Abdülmuttalib|Ebû Talib]]'e maddi yardım sağlamak amacıyla bir süre [[Çoban|çobanlık]] yaptı ve biraz daha büyüyünce ticaretle uğraşmaya başladı.<ref>{{Web kaynağı|url=https://islamansiklopedisi.org.tr/muhammed|başlık=MUHAMMED|erişimtarihi=13 Ağustos 2023|arşivtarihi=3 Temmuz 2019|arşivurl=https://web.archive.org/web/20190703151341/https://islamansiklopedisi.org.tr/muhammed|dil=Türkçe|çalışma=|yayıncı=TDV İslâm Ansiklopedisi}}</ref> Ticarete olan ilgisi, daha sonra kendisi ile evlendiği [[Hatice bint Hüveylid|Hatice]] ile tanışmasına neden oldu. 594–595 yılında [[Hatice bint Hüveylid|Hatice]] ile iş birliği yapıp onun sermayesi ile çalışmaya başladı.<ref>{{Harvnb|Yücel|2012|p=9, 38}}</ref> Muhammed, ticaretindeki dürüstlüğünden dolayı [[Mekke]] halkı tarafından "güvenilir" anlamına gelen "el–emîn" ('''الامين''') lakabıyla tanındı ve zaman zaman kimi anlaşmazlıklar için tarafsız bir hakem olarak arandı.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN0195112334&newbks=0&redir_esc=y|başlık=Islam: The Straight Path|erişimtarihi=13 Ağustos 2023|tarih=1998|dil=İngilizce|sayfa=6|yayıncı=Oxford University Press|ad=John L.|soyadı=Esposito|isbn=978-0-19-511233-7|ad2=|soyadı2=}}</ref>


Mevcut bilgiler parçalanmış olduğundan ve [[Tarih|tarihi]] [[Efsane|efsaneden]] ayırmak zorlaştığından, Muhammed'in gençliği hakkında çok az şey bilinmektedir.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN0198810784&newbks=0&redir_esc=y|başlık=Muhammad: Prophet and Statesman|erişimtarihi=13 Ağustos 2023|tarih=1961|dil=İngilizce|sayfa=8|yayıncı=Oxford University Press|ad=William Montgomery|soyadı=Watt|isbn=978-0-19-881078-0}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=http://archive.org/details/infootstepsofpro00rama|başlık=In the Footsteps of the Prophet: Lessons from the Life of Muhammad|erişimtarihi=13 Ağustos 2023|tarih=2007|sayfa=19|yayıncı=Oxford University Press|diğerleri=Internet Archive|ad=Tariq|soyadı=Ramadan|isbn=978-0-19-530880-8}}</ref> Bir [[Tacir|tüccar]] olduğu ve [[Hint Okyanusu]] ile [[Akdeniz]] arasında [[Ticaret|ticaretle]] uğraştığı kaynaklarda bildirilmektedir.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=iGSDAQAACAAJ&newbks=0&hl=tr|başlık=Berkshire Encyclopedia of World History|erişimtarihi=13 Ağustos 2023|tarih=2016|dil=İngilizce|sayfa=1025|yayıncı=Berkshire Publishing Group|cilt=3. cilt|ad=William H.|soyadı=McNeill|isbn=978-0-19-062271-8}}</ref> Ticaret hayatından önce ise Muhammed, amcası [[Ebu Talib bin Abdülmuttalib|Ebû Talib]]'e maddi yardım sağlamak amacıyla bir süre [[çoban]]lık yaptı ve biraz daha büyüyünce ticaretle uğraşmaya başladı.<ref>{{Web kaynağı | url = https://islamansiklopedisi.org.tr/muhammed | başlık = MUHAMMED | erişimtarihi =13 Ağustos 2023| dil =Türkçe| çalışma = TDV İslâm Ansiklopedisi | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190703151341/https://islamansiklopedisi.org.tr/muhammed | arşivtarihi = 3 Temmuz 2019}}</ref> Ticarete olan ilgisi, daha sonra kendisi ile evlendiği [[Hatice bint Hüveylid|Hatice]] ile tanışmasına neden oldu. 594–595 yılında [[Hatice bint Hüveylid|Hatice]] ile iş birliği yapıp onun sermayesi ile çalışmaya başladı.<ref>{{Harvnb|Yücel|2012|p=9, 38}}</ref> Muhammed, ticaretindeki dürüstlüğünden dolayı [[Mekke]] halkı tarafından "güvenilir" anlamına gelen "el–emîn" ('''الامين''') lakabıyla tanındı ve zaman zaman kimi anlaşmazlıklar için tarafsız bir hakem olarak arandı.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN0195112334&newbks=0&redir_esc=y|başlık=Islam: The Straight Path|erişimtarihi=13 Ağustos 2023|tarih=1998|dil=İngilizce|sayfa=6|yayıncı=Oxford University Press|ad=John L.|soyadı=Esposito|isbn=978-0-19-511233-7|ad2=|soyadı2=}}</ref>
Hatice, birkaç ticari iş ortaklığından sonra Muhammed'in dürüstlüğüne hayran kaldı, ondan iyice etkilendi ve arkadaşı Nefise bint Ümeyye aracılığıyla ona evlenme teklifi etti. Muhammed, [[Hatice bint Hüveylid|Hatice]]'nin teklifini kabul etti ve amcalarıyla gidip Hatice'yi istediler.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=aFEwAAAAYAAJ&newbks=0&printsec=frontcover&dq=Muhammad:+His+Life+Based+on+the+Earliest+Sources&q=Muhammad:+His+Life+Based+on+the+Earliest+Sources&hl=tr|başlık=Muhammad: His Life Based on the Earliest Sources|erişimtarihi=13 Ağustos 2023|tarih=1991|dil=İngilizce|yayıncı=Islamic Texts Society|ad=Martin|soyadı=Lings|isbn=978-0-946621-25-5}}</ref> Hatice'nin amcası da teklifi kabul etti ve [[nikâh]] gerçekleşti. Evlendikleri sırada Muhammed 23–25,<ref>[[İbn-i İshak]], ''Müstedrek el-Hâkim'', 3. cilt, s. 182</ref><ref name=":66">[[İbn Sa'd]], ''Tabakatü'l Kübra'', 8. cilt, s. 13</ref><ref name=":67">{{Web kaynağı|url=https://islamansiklopedisi.org.tr/hatice|başlık=HATİCE|erişimtarihi=13 Ağustos 2023|arşivtarihi=13 Kasım 2019|arşivurl=https://web.archive.org/web/20191113151234/https://islamansiklopedisi.org.tr/hatice|dil=Türkçe|çalışma=|yayıncı=TDV İslâm Ansiklopedisi|ad=M. Yaşar|soyadı=Kandemir}}</ref> [[Hatice bint Hüveylid|Hatice]] ise yaklaşık 40 yaşındaydı.<ref name=":66" /><ref name=":67" /> Ancak diğer bazı kaynaklar, Hatice'nin evlilik sırasında 20'li yaşların sonunda veya 30'lu yaşların başında olduğunu iddia etmektedir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://surmelihaber.com/hz-hatice-hz-muhammed-ile-kac-yasinda-evlendi-76yy.htm|başlık=Hz. Hatice, Hz. Muhammed ile Kaç Yaşında Evlendi?|erişimtarihi=13 Ağustos 2023|arşivtarihi=7 Mayıs 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210507035921/https://surmelihaber.com/hz-hatice-hz-muhammed-ile-kac-yasinda-evlendi-76yy.htm|tarih=4 Mayıs 2021|dil=Türkçe|çalışma=|yayıncı=Sürmeli Haber|ad=Ahmet Emin|soyadı=Seyhan}}</ref> İslam bilginlerinin çoğunluğu ise, Hatice'nin bu alternatif evlilik yaşı rivayetlerini zayıf kabul etmektedir.<ref name=":67" />


Hatice, birkaç ticari iş ortaklığından sonra Muhammed'in dürüstlüğüne hayran kaldı, ondan iyice etkilendi ve arkadaşı Nefise bint Ümeyye aracılığıyla ona evlenme teklifi etti. Muhammed, [[Hatice bint Hüveylid|Hatice]]'nin teklifini kabul etti ve amcalarıyla gidip Hatice'yi istediler.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=aFEwAAAAYAAJ&newbks=0&printsec=frontcover&dq=Muhammad:+His+Life+Based+on+the+Earliest+Sources&q=Muhammad:+His+Life+Based+on+the+Earliest+Sources&hl=tr|başlık=Muhammad: His Life Based on the Earliest Sources|erişimtarihi=13 Ağustos 2023|tarih=1991|dil=İngilizce|yayıncı=Islamic Texts Society|ad=Martin|soyadı=Lings|isbn=978-0-946621-25-5}}</ref> Hatice'nin amcası da teklifi kabul etti ve [[nikâh]] gerçekleşti. Evlendikleri sırada Muhammed 23–25,<ref>[[İbn-i İshak]], ''Müstedrek el-Hâkim'', 3. cilt, s. 182</ref><ref name=":66">[[İbn Sa'd]], ''Tabakatü'l Kübra'', 8. cilt, s. 13</ref><ref name=":67">{{Web kaynağı | url = https://islamansiklopedisi.org.tr/hatice | başlık = HATİCE | erişimtarihi =13 Ağustos 2023| dil =Türkçe| çalışma = TDV İslâm Ansiklopedisi | ad = M. Yaşar | soyadı = Kandemir | arşivurl = https://web.archive.org/web/20191113151234/https://islamansiklopedisi.org.tr/hatice | arşivtarihi = 13 Kasım 2019}}</ref> [[Hatice bint Hüveylid|Hatice]] ise yaklaşık 40 yaşındaydı.<ref name=":66" /><ref name=":67" /> Ancak diğer bazı kaynaklar, Hatice'nin evlilik sırasında 20'li yaşların sonunda veya 30'lu yaşların başında olduğunu iddia etmektedir.<ref>{{Web kaynağı | url = https://surmelihaber.com/hz-hatice-hz-muhammed-ile-kac-yasinda-evlendi-76yy.htm | başlık = Hz. Hatice, Hz. Muhammed ile Kaç Yaşında Evlendi? | erişimtarihi = 13 Ağustos 2023 | tarih = 4 Mayıs 2021 | dil =Türkçe| çalışma = Sürmeli Haber | ad = Ahmet Emin | soyadı = Seyhan | arşivurl = https://web.archive.org/web/20210507035921/https://surmelihaber.com/hz-hatice-hz-muhammed-ile-kac-yasinda-evlendi-76yy.htm | arşivtarihi = 7 Mayıs 2021}}</ref> İslam bilginlerinin çoğunluğu ise, Hatice'nin bu alternatif evlilik yaşı rivayetlerini zayıf kabul etmektedir.<ref name=":67" />
Muhammed'in, gençliğinde çevresinden gelen [[Paganizm|paganist]] görüş ve uygulamalarla ilgilenmediğine inanılır.<ref>{{Web kaynağı|url=https://sorularlaislamiyet.com/peygamberimiz-hz-muhammedin-gencken-putlarla-bir-ilgisi-olmus-mudur|başlık=Peygamberimiz Hz. Muhammed'in, gençken putlarla bir ilgisi olmuş mudur?|erişimtarihi=13 Ağustos 2023|arşivtarihi=28 Ekim 2020|arşivurl=https://web.archive.org/web/20201028111500/https://sorularlaislamiyet.com/peygamberimiz-hz-muhammedin-gencken-putlarla-bir-ilgisi-olmus-mudur|tarih=2 Ağustos 2014|yayıncı=Sorularla İslamiyet}}</ref> Buna göre kendisi, aynı dönemde herhangi bir [[Putperestlik|puta]] tapmamakla birlikte başkalarının tapınmasına da açıkça karşı çıkmadı. [[Mekke]] halkının adaletsiz, çirkin ve [[şirk]] dolu yaşamını pek beğenmeyen Muhammed, çareyi yalnız kalarak ve [[tefekkür]] ederek buluyordu.


Muhammed'in, gençliğinde çevresinden gelen [[paganizm|paganist]] görüş ve uygulamalarla ilgilenmediğine inanılır.<ref>{{Web kaynağı | url = https://sorularlaislamiyet.com/peygamberimiz-hz-muhammedin-gencken-putlarla-bir-ilgisi-olmus-mudur | başlık = Peygamberimiz Hz. Muhammed'in, gençken putlarla bir ilgisi olmuş mudur? | erişimtarihi = 13 Ağustos 2023 | tarih = 2 Ağustos 2014 | yayıncı = Sorularla İslamiyet | arşivurl = https://web.archive.org/web/20201028111500/https://sorularlaislamiyet.com/peygamberimiz-hz-muhammedin-gencken-putlarla-bir-ilgisi-olmus-mudur | arşivtarihi = 28 Ekim 2020}}</ref> Buna göre kendisi, aynı dönemde herhangi bir [[Putperestlik|puta]] tapmamakla birlikte başkalarının tapınmalarına da açıkça karşı çıkmadı. [[Mekke]] halkının adaletsiz, çirkin ve [[şirk]] dolu yaşamını pek beğenmiyor, o da çareyi yalnız kalarak ve [[tefekkür]] ederek buluyordu.
[[Kur'an]]'daki şu ayetler, Muhammed'in İslam öncesi durumunu anlatmaktadır:<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.kuranvemeali.com/sura-suresi/52-ayeti-meali|başlık=Şûrâ Suresi 52. ayeti ve meali|erişimtarihi=17 Kasım 2023|çalışma=|yayıncı=kuranvemeali.com}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.kuranvemeali.com/duha-suresi/7-ayeti-meali|başlık=Duhâ Suresi 7. ayeti ve meali|erişimtarihi=17 Kasım 2023|çalışma=|yayıncı=kuranvemeali.com}}</ref>


[[Kur'an]]'daki şu ayetler, Muhammed'in İslam öncesi durumunu anlatmaktadır:<ref>Kur'ân-ı Kerim ve Türkçe anlamı (Meal), s. 596, Diyanet İşleri Başkanlığı, Ankara, 1985</ref>
{{Blockquote|text=...Sen kitap nedir, iman nedir bilmezdin...|title=[[Şûrâ Suresi]]: 52}}


{{Blockquote|text=(Allah), seni yolunu kaybetmiş (şaşırmış) olarak bulup da yola iletmedi mi?|title=[[Duha Suresi|Duhâ Suresi]]: 7}}
{{Blockquote|text=...Sen kitap nedir, iman nedir bilmezdin...|title=[[Şûrâ Suresi]]: 52}}{{Blockquote|text=(Allah), seni yolunu kaybetmiş (şaşırmış) olarak bulup da yola iletmedi mi?|title=[[Duha Suresi]]: 7}}


=== Kâbe hakemliği yapması ===
=== Kâbe hakemliği yapması ===
[[Dosya:Mosquée_Masjid_el_Haram_à_la_Mecque.jpg|sol|küçükresim|240x240pik|[[Hacer-ü'l Esved]] (Kara Taş), [[Mekke]]'deki [[Kâbe]]'nin köşesine yerleştirilmiştir.]]
[[Dosya:Mosquée Masjid el Haram à la Mecque.jpg|sol|küçükresim|240x240pik|[[Hacer-ü'l Esved]] (Kara Taş), [[Mekke]]'deki [[Kâbe]]'nin köşesine yerleştirilmiştir.]]
Muhammed'in 35 yaşlarındayken, [[Kâbe]]'nin bazı kısımlarının [[Mekke]]'de sık sık yaşanan ani su taşkınlarından dolayı aşınması ve birileri tarafından tahrip edilmesinden sonra, Kâbe'nin tamirinde rol oynadığı söylenir.<ref>{{Kitap kaynağı|url=http://archive.org/details/islamguideforjew00fepe|başlık=Islam, a guide for Jews and Christians|tarih=2003|yayıncı=Princeton, NJ : Princeton University Press|diğerleri=Internet Archive|ad=F. E. (Francis E. )|soyadı=Peters|isbn=978-0-691-11553-5}}</ref>
Muhammed'in 35 yaşlarındayken, [[Kâbe]]'nin bazı kısımlarının [[Mekke]]'de sık sık yaşanan ani su taşkınlarından dolayı aşınması ve birileri tarafından tahrip edilmesinden sonra, Kâbe'nin tamirinde rol oynadığı söylenir.<ref>{{Kitap kaynağı|url=http://archive.org/details/islamguideforjew00fepe|başlık=Islam, a guide for Jews and Christians|tarih=2003|yayıncı=Princeton, NJ : Princeton University Press|diğerleri=Internet Archive|ad=F. E. (Francis E. )|soyadı=Peters|isbn=978-0-691-11553-5}}</ref>


Yaşananlardan sonra [[Kureyş]] kabilesi Kâbe'yi yıkıp yeniden inşa etmeyi düşündü.<ref name=":68">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=miAqAQAAMAAJ&redir_esc=y|başlık=The Life and Times of Muhammad|erişimtarihi=14 Ağustos 2023|tarih=2001|dil=İngilizce|sayfalar=79-81|yayıncı=Cooper Square Press|ad=Sir John Bagot|soyadı=Glubb|isbn=978-0-8154-1176-5|ad2=|soyadı2=}}</ref> Ancak bu hareketlerinin [[Arap mitolojisi|tanrıları]] rahatsız edebileceğine dair endişeler ortaya çıktı.<ref name=":68" /> [[Araplar]] arasında Kâbe'ye karşı saygı ve hürmet, [[İbrahim]]'den beri muhafaza edilegelen kutsal bir vazife idi.<ref name=":69">{{Web kaynağı|url=https://www.islamveihsan.com/peygamber-efendimizin-kabe-hakemligi.html|başlık=Peygamber Efendimizin Kâbe Hakemliği|erişimtarihi=14 Ağustos 2023|arşivtarihi=|arşivurl=|tarih=8 Mayıs 2018|dil=Türkçe|çalışma=|yayıncı=İslam ve İhsan}}</ref> Sonunda [[Kureyş]] kabilesinin önde gelenlerinden bir adam, elinde kazma ile öne çıktı ve "Ey Tanrıça! Korkma! Niyetimiz sadece en iyisi içindir!" diyerek Kâbe'yi yıkmaya başladı.<ref name=":68" /> Mekke halkı o gece tetikte kaldı ve kutsal mabetlerine karışmaya cüret edenlere ilahi bir cezanın gelip gelmeyeceğini düşündü. Ertesi sabah, onun elinde kazmayla işine devam ettiğini gördüklerinde, bunu "ilahi bir lütuf işareti" olarak yorumladılar.<ref name=":68" /> Böylelikle Kâbe, [[İbrahim]]'in yaptığı temele kadar yıkıldı ve yeniden inşa çalışmaları başladı. [[Cidde]] sahilinde de bir gemi kaza yapmıştı ve gemide [[mimarlık]] işlerinden anlayan bir usta vardı. Bu geminin tamir aletlerini de satın alarak Kâbe'nin yapımında kullandılar.<ref name=":69" /><ref name=":70">{{Web kaynağı|url=https://referenceworks.brillonline.com/entries/encyclopaedia-of-islam-2/kaba-COM_0401?lang=en|başlık=Ka'ba|erişimtarihi=14 Ağustos 2023|arşivtarihi=28 Mayıs 2020|arşivurl=https://web.archive.org/web/20200528225806/https://referenceworks.brillonline.com/entries/encyclopaedia-of-islam-2/kaba-COM_0401?lang=en|tarih=1990|basım=3.|sayfa=319|yayıncı=Brill|cilt=4.|ad=J.|soyadı=Jomier|ad2=A. J.|soyadı2=Wensinck}}</ref>
Yaşananlardan sonra [[Kureyş]] kabilesi Kâbe'yi yıkıp yeniden inşa etmeyi düşündü.<ref name=":68" /> Ancak bu hareketlerinin [[Arap mitolojisi|tanrıları]] rahatsız edebileceğine dair endişeler ortaya çıktı.<ref name=":68">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=miAqAQAAMAAJ&redir_esc=y|başlık=The Life and Times of Muhammad|erişimtarihi=14 Ağustos 2023|tarih=2001|dil=İngilizce|sayfalar=79-81|yayıncı=Cooper Square Press|ad=Sir John Bagot|soyadı=Glubb|isbn=978-0-8154-1176-5|ad2=|soyadı2=}}</ref> [[Araplar]] arasında Kâbe'ye karşı saygı ve hürmet, [[İbrahim]]'den beri muhafaza edilegelen kutsal bir vazife idi.<ref name=":69">{{Web kaynağı | url = https://www.islamveihsan.com/peygamber-efendimizin-kabe-hakemligi.html | başlık = Peygamber Efendimiz’in Kabe Hakemliği | erişimtarihi =14 Ağustos 2023| dil =Türkçe| çalışma = İslam ve İhsan | arşivurl = https://web.archive.org/web/20170719035646/https://www.islamveihsan.com/peygamber-efendimizin-kabe-hakemligi.html | arşivtarihi = 19 Temmuz 2017}}</ref> Sonunda [[Kureyş]] kabilesinin önde gelenlerinden bir adam, elinde kazma ile öne çıktı ve "Ey Tanrıça! Korkma! Niyetimiz sadece en iyisi içindir!" diyerek [[Kâbe]]'yi yıkmaya başladı.<ref name=":68" /> Mekke halkı o gece tetikte kaldı ve kutsal mabetlerine karışmaya cüret edenlere ilahi bir cezanın gelip gelmeyeceğini düşündü. Ertesi sabah, onun elinde kazmayla işine devam ettiğini gördüklerinde, bunu "ilahi bir lütuf işareti" olarak yorumladılar.<ref name=":68" /> Böylelikle Kâbe, [[İbrahim]]'in yaptığı temele kadar yıkıldı ve yeniden inşa çalışmaları başladı. [[Cidde]] sahilinde de bir gemi kaza yapmıştı ve gemide [[mimarlık]] işlerinden anlayan bir usta vardı. Bu geminin tamir aletlerini de satın alarak Kâbe'nin yapımında kullandılar.<ref name=":69" /><ref name=":70">{{Web kaynağı | url = https://referenceworks.brillonline.com/entries/encyclopaedia-of-islam-2/kaba-COM_0401?lang=en | başlık = Ka'ba | erişimtarihi = 14 Ağustos 2023 | tarih = 1990 |basım= 3. | sayfa = 319 | yayıncı = Brill | cilt = 4. | ad = J. | soyadı = Jomier | ad2 = A. J. | soyadı2 = Wensinck | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200528225806/https://referenceworks.brillonline.com/entries/encyclopaedia-of-islam-2/kaba-COM_0401?lang=en | arşivtarihi = 28 Mayıs 2020}}</ref>


[[İbn-i İshak|İbn–i İshak]]'ın derlediği bir rivayete göre, yeniden yapılanma neredeyse tamamlandığında kabile liderleri arasında [[Hacer-ü'l Esved]] taşını yerine koyma şerefine kimin sahip olacağına dair anlaşmazlıklar çıktı. Oradaki ihtiyarlardan biri, [[Kabe|Kâbe]]'nin bulunduğu bölgeye, yani [[Mescid-i Haram]]'a giren bir sonraki kişinin tavsiyesinin alınmasını ve kendisini "hakem" tayin etmeyi önerdi. Bu gelen kişi Muhammed oldu. Halk, Muhammed'in kararını heyecanla bekledi. Muhammed düşündükten sonra bir örtü getirilmesini istedi veya örtü olarak kendi [[Aba (giysi)|elbisesini]] açtı, ardından taşı örtünün ortasına koydu ve her kabileden birinin kenarından tutup onu kaldırmasını istedi. Sonra taşı eline aldı ve yerine koydu.<ref name=":68" /><ref name=":70" /> Muhammed'in [[Aba (giysi)|abası]]; bu olay ve [[Ehl-i Abâ Hadisi]]'nde anlatıldığı gibi daha sonra olanlar nedeniyle daha sonraki şair ve yazarlar için önemli bir sembol hâline geldi.<ref>{{Web kaynağı|url=https://islamansiklopedisi.org.tr/aba--elbise|başlık=ABÂ|erişimtarihi=18 Kasım 2023|dil=tr|çalışma=|yayıncı=TDV İslâm Ansiklopedisi|ad=Süleyman|soyadı=Uludağ}}</ref>
[[İbn-i İshak|İbn–i İshak]]'ın derlediği bir rivayete göre, yeniden yapılanma neredeyse tamamlandığında kabile liderleri arasında [[Hacer-ü'l Esved]] taşını yerine koyma şerefine kimin sahip olacağına dair anlaşmazlıklar çıktı. Oradaki ihtiyarlardan biri, [[Kabe|Kâbe]]'nin bulunduğu bölgeye, yani [[Mescid-i Haram]]'a giren bir sonraki kişinin tavsiyesinin alınmasını ve kendisini "hakem" tayin etmeyi önerdi. Bu gelen kişi Muhammed oldu. Halk, Muhammed'in kararını heyecanla bekledi. Muhammed düşündükten sonra bir örtü getirilmesini istedi veya örtü olarak kendi [[Aba (giysi)|elbisesini]] açtı, ardından taşı örtünün ortasına koydu ve her kabileden birinin kenarından tutup onu kaldırmasını istedi. Sonra taşı eline aldı ve yerine koydu.<ref name=":68" /><ref name=":70" /> Muhammed'in [[Aba (giysi)|abası]]; bu olay ve [[Ehl-i Abâ Hadisi]]'nde anlatıldığı gibi daha sonra olanlar nedeniyle daha sonraki şair ve yazarlar için önemli bir sembol hâline geldi.<ref>Jonathan M. Bloom, Sheila S. Blair (2002), p. 28-29</ref>


=== İlk vahiy ===
=== İlk vahiy ve Kur'an'ın başlangıcı ===
{{Ana|İslam'da ilk vahiy|Hira Mağarası}}
{{Ana|İslam'da ilk vahiy|Hira Mağarası}}
[[Dosya:Cave Hira.jpg|küçükresim|upright=1.15|İlk [[vahiy|vahy]]in geldiği yer olduğuna inanılan [[Hira Mağarası]], [[Nur Dağı]] ([[Mekke]], [[Suudi Arabistan]])]]
[[Dosya:Cave Hira.jpg|küçükresim|279x279px|Muhammed'in ilk [[vahiy|vahyi]] aldığı yer olduğuna inanılan [[Nur Dağı]]'ndaki [[Hira Mağarası]], [[Mekke]], [[Suudi Arabistan]].]]
[[Siyer]]e göre, Muhammed 40 yaşına yaklaştığında sık sık kalabalıklardan uzaklaşmaya ve yalnız başına bir yerlerde [[İnziva|inzivaya]] çekilmeye başladı.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN9780292708624&newbks=0&redir_esc=y|başlık=Islam: Origin and Belief|erişimtarihi=16 Ağustos 2023|tarih=1998|dil=İngilizce|sayfa=6|yayıncı=University of Texas Press|ad=Emory C.|soyadı=Bogle|isbn=978-0-292-70862-4}}</ref> Bu durum 1–2 yıl kadar devam etti. Muhammed, [[Mekke]]'ye yaklaşık beş kilometre uzaklıkta olan [[Nur Dağı]]'ndaki [[Hira Mağarası]]'nda, dedesi [[Abdülmuttalib bin Haşim|Abdülmuttalib]] gibi her yıl birkaç hafta boyunca tek başına kalarak inzivaya çekiliyordu.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN9781882514052&newbks=0&redir_esc=y|başlık=Famous Men of the Middle Ages|erişimtarihi=16 Ağustos 2023|tarih=1992|dil=İngilizce|sayfa=83|yayıncı=Greenleaf Press|ad=John Henry|soyadı=Haaren|isbn=978-1-882514-05-2|ad2=Addison B.|soyadı2=Poland}}</ref> İslamî öğretiye göre MS 610 yılında, bir [[Ramazan]] gecesi ([[Kadir Gecesi]]) hırkasına bürünmüş hâlde Hira Mağarası'nda [[tefekkür]]e daldığı bir sırada, [[Cebrâil]] tarafından ilk vahyi aldı.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN9780802807540&newbks=0&redir_esc=y|başlık=Muhammad, Prophet of God|erişimtarihi=16 Ağustos 2023|tarih=26 Şubat 2007|dil=İngilizce|sayfa=51|yayıncı=Wm. B. Eerdmans Publishing|ad=Daniel C.|soyadı=Peterson|isbn=978-0-8028-0754-0}}</ref> Melek ona yaklaşıp "Oku!" dedi, ama Muhammed okuma yazma bilmediğini söyleyip cehaletini itiraf etti. Bunun üzerine [[Cebrâil]], Muhammed'e daha çok yaklaşıp sözünü tekrarladı; Muhammed de [[Ümmî|okuma ve yazma bilmediğini]] yineledi. Bu durum, Cebrâil nihayet ayetleri okuyup Muhammed'in onları ezberlemesine izin vermeden önce bir defa daha gerçekleşti.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN9789090004082&newbks=0&redir_esc=y|başlık=The Religion of Islám|erişimtarihi=16 Ağustos 2023|tarih=1906|dil=İngilizce|sayfa=7|yayıncı=K. Paul, Trench, Trübner|ad=F. A.|soyadı=Klein|isbn=978-90-90-00408-2}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://referenceworks.brillonline.com/entries/encyclopaedia-of-islam-2/wahy-COM_1331 | başlık = Waḥy | erişimtarihi = 16 Ağustos 2023 | tarih = 2002 |basım= 2. | çalışma = Encyclopaedia of Islam | yayıncı = Brill | ad = A. J. | soyadı = Wensinck | ad2 = A. | soyadı2 = Rippin | arşivurl = https://web.archive.org/web/20170210205431/https://referenceworks.brillonline.com/entries/encyclopaedia-of-islam-2/wahy-COM_1331 | arşivtarihi = 10 Şubat 2017}}</ref> Cebrâil'in burada okuduğu [[Ayet|ayetler]], daha sonra [[Kur'an]]'ın [[Sureler listesi|96. suresi]] olan [[Alak Suresi]]'nin ilk beş ayetini oluşturacaktı. Muhammed'in MS 610 yılından başlayarak, öldüğü yıl olan 632'ye kadar aldığını söylediği [[vahiy]]ler, Kur'an'ı oluşturur. [[İslam]]'da [[inanç]], [[ibadet]], [[şeriat]], [[ahlak]], [[tasavvuf]] gibi uygulamaların dayandırıldığı ana kaynak [[Kur'an]]'dır.<ref name="abraha">Bakınız:
[[Siyer]]e göre, Muhammed 40 yaşına yaklaştığında çoğunlukla kalabalıklardan uzaklaşmaya ve yalnız başına bir yerlerde inzivaya çekilmeye başlamıştı. Bu durum 1-2 yıl kadar devam etmiştir. Muhammed, Mekke'ye yaklaşık beş kilometre uzaklıkta olan [[Nur Dağı]]'ndaki [[Hira Mağarası]]'nda, dedesi [[Abdülmuttalib bin Haşim|Abdülmuttalib]] gibi her yılın [[Ramazan]] ayı boyunca tek başına kalarak inzivaya çekiliyordu. 610 yılında, bir [[Ramazan]] gecesi ([[Kadir Gecesi]]) hırkasına bürünüp Hira Mağarası'nda [[tefekkür]]e daldığı bir sırada ilk vahyi almıştır. Muhammed'in 610 yılından başlayarak, öldüğü yıl olan 632'ye kadar aldığını söylediği [[vahiy]]ler Kur'an'ı oluşturur. İslam'da [[inanç]], [[ibadet]], [[şeriat]], [[ahlak]], [[tasavvuf]] gibi uygulamaların dayandırıldığı ana kaynak [[Kur'an]]'dır.<ref name="abraha">* {{Dergi kaynağı|url=http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&aid=3863868&fulltextType=RA&fileId=S0041977X00049016|başlık=Abraha and Muhammad: Some Observations Apropos of Chronology and Literary Topoi in the Early Arabic Historical Tradition 1|erişimtarihi=18 Nisan 2013|arşivtarihi=21 Ocak 2012|arşivurl=https://web.archive.org/web/20120121152608/http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&aid=3863868&fulltextType=RA&fileId=S0041977X00049016|tarih=|ölüurl=hayır|sayı=2|sayfalar=225-40|dergi=Bulletin of the School of Oriental and African Studies|yıl=1987|cilt=50|doi=10.1017/S0041977X00049016|soyadı1=Conrad|ad1=Lawrence I.}}
* {{Kitap kaynağı|url=https://archive.org/details/elementsofjewish00burnuoft|başlık=Elements of the Jewish and Muhammadan Calendars: With Rules and Tables and Explanatory Notes on the Julian and Gregorian Calendars|erişimtarihi=10 Ağustos 2023|sayfa=465|yayıncı=G. Bell|yıl=1901|soyadı=Sherrard Beaumont Burnaby}}</ref><ref name="EncWorldHistory">''Encyclopedia of World History'' (1998), s. 452</ref><ref name="IntroQuran182">An Introduction to the Quran (1895), s. 182</ref><ref name="EoI-Muhammad">{{Ansiklopedi kaynağı |basım= 2nd| yayıncı = Brill Academic Publishers| cilt = 7| sayfalar =360-376| soyadı2 = Welch| ad2 = A. T.| soyadı1=Buhl | ad1 = F.| başlık = Muḥammad|ansiklopedi= [[Encyclopaedia of Islam]]| isbn = 90-04-09419-9| yıl = 1993}}</ref><ref name="IntroQuran184">An Introduction to the Quran (1895), s. 184</ref>
{{Alıntı kutusu|width=250px|alıntı=Yaratan Rabbinin adıyla oku! O, insanı '''alak'''tan (asılıp tutunan [[zigot]]tan) yaratmıştır. Oku! Kalemle (yazmayı) öğreten, (böylece) insana bilmediğini bildiren Rabbin sonsuz kerem sahibidir.|source=— [[Kur'an]]'ın inen ilk ayetleri, [[Alak Suresi]], 1-5|bgcolor=orange}}Rivayetlere göre, Muhammed ilk vahiylerini aldıktan sonra çok korktu, ancak [[Cebrâil]] yaklaştı ve ona Allah'ın bir elçisi olarak seçildiğini söyledi. Muhammed ardından eve döndü ve karısı [[Hatice bint Hüveylid|Hatice]] ile birlikte Hatice'nin amcasının oğlu ve [[Hristiyan]] bir [[keşiş]] olan [[Varaka bin Nevfel]]'in yanına gittiler. Varaka, Muhammed'i teselli etti ve kendisine son [[peygamber]] olduğunu açıkladı. Bunlara ters olarak [[Şiilik|Şii]] geleneği, Muhammed'in Cebrail'in ortaya çıkışına ne şaşırdığını ne de korktuğunu, aksine onu bekliyormuş gibi karşıladığını savunur.<ref>Emory C. Bogle (1998), p.7</ref>


* {{Kitap kaynağı|url=https://archive.org/details/elementsofjewish00burnuoft|başlık=Elements of the Jewish and Muhammadan Calendars: With Rules and Tables and Explanatory Notes on the Julian and Gregorian Calendars|erişimtarihi=10 Ağustos 2023|sayfa=465|yayıncı=G. Bell|yıl=1901|soyadı=Sherrard Beaumont Burnaby}}
İlk vahyi, Muhammed'in kendini dualara ve ibadetlere daha fazla teslim ettiği ve korkuyla geçirdiği üç yıllık bir zaman dilimi (fetret-i vahiy) izledi. Vahiyler yeniden başladığında rahatladı ve uyarmaya başlaması emredildi. Konuyla ilgili bazı [[ayet]]ler şöyledir:
* {{Dergi kaynağı|url=http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&aid=3863868&fulltextType=RA&fileId=S0041977X00049016|başlık=Abraha and Muhammad: Some Observations Apropos of Chronology and Literary Topoi in the Early Arabic Historical Tradition 1|erişimtarihi=18 Nisan 2013|arşivtarihi=21 Ocak 2012|arşivurl=https://web.archive.org/web/20120121152608/http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&aid=3863868&fulltextType=RA&fileId=S0041977X00049016|tarih=|ölüurl=hayır|sayı=2|sayfalar=225-40|dergi=Bulletin of the School of Oriental and African Studies|yıl=1987|cilt=50|doi=10.1017/S0041977X00049016|soyadı1=Conrad|ad1=Lawrence I.}}</ref><ref name=":71" /><ref name=":72" /><ref name="EoI-Muhammad">{{Ansiklopedi kaynağı|basım=2.|yayıncı=Brill Academic Publishers|cilt=7|sayfalar=360-376|soyadı2=Welch|ad2=A. T.|soyadı1=Buhl|ad1=F.|başlık=Muḥammad|ansiklopedi=Encyclopaedia of Islam|isbn=90-04-09419-9|yıl=1993}}</ref><ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=https://www.journals.uchicago.edu/doi/10.1086/471621|başlık=An Introduction to the Quran|erişimtarihi=16 Ağustos 2023|tarih=1895|sayı=3|dil=İngilizce|sayfa=|sayfalar=184|çalışma=The Biblical World|cilt=5|ad=Gustav|soyadı=Weil|issn=0190-3578|doi=10.1086/471621|ad2=Frank K.|ad3=Harry W.|soyadı2=Sanders|soyadı3=Dunning}}</ref>
{| class="wikitable"

|+
Rivayetlere göre, Muhammed ilk vahiylerini aldıktan sonra dehşete düştü ve çok korktu, ancak [[Cebrâil]] ona yaklaşıp [[Resul (İslam)|Allah'ın bir elçisi]] olarak seçildiğini söyledi.<ref>{{Web kaynağı|url=https://sorularlaislamiyet.com/ilk-vahyin-gelisi-nasil-gerceklesmistir|başlık=İlk vahyin gelişi nasıl gerçekleşmiştir?|erişimtarihi=18 Kasım 2023|tarih=1 Haziran 2006|dil=tr|çalışma=|yayıncı=Sorularla İslamiyet}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://islamansiklopedisi.org.tr/hira | başlık = HİRA | erişimtarihi =16 Ağustos 2023| dil =Türkçe| çalışma = TDV İslâm Ansiklopedisi | ad = Fuat | soyadı = Günel | arşivurl = https://web.archive.org/web/20191011040558/https://islamansiklopedisi.org.tr/hira | arşivtarihi = 11 Ekim 2019}}</ref> Muhammed ardından eve döndü ve olanları karısı [[Hatice bint Hüveylid|Hatice]]'ye anlattı. Hatice eşini teselli ettikten sonra, onu amcasının oğlu ve [[Hristiyan]] bir [[keşiş]] olan [[Varaka bin Nevfel]]'in yanına götürdü.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN9780631216049&newbks=0&redir_esc=y|başlık=A New Introduction to Islam|erişimtarihi=16 Ağustos 2023|tarih=2003|dil=İngilizce|sayfa=73|yayıncı=Wiley|ad=Daniel W.|soyadı=Brown|isbn=978-0-631-21604-9}}</ref> Varaka, Muhammed'i teselli etti ve kendisine son [[peygamber]] olduğunu açıkladı. Bunlara ters olarak [[Şiilik|Şii]] geleneği ise, Muhammed'in Cebrâil'in ortaya çıkışına ne şaşırdığını ne de korktuğunu, aksine onu bekliyormuş gibi karşıladığını savunur.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN9780292708624&newbks=0&redir_esc=y|başlık=Islam: Origin and Belief|erişimtarihi=16 Ağustos 2023|tarih=1998|dil=İngilizce|sayfa=7|yayıncı=University of Texas Press|ad=Emory C.|soyadı=Bogle|isbn=978-0-292-70862-4}}</ref>{{Alıntı kutusu|width=280px|alıntı=Yaratan Rabbinin adıyla oku! O, insanı '''alak'''tan (asılıp tutunan [[zigot]]tan) yaratmıştır. Oku! Kalemle (yazmayı) öğreten, (böylece) insana bilmediğini bildiren Rabbin sonsuz kerem sahibidir.|source=— [[Kur'an]]'ın inen ilk ayetleri, [[Alak Suresi]], 1–5|bgcolor=orange}}İlk vahyi, Muhammed'in kendini dualara ve ibadetlere daha fazla teslim ettiği ve korkuyla geçirdiği bir zaman dilimi (fetretü'l–vahiy) izledi.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.sorusorcevapbul.com/soru-cevap/muhtelif/fetretul-vahiy-hakkinda-bilgi-verirmisiniz|başlık=Fetret'ul-vahiy hakkında bilgi verir misiniz?|erişimtarihi=16 Ağustos 2023|arşivtarihi=19 Ağustos 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20130819063452/https://www.sorusorcevapbul.com/soru-cevap/muhtelif/fetretul-vahiy-hakkinda-bilgi-verirmisiniz|çalışma=|yayıncı=sorusorcevapbul.com}}</ref> Muhammed bu süreçte büyük bir üzüntü hâline girdi. Vahiyler yeniden başladığında ise rahatladı ve çekinmeden uyarmaya başlaması emredildi. Konuyla ilgili bazı [[Ayet|ayetler]] şöyledir:{{Blockquote|text=Ey örtünüp bürünen (Peygamber)! Kalk da (insanları) uyar. Rabbini yücelt.|title=[[Müddessir Suresi]]: 1–3}}{{Blockquote|text=Rabbin seni terk etmedi ve sana darılmadı.|title=[[Duha Suresi|Duhâ Suresi]]: 3}}
| bgcolor="beige" | Ey örtünüp bürünen (Peygamber)! Kalk da (insanları) uyar. Rabbini yücelt. '''['''<nowiki/>'''[[Müddessir Suresi]]: 1-3]'''
|-
| bgcolor="beige" | Rabbin seni terk etmedi ve sana darılmadı. '''['''<nowiki/>'''[[Duha Suresi]]: 3]'''
|}


===İslam'a çağrı, ilk Müslümanlar ve tepkiler===
===İslam'a çağrı, ilk Müslümanlar ve tepkiler===
[[Dosya:Surat An-Najm.jpg|sol|küçükresim|240x240pik|Peygamberlik döneminin başlarında indiğine inanılan [[Necm Suresi]]'nin son ayeti: "Haydi [[Allah]]'a secde edin ve ona kulluk edin." Muhammed'in [[monoteizm]] inancı, [[Mekke]]'deki seçkin liderlerin geleneksel düzenine meydan okur.]]İslam geleneğine göre Muhammed'in çağrısına ilk uyan kişi, ilk vahyi alıp eve geldiği vakit eşi [[Hatice bint Hüveylid|Hatice]] olmuştu; onu amcası [[Ebu Talib bin Abdülmuttalib|Ebû Talib]]'in oğlu [[Ali]], azatlı kölesi [[Zeyd bin Harise|Zeyd bin Hârise]] ve en yakın arkadaşı [[Ebû Bekir]] izledi.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.hurriyet.com.tr/ramazan-ozel/ilk-muslumanlar-kimlerdir-ilk-muslumanlarin-isimleri-41514332 | başlık = İlk Müslümanlar Kimlerdir? İlk Müslümanların İsimleri | erişimtarihi = 16 Ağustos 2023 | tarih = 11 Mayıs 2020 | dil =Türkçe| çalışma = www.hurriyet.com.tr | arşivengelli = evet}}</ref><ref group="not">[[Hatice bint Hüveylid|Hatice]], evrensel olarak [[İslam]]'a geçen "ilk kadın" olarak kabul edilirken, Muhammed'in kendisinden sonra ikinci Müslüman erkeğin kimliği tartışmalıdır. [[Şiilik|Şii]] ve bazı [[Sünnilik|Sünni]] kaynaklar, "Muhammed'den sonraki Müslüman erkeği" o sırada 9–11 yaşlarında olan [[Ali|Ali bin Ebû Talib]] olarak tanımlamaktadır. Ancak diğer Sünni kaynaklar, İslam'a geçen ilk erkeğin [[Ebû Bekir]] veya Muhammed'in evlatlık oğlu [[Zeyd bin Harise|Zeyd bin Hârise]] olduğunu belirtmektedir. Zeyd'in [[Kur'an]]'da adı geçen tek [[sahabe]] olduğu bilgisi de göz önünde bulundurulmalıdır. Tarihçi [[Taberî]] (<abbr>ö.</abbr> 923); Ali, Ebû Bekir ve Zeyd hakkındaki çelişkili Sünni gelenekleri listeler ve böylece kararı okuyucuya bırakır.
Muhammed, Mekkeli paganların yanı sıra, [[Yahudilik|Yahudi]] ve [[Hristiyanlık|Hristiyanları]] da dinlerinin aslının bozulduğunu söyleyerek [[İslam]]'a davet etti.<ref name="espos12">Esposito (1998), s. 12.</ref><ref>Esposito (2002b), ss. 4–5.</ref><ref>{{Kitap kaynağı|soyadı= Peters|ad= F.E.|başlık= Islam: A Guide for Jews and Christians|url= https://archive.org/details/islamguideforjew00fepe|yıl=2003|yayıncı= Princeton University Press|isbn=0-691-11553-2|sayfa=[https://archive.org/details/islamguideforjew00fepe/page/9 9]}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|soyadı=Esposito|ad=John|başlık= Islam: The Straight Path (3rd ed.)|yıl=1998|yayıncı =Oxford University Press|isbn=978-0-19-511234-4|sayfalar=9, 12}}</ref><ref>[[Kur'an]] [http://www.usc.edu/org/cmje/religious-texts/quran/verses/033-qmt.php#033.040 33:40] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20140606204827/http://www.usc.edu/org/cmje/religious-texts/quran/verses/033-qmt.php#033.040 |tarih=6 Haziran 2014 }}<nowiki> {{|url=</nowiki>https://web.archive.org/web/20140606204827/http://www.usc.edu/org/cmje/religious-texts/quran/verses/033-qmt.php#033.040<nowiki> |tarih=6 Haziran 2014 |tarih=6 Haziran 2014 }}</nowiki></ref>
----{{Kaynak|url=https://www.google.com.tr/books/edition/Muhammad_at_Mecca/L4fWAAAAMAAJ?hl=tr&gbpv=1&bsq=muhammad+in+mecca&dq=muhammad+in+mecca&printsec=frontcover|başlık=Muhammad at Mecca|erişimtarihi=16 Ağustos 2023|tarih=1992|sayfa=86|yayıncı=Clarendon Press|ad=William Montgomery|soyadı=Watt}}


{{Kaynak|url=https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN9789004171374&newbks=0&redir_esc=y|başlık=The Encyclopaedia of Islam Three|erişimtarihi=16 Ağustos 2023|tarih=2007|yayıncı=Brill|cilt=2. cilt|ad=|soyadı=}}</ref> Muhammed üç yıl boyunca sadece akrabalarını ve en yakınlarını [[İslam]]'a davet etti.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.islamveihsan.com/islamda-gizli-davet-donemi.html | başlık = İslam’da Gizli Davet Dönemi | erişimtarihi =16 Ağustos 2023| dil =Türkçe| çalışma = İslam ve İhsan | arşivurl = https://web.archive.org/web/20171028143007/https://www.islamveihsan.com/islamda-gizli-davet-donemi.html | arşivtarihi = 28 Ekim 2017}}</ref> Ardından, inanca göre Hicr Suresi'nin 94. ayetinin inmesinden hemen sonra [[Safâ tepesi|Safâ Tepesi]]'ne çıkarak tüm Mekke halkını açıktan açığa [[Müslüman]] olmaya çağırdı.
[[Sünnilik|Sünnilere]] göre Muhammed'in çağrısına ilk uyan kişi, ilk vahyi alıp eve geldiğinde eşi [[Hatice]] olmuş, onu amcası [[Ebu Talib bin Abdülmuttalib|Ebu Talib]]'in oğlu [[Ali]], azatlı kölelerinden [[Zeyd bin Harise]] ve en yakın arkadaşı [[Ebu Bekir|Ebû Bekir]] izlemiştir. [[Şiilik|Şiilere]] göre ise ilk Müslüman, amcasının oğlu [[Ali|Ali bin Ebu Talib]]'dir.
{{Blockquote|text=Şimdi sen, sana emrolunanı açıkça ortaya koy ve Allah'a ortak koşanlara aldırış etme.|title=[[Hicr Suresi]]: 94}}
[[Dosya:Surat An-Najm.jpg|sol|küçükresim|upright=1.09|[[Necm Suresi]]'nin son ayeti: "Haydi Allah'a secde edin ve ona kulluk edin." Muhammed'in [[monoteizm]] inancı, geleneksel düzene meydan okur.]]
Ancak tepkiler genellikle olumsuz oldu. Bu nedenle [[İlk Müslümanlar listesi|ilk Müslümanlar]], vahyi şüphe ile karşılayan Mekkelilerce ağır hakaret ve işkencelere katlanmak zorunda kaldılar. Başlangıçta Muhammed, [[İslam]]'ı yayma faaliyetlerine kayıtsız kalan [[Mekke]] liderlerinden ciddi bir muhalefet görmedi,<ref name=":73">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN9780192803108&newbks=0&redir_esc=y|başlık=Arabs in History|erişimtarihi=17 Ağustos 2023|tarih=2002|dil=İngilizce|sayfalar=35-36|yayıncı=OUP Oxford|ad=Bernard|soyadı=Lewis|isbn=978-0-19-280310-8}}</ref> ancak aradan biraz zaman geçtikten sonra gerilim yükseldi. Çünkü Muhammed'in çağrısı, kendi mevkilerinin tehlikeye girebileceğini düşünen geleneksel seçkin kişileri tedirgin etmişti.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=COA_MQAACAAJ&newbks=0&hl=tr|başlık=Tarih Kitabı|erişimtarihi=17 Ağustos 2023|tarih=2019|dil=Türkçe|sayfa=79|yayıncı=Alfa Basım Yayım Dağıtım|soyadı=|isbn=978-605-171-364-9}}</ref> Özellikle [[Kâbe]]'den putların kaldırılması, ticaretin engelleneceği ve birtakım alışkanlıklara son verileceği düşüncesine yol açtı ve bu da büyük tepki ile karşılandı.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=KiawUHevW24C&redir_esc=y|başlık=The Rise of Islam|erişimtarihi=17 Ağustos 2023|tarih=30 Mayıs 2005|dil=İngilizce|sayfalar=120-121|yayıncı=Greenwood Publishing Group|ad=Matthew|soyadı=Gordon|isbn=978-0-313-32522-9}}</ref> Bu dönemde İslam dinini kabul edenlerin çoğunluğu dinlerini gizlemek zorunda kaldı.


Muhammed, Mekkeli paganların yanı sıra, [[Yahudilik|Yahudi]] ve [[Hristiyanlık|Hristiyanları]] da dinlerinin aslının bozulduğunu söyleyerek [[İslam]]'a davet etti.<ref name="espos122">Esposito, John (1998), s. 12</ref><ref>Esposito, John (2002), ss. 4–5</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://archive.org/details/islamguideforjew00fepe|başlık=Islam: A Guide for Jews and Christians|erişimtarihi=17 Ağustos 2023|sayfa=[https://archive.org/details/islamguideforjew00fepe/page/9 9]|yayıncı=Princeton University Press|yıl=2003|ad=F.E.|soyadı=Peters|isbn=0-691-11553-2}}</ref><ref>Esposito, John (1998), ss. 9, 12</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://web.archive.org/web/20140606204827/http://www.usc.edu/org/cmje/religious-texts/quran/verses/033-qmt.php#033.040 | başlık = Center for Muslim-Jewish Engagement | erişimtarihi =17 Ağustos 2023| tarih =6 Haziran 2014| çalışma = web.archive.org | arşivengelli = evet}}</ref> Bu [[Monoteizm|tek tanrıcı]] gruplardan bazıları onun davetini kabul ederken bazıları da reddetti. [[Kureyş]] ileri gelenleri tarafından ilk başta pek tepki çekmeyen Muhammed, [[Putperestlik|puta tapıcılığı]] eleştiren [[Kur'an]] ayetlerini okumaya,<ref group="not">'''Bakınız:''' [[Yunus Suresi|Yunus]]: 18; [[Enbiyâ Suresi|Enbiyâ]]: 98–99; [[Furkan Suresi|Furkan]]: 55; [[Ankebût Suresi|Ankebût]]: 17</ref> puta tapanların [[Cehennem|cehenneme]] gireceğini söylemeye başlayınca, Kureyşliler onun [[Tebliğ|tebliğini]] büyük bir tehlike olarak görüp davetini engellemek için ellerinden geleni yapmaya başladılar. Muhammed'in günden güne [[Sahabe|taraftar]] topladığını, durmaksızın inanç ve davranışlarını eleştirdiğini gören [[Kureyş|Kureyşliler]], onu küçümsemeye ve ona hakaret etmeye başladılar, giderek şiddete başvurdular.<ref name=":74">{{Web kaynağı | url = https://islamansiklopedisi.org.tr/muhammed#1-hayati | başlık = MUHAMMED | erişimtarihi =17 Ağustos 2023| dil =Türkçe| çalışma = TDV İslâm Ansiklopedisi | ad = Mustafa | soyadı = Fayda | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190703151341/https://islamansiklopedisi.org.tr/muhammed#1-hayati | arşivtarihi = 3 Temmuz 2019}}</ref><ref name=":73" /> Kur'an'daki [[Sureler listesi|Mekkî sureler]] incelendiğinde bu tepkilerin ve şiddetlerin yansımalarını görmek mümkündür. [[Paganizm|Mekkeli paganlar]], Muhammed'in İslam'a davet faaliyetini durdurması için amcası [[Ebu Talib bin Abdülmuttalib|Ebû Talib]] ile üç defa görüştüler. Ebû Talib birinci görüşmede, gönül alıcı bazı sözlerle onları savuşturdu.<ref name=":74" /> İkincisinde [[Kureyş|Kureyşliler]] tehdit edici ifadeler kullanınca yeğenini çağırdı ve durumu anlattı. Muhammed de amcasına bu işten asla vazgeçmeyeceğini söyledi.<ref name=":74" /><ref group="not">[[İbn-i Hişam|İbn Hişâm]]'a göre Muhammed, amcası [[Ebu Talib bin Abdülmuttalib|Ebû Talib]]'e şunları demiştir: "Bu işten vazgeçmem için Güneş'i sağ elime, Ay'ı da sol elime verseler hiçbir şey değişmez. Allah bu dini üstün kılıncaya kadar çalışacağım veya bu uğurda öleceğim."
Muhammed, üç yıl boyunca sadece akrabalarını ve en yakınlarını İslam'a davet etti. Ardından, inanca göre ''"Ey Muhammed! Şimdi sen, sana emrolunanı açıkça ortaya koy ve Allah’a ortak koşanlara aldırış etme."'' mealindeki ayetin ([[Hicr Suresi|Hicr]]: 94) inmesinden hemen sonra [[Safâ|Safâ Tepesi]]'ne çıkarak tüm Mekke halkını açıktan açığa Müslüman olmaya çağırdı. Ancak tepkiler genelde olumsuz oldu. Bu sebeple [[ilk Müslümanlar]], vahyi şüphe ile karşılayan Mekkelilerce ağır hakaret ve işkencelere katlanmak zorunda kaldılar. Çünkü Muhammed'in bu çağrısı, kendi mevkilerinin tehlikeye girebileceğini düşünen geleneksel seçkin kişileri tedirgin etti. Özellikle [[Kâbe]]'den putların kaldırılması, ticaretin engelleneceği ve birtakım alışkanlıklara son verileceği düşüncesine yol açtı ve bu da büyük tepki ile karşılandı. Bu dönemde İslam dinini kabul edenlerin çoğunluğu dinlerini gizlemek zorunda kaldı.
----{{Web kaynağı | url = https://islamansiklopedisi.org.tr/muhammed#1-hayati | başlık = MUHAMMED | erişimtarihi = 17 Ağustos 2023 | çalışma = TDV İslâm Ansiklopedisi | ad = Mustafa | soyadı = Fayda | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190703151341/https://islamansiklopedisi.org.tr/muhammed#1-hayati | arşivtarihi = 3 Temmuz 2019}}</ref> Kureyşliler üçüncü kez gelince [[Ebu Talib bin Abdülmuttalib|Ebû Talib]]'e yeğenini kendilerine teslim etmesi hususunda bir teklifte bulundular, Ebû Talib teklifi sertçe reddetti. Bu arada bazı Kureyşlilerin bizzat Muhammed ile görüşüp onu bu işten vazgeçirmeye çalıştıkları, kendisine para ve mevki teklifinde bulundukları da kaynaklarda belirtilmektedir.<ref name=":74" />
[[Dosya:LocationAksumiteEmpire.png|küçükresim|240x240px|Müslümanların 615 yılında göç ettikleri [[Etiyopya|Habeşistan]]'ın haritası ([[Aksum Krallığı]]). Muhammed'in döneminde Habeşistan, [[Hristiyan|Hristiyanların]] çoğunlukta yaşadığı bir ülkeydi.]]


Bu sıralarda, [[Mekke]]'nin iki güçlü ve önemli mevki sahibi kişisi olan [[Hamza bin Abdülmuttalib|Hamza]] ve [[Ömer]]'in üst üste ve biraz da ani bir şekilde [[İslam]]'ı kabul etmeleri, Müslümanların moral ve cesaretlerini artırdı; bu nedenle [[Kâbe]]'ye gidip açıkça [[namaz]] kıldılar. Muhammed'in, amcası [[Ebu Leheb|Ebû Leheb]] dışındaki akrabalarından yardım görmesi ve Mekke'nin bazı önde gelenlerin [[Müslüman]] olmaları, [[Paganizm|paganist]] inanca sahip kişilerin tepkilerini daha da artırdı ve Müslümanlara yönelik olumsuz tavırlar şiddetlendi.<ref name=":75" /><ref name=":74" /> Takipçilerinin maruz kaldığı işkenceleri engellemeye gücü yetmeyen Muhammed, bazı Müslümanlara bir [[Hristiyan]] ülkesi olan [[Aksum Krallığı|Habeşistan]]'a hicret etmeye izin verdi. 615'te bir grup Müslüman [[Etiyopya|Habeşistan]]'a hicret etti. İslam tarihindeki ilk [[hicret]] olarak önem taşıyan bu gelişme, Muhammed'in [[Afrika]] ile de temasa geçmesini sağladı.<ref name=":74" />
Bu işkenceler artınca, bazı inananlar Muhammed'in tavsiyesiyle 615'te [[Habeşistan]]'a göç etmek zorunda kaldı. İki dalga hâlinde göç edenler, bir süre sonra Muhammed'in Mekkelilerin Müslüman oldukları ve Muhammed ile anlaştıkları ([[Garanik]]) yolunda aldıkları bir haber üzerine geri döndülerse de, Mekke'ye geldiklerinde bunun doğru olmadığını öğrenince yeniden gittiler.
[[Dosya:LocationAksumiteEmpire.png|küçükresim|upright=1.18|Müslümanların 615 yılında göç ettikleri Habeşistan'ın haritası ([[Aksum Krallığı]])]]


İki dalga hâlinde Habeşistan'a göç edenler, bir süre sonra Muhammed'in Mekkelilerin [[İslam]]'ı kabul ettikleri ve Muhammed ile anlaştıkları yolunda bir haber aldılar. Bunun üzerine hicret edenlerin bazıları geri dönmeye karar verdiler. Rivayete göre bunlar [[Mekke]]'ye yaklaştıkları sırada, karşılaştıkları bir [[Kervan|kervana]] neler olduğunu sordular; kervandakiler de Muhammed'in önce ilâhlarını hayırla andığını ve [[Kureyş]]'in ona uyduğunu, ancak daha sonra bu fikrinden vazgeçip ilâhlarını kötülediğini, Kureyş'in de ona tekrar kötülük yaptığını söylediler. [[İbn Sa'd]]'ın aktardığı bu olay literatüre "[[Garanik|Garânîk Olayı]]" olarak geçmiş ve giderek değişik rivayetlere bürünmüştür.<ref>{{Web kaynağı | url = https://islamansiklopedisi.org.tr/garanik | başlık = GARÂNÎK | erişimtarihi =18 Ağustos 2023| dil =Türkçe| çalışma = TDV İslâm Ansiklopedisi | ad = İsmail | soyadı = Cerrahoğlu | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200522210204/https://islamansiklopedisi.org.tr/garanik | arşivtarihi = 22 Mayıs 2020}}</ref>
Bu sıralarda, Mekke'nin iki güçlü ve önemli mevki sahibi kişisi olan [[Ömer]] ve [[Hamza bin Abdülmuttalib|Hamza]]'nın üst üste ve ani bir şekilde Müslümanlığı kabul etmeleri, Müslümanların moral ve cesaretlerini artırdı; bu nedenle de [[Kâbe]]'ye gidip açıkça [[namaz]] kıldılar. Muhammed'in, amcası [[Ebu Leheb]] dışındaki akrabalarından yardım görmesi ve Mekke'nin bazı önde gelenlerin Müslüman olmaları, [[Paganizm|paganist]] inanca sahip kişilerin tepkilerini daha da artırdı ve Müslümanlara yönelik olumsuz tavırlar şiddetlendi.


Kureyşliler, [[Hamza bin Abdülmuttalib|Hamza]] ile [[Ömer]]'in İslam'ı benimsemesiyle güç kazanan Müslümanları etkisiz hâle getirmek için onlara bir [[boykot]] düzenlemeye karar verdiler. Bunun için [[Haşimoğulları|Hâşimoğulları]] ve Muttaliboğulları ile aralarındaki akrabalığa uymayacaklarını söyleyip bu iki aileyi düşman ilan ettiler. Onlarla konuşmamaya ve alışveriş yapmamaya karar verdiler ve boykotun şartlarını bir kâğıda yazıp [[Kâbe]]'nin duvarına astılar.<ref name=":76" /><ref name=":74" /><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?vid=ISBN9780815411765&newbks=0&redir_esc=y|başlık=The Life and Times of Muhammad|erişimtarihi=18 Ağustos 2023|tarih=2001|dil=İngilizce|sayfalar=125, 126, 129|yayıncı=Cooper Square Press|ad=John|soyadı=Glubb|isbn=978-0-8154-1176-5|ad2=Sir John Bagot|soyadı2=Glubb}}</ref> Bunun üzerine Muhammed'in amcası [[Ebu Talib bin Abdülmuttalib|Ebû Talib]], yeğenini ve ona inananları kendi mahallesine götürüp orada topladı. [[Paganizm|Mekkeli paganların]] safında yer alan [[Ebu Leheb|Ebû Leheb]] ve oğulları hariç Muhammed'in bütün akrabaları 616–619 arasında orada yaşamak zorunda kaldılar. Tüm bu olaylara karşın Muhammed'in [[Peygamber|peygamberliğine]] olan inancı, düşüncelerini sürekli yaymasını sağladı. Bu inancından cesaret alarak din alanındaki çalışmalarını [[Mekke]] dışına taşımaya yöneldi.
Muhammed, Mekkelilerin yapmış oldukları büyük bir [[boykot]] sonrası, 619'da üst üste eşi [[Hatice]] ve amcası [[Ebu Talib]]'i kaybetti; Mekkelilerin Müslüman olmaları konusunda ümitsizliğe kapıldı ve [[Taif]]'e yerleşmek istedi. Ancak burada tepki daha da büyük oldu ve Muhammed, evlatlığı [[Zeyd bin Harise|Zeyd]] ile birlikte taşlanarak geri döndürüldü. Tüm bu olaylara karşın peygamberliğine olan inancı, düşüncelerini sürekli yaymasını sağladı. Bu inancından cesaret alarak din alanındaki çalışmalarını Mekke dışına taşımaya yöneldi.


===Akabe Biatları===
===Akabe Biatları===
{{Ana|Akabe Biatları}}
{{Ana|Akabe Biatları}}
[[Arap Yarımadası]]'nda pek çok insan, bu yeni dini ve peygamberini duymuş ve ticaret veya [[Kâbe]]'ye [[hac]] yapmak gibi sebeplerden ötürü Mekke<nowiki>'ye ziyarete geliyorlardı. İlk seferinde Mekke'ye gelen yaklaşık 12 kişi (Birinci Akabe Biatı), daha sonra ise tekrar Mekke'ye gelen yaklaşık 300 kişi (İkinci Akabe Biatı), ''</nowiki>[[Akabe]]<nowiki>''</nowiki> denilen yerde Muhammed ile gizlice görüşüp ona bağlılıklarını bildirdiler ve kendisini [[Medine]]'ye davet ettiler.
[[Arap Yarımadası]]'nda pek çok insan bu yeni dini ve peygamberini duymuş ve ticaret veya [[Kâbe]]'ye [[hac]] yapmak gibi sebeplerden ötürü [[Mekke]]'ye ziyarete geliyorlardı. İlk seferinde Mekke'ye gelen yaklaşık 12 kişi (Birinci Akabe Biatı), daha sonra ise tekrar Mekke'ye gelen yaklaşık 300 kişi (İkinci Akabe Biatı); <nowiki>''</nowiki>Akabe<nowiki>''</nowiki> denilen, [[Mescid-i Haram]]'a 3 kilometre kadar uzakta olan yerde Muhammed ile gizlice görüşüp ona bağlılıklarını bildirdiler ve kendisini [[Medine]]'ye davet ettiler.<ref>{{Web kaynağı | url = https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/184616 | başlık = Hz. Peygamber Döneminde Bey'at | erişimtarihi = 18 Ağustos 2023 | çalışma = dergipark.org.tr | ad = Doç. Dr. M. Ali | soyadı = Kapar | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200710190056/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/184616 | arşivtarihi = 10 Temmuz 2020}}</ref> Muhammed, bunu Müslümanlara yeni bir yer aramak için kullandı. Daha sonra [[Yesrib]] kentini (daha sonra "[[Medine]]" olarak anılacaktır) uygun buldu. Yesrib'in [[Araplar|Arap]] nüfusu [[Monoteizm|tek tanrıcılığa]] aşinaydı, çünkü o şehirde bir [[Yahudiler|Yahudi]] cemaati vardı.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.acarindex.com/siyer-arastirmalari-dergisi/hz-peygamber-zamaninda-medinede-musluman-yahudi-iliskilerini-anlamak-449863 | başlık = Hz. Peygamber Zamanında Medine'de Müslüman-Yahudi İlişkilerini Anlamak | erişimtarihi =18 Ağustos 2023| dil = tr-TR | çalışma = www.acarindex.com | yayıncı = Siyer Araştırmaları Dergisi | ad = Öznur | soyadı = Özdemir | arşivurl = https://web.archive.org/web/20230819011514/https://www.acarindex.com/siyer-arastirmalari-dergisi/hz-peygamber-zamaninda-medinede-musluman-yahudi-iliskilerini-anlamak-449863 | arşivtarihi = 19 Ağustos 2023}}</ref> Akabe'deki vaatlerin ardından Muhammed, takipçilerini [[Medine|Yesrib]]'e göç etmeye teşvik etti. Daha önce [[Aksum Krallığı|Habeşistan]]'a yapılan göçte olduğu gibi, [[Kureyş]]liler yine bu göçü durdurmaya çalıştı. Ancak neredeyse tüm Müslümanlar ayrılmayı başardı.


===Hicretten önceki son yıllar===
Muhammed, bunu Müslümanlara yeni bir yer aramak için kullandı. Daha sonra [[Yesrib]] kentini (daha sonra [[Medine]] olarak anılacaktır) uygun buldu. Yesrib'in Arap nüfusu, bir şekilde [[Monoteizm|tek tanrıcılığa]] aşinaydı, çünkü o şehirde bir [[Yahudi]] cemaati vardı.
{{Ana|Hüzün Senesi|Taif}}
[[Dosya:Taifroad.jpg|küçükresim|240x240pik|Arka planda Hicaz Dağları ve ön planda [[Taif]]'e giden yol.]]
Kureyşlilerin [[Haşimoğulları]] ailesine yapmış oldukları büyük boykot 619 yılında son buldu. Boykottan kısa bir süre sonra önce Muhammed'in amcası [[Ebu Talib bin Abdülmuttalib|Ebû Talib]], ardından eşi [[Hatice bint Hüveylid|Hatice]] üç gün ara ile hayatlarını kaybetti.<ref name=":77">{{Web kaynağı | url = https://islamansiklopedisi.org.tr/senetul-huzn | başlık = SENETÜ’l-HÜZN | erişimtarihi =18 Ağustos 2023| dil =Türkçe| çalışma = TDV İslâm Ansiklopedisi | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200921115629/https://islamansiklopedisi.org.tr/senetul-huzn | arşivtarihi = 21 Eylül 2020}}</ref> Kendisine en büyük desteği veren bu iki yakınının ölümü Muhammed'i son derece üzdü.<ref name=":77" /> Hatice, kendisine inanan ilk kişi iken, Ebû Talib de [[Mekke]]'de kavmine karşı onu her şey uğruna korumuştu.<ref name=":77" /> Mekkeli paganlar, olanlardan sonra bir süre evine kapanan ve çok nadir çıkan Muhammed'e yönelik hakaretlerini arttırdılar ve fiilî saldırılarda bulunmaya başladılar. Kaynaklarda, [[Hatice bint Hüveylid|Hatice]] ve [[Ebu Talib bin Abdülmuttalib|Ebû Tâlib]]'in üst üste öldüğü bu yıl "senetü'l–hüzn" (hüzün senesi) diye isimlendirilmiştir.


Ebû Talib'in ölümünün ardından [[Haşimoğulları]] kabilesinin liderliği, Muhammed'in azılı düşmanı olan amcası [[Ebu Leheb|Ebû Leheb]]'e geçti.<ref>{{Web kaynağı | url = https://islamansiklopedisi.org.tr/ebu-leheb | başlık = EBÛ LEHEB | erişimtarihi =18 Ağustos 2023| dil =Türkçe| çalışma = TDV İslâm Ansiklopedisi | ad = Mehmet Ali | soyadı = Kapar | arşivurl = https://web.archive.org/web/20210110195527/https://islamansiklopedisi.org.tr/ebu-leheb | arşivtarihi = 10 Ocak 2021}}</ref> Kısa süre sonra Ebû Leheb, klanın Muhammed üzerindeki korumasını geri çekti. Bu, Muhammed'i tehlikeye attı; çünkü klan korumasının geri çekilmesi, O'nun öldürülmesinin herhangi bir kanlı intikama neden olmayacağı anlamına geliyordu.
[[Akabe]]'deki vaatlerin ardından Muhammed, takipçilerini [[Medine|Yesrib]]'e göç etmeye teşvik etti. Daha önce olduğu gibi, [[Aksum Krallığı|Habeşistan]]'a yapılan göçle birlikte [[Kureyş]]liler göçü durdurmaya çalıştı. Ancak neredeyse tüm Müslümanlar ayrılmayı başardı.


Muhammed daha sonra [[Arap Yarımadası|Arabistan]]'daki bir başka önemli şehir olan [[Taif]]'i ziyaret etti ve bir koruyucu bulmaya çalıştı, ancak çabaları başarısız oldu ve onu daha fazla fiziksel tehlikeye attı; evlatlığı [[Zeyd bin Harise|Zeyd]] ile birlikte taşlanarak geri döndürüldü. Muhammed [[Mekke|Mekke'ye]] dönmek zorunda kaldı. Mut'im bin Adî adında bir Mekkeli kabile reisi, onun memleketine güvenli bir şekilde yeniden girmesini mümkün kıldı.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=F.; Welch, AT (1993). "Muhammed"|erişimtarihi=20 Ekim 2022|sayfa=|sayfalar=360-376}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Moojan Momen (1985)|erişimtarihi=20 Ekim 2022|sayfa=4}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://islamansiklopedisi.org.tr/mutim-b-adi | başlık = MUT‘İM b. ADÎ | erişimtarihi = 23 Ekim 2022 | dil = Türkçe | çalışma = TDV İslâm Ansiklopedisi | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200926214046/https://islamansiklopedisi.org.tr/mutim-b-adi | arşivtarihi = 26 Eylül 2020}}</ref>
===Hicretten önceki son yıllar===
Kureyşlilerin, [[Haşimoğulları]] ailesine yapmış oldukları büyük bir boykottan sonra, Muhammed'in eşi [[Hatice bint Hüveylid|Hatice]] ve amcası [[Ebu Talib bin Abdülmuttalib|Ebu Talib]] 619'da öldüler. (Bu yıl "[[Hüzün Senesi|Hüzün Yılı]]" olarak bilinmektedir.) Ebu Talib'in ölümüyle, Haşimoğulları kabilesinin liderliği, Muhammed'in azılı düşmanı olan amcası [[Ebu Leheb]]'e geçti. Kısa bir süre sonra Ebu Leheb, klanın Muhammed üzerindeki korumasını geri çekti. Bu, Muhammed'i tehlikeye attı; klan korumasının geri çekilmesi, onun öldürülmesinin herhangi bir kanlı intikama neden olmayacağı anlamına geliyordu. Muhammed daha sonra [[Arap Yarımadası|Arabistan]]'daki bir başka önemli şehir olan [[Taif]]'i ziyaret etti ve bir koruyucu bulmaya çalıştı, ancak çabaları başarısız oldu ve onu daha fazla fiziksel tehlikeye attı; evlatlığı [[Zeyd bin Harise|Zeyd]] ile birlikte taşlanarak geri döndürüldü. Muhammed [[Mekke|Mekke'ye]] dönmek zorunda kaldı. Mut'im bin Adî adında bir Mekkeli kabile reisi, onun memleketine güvenli bir şekilde yeniden girmesini mümkün kıldı.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=F.; Welch, AT (1993). "Muhammed"|erişimtarihi=20 Ekim 2022|sayfa=|sayfalar=360-376}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Moojan Momen (1985)|erişimtarihi=20 Ekim 2022|sayfa=4}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://islamansiklopedisi.org.tr/mutim-b-adi | başlık = MUT‘İM b. ADÎ | erişimtarihi = 23 Ekim 2022 | dil = Türkçe | çalışma = TDV İslâm Ansiklopedisi | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200926214046/https://islamansiklopedisi.org.tr/mutim-b-adi | arşivtarihi = 26 Eylül 2020}}</ref>


Birçok insan Mekke'yi iş için veya [[Kâbe]]'ye hacı olarak ziyaret etti. Muhammed bu fırsatı kendisi ve takipçileri için yeni bir yuva aramak için kullandı. Birkaç başarısız müzakereden sonra Yesrib'ten (daha sonra [[Medine]] olarak anılacaktır) bazı adamlarla umut buldu. Yesrib'in Arap halkı tektanrıcılığa aşinaydı ve orada bir Yahudi cemaati bulunduğu için bir Peygamber'in zuhuruna hazırlıklıydılar. Ayrıca Yesrib halkı, Muhammed ve bu yeni din aracılığıyla Mekke'ye üstünlük sağlamayı umdu. Çünkü Yesrib, hac yeri olarak Mekke'nin önemini kıskanıyordu.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Watt(1974)|erişimtarihi=20 Ekim 2022|sayfa=83}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Peterson (2006)|erişimtarihi=20 Ekim 2022|sayfalar=86-89}}</ref>
Birçok insan Mekke'yi iş için veya [[Kâbe]]'ye hacı olarak ziyaret etti. Muhammed bu fırsatı kendisi ve takipçileri için yeni bir yuva aramak için kullandı. Birkaç başarısız müzakereden sonra Yesrib'ten (daha sonra [[Medine]] olarak anılacaktır) bazı adamlarla umut buldu. Yesrib'in Arap halkı tektanrıcılığa aşinaydı ve orada bir Yahudi cemaati bulunduğu için bir Peygamber'in zuhuruna hazırlıklıydılar. Ayrıca Yesrib halkı, Muhammed ve bu yeni din aracılığıyla Mekke'ye üstünlük sağlamayı umdu. Çünkü Yesrib, hac yeri olarak Mekke'nin önemini kıskanıyordu.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Watt(1974)|erişimtarihi=20 Ekim 2022|sayfa=83}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Peterson (2006)|erişimtarihi=20 Ekim 2022|sayfalar=86-89}}</ref>


===Medine'ye hicret===
===Medine'ye Hicret===
{{Ana|Hicret}}{{Çoklu resim|align=right|perrow=1/1|total_width=252|caption_align=center|title=|image1=Jannat.ul.Baqi - Madina - panoramio.jpg|caption1=|image2=Mount Uhud.JPG|caption2=|image3=Masjid Nabawi 1.png|caption3=Günümüz [[Medine]] şehrinden bazı fotoğraflar. (''Yukarıdan aşağıya'': Gün batımı sırasında şehirden bir görünüm. [[Uhud Dağı]] ve çevresindeki yapılar. [[Mescid-i Nebevî]]'nin gece silüeti.|image4=|caption4=|image5=|image6=|caption6=|caption=|caption5=}}
{{Ana|Hicret}}
[[Dosya:Medina Al Munawwarah collage.jpg|küçükresim|Günümüzdeki [[Medine]] şehrinden fotoğraflar. (''üstten, soldan sağa'': [[Mescid-i Nebevî]]'nin iç kısmı, [[Yeşil Kubbe]], gün batımında şehirden bir görünüm, [[Uhud Dağı]], Kûba Camii, Mescid-i Nebevî'nin gece silüeti.)]]
[[Mekke]]'deki Müslümanlar küçük topluluklarla [[Medine]]'ye göç etmeye başlamışlardı. Kısa zaman sonra Mekke boşalmış, şehirde bir tek Muhammed, [[Ebû Bekir|Ebu Bekir]], [[Ali]]; belli başlı, yaşlı ve fakir Müslümanlar, bir de Mekkeliler tarafından işkenceye maruz kalan ve bunun için hapsedilen Müslümanlar kalmıştı. Muhammed, bu zorlu göç yolculuğu için yol arkadaşı olarak en yakın dostu [[Ebû Bekir|Ebu Bekir]]'i seçti. Muhammed, arkadaşı Ebu Bekir'den yola çıkmak için hazırlık yapmasını istedi. Ayrıca amcasının oğlu [[Ali]]'yi, ödenmemiş mali yükümlülüklerini yerine getirmesi ve kendisinde kalan bazı emanetleri sahiplerine teslim etmesi için geride bırakmak istedi.
[[Mekke]]'deki Müslümanlar küçük topluluklarla [[Medine]]'ye göç etmeye başlamışlardı. Kısa zaman sonra Mekke boşalmış, şehirde bir tek Muhammed, [[Ebû Bekir|Ebu Bekir]], [[Ali]]; belli başlı, yaşlı ve fakir Müslümanlar, bir de Mekkeliler tarafından işkenceye maruz kalan ve bunun için hapsedilen Müslümanlar kalmıştı. Muhammed, bu zorlu göç yolculuğu için yol arkadaşı olarak en yakın dostu [[Ebû Bekir|Ebu Bekir]]'i seçti. Muhammed, arkadaşı Ebu Bekir'den yola çıkmak için hazırlık yapmasını istedi. Ayrıca amcasının oğlu [[Ali]]'yi, ödenmemiş mali yükümlülüklerini yerine getirmesi ve kendisinde kalan bazı emanetleri sahiplerine teslim etmesi için geride bırakmak istedi.


282. satır: 284. satır:


Muhammed'in kuzeni Ali, komplodan sağ kurtuldu, ancak Muhammed'in talimatlarını yerine getirmek için bir süre daha Mekke'de kalarak hayatını bir görev için tekrar riske attı: Koruması için Muhammed'e emanet edilen tüm mal ve mülkleri sahiplerine iade etmek. Ali, daha sonra annesi [[Fatıma bint Esed]] ve Muhammed'in kızları [[Fatıma]] ve [[Ümmü Gülsüm bint Muhammed|Ümmü Gülsüm]]'ün yanı sıra, Muhammed'in eşi [[Sevde bint Zem'a]] ve dadısı [[Ümmü Eymen]] ile yola çıktı.
Muhammed'in kuzeni Ali, komplodan sağ kurtuldu, ancak Muhammed'in talimatlarını yerine getirmek için bir süre daha Mekke'de kalarak hayatını bir görev için tekrar riske attı: Koruması için Muhammed'e emanet edilen tüm mal ve mülkleri sahiplerine iade etmek. Ali, daha sonra annesi [[Fatıma bint Esed]] ve Muhammed'in kızları [[Fatıma]] ve [[Ümmü Gülsüm bint Muhammed|Ümmü Gülsüm]]'ün yanı sıra, Muhammed'in eşi [[Sevde bint Zem'a]] ve dadısı [[Ümmü Eymen]] ile yola çıktı.
[[Dosya:Sevrmagara7.jpg|sol|küçükresim|upright=1|Bu kayalık; Muhammed ile [[Ebû Bekir|Ebu Bekir]]'in, [[hicret]] yolculuğu sırasında, Mekkelilere izlerini kaybettirmek için bir süre konakladıkları [[Sevr mağarası|Sevr Mağarası]]'nın bulunduğu kayalıktır. (işaretli yerde)]]
[[Dosya:Sevrmagara7.jpg|sol|küçükresim|240x240px|Muhammed ile [[Ebû Bekir]]'in, [[hicret]] yolculuğu sırasında, Mekkelilere izlerini kaybettirmek için bir süre konakladıkları [[Sevr mağarası|Sevr Mağarası]]'nın bulunduğu kayalığın uzaktan görünümü. (işaretli yerde)]]
Düşmanlarını daha da yanıltmak için Muhammed, kuzey yerine birkaç gün güneye doğru gitti. Birkaç gün sonra, [[Kızıldeniz]]'e doğru nispeten serbest bir yola girdi. Ebu Bekir ile yolculuklarında birkaç gün, [[Sevr mağarası|Sevr Mağarası]] adı verilen bir mağarada düşmanlarından kurtulmak için kaldılar, ortalık sakinleşmeye yüz tutunca da yolculuklarına devam ettiler.
Düşmanlarını daha da yanıltmak için Muhammed, kuzey yerine birkaç gün güneye doğru gitti. Birkaç gün sonra, [[Kızıldeniz]]'e doğru nispeten serbest bir yola girdi. Ebu Bekir ile yolculuklarında birkaç gün, [[Sevr mağarası|Sevr Mağarası]] adı verilen bir mağarada düşmanlarından kurtulmak için kaldılar, ortalık sakinleşmeye yüz tutunca da yolculuklarına devam ettiler.


290. satır: 292. satır:


==Medine hayatı==
==Medine hayatı==
{{Ana|Medine dönemi}}


===Medine Sözleşmesi ve Medine Şehir Devleti===
===Medine Sözleşmesi ve Medine Şehir Devleti===
{{Ana|Medine Sözleşmesi|Medine İslam Devleti}}
{{Ayrıca bakınız|Medine Sözleşmesi}}

[[Medine]] (asıl adı ''Yesrib'' olan şehre Müslümanlarca ''Medinetü'n Nebi'', sonra da kısaca ''Medine'' adı verildi) halkının nüfusu, [[Mekke]]'den göç edenlerden ([[muhacir]]), bunlara yardımcı olduklarından dolayı [[ensar]] adını alan yerli halktan (aslen [[Yemen]] kökenli [[Evs]] ve [[Hazrec]] kabileleri) ve [[Kureyzaoğulları|Beni Kureyza]], [[Kaynuka|Beni Kaynuka]], [[Nadir|Beni Nadir]] adlı [[Yahudiler|Yahudi]] kabilelerinden oluşuyordu. Bunlar arasında birlik sağlamak oldukça güçtü. Medine sınırları yakınlarındaki [[Hayber]] gibi yerlerde yaşayan Yahudiler, varlıklı kişiler olduklarından çevre üzerinde etkiliydiler. Evs ve Hazrec kabileleri arasındaki geleneksel düşmanlığın yeniden alevlenme olasılığı da vardı. Ayrıca [[ensar]] ile [[muhacir]]leri kaynaştırmak, çözülmesi gereken önemli bir sorundu. Muhammed, bütün bu kesimleri birleştirip bağdaştırmak amacındaydı. Ancak her şeyden önce çok yoksul olan göçmenlerin durumlarının düzeltilmesi gerekiyordu. Muhammed, bu muhacirleri yerli halk ile kardeş ilan ederek, onlara yardım etmelerini sağladı. Yahudiler ile açılan aralarını düzelterek siyasi bir düzen oluşturdu ve Medine Şehir Devleti'ni kurdu. Devlet başkanı seçildi. Farklı kesimlerin hak ve yükümlülüklerini saptayan 47 maddelik bir tür [[Medine Antlaşması]] anayasası benimsendi.
[[Medine]] (asıl adı ''Yesrib'' olan şehre Müslümanlarca ''Medinetü'n Nebi'', sonra da kısaca ''Medine'' adı verildi) halkının nüfusu, [[Mekke]]'den göç edenlerden ([[muhacir]]), bunlara yardımcı olduklarından dolayı [[ensar]] adını alan yerli halktan (aslen [[Yemen]] kökenli [[Evs]] ve [[Hazrec]] kabileleri) ve [[Kureyzaoğulları|Beni Kureyza]], [[Kaynuka|Beni Kaynuka]], [[Nadir|Beni Nadir]] adlı [[Yahudiler|Yahudi]] kabilelerinden oluşuyordu. Bunlar arasında birlik sağlamak oldukça güçtü. Medine sınırları yakınlarındaki [[Hayber]] gibi yerlerde yaşayan Yahudiler, varlıklı kişiler olduklarından çevre üzerinde etkiliydiler. Evs ve Hazrec kabileleri arasındaki geleneksel düşmanlığın yeniden alevlenme olasılığı da vardı. Ayrıca [[ensar]] ile [[muhacir]]leri kaynaştırmak, çözülmesi gereken önemli bir sorundu. Muhammed, bütün bu kesimleri birleştirip bağdaştırmak amacındaydı. Ancak her şeyden önce çok yoksul olan göçmenlerin durumlarının düzeltilmesi gerekiyordu. Muhammed, bu muhacirleri yerli halk ile kardeş ilan ederek, onlara yardım etmelerini sağladı. Yahudiler ile açılan aralarını düzelterek siyasi bir düzen oluşturdu ve Medine Şehir Devleti'ni kurdu. Devlet başkanı seçildi. Farklı kesimlerin hak ve yükümlülüklerini saptayan 47 maddelik bir tür [[Medine Antlaşması]] anayasası benimsendi.
[[Dosya:Madina Haram at evening.jpg|küçükresim|upright=4.41|orta|[[Mescid-i Nebevî]]'den bir görünüm. Muhammed, rivayete göre bir [[hadis]]inde şöyle der: "Benim şu mescidimde kılınan bir [[namaz]], [[Mescid-i Haram]] haricinde diğer mescitlerde kılınan namazlardan bin kat daha hayırlıdır."<ref>Buhârî, Fadlü's-Salât, 20/1, Hadis no: 1190</ref>]]
[[Dosya:Madina Haram at evening.jpg|küçükresim|970x970px|orta|[[Mescid-i Nebevî]]'nin panoramik bir görünümü. Muhammed, rivayete göre bir [[hadis]]inde şöyle demiştir: "Benim şu mescidimde kılınan bir [[namaz]], [[Mescid-i Haram]] haricinde diğer mescitlerde kılınan namazlardan bin kat daha hayırlıdır."<ref>Buhârî, Fadlü's-Salât, 20/1, Hadis no: 1190</ref>]]


===İlk nüfus ve savaşa doğru===
===İlk nüfus ve savaşa doğru===
377. satır: 379. satır:
==Veda Hutbesi ve ölümü==
==Veda Hutbesi ve ölümü==
{{Ana|Veda Haccı|Veda Hutbesi}}
{{Ana|Veda Haccı|Veda Hutbesi}}
[[Dosya:Siyer-i Nebi 414a.jpg|sol|küçükresim|upright=1.05|[[Siyer-i Nebi]]'deki "Muhammed'in ölümü" tasviri, {{Yaklaşık}} 1595.]]
[[Dosya:Mausoleum Muhammad.jpg|küçükresim|sol|267x267px|Muhammed'in kabrinin yer aldığı, Mescid-i Nebevî'deki [[Yeşil Kubbe]] ([[Medine]], [[Suudi Arabistan]])]]
Muhammed'in öldürülmesi için zehirleme yapıldığı ve ölümün bu zehirlenmeye bağlı olarak gerçekleştiğine dair rivayetler bulunmaktadır.<ref>Sahih-i Buhârî, Tıp Kitabı, Ledüd Bâbı, Sahih-i Müslim, Selam Kitabı, Ledüd ile Tedavinin Mekruhluğu Bâbı, Müsned-i Ahmed b. Hanbel, c.6, s.118, Sünen-i Tirmizi, c. 3, s. 265</ref> Buna göre, [[Hayber Muharebesi|Hayber'in Fethi]]'nden sonra (629), Hayber Yahudilerinden olan Merhab'ın kız kardeşi Zeynep, öldürülen akrabalarının intikamı için Muhammed'e zehirli bir keçi eti sundu. Peygamber, henüz ilk lokmada etin zehirli olduğunu anlayıp sahabelerini uyarsa da, [[sahabe]]lerinden olan [[Bişr bin Berâ]] zehirlenerek öldü. Zeynep daha sonradan Müslüman olup affedilse de, Muhammed bu etin acısıyla yıllarca sıkıntı yaşadı.<ref name=":110"/>
Muhammed'in öldürülmesi için zehirleme yapıldığı ve ölümün bu zehirlenmeye bağlı olarak gerçekleştiğine dair rivayetler bulunmaktadır.<ref>Sahih-i Buhârî, Tıp Kitabı, Ledüd Bâbı, Sahih-i Müslim, Selam Kitabı, Ledüd ile Tedavinin Mekruhluğu Bâbı, Müsned-i Ahmed b. Hanbel, c.6, s.118, Sünen-i Tirmizi, c. 3, s. 265</ref> Buna göre, [[Hayber Muharebesi|Hayber'in Fethi]]'nden sonra (629), Hayber Yahudilerinden olan Merhab'ın kız kardeşi Zeynep, öldürülen akrabalarının intikamı için Muhammed'e zehirli bir keçi eti sundu. Peygamber, henüz ilk lokmada etin zehirli olduğunu anlayıp sahabelerini uyarsa da, [[sahabe]]lerinden olan [[Bişr bin Berâ]] zehirlenerek öldü. Zeynep daha sonradan Müslüman olup affedilse de, Muhammed bu etin acısıyla yıllarca sıkıntı yaşadı.<ref name=":110"/>


Muhammed'in [[Veda Haccı]] olarak anılan [[Mekke]] ziyareti sırasında, 632 yılının Mart ayında (9 Zilhicce), [[Arefe|arife günü]] 100.000'den fazla Müslümana seslendiği, [[Arafat Dağı|Arafat Vadisi]]'ndeki Rahmet Dağı'nda yaptığı konuşmasına "[[veda hutbesi|Veda Hutbesi]]" denir. Veda Haccı'ndan sonra [[Medine]]'ye dönen Muhammed, kısa süre sonra hastalandı. Son anlarında eşi [[Aişe]] ve kızları yanındaydı. Rivayete göre, hayatını kaybetmeden az bir süre önce Müslümanlara seslenmesi, ''"Ellerinizdeki kölelerinize iyi davranınız, [[namaz]]a dikkat ve devam ediniz!"'' şeklinde oldu.<ref>İbn-i Sâd Tabakat c. 2 s. 254</ref> Başı Aişe'nin göğsüne dayalı şekilde [[kelime-i şehadet]] getirdi. Ağzından dökülen son cümle, "Allahümme er-refikül ala..." şeklindeydi. (''Türkçeye "En yüce dosta!" olarak çevrilebilir.''<ref>{{Web kaynağı | soyadı = Kılıç | ad = Mustafa Cemil | başlık = En Yüce Dosta Doğru | url = http://www.haberiniz.com.tr/yazilar/koseyazisi64716-En_Yuce_Dosta_Dogru.html | yayıncı = haberiniz | erişimtarihi = 29 Mayıs 2013 | tarih = 17 Ekim 2012 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20141026184339/http://www.haberiniz.com.tr/yazilar/koseyazisi64716-En_Yuce_Dosta_Dogru.html | arşivtarihi = 26 Ekim 2014 | ölüurl = evet }}</ref>) 8 Haziran 632'de Medine'de öldü.<ref name="salihsuruç">{{Kitap kaynağı|başlık=Peygamberimizin Hayatı|tanıtıcı=ISBN 975-408-019-4 c. 1 s.54-68|eşyazarlar=|yer=İstanbul|yayımcı=Nesil Yayınları|yıl=2005|son=SURUÇ|ilk=Salih}}</ref> [[Mescid-i Nebevî]]'nin yanında bulunan [[Aişe]]'nin evine defnedildi.
Muhammed'in [[Veda Haccı]] olarak anılan [[Mekke]] ziyareti sırasında, 632 yılının Mart ayında (9 Zilhicce), [[Arefe|arife günü]] 100.000'den fazla Müslümana seslendiği, [[Arafat Dağı|Arafat Vadisi]]'ndeki Rahmet Dağı'nda yaptığı konuşmasına "[[veda hutbesi|Veda Hutbesi]]" denir. Veda Haccı'ndan sonra [[Medine]]'ye dönen Muhammed, kısa süre sonra hastalandı. Son anlarında eşi [[Aişe]] ve kızları yanındaydı. Rivayete göre, hayatını kaybetmeden az bir süre önce Müslümanlara seslenmesi, ''"Ellerinizdeki kölelerinize iyi davranınız, [[namaz]]a dikkat ve devam ediniz!"'' şeklinde oldu.<ref>İbn-i Sâd Tabakat c. 2 s. 254</ref> Başı Aişe'nin göğsüne dayalı şekilde [[kelime-i şehadet]] getirdi. Ağzından dökülen son cümle, "Allahümme er-refikül ala..." şeklindeydi. (''Türkçeye "En yüce dosta!" olarak çevrilebilir.''<ref>{{Web kaynağı | soyadı = Kılıç | ad = Mustafa Cemil | başlık = En Yüce Dosta Doğru | url = http://www.haberiniz.com.tr/yazilar/koseyazisi64716-En_Yuce_Dosta_Dogru.html | yayıncı = haberiniz | erişimtarihi = 29 Mayıs 2013 | tarih = 17 Ekim 2012 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20141026184339/http://www.haberiniz.com.tr/yazilar/koseyazisi64716-En_Yuce_Dosta_Dogru.html | arşivtarihi = 26 Ekim 2014 | ölüurl = evet }}</ref>) 8 Haziran 632'de Medine'de öldü.<ref name="salihsuruç">{{Kitap kaynağı|başlık=Peygamberimizin Hayatı|id=ISBN 975-408-019-4 c. 1 s.54-68|eşyazarlar=|yer=İstanbul|yayımcı=Nesil Yayınları|yıl=2005|son=SURUÇ|ilk=Salih}}</ref> [[Mescid-i Nebevî]]'nin yanında bulunan [[Aişe]]'nin evine defnedildi.


Muhammed'in ölümü sonrasında sahabeler, Peygamber'in en yakın arkadaşı [[Ebû Bekir|Ebu Bekir]]'in yeni lider ([[Hilâfet|hâlife]]) olmasını uygun görerek Mescid-i Nebevî'de kendisine biat ettiler.<ref>{{Web kaynağı | url = https://islamansiklopedisi.org.tr/ebu-bekir | başlık = EBÛ BEKİR | erişimtarihi = 27 Ekim 2022 | dil = Türkçe | çalışma = TDV İslâm Ansiklopedisi | arşivurl = https://web.archive.org/web/20180811133540/https://islamansiklopedisi.org.tr/ebu-bekir | arşivtarihi = 11 Ağustos 2018}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://sorularlaislamiyet.com/hz-ebu-bekirin-halife-secilmesi-nasil-olmustur | başlık = Hz. Ebu Bekir'in halife seçilmesi nasıl olmuştur? | erişimtarihi = 27 Ekim 2022 | çalışma = Sorularla İslamiyet | arşivurl = https://web.archive.org/web/20201025132407/https://sorularlaislamiyet.com/hz-ebu-bekirin-halife-secilmesi-nasil-olmustur | arşivtarihi = 25 Ekim 2020}}</ref> Böylece Ebu Bekir, ilk hâlife seçildi. Kısa süre sonra, kabileler hâlinde, [[İslam]]'da [[irtidat]] olarak nitelenen dinden dönüşler yaşandı. [[Halife|Hâlife]] [[Ebu Bekir]], ordusuyla bu kabilelerin üzerine yürüdü ve [[ridde savaşları|Ridde Savaşları]] adı verilen kanlı savaşlar yaşandı.
Muhammed'in ölümü sonrasında sahabeler, Peygamber'in en yakın arkadaşı [[Ebû Bekir|Ebu Bekir]]'in yeni lider ([[Hilâfet|hâlife]]) olmasını uygun görerek Mescid-i Nebevî'de kendisine biat ettiler.<ref>{{Web kaynağı | url = https://islamansiklopedisi.org.tr/ebu-bekir | başlık = EBÛ BEKİR | erişimtarihi = 27 Ekim 2022 | dil = Türkçe | çalışma = TDV İslâm Ansiklopedisi | arşivurl = https://web.archive.org/web/20180811133540/https://islamansiklopedisi.org.tr/ebu-bekir | arşivtarihi = 11 Ağustos 2018}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://sorularlaislamiyet.com/hz-ebu-bekirin-halife-secilmesi-nasil-olmustur | başlık = Hz. Ebu Bekir'in halife seçilmesi nasıl olmuştur? | erişimtarihi = 27 Ekim 2022 | çalışma = Sorularla İslamiyet | arşivurl = https://web.archive.org/web/20201025132407/https://sorularlaislamiyet.com/hz-ebu-bekirin-halife-secilmesi-nasil-olmustur | arşivtarihi = 25 Ekim 2020}}</ref> Böylece Ebu Bekir, ilk hâlife seçildi. Kısa süre sonra, kabileler hâlinde, [[İslam]]'da [[irtidat]] olarak nitelenen dinden dönüşler yaşandı. [[Halife|Hâlife]] [[Ebu Bekir]], ordusuyla bu kabilelerin üzerine yürüdü ve [[ridde savaşları|Ridde Savaşları]] adı verilen kanlı savaşlar yaşandı.


=== Mezarı ===
=== Mezarı ===
Muhammed, [[Aişe|Aişe'nin]] evinde öldüğü yere gömüldü.<ref name=":37">{{Kitap kaynağı|başlık=Leila Ahmed 1986|sayfa=665}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=HYJ2c9E9IM8C&pg=PA90&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|başlık=Islam: A Guide for Jews and Christians|tarih=10 Ocak 2009|dil=İngilizce|yayıncı=Princeton University Press|ad=F. E.|soyadı=Peters|isbn=978-1-4008-2548-6}}</ref> [[Emevîler|Emevi]] halifesi [[I. Velîd|I. Velid'in]] hükümdarlığı sırasında, [[Mescid-i Nebevî]], Muhammed'in mezarının bulunduğu yeri de içerecek şekilde genişletildi.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=İslam'da Mimari Koruma: Mescid-i Nebevî Örneği|sayfa=88|yayıncı=Ariffin, Syed Ahmad Iskandar Syed|yıl=2005}}</ref> Türbenin üzerindeki Yeşil Kubbe, 13. yüzyılda [[Memlûk Devleti|Memlük]] sultanı [[Kalavun|Mansur Kalavun]] tarafından yaptırılmış, ancak yeşil renk 16. yüzyılda [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı]] padişahı [[I. Süleyman|Kanuni Sultan Süleyman]] döneminde eklenmiştir.<ref>{{Web kaynağı | url = https://web.archive.org/web/20120323131933/http://archnet.org/library/sites/one-site.jsp?site_id=10061 | başlık = Peygamber Mescidi | erişimtarihi = 20 Kasım 2022 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20191011014400/https://web.archive.org/web/20120323131933/http://archnet.org/library/sites/one-site.jsp?site_id=10061 | arşivtarihi = 11 Ekim 2019}}</ref> Muhammed'in mezarına bitişik olan mezarlar arasında, arkadaşlarının mezarları da vardır. Bu mezarlar birinci halife [[Ebû Bekir|Ebu Bekir'e]] ve ikinci halife [[Ömer|Ömer'e]] aittir.<ref name=":37" /><ref>{{Kitap kaynağı|başlık=İsa|yayıncı=İslam Ansiklopedisi}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=mzpV0QnOVxsC&pg=PA65&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|başlık=The Path to Spiritual Excellence|tarih=Temmuz 2002|dil=İngilizce|yayıncı=ISCA|ad=Shaykh Adil|soyadı=Al-Haqqani|isbn=978-1-930409-18-7}}</ref>
[[Dosya:Mausoleum Muhammad.jpg|küçükresim|Muhammed'in kabrinin yer aldığı, Mescid-i Nebevî'deki [[Yeşil Kubbe]] ([[Medine]], [[Suudi Arabistan]])|307x307pik]]
Muhammed, [[Aişe|Aişe'nin]] evinde öldüğü yere gömüldü.<ref name=":37">{{Kitap kaynağı|başlık=Leila Ahmed 1986|sayfa=665}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=HYJ2c9E9IM8C&pg=PA90&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|başlık=Islam: A Guide for Jews and Christians|tarih=10 Ocak 2009|dil=İngilizce|yayıncı=Princeton University Press|ad=F. E.|soyadı=Peters|isbn=978-1-4008-2548-6|erişim-tarihi=8 Eylül 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20221120165301/https://books.google.com.tr/books?id=HYJ2c9E9IM8C&pg=PA90&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|arşivtarihi=20 Kasım 2022|ölüurl=hayır}}</ref> [[Emevîler|Emevi]] halifesi [[I. Velîd|I. Velid'in]] hükümdarlığı sırasında, [[Mescid-i Nebevî]], Muhammed'in mezarının bulunduğu yeri de içerecek şekilde genişletildi.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=İslam'da Mimari Koruma: Mescid-i Nebevî Örneği|sayfa=88|yayıncı=Ariffin, Syed Ahmad Iskandar Syed|yıl=2005}}</ref> Türbenin üzerindeki Yeşil Kubbe, 13. yüzyılda [[Memlûk Devleti|Memlük]] sultanı [[Kalavun|Mansur Kalavun]] tarafından yaptırılmış, ancak yeşil renk 16. yüzyılda [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı]] padişahı [[I. Süleyman|Kanuni Sultan Süleyman]] döneminde eklenmiştir.<ref>{{Web kaynağı | url = http://archnet.org/library/sites/one-site.jsp?site_id=10061 | başlık = Peygamber Mescidi | erişimtarihi = 20 Kasım 2022 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20191011014400/https://web.archive.org/web/20120323131933/http://archnet.org/library/sites/one-site.jsp?site_id=10061 | arşivtarihi = 11 Ekim 2019 | ölüurl = evet }}</ref> Muhammed'in mezarına bitişik olan mezarlar arasında, arkadaşlarının mezarları da vardır. Bu mezarlar birinci halife [[Ebû Bekir|Ebu Bekir'e]] ve ikinci halife [[Ömer|Ömer'e]] aittir.<ref name=":37" /><ref>{{Kitap kaynağı|başlık=İsa|yayıncı=İslam Ansiklopedisi}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=mzpV0QnOVxsC&pg=PA65&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|başlık=The Path to Spiritual Excellence|tarih=Temmuz 2002|dil=İngilizce|yayıncı=ISCA|ad=Shaykh Adil|soyadı=Al-Haqqani|isbn=978-1-930409-18-7|erişim-tarihi=8 Eylül 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20221120165306/https://books.google.com.tr/books?id=mzpV0QnOVxsC&pg=PA65&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|arşivtarihi=20 Kasım 2022|ölüurl=hayır}}</ref>


Suud bin Abdul-Aziz 1805'te Medine'yi aldığında, Muhammed'in mezarındaki altın ve mücevher süslemeleri kaldırıldı.<ref name=":38">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=EEEFsVYLko4C&pg=PA102&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|başlık=Prophets and Princes: Saudi Arabia from Muhammad to the Present|tarih=28 Temmuz 2008|dil=İngilizce|yayıncı=John Wiley & Sons|ad=Mark|soyadı=Weston|isbn=978-0-470-18257-4|erişim-tarihi=8 Eylül 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20221120165311/https://books.google.com.tr/books?id=EEEFsVYLko4C&pg=PA102&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|arşivtarihi=20 Kasım 2022|ölüurl=hayır}}</ref> Suud'un takipçileri olan Vahhabilik yandaşları, onlara hürmet edilmesini önlemek için Medine'deki neredeyse tüm mezar kubbelerini yıktılar,<ref name=":38" /> ve Muhammed'in birinin kıl payı kurtulduğu bildirildi.<ref name=":39">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=A4q58Af5zAoC&pg=PA22&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|başlık=Islamic Art in the 19th Century: Tradition, Innovation, And Eclecticism|tarih=2006|dil=İngilizce|yayıncı=BRILL|ad=Doris|soyadı=Behrens-Abouseif|isbn=978-90-04-14442-2|ad2=Stephen|soyadı2=Vernoit|erişim-tarihi=8 Eylül 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20221120165302/https://books.google.com.tr/books?id=A4q58Af5zAoC&pg=PA22&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|arşivtarihi=20 Kasım 2022|ölüurl=hayır}}</ref> Benzer olaylar, 1925'te Suudi milisler şehri geri aldığında ve bu sefer tutmayı başardığında gerçekleşti.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=EEEFsVYLko4C&pg=PA136&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|başlık=Prophets and Princes: Saudi Arabia from Muhammad to the Present|tarih=28 Temmuz 2008|dil=İngilizce|yayıncı=John Wiley & Sons|ad=Mark|soyadı=Weston|isbn=978-0-470-18257-4|erişim-tarihi=8 Eylül 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20221120165303/https://books.google.com.tr/books?id=EEEFsVYLko4C&pg=PA136&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|arşivtarihi=20 Kasım 2022|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=8dNKFLJVvNkC&pg=PA84&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|başlık=Voices of Islam|tarih=2007|dil=İngilizce|yayıncı=Greenwood Publishing Group|ad=Vincent J.|soyadı=Cornell|isbn=978-0-275-98732-9|erişim-tarihi=8 Eylül 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20221120165302/https://books.google.com.tr/books?id=8dNKFLJVvNkC&pg=PA84&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|arşivtarihi=20 Kasım 2022|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=DOWn22EkJsQC&pg=PA1173&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|başlık=Following Muhammad: Rethinking Islam in the Contemporary World|tarih=1 Ağustos 2004|dil=İngilizce|yayıncı=Univ of North Carolina Press|ad=Carl W.|soyadı=Ernst|isbn=978-0-8078-5577-5|erişim-tarihi=8 Eylül 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20221120165308/https://books.google.com.tr/books?id=DOWn22EkJsQC&pg=PA1173&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|arşivtarihi=20 Kasım 2022|ölüurl=hayır}}</ref> İslam'ın Vahhabi yorumunda cenazenin işaretsiz mezarlarda yapılması gerekir.<ref name=":39" /> Bu uygulama Suudiler tarafından hoş karşılanmasa da, birçok hacı ayin yapmaya devam ediyor.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=-VTIkkcUFHQC&pg=PA182&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|başlık=In Search of Muhammad|tarih=1 Ocak 1998|dil=İngilizce|yayıncı=A&C Black|ad=Clinton|soyadı=Bennett|isbn=978-0-8264-3576-7|erişim-tarihi=8 Eylül 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20221120165309/https://books.google.com.tr/books?id=-VTIkkcUFHQC&pg=PA182&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|arşivtarihi=20 Kasım 2022|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=zPXu561ZpvgC&pg=PT165&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|başlık=Islam For Dummies|tarih=10 Mart 2011|dil=İngilizce|yayıncı=John Wiley & Sons|ad=Malcolm|soyadı=Clark|isbn=978-1-118-05396-6|erişim-tarihi=8 Eylül 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20221120165313/https://books.google.com.tr/books?id=zPXu561ZpvgC&pg=PT165&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|arşivtarihi=20 Kasım 2022|ölüurl=hayır}}</ref>
Suud bin Abdul-Aziz 1805'te Medine'yi aldığında, Muhammed'in mezarındaki altın ve mücevher süslemeleri kaldırıldı.<ref name=":38">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=EEEFsVYLko4C&pg=PA102&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|başlık=Prophets and Princes: Saudi Arabia from Muhammad to the Present|tarih=28 Temmuz 2008|dil=İngilizce|yayıncı=John Wiley & Sons|ad=Mark|soyadı=Weston|isbn=978-0-470-18257-4}}</ref> Suud'un takipçileri olan Vahhabilik yandaşları, onlara hürmet edilmesini önlemek için Medine'deki neredeyse tüm mezar kubbelerini yıktılar,<ref name=":38" /> ve Muhammed'in birinin kıl payı kurtulduğu bildirildi.<ref name=":39">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=A4q58Af5zAoC&pg=PA22&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|başlık=Islamic Art in the 19th Century: Tradition, Innovation, And Eclecticism|tarih=2006|dil=İngilizce|yayıncı=BRILL|ad=Doris|soyadı=Behrens-Abouseif|isbn=978-90-04-14442-2|ad2=Stephen|soyadı2=Vernoit}}</ref> Benzer olaylar, 1925'te Suudi milisler şehri geri aldığında ve bu sefer tutmayı başardığında gerçekleşti.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=EEEFsVYLko4C&pg=PA136&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|başlık=Prophets and Princes: Saudi Arabia from Muhammad to the Present|tarih=28 Temmuz 2008|dil=İngilizce|yayıncı=John Wiley & Sons|ad=Mark|soyadı=Weston|isbn=978-0-470-18257-4}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=8dNKFLJVvNkC&pg=PA84&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|başlık=Voices of Islam|tarih=2007|dil=İngilizce|yayıncı=Greenwood Publishing Group|ad=Vincent J.|soyadı=Cornell|isbn=978-0-275-98732-9}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=DOWn22EkJsQC&pg=PA1173&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|başlık=Following Muhammad: Rethinking Islam in the Contemporary World|tarih=1 Ağustos 2004|dil=İngilizce|yayıncı=Univ of North Carolina Press|ad=Carl W.|soyadı=Ernst|isbn=978-0-8078-5577-5}}</ref> İslam'ın Vahhabi yorumunda cenazenin işaretsiz mezarlarda yapılması gerekir.<ref name=":39" /> Bu uygulama Suudiler tarafından hoş karşılanmasa da, birçok hacı ayin yapmaya devam ediyor.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=-VTIkkcUFHQC&pg=PA182&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|başlık=In Search of Muhammad|tarih=1 Ocak 1998|dil=İngilizce|yayıncı=A&C Black|ad=Clinton|soyadı=Bennett|isbn=978-0-8264-3576-7}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=zPXu561ZpvgC&pg=PT165&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|başlık=Islam For Dummies|tarih=10 Mart 2011|dil=İngilizce|yayıncı=John Wiley & Sons|ad=Malcolm|soyadı=Clark|isbn=978-1-118-05396-6}}</ref>


===Rivayetlerin derlenmesi===
===Rivayetlerin derlenmesi===
409. satır: 410. satır:


Muhammed, 10 yıllık [[Medine]] hayatında başta Mekkeliler olmak üzere çok sayıda kabile ile savunma, saldırı, baskın veya sadece gözdağı vermek gibi psikolojik etki amaçlı yaklaşık 100 kadar askerî harekete imza atmıştır. [[İslam edebiyatı|İslam literatüründe]], Muhammed'in bizzat ordunun başında bulunduğu seferlere "[[gazve]]", Muhammed'in bizzat katılmayıp başka birisini komutan olarak atadığı seferlere ise "[[seriyye]]" adı verilir.<ref>{{Web kaynağı | url = https://islamansiklopedisi.org.tr/gazve | başlık = GAZVE | erişimtarihi = 28 Ekim 2022 | dil = Türkçe | çalışma = TDV İslâm Ansiklopedisi | arşivurl = https://web.archive.org/web/20210719105611/https://islamansiklopedisi.org.tr/gazve | arşivtarihi = 19 Temmuz 2021}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://islamansiklopedisi.org.tr/seriyye | başlık = SERİYYE | erişimtarihi = 28 Ekim 2022 | dil = Türkçe | çalışma = TDV İslâm Ansiklopedisi | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190929160423/https://islamansiklopedisi.org.tr/seriyye | arşivtarihi = 29 Eylül 2019}}</ref>
Muhammed, 10 yıllık [[Medine]] hayatında başta Mekkeliler olmak üzere çok sayıda kabile ile savunma, saldırı, baskın veya sadece gözdağı vermek gibi psikolojik etki amaçlı yaklaşık 100 kadar askerî harekete imza atmıştır. [[İslam edebiyatı|İslam literatüründe]], Muhammed'in bizzat ordunun başında bulunduğu seferlere "[[gazve]]", Muhammed'in bizzat katılmayıp başka birisini komutan olarak atadığı seferlere ise "[[seriyye]]" adı verilir.<ref>{{Web kaynağı | url = https://islamansiklopedisi.org.tr/gazve | başlık = GAZVE | erişimtarihi = 28 Ekim 2022 | dil = Türkçe | çalışma = TDV İslâm Ansiklopedisi | arşivurl = https://web.archive.org/web/20210719105611/https://islamansiklopedisi.org.tr/gazve | arşivtarihi = 19 Temmuz 2021}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://islamansiklopedisi.org.tr/seriyye | başlık = SERİYYE | erişimtarihi = 28 Ekim 2022 | dil = Türkçe | çalışma = TDV İslâm Ansiklopedisi | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190929160423/https://islamansiklopedisi.org.tr/seriyye | arşivtarihi = 29 Eylül 2019}}</ref>

== Mucizeleri ==
Muhammed'e atfedilen sözlerin sayıları gibi mucizeler ve bunların sayıları da yüzyıllar içerisinde sürekli artış göstermiştir. [[İsra Suresi]]'nin 1. ayetinde geçen, [[Miraç|İsra ve Miraç olayı]] gibi sıradan insanların tanıklık etmediği mucizeyi kasteden ifade sayılmazsa, Kur'an'da doğrudan Muhammed'in şahsına izafe edilen bir mucize yoktur. Ancak bazı [[ayet]]lerin yorumundan ve [[hadis]]lerden kaynaklanan mucizeler gösterilmektedir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://dinimizislam.com/detay.asp?Aid=413|başlık=Peygamber Efendimizin Mucizeleri - Dinimiz İslam|erişimtarihi=17 Mayıs 2022|arşivtarihi=26 Mayıs 2007|arşivurl=https://web.archive.org/web/20070526170009/https://dinimizislam.com/detay.asp?Aid=413|çalışma=dinimizislam.com|ad=|soyadı=}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.haberler.com/fotogaleri/hz-muhammed-s-a-v-in-10-mucizesi/|başlık=Hz. Muhammed (S.A.V)'in 10 Mucizesi!|erişimtarihi=17 Mayıs 2022|arşivengelli=evet|tarih=23 Ocak 2016|dil=Türkçe|çalışma=Haberler}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.mynet.com/galeri/hz-muhammed-in-10-mucizesi-ay-ikiye-bolundu-ve-110104153954|başlık=Hz. Muhammed'in 10 mucizesi! Ay ikiye bölündü ve...|erişimtarihi=6 Ekim 2022|arşivtarihi=29 Haziran 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210629071655/https://www.mynet.com/galeri/hz-muhammed-in-10-mucizesi-ay-ikiye-bolundu-ve-110104153954|dil=Türkçe|çalışma=Mynet Haber|soyadı=Mynet}}</ref> Çoğunlukla [[hadis]] rivayetlerinden yola çıkarak Muhammed'e atfedilen yüksek sayıdaki bu ve benzeri mucize anlatımları, bazı İslamî kesimler tarafından ise şüpheyle karşılanmaktadır. Bu iddiaların tam aksine bazı İslam bilginleri, Muhammed'in [[İslam'da peygamberler ve elçiler|diğer peygamberlerden]] farklı olarak herhangi somut bir [[mucize]] göstermediğini, onun tek mucizesinin eşsiz ve tüm eksiklerden münezzeh olan "[[Kur'an]]" olduğunu savunmaktadırlar.<ref>{{Web kaynağı|url=https://youtu.be/-Z4KY036nqM|başlık=Peygamberimizin Kur’an’dan başka mucizesi var mıdır? {{!}} Prof. Dr. Abdülaziz Bayındır|erişimtarihi=6 Ekim 2022|arşivtarihi=6 Ekim 2022|arşivurl=https://web.archive.org/web/20221006152411/https://youtu.be/-Z4KY036nqM|tarih=27 Eylül 2016|çalışma=YouTube}}</ref>

=== Doğum gecesi olayları ===
İslam derlemelerine göre Muhammed'in doğduğu, güneş doğmadan önceki vakitte bazı olağanüstü olaylar meydana gelmişti: [[Kâbe]]'deki büyük [[Putperestlik|putlar]] kendiliğinden devrilmişti. [[Sasani İmparatorluğu]] hükümdarı [[I. Hüsrev]]'in [[İran]]'da bulunan sarayının sütunları yıkılmıştı. [[Zerdüştçülük|Zerdüştlerin]] bin yıldan beri yanmakta olan kutsal ateşleri sönmüştü. Yine İran'da, ateşe tapanların kutsal kabul ettikleri [[Sava Gölü]] yere batmıştı. Asırlardır suyu kurumuş olan [[Semave Gölü]] ise coşmuştu. O gece gökte, çok belirgin bir şekilde bir [[yıldız]] doğdu. Hatta bazı [[Yahudiler|Yahudi]] bilginler, Muhammed'in doğumundan bu yıldız aracılığı ile haberdar olmuşlardı.<ref>Nur Uğurlu, ''Hz. Muhammed Sallallahu Aleyhi ve Sellem'', Nuh Yayınları. (sayfa 13)</ref>

=== Ay'ın ikiye yarılması ===
{{Ana|Ay'ın ikiye bölünmesi|Kamer Suresi}}
[[Dosya:Mohammed Splits the Moon.jpg|küçükresim|16. yüzyıla ait olan bu [[Farslar|Pers]] minyatüründe Muhammed, bölünen [[Ay]]'ı işaret ediyor.|307x307pik]]
Ay'ın ikiye ayrılması mucizesi, Kur'an'da [[Kamer Suresi]]'nin ilk ayetlerine dayanarak Muhammed'e atfedilen, [[Ay]]'ın [[dolunay]] hâlinde iken bir gece Muhammed'in bir el işaretiyle ikiye ayrılması mucizesidir. Kur'an'da geçen ''"Kıyamet yaklaştı ve Ay yarıldı."'' ifadesi ve bağlantılı rivayetler, Muhammed'in bir işaretiyle Ay'ı gökyüzünde ikiye ayırıp tekrar birleşerek en büyük mucizelerinden birisini gösterdiği inancının Müslümanlar arasında yerleşmesine yol açmıştır.<ref>{{Web kaynağı|url=https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/578869|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=25 Eylül 2020|arşivtarihi=25 Mart 2020|arşivurl=https://web.archive.org/web/20200325065042/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/578869|ölüurl=evet}}</ref>

Buna göre bir gece bazı Mekkeli [[Paganizm|paganlar]], Muhammed'in yanına gelerek kendisinden Ay'ı ikiye ayırmasını istediler. Bunun sonucunda da [[Müslüman]] olacaklarını söylediler. Muhammed tüm gece düşündü ve [[dua]] etti. Ardından bir elin işaret parmağını dolunay hâlinde olan Ay'a uzattı ve bir işaretle Ay'ı ikiye ayırdı. Ay, birkaç saniyeliğine iki parça hâlinde durduktan sonra tekrar gökyüzünde birleşti. Bu olayı kendi gözleriyle gören Mekkeli paganlar, bu işe [[sihir]] veya büyü deyip Muhammed'e yine inanmadılar.

[[Dolunay]] hâlindeki Ay'ın ikiye yarılması, parçalarından birinin [[Mekke]]'de bir dağın arkasına, diğerinin de önüne kadar indiği ve sonra gökyüzünde tekrar birleştiklerini ifade eden rivayetler; âlimler, [[hadis]] kritiği yapanlar ve İslam filozofları arasında tartışmalara konu olmuştur. Bazı araştırmacılar bu hadislerin zayıf, güvenilmez ve uydurma rivayetler olduğu üzerinde dururlarken,<ref>{{Web kaynağı|url=http://www.istekuran.com/index.php?page=kamer|başlık=Kamer Suresi - İşte Kur'an|erişimtarihi=27 Haziran 2013|arşivtarihi=2 Ocak 2012|arşivurl=https://web.archive.org/web/20120102190203/http://www.istekuran.com/index.php?page=kamer|ölüurl=evet|çalışma=istekuran.com|yayıncı=İşte Kur'an}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=http://www.erdemyolu.com/ayin-yarilmasi/ayin-yarilmasi-sakkul-kamer-diye-bir-mucize-var-midir.html|başlık=Ayın Yarılması (Şakkul Kamer) diye bir mucize var mıdır?|erişimtarihi=27 Haziran 2013|arşivtarihi=18 Temmuz 2013|arşivurl=https://web.archive.org/web/20130718153407/http://www.erdemyolu.com/ayin-yarilmasi/ayin-yarilmasi-sakkul-kamer-diye-bir-mucize-var-midir.html|tarih=21 Ocak 2010|ölüurl=hayır|çalışma=erdemyolu.com|yayıncı=Erdem Yolu|ad=Mehmet|soyadı=Durmuş}}</ref> İslami filozoflar [[Kamer Suresi]]'ndeki ifadelerin [[alegori]]k olduğunu, gerçekten Ay'ın parçalandığı anlamına gelmediğini ifade etmişlerdir. Bazıları bunun bir görsel [[illüzyon]] olduğunu, bazı [[tefsir]]ciler ise ayette sözü edilen parçalanmanın ileride [[kıyamet]]in kopması zamanında gerçekleşeceğini ifade etmişlerdir.

=== İsra ve Miraç Olayı ===
{{Ana|Miraç|Miraçname|İsra Suresi}}
[[Dosya:Al-Aqsa Mosque by David Shankbone.jpg|küçükresim|left|[[Kudüs]]'teki [[Mescid-i Aksa|Süleyman Tapınağı]], "Mescid-i Aksa" olarak da anılır.<ref>{{Web kaynağı|url=https://istekuran.net/makaleler/mescid-i-aksa-neresidir.html|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=15 Eylül 2020|arşivtarihi=24 Eylül 2020|arşivurl=https://web.archive.org/web/20200924095858/https://istekuran.net/makaleler/mescid-i-aksa-neresidir.html|ölüurl=evet}}</ref>|240x240pik]]

Muhammed'in Medine'ye [[hicret]]inden bir buçuk yıl önce gerçekleştiği<ref>{{Web kaynağı|url=https://sorularlaislamiyet.com/peygamberimiz-savin-en-buyuk-mucizelerinden-olan-isra-ve-mirac-mucizesi-ne-zaman-ve-nasil-vuku|başlık=Peygamberimizin en büyük mucizelerinden olan İsra ve Mirac mucizesi ne zaman ve nasıl vuku bulmuştur?|erişimtarihi=23 Ekim 2022|arşivtarihi=29 Kasım 2020|arşivurl=https://web.archive.org/web/20201129200032/https://sorularlaislamiyet.com/peygamberimiz-savin-en-buyuk-mucizelerinden-olan-isra-ve-mirac-mucizesi-ne-zaman-ve-nasil-vuku|tarih=1 Haziran 2006|çalışma=Sorularla İslamiyet}}</ref> söylenen [[Miraç]] anlatısına göre bir gece Muhammed, [[Cebrail|Cebrâil]] meleği eşliğinde, [[Burak]] isimli bir binek hayvanına binerek [[Mescid-i Aksa]]'ya gider. Orada [[İbrahim]], [[Musa]], [[İslam'da İsa|İsa]] ve diğer peygamberlerden bazılarıyla görüştükten sonra, [[Gök katları|göğün en son katı]] olan "[[sidret'ül münteha]]"ya yükselir. Orada [[Allah]] ile görüşür, [[cennet]] ve [[cehennem]]i görür ve evine döner. [[Sünnilik|Sünni]] inancına göre, bu yolculuk esnasında, diğer bazı hükümler yanında beş vakit [[namaz]] da Müslümanlara [[farz]] kılınmıştır. Yine Sünni inancında, Muhammed bu yolculuğu hem ruh hem beden ile, [[Şiilik|Şii]] inancında ise sadece ruh ile yapmıştır.<ref>Encyclopedia of Islam and Muslim World (2003), ss. 482</ref>
[[Dosya:Miraj by Sultan Muhammad.jpg|küçükresim|[[Miraç]] anlatısına göre, [[Burak]]'a binerek göğün yedi katmanını gezen Muhammed, çeşitli [[İslam'da melek|melekler]] ile karşılaşır. [[Arda Viraf Kitabı|Zerdüşt edebiyatı]] ile sonraki yüzyıllarda kaleme alınan [[miraçname]]ler arasında birtakım paralellikler vardır.<ref>{{Web kaynağı|url=https://iranicaonline.org/articles/hadith-v|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=25 Temmuz 2022|arşivtarihi=17 Mayıs 2022|arşivurl=https://web.archive.org/web/20220517095448/https://iranicaonline.org/articles/hadith-v|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://journals.sagepub.com/doi/full/10.1177/0008429819844499|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=25 Temmuz 2022|arşivtarihi=25 Temmuz 2022|arşivurl=https://web.archive.org/web/20220725074342/https://journals.sagepub.com/doi/full/10.1177/0008429819844499|ölüurl=hayır}}</ref><ref name="ReferenceA">{{Web kaynağı|url=https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/901087|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=24 Mayıs 2021|arşivtarihi=24 Mayıs 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210524110651/https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/901087|ölüurl=hayır}}</ref>|333x333pik]]

Rivayete göre Muhammed, bu yolculuktan sonra [[Mekke]]'ye dönünce, bu yolculuğunu etrafındakilere anlatır. En yakın arkadaşı [[Ebû Bekir]] ona inansa da, [[Kureyş]]liler onu yalanlarlar ve eğer doğruysa [[Mescid-i Aksa]]’yı kendilerine tarif etmesini isterler. Mescid-i Aksa, tam o anda Muhammed'in gözü önüne getirilir ve Muhammed bu mescidin kapı, pencere vb. bölümlerini ayrıntılarıyla anlatır. Hatta daha da ileri giderek, Kureyşlilere miraca çıkarken yolda gördüğü bir Kureyş ticaret kervanının ertesi gün geleceği saati söyler ve kervan söylenen saatte gelir. Başka anlatımlara göre ise kervanın dönüşü aslında 1 saat gecikmiş, ama bu gecikmeyi telafi etmek için Allah güneşin doğuş saatini 1 saat geciktirerek Peygamber'in sözünün yalan çıkmamasını sağlamıştır.<ref>http://www.risaleinurenstitusu.org/kulliyat/mektubat/on-dokuzuncu-mektub/180 {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20170417072531/http://www.risaleinurenstitusu.org/kulliyat/mektubat/on-dokuzuncu-mektub/180|tarih=17 Nisan 2017}} Said Nursi, Mektubat, s. 180</ref>

[[Kur'an]]'da İsra Suresi'nin 1. ayetinde geçen ifadenin Miraç mucizesini anlattığına inanılır:
{| class="wikitable"
|+
| bgcolor="beige" | Kendisine ayetlerimizden bir kısmını gösterelim diye kulunu (Muhammed'i) bir gece [[Mescid-i Haram]]'dan çevresini bereketlendirdiğimiz [[Mescid-i Aksa]]'ya götüren Allah'ın şanı yücedir... '''['''<nowiki/>'''[[İsra Suresi]]: 1]'''
|}
Miraçla ilgili olan [[Burak]] bineği, [[miraç|göğe yükselme]], beş vakit namazın [[farz]] kılınması ve diğer anlatımlar [[hadis]] ve [[siyer]] kitaplarında da yer alır.

İslam dünyasında bu olayla ilgili en çok tartışılan konulardan biri ise, Muhammed'in bu yolculuk esnasında [[Allah]]'ı görüp görmediğidir. Bu konuyla alakalı farklı görüşler vardır. Muhammed'in eşi [[Aişe]] ile sahabelerden [[Abdullah bin Mesud|İbn-i Mesud]] ve [[Ebu Hureyre]]'ye göre Muhammed Allah'ı görmemiştir. [[İbn-i Abbas]], [[Gazzâlî|Gazzali]], [[Teftâzânî|Teftazani]], [[İmam Rabbani|Rabbani]], [[Ebu Hanife]], [[Ebü'l Hasan Eş'arî|İmam-ı Eşari]] ve [[Said Nursî|Bediüzzaman Said Nursi]] gibi mühim kişilerce de Muhammed miraçta Allah'ı görmüştür.


==Evlilikleri ve çocukları==
==Evlilikleri ve çocukları==
{{Ana|Muhammed'in evlilikleri|Ehl-i beyt}}
{{Ana|Muhammed'in evlilikleri|Ehl-i beyt}}
[[Dosya:Hujra 4.JPG|küçükresim|upright=1.27|Muhammed ve eşleri için [[Mescid-i Nebevî]]'de yapılan odaların günümüzdeki şekli.]]
[[Dosya:Hujra 4.JPG|küçükresim|280x280pik|Muhammed ve eşleri için [[Mescid-i Nebevî]]'de yapılan odaların günümüzdeki şekli.]]
Genel inanış, Muhammed'in 11 kadınla evlendiği ve 2 tane de [[cariye]]sinin olduğu şeklindedir.<ref>{{Web kaynağı | url = https://sorularlaislamiyet.com/peygamber-efendimizin-zevceleri-kac-tanedir-cok-evlenmesinin-hikmeti-nedir | başlık = Peygamber Efendimizin zevceleri kaç tanedir; çok evlenmesinin hikmeti nedir? | erişimtarihi = 29 Ekim 2022 | çalışma = Sorularla İslamiyet | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160815005906/https://sorularlaislamiyet.com/peygamber-efendimizin-zevceleri-kac-tanedir-cok-evlenmesinin-hikmeti-nedir | arşivtarihi = 15 Ağustos 2016}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://islamansiklopedisi.org.tr/muhammed | başlık = MUHAMMED | erişimtarihi = 29 Ekim 2022 | dil = Türkçe | çalışma = TDV İslâm Ansiklopedisi | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190703151341/https://islamansiklopedisi.org.tr/muhammed | arşivtarihi = 3 Temmuz 2019}}</ref> Rivayetlere göre, ikisinin hesapları belirsiz olmasına rağmen, bunlar arasında [[Reyhâne bint Zeyd]] ve [[Mâriye|Mâriye el-Kıbtiyye]] cariye olarak kalmışlardır. Muhammed'in evliliklerinin veya birlikteliklerinin 2 tanesi [[Mekke]] döneminde, 11 tanesi [[Medine]] döneminde gerçekleşmiştir. Medine'de, Muhammed'in eşleri için [[Mescid-i Nebevî]]'nin duvarlarına bitişik odalar yapılmıştır.<ref>William Montgomery Watt, Muhammad at Madina, ''<nowiki/>''
Genel inanış, Muhammed'in 11 kadınla evlendiği ve 2 tane de [[cariye]]sinin olduğu şeklindedir.<ref>{{Web kaynağı | url = https://sorularlaislamiyet.com/peygamber-efendimizin-zevceleri-kac-tanedir-cok-evlenmesinin-hikmeti-nedir | başlık = Peygamber Efendimizin zevceleri kaç tanedir; çok evlenmesinin hikmeti nedir? | erişimtarihi = 29 Ekim 2022 | çalışma = Sorularla İslamiyet | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160815005906/https://sorularlaislamiyet.com/peygamber-efendimizin-zevceleri-kac-tanedir-cok-evlenmesinin-hikmeti-nedir | arşivtarihi = 15 Ağustos 2016}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://islamansiklopedisi.org.tr/muhammed | başlık = MUHAMMED | erişimtarihi = 29 Ekim 2022 | dil = Türkçe | çalışma = TDV İslâm Ansiklopedisi | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190703151341/https://islamansiklopedisi.org.tr/muhammed | arşivtarihi = 3 Temmuz 2019}}</ref> Rivayetlere göre, ikisinin hesapları belirsiz olmasına rağmen, bunlar arasında [[Reyhâne bint Zeyd]] ve [[Mâriye|Mâriye el-Kıbtiyye]] cariye olarak kalmışlardır. Muhammed'in evliliklerinin veya birlikteliklerinin 2 tanesi [[Mekke]] döneminde, 11 tanesi [[Medine]] döneminde gerçekleşmiştir. Medine'de, Muhammed'in eşleri için [[Mescid-i Nebevî]]'nin duvarlarına bitişik odalar yapılmıştır.<ref>William Montgomery Watt, Muhammad at Madina, ''<nowiki/>''
At the Clarendon Press, (1956) s.284)</ref> Müslümanlar, ''"Peygamber, müminlere kendi canlarından daha önce gelir. Onun eşleri de müminlerin analarıdır."'' ([[Ahzâb Suresi]]: 6) ayeti sebebiyle Muhammed<nowiki>'in eşlerinden ''annelerimiz''</nowiki> diye bahsederler.<ref name="Aleem">{{Kitap kaynağı|başlık=Prophet Muhammad(s) and His Family|bölüm=12. Mothers of Believers|sayfa=85|yayıncı=AuthorHouse|yıl=2007|ad=Shamim|soyadı=Aleem|isbn=978-1-4343-2357-6}}</ref>
At the Clarendon Press, (1956) s.284)</ref> Müslümanlar, ''"Peygamber, müminlere kendi canlarından daha önce gelir. Onun eşleri de müminlerin analarıdır."'' ([[Ahzâb Suresi]]: 6) ayeti sebebiyle Muhammed<nowiki>'in eşlerinden ''annelerimiz''</nowiki> diye bahsederler.<ref name="Aleem">{{Kitap kaynağı|başlık=Prophet Muhammad(s) and His Family|bölüm=12. Mothers of Believers|sayfa=85|yayıncı=AuthorHouse|yıl=2007|ad=Shamim|soyadı=Aleem|isbn=978-1-4343-2357-6}}</ref>
465. satır: 433. satır:
== Kültürel altyapısı ve okuryazarlığı ==
== Kültürel altyapısı ve okuryazarlığı ==
{{Ana|Ümmî}}
{{Ana|Ümmî}}
[[Dosya:Muhammad Masjid an-Nabawi Calligraphy.png|küçükresim|upright=1.05|[[Hat sanatı]]yla süslenerek hazırlanmış olan [[Arapça]] "Muhammed" yazısı.]]
[[Dosya:Muhammad Masjid an-Nabawi Calligraphy.png|küçükresim|230x230pik|[[Hat sanatı]]yla süslenerek hazırlanmış olan [[Arapça]] "Muhammed" yazısı.]]
Muhammed'in okuryazarlığı ile ilgili geleneksel görüş, onun okuryazar olmadığı şeklindedir. Muhammed için yaygın bir sıfat olarak kullanılan ''[[ümmî]]'' sözcüğü, "doğduğu gibi kalmış olan, okuma yazma öğrenmemiş kimse" anlamına gelmektedir.<ref name="diyanetsözlük">{{kitap kaynağı|url=http://www.diyanet.gov.tr/turkish/basiliyayin/dinikavramlaroku.asp?id=1949&harf=%DC|başlık=Dini Kavramlar Sözlüğü|erişimtarihi=12 Temmuz 2013|sayfa=|sayfalar=|yer=İstanbul|yayıncı=Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları|yıl=2010|ad=|isbn=9789751936837|son=|yazarbağı=}}{{Ölü bağlantı}} T.C. Başbakanlık Diyanet İşleri Başkanlığı-Dini Kavramlar Sözlüğü</ref><ref name="islamansiklopedisi.org.tr">{{Web kaynağı|url=https://islamansiklopedisi.org.tr/ummi|başlık=ÜMMÎ - TDV İslâm Ansiklopedisi|erişimtarihi=27 Ocak 2022|arşivtarihi=27 Ocak 2022|arşivengelli=evet|arşivurl=https://web.archive.org/web/20220127140442/https://islamansiklopedisi.org.tr/ummi|ölüurl=hayır|dil=Türkçe|çalışma=TDV İslam Ansiklopedisi}}</ref> Başka bir görüşe göre ümmi, "'''[[Ehl-i kitap|kitap ehli]]''' olarak nitelenen dinlerden ([[Yahudilik]] ve [[Hristiyanlık]]) hiçbirine tâbi olmayan kişi" şeklindedir.<ref>{{Web kaynağı|url=http://www.muhammedmustafa.net/tr/altsayfavecdiakyuz.php?sayfa=yazilar%2Fvecdiakyuz%2Fummi|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=6 Ekim 2020|arşivtarihi=1 Mart 2019|arşivurl=https://web.archive.org/web/20190301231213/http://www.muhammedmustafa.net/tr/altsayfavecdiakyuz.php?sayfa=yazilar%2Fvecdiakyuz%2Fummi|ölüurl=evet}}</ref>
Muhammed'in okuryazarlığı ile ilgili geleneksel görüş, onun okuryazar olmadığı şeklindedir. Muhammed için yaygın bir sıfat olarak kullanılan ''[[ümmî]]'' sözcüğü, "doğduğu gibi kalmış olan, okuma yazma öğrenmemiş kimse" anlamına gelmektedir.<ref name="diyanetsözlük">{{kitap kaynağı|url=http://www.diyanet.gov.tr/turkish/basiliyayin/dinikavramlaroku.asp?id=1949&harf=%DC|başlık=Dini Kavramlar Sözlüğü|erişimtarihi=12 Temmuz 2013|sayfa=|sayfalar=|yer=İstanbul|yayıncı=Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları|yıl=2010|ad=|isbn=9789751936837|son=|yazarbağı=}}{{Ölü bağlantı}} T.C. Başbakanlık Diyanet İşleri Başkanlığı-Dini Kavramlar Sözlüğü</ref><ref name="islamansiklopedisi.org.tr">{{Web kaynağı|url=https://islamansiklopedisi.org.tr/ummi|başlık=ÜMMÎ - TDV İslâm Ansiklopedisi|erişimtarihi=27 Ocak 2022|arşivtarihi=27 Ocak 2022|arşivengelli=evet|arşivurl=https://web.archive.org/web/20220127140442/https://islamansiklopedisi.org.tr/ummi|ölüurl=hayır|dil=Türkçe|çalışma=TDV İslam Ansiklopedisi}}</ref> Başka bir görüşe göre ümmi, "'''[[Ehl-i kitap|kitap ehli]]''' olarak nitelenen dinlerden ([[Yahudilik]] ve [[Hristiyanlık]]) hiçbirine tâbi olmayan kişi" şeklindedir.<ref>{{Web kaynağı|url=http://www.muhammedmustafa.net/tr/altsayfavecdiakyuz.php?sayfa=yazilar%2Fvecdiakyuz%2Fummi|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=6 Ekim 2020|arşivtarihi=1 Mart 2019|arşivurl=https://web.archive.org/web/20190301231213/http://www.muhammedmustafa.net/tr/altsayfavecdiakyuz.php?sayfa=yazilar%2Fvecdiakyuz%2Fummi|ölüurl=evet}}</ref>


476. satır: 444. satır:
|}
|}
Diğer bazı görüşlere göre ise, Araplarda eski dinî birikimin şairler, kıssa anlatıcıları, [[Haniflik|Hanifler]] ve [[Yahudiler|Yahudi]] ile [[Hristiyan]] din bilginlerinden oluşan ve muhtemelen mitolojik kültür birikiminin geniş toplum kesimlerince bilindiği, Muhammed’in de içinde yaşadığı bu toplumun yazılı veya sözlü [[anlatı]]mlarından oluşan bir birikime sahip olduğu söylenmektedir. Örneğin, Muhammed’in ilk eşi [[Hatice bint Hüveylid|Hatice]]’nin amcasının oğlu olan, aynı zamanda [[Süryaniler|Süryani]] kökenli ve [[Nestûrîlik|Nestûrî]] mezhebine bağlı bir [[Hristiyan]] rahibi olan [[Varaka bin Nevfel]]; [[Tevrat]], [[Zebur]] ve [[İncil]]'i de kapsayan [[Kitâb-ı Mukaddes]]'e hâkim bir din adamıydı. Varaka'nın bazı dinî birikimlerini Muhammed'e aktardığı, bu bilgilerin de [[Kur'an]]'daki Yahudi ve Hristiyan kültürüyle ilgili olan dinî anlatımlara kaynak teşkil ettiği ileri sürülmektedir.<ref>{{Web kaynağı|url=http://www.islamic-awareness.org/Quran/Sources/BBwaraqa.html|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=3 Nisan 2012|arşivtarihi=4 Şubat 2007|arşivurl=https://web.archive.org/web/20070204050916/http://www.islamic-awareness.org/Quran/Sources/BBwaraqa.html|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=http://answering-islam.org/Hoaxes/illiterate.html|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=19 Şubat 2013|arşivtarihi=27 Ocak 2013|arşivurl=https://web.archive.org/web/20130127212028/http://www.answering-islam.org/Hoaxes/illiterate.html|ölüurl=evet}}</ref> Ayrıca, uzun yıllar nüfuzlu ve zengin bir kadın olan [[Hatice]]’nin ticari faaliyetlerini yürütmesi vb. sebeplerle de okuryazar olduğu düşünülmektedir.<ref>{{Web kaynağı|url=http://www.aliaksoy.net/2007/03/01/ummi-peygamberin-okur-yazarligi/|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=19 Şubat 2013|arşivtarihi=24 Ağustos 2013|arşivurl=https://web.archive.org/web/20130824163551/http://www.aliaksoy.net/2007/03/01/ummi-peygamberin-okur-yazarligi/|ölüurl=evet}}</ref> Fakat bu iddialara gerek İslam alimleri, gerekse [[Kur'an]]'ın kendisi şiddetle karşı çıkmaktadır.<ref>Kur'an, [[Nahl Suresi]], 13. ayet</ref>
Diğer bazı görüşlere göre ise, Araplarda eski dinî birikimin şairler, kıssa anlatıcıları, [[Haniflik|Hanifler]] ve [[Yahudiler|Yahudi]] ile [[Hristiyan]] din bilginlerinden oluşan ve muhtemelen mitolojik kültür birikiminin geniş toplum kesimlerince bilindiği, Muhammed’in de içinde yaşadığı bu toplumun yazılı veya sözlü [[anlatı]]mlarından oluşan bir birikime sahip olduğu söylenmektedir. Örneğin, Muhammed’in ilk eşi [[Hatice bint Hüveylid|Hatice]]’nin amcasının oğlu olan, aynı zamanda [[Süryaniler|Süryani]] kökenli ve [[Nestûrîlik|Nestûrî]] mezhebine bağlı bir [[Hristiyan]] rahibi olan [[Varaka bin Nevfel]]; [[Tevrat]], [[Zebur]] ve [[İncil]]'i de kapsayan [[Kitâb-ı Mukaddes]]'e hâkim bir din adamıydı. Varaka'nın bazı dinî birikimlerini Muhammed'e aktardığı, bu bilgilerin de [[Kur'an]]'daki Yahudi ve Hristiyan kültürüyle ilgili olan dinî anlatımlara kaynak teşkil ettiği ileri sürülmektedir.<ref>{{Web kaynağı|url=http://www.islamic-awareness.org/Quran/Sources/BBwaraqa.html|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=3 Nisan 2012|arşivtarihi=4 Şubat 2007|arşivurl=https://web.archive.org/web/20070204050916/http://www.islamic-awareness.org/Quran/Sources/BBwaraqa.html|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=http://answering-islam.org/Hoaxes/illiterate.html|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=19 Şubat 2013|arşivtarihi=27 Ocak 2013|arşivurl=https://web.archive.org/web/20130127212028/http://www.answering-islam.org/Hoaxes/illiterate.html|ölüurl=evet}}</ref> Ayrıca, uzun yıllar nüfuzlu ve zengin bir kadın olan [[Hatice]]’nin ticari faaliyetlerini yürütmesi vb. sebeplerle de okuryazar olduğu düşünülmektedir.<ref>{{Web kaynağı|url=http://www.aliaksoy.net/2007/03/01/ummi-peygamberin-okur-yazarligi/|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=19 Şubat 2013|arşivtarihi=24 Ağustos 2013|arşivurl=https://web.archive.org/web/20130824163551/http://www.aliaksoy.net/2007/03/01/ummi-peygamberin-okur-yazarligi/|ölüurl=evet}}</ref> Fakat bu iddialara gerek İslam alimleri, gerekse [[Kur'an]]'ın kendisi şiddetle karşı çıkmaktadır.<ref>Kur'an, [[Nahl Suresi]], 13. ayet</ref>

== Mucizeleri ==
Muhammed'e atfedilen sözlerin sayıları gibi mucizeler ve bunların sayıları da yüzyıllar içerisinde sürekli artış göstermiştir. [[İsra Suresi]]'nin 1. ayetinde geçen, [[Miraç|İsra ve Miraç olayı]] gibi sıradan insanların tanıklık etmediği mucizeyi kasteden ifade sayılmazsa, Kur'an'da doğrudan Muhammed'in şahsına izafe edilen bir mucize yoktur. Ancak bazı [[ayet]]lerin yorumundan ve [[hadis]]lerden kaynaklanan mucizeler gösterilmektedir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://dinimizislam.com/detay.asp?Aid=413|başlık=Peygamber Efendimizin Mucizeleri - Dinimiz İslam|erişimtarihi=17 Mayıs 2022|arşivtarihi=26 Mayıs 2007|arşivurl=https://web.archive.org/web/20070526170009/https://dinimizislam.com/detay.asp?Aid=413|çalışma=dinimizislam.com|ad=|soyadı=}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.haberler.com/fotogaleri/hz-muhammed-s-a-v-in-10-mucizesi/|başlık=Hz. Muhammed (S.A.V)'in 10 Mucizesi!|erişimtarihi=17 Mayıs 2022|arşivengelli=evet|tarih=23 Ocak 2016|dil=Türkçe|çalışma=Haberler}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.mynet.com/galeri/hz-muhammed-in-10-mucizesi-ay-ikiye-bolundu-ve-110104153954|başlık=Hz. Muhammed'in 10 mucizesi! Ay ikiye bölündü ve...|erişimtarihi=6 Ekim 2022|arşivtarihi=29 Haziran 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210629071655/https://www.mynet.com/galeri/hz-muhammed-in-10-mucizesi-ay-ikiye-bolundu-ve-110104153954|dil=Türkçe|çalışma=Mynet Haber|soyadı=Mynet}}</ref> Çoğunlukla [[hadis]] rivayetlerinden yola çıkarak Muhammed'e atfedilen yüksek sayıdaki bu ve benzeri mucize anlatımları, bazı İslamî kesimler tarafından ise şüpheyle karşılanmaktadır. Bu iddiaların tam aksine bazı İslam bilginleri, Muhammed'in [[İslam'da peygamberler ve elçiler|diğer peygamberlerden]] farklı olarak herhangi somut bir [[mucize]] göstermediğini, onun tek mucizesinin eşsiz ve tüm eksiklerden münezzeh olan "[[Kur'an]]" olduğunu savunmaktadırlar.<ref>{{Web kaynağı|url=https://youtu.be/-Z4KY036nqM|başlık=Peygamberimizin Kur’an’dan başka mucizesi var mıdır? {{!}} Prof. Dr. Abdülaziz Bayındır|erişimtarihi=6 Ekim 2022|arşivtarihi=6 Ekim 2022|arşivurl=https://web.archive.org/web/20221006152411/https://youtu.be/-Z4KY036nqM|tarih=27 Eylül 2016|çalışma=YouTube}}</ref>

=== Doğum gecesi olayları ===
İslam derlemelerine göre Muhammed'in doğduğu, güneş doğmadan önceki vakitte bazı olağanüstü olaylar meydana gelmişti: [[Kâbe]]'deki büyük [[Putperestlik|putlar]] kendiliğinden devrilmişti. [[Sasani İmparatorluğu]] hükümdarı [[I. Hüsrev]]'in [[İran]]'da bulunan sarayının sütunları yıkılmıştı. [[Zerdüştçülük|Zerdüştlerin]] bin yıldan beri yanmakta olan kutsal ateşleri sönmüştü. Yine İran'da, ateşe tapanların kutsal kabul ettikleri [[Sava Gölü]] yere batmıştı. Asırlardır suyu kurumuş olan [[Semave Gölü]] ise coşmuştu. O gece gökte, çok belirgin bir şekilde bir [[yıldız]] doğdu. Hatta bazı [[Yahudiler|Yahudi]] bilginler, Muhammed'in doğumundan bu yıldız aracılığı ile haberdar olmuşlardı.<ref>Nur Uğurlu, ''Hz. Muhammed Sallallahu Aleyhi ve Sellem'', Nuh Yayınları. (sayfa 13)</ref>

=== Ay'ın ikiye bölünmesi ===
{{Ana|Ay'ın ikiye bölünmesi}}
[[Dosya:Mohammed Splits the Moon.jpg|küçükresim|320x320px|16. yüzyıla ait bu [[Farslar|Fars]] [[Fars edebiyatı|minyatüründe]] Muhammed, bölünen [[Ay]]'ı işaret ediyor.]]
[[Ay'ın ikiye bölünmesi|Ay'ın ikiye ayrılması]] mucizesi, Kur'an'da [[Kamer Suresi]]'nin ilk ayetlerine dayanarak Muhammed'e atfedilen, [[Ay]]'ın [[dolunay]] hâlinde iken bir gece Muhammed'in bir el işaretiyle ikiye ayrılması mucizesidir. Kur'an'da geçen ''"Kıyamet yaklaştı ve Ay yarıldı."'' ifadesi ve bağlantılı rivayetler, Muhammed'in bir işaretiyle Ay'ı gökyüzünde ikiye ayırıp tekrar birleşerek en büyük mucizelerinden birisini gösterdiği inancının Müslümanlar arasında yerleşmesine yol açmıştır.<ref>{{Web kaynağı|url=https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/578869|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=25 Eylül 2020|arşivtarihi=25 Mart 2020|arşivurl=https://web.archive.org/web/20200325065042/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/578869|ölüurl=evet}}</ref>

Buna göre bir gece bazı Mekkeli [[Paganizm|paganlar]], Muhammed'in yanına gelerek kendisinden Ay'ı ikiye ayırmasını istediler. Bunun sonucunda da [[Müslüman]] olacaklarını söylediler. Muhammed tüm gece düşündü ve [[dua]] etti. Ardından bir elin işaret parmağını dolunay hâlinde olan Ay'a uzattı ve bir işaretle Ay'ı ikiye ayırdı. Ay, birkaç saniyeliğine iki parça hâlinde durduktan sonra tekrar gökyüzünde birleşti. Bu olayı kendi gözleriyle gören Mekkeli paganlar, bu işe [[sihir]] veya büyü deyip Muhammed'e yine inanmadılar.

[[Dolunay]] hâlindeki Ay'ın ikiye yarılması, parçalarından birinin [[Mekke]]'de bir dağın arkasına, diğerinin de önüne kadar indiği ve sonra gökyüzünde tekrar birleştiklerini ifade eden rivayetler; âlimler, [[hadis]] kritiği yapanlar ve İslam filozofları arasında tartışmalara konu olmuştur. Bazı araştırmacılar bu hadislerin zayıf, güvenilmez ve uydurma rivayetler olduğu üzerinde dururlarken,<ref>{{Web kaynağı|url=http://www.istekuran.com/index.php?page=kamer|başlık=Kamer Suresi - İşte Kur'an|erişimtarihi=27 Haziran 2013|arşivtarihi=2 Ocak 2012|arşivurl=https://web.archive.org/web/20120102190203/http://www.istekuran.com/index.php?page=kamer|ölüurl=evet|çalışma=istekuran.com|yayıncı=İşte Kur'an}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=http://www.erdemyolu.com/ayin-yarilmasi/ayin-yarilmasi-sakkul-kamer-diye-bir-mucize-var-midir.html|başlık=Ayın Yarılması (Şakkul Kamer) diye bir mucize var mıdır?|erişimtarihi=27 Haziran 2013|arşivtarihi=18 Temmuz 2013|arşivurl=https://web.archive.org/web/20130718153407/http://www.erdemyolu.com/ayin-yarilmasi/ayin-yarilmasi-sakkul-kamer-diye-bir-mucize-var-midir.html|tarih=21 Ocak 2010|ölüurl=hayır|çalışma=erdemyolu.com|yayıncı=Erdem Yolu|ad=Mehmet|soyadı=Durmuş}}</ref> İslami filozoflar [[Kamer Suresi]]'ndeki ifadelerin [[alegori]]k olduğunu, gerçekten Ay'ın parçalandığı anlamına gelmediğini ifade etmişlerdir. Bazıları bunun bir görsel [[illüzyon]] olduğunu, bazı [[tefsir]]ciler ise ayette sözü edilen parçalanmanın ileride [[kıyamet]]in kopması zamanında gerçekleşeceğini ifade etmişlerdir.

=== İsra ve Miraç Olayı ===
{{Ana|Miraç|Miraçname}}
[[Dosya:Al-Aqsa Mosque by David Shankbone.jpg|küçükresim|240x240px|left|[[Kudüs]]'teki [[Mescid-i Aksa|Süleyman Tapınağı]], "Mescid-i Aksa" olarak da anılır.<ref>{{Web kaynağı|url=https://istekuran.net/makaleler/mescid-i-aksa-neresidir.html|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=15 Eylül 2020|arşivtarihi=24 Eylül 2020|arşivurl=https://web.archive.org/web/20200924095858/https://istekuran.net/makaleler/mescid-i-aksa-neresidir.html|ölüurl=evet}}</ref>]]

Muhammed'in Medine'ye [[hicret]]inden bir buçuk yıl önce gerçekleştiği<ref>{{Web kaynağı|url=https://sorularlaislamiyet.com/peygamberimiz-savin-en-buyuk-mucizelerinden-olan-isra-ve-mirac-mucizesi-ne-zaman-ve-nasil-vuku|başlık=Peygamberimizin en büyük mucizelerinden olan İsra ve Mirac mucizesi ne zaman ve nasıl vuku bulmuştur?|erişimtarihi=23 Ekim 2022|arşivtarihi=29 Kasım 2020|arşivurl=https://web.archive.org/web/20201129200032/https://sorularlaislamiyet.com/peygamberimiz-savin-en-buyuk-mucizelerinden-olan-isra-ve-mirac-mucizesi-ne-zaman-ve-nasil-vuku|tarih=1 Haziran 2006|çalışma=Sorularla İslamiyet}}</ref> söylenen [[Miraç]] anlatısına göre bir gece Muhammed, [[Cebrail|Cebrâil]] meleği eşliğinde, [[Burak]] isimli bir binek hayvanına binerek [[Mescid-i Aksa]]'ya gider. Orada [[İbrahim]], [[Musa]], [[İslam'da İsa|İsa]] ve diğer peygamberlerden bazılarıyla görüştükten sonra, [[Gök katları|göğün en son katı]] olan "[[sidret'ül münteha]]"ya yükselir. Orada [[Allah]] ile görüşür, [[cennet]] ve [[cehennem]]i görür ve evine döner. [[Sünnilik|Sünni]] inancına göre, bu yolculuk esnasında, diğer bazı hükümler yanında beş vakit [[namaz]] da Müslümanlara [[farz]] kılınmıştır. Yine Sünni inancında, Muhammed bu yolculuğu hem ruh hem beden ile, [[Şiilik|Şii]] inancında ise sadece ruh ile yapmıştır.<ref>Encyclopedia of Islam and Muslim World (2003), ss. 482</ref>
[[Dosya:Miraj by Sultan Muhammad.jpg|küçükresim|347x347px|[[Miraç]] anlatısına göre, [[Burak]]'a binerek göğün yedi katmanını gezen Muhammed, çeşitli [[İslam'da melek|melekler]] ile karşılaşır. [[Arda Viraf Kitabı|Zerdüşt edebiyatı]] ile sonraki yüzyıllarda kaleme alınan [[miraçname]]ler arasında birtakım paralellikler vardır.<ref>{{Web kaynağı|url=https://iranicaonline.org/articles/hadith-v|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=25 Temmuz 2022|arşivtarihi=17 Mayıs 2022|arşivurl=https://web.archive.org/web/20220517095448/https://iranicaonline.org/articles/hadith-v|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://journals.sagepub.com/doi/full/10.1177/0008429819844499|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=25 Temmuz 2022|arşivtarihi=25 Temmuz 2022|arşivurl=https://web.archive.org/web/20220725074342/https://journals.sagepub.com/doi/full/10.1177/0008429819844499|ölüurl=hayır}}</ref><ref name="ReferenceA">{{Web kaynağı|url=https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/901087|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=24 Mayıs 2021|arşivtarihi=24 Mayıs 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210524110651/https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/901087|ölüurl=hayır}}</ref>]]

Rivayete göre Muhammed, bu yolculuktan sonra [[Mekke]]'ye dönünce, bu yolculuğunu etrafındakilere anlatır. En yakın arkadaşı [[Ebû Bekir]] ona inansa da, [[Kureyş]]liler onu yalanlarlar ve eğer doğruysa [[Mescid-i Aksa]]’yı kendilerine tarif etmesini isterler. Mescid-i Aksa, tam o anda Muhammed'in gözü önüne getirilir ve Muhammed bu mescidin kapı, pencere vb. bölümlerini ayrıntılarıyla anlatır. Hatta daha da ileri giderek, Kureyşlilere miraca çıkarken yolda gördüğü bir Kureyş ticaret kervanının ertesi gün geleceği saati söyler ve kervan söylenen saatte gelir. Başka anlatımlara göre ise kervanın dönüşü aslında 1 saat gecikmiş, ama bu gecikmeyi telafi etmek için Allah güneşin doğuş saatini 1 saat geciktirerek Peygamber'in sözünün yalan çıkmamasını sağlamıştır.<ref>http://www.risaleinurenstitusu.org/kulliyat/mektubat/on-dokuzuncu-mektub/180 {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20170417072531/http://www.risaleinurenstitusu.org/kulliyat/mektubat/on-dokuzuncu-mektub/180|tarih=17 Nisan 2017}} Said Nursi, Mektubat, s. 180</ref>

[[Kur'an]]'da İsra Suresi'nin 1. ayetinde geçen ifadenin Miraç mucizesini anlattığına inanılır:
{| class="wikitable"
|+
| bgcolor="beige" | Kendisine ayetlerimizden bir kısmını gösterelim diye kulunu (Muhammed'i) bir gece [[Mescid-i Haram]]'dan çevresini bereketlendirdiğimiz [[Mescid-i Aksa]]'ya götüren Allah'ın şanı yücedir... '''['''<nowiki/>'''[[İsra Suresi]]: 1]'''
|}
Miraçla ilgili olan [[Burak]] bineği, [[miraç|göğe yükselme]], beş vakit namazın [[farz]] kılınması ve diğer anlatımlar [[hadis]] ve [[siyer]] kitaplarında da yer alır.

İslam dünyasında bu olayla ilgili en çok tartışılan konulardan biri ise, Muhammed'in bu yolculuk esnasında [[Allah]]'ı görüp görmediğidir. Bu konuyla alakalı farklı görüşler vardır. Muhammed'in eşi [[Aişe]] ile sahabelerden [[Abdullah bin Mesud|İbn-i Mesud]] ve [[Ebu Hureyre]]'ye göre Muhammed Allah'ı görmemiştir. [[İbn-i Abbas]], [[Gazzâlî|Gazzali]], [[Teftâzânî|Teftazani]], [[İmam Rabbani|Rabbani]], [[Ebu Hanife]], [[Ebü'l Hasan Eş'arî|İmam-ı Eşari]] ve [[Said Nursî|Bediüzzaman Said Nursi]] gibi mühim kişilerce de Muhammed miraçta Allah'ı görmüştür.


==Tasvir edilmesi==
==Tasvir edilmesi==
{{ana|Muhammed tasvirleri}}
{{ana|Muhammed tasvirleri}}
[[Dosya:Siyer-i Nebi 151b.jpg|küçükresim|upright=1.35|[[Siyer-i Nebi]]'de geçen ve "[[Kâbe]]'deki Muhammed" olarak anılan bu tasvirde, İslamî geleneğe uygun olarak Muhammed'in yüzü çizilmemiştir.]]
[[Dosya:Siyer-i Nebi 151b.jpg|küçükresim|298x298px|[[Siyer-i Nebi]]'de geçen ve "[[Kâbe]]'deki Muhammed" olarak anılan bu tasvirde, İslamî geleneğe uygun olarak Muhammed'in yüzü çizilmemiştir.]]
Muhammed'in [[Betimleme|tasvir edilmesi]] [[İslam]]'da tartışmalı bir konudur. Muhammed'in sözlü ve yazılı betimlemeleri bütün İslam gelenekleri tarafından kolayca kabul edilirken, görsel betimlemelerde ise anlaşmazlıklar mevcuttur.<ref name="best">{{Dergi kaynağı
Muhammed'in [[Betimleme|tasvir edilmesi]] [[İslam]]'da tartışmalı bir konudur. Muhammed'in sözlü ve yazılı betimlemeleri bütün İslam gelenekleri tarafından kolayca kabul edilirken, görsel betimlemelerde ise anlaşmazlıklar mevcuttur.<ref name="best">{{Dergi kaynağı
|jstor=860736
|jstor=860736
490. satır: 491. satır:
Pek çok görsel tasvir, Muhammed'i sadece yüzü beyaz renkle örtülü ya da sembolik bir şekilde bir alev olarak betimlemekteyken, özellikle 1500'lerden önceki yıllara ait çalışmalarda yüzü gösterilmektedir.<ref>Gruber (2005), pp. 239, 247–253</ref><ref name="January2009">{{Kitap kaynağı|yazar=Brendan January|başlık=The Arab Conquests of the Middle East|url=https://books.google.com/books?id=K9XGWkkFy0sC&pg=PA34|erişimtarihi=14 Kasım 2011|tarih=1 Şubat 2009|yayıncı=Twenty-First Century Books|isbn=978-0-8225-8744-6|sayfa=34|arşivurl=https://web.archive.org/web/20140103142207/http://books.google.com/books?id=K9XGWkkFy0sC&pg=PA34|arşivtarihi=3 Ocak 2014|ölüurl=hayır}}</ref><ref name="Safi2010">{{Kitap kaynağı|yazar=Omid Safi|başlık=Memories of Muhammad: Why the Prophet Matters|url=https://books.google.com/books?id=s63i21E9dr8C&pg=PA171|erişimtarihi=14 Kasım 2011|tarih=2 Kasım 2010|yayıncı=HarperCollins|isbn=978-0-06-123135-3|sayfa=171|arşivurl=https://web.archive.org/web/20140103145007/http://books.google.com/books?id=s63i21E9dr8C&pg=PA171|arşivtarihi=3 Ocak 2014|ölüurl=hayır}}</ref> Günümüz [[İran]]'ında dikkate değer bazı istisnalar hariç,<ref name="GruberHaugbolle2013">Christiane Gruber: [https://www.academia.edu/4061369/Images_of_the_Prophet_In_and_Out_of_Modernity_The_Curious_Case_of_a_2008_Mural_in_Tehran Images of the Prophet In and Out of Modernity: The Curious Case of a 2008 Mural in Tehran] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20200821162422/https://www.academia.edu/4061369/Images_of_the_Prophet_In_and_Out_of_Modernity_The_Curious_Case_of_a_2008_Mural_in_Tehran|tarih=21 Ağustos 2020}}, in {{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=pLfEClsscNIC&pg=PA25|başlık=Visual Culture in the Modern Middle East: Rhetoric of the Image|tarih=17 Temmuz 2013|sayfalar=3-31|yayıncı=Indiana University Press|isbn=978-0-253-00894-7|yazar1=Christiane Gruber|yazar2=Sune Haugbolle}} See also [http://arthistorygradforum.tumblr.com/post/74830788716] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20140917224920/http://arthistorygradforum.tumblr.com/post/74830788716|tarih=17 Eylül 2014}} and [https://www.google.com/maps/place/Motahhari+-+Modarres+Exit,+Tehran,+Iran/@35.724081,51.424456,3a,75y,90t/data=!3m5!1e2!3m3!1s89306537!2e1!3e10!4m2!3m1!1s0x3f8e015c2dbdb1c7:0x86a5a3f81513f9a2] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20210309043529/https://www.google.com/maps/place/Motahhari+-+Modarres+Exit,+Tehran,+Iran/@35.724081,51.424456,3a,75y,90t/data=!3m5!1e2!3m3!1s89306537!2e1!3e10!4m2!3m1!1s0x3f8e015c2dbdb1c7:0x86a5a3f81513f9a2|tarih=9 Mart 2021}}.</ref> Muhammed tasvirleri oldukça nadirdir ve İslam tarihi boyunca hiçbir toplulukta veya çağda sayısı artmamıştır.<ref name="Arnold">{{Kitap kaynağı|yayıncı = Gorgias Press LLC|isbn = 978-1-931956-91-8|soyadı = Arnold|ad = Thomas W.|başlık = Painting in Islam, a Study of the Place of Pictorial Art in Muslim Culture|özgünyıl = First published in 1928 |tarih = 2 Şubat 2011|sayfalar =91-9}}</ref><ref name="Plas1987">{{Kitap kaynağı|yazar=Dirk van der Plas|başlık=Effigies dei: essays on the history of religions|url=https://books.google.com/books?id=ops3AAAAIAAJ&pg=PA124|erişimtarihi=14 Kasım 2011|yıl=1987|yayıncı=BRILL|isbn=978-90-04-08655-5|sayfa=124|arşivurl=https://web.archive.org/web/20140103145416/http://books.google.com/books?id=ops3AAAAIAAJ&pg=PA124|arşivtarihi=3 Ocak 2014|ölüurl=hayır}}</ref> Bununla birlikte, neredeyse sadece kişisel [[Farsça]] ile diğer [[minyatür]] resim kitaplarında yer almıştır.<ref name="Ernst2004">{{Kitap kaynağı|soyadı1=Ernst|ad1=Carl W.|yazarbağı1=Carl W. Ernst|başlık=Following Muhammad: Rethinking Islam in the Contemporary World|url=https://books.google.com/books?id=DOWn22EkJsQC&pg=PA78|erişimtarihi=14 Kasım 2011|tarih=Ağustos 2004|yayıncı=UNC Press Books|isbn=978-0-8078-5577-5|sayfalar=78-79|arşivurl=https://web.archive.org/web/20140103144141/http://books.google.com/books?id=DOWn22EkJsQC&pg=PA78|arşivtarihi=3 Ocak 2014|ölüurl=hayır}}</ref><ref>[https://web.archive.org/web/20110814042733/http://www.hf.uib.no/religion/popularikonografi/devotion01.html Devotion in pictures: Muslim popular iconography – Introduction to the exhibition], [[Bergen Üniversitesi]]</ref> [[İslam]]'da genel din sanatının kilit aracı geçmişte de günümüzde de [[kaligrafi]]dir. [[Osmanlı İmparatorluğu]]'nda ise "[[hilye]]" sanatı, Muhammed hakkında metinlerin süslü bir görsel düzenlemesi olarak gelişmiştir.<ref name="Plas1987" /><ref name="Ernst2004" />
Pek çok görsel tasvir, Muhammed'i sadece yüzü beyaz renkle örtülü ya da sembolik bir şekilde bir alev olarak betimlemekteyken, özellikle 1500'lerden önceki yıllara ait çalışmalarda yüzü gösterilmektedir.<ref>Gruber (2005), pp. 239, 247–253</ref><ref name="January2009">{{Kitap kaynağı|yazar=Brendan January|başlık=The Arab Conquests of the Middle East|url=https://books.google.com/books?id=K9XGWkkFy0sC&pg=PA34|erişimtarihi=14 Kasım 2011|tarih=1 Şubat 2009|yayıncı=Twenty-First Century Books|isbn=978-0-8225-8744-6|sayfa=34|arşivurl=https://web.archive.org/web/20140103142207/http://books.google.com/books?id=K9XGWkkFy0sC&pg=PA34|arşivtarihi=3 Ocak 2014|ölüurl=hayır}}</ref><ref name="Safi2010">{{Kitap kaynağı|yazar=Omid Safi|başlık=Memories of Muhammad: Why the Prophet Matters|url=https://books.google.com/books?id=s63i21E9dr8C&pg=PA171|erişimtarihi=14 Kasım 2011|tarih=2 Kasım 2010|yayıncı=HarperCollins|isbn=978-0-06-123135-3|sayfa=171|arşivurl=https://web.archive.org/web/20140103145007/http://books.google.com/books?id=s63i21E9dr8C&pg=PA171|arşivtarihi=3 Ocak 2014|ölüurl=hayır}}</ref> Günümüz [[İran]]'ında dikkate değer bazı istisnalar hariç,<ref name="GruberHaugbolle2013">Christiane Gruber: [https://www.academia.edu/4061369/Images_of_the_Prophet_In_and_Out_of_Modernity_The_Curious_Case_of_a_2008_Mural_in_Tehran Images of the Prophet In and Out of Modernity: The Curious Case of a 2008 Mural in Tehran] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20200821162422/https://www.academia.edu/4061369/Images_of_the_Prophet_In_and_Out_of_Modernity_The_Curious_Case_of_a_2008_Mural_in_Tehran|tarih=21 Ağustos 2020}}, in {{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=pLfEClsscNIC&pg=PA25|başlık=Visual Culture in the Modern Middle East: Rhetoric of the Image|tarih=17 Temmuz 2013|sayfalar=3-31|yayıncı=Indiana University Press|isbn=978-0-253-00894-7|yazar1=Christiane Gruber|yazar2=Sune Haugbolle}} See also [http://arthistorygradforum.tumblr.com/post/74830788716] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20140917224920/http://arthistorygradforum.tumblr.com/post/74830788716|tarih=17 Eylül 2014}} and [https://www.google.com/maps/place/Motahhari+-+Modarres+Exit,+Tehran,+Iran/@35.724081,51.424456,3a,75y,90t/data=!3m5!1e2!3m3!1s89306537!2e1!3e10!4m2!3m1!1s0x3f8e015c2dbdb1c7:0x86a5a3f81513f9a2] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20210309043529/https://www.google.com/maps/place/Motahhari+-+Modarres+Exit,+Tehran,+Iran/@35.724081,51.424456,3a,75y,90t/data=!3m5!1e2!3m3!1s89306537!2e1!3e10!4m2!3m1!1s0x3f8e015c2dbdb1c7:0x86a5a3f81513f9a2|tarih=9 Mart 2021}}.</ref> Muhammed tasvirleri oldukça nadirdir ve İslam tarihi boyunca hiçbir toplulukta veya çağda sayısı artmamıştır.<ref name="Arnold">{{Kitap kaynağı|yayıncı = Gorgias Press LLC|isbn = 978-1-931956-91-8|soyadı = Arnold|ad = Thomas W.|başlık = Painting in Islam, a Study of the Place of Pictorial Art in Muslim Culture|özgünyıl = First published in 1928 |tarih = 2 Şubat 2011|sayfalar =91-9}}</ref><ref name="Plas1987">{{Kitap kaynağı|yazar=Dirk van der Plas|başlık=Effigies dei: essays on the history of religions|url=https://books.google.com/books?id=ops3AAAAIAAJ&pg=PA124|erişimtarihi=14 Kasım 2011|yıl=1987|yayıncı=BRILL|isbn=978-90-04-08655-5|sayfa=124|arşivurl=https://web.archive.org/web/20140103145416/http://books.google.com/books?id=ops3AAAAIAAJ&pg=PA124|arşivtarihi=3 Ocak 2014|ölüurl=hayır}}</ref> Bununla birlikte, neredeyse sadece kişisel [[Farsça]] ile diğer [[minyatür]] resim kitaplarında yer almıştır.<ref name="Ernst2004">{{Kitap kaynağı|soyadı1=Ernst|ad1=Carl W.|yazarbağı1=Carl W. Ernst|başlık=Following Muhammad: Rethinking Islam in the Contemporary World|url=https://books.google.com/books?id=DOWn22EkJsQC&pg=PA78|erişimtarihi=14 Kasım 2011|tarih=Ağustos 2004|yayıncı=UNC Press Books|isbn=978-0-8078-5577-5|sayfalar=78-79|arşivurl=https://web.archive.org/web/20140103144141/http://books.google.com/books?id=DOWn22EkJsQC&pg=PA78|arşivtarihi=3 Ocak 2014|ölüurl=hayır}}</ref><ref>[https://web.archive.org/web/20110814042733/http://www.hf.uib.no/religion/popularikonografi/devotion01.html Devotion in pictures: Muslim popular iconography – Introduction to the exhibition], [[Bergen Üniversitesi]]</ref> [[İslam]]'da genel din sanatının kilit aracı geçmişte de günümüzde de [[kaligrafi]]dir. [[Osmanlı İmparatorluğu]]'nda ise "[[hilye]]" sanatı, Muhammed hakkında metinlerin süslü bir görsel düzenlemesi olarak gelişmiştir.<ref name="Plas1987" /><ref name="Ernst2004" />


Günümüze ulaşan en eski tasvirler, 13. yüzyıl [[Anadolu Selçuklu Devleti|Anadolu Selçuklu]] ve [[İlhanlılar|İlhanlı]] İran minyatürlerinden gelir ve tipik olarak Muhammed'in hayatını ve yaptıklarını anlatan edebi türlerdedir.<ref name=":40">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=4KNSp-uEO18C&pg=PA207&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|başlık=The Challenge of the Silver Screen: An Analysis of the Cinematic Portraits of Jesus, Rama, Buddha and Muhammad|tarih=2009|dil=İngilizce|yayıncı=BRILL|ad=Freek L.|soyadı=Bakker|isbn=978-90-04-16861-9|erişim-tarihi=8 Eylül 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20221120165307/https://books.google.com.tr/books?id=4KNSp-uEO18C&pg=PA207&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|arşivtarihi=20 Kasım 2022|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=https://www.academia.edu/456885/_Between_Logos_Kalima_and_Light_Nur_Representations_of_the_Prophet_Muhammad_in_Islamic_Painting_|başlık="Between Logos (Kalima) and Light (Nur): Representations of the Prophet Muhammad in Islamic Painting"|ad=Christiane|soyadı=Gruber|erişim-tarihi=8 Eylül 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230129210949/https://www.academia.edu/456885/_Between_Logos_Kalima_and_Light_Nur_Representations_of_the_Prophet_Muhammad_in_Islamic_Painting_|arşivtarihi=29 Ocak 2023|ölüurl=hayır}}</ref> İlhanlılar döneminde, İran'ın Moğol hükümdarları İslam'a geçtiğinde, rakip Sünni ve Şii gruplar, İslam'ın önemli olaylarına ilişkin kendi özel yorumlarını desteklemek için Muhammed'in görüntüleri de dahil olmak üzere görsel imgeler kullandılar.<ref name=":41">{{Kitap kaynağı|url=http://archive.org/details/buddhismislamons0000elve|başlık=Buddhism and Islam on the Silk Road|tarih=2010|yayıncı=Philadelphia : University of Pennsylvania Press|diğerleri=Internet Archive|ad=Johan|soyadı=Elverskog|isbn=978-0-8122-4237-9}}</ref> [[Budizm]] Etkisi Moğol seçkinlerinin din değiştirmesinden önce gelen temsili dini sanat geleneği, bu yeniliğin İslam dünyasında emsali görülmemişti ve "İslam sanat kültüründe soyutlamadan uzaklaşarak camilerde, duvar halılarında, ipeklerde, seramiklerde ve kitapların yanı sıra cam ve metal işleri".<ref name=":41"/> Pers topraklarında, bu gerçekçi tasvir geleneği, [[Timurlular|Timur hanedanlığı]] boyunca, 16. yüzyılın başlarında [[Safevîler|Safeviler]] iktidara gelene kadar sürdü.<ref name=":41" /> [[Şiilik|Şii İslam'ı]] devlet dini haline getiren Safeviler, Muhammed'in yüzünü, hatlarını gizlemek ve aynı zamanda onun nurlu özünü temsil etmek için bir peçe ile örterek geleneksel İlhanlı ve Timurlu sanat tarzından ayrılmayı başlattılar.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=https://www.academia.edu/1176067/When_Nubuvvat_Encounters_Valayat_Safavid_Paintings_of_the_Prophet_Muhammads_Miraj_ca_1500_50|başlık=When Nubuvvat Encounters Valāyat: Safavid Paintings of the Prophet Mohammad’s Mi‘rāj, c. 1500–50|tarih=2012|çalışma=The Art and Material Culture of Iranian Shi’ism|ad=Christiane|soyadı=Gruber|erişim-tarihi=8 Eylül 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20221120165300/https://www.academia.edu/1176067/When_Nubuvvat_Encounters_Valayat_Safavid_Paintings_of_the_Prophet_Muhammads_Miraj_ca_1500_50|arşivtarihi=20 Kasım 2022|ölüurl=hayır}}</ref> Eşzamanlı olarak, daha önceki dönemlere ait ortaya çıkarılan bazı görüntüler tahrif edildi.<ref name=":41" /><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=bhxPW9B8s1oC&pg=PA344&redir_esc=y|başlık=Visual Sense: A Cultural Reader|tarih=Kasım 2008|dil=İngilizce|yayıncı=Berg Publishers|ad=Elizabeth|soyadı=Edwards|isbn=978-1-84520-741-0|ad2=Kaushik|soyadı2=Bhaumik|erişim-tarihi=8 Eylül 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20221120165316/https://books.google.com.tr/books?id=bhxPW9B8s1oC&pg=PA344&redir_esc=y|arşivtarihi=20 Kasım 2022|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=Te5QRi35W5EC&pg=PA56&redir_esc=y|başlık=Islamic Art and Visual Culture: An Anthology of Sources|tarih=25 Nisan 2011|dil=İngilizce|yayıncı=Wiley|ad=D. Fairchild|soyadı=Ruggles|isbn=978-1-4051-5401-7|erişim-tarihi=8 Eylül 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20221120165301/https://books.google.com.tr/books?id=Te5QRi35W5EC&pg=PA56&redir_esc=y|arşivtarihi=20 Kasım 2022|ölüurl=hayır}}</ref> Daha sonra resimler [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı'larda]] ve başka yerlerde üretildi, ancak camiler hiçbir zaman Muhammed'in resimleriyle süslenmedi.<ref name=":42">{{Web kaynağı | url = http://newsweek.washingtonpost.com/onfaith/guestvoices/2010/05/why_islam_does_not_ban_images_of_the_prophet.html | başlık = "Why Islam does (not) ban images of the Prophet" | erişimtarihi = 20 Kasım 2022 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20210308073849/https://web.archive.org/web/20120202195337/http://newsweek.washingtonpost.com/onfaith/guestvoices/2010/05/why_islam_does_not_ban_images_of_the_prophet.html | arşivtarihi = 8 Mart 2021 | ölüurl = }}</ref> Gece yolculuğunun (''mi'raj'') resimli anlatımları özellikle İlhanlı döneminden Safevi dönemine kadar popülerdi.<ref name=":43">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=sjLHirJmvPUC&pg=PA252&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|başlık=The Prophet's Ascension: Cross-Cultural Encounters with the Islamic Mi'raj Tales|tarih=Şubat 2010|dil=İngilizce|yayıncı=Indiana University Press|ad=Christiane|soyadı=Gruber|isbn=978-0-253-35361-0|ad2=Frederick S.|soyadı2=Colby|erişim-tarihi=8 Eylül 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20221120165306/https://books.google.com.tr/books?id=sjLHirJmvPUC&pg=PA252&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|arşivtarihi=20 Kasım 2022|ölüurl=hayır}}</ref> 19. yüzyılda [[İran]] Muhammed'in yüzü örtülü, özellikle okuma yazma bilmeyenleri ve çocukları çizgi roman tarzında hedefleyen basılı ve resimli ''mi'raj'' kitaplarında bir patlama gördü. Taş baskı yoluyla çoğaltılan bunlar, esasen "basılı el yazmaları" idi.<ref name=":43" /> Bugün, başta [[Türkiye]] ve [[İran]] olmak üzere Müslümanların çoğunlukta olduğu bazı ülkelerde posterlerde, kartpostallarda ve hatta sehpa kitaplarında milyonlarca tarihi reprodüksiyon ve modern resim mevcuttur, ancak [[İslam]] dünyasının diğer birçok yerinde bilinmemektedir. ve diğer ülkelerden Müslümanlar tarafından karşılaşıldığında, büyük bir şaşkınlığa ve gücenmeye neden olabilirler.<ref name=":40" /><ref name=":42" /> [[Dosya:Hilye-i serif 5.jpg|küçükresim|upright=1.23|[[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı]] hattatı [[Hâfız Osman]]'ın 1690'a tarihlendirilen [[hilye]]si<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.ee.bilkent.edu.tr/~history/ottoman33.html |başlık= Ottomans : religious painting | erişimtarihi = 1 Mayıs 2016 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20100528160841/http://www.ee.bilkent.edu.tr/~history/ottoman33.html | arşivtarihi = 28 Mayıs 2010 | ölüurl = evet }}</ref>]]En eski kaynaklardan biri olan [[İbn Sa'd]]'ın ''Kitâbü’t-Tabakâtü’l-Kebir'' isimli eserinde, çok sayıda sözlü Muhammed tasvirleri mevcuttur. Muhammed'in kuzeni ve damadı [[Ali]] kaynaklı bir açıklama şu şekildedir:<ref>Ibn Sa'd – ''Kitabh al-Tabaqat al-Kabir'', as translated by S. Moinul and H.K. Ghazanfar, Kitab Bhavan, New Delhi, n.d</ref>
Günümüze ulaşan en eski tasvirler, 13. yüzyıl [[Anadolu Selçuklu Devleti|Anadolu Selçuklu]] ve [[İlhanlılar|İlhanlı]] İran minyatürlerinden gelir ve tipik olarak Muhammed'in hayatını ve yaptıklarını anlatan edebi türlerdedir.<ref name=":40">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=4KNSp-uEO18C&pg=PA207&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|başlık=The Challenge of the Silver Screen: An Analysis of the Cinematic Portraits of Jesus, Rama, Buddha and Muhammad|tarih=2009|dil=İngilizce|yayıncı=BRILL|ad=Freek L.|soyadı=Bakker|isbn=978-90-04-16861-9}}</ref><ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=https://www.academia.edu/456885/_Between_Logos_Kalima_and_Light_Nur_Representations_of_the_Prophet_Muhammad_in_Islamic_Painting_|başlık="Between Logos (Kalima) and Light (Nur): Representations of the Prophet Muhammad in Islamic Painting"|ad=Christiane|soyadı=Gruber}}</ref> İlhanlılar döneminde, İran'ın Moğol hükümdarları İslam'a geçtiğinde, rakip Sünni ve Şii gruplar, İslam'ın önemli olaylarına ilişkin kendi özel yorumlarını desteklemek için Muhammed'in görüntüleri de dahil olmak üzere görsel imgeler kullandılar.<ref name=":41">{{Kitap kaynağı|url=http://archive.org/details/buddhismislamons0000elve|başlık=Buddhism and Islam on the Silk Road|tarih=2010|yayıncı=Philadelphia : University of Pennsylvania Press|diğerleri=Internet Archive|ad=Johan|soyadı=Elverskog|isbn=978-0-8122-4237-9}}</ref> [[Budizm]] Etkisi Moğol seçkinlerinin din değiştirmesinden önce gelen temsili dini sanat geleneği, bu yeniliğin İslam dünyasında emsali görülmemişti ve "İslam sanat kültüründe soyutlamadan uzaklaşarak camilerde, duvar halılarında, ipeklerde, seramiklerde ve kitapların yanı sıra cam ve metal işleri".<ref name=":41"/> Pers topraklarında, bu gerçekçi tasvir geleneği, [[Timurlular|Timur hanedanlığı]] boyunca, 16. yüzyılın başlarında [[Safevîler|Safeviler]] iktidara gelene kadar sürdü.<ref name=":41" /> [[Şiilik|Şii İslam'ı]] devlet dini haline getiren Safeviler, Muhammed'in yüzünü, hatlarını gizlemek ve aynı zamanda onun nurlu özünü temsil etmek için bir peçe ile örterek geleneksel İlhanlı ve Timurlu sanat tarzından ayrılmayı başlattılar.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=https://www.academia.edu/1176067/When_Nubuvvat_Encounters_Valayat_Safavid_Paintings_of_the_Prophet_Muhammads_Miraj_ca_1500_50|başlık=When Nubuvvat Encounters Valāyat: Safavid Paintings of the Prophet Mohammad’s Mi‘rāj, c. 1500–50|tarih=2012|çalışma=The Art and Material Culture of Iranian Shi’ism|ad=Christiane|soyadı=Gruber}}</ref> Eşzamanlı olarak, daha önceki dönemlere ait ortaya çıkarılan bazı görüntüler tahrif edildi.<ref name=":41" /><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=bhxPW9B8s1oC&pg=PA344&redir_esc=y|başlık=Visual Sense: A Cultural Reader|tarih=Kasım 2008|dil=İngilizce|yayıncı=Berg Publishers|ad=Elizabeth|soyadı=Edwards|isbn=978-1-84520-741-0|ad2=Kaushik|soyadı2=Bhaumik}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=Te5QRi35W5EC&pg=PA56&redir_esc=y|başlık=Islamic Art and Visual Culture: An Anthology of Sources|tarih=25 Nisan 2011|dil=İngilizce|yayıncı=Wiley|ad=D. Fairchild|soyadı=Ruggles|isbn=978-1-4051-5401-7}}</ref> Daha sonra resimler [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı'larda]] ve başka yerlerde üretildi, ancak camiler hiçbir zaman Muhammed'in resimleriyle süslenmedi.<ref name=":42">{{Web kaynağı | url = https://web.archive.org/web/20120202195337/http://newsweek.washingtonpost.com/onfaith/guestvoices/2010/05/why_islam_does_not_ban_images_of_the_prophet.html | başlık = "Why Islam does (not) ban images of the Prophet" | erişimtarihi = 20 Kasım 2022 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20210308073849/https://web.archive.org/web/20120202195337/http://newsweek.washingtonpost.com/onfaith/guestvoices/2010/05/why_islam_does_not_ban_images_of_the_prophet.html | arşivtarihi = 8 Mart 2021}}</ref> Gece yolculuğunun (''mi'raj'') resimli anlatımları özellikle İlhanlı döneminden Safevi dönemine kadar popülerdi.<ref name=":43">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=sjLHirJmvPUC&pg=PA252&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|başlık=The Prophet's Ascension: Cross-Cultural Encounters with the Islamic Mi'raj Tales|tarih=Şubat 2010|dil=İngilizce|yayıncı=Indiana University Press|ad=Christiane|soyadı=Gruber|isbn=978-0-253-35361-0|ad2=Frederick S.|soyadı2=Colby}}</ref> 19. yüzyılda [[İran]] Muhammed'in yüzü örtülü, özellikle okuma yazma bilmeyenleri ve çocukları çizgi roman tarzında hedefleyen basılı ve resimli ''mi'raj'' kitaplarında bir patlama gördü. Taş baskı yoluyla çoğaltılan bunlar, esasen "basılı el yazmaları" idi.<ref name=":43" /> Bugün, başta [[Türkiye]] ve [[İran]] olmak üzere Müslümanların çoğunlukta olduğu bazı ülkelerde posterlerde, kartpostallarda ve hatta sehpa kitaplarında milyonlarca tarihi reprodüksiyon ve modern resim mevcuttur, ancak [[İslam]] dünyasının diğer birçok yerinde bilinmemektedir. ve diğer ülkelerden Müslümanlar tarafından karşılaşıldığında, büyük bir şaşkınlığa ve gücenmeye neden olabilirler.<ref name=":40" /><ref name=":42" /> [[Dosya:Hilye-i serif 5.jpg|küçükresim|271x271px|[[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı]] hattatı [[Hâfız Osman]]'ın 1690'a tarihlendirilen [[hilye]]si<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.ee.bilkent.edu.tr/~history/ottoman33.html |başlık= Ottomans : religious painting | erişimtarihi = 1 Mayıs 2016 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20100528160841/http://www.ee.bilkent.edu.tr/~history/ottoman33.html | arşivtarihi = 28 Mayıs 2010 | ölüurl = evet }}</ref>]]En eski kaynaklardan biri olan [[İbn Sa'd]]'ın ''Kitâbü’t-Tabakâtü’l-Kebir'' isimli eserinde, çok sayıda sözlü Muhammed tasvirleri mevcuttur. Muhammed'in kuzeni ve damadı [[Ali]] kaynaklı bir açıklama şu şekildedir:<ref>Ibn Sa'd – ''Kitabh al-Tabaqat al-Kabir'', as translated by S. Moinul and H.K. Ghazanfar, Kitab Bhavan, New Delhi, n.d</ref>


<blockquote>{{Ortala|"Allah'ın Elçisi, Allah onu korusun, ne çok kısa ne de çok uzundur. Saçı ne kıvırcık ne de düz, ikisinin karışımıdır. Siyah saçlıdır ve büyük bir başı vardır. Teninde az miktarda kırmızılık vardır. Omuz kemikleri geniş, avuç içi ve ayakları topludur. Boynundan göbeğine doğru inen uzun tüyler vardır. Kirpikleri uzun, kaşları yakın, alnı pürüzsüz ve parlak, omuzları geniştir. Yürürken yüksek bir yerden iniyormuş gibi eğimli bir şekilde yürür (...) Ondan önce veya sonra onun gibi bir adam görmedim."}}</blockquote>
<blockquote>{{Ortala|"Allah'ın Elçisi, Allah onu korusun, ne çok kısa ne de çok uzundur. Saçı ne kıvırcık ne de düz, ikisinin karışımıdır. Siyah saçlıdır ve büyük bir başı vardır. Teninde az miktarda kırmızılık vardır. Omuz kemikleri geniş, avuç içi ve ayakları topludur. Boynundan göbeğine doğru inen uzun tüyler vardır. Kirpikleri uzun, kaşları yakın, alnı pürüzsüz ve parlak, omuzları geniştir. Yürürken yüksek bir yerden iniyormuş gibi eğimli bir şekilde yürür (...) Ondan önce veya sonra onun gibi bir adam görmedim."}}</blockquote>
497. satır: 498. satır:


== Miras ==
== Miras ==

[[Dosya:Byzantiumby650AD.svg|küçükresim|upright=1.2|Muhammed'in ölümünden yaklaşık 20 yıl sonra [[Râşidîn Halifeliği|İslam Hâlifeliği]]'nin ve diğer çağdaş devletlerin sınırlarını gösteren bir harita.]]
=== İslami Gelenek ===
=== İslami Gelenek ===
[[Allah|Allah'ın]] birliğine tasdik edildikten sonra, Muhammed'in peygamberliğine olan inanç, İslam inancının ana yönüdür. Her Müslüman ''[[Kelime-i şehadet|Şehadet'te]]'' şöyle ilan eder: "Allah'tan başka ilah olmadığına ve Muhammed'in Allah'ın Resulü olduğuna şehadet ederim." Şehadet, İslam'ın temel inancı veya ilkesidir. İslami inanca göre, ideal olarak Şehadet, yeni doğmuş bir bebeğin duyacağı ilk sözlerdir; çocuklara hemen öğretilir ve ölünce okunur. Müslümanlar, namaza çağrıda (''ezan'') ve namazın kendisinde şehadeti tekrarlarlar. İslam'a geçmek isteyen gayrimüslimlerin akideyi okumaları gerekmektedir.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Farah 1994|sayfa=135}}</ref>
[[Allah|Allah'ın]] birliğine tasdik edildikten sonra, Muhammed'in peygamberliğine olan inanç, İslam inancının ana yönüdür. Her Müslüman ''[[Kelime-i şehadet|Şehadet'te]]'' şöyle ilan eder: "Allah'tan başka ilah olmadığına ve Muhammed'in Allah'ın Resulü olduğuna şehadet ederim." Şehadet, İslam'ın temel inancı veya ilkesidir. İslami inanca göre, ideal olarak Şehadet, yeni doğmuş bir bebeğin duyacağı ilk sözlerdir; çocuklara hemen öğretilir ve ölünce okunur. Müslümanlar, namaza çağrıda (''ezan'') ve namazın kendisinde şehadeti tekrarlarlar. İslam'a geçmek isteyen gayrimüslimlerin akideyi okumaları gerekmektedir.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Farah 1994|sayfa=135}}</ref>
509. satır: 510. satır:
[[Sünnet (din)|Sünnet]], Muhammed'in (Hadis olarak bilinen rivayetlerde muhafaza edilen) eylemlerini ve sözlerini temsil eder ve dini ritüeller, kişisel hijyen ve ölülerin gömülmesinden insanlar ve Tanrı arasındaki sevgiyi içeren mistik sorulara kadar geniş bir faaliyet ve inanç yelpazesini kapsar. Sünnet, dindar Müslümanlar için bir öykünme modeli olarak kabul edilir ve Müslüman kültürünü büyük ölçüde etkilemiştir. Muhammed'in Müslümanlara "selam üzerinize olsun" ([[Arapça]]: ''es-selamu 'alaykum'') vermeyi öğrettiği selamlama, tüm dünyadaki Müslümanlar tarafından kullanılmaktadır. Günlük namazlar, oruç ve yıllık hac gibi büyük İslami ritüellerin birçok detayı Kuran'da değil, yalnızca Sünnet'te bulunur.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Muhammed|sayfa=9|yayıncı=Encyclopedia Britannica}}</ref>
[[Sünnet (din)|Sünnet]], Muhammed'in (Hadis olarak bilinen rivayetlerde muhafaza edilen) eylemlerini ve sözlerini temsil eder ve dini ritüeller, kişisel hijyen ve ölülerin gömülmesinden insanlar ve Tanrı arasındaki sevgiyi içeren mistik sorulara kadar geniş bir faaliyet ve inanç yelpazesini kapsar. Sünnet, dindar Müslümanlar için bir öykünme modeli olarak kabul edilir ve Müslüman kültürünü büyük ölçüde etkilemiştir. Muhammed'in Müslümanlara "selam üzerinize olsun" ([[Arapça]]: ''es-selamu 'alaykum'') vermeyi öğrettiği selamlama, tüm dünyadaki Müslümanlar tarafından kullanılmaktadır. Günlük namazlar, oruç ve yıllık hac gibi büyük İslami ritüellerin birçok detayı Kuran'da değil, yalnızca Sünnet'te bulunur.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Muhammed|sayfa=9|yayıncı=Encyclopedia Britannica}}</ref>


Müslümanlar geleneksel olarak Muhammed'e olan sevgilerini ve hürmetlerini ifade etmişlerdir. Muhammed'in hayatı, şefaati ve mucizeleriyle ilgili hikâyeler, popüler Müslüman düşünce ve şiirine nüfuz etti. Mısırlı Sufi al-Busiri'nin (1211-1294) Muhammed'e Arapça kasideleri arasında, [[Kaside-i Bürde]] ("Manto Şiiri") özellikle iyi bilinir ve iyileştirici, manevi bir güce sahip olduğu yaygın olarak kabul edilir.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=F-nY3_DXo-gC&pg=PR12&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|başlık=The Mantle Odes: Arabic Praise Poems to the Prophet Muhammad|tarih=2010|dil=İngilizce|yayıncı=Indiana University Press|ad=Suzanne Pinckney|soyadı=Stetkevych|isbn=978-0-253-35487-7|erişim-tarihi=8 Eylül 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20221118232150/https://books.google.com.tr/books?id=F-nY3_DXo-gC&pg=PR12&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|arşivtarihi=18 Kasım 2022|ölüurl=hayır}}</ref> Kuran, Muhammed'den "alemlere rahmet (''rahmet'')" olarak bahseder (Kuran-ı Kerim 21:107).<ref name=":36" /> Doğu ülkelerinde yağmurun merhametle çağrıştırılması, tıpkı yağmurun ölü gibi görünen toprağı canlandırması gibi, Muhammed'in bereket dağıtan ve topraklara yayılan, ölü kalpleri canlandıran bir yağmur bulutu olarak tasavvur etmesine yol açtı (örneğin bkz. el-Latif).<ref name=":36" /> [[Mevlid Kandili|Muhammed'in doğum günü]], bu tür kamusal kutlamaların teşvik edilmediği [[Vehhabîlik|Vahhabilerin]] çoğunlukta olduğu [[Suudi Arabistan]] hariç, İslam dünyasında büyük bir bayram olarak kutlanır.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Muhammed|sayfa=13|çalışma=Seyyed Hossein Nasr|yayıncı=Encyclopedia Britannica}}</ref> Müslümanlar, Muhammed'in adını söylerken veya yazarken, genellikle Arapça ''ṣallā llahu ʿalayhi wa-sallam'' (''Tanrı onu onurlandırsın ve barış'' versin) ifadesiyle ismini tabir ederler.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Ann Goldman, Richard Hain, Stephen Liben 2006|sayfa=212}}</ref>
Müslümanlar geleneksel olarak Muhammed'e olan sevgilerini ve hürmetlerini ifade etmişlerdir. Muhammed'in hayatı, şefaati ve mucizeleriyle ilgili hikâyeler, popüler Müslüman düşünce ve şiirine nüfuz etti. Mısırlı Sufi al-Busiri'nin (1211-1294) Muhammed'e Arapça kasideleri arasında, [[Kaside-i Bürde]] ("Manto Şiiri") özellikle iyi bilinir ve iyileştirici, manevi bir güce sahip olduğu yaygın olarak kabul edilir.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=F-nY3_DXo-gC&pg=PR12&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|başlık=The Mantle Odes: Arabic Praise Poems to the Prophet Muhammad|tarih=2010|dil=İngilizce|yayıncı=Indiana University Press|ad=Suzanne Pinckney|soyadı=Stetkevych|isbn=978-0-253-35487-7}}</ref> Kuran, Muhammed'den "alemlere rahmet (''rahmet'')" olarak bahseder (Kuran-ı Kerim 21:107).<ref name=":36" /> Doğu ülkelerinde yağmurun merhametle çağrıştırılması, tıpkı yağmurun ölü gibi görünen toprağı canlandırması gibi, Muhammed'in bereket dağıtan ve topraklara yayılan, ölü kalpleri canlandıran bir yağmur bulutu olarak tasavvur etmesine yol açtı (örneğin bkz. el-Latif).<ref name=":36" /> [[Mevlid Kandili|Muhammed'in doğum günü]], bu tür kamusal kutlamaların teşvik edilmediği [[Vehhabîlik|Vahhabilerin]] çoğunlukta olduğu [[Suudi Arabistan]] hariç, İslam dünyasında büyük bir bayram olarak kutlanır.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Muhammed|sayfa=13|çalışma=Seyyed Hossein Nasr|yayıncı=Encyclopedia Britannica}}</ref> Müslümanlar, Muhammed'in adını söylerken veya yazarken, genellikle Arapça ''ṣallā llahu ʿalayhi wa-sallam'' (''Tanrı onu onurlandırsın ve barış'' versin) ifadesiyle ismini tabir ederler.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Ann Goldman, Richard Hain, Stephen Liben 2006|sayfa=212}}</ref>


==== Tasavvuf ====
==== Tasavvuf ====
522. satır: 523. satır:


[[İranlılar|İranlı]] profesör [[Seyyid Hüseyin Nasr]]'a göre, dönemin Avrupa edebiyatı çoğunlukla Muhammed'e olumsuz bir gözle bakıyordu. [[Orta Çağ]] Avrupası'nın bazı önde gelen çevreleri (özellikle [[Latinler|Latin]] okuryazarlığı olan bilim insanları), Muhammed hakkında oldukça kapsamlı biyografik bilgilere erişebildiler. Bu biyografileri bir [[Hristiyan]] gözüyle yorumladılar ve Muhammed'i, insanları ([[sarazen]]) din kisvesi altında kandırıp kendisine boyun eğdiren bir kişi olarak gördüler.<ref name="EoI-Muhammad" /> Zamanın popüler Avrupa edebiyatı, Muhammed'i Müslümanların kendisine taptığı bir put veya putperest bir Tanrı gibi tasvir ediyordu.<ref name="EoI-Muhammad" />
[[İranlılar|İranlı]] profesör [[Seyyid Hüseyin Nasr]]'a göre, dönemin Avrupa edebiyatı çoğunlukla Muhammed'e olumsuz bir gözle bakıyordu. [[Orta Çağ]] Avrupası'nın bazı önde gelen çevreleri (özellikle [[Latinler|Latin]] okuryazarlığı olan bilim insanları), Muhammed hakkında oldukça kapsamlı biyografik bilgilere erişebildiler. Bu biyografileri bir [[Hristiyan]] gözüyle yorumladılar ve Muhammed'i, insanları ([[sarazen]]) din kisvesi altında kandırıp kendisine boyun eğdiren bir kişi olarak gördüler.<ref name="EoI-Muhammad" /> Zamanın popüler Avrupa edebiyatı, Muhammed'i Müslümanların kendisine taptığı bir put veya putperest bir Tanrı gibi tasvir ediyordu.<ref name="EoI-Muhammad" />
[[Dosya:Battlefield of yarmouk-mohammad adil.jpg|küçükresim|upright=1.09|[[Yermük Muharebesi]]'nin (636) yapıldığı alan. Bu savaşta Müslümanlar, [[Halid bin Velid]] önderliğinde [[Bizans İmparatorluğu|Bizans]]'ı yenmişlerdir.|sol]]
[[Dosya:Battlefield of yarmouk-mohammad adil.jpg|küçükresim|240x240px|[[Yermük Muharebesi]]'nin (636) yapıldığı alan. Bu savaşta Müslümanlar, [[Halid bin Velid]] önderliğinde [[Bizans İmparatorluğu|Bizans]]'ı yenmişlerdir.|sol]]
[[Britanya Kütüphanesi|British Library]]’da bulunan ve 635'de [[Süryaniler|Süryani]] rahip [[Presbiter Tomas]] tarafından yazılan yazıtlara göre, [[Bizans İmparatorluğu|Romalılar]] ve Muhammed’in Arap ordusu 634 yılında savaştılar ve Araplar Romalıları yendi.<ref>W. Wright, Catalogue Of Syriac Manuscripts In The British Museum Acquired Since The Year 1838, 1872, Part III, Printed by order of the Trustees: London, No. DCCCCXIII, pp. 1040-1041.</ref> Tarihçiler tarafından bu savaşa "[[Dathin Savaşı]]" deniyor.<ref>A. Palmer (with contributions from S. P. Brock and R. G. Hoyland), The Seventh Century In The West-Syrian Chronicles Including Two Seventh-Century Syriac Apocalyptic Texts, 1993, op. cit., p. 19, note 119; Also see R. G. Hoyland, Seeing Islam As Others Saw It: A Survey And Evaluation Of Christian, Jewish And Zoroastrian Writings On Early Islam, 1997, op. cit., p. 120, note 14.</ref> Bu belgelerde "Muhammed’in Arapları" diye açıkça Muhammed'in ismi ve Bizanslıları mağlup edişleri belirtilmiştir. Bundan önce de, 629 yılında, Muhammed'in gönderdiği bir Müslüman ordusu, [[Herakleios|İmparator Herakleios]]'un bizzat gönderdiği bir [[Bizans İmparatorluğu|Bizans]] ordusuyla çarpışmıştı ve "[[Mute Muharebesi]]" olarak bilinen bu savaşta da kesin bir sonuç olmamasına rağmen Müslümanlar yenilmemişti.
[[Britanya Kütüphanesi|British Library]]’da bulunan ve 635'de [[Süryaniler|Süryani]] rahip [[Presbiter Tomas]] tarafından yazılan yazıtlara göre, [[Bizans İmparatorluğu|Romalılar]] ve Muhammed’in Arap ordusu 634 yılında savaştılar ve Araplar Romalıları yendi.<ref>W. Wright, Catalogue Of Syriac Manuscripts In The British Museum Acquired Since The Year 1838, 1872, Part III, Printed by order of the Trustees: London, No. DCCCCXIII, pp. 1040-1041.</ref> Tarihçiler tarafından bu savaşa "[[Dathin Savaşı]]" deniyor.<ref>A. Palmer (with contributions from S. P. Brock and R. G. Hoyland), The Seventh Century In The West-Syrian Chronicles Including Two Seventh-Century Syriac Apocalyptic Texts, 1993, op. cit., p. 19, note 119; Also see R. G. Hoyland, Seeing Islam As Others Saw It: A Survey And Evaluation Of Christian, Jewish And Zoroastrian Writings On Early Islam, 1997, op. cit., p. 120, note 14.</ref> Bu belgelerde "Muhammed’in Arapları" diye açıkça Muhammed'in ismi ve Bizanslıları mağlup edişleri belirtilmiştir. Bundan önce de, 629 yılında, Muhammed'in gönderdiği bir Müslüman ordusu, [[Herakleios|İmparator Herakleios]]'un bizzat gönderdiği bir [[Bizans İmparatorluğu|Bizans]] ordusuyla çarpışmıştı ve "[[Mute Muharebesi]]" olarak bilinen bu savaşta da kesin bir sonuç olmamasına rağmen Müslümanlar yenilmemişti.


530. satır: 531. satır:


[[Almanlar|Alman]] filozof [[Gottfried Leibniz]], Muhammed'i "doğal dinden sapmadığı" için övmüştür.<ref name="Buhl, F. 1993 pp. 360">Buhl, F.; Welch, A.T. (1993). "Muḥammad". Encyclopaedia of Islam. 7 (2nd ed.). Brill. pp. 360–376. ISBN 978-90-04-09419-2.</ref> [[Fransızlar|Fransız]] tarihçi [[Henri de Boulainvilliers]], ölümünden sonra 1730 yılında yayımlanan ''Vie de Mahomed'' adlı eserinde Muhammed'i "yetenekli bir siyasi lider ve adil bir yasa koyucu" olarak tanımladı<ref name="Buhl, F. 1993 pp. 360" /> ve O'nu, Tanrı'nın çekişen Doğulu Hristiyanları şaşırtmak, Doğu'yu [[Roma İmparatorluğu|Romalıların]] ve [[Persler]]in [[despot]]ik yönetiminden kurtarmak ve Tanrı'nın birliği ([[tevhid]]) bilgisini doğuda [[Hindistan]]'dan batıda [[İspanya]]'ya kadar yaymak için [[vahiy]] alan bir elçi olarak sundu.<ref>Brockopp, Jonathan E (2010). The Cambridge Companion to Muḥammad. New York: Cambridge UP. pp. 240–42. ISBN 978-0-521-71372-6</ref>
[[Almanlar|Alman]] filozof [[Gottfried Leibniz]], Muhammed'i "doğal dinden sapmadığı" için övmüştür.<ref name="Buhl, F. 1993 pp. 360">Buhl, F.; Welch, A.T. (1993). "Muḥammad". Encyclopaedia of Islam. 7 (2nd ed.). Brill. pp. 360–376. ISBN 978-90-04-09419-2.</ref> [[Fransızlar|Fransız]] tarihçi [[Henri de Boulainvilliers]], ölümünden sonra 1730 yılında yayımlanan ''Vie de Mahomed'' adlı eserinde Muhammed'i "yetenekli bir siyasi lider ve adil bir yasa koyucu" olarak tanımladı<ref name="Buhl, F. 1993 pp. 360" /> ve O'nu, Tanrı'nın çekişen Doğulu Hristiyanları şaşırtmak, Doğu'yu [[Roma İmparatorluğu|Romalıların]] ve [[Persler]]in [[despot]]ik yönetiminden kurtarmak ve Tanrı'nın birliği ([[tevhid]]) bilgisini doğuda [[Hindistan]]'dan batıda [[İspanya]]'ya kadar yaymak için [[vahiy]] alan bir elçi olarak sundu.<ref>Brockopp, Jonathan E (2010). The Cambridge Companion to Muḥammad. New York: Cambridge UP. pp. 240–42. ISBN 978-0-521-71372-6</ref>
[[Dosya:Covor of book (The 100 A Ranking of the Most Influential Persons in History).jpg|küçükresim|upright=1.31|1. sırasında Muhammed'in yer aldığı ''[[Dünyaya Yön Veren En Etkin 100]]'' kitabı ([[Michael H. Hart|Michael Hart]])]]
[[Dosya:Covor of book (The 100 A Ranking of the Most Influential Persons in History).jpg|küçükresim|288x288pik|1. sırasında Muhammed'in yer aldığı ''[[Dünyaya Yön Veren En Etkin 100]]'' kitabı ([[Michael H. Hart|Michael Hart]])]]
Fransız İmparator [[Napolyon Bonapart]], Muhammed'e ve [[İslam]]'a hayrandı ve onu örnek bir kanun koyucu ve büyük bir adam olarak tanımladı.<ref>Talk Of Napoleon At St. Helena (1903), pp. 279–80</ref>
Fransız İmparator [[Napolyon Bonapart]], Muhammed'e ve [[İslam]]'a hayrandı ve onu örnek bir kanun koyucu ve büyük bir adam olarak tanımladı.<ref>Talk Of Napoleon At St. Helena (1903), pp. 279–80</ref>


559. satır: 560. satır:
==Popüler kültürdeki yeri==
==Popüler kültürdeki yeri==
===Sinema===
===Sinema===
[[Dosya:Muhammed- Allah'ın Elçisi film afişi.jpg|küçükresim|upright=1.43|<nowiki>''</nowiki>[[Muhammed: Allah'ın Elçisi]]<nowiki>''</nowiki> filminin afişi (2015)]]Muhammed'in yaşamını veya getirdiği [[İslam]] dinini konu alan iki tane büyük çapta [[Film|sinema filmi]] çekilmiştir. Bunlardan ilki, [[Suriye]] asıllı [[Amerika Birleşik Devletleri|Amerikalı]] yönetmen [[Mustafa Akkad]]<nowiki>'ın yönettiği 1976 yapımı ''</nowiki>[[Çağrı (film)|Çağrı]]<nowiki>''</nowiki> (''The Message'') filmidir.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.trhaber.com/sinema-dizi/cagri-filmi-konusu-ne-oyunculari-kimler-cagri-filmi-nerede-cekildi-h38355.html | başlık = TRHaber - Çağrı filmi konusu ne, oyuncuları kimler? Çağrı filmi nerede çekildi? | erişimtarihi = 30 Ekim 2022 | dil = Türkçe | çalışma = | soyadı = TRHaber | arşivurl = https://web.archive.org/web/20221030094523/https://www.trhaber.com/sinema-dizi/cagri-filmi-konusu-ne-oyunculari-kimler-cagri-filmi-nerede-cekildi-h38355.html | arşivtarihi = 30 Ekim 2022}}</ref> Bu filmde Muhammed'in yüzü ve vücudu hiç gösterilmemiş, daha çok İslam dininin doğuşuna ve [[İslam'ın yayılışı|yayılışına]] odaklanılmıştır.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.beyazperde.com/filmler/film-114655/ | başlık = Çağrı | erişimtarihi = 30 Ekim 2022 | çalışma = Beyazperde | arşivurl = https://web.archive.org/web/20110701115428/https://www.beyazperde.com/filmler/film-114655/ | arşivtarihi = 1 Temmuz 2011}}</ref> Bu film bir "ilk" özelliği taşımasından dolayı tüm dünyada yankı yaratmıştır.<ref name=":34">'''[[Çağrı (film)#cite ref-3|^]]''' Türkiye Söyleşileri 2, Mustafa Akkad ile Söyleşi, Küre Yayınları</ref> Filmin sahnelerinin çoğu [[Libya]]'da, bir kısmı ise [[Fas]]'ta çekildi ve tüm dünyada 12 dile çevrildi.<ref name=":34" />
[[Dosya:Muhammed- Allah'ın Elçisi film afişi.jpg|küçükresim|314x314pik|<nowiki>''</nowiki>[[Muhammed: Allah'ın Elçisi]]<nowiki>''</nowiki> filminin afişi (2015)]]Muhammed'in yaşamını veya getirdiği [[İslam]] dinini konu alan iki tane büyük çapta [[Film|sinema filmi]] çekilmiştir. Bunlardan ilki, [[Suriye]] asıllı [[Amerika Birleşik Devletleri|Amerikalı]] yönetmen [[Mustafa Akkad]]<nowiki>'ın yönettiği 1976 yapımı ''</nowiki>[[Çağrı (film)|Çağrı]]<nowiki>''</nowiki> (''The Message'') filmidir.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.trhaber.com/sinema-dizi/cagri-filmi-konusu-ne-oyunculari-kimler-cagri-filmi-nerede-cekildi-h38355.html | başlık = TRHaber - Çağrı filmi konusu ne, oyuncuları kimler? Çağrı filmi nerede çekildi? | erişimtarihi = 30 Ekim 2022 | dil = Türkçe | çalışma = | soyadı = TRHaber | arşivurl = https://web.archive.org/web/20221030094523/https://www.trhaber.com/sinema-dizi/cagri-filmi-konusu-ne-oyunculari-kimler-cagri-filmi-nerede-cekildi-h38355.html | arşivtarihi = 30 Ekim 2022}}</ref> Bu filmde Muhammed'in yüzü ve vücudu hiç gösterilmemiş, daha çok İslam dininin doğuşuna ve [[İslam'ın yayılışı|yayılışına]] odaklanılmıştır.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.beyazperde.com/filmler/film-114655/ | başlık = Çağrı | erişimtarihi = 30 Ekim 2022 | çalışma = Beyazperde | arşivurl = https://web.archive.org/web/20110701115428/https://www.beyazperde.com/filmler/film-114655/ | arşivtarihi = 1 Temmuz 2011}}</ref> Bu film bir "ilk" özelliği taşımasından dolayı tüm dünyada yankı yaratmıştır.<ref name=":34">'''[[Çağrı (film)#cite ref-3|^]]''' Türkiye Söyleşileri 2, Mustafa Akkad ile Söyleşi, Küre Yayınları</ref> Filmin sahnelerinin çoğu [[Libya]]'da, bir kısmı ise [[Fas]]'ta çekildi ve tüm dünyada 12 dile çevrildi.<ref name=":34" />


İkinci film ise, yaklaşık yedi senelik uzun çalışmaların sonucunda 2015'te gösterime giren, [[İranlılar|İranlı]] yönetmen [[Mecid Mecidi]]'nin yönetmenliğini yaptığı [[İran]] yapımı <nowiki>''</nowiki>[[Muhammed: Allah'ın Elçisi]]<nowiki>''</nowiki> (''Muhammad: The Messenger of God'') adlı filmdir. Bu filmde de Muhammed'in 12 yaşına kadarki çocukluk hayatı konu alınmış ve Muhammed'in yüzü gösterilmemekle birlikte vücudu, elleri, ayakları ve saçları gösterilmiştir.<ref name=":35">{{Web kaynağı | url = https://onedio.com/haber/peygamberin-yuzu-tartismalariyla-vizyona-giren-cagri-ya-rakip-hz-muhammed-filmi-737188 | başlık = ''Peygamberin Yüzü'' Tartışmalarıyla Vizyona Giren Çağrı'ya Rakip ''Hz.Muhammed'' Filmi | erişimtarihi = 14 Aralık 2021 | dil = Türkçe | çalışma = Onedio | arşivurl = https://web.archive.org/web/20161101113423/https://onedio.com/haber/peygamberin-yuzu-tartismalariyla-vizyona-giren-cagri-ya-rakip-hz-muhammed-filmi-737188 | arşivtarihi = 1 Kasım 2016}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://onedio.com/haber/hz-muhammed-allah-in-elcisi-konusu-nedir-hz-muhammed-allah-in-elcisi-filmi-oyunculari-kimlerdir-1010054 | başlık = Hz. Muhammed: Allah’ın Elçisi Konusu Nedir? Hz. Muhammed: Allah’ın Elçisi Filmi Oyuncuları Kimlerdir? | erişimtarihi = 30 Ekim 2022 | dil = Türkçe | çalışma = Onedio | arşivurl = https://web.archive.org/web/20211130172716/https://onedio.com/haber/hz-muhammed-allah-in-elcisi-konusu-nedir-hz-muhammed-allah-in-elcisi-filmi-oyunculari-kimlerdir-1010054 | arşivtarihi = 30 Kasım 2021}}</ref> Çekimleri yaklaşık 5-6 yıl süren film, bazı kesimler tarafından oldukça başarılı bulunurken, bazı kesimlerce de yoğun eleştirilere maruz kaldı;<ref name=":35" /> hatta bazı [[Sünnilik|Sünni]] ülkelerde vizyona girmeden yasaklandı.<ref>{{Web kaynağı|url=http://www.filmarasidergisi.com/filmimi-seyretmeden-yasakladilar/|başlık=Filmimi Seyretmeden Yasakladılar!|erişimtarihi=1 Kasım 2016|arşivtarihi=22 Aralık 2016|arşivurl=https://web.archive.org/web/20161222163014/http://www.filmarasidergisi.com/filmimi-seyretmeden-yasakladilar/|tarih=16 Ekim 2016|ölüurl=evet|dil=Türkçe|website=filmarasidergisi.com|yayıncı=Film Arası Dergisi|alıntı=Film Arası Dergisi’ne konuşan dünyaca ünlü İranlı Yönetmen Mecid Mecidi, Suudi ve Mısırlı alimlerin ‘Hz. Muhammed: Allah’ın Elçisi’ filmini seyretmeden yasak fetvası verdiklerini söyledi.}}</ref> Bazı [[Sünnilik|Sünni]] kesimler, [[Şiilik|Şii]] gözüyle bu filmi çektiği iddiasıyla filmin yönetmeni [[Mecid Mecidi]]'yi suçladılar;<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.yenisafak.com/hayat/mecidinin-hz-muhammed-filmine-buyuk-tepki-2035310 | başlık = Mecidi'nin 'Hz Muhammed' filmine büyük tepki | erişimtarihi = 30 Ekim 2022 | tarih = 3 Aralık 2014 | dil = tr-TR | çalışma = Yeni Şafak | ad = Yeni | soyadı = Şafak | arşivurl = https://web.archive.org/web/20161010051651/https://www.yenisafak.com/hayat/mecidinin-hz-muhammed-filmine-buyuk-tepki-2035310 | arşivtarihi = 10 Ekim 2016}}</ref> Mecidi ise bunları reddetti.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.youtube.com/watch?v=Tb29uxX2lnM | başlık = Mecid Mecidi ''Muhammed: Allah'ın Elçisi'' Filmini Habertürk TV'ye Anlattı | erişimtarihi = 30 Ekim 2022 | çalışma = YouTube | arşivurl = https://web.archive.org/web/20220209061227/https://www.youtube.com/watch?v=Tb29uxX2lnM | arşivtarihi = 9 Şubat 2022}}</ref>
İkinci film ise, yaklaşık yedi senelik uzun çalışmaların sonucunda 2015'te gösterime giren, [[İranlılar|İranlı]] yönetmen [[Mecid Mecidi]]'nin yönetmenliğini yaptığı [[İran]] yapımı <nowiki>''</nowiki>[[Muhammed: Allah'ın Elçisi]]<nowiki>''</nowiki> (''Muhammad: The Messenger of God'') adlı filmdir. Bu filmde de Muhammed'in 12 yaşına kadarki çocukluk hayatı konu alınmış ve Muhammed'in yüzü gösterilmemekle birlikte vücudu, elleri, ayakları ve saçları gösterilmiştir.<ref name=":35">{{Web kaynağı | url = https://onedio.com/haber/peygamberin-yuzu-tartismalariyla-vizyona-giren-cagri-ya-rakip-hz-muhammed-filmi-737188 | başlık = ''Peygamberin Yüzü'' Tartışmalarıyla Vizyona Giren Çağrı'ya Rakip ''Hz.Muhammed'' Filmi | erişimtarihi = 14 Aralık 2021 | dil = Türkçe | çalışma = Onedio | arşivurl = https://web.archive.org/web/20161101113423/https://onedio.com/haber/peygamberin-yuzu-tartismalariyla-vizyona-giren-cagri-ya-rakip-hz-muhammed-filmi-737188 | arşivtarihi = 1 Kasım 2016}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://onedio.com/haber/hz-muhammed-allah-in-elcisi-konusu-nedir-hz-muhammed-allah-in-elcisi-filmi-oyunculari-kimlerdir-1010054 | başlık = Hz. Muhammed: Allah’ın Elçisi Konusu Nedir? Hz. Muhammed: Allah’ın Elçisi Filmi Oyuncuları Kimlerdir? | erişimtarihi = 30 Ekim 2022 | dil = Türkçe | çalışma = Onedio | arşivurl = https://web.archive.org/web/20211130172716/https://onedio.com/haber/hz-muhammed-allah-in-elcisi-konusu-nedir-hz-muhammed-allah-in-elcisi-filmi-oyunculari-kimlerdir-1010054 | arşivtarihi = 30 Kasım 2021}}</ref> Çekimleri yaklaşık 5-6 yıl süren film, bazı kesimler tarafından oldukça başarılı bulunurken, bazı kesimlerce de yoğun eleştirilere maruz kaldı;<ref name=":35" /> hatta bazı [[Sünnilik|Sünni]] ülkelerde vizyona girmeden yasaklandı.<ref>{{Web kaynağı|url=http://www.filmarasidergisi.com/filmimi-seyretmeden-yasakladilar/|başlık=Filmimi Seyretmeden Yasakladılar!|erişimtarihi=1 Kasım 2016|arşivtarihi=22 Aralık 2016|arşivurl=https://web.archive.org/web/20161222163014/http://www.filmarasidergisi.com/filmimi-seyretmeden-yasakladilar/|tarih=16 Ekim 2016|ölüurl=evet|dil=Türkçe|website=filmarasidergisi.com|yayıncı=Film Arası Dergisi|alıntı=Film Arası Dergisi’ne konuşan dünyaca ünlü İranlı Yönetmen Mecid Mecidi, Suudi ve Mısırlı alimlerin ‘Hz. Muhammed: Allah’ın Elçisi’ filmini seyretmeden yasak fetvası verdiklerini söyledi.}}</ref> Bazı [[Sünnilik|Sünni]] kesimler, [[Şiilik|Şii]] gözüyle bu filmi çektiği iddiasıyla filmin yönetmeni [[Mecid Mecidi]]'yi suçladılar;<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.yenisafak.com/hayat/mecidinin-hz-muhammed-filmine-buyuk-tepki-2035310 | başlık = Mecidi'nin 'Hz Muhammed' filmine büyük tepki | erişimtarihi = 30 Ekim 2022 | tarih = 3 Aralık 2014 | dil = tr-TR | çalışma = Yeni Şafak | ad = Yeni | soyadı = Şafak | arşivurl = https://web.archive.org/web/20161010051651/https://www.yenisafak.com/hayat/mecidinin-hz-muhammed-filmine-buyuk-tepki-2035310 | arşivtarihi = 10 Ekim 2016}}</ref> Mecidi ise bunları reddetti.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.youtube.com/watch?v=Tb29uxX2lnM | başlık = Mecid Mecidi ''Muhammed: Allah'ın Elçisi'' Filmini Habertürk TV'ye Anlattı | erişimtarihi = 30 Ekim 2022 | çalışma = YouTube | arşivurl = https://web.archive.org/web/20220209061227/https://www.youtube.com/watch?v=Tb29uxX2lnM | arşivtarihi = 9 Şubat 2022}}</ref>
833. satır: 834. satır:
* {{Kitap kaynağı | soyadı=Ordoni | ad=Abu Muhammad |eşyazarlar=Muhammad Kazim Qazwini | başlık=[[Fatima the Gracious]] |yayıncı=Ansariyan Publications |yıl=1992| isbn=B000BWQ7N6}}
* {{Kitap kaynağı | soyadı=Ordoni | ad=Abu Muhammad |eşyazarlar=Muhammad Kazim Qazwini | başlık=[[Fatima the Gracious]] |yayıncı=Ansariyan Publications |yıl=1992| isbn=B000BWQ7N6}}
* {{Kitap kaynağı | soyadı=Peters | ad=Francis Edward | yazarbağı=F. E. Peters | yıl=2003 | başlık=Islam: A Guide for Jews and Christians| url=https://archive.org/details/islamguideforjew00fepe | yayıncı=Princeton University Press | isbn=0-691-11553-2}}
* {{Kitap kaynağı | soyadı=Peters | ad=Francis Edward | yazarbağı=F. E. Peters | yıl=2003 | başlık=Islam: A Guide for Jews and Christians| url=https://archive.org/details/islamguideforjew00fepe | yayıncı=Princeton University Press | isbn=0-691-11553-2}}
* {{Kitap kaynağı | soyadı=Peters | ad=Francis Edward | yıl=2003b | başlık=The Monotheists: Jews, Christians, and Muslims in Conflict and Competition| url=https://archive.org/details/monotheistsjewsc00pete_0 | yayıncı=Princeton University Press |tanıtıcı=ASIN: B0012385Z6 | isbn=0-691-11461-7}}
* {{Kitap kaynağı | soyadı=Peters | ad=Francis Edward | yıl=2003b | başlık=The Monotheists: Jews, Christians, and Muslims in Conflict and Competition| url=https://archive.org/details/monotheistsjewsc00pete_0 | yayıncı=Princeton University Press |id=ASIN: B0012385Z6 | isbn=0-691-11461-7}}
* {{Kitap kaynağı | soyadı=Peters | ad=Francis Edward | yazarbağı=F. E. Peters | yıl=1994 | başlık=Muhammad and the Origins of Islam| url=https://archive.org/details/muhammadorigins00pete | yayıncı=SUNY Press | isbn=0-7914-1876-6}}
* {{Kitap kaynağı | soyadı=Peters | ad=Francis Edward | yazarbağı=F. E. Peters | yıl=1994 | başlık=Muhammad and the Origins of Islam| url=https://archive.org/details/muhammadorigins00pete | yayıncı=SUNY Press | isbn=0-7914-1876-6}}
* {{Dergi kaynağı|dergi = [[International Journal of Middle East Studies]]|yazar = Peters, F. E.|başlık = [[The Quest of the Historical Muhammad (Peters)|The Quest of the Historical Muhammad]]|cilt = 23|sayı= 3 |yıl = 1991|sayfalar =291-315|doi=10.1017/S0020743800056312 }}
* {{Dergi kaynağı|dergi = [[International Journal of Middle East Studies]]|yazar = Peters, F. E.|başlık = [[The Quest of the Historical Muhammad (Peters)|The Quest of the Historical Muhammad]]|cilt = 23|sayı= 3 |yıl = 1991|sayfalar =291-315|doi=10.1017/S0020743800056312 }}
851. satır: 852. satır:
* {{Kitap kaynağı | soyadı=Watt | ad=W. Montgomery | yazarbağı=William Montgomery Watt | başlık=Muhammad: Prophet and Statesman | yayıncı=Oxford University Press | yıl=1961 | isbn=0-19-881078-4}} (New edition 1974)
* {{Kitap kaynağı | soyadı=Watt | ad=W. Montgomery | yazarbağı=William Montgomery Watt | başlık=Muhammad: Prophet and Statesman | yayıncı=Oxford University Press | yıl=1961 | isbn=0-19-881078-4}} (New edition 1974)
* {{Kitap kaynağı | soyadı=Watt | ad=W. Montgomery | başlık=[[Muhammad at Medina (book)|Muhammad at Medina]] | yayıncı=Oxford University Press | yıl=1956 | isbn=0-19-577307-1}}
* {{Kitap kaynağı | soyadı=Watt | ad=W. Montgomery | başlık=[[Muhammad at Medina (book)|Muhammad at Medina]] | yayıncı=Oxford University Press | yıl=1956 | isbn=0-19-577307-1}}
* {{Kitap kaynağı | soyadı=Watt | ad=W. Montgomery| başlık=[[Muhammad at Mecca (book)|Muhammad at Mecca]] | yayıncı=Oxford University Press | yıl=1953 |tanıtıcı=ASIN: B000IUA52A | isbn=0-19-577277-6}}
* {{Kitap kaynağı | soyadı=Watt | ad=W. Montgomery| başlık=[[Muhammad at Mecca (book)|Muhammad at Mecca]] | yayıncı=Oxford University Press | yıl=1953 |id=ASIN: B000IUA52A | isbn=0-19-577277-6}}
* {{Dergi kaynağı |soyadı1 = Weil |ad1 = Gustav |yazarbağı1= Gustav Weil |soyadı2 = Sanders |ad2 = Frank K. |soyadı3 = Dunning |ad3 = Harry W. | yıl = 1895 |başlık = An Introduction to the Quran |url = https://archive.org/details/sim_biblical-world_1895-03_5_3/page/181 |dergi = The Biblical World |yayıncı = The University of Chicago Press |cilt = 5 |sayı = 3 |sayfalar =181-191|jstor = 3135387 |doi= 10.1086/471621}}
* {{Dergi kaynağı |soyadı1 = Weil |ad1 = Gustav |yazarbağı1= Gustav Weil |soyadı2 = Sanders |ad2 = Frank K. |soyadı3 = Dunning |ad3 = Harry W. | yıl = 1895 |başlık = An Introduction to the Quran |url = https://archive.org/details/sim_biblical-world_1895-03_5_3/page/181 |dergi = The Biblical World |yayıncı = The University of Chicago Press |cilt = 5 |sayı = 3 |sayfalar =181-191|jstor = 3135387 |doi= 10.1086/471621}}
* {{Kitap kaynağı |editör1-ad=Jonathan E. |editör1-soyadı=Brockopp |başlık=The Cambridge companion to Muhammad |url=http://www.cambridge.org/9780521713726 |seri=Cambridge Companions to Religion |yıl=2010 |yayıncı=Cambridge University Press |isbn=978-0-521-71372-6}}
* {{Kitap kaynağı |editör1-ad=Jonathan E. |editör1-soyadı=Brockopp |başlık=The Cambridge companion to Muhammad |url=http://www.cambridge.org/9780521713726 |seri=Cambridge Companions to Religion |yıl=2010 |yayıncı=Cambridge University Press |isbn=978-0-521-71372-6}}
926. satır: 927. satır:
[[Kategori:Evlatlıklar]]
[[Kategori:Evlatlıklar]]
[[Kategori:Arap generaller]]
[[Kategori:Arap generaller]]
[[Kategori:Diplomatlar]]
[[Kategori:Medine]]
[[Kategori:Medine]]

Sayfanın 11.57, 18 Kasım 2023 tarihindeki hâli


Muhammed
مُحَمَّد
Mescid-i Nebevî'nin kapılarının üzerinde yer alan "Allah'ın Elçisi Muhammed" yazısı. (Medine, Suudi Arabistan)
DoğumMuhammed bin Abdullah
(Arapçaمُحَمَّد بنِ عَبد الله)

y. 570
Mekke, Hicaz, Arabistan
(günümüzde Suudi Arabistan)
Ölüm8 Haziran 632[1][2]
(61–62 yaşlarında)
Medine, Hicaz, İslam Devleti
(günümüzde Suudi Arabistan)
Ölüm sebebiYüksek ateş[3]
Defin yeriMescid-i Nebevî'deki Yeşil Kubbe, Medine, Suudi Arabistan
MilliyetArap
Diğer ad(lar)ıEbû'l Kâsım (künye)
Resûlullah (Allah'ın Elçisi)
Muhammedü'l Emin (Güvenilir Muhammed)
Bkz. Muhammed'in isimleri
EğitimYok[4]
MeslekTüccar (y. 583–610)
Etkin yıllar610–632 (dinî önder)
DönemCahiliye Dönemi
Asr–ı Saadet
Yerine gelenDört Hâlife
Rakip(ler)Mekkeli paganlar
Bizans İmparatorluğu[5]
Sasani İmparatorluğu[6]
Kurul üyeliğiHilfü'l–Fudûl[7]
Dinİslam
Evlilik
Evlilikleri Yıllar
Hatice bint Hüveylid 595–619
Sevde bint Zem'a 621–632
Aişe bint Ebû Bekir 624–632
Hafsa bint Ömer 624–632
Zeyneb bint Huzeyme 624–625
Hind bint Ebî Ümeyye 625–632
Zeyneb bint Cahş 627–632
Cüveyriye bint Haris 628–632
Remle bint Ebî Süfyân 628–632
Reyhâne bint Zeyd 629–631
Safiyye bint Huyey 629–632
Meymûne bint Haris 630–632
Mâriye el-Kıbtiyye 630–632
Çocuk(lar)
Ebeveyn(ler)Abdullah bin Abdülmuttalib (baba)
Âmine bint Vehb (anne)
Akraba(lar)Soyağacı
AileEhl-i Beyt (Ev halkı)
İmza
Mührü

Muhammed[not 1] (Arapçaمُحَمَّد, Arapça telaffuz: [muħammad]; y. 570 – 8 Haziran 632[not 2]), dünyanın en kalabalık ikinci dini olan İslam'ın kurucusu ve merkezî figürü olan Arap dinî, askerî ve siyasi liderdir.[8] Arap Yarımadası'nın tamamını ele geçirerek Müslüman hâkimiyetini tek bir yönetim altında birleştirmiş ve böylece İslam'ın kutsal kitabı Kur'an'ın yanı sıra, öğretileri ile uygulamalarını güvence altına alarak İslamî dinî inancın temelini oluşturmuştur.[9] Müslümanlar tarafından Âdem, İbrahim, Musa, İsa ve diğer peygamberlerin daha sonradan tahrif edilmiş tek tanrılı dinlerini onaran ve tamamlayan kişi ve Allah'ın insanlara gönderdiği son peygamber olduğuna inanılır.[not 3][not 4]

Kaynaklara göre MS 570 civarında Arap Yarımadası'nın güneybatısındaki Mekke şehrinde, o zamanlar ticaret, bilim, sanat ve kültür merkezlerinin çok uzağında olan, dünyanın geri kalmış bir yerinde dünyaya gelen Muhammed, hayatının ilk yıllarında hem öksüz hem yetim kalınca, amcası Ebû Talib'in koruması ve gözetimi altında büyüdü.[4] 25 yaşındayken, Mekke'nin zengin ve dul kadınlarından biri olan Hatice isminde birisiyle evlendi. Kırk yaşında, düzenli olarak bazı geceler inzivaya çekildiği Hira Mağarası'nda iken, Melek Cebrâil'in kendisine gelerek Allah'ın ilk vahyini ilettiğini duyurdu. Aldığını söylediği vahiylerle birlikte, üç yıl sonra "tevhit" inancını açıkça ilan ederek insanları yeni bir dine[not 5] davet etmeye başladı ki;[10] bu, İslam inancına göre diğer peygamberlerin de daha önceden öğrettiği "Allah'a teslimiyet"tir.[11][12][13][14] İslamî kaynaklar, okuma ve yazmasının olmadığını belirtmektedir.[4]

Başlarda Muhammed kendisine az sayıda destekçi buldu ve kimi Mekkeli kabilenin ve hatta akrabalarının düşmanlıklarıyla karşı karşıya kaldı. Kendisine ve kendi inancını benimseyenlere yapılan eziyetten kaçmak için ilk önce bazı Müslümanları 615 yılında Habeşistan'a gönderdi,[15] ardından 622'de destekçileriyle birlikte Medine'ye göç etti. "Hicret" adı verilen bu olay, daha sonradan Hicrî takvim olarak da bilinen İslamî takvimin başlangıcı kabul edildi. Muhammed Medine'ye geldiğinde, "Medine Sözleşmesi" adı verilen bir anayasayla kabileleri tek bir çatı altında topladı ve İslam'ı buradan yaymaya devam etti. Mekkeli kabileler ile aralıklarla sekiz yıl süren çatışmaların ardından büyük bir Müslüman ordusu kurarak bu ordunun başında 630 yılında Mekke'yi ele geçirdi.[16] Ayrıca döneminde Habeşistan merkezli Aksum Krallığı, Doğu Roma İmparatorluğu, İran merkezli Sasani İmparatorluğu, Gassânîler, Mısır Valiliği, Umman ve Yemen krallıkları başta olmak üzere birçok devletin hükümdarına elçiler aracılığıyla İslam'a davet mektupları gönderdi.[17][18]

632'de, Veda Haccı'nı tamamladıktan ve Veda Hutbesi'ni verdikten birkaç ay sonra hastalandı ve Medine'de öldü. Ölümünden önce Arap Yarımadası'nın büyük bir kısmının İslam'ı benimseme süreci tamamlanmıştı.[19] İslam'a göre, Muhammed'in ölümüne kadar Allah tarafından vahyedilen tüm sözler (ayet), dinin temeli olarak kabul edilen kutsal kitap Kur'an'ı oluşturdu. Kur'an'ın yanı sıra Muhammed'in hayatı, uygulamaları ve sözleri de inananlar tarafından kabul görerek İslam hukukuna ve Müslüman kültür ve yaşam tarzına kaynak teşkil etti.

Biyografik bilgi kaynakları

Sözlü kültür geleneği

Muhammed ve çağdaşları ile ilgili en dikkat çeken konu, hadis ve siyer olarak derlenen bilgilerin 150–200 yıllık bir sözlü kültür dönemi sonrasında yazılmaya başlanması ve hikâyenin bundan sonra "evrimleşerek" ilerlemesidir.[20][not 6] Bu rivayetlerin bazıları İslam dışı kaynaklarca desteklenmemekte ve bazıları da kendi içerisinde çelişkiler taşımaktadır.[21][22] Rivayetlere dayalı kayıtlarda olayın yaşandığı günlerde anlatılanlar büyük ölçüde gerçekliğini korurken, zaman içerisinde bunlar değişikliğe uğrayarak birkaç nesil sonra tarihî gerçeklikten tamamen uzaklaşırlar.[22][23][24] Hadis ve siyer gibi erken dönem kaynaklarında Muhammed'in hayatı ile hiçbir alakası olmayan hikâyelerin[25][26] Muhammed'in hikâyesine birtakım değişiklikler yapılarak eklemlenmiş olabileceği, sıklıkla dile getirilen konulardandır.[25][27] Filistinli profesör Sami Ezzib, bu konuda dikkat çeken bir ifade ile, Muhammed'e isnat edilebilmiş olan Hayber Muharebesi ve Kureyza Muharebesi gibi olayların Yahudi kutsal kitabında yer aldığını, ancak bu kaynağa göre Yahudilerin Yahudi olmayanları katlettikleri bilgisini vermektedir.[28]

Rivayet kültürüne dayalı eserler dışında; İslam'ın erken tarihi, ne zaman ortaya çıktığı, hangi coğrafyada doğup dünyaya yayıldığı konusu günümüzde tartışmalığını korumakta, bu konuda geleneksel anlatımların işaret edildiği Mekke'yi dışlayan ''Petra'' başta olmak üzere farklı coğrafyalara işaret eden teoriler ve iddialar ileriye sürülmektedir.[29] Söz konusu tartışmalarda Petra, Petra'nın kuzeyinde bir bölge, Kufe ve Hîre (Güney Irak) bölgeleri öne çıkmaktadır. Bizans kronikleri, Hristiyan din adamlarının kayıtları, basılı paralar, Abbâsîler döneminde İslam'ın erken hikâyesinin yazılma sürecine katılan hadisçi ve tarihçilerin yaşam bölgeleri, Hîre ile Medine gibi bazı antik şehirlerin isimleri ve diğer bulgular, Muhammed'in ve erken İslam coğrafyasının Güney Irak ile ilişkilendirilmesine ve Muhammed'in hayat hikâyesinin birden fazla kişinin hikâyelerinin birleşimi olabileceği kanaatine yol açmıştır.[30][31][32][33]

Erken biyografiler

Muhammed'in hayatıyla ilgili önemli kaynaklar, MS 8. ve 9. yüzyıllara ait bazı yazarların tarihî eserlerinde bulunabilir.[34] Bunlar, Muhammed'in hayatı hakkında ek bilgi sağlayan geleneksel Müslüman biyografilerini içerir.[35] Erken İslam tarihini ve Muhammed'in hayatını değerlendirmenin zorluğu, 690'larda Emevî hâlifesi Abdülmelik bin Mervan tarafından yaratılan ortodoks tarih haricinde neredeyse hiçbir şey bilinmemektedir. Yoğun bir editörlük süreciyle tek bir güçlü gelenek yaratıldı.[36]

Muhammed ile ilgili olarak yazılmış en eski eser (siyer), 767 yılında (Hicrî: 150) ölen Arap tarihçi İbn–i İshak'ın yazdığı bir eserdir. Orijinal eser kaybolmuş olsa da, bu siyer, 9. yüzyıldaki İbn–i Hişam'ın ve daha az ölçüde Taberî'nin eserlerinden kapsamlı alıntılar alarak günümüze ulaşmıştır.[37] Bir başka erken tarih kaynağı, Vâkidî'nin (ö. 823) ve Vâkidî'nin sekreteri İbn Sa'd el–Bağdadi'nin (ö. 845) eserleridir.[34] Pek çok bilim insanı, bu erken dönem biyografilerini kabul etse de, bunların doğrulukları kesin değildir.[38] Son çalışmalar, akademisyenlerin yasal meselelere dokunan gelenekler ile tamamen tarihsel olaylar arasında bir ayrım yapmasına yol açmıştır.[39] Hukuk grubunda gelenekler icada tabi olabilirken, istisnai durumlar dışında tarihî olaylar yalnızca "eğilimli şekillendirmeye" tabi olabilirdi.[39]

Kur'an

Kûfi stiliyle yazılmış olan bir erken dönem Kur'an'ı. (Abbâsîler dönemi, 8–9. yüzyıllar)

Kur'an, İslam'ın ana kaynağı olan kutsal metindir. Müslümanlar tarafından Allah'ın son sözü olduğuna ve Cebrâil aracılığıyla ilki 610'da olmak üzere 22 yıllık süre zarfında Muhammed'e bildirildiğine inanılır.[40][41] Kur'an, Muhammed'in kronolojik biyografisi hakkında bilgi edinilmesine çok az yardım eder[42] ve ayetlerin çoğunda söylenme sebebini öne çıkaran herhangi bir tarihsel bağlamdan bahis bulunmamaktadır.[43][44]

Kanadalı yazar Dan Gibson, Kur'an'da kullanılan dilin başlangıçta saf Arapça olmadığı ve yazım dönemi itibarıyla sadece Petra bölgesinde kullanılan bir Arap dil yapısının Kur'an'da kullanıldığını söylemektedir.[45]

Arkeolojik bulgular

İslam coğrafyasında saklanan, zaman zaman ziyarete ve dolaşıma sokulan ve Muhammed'in yaşamı ile ilgili olan belgeler; radyokarbon tarihleme ve genetik aidiyet testi gibi metotlarla kanıtlanmaya muhtaç olan Medine Sözleşmesi, Muhammed'in aştinamesi ve kendi dönemindeki devlet başkanları ve valilere yazdığı söylenen mektuplar ve bunların yanında kıl, sakal, hırka, nalın gibi malzemeler, bu bulgular arasındadır.

Tarihsellik

Erken İslam tarihi ve Muhammed, tümü MS 633 ve sonrasına tarihlenen ve Yahudi ve Hristiyan topluluklar tarafından Yunanca, Süryanice, Ermenice ve İbranice yazılmış kaynaklara da yansımıştır. Bu kaynaklar, özellikle kronoloji ve Muhammed'in Yahudilere ve Filistin'e karşı tutumu konusunda Müslüman kaynaklara göre bazı temel farklılıklar içermektedir.[38] Bunun yanında hiçbir Bizans ya da Süryani kaynağı, Muhammed'in Müslüman literatüründen önceki erken kariyeri hakkında herhangi bir ayrıntı vermemektedir.[46] İngiliz tarihçi Sebastian P. Brock tarafından incelenen Süryani ve Bizans kaynaklarına göre, Muhammed için kullanılan "peygamber" unvanı çok yaygın değildir, "resûl" ise daha da azdır.[47] O, basitçe "Arap krallarının ilki" olarak tanımlanmış ve dönemin Süryani kaynakları, erken dönemdeki İslamî fetihleri "Müslüman fetihleri" olarak değil, esas itibariyle "Arap fetihleri" olarak görmüştür.[48][49]

Muhammed'in ölümünden yaklaşık 20 yıl sonra İslam Hâlifeliği'nin ve diğer çağdaş devletlerin sınırlarını gösteren bir harita.

Muhammed'in ölümünden iki yıl sonra, MS 634 yılında yazıldığı düşünülen Yakup'un Öğretisi (Doctrina Jacobi) isimli Yunanca eserde Candidatus adındaki birinin ölüm haberinin geldiği ve Arabistan'da yeni bir peygamberin ortaya çıktığı kaydedilmiştir.[50][51] Eserin Kartaca'da geçtiği, ancak 634–640 yılları arasında Filistin'de kaleme alındığı varsayılmaktadır.[52] Patricia Crone ve Michael Cook, eserin 634'te Kartaca'da geçtiğini ve o tarihten birkaç yıl sonra yazıldığını, 640 tarihinin çok geç olduğunu söylemişlerdir.[52]

Candidatus, Sarazenler tarafından öldürüldüğünde Kayserya'daydım ve tekneyle Sykamina'ya doğru yola çıktım. İnsanlar "Candidatus öldürüldü" diyorlardı ve biz Yahudiler buna çok sevindik. Ve bir Peygamber'in Sarazenler (Arap) ile birlikte ortaya çıktığını ve meshedilmiş olan Mesih'in geleceğini ilan ettiğini söylüyorlardı.

Burada adı anılan Candidatus, araştırmacılara göre muhtemelen Bizans İmparatorluğu'nun Filistin'deki komutanı olan Sergius'tur ve bahsedilen olay da, MS 634 yılının Şubat'ında Filistin'deki Gazze şehri yakınlarında Râşidîn Hâlifeliği ordusu ve Bizans ordusu arasında gerçekleşen Dathin Muharebesi'dir.[53] Muhammed'in ölümünden yaklaşık iki yıl sonra meydana gelen bu muharebede, Amr bin Âs komutasındaki Müslüman ordusu Doğu Roma ordusuna karşı galip geldi ve kumandan Sergius ve süvarileri öldürüldü. Yakup'un Öğretisi eserinde de bölgede azınlık olarak yaşayan ve Doğu Roma'dan zulüm gören Yahudilerin, Müslümanların bu zaferini kutladığı ve Sergius'un ölümüne sevindikleri yazılmaktadır.[54][55]


Muhammed ile ilgili yedinci yüzyılın başlarına ait bir başka hikâye, Bagratuni Hanedanı'nın Ermeni piskoposu olan Sebeos'tan gelmektedir. Anlattıklarına göre, Arapların ani patlama anılarının taze olduğu bir zamanda yazmıştır. Sebeos, Muhammed'in adını ve mesleğinin tüccar olduğunu belirtmiş ve ilahi bir vahiy ile hayatının aniden değiştiğini ima etmiştir.[56] Sebeos, Müslümanların kendilerinin ne yaptıklarını düşündüklerine dikkat eden ve İslam'ın yükselişi için bir teori sunan ilk gayrimüslim yazardır.[57]

O sırada İsmailoğulları'ndan adı Mahmet (Muhammed) olan ve tüccar olan bir adam, sanki Tanrı'nın emriyle onlara vaiz ve hakikat yolu gibi göründü. Onlara İbrahim'in tanrısını tanımalarını öğretti; özellikle de Musa'nın tarihinde öğrenildiği ve bilgilendirildiği için. Şimdi emir yukarıdan geldiği için, hepsi tek bir düzende din birliği içerisinde bir araya geldiler. Boş kültlerini terk ederek, babaları İbrahim'e görünen yaşayan Tanrı'ya döndüler. Böylece Mahmet onlara leş yememeyi, şarap içmemeyi, yalan söylememeyi ve zina etmemeyi emretti. Dedi ki: "Andolsun ki, Tanrı bu ülkeyi İbrahim'e ve soyuna ebediyen vadetmiştir; İsrail'i sevdiği süre boyunca söz verdiği gibi ortaya çıktı. Ama şimdi siz İbrahim'in oğullarısınız ve Tanrı İbrahim'e verdiği sözü ve soyunu sizin için yerine getiriyor. Yalnızca İbrahim'in tanrısını içtenlikle sevin ve gidin Tanrı'nın baban İbrahim'e verdiği ülkeyi ele geçirin. Savaşta kimse sana karşı koyamayacak, çünkü Tanrı seninle."

İskoç yazar Andrew Marr, daha sonra BBC tarafından bir belgesele de uyarlanan "Büyük Dünya Tarihi" (A History of the World) isimli ünlü eserinde Muhammed'in tarihselliği ile ilgili şu cümleleri kurmuştur:

Muhammed'in hayatı hakkında kendi döneminden çok az bilgi kalmıştır. (...) Peygamber'in zamanında yazılan Hristiyan eserlerde bu Arap lidere birkaç referans var ve varlığı hakkında neredeyse hiç şüphe yok. Ama bu konuya yine de dikkatli yaklaşmalıyız.

— Andrew Marr, A History of the World[60]

Diğer İbranî peygamberlerin ve hatta İsa'nın tarihselliği tartışmalı olsa da; Muhammed, pek çok bilim insanı ve tarihçi tarafından "tarihsel bir şahsiyet" olarak kabul edilmektedir.[61][62][63]

İsim ve unvanlar

İslam toplumunda Muhammed'e verilen çok sayıda isim ve unvan bulunur.[64] Bu isimler; Muhammed'e Kur'an'da verilenler, hadislerde verilenler, ilahi kitaplarda verildiği ileri sürülen isimler ve Esmâü'l-Hüsnâ ile aynı olan isimler olarak sınıflandırılmıştır. Osmanlı âlimi Müstakimzâde Süleyman Sadeddîn (1719–1788), "Mir'âtü's–Safâ fî Nuhbeti Esmâi'l–Mustafa" isimli risalesinde Muhammed'in 99 ismini açıklamıştır.[65][66][67]

Tam adı "Ebû'l-Kâsım Muhammed ibn-i 'Abd Allâh ibn-i 'Abd'ûl-Muttâlib ibn-i Hâşim ibn-i 'Abd Menâf El Kureyşî" (Arapçaمحمد بن عبد الله بن عبد المطلب بن هاشم بن عبد مناف القرشي) ya da daha kısa olan "Ebû'l-Kâsım Muhammed bin 'Abd Allâh bin 'Abd'ûl-Muttâlib El Hâşimî" olarak geçer. Bu isim Türkçeye, "Kureyşli 'Abd'ûl-Menâf oğlu Hâşim oğlu 'Abd'ûl-Muttâlib oğlu 'Abd Allâh oğlu Kâsım'ın babası Muhammed" olarak tercüme edilebilir.[68] Ayrıca O'nun, yaşadığı toplumdaki kişiler tarafından el-emîn (emin kişi, dürüst kişi) lakabıyla Muhammedü'l-emîn olarak adlandırıldığı da söylenmektedir.[68]

Muhammed ismi, Arapçada "övgü" kökü olan ḥamd fiilinden türemiş olup[69] "övgü alan, övülen, övgüye değer olan" manalarına gelir.[68] Kur'an'da "Muhammed" ismi dört defa geçmektedir.[not 7] Bunun yanında, halk tarafından "Mustafa, Mahmud ve Ahmed" isimleriyle de anılır. Mustafa, Arapçada "seçilmiş"; Ahmed ise "daha çok övülen" demektir. Künyesi ise Ebû'l-Kâsım, yani "Kâsım'ın Babası"dır. Künye, Arap toplumlarında, kişinin ilk doğan erkek çocuğunun ismine nazaran verilmektedir.[70] Bunun yanı sıra Muhammed, kendisini Ebû'l Benat, yani "Kızlar Babası" olarak da tanıtmıştır; çünkü O'nun doğmuş olan 7 çocuğundan 4'ü kızdır.

Kur'an'a göre, Muhammed'in geleceği daha önce Tevrat'ta ve İncil'de bildirilmiştir.[71] Konuyla ilgili olan bir hadiste Muhammed, kendisiyle ilgili olarak "Benim ismim Kur'an'da Muhammed, İncil'de Ahmed, Tevrat'ta Ahyed'dir." demiştir.[72][73][74]

Alman oryantalist yazar Volker Popp, "Muhammed" ve dördüncü hâlifenin adı olan "Ali" (yüce olan) sözcüklerinin isim olarak değil, bir unvan olarak ortaya çıktığını öne sürmüştür.[75]

Erken yaşamı

Soyu

Muhammed'in annesi Âmine ve babası Abdullah'ın, ortak ataları olan Mürre bin Kâ'b'a dayanan soy haritası.

Rivayet kültürüne göre Muhammed, İbrahim'in büyük oğlu İsmail'in soyundan, Adnaniler kavmine uzanan bir soy hattından, Kureyş kabilesinin Haşimoğulları sülalesinden gelmektedir.[76] Buna göre soy silsilesi şöyledir: Muhammed, Abdullah, Abdülmuttalib (Şeybe), Hâşim, Abdümenâf (Muğire), Kusay, Kilâb, Mürre, Kâ'b, Lüey, Gālib, Fihr, Mâlik, Nadr, Kinâne, Huzeyme, Müdrike (Âmir), İlyas, Mudar, Nizâr, Mead, Adnân.[77][78][79][80][81]

Yine Muhammed, bazı hadislere göre kendi soyunun Peygamber İbrahim'den geldiğini de ifade etmiştir:

Allah; İbrahimoğullarından İsmail'i, İsmailoğullarından Kinâneoğullarını, Kinâneoğullarından Kureyş'i, Kureyş'ten Benî Hâşim'i, Benî Hâşim'den de beni seçmiştir.[82][83]

Ben, iki kurbanlığın oğluyum.[84]

Ayrıca Muhammed, rivayete göre Mekke'nin Fethi'nden sonra Kâbe putlardan temizlenirken Kâbe'nin içinden ellerinde fal oklarıyla İbrahim ve oğlu İsmail'in heykelleri çıkarılınca, onların bu işi hiç yapmadıklarını söylemiş ve onların putperestlik malzemesi hâline getirilmelerinden duyduğu üzüntüyü dile getirmiştir. Bir başka hadise göre Muhammed, torunları Hasan ve Hüseyin için yaptığı duayı daha önce İbrahim'in de kendi oğulları İsmail ve İshak için yaptığını söylemiştir.[84]

Revizyonist tarih araştırmacılarının iddia ettiklerine göre, Muhammed "Benî Tay" ismindeki bir kabileye mensuptur. Bu kapsamda, Kur'an'da yer alan kelimelere geleneksel olarak yüklenen karşılıkların yeniden anlamlandırılması gerekecektir. Örneğin Tebbet Suresi'nde adı geçen "Ebû Leheb ve eşi", rivayetlerde geçtiği gibi Muhammed'in ona kötülük yapan amcası ve eşinin değil, ateşperest İran şahı II. Hüsrev ve eşi Şirin'in sembolik anlatımı olabilir.[85][daha iyi kaynak gerekli] Kureyş ise, Muhammed'in mensubu olduğu Arap kabilesinin değil, yine İran'da, MÖ 6. yüzyılda Ahameniş İmparatorluğu'nu kurarak Yahudileri Babil Sürgünü'nden kurtaran ve Yahudiler arasında büyük bir saygınlıkla anılan Pers imparatoru Büyük Kiros'un adıdır.[86][87] Muhammed'in kabilesi Kureyş'in, antik bir Arap uygarlığı olan Nebatîlerin bir kabilesi olduğu da kayıtlardadır.[88]

Doğum tarihi

Muhammed'in doğduğu zamanda Arap Yarımadası'ndaki büyük kabileler ve yerleşimleri.

Yaygın kabul gören rivayetlerde Muhammed, İslam tarihinde "Fil Yılı" olarak adlandırılan dönemde Mekke'de doğmuştur.[89] Bahsedilen bu tarih, rivayetlere göre Habeşistan'daki Aksum Krallığı'na bağlı olan Yemen kralı Ebrehe'nin büyük bir fil ordusuyla birlikte Kâbe'ye yaptığı başarısız saldırı girişiminin gerçekleştiği yıldır.[90][91] Bu tarih kesin olarak bilinmemekte ve geriye dönük yapılan hesaplamalar ile Pakistanlı İslam âlimi Muhammed Hamidullah gibi bazı kaynaklarda 17 Haziran 569,[89] bazılarında 570,[92] Mısırlı bilgin Mahmud Paşa el-Felekî gibi bazı kaynaklarda ise 20 Nisan 571[93] olarak geçmektedir. İngiliz yazar Beaumont Burnaby Sherrard, el-Felekî'nin hesaplamalarındaki bazı yanlışlıkları ortaya koymuştur.[94]

İslamî kaynaklarda ağırlıklı olarak Muhammed'in milattan sonra 571 yılında, "Fil Vakası"nın olduğu yılda, 12 Rebiülevvel (20 Nisan) Pazartesi gecesinde,[95] yani Arapların takvim başı olarak kullandıkları Fil Vakası'ndan yaklaşık 52 gün sonra doğduğu belirtilmektedir.[93][96] Siyer ve İslam tarihi yazarları, bu doğumun Rebiülevvel ayında bir pazartesi günü sabaha karşı, gün doğumundan hemen önce olduğu konusunda genel olarak ittifak etmişlerse de, ayın kaçıncı günü olduğu konusunda bir görüş birliğine varamamışlardır.[93] Bu konuyla alakalı ihtilafların sözlü kültürün parçası olan rivayet çeşitliliğinden kaynaklanmasının yanı sıra, Ay takviminin Güneş takviminden farklı olması ve Araplardaki nesî[97][98] uygulamasından da kaynaklandığı ifade edilmektedir.[96]

Lawrence Conrad, sözlü dönem sonrası erken dönemde yazılan biyografi kitaplarını incelemiş ve bu eserlerde Muhammed'in doğum tarihiyle ilgili 85 yıllık bir zaman aralığının sergilendiğini görmüştür. Conrad, bunu hikâyedeki "akışkanlığın (evrimsel süreç) hâlen devam etmekte olması" olarak tanımlar.[99][100]

İslamiyet öncesi Arap Yarımadası

İslam öncesi Arap Yarımadası'ndaki başlıca ticaret yollarını gösteren harita.

İslam öncesi Arap Yarımadası'nda, sert çevre koşullarına ve yaşam tarzına uyum sağlayarak çöl koşullarında hayatta kalabilmek, insanların ortak bir şekilde yaşamasına yol açmıştı. Böylece, ortaya çıkan aşiretlerin oluşumu kan bağına dayanmaktaydı.[101] Yerli Araplar, hem göçebe hem de yerleşik bir hayat sürüyorlardı.[102] Göçebeler daha fazla su ve mera bulmak için topluca sürekli bir yerden diğerine giderken, yerleşik hayat sürenler ise ticaret ve tarımla uğraşıyorlardı. Kervanlara ya da vahalara saldırmak da göçebelerin hayatının bir parçasıydı ve bunu bir suç olarak görmüyorlardı.[103][104][105]

MÖ birinci binyıldan itibaren Güney Arabistan'da baharat ticaretinden zenginleşen gelişmiş krallıklar var olmuştu. İlk zamanlarda ticaret yolları kuzeybatı kıyısından geçerken, 7. yüzyıl itibariyle tüccarlar Kızıldeniz üzerinden deniz yolculuğunu gittikçe daha fazla tercih ettiği için buradaki ticaret azalmış ve görece müreffeh olan birçok yer gerilemişti.[106] Tahıl ve zeytinyağı gibi birkaç önemli ürünün yanı sıra yün ve deri ticareti, daha yerel ticaret faaliyetlerine bağımlı olan Mekke ve Medine (o dönemdeki bilinen adıyla "Yesrib") gibi birkaç şehir kalmıştı. Arabistan'ın çöllük bölgeleri çok yoksuldu. Bedevî kabileler göçebe yaşam tarzını benimsemiş ve kıt kaynaklara sahip olabilmek için girişilen rekabet, topluma şekil vermişti; asıl olarak soy veya kabileye bağlılık duyulmuştu.[106]

İslam'ın yükselişinden önce, MS 600'lerde Arap Yarımadası, Doğu Roma ve Sasani İmparatorluğu.

Bizans ve Sasani imparatorlukları, İslamiyet öncesinde Orta Doğu'yu kontrol eden iki büyük güçtü. Yüzyıllarca devam eden Pers – Roma Savaşları bölgeyi iyice zarara uğratmıştı. Bölgede Perslerin Lahmîler ve Romalıların da Gassânîler gibi vasal devletçikleri bulunuyordu. Arabistan coğrafyası oldukça kurak ve volkanik olduğu için, vaha ve su kaynaklarının olduğu yerler haricinde burada tarım yapılması zordu. Genel görünümü, çöl içerisinde dağılmış nokta şeklindeki köyler ve şehirler gibiydi. Mekke ve Medine (Yesrib) bu şehirlerin en önemlilerindendi. Medine, gelişmekte olan büyük bir tarım yerleşim yeriyken, Mekke ise birçok aşiretle çevrilmiş önemli bir finans ve hac dolayısıyla bir ziyaret merkeziydi.[107] Muhammed'in yaşamının ilk yıllarında, ait olduğu Kureyş kabilesi Batı Arabistan'da baskın bir güç hâline geldi.[108][109] Kureyşliler, Batı Arabistan'daki birçok kabilenin üyelerini Kâbe'ye bağlayan ve bu Mekke mabedinin prestijini pekiştiren bir kült birliğini kurdular.[109]

Câhiliye argümanı

İslamî literatürde, Arap toplumunun İslam öncesi dönemine ''Câhiliye Dönemi'' adı verilmektedir.[110] İslamî dönemde ortaya çıkmış olan terim, Kur'an ve hadislerde Arapların İslam'dan önceki inanç, tutum ve davranışlarını, sosyal hayat görüşlerini, genel olarak ise kişilerin ve toplumların günah ve isyanlarını İslamî dönemden ayırt etmek veya benimsetmek için kullanılır.[110] Fuhuş, zina, hırsızlık, putlara tapılması, adaletsizlik, şiddet, kabileler arasındaki bitmez tükenmez kan davaları, yağmacılık, köleliğin olağan görülmesi, özellikle kadının köleleştirilmesi ve bir mal gibi alınıp satılması, bu dönemin özelliklerinden olarak görülür. Kadının böylesine aşağılanması, kız çocuklarının bir ayıp olarak kabul edilmesine neden olmuştur.[111]

İslam tarihçiliğine göre, Câhiliye Dönemi şiirlerindeki kadın algısı sosyal hayata yansımamıştı. Kadınlar alt tabaka insanı olarak görülmüştü. Üst sınırı olmayan çok eşli evlilik yaygındı. Fuhuş bir meslek hâlini almıştı ve köle sahipleri de kölelerini bu işe zorlamaktaydı. Kadınlar, babalarının veya eşlerinin miraslarından pay alma hakkına sahip değildi. Evlatlar isterlerse, babalarının ölümünün ardından üvey anneleriyle evlenebilirdi. Boşanma hakkı da erkeğe ait ve sınırsızdı. Soylular, kızları olduğunda bunu bir utanç kaynağı olarak görüp onları öldürebilmekteydi.[111] İslam toplumunun belleğinde, bu dönemde kızların diri diri toprağa gömüldüğü yönündeki rivayetler de önemli yer tutar.[112] Nitekim Kur'an'ın Tekvir Suresi'nin 8. ve 9. ayetinde diri diri gömülen kız çocuklarına atıfta bulunulmakta ve bu durum eleştirilmektedir.[not 8] Kız çocuklarını gömme âdeti pek yaygın değildi, ancak zaman zaman yapılıyordu ve bazı kabileler arasında bu olay yaygınken, bazılarında çok nadirdi. Ayrıca çölde ve köylerde, şehirlere oranla daha yaygındı. Bununla birlikte, bu âdetin Muhammed'in kabilesi olan Kureyşliler arasında mevcut olmakla birlikte yaygın olmadığı söylenebilir.[112] Kurban sunma veya diğer nedenlerle yapılan çocuk katliamları konusunda Arapların diğer milletlerden çok da farklı olmadıkları, ifade edilen bir diğer noktadır.[113]

Tapınmalar ve dinî gruplar

İki yanında El-Manât ve El-Uzzâ'nın bulunduğunun tahmin edildiği, Arap tanrıçası El-Lât'ın Hatra'daki bir kabartması, Irak Müzesi'nde sergilenmektedir.

İslam öncesi Arabistan'da her bir aşiret, kendi tanrı ve tanrıçalarını koruyucu olarak görür, bu tanrı ve tanrıçaların ruhları kutsal ağaçlar, taşlar, su kaynakları ve kuyularla ilişkilendirilirdi. Arap mitolojisinde ve kültüründe putlar, sembolize ettikleri tanrı veya tanrıçalar nedeniyle kutsal sayılmaktaydılar ve en önemli tapınım aracıydılar.[114] İslam öncesi Arap Yarımadası'nda çok sayıda kutsal mekân ve buralarda inşa edilen kübik ilâh evlerinin (Kâbe) bulunduğu, kutsal kabul edilen mekânlar ve ilâh evlerinin Araplarca haram aylar boyunca ziyaret edilerek bu mabetlerde değişik tapınmaların ve ayinlerin gerçekleştirildiği bilinmektedir.[115]

Mekke'deki Kâbe, aşiretlerin koruyucu tanrılarının 360 tane put heykeline ev sahipliği yapıyordu.[114] Kâbe'de yer alan El-Manât, El-Lât ve El-Uzzâ ismindeki üç tanrıçanın, baş tanrı Al-İlah'ın kızları olduğuna inanılıyordu. Bu dönemdeki Arapların büyük bir kısmı paganizm inanışına mensuptu.[116] Ayrıca Arap kabilelerinin bir kısmı Allah'a inanıyor, ama kıyamet gününe ve ahirete inanmıyorlardı.[116] Putperest olanların çoğu ise putları Tanrı kabul etmiyorlar, aksine Allah'a ulaşmak için birer aracı olarak görüyorlardı.[116] Arap kabileler, savaşın yasak olduğu hac mevsiminde (haram aylarda), bir bayram havası içerisinde düzenlenen panayırlara ve festivallere katılırlar,[117] kendi putlarına dua, secde ve tazimde bulunurlar, kendi putları adına kurban keserler ve sadaka verirlerdi. Daha sonra her kabile Kâbe'yi tavaf ederdi. Bu tavaf genelde çıplak olarak gerçekleştirilirdi.[118] Bu ziyaretlerde tanrılara çeşitli hediyeler sunarlar, güzel kokular sürünürler, hatta bu ziyaretlerin öncesinde oruç tutarlardı.[118] Bu dönemde nazardan korunmak için muska ve tılsımlara başvurmak da yaygındı.[118]

Bunlara karşılık; Hristiyanlar, Yahudiler ve Mecûsîler dahil olmak üzere Arabistan'da tek tanrı inancına sahip çeşitli topluluklar da vardı.[119] Güçlü Yahudi kabileler güneyde Yemen'e ve kuzeybatıda Medine gibi tarımsal vaha şehirlerine yerleşmişti. Hristiyanlar da Yemen ve Doğu Arabistan'da tutunmaya başlamışlardı. Tek tanrılı inançlar, bedevî Arapların geleneksel çok tanrılı inancına darbe indirse de paganizm hâlen çok güçlüydü.[106] Muhammed'in zamanında Arabistan, tam anlamıyla dinî ve siyasi bir mayalanma hâlindeydi.[106]

Yerli Araplardan olan Hanîfler, Arap Yarımadası'ndaki tek tanrılı topluluklardan birisiydi[120] ve bazen yanlış bir şekilde Hristiyanlar ve Yahudiler arasında sınıflandırılıyorlardı.[121] İslamî öğretiye göre Hanîfler, İslam öncesi dönemde İbrahim'in tebliğ ettiği dine tâbi olanlara verilen isimdir.[122] Kur'an'da "Hanîf" sözcüğü bazı ayetlerde geçmekte ve Hanîfliğin müşriklikten farklı ve onun karşıtı olduğu ve İbrahim'in inancı olduğu belirtilmektedir (Bakara: 135). İslam inancına göre, Muhammed de bir Hanîf idi ve İbrahim'in oğlu İsmail'in soyundan gelmekteydi.[123][124][125]

Peygamber beklentisi

Klasik dinî anlatılarda, İslam öncesinde, kendilerine mistik özellikler de atfedilen Hanîflik inancına sahip Arap şairlerinin, kendi nutuklarında yakın zamanda bir peygamberin geleceğini bildirdikleri söylenir. Kur'an'da kehanet ve benzeri uygulamalar hoş karşılanmadığı hâlde, İslam toplumunda bu tür konuşmalar önemsenen konuşmalardı.[126]

Kur'an ifadesine göre Muhammed'in geleceği İsa tarafından müjdelenmiştir:

Hani, Meryem oğlu İsa, "Ey İsrailoğulları! Şüphesiz ben, Allah'ın size, benden önce gelen Tevrat'ı doğrulayıcı ve benden sonra gelecek Ahmed adında bir peygamberi müjdeleyici (olarak gönderdiği) peygamberiyim!" demişti.

Muhammed'e isnat edilen bir sözde de, "Benim ismim Kur'an'da Muhammed, İncil'de Ahmed, Tevrat'ta Ahyed'dir." ifadesi kullanılır.[74] Fakat bahsedilen bu isimler, günümüzdeki Kanonik İncillerde bulunmamaktadır. Buna karşılık bazı İslam bilginleri, Yuhanna İncili'nde geçen "Faraklit" sözcüğünün Muhammed'i işaret ettiğini savunurlar.[128] Faraklit'in Hristiyan dünyasındaki karşılığı ise "Kutsal Ruh"tur.[129] Yuhanna İncili'nin 14. bölümünde geçen ifadelere göre İsa, Faraklit ("Gerçeğin Ruhu") ile ilgili olarak şöyle demiştir:

Ben de Baba'dan dileyeceğim ve O, sonsuza dek sizinle birlikte olsun diye size başka bir Yardımcı, Gerçeğin Ruhu'nu verecek. Dünya O'nu kabul edemez. Çünkü O'nu ne görür, ne de tanır. Siz O'nu tanıyorsunuz. Çünkü O aranızda yaşıyor ve içinizde olacaktır.

— Yuhanna 14:16–17[130][131]

17. yüzyılda yaşayan ünlü Osmanlı seyyahı Evliya Çelebi,[132][133] Seyahatnâme adlı eserinde, İslam'da İsa'nın havarilerinden biri olarak kabul edilen Şem'un-u Safâ'nın[134] (Simun Petrus) Lübnan'ın güneyindeki Nakura şehri yakınlarındaki türbesinde bulduğu İncil nüshasını incelediğini, Muhammed'i müjdeleyen ifadenin o nüshada mevcut olduğunu iddia etmiştir.[132][135][136] Evliya Çelebi'nin, bizzat Şem'un-u Safâ tarafından yazıldığını naklettiği bu elyazması İncil bulunamamıştır.

Mekke hayatı

Genel bakış

Melek Cebrâil'in Muhammed'e vahiy getirdiğini gösteren bir minyatür.

Muhammed, bazı kaynaklara göre 570,[92][137] bazı kaynaklara göre ise 571[93] yılında Arabistan'ın Mekke şehrinde dünyaya geldi.[92][138] Doğumundan önce babasını, 6 yaşında ise annesini kaybeden Muhammed, amcası Ebû Talib tarafından büyütülüp gözetildi. Çocukluğunda çobanlık yaptı, daha sonra ise tüccar olarak çalıştı. İlk kez 25 yaşındayken, 40 yaşındaki zengin bir dul olan, Mekke'nin ünlü ve soylu şahsiyetlerinden Hatice ile evlendi.[139][140]

Muhammed'in bazı geceler, Nur Dağı'ndaki Hira Mağarası'nda düzenli aralıklarla inzivaya çekilip dua etme alışkanlığı vardı. Bu alışkanlık 35 yaşından sonra yaygınlaştı. 40 yaşında oradayken,[92] İslamî inanışa göre Kur'an'da yer alacak ilk ayetler Muhammed'e indirildi[141] ve Muhammed, bunların kendisine görünen Cebrâil meleği aracılığıyla indirildiğini söyledi. İlk başta yalnızca yakınlarını uyaran Muhammed, üç yıl sonra insanları topluca İslam'a davet etmeye başladı.[142] Allah'ın bir olduğunu, Allah tarafından kabul görmenin tek yolunun Allah'a teslim olmak olduğunu öğretti.[143] Kendisinin Allah'ın peygamberi ve resulü olduğunu, önceki diğer peygamberler ile aynı kandan geldiğini anlattı.[144][145]

İlk başta kendisine az sayıda takipçi bulan Muhammed, Mekke'de bazı aşiretlerin, hatta bazı akrabalarının düşmanlığıyla karşılaştı. Bu dönemde taraftarlarının şiddet içeren ağır muameleler görmesi sebebiyle, bazı takipçilerini 615 yılında Habeşistan'daki Aksum Krallığı'na gönderdi. 622 yılına gelindiğinde de, kendisine inananlarla birlikte topluca Medine'ye göç etti.

Muhammed, Medine'ye geldiğinde Medine Sözleşmesi anayasası ile oradaki aşiretleri tek çatı altında birleştirdi. Mekkeli kabileler ve paganlar ile aralıklı süren sekiz yıllık savaşlardan sonra, kendisine iman edenlerin sayısı 10.000'i aşmıştı.[146] 630 yılı başında, 10.000 kişilik büyük bir Müslüman ordusunun başında,[147] Mekke'nin kuşatılması sonrasında yapılan antlaşma ile kansız bir şekilde Mekke'nin kontrolünü eline aldı.[147][148] Şehre girip tüm putları yıktı ve daha sonra takipçilerini Doğu Arabistan'da geriye kalan tüm putperest tapınakları yıkmaları için yolladı.[149][150][151] Kısa sürede yapılan birçok seferden sonra Arabistan'ın büyük bölümünü ele geçirdi. 632 yılında, Veda Haccı'ndan ve Veda Hutbesi ile Arafat Dağı'nda 100.000'den fazla Müslümana topluca seslendikten sonra Medine'ye döndü. Bundan birkaç ay sonra hastalandı ve Medine'de öldü. Ölüm vaktine kadar Arap Yarımadası'nın çoğu Müslüman olmuş, Arabistan'ı tek devlet altında birleştirmişti.[152][153]

Çocukluk yılları

Mekke'de günümüzde kütüphane olarak kullanılan bu yapının Muhammed'in bizzat doğduğu yerde bulunduğuna inanılmaktadır. Bu nedenle yapı, "Beytü'l Mevlid" olarak da anılmaktadır.

Muhammed'in babası Abdullah bin Abdülmuttalib, annesi ise Kureyş kabilesinin kollarına mensup Vehb bin Abdümenâf'ın kızı Âmine'dir. Muhammed, doğumundan yaklaşık beş–altı ay önce babası Abdullah'ı kaybetti. Bunun üzerine, yetiştirilmesini dedesi Abdülmuttalib üzerine aldı ve torununa "Muhammed" adını verdi. Annesi Âmine, çocuğunu iyice emziremedi. Muhammed'i bir süre, amcası Ebû Leheb'in cariyesi Süveybe emzirdi.[154] İslamî geleneğe göre Mekke'de yeni doğmuş olan bebekler, çöl ve doğa yaşamının bebekler için daha sağlıklı kabul edilmesinden ötürü, bir süreliğine çölde bir bedevî ailesiyle birlikte yaşamaya gönderilirdi ve süt anneler tarafından emzirilmeleri ve beslenmeleri sağlanırdı.[155][156][not 9] Süt anneliği yapan kadınlar, babasız olduğu için bir yetime bakmanın kârlı olmayacağını düşünerek Muhammed'i almayı reddettiler.[155] Ancak o sıralarda Mekke'ye süt çocuğu bulmak için gelen ve bakacak bir çocuk bulamayan Halime adındaki bir kadın, gönülsüz de olsa Muhammed'i almayı kabul etti.[157] Sonuç olarak Muhammed, Benî Sa'd kabilesinden olan Halime'ye süt anneliği yapmak amacıyla emanet edildi.[93][96][157][158] Muhammed, süt annesi Halime ve kocası Haris'in yanında iki veya üç yaşına gelene kadar kaldı.[159] Halime, Muhammed'i sütten kestikten sonra onu ailesine iade etti. Ancak hastalık tehlikesinden ötürü yine Halime'nin yanına gönderildi ve bir–iki yıl daha orada kaldı.

Muhammed'in annesi Âmine'nin 1998 yılında tahribata uğrayan eski mezarı. (El-Ebva, Mekke Bölgesi)

Muhammed yaklaşık dört yaşına kadar, annesi Âmine'nin de gözetimiyle birlikte süt annesi Halime'nin yanında kaldıktan sonra Mekke'ye, annesinin yanına döndü. Dört yaşından altı yaşına kadar, öz annesi Âmine ile birlikte kaldı, onun şefkat ve özeni ile yetişip büyüdü.[93] Muhammed altı yaşındayken, annesi Âmine ve dadısı Ümmü Eymen ile birlikte babasının kabrini görmek ve bazı akrabalarını ziyaret etmek için Medine'ye yolculuk etti.[160] Medine'de, annesinin akrabaları Neccâroğulları'nda bir ay kadar kaldı. Daha sonra Mekke'ye dönüş yolundaki Ebva köyüne ulaştıklarında annesi hastalandı.[160] Annesi orada, çok genç yaşta öldü ve orada defnedildi.[161] Dadısı Ümmü Eymen, Muhammed'i Mekke'ye getirip dedesi Abdülmuttalib'e teslim etti.

Altı yaşından sekiz yaşına kadar, ona dedesi Abdülmuttalib baktı. Abdülmuttalib, yaş itibarıyla seksen yaşını aşmış bir ihtiyardı. Muhammed sekiz yaşında iken, dedesi de hastalandı ve öldü. Dedesi ölmeden önce, onu yetiştirmesi için oğlu Ebû Tâlib'e emanet bıraktı. Bu konuda kimi kaynaklar, Abdülmuttalib'in Muhammed'in iki öz amcası Ebû Talib ile Zübeyr arasında kura çekilmesini istediği ve kuranın Ebû Talib'e çıktığını söylerler.[93] Sonuç olarak Muhammed, Haşimoğulları'nın yeni lideri seçilen amcası Ebû Talib'in himayesine girdi.[162]

İslam geleneğine göre Muhammed'in 12 yaşındayken Rahip Bahira ile tanıştığı, o dönem Bizans idaresinde olan Busra kasabasından bir görünüm, Suriye.

Rivayete göre Muhammed yaklaşık 12 yaşındayken, amcası Ebû Talib ticaret yapmak için gittiği Suriye'ye onu da götürdü ve bu gezide Bizans hâkimiyetindeki Busra kasabasında Bahira isminde Hristiyan bir münzevi rahip ile tanıştı.[163] Geleneğe göre Bahira, küçük Muhammed'i inceledikten ve O'nunla sohbet ettikten sonra amcası Ebû Talib'e onun son peygamber olacağını haber verdi.[164] Ardından çocuğu Yahudilerden veya Bizanslılardan korumasını ve Şam'a gitmemesini söyledi.[163][165][not 10] Sonraki yıllarda Muhammed, 17 yaşındayken diğer öz amcası Zübeyr bin Abdülmuttalib ile ticaret için Yemen'e gitti. Yapılan bu gezilerin Muhammed'in bilgi, görgü ve zihinsel alt yapısının oluşumunda etkin bir rol oynadığına inanılmaktadır. Ayrıca gençliğinde amcaları ile birlikte Kureyş ve Kays kabileleri arasında çıkan Ficâr Savaşları'na da katıldı. Bu savaşlarda kılıç kullanıp dövüşmek yerine, atılan okları toplayıp amcalarına verdi.[166]

Ticaret hayatı ve Hatice ile evliliği

Muhammed, zaman zaman Mekke'ye beş kilometre uzaklıktaki Nur Dağı'nda bulunan Hira Mağarası'na çekilip orada tefekkür ederdi.

Mevcut bilgiler parçalanmış olduğundan ve tarihi efsaneden ayırmak zorlaştığından, Muhammed'in gençliği hakkında çok az şey bilinmektedir.[167][168] Bir tüccar olduğu ve Hint Okyanusu ile Akdeniz arasında ticaretle uğraştığı kaynaklarda bildirilmektedir.[169] Ticaret hayatından önce ise Muhammed, amcası Ebû Talib'e maddi yardım sağlamak amacıyla bir süre çobanlık yaptı ve biraz daha büyüyünce ticaretle uğraşmaya başladı.[170] Ticarete olan ilgisi, daha sonra kendisi ile evlendiği Hatice ile tanışmasına neden oldu. 594–595 yılında Hatice ile iş birliği yapıp onun sermayesi ile çalışmaya başladı.[171] Muhammed, ticaretindeki dürüstlüğünden dolayı Mekke halkı tarafından "güvenilir" anlamına gelen "el–emîn" (الامين) lakabıyla tanındı ve zaman zaman kimi anlaşmazlıklar için tarafsız bir hakem olarak arandı.[172]

Hatice, birkaç ticari iş ortaklığından sonra Muhammed'in dürüstlüğüne hayran kaldı, ondan iyice etkilendi ve arkadaşı Nefise bint Ümeyye aracılığıyla ona evlenme teklifi etti. Muhammed, Hatice'nin teklifini kabul etti ve amcalarıyla gidip Hatice'yi istediler.[173] Hatice'nin amcası da teklifi kabul etti ve nikâh gerçekleşti. Evlendikleri sırada Muhammed 23–25,[174][175][176] Hatice ise yaklaşık 40 yaşındaydı.[175][176] Ancak diğer bazı kaynaklar, Hatice'nin evlilik sırasında 20'li yaşların sonunda veya 30'lu yaşların başında olduğunu iddia etmektedir.[177] İslam bilginlerinin çoğunluğu ise, Hatice'nin bu alternatif evlilik yaşı rivayetlerini zayıf kabul etmektedir.[176]

Muhammed'in, gençliğinde çevresinden gelen paganist görüş ve uygulamalarla ilgilenmediğine inanılır.[178] Buna göre kendisi, aynı dönemde herhangi bir puta tapmamakla birlikte başkalarının tapınmalarına da açıkça karşı çıkmadı. Mekke halkının adaletsiz, çirkin ve şirk dolu yaşamını pek beğenmiyor, o da çareyi yalnız kalarak ve tefekkür ederek buluyordu.

Kur'an'daki şu ayetler, Muhammed'in İslam öncesi durumunu anlatmaktadır:[179]

...Sen kitap nedir, iman nedir bilmezdin...

— Şûrâ Suresi: 52

(Allah), seni yolunu kaybetmiş (şaşırmış) olarak bulup da yola iletmedi mi?

— Duha Suresi: 7

Kâbe hakemliği yapması

Hacer-ü'l Esved (Kara Taş), Mekke'deki Kâbe'nin köşesine yerleştirilmiştir.

Muhammed'in 35 yaşlarındayken, Kâbe'nin bazı kısımlarının Mekke'de sık sık yaşanan ani su taşkınlarından dolayı aşınması ve birileri tarafından tahrip edilmesinden sonra, Kâbe'nin tamirinde rol oynadığı söylenir.[180]

Yaşananlardan sonra Kureyş kabilesi Kâbe'yi yıkıp yeniden inşa etmeyi düşündü.[181] Ancak bu hareketlerinin tanrıları rahatsız edebileceğine dair endişeler ortaya çıktı.[181] Araplar arasında Kâbe'ye karşı saygı ve hürmet, İbrahim'den beri muhafaza edilegelen kutsal bir vazife idi.[182] Sonunda Kureyş kabilesinin önde gelenlerinden bir adam, elinde kazma ile öne çıktı ve "Ey Tanrıça! Korkma! Niyetimiz sadece en iyisi içindir!" diyerek Kâbe'yi yıkmaya başladı.[181] Mekke halkı o gece tetikte kaldı ve kutsal mabetlerine karışmaya cüret edenlere ilahi bir cezanın gelip gelmeyeceğini düşündü. Ertesi sabah, onun elinde kazmayla işine devam ettiğini gördüklerinde, bunu "ilahi bir lütuf işareti" olarak yorumladılar.[181] Böylelikle Kâbe, İbrahim'in yaptığı temele kadar yıkıldı ve yeniden inşa çalışmaları başladı. Cidde sahilinde de bir gemi kaza yapmıştı ve gemide mimarlık işlerinden anlayan bir usta vardı. Bu geminin tamir aletlerini de satın alarak Kâbe'nin yapımında kullandılar.[182][183]

İbn–i İshak'ın derlediği bir rivayete göre, yeniden yapılanma neredeyse tamamlandığında kabile liderleri arasında Hacer-ü'l Esved taşını yerine koyma şerefine kimin sahip olacağına dair anlaşmazlıklar çıktı. Oradaki ihtiyarlardan biri, Kâbe'nin bulunduğu bölgeye, yani Mescid-i Haram'a giren bir sonraki kişinin tavsiyesinin alınmasını ve kendisini "hakem" tayin etmeyi önerdi. Bu gelen kişi Muhammed oldu. Halk, Muhammed'in kararını heyecanla bekledi. Muhammed düşündükten sonra bir örtü getirilmesini istedi veya örtü olarak kendi elbisesini açtı, ardından taşı örtünün ortasına koydu ve her kabileden birinin kenarından tutup onu kaldırmasını istedi. Sonra taşı eline aldı ve yerine koydu.[181][183] Muhammed'in abası; bu olay ve Ehl-i Abâ Hadisi'nde anlatıldığı gibi daha sonra olanlar nedeniyle daha sonraki şair ve yazarlar için önemli bir sembol hâline geldi.[184]

İlk vahiy ve Kur'an'ın başlangıcı

Muhammed'in ilk vahyi aldığı yer olduğuna inanılan Nur Dağı'ndaki Hira Mağarası, Mekke, Suudi Arabistan.

Siyere göre, Muhammed 40 yaşına yaklaştığında sık sık kalabalıklardan uzaklaşmaya ve yalnız başına bir yerlerde inzivaya çekilmeye başladı.[185] Bu durum 1–2 yıl kadar devam etti. Muhammed, Mekke'ye yaklaşık beş kilometre uzaklıkta olan Nur Dağı'ndaki Hira Mağarası'nda, dedesi Abdülmuttalib gibi her yıl birkaç hafta boyunca tek başına kalarak inzivaya çekiliyordu.[186] İslamî öğretiye göre MS 610 yılında, bir Ramazan gecesi (Kadir Gecesi) hırkasına bürünmüş hâlde Hira Mağarası'nda tefekküre daldığı bir sırada, Cebrâil tarafından ilk vahyi aldı.[187] Melek ona yaklaşıp "Oku!" dedi, ama Muhammed okuma yazma bilmediğini söyleyip cehaletini itiraf etti. Bunun üzerine Cebrâil, Muhammed'e daha çok yaklaşıp sözünü tekrarladı; Muhammed de okuma ve yazma bilmediğini yineledi. Bu durum, Cebrâil nihayet ayetleri okuyup Muhammed'in onları ezberlemesine izin vermeden önce bir defa daha gerçekleşti.[188][189] Cebrâil'in burada okuduğu ayetler, daha sonra Kur'an'ın 96. suresi olan Alak Suresi'nin ilk beş ayetini oluşturacaktı. Muhammed'in MS 610 yılından başlayarak, öldüğü yıl olan 632'ye kadar aldığını söylediği vahiyler, Kur'an'ı oluşturur. İslam'da inanç, ibadet, şeriat, ahlak, tasavvuf gibi uygulamaların dayandırıldığı ana kaynak Kur'an'dır.[92][138][139][145][190]

Rivayetlere göre, Muhammed ilk vahiylerini aldıktan sonra dehşete düştü ve çok korktu, ancak Cebrâil ona yaklaşıp Allah'ın bir elçisi olarak seçildiğini söyledi.[191][192] Muhammed ardından eve döndü ve olanları karısı Hatice'ye anlattı. Hatice eşini teselli ettikten sonra, onu amcasının oğlu ve Hristiyan bir keşiş olan Varaka bin Nevfel'in yanına götürdü.[193] Varaka, Muhammed'i teselli etti ve kendisine son peygamber olduğunu açıkladı. Bunlara ters olarak Şii geleneği ise, Muhammed'in Cebrâil'in ortaya çıkışına ne şaşırdığını ne de korktuğunu, aksine onu bekliyormuş gibi karşıladığını savunur.[194]

Yaratan Rabbinin adıyla oku! O, insanı alaktan (asılıp tutunan zigottan) yaratmıştır. Oku! Kalemle (yazmayı) öğreten, (böylece) insana bilmediğini bildiren Rabbin sonsuz kerem sahibidir.

Kur'an'ın inen ilk ayetleri, Alak Suresi, 1–5

İlk vahyi, Muhammed'in kendini dualara ve ibadetlere daha fazla teslim ettiği ve korkuyla geçirdiği bir zaman dilimi (fetretü'l–vahiy) izledi.[195] Muhammed bu süreçte büyük bir üzüntü hâline girdi. Vahiyler yeniden başladığında ise rahatladı ve çekinmeden uyarmaya başlaması emredildi. Konuyla ilgili bazı ayetler şöyledir:

Ey örtünüp bürünen (Peygamber)! Kalk da (insanları) uyar. Rabbini yücelt.

— Müddessir Suresi: 1–3

Rabbin seni terk etmedi ve sana darılmadı.

— Duhâ Suresi: 3

İslam'a çağrı, ilk Müslümanlar ve tepkiler

Peygamberlik döneminin başlarında indiğine inanılan Necm Suresi'nin son ayeti: "Haydi Allah'a secde edin ve ona kulluk edin." Muhammed'in monoteizm inancı, Mekke'deki seçkin liderlerin geleneksel düzenine meydan okur.

İslam geleneğine göre Muhammed'in çağrısına ilk uyan kişi, ilk vahyi alıp eve geldiği vakit eşi Hatice olmuştu; onu amcası Ebû Talib'in oğlu Ali, azatlı kölesi Zeyd bin Hârise ve en yakın arkadaşı Ebû Bekir izledi.[196][not 11] Muhammed üç yıl boyunca sadece akrabalarını ve en yakınlarını İslam'a davet etti.[197] Ardından, inanca göre Hicr Suresi'nin 94. ayetinin inmesinden hemen sonra Safâ Tepesi'ne çıkarak tüm Mekke halkını açıktan açığa Müslüman olmaya çağırdı.

Şimdi sen, sana emrolunanı açıkça ortaya koy ve Allah'a ortak koşanlara aldırış etme.

— Hicr Suresi: 94

Ancak tepkiler genellikle olumsuz oldu. Bu nedenle ilk Müslümanlar, vahyi şüphe ile karşılayan Mekkelilerce ağır hakaret ve işkencelere katlanmak zorunda kaldılar. Başlangıçta Muhammed, İslam'ı yayma faaliyetlerine kayıtsız kalan Mekke liderlerinden ciddi bir muhalefet görmedi,[198] ancak aradan biraz zaman geçtikten sonra gerilim yükseldi. Çünkü Muhammed'in çağrısı, kendi mevkilerinin tehlikeye girebileceğini düşünen geleneksel seçkin kişileri tedirgin etmişti.[199] Özellikle Kâbe'den putların kaldırılması, ticaretin engelleneceği ve birtakım alışkanlıklara son verileceği düşüncesine yol açtı ve bu da büyük tepki ile karşılandı.[200] Bu dönemde İslam dinini kabul edenlerin çoğunluğu dinlerini gizlemek zorunda kaldı.

Muhammed, Mekkeli paganların yanı sıra, Yahudi ve Hristiyanları da dinlerinin aslının bozulduğunu söyleyerek İslam'a davet etti.[201][202][203][204][205] Bu tek tanrıcı gruplardan bazıları onun davetini kabul ederken bazıları da reddetti. Kureyş ileri gelenleri tarafından ilk başta pek tepki çekmeyen Muhammed, puta tapıcılığı eleştiren Kur'an ayetlerini okumaya,[not 12] puta tapanların cehenneme gireceğini söylemeye başlayınca, Kureyşliler onun tebliğini büyük bir tehlike olarak görüp davetini engellemek için ellerinden geleni yapmaya başladılar. Muhammed'in günden güne taraftar topladığını, durmaksızın inanç ve davranışlarını eleştirdiğini gören Kureyşliler, onu küçümsemeye ve ona hakaret etmeye başladılar, giderek şiddete başvurdular.[206][198] Kur'an'daki Mekkî sureler incelendiğinde bu tepkilerin ve şiddetlerin yansımalarını görmek mümkündür. Mekkeli paganlar, Muhammed'in İslam'a davet faaliyetini durdurması için amcası Ebû Talib ile üç defa görüştüler. Ebû Talib birinci görüşmede, gönül alıcı bazı sözlerle onları savuşturdu.[206] İkincisinde Kureyşliler tehdit edici ifadeler kullanınca yeğenini çağırdı ve durumu anlattı. Muhammed de amcasına bu işten asla vazgeçmeyeceğini söyledi.[206][not 13] Kureyşliler üçüncü kez gelince Ebû Talib'e yeğenini kendilerine teslim etmesi hususunda bir teklifte bulundular, Ebû Talib teklifi sertçe reddetti. Bu arada bazı Kureyşlilerin bizzat Muhammed ile görüşüp onu bu işten vazgeçirmeye çalıştıkları, kendisine para ve mevki teklifinde bulundukları da kaynaklarda belirtilmektedir.[206]

Müslümanların 615 yılında göç ettikleri Habeşistan'ın haritası (Aksum Krallığı). Muhammed'in döneminde Habeşistan, Hristiyanların çoğunlukta yaşadığı bir ülkeydi.

Bu sıralarda, Mekke'nin iki güçlü ve önemli mevki sahibi kişisi olan Hamza ve Ömer'in üst üste ve biraz da ani bir şekilde İslam'ı kabul etmeleri, Müslümanların moral ve cesaretlerini artırdı; bu nedenle Kâbe'ye gidip açıkça namaz kıldılar. Muhammed'in, amcası Ebû Leheb dışındaki akrabalarından yardım görmesi ve Mekke'nin bazı önde gelenlerin Müslüman olmaları, paganist inanca sahip kişilerin tepkilerini daha da artırdı ve Müslümanlara yönelik olumsuz tavırlar şiddetlendi.[8][206] Takipçilerinin maruz kaldığı işkenceleri engellemeye gücü yetmeyen Muhammed, bazı Müslümanlara bir Hristiyan ülkesi olan Habeşistan'a hicret etmeye izin verdi. 615'te bir grup Müslüman Habeşistan'a hicret etti. İslam tarihindeki ilk hicret olarak önem taşıyan bu gelişme, Muhammed'in Afrika ile de temasa geçmesini sağladı.[206]

İki dalga hâlinde Habeşistan'a göç edenler, bir süre sonra Muhammed'in Mekkelilerin İslam'ı kabul ettikleri ve Muhammed ile anlaştıkları yolunda bir haber aldılar. Bunun üzerine hicret edenlerin bazıları geri dönmeye karar verdiler. Rivayete göre bunlar Mekke'ye yaklaştıkları sırada, karşılaştıkları bir kervana neler olduğunu sordular; kervandakiler de Muhammed'in önce ilâhlarını hayırla andığını ve Kureyş'in ona uyduğunu, ancak daha sonra bu fikrinden vazgeçip ilâhlarını kötülediğini, Kureyş'in de ona tekrar kötülük yaptığını söylediler. İbn Sa'd'ın aktardığı bu olay literatüre "Garânîk Olayı" olarak geçmiş ve giderek değişik rivayetlere bürünmüştür.[207]

Kureyşliler, Hamza ile Ömer'in İslam'ı benimsemesiyle güç kazanan Müslümanları etkisiz hâle getirmek için onlara bir boykot düzenlemeye karar verdiler. Bunun için Hâşimoğulları ve Muttaliboğulları ile aralarındaki akrabalığa uymayacaklarını söyleyip bu iki aileyi düşman ilan ettiler. Onlarla konuşmamaya ve alışveriş yapmamaya karar verdiler ve boykotun şartlarını bir kâğıda yazıp Kâbe'nin duvarına astılar.[66][206][208] Bunun üzerine Muhammed'in amcası Ebû Talib, yeğenini ve ona inananları kendi mahallesine götürüp orada topladı. Mekkeli paganların safında yer alan Ebû Leheb ve oğulları hariç Muhammed'in bütün akrabaları 616–619 arasında orada yaşamak zorunda kaldılar. Tüm bu olaylara karşın Muhammed'in peygamberliğine olan inancı, düşüncelerini sürekli yaymasını sağladı. Bu inancından cesaret alarak din alanındaki çalışmalarını Mekke dışına taşımaya yöneldi.

Akabe Biatları

Arap Yarımadası'nda pek çok insan bu yeni dini ve peygamberini duymuş ve ticaret veya Kâbe'ye hac yapmak gibi sebeplerden ötürü Mekke'ye ziyarete geliyorlardı. İlk seferinde Mekke'ye gelen yaklaşık 12 kişi (Birinci Akabe Biatı), daha sonra ise tekrar Mekke'ye gelen yaklaşık 300 kişi (İkinci Akabe Biatı); ''Akabe'' denilen, Mescid-i Haram'a 3 kilometre kadar uzakta olan yerde Muhammed ile gizlice görüşüp ona bağlılıklarını bildirdiler ve kendisini Medine'ye davet ettiler.[209] Muhammed, bunu Müslümanlara yeni bir yer aramak için kullandı. Daha sonra Yesrib kentini (daha sonra "Medine" olarak anılacaktır) uygun buldu. Yesrib'in Arap nüfusu tek tanrıcılığa aşinaydı, çünkü o şehirde bir Yahudi cemaati vardı.[210] Akabe'deki vaatlerin ardından Muhammed, takipçilerini Yesrib'e göç etmeye teşvik etti. Daha önce Habeşistan'a yapılan göçte olduğu gibi, Kureyşliler yine bu göçü durdurmaya çalıştı. Ancak neredeyse tüm Müslümanlar ayrılmayı başardı.

Hicretten önceki son yıllar

Arka planda Hicaz Dağları ve ön planda Taif'e giden yol.

Kureyşlilerin Haşimoğulları ailesine yapmış oldukları büyük boykot 619 yılında son buldu. Boykottan kısa bir süre sonra önce Muhammed'in amcası Ebû Talib, ardından eşi Hatice üç gün ara ile hayatlarını kaybetti.[211] Kendisine en büyük desteği veren bu iki yakınının ölümü Muhammed'i son derece üzdü.[211] Hatice, kendisine inanan ilk kişi iken, Ebû Talib de Mekke'de kavmine karşı onu her şey uğruna korumuştu.[211] Mekkeli paganlar, olanlardan sonra bir süre evine kapanan ve çok nadir çıkan Muhammed'e yönelik hakaretlerini arttırdılar ve fiilî saldırılarda bulunmaya başladılar. Kaynaklarda, Hatice ve Ebû Tâlib'in üst üste öldüğü bu yıl "senetü'l–hüzn" (hüzün senesi) diye isimlendirilmiştir.

Ebû Talib'in ölümünün ardından Haşimoğulları kabilesinin liderliği, Muhammed'in azılı düşmanı olan amcası Ebû Leheb'e geçti.[212] Kısa süre sonra Ebû Leheb, klanın Muhammed üzerindeki korumasını geri çekti. Bu, Muhammed'i tehlikeye attı; çünkü klan korumasının geri çekilmesi, O'nun öldürülmesinin herhangi bir kanlı intikama neden olmayacağı anlamına geliyordu.

Muhammed daha sonra Arabistan'daki bir başka önemli şehir olan Taif'i ziyaret etti ve bir koruyucu bulmaya çalıştı, ancak çabaları başarısız oldu ve onu daha fazla fiziksel tehlikeye attı; evlatlığı Zeyd ile birlikte taşlanarak geri döndürüldü. Muhammed Mekke'ye dönmek zorunda kaldı. Mut'im bin Adî adında bir Mekkeli kabile reisi, onun memleketine güvenli bir şekilde yeniden girmesini mümkün kıldı.[213][214][215]

Birçok insan Mekke'yi iş için veya Kâbe'ye hacı olarak ziyaret etti. Muhammed bu fırsatı kendisi ve takipçileri için yeni bir yuva aramak için kullandı. Birkaç başarısız müzakereden sonra Yesrib'ten (daha sonra Medine olarak anılacaktır) bazı adamlarla umut buldu. Yesrib'in Arap halkı tektanrıcılığa aşinaydı ve orada bir Yahudi cemaati bulunduğu için bir Peygamber'in zuhuruna hazırlıklıydılar. Ayrıca Yesrib halkı, Muhammed ve bu yeni din aracılığıyla Mekke'ye üstünlük sağlamayı umdu. Çünkü Yesrib, hac yeri olarak Mekke'nin önemini kıskanıyordu.[216][217]

Medine'ye Hicret

Günümüz Medine şehrinden bazı fotoğraflar. (Yukarıdan aşağıya: Gün batımı sırasında şehirden bir görünüm. Uhud Dağı ve çevresindeki yapılar. Mescid-i Nebevî'nin gece silüeti.

Mekke'deki Müslümanlar küçük topluluklarla Medine'ye göç etmeye başlamışlardı. Kısa zaman sonra Mekke boşalmış, şehirde bir tek Muhammed, Ebu Bekir, Ali; belli başlı, yaşlı ve fakir Müslümanlar, bir de Mekkeliler tarafından işkenceye maruz kalan ve bunun için hapsedilen Müslümanlar kalmıştı. Muhammed, bu zorlu göç yolculuğu için yol arkadaşı olarak en yakın dostu Ebu Bekir'i seçti. Muhammed, arkadaşı Ebu Bekir'den yola çıkmak için hazırlık yapmasını istedi. Ayrıca amcasının oğlu Ali'yi, ödenmemiş mali yükümlülüklerini yerine getirmesi ve kendisinde kalan bazı emanetleri sahiplerine teslim etmesi için geride bırakmak istedi.

Mekkelilerin Muhammed'i vazgeçirememesi ve Medine'de yer alan Müslümanların giderek kuvvetlenmesi, durumun kendileri için tehlike yaratacağı düşüncesiyle, müşriklerin "Dâru'n-Nedve" dedikleri meclislerinde toplanarak bu mühim meseleyi görüşmelerine yol açtı. Görüşmelerde yerleşik düzeni tehdit eden İslam'ın hızla büyüdüğü belirtildi ve Muhammed'in bu çalışmalarını durdurmak gerektiği merkezinde birleşildi. Sonuç olarak Muhammed'in öldürülmesine karar verildi ve bu iş için birçok kabileden birkaç kuvvetli genç suikastçı seçildi.

Muhammed, Mekkelilerin planladıkları suikast gecesi evinden çıktı. Ali, Muhammed'in elbisesini giydi, onun yatağına girdi ve suikastçıların Muhammed'in henüz gitmediğini düşünmelerine yol açtı. Suikastçılar bunu öğrendiğinde Muhammed, Ebu Bekir ile birlikte çoktan Mekke'den ayrılmıştı.

Muhammed'in kuzeni Ali, komplodan sağ kurtuldu, ancak Muhammed'in talimatlarını yerine getirmek için bir süre daha Mekke'de kalarak hayatını bir görev için tekrar riske attı: Koruması için Muhammed'e emanet edilen tüm mal ve mülkleri sahiplerine iade etmek. Ali, daha sonra annesi Fatıma bint Esed ve Muhammed'in kızları Fatıma ve Ümmü Gülsüm'ün yanı sıra, Muhammed'in eşi Sevde bint Zem'a ve dadısı Ümmü Eymen ile yola çıktı.

Muhammed ile Ebû Bekir'in, hicret yolculuğu sırasında, Mekkelilere izlerini kaybettirmek için bir süre konakladıkları Sevr Mağarası'nın bulunduğu kayalığın uzaktan görünümü. (işaretli yerde)

Düşmanlarını daha da yanıltmak için Muhammed, kuzey yerine birkaç gün güneye doğru gitti. Birkaç gün sonra, Kızıldeniz'e doğru nispeten serbest bir yola girdi. Ebu Bekir ile yolculuklarında birkaç gün, Sevr Mağarası adı verilen bir mağarada düşmanlarından kurtulmak için kaldılar, ortalık sakinleşmeye yüz tutunca da yolculuklarına devam ettiler.

Muhammed ve Ebu Bekir 20 Eylül 622’de, Medine yakınlarındaki Kûba adlı bir köye ulaştılar. Muhammed burada sevinçle karşılandı ve önceden Müslümanlığı seçmiş olan Külsüm bin Hidm'e konuk oldu. Burada 10 gün kadar kalarak bir mescit inşa ettirdi, sonra da Medine'ye hareket etmeye devam ettiler. Bu sırada Ali de Kûba'ya ulaştı. Nihayetinde, 27 Eylül 622'de Medine'ye ulaştılar.

Muhammed, Medine'ye gelip ilk Cuma namazını kıldı ve kendisini bekleyen Müslümanlara ilk hutbesini verdi. Medine'de bir süre Ebu Eyyûb el-Ensarî'nin konuğu oldu. Burada bir mescit ve Muhammed'in ailesinin kalması için de mescide bitişik odalar yapıldı. Mescidin bir yanına da barınaksız kişilerin kalabilmeleri için “Suffa” adı verilen bir yer yapıldı; burada kalanlara “Ashab-ı suffa” denildi.

Medine hayatı

Medine Sözleşmesi ve Medine Şehir Devleti

Medine (asıl adı Yesrib olan şehre Müslümanlarca Medinetü'n Nebi, sonra da kısaca Medine adı verildi) halkının nüfusu, Mekke'den göç edenlerden (muhacir), bunlara yardımcı olduklarından dolayı ensar adını alan yerli halktan (aslen Yemen kökenli Evs ve Hazrec kabileleri) ve Beni Kureyza, Beni Kaynuka, Beni Nadir adlı Yahudi kabilelerinden oluşuyordu. Bunlar arasında birlik sağlamak oldukça güçtü. Medine sınırları yakınlarındaki Hayber gibi yerlerde yaşayan Yahudiler, varlıklı kişiler olduklarından çevre üzerinde etkiliydiler. Evs ve Hazrec kabileleri arasındaki geleneksel düşmanlığın yeniden alevlenme olasılığı da vardı. Ayrıca ensar ile muhacirleri kaynaştırmak, çözülmesi gereken önemli bir sorundu. Muhammed, bütün bu kesimleri birleştirip bağdaştırmak amacındaydı. Ancak her şeyden önce çok yoksul olan göçmenlerin durumlarının düzeltilmesi gerekiyordu. Muhammed, bu muhacirleri yerli halk ile kardeş ilan ederek, onlara yardım etmelerini sağladı. Yahudiler ile açılan aralarını düzelterek siyasi bir düzen oluşturdu ve Medine Şehir Devleti'ni kurdu. Devlet başkanı seçildi. Farklı kesimlerin hak ve yükümlülüklerini saptayan 47 maddelik bir tür Medine Antlaşması anayasası benimsendi.

Mescid-i Nebevî'nin panoramik bir görünümü. Muhammed, rivayete göre bir hadisinde şöyle demiştir: "Benim şu mescidimde kılınan bir namaz, Mescid-i Haram haricinde diğer mescitlerde kılınan namazlardan bin kat daha hayırlıdır."[218]

İlk nüfus ve savaşa doğru

Muhammed, Medine'de asayişi sağladıktan sonra bir nüfus sayımı gerçekleştirmek istedi.[219] Çünkü Mekkeli paganlarla savaş yakın gözüküyordu ve bundan dolayı Müslümanların rakamsal gücünün bilinmesi gerekiyordu.[219] Bu konu hakkında sahabeleriyle görüşen Muhammed, onlardan bir grubu görevlendirdi ve onlara Müslüman olanların isimlerini ve sayılarını istediğini söyledi.[220] Farklı rivayetlere göre bu sayı 500-1500 arasında çıkmıştır.[219] Fakat genellikle Müslümanların toplam sayısının 1500 kişi olduğu, 600-700 arasındaki sayıların toplam erkeklere, 500'ünün ise savaşabilecek güçte olanlara ait olduğu kabul edilmektedir.[219][220]

Bu sıralarda, inanca göre bazı ayetlerin inişiyle birlikte Müslümanların savaşmasına izin verildi. Muhammed'in ve diğer Müslümanların hicretine kadar geçen 12 yıllık süreç içerisinde savaş izni verilmemiş, yalnızca "sabır" tavsiye edilmişti. Bunun bir diğer nedeni de Müslümanların yeterli askerî güce sahip olmamalarıydı. Hicretin birinci veya ikinci yılında, inanca göre sadece Mekkeli müşriklere karşı olmak üzere, şu Kur'an ayetleriyle savaşa izin verilmişti:

Saldırıya uğrayanlara, zulme maruz kaldıkları için savaş izni verildi. Allah onları muzaffer kılmaya elbette kâdirdir. [Hac Suresi: 39]
...Allah’a ortak koşanlar sizinle nasıl topyekûn savaşıyorlarsa, siz de onlarla topyekûn savaşın. Bilin ki Allah, kendine karşı gelmekten sakınanlarla beraberdir. [Tevbe Suresi: 36][221]

Silahlı çatışmaların başlangıcı: Bedir Muharebesi

Bedir Muharebesi'ni (624) tasvir eden bir minyatür (Siyer-i Nebi).

Medine'ye göç eden Mekkeli Müslümanların kalan mallarının yağmalanmasına karşılık Muhammed, Mekke'ye giden kervanlara el koymak isteyen Müslümanların ısrarlı taleplerine onay verdi. Büyük bir kervana saldırmak isteyen Müslümanlar ile bunu haber alan Mekkeli kuvvetler arasında Bedir kuyularının olduğu bölgede yapılan muharebede (13 Mart 624) 310 kişilik Muhammed komutasındaki Müslümanlar, komutanları Ebu Cehil'i de öldürerek 950 kişilik Mekke kuvvetlerini bozguna uğrattı.

Bedir Muharebesi, Müslümanların Mekkeli paganlara karşı kazandığı ilk savaş oldu. Bu savaşta Müslümanlar 14 kayıp verirken, Mekkelilerden de 70 kişi ölmüştü; ayrıca 70 kişi de esir olarak alınmıştı.[222] Savaş esirlerine karşı iyi davranılmasını emreden Muhammed, esirler içinden sadece iki kişiyi Müslümanlara yaptıkları işkenceye karşılık ölüme mahkûm etti.[222] Diğer esirlere ise malî durumlarına göre para ödemelerini şart koştu. Ayrıca bazı esirlerin fidyesiz olarak, okuma yazma bilenlerin ise 10 Müslümana okuma yazma öğretmeleri şartıyla serbest bırakılmaları kararlaştırıldı.[222] Savaşı kazanan Müslümanlar Medine'ye döndüler, savaşı kaybeden Mekkeli paganlar ise Ebû Cehil'in yerine başkanlığa Ebu Süfyan'ı getirdiler.[222]

Ağır bir kayıp: Uhud Muharebesi

Uhud Muharebesi'nde (625) Muhammed ve Müslüman ordusu.

Mekkeli paganlar, Bedir Muharebesi'nde (624) Müslümanlara karşı yaşadıkları büyük bozgunu unutamıyorlardı. Çünkü, Şam ticaret yolu Müslümanların eline geçmiş ve Muhammed iyice güçlenmişti. Mekkeliler, Ebu Süfyan öncülüğünde ikinci bir savaşa hazırlandılar. 200'ü süvari, 700'ü zırhlı olmak üzere yaklaşık 3.000 kişilik bir ordu hazırlandı ve yola çıkıldı.[223] Muhammed'in amcası Abbas, o sırada Mekke'de bulunuyordu. Abbas, Mekkelilerin hazırlıklarını bildiren bir mektup yazarak Medine'ye gönderdi. Mektubu alan Muhammed, savaşın nasıl yapılacağı konusunda sahabeleriyle fikir alışverişinde bulundu ve ardından Mekkelilere karşılık bir ordu hazırlandı.[223]

Mekke ordusu, 11 Mart 625 tarihinde Mekke'den Medine'ye doğru yürümeye başladı. Bu saldırıda Mekkelilerin birincil amacı, geçen sene yaşanan Bedir Muharebesi'ndeki kayıplarının öcünü almak ve Müslümanların yükselen gücünü kırmaktı. Müslümanlar ise muharebe için hazırlıklıydı. Bir süre sonra iki ordu, Uhud Dağı'nın bayırlarında ve düzlüklerinde karşılaştı.[224] Muhammed, iki ordunun karşılaştığı Uhud Dağı'ndaki dar bir geçidin iki tarafına okçularını yerleştirdi.[224] Bu taktikle Mekkelilerin Uhud Dağı'nın etrafından dolaşarak Müslümanlara olası bir saldırma ihtimalini önlemek istiyordu. Okçularına, "Haber verilmeden yerinizi terk etmeyiniz!" emrini verdi. Müslümanların askeri gücü yaklaşık 1000 kişiydi.[224]

İki tarafın kuvvetleri, Uhud Dağı'nın eteklerinde karşılaştı. Savaşın ilk başlarında Müslümanların etkili taarruzlarıyla birlikte Mekkeliler geri çekilmeye başladı. Bunu gören okçular, muharebenin kazanıldığını sanarak yerlerini terk ettiler ve Mekkelilerin bıraktıkları ganimetleri yağmalamaya başladılar. Bu vaziyetten yararlanan Halid bin Velid, komutasındaki kuvvetlerle okçuların terk ettiği geçitten Müslümanlara saldırdı. Bu saldırı sonucu İslam ordusu zor duruma düştü ve geri çekilen Mekke ordusu savaş alanına geri dönüp Müslümanlara saldırdı. Müslümanlar Uhud Dağı'na doğru çekildiler. Dağa saldıran Mekkeliler, okçu atışları ile geri püskürtüldü. Mekke ordusu da kesin bir üstünlük elde edemeyip geri döndü.

Uhud Muharebesi'nde Müslümanlar 70 kadar kayıp verirken, Mekkeli paganlar ise 44-45 kadar kayıp vermişti.[225] Muhammed bu savaşta ağır yaralandı; amcası Hamza başta olmak üzere birçok Müslüman öldü. Mekkelilerin lideri Ebu Süfyan, bu günün Bedir Savaşı'nın karşılığı olduğunu söylemişti.[223]

Konfederasyonların çatışı: Hendek Muharebesi

Hendek Muharebesi'nin haritası

31 Mart 627'de 10.000 savaşçısı ve 600 atlısı ile Medine'ye saldırmaya gelen Mekkelilere karşı Medineliler, Muhammed komutasındaki 3000 piyade ile şehirde savunma savaşı yapmaya karar verdi. Selman-ı Farisi'nin teklifiyle şehrin bazı stratejik yerlerine hendekler kazılmasından dolayı Hendek Savaşı olarak adlandırılan bu savaş, bir kuşatmaya dönüştü. Bir ay süren kuşatmanın havanın soğuması ve fırtına çıkması ile kaldırılması, Medinelilerin zaferi olarak kaydedildi.[226]

Kazılan hendekler, Medine'nin doğal tahkimatlarıyla birlikte, iki tarafı bir çıkmazda kilitleyerek konfederasyonun atlardan ve develerden oluşan süvarilerini işe yaramaz hâle getirdi. Pagan müttefikler, aynı anda birkaç saldırı yapmayı umarak, Müslüman müttefiki olan Medineli Yahudi kabilesi Beni Kurayza'yı şehre güneyden saldırmaya, yani Müslümanlara karşı saldırmaya ikna ettiler. Kurayzalıların bu hamlesi, Medine Sözleşmesi'ne karşı yapılmış bir ihanet olarak görüldü. Çünkü sözleşmeye göre Medine şehrine dışarıdan bir saldırı gerçekleştiğinde, şehirdeki tüm kabileler birleşip şehri birlikte savunacaklardı. Ancak Muhammed'in diplomasisi, bu birliği rayından çıkardı ve müttefikler dağıldı. Müslümanlar 1-5 kişi kayıp vermişken, rakip müttefikler 10 kişi kayıp vermişti.

Hudeybiye Antlaşması

Muhammed ve takipçileri, Kâbe ziyareti için Mekke'ye doğru yola çıktı. Mekkeliler, Müslümanları Mekke'ye sokmadılar. Haram aylar olduğu için savaş yapmak da istemediler ve anlaşma teklif ettiler. Hudeybiye köyünde, 628 yılında, 10 yıl savaş yapılmayacağına dair bir anlaşma yapıldı. Bu 10 yıllık süre zarfında kimsenin canına ve malına dokunulmayacağı belirtildi. Müslümanlar o yıl Kâbe'yi ziyaret etmeksizin geri döndüler. Antlaşmaya göre gelecek yıl, Müslümanlar üç günden fazla olmamak üzere Kâbe'yi ziyaret edebileceklerdi.

İslam'a davet mektupları

Muhammed, Hudeybiye Antlaşması'ndan sonra (628), inanca göre kendisine inen bazı ayetlerdeki emirler doğrultusunda uzak veya yakın, ulaşabildiği tüm ülkelerin ve devletlerin hükümdarlarına İslam'a davet mektupları gönderip onları yeni dine davet etti. Konuyla ilgili bazı Kur'an ayetleri şöyledir:

De ki: "Ey insanlar! Şüphesiz ben, yerlerin ve göklerin hükümranlığı kendisine ait olan Allah'ın hepinize gönderdiği peygamberiyim... [A'raf Suresi: 158]
Ey Peygamber! Rabbinden sana indirileni tebliğ et. Eğer bunu yapmazsan, O'nun verdiği peygamberlik görevini yerine getirmemiş olursun. Allah, seni insanlardan korur... [Maide Suresi: 67]
Biz, seni ancak bütün insanlara müjdeleyici ve uyarıcı olarak gönderdik. Fakat insanların çoğu bilmezler. [Sebe' Suresi: 28]
Muhammed'in, kendi çağdaşı olan Bizans imparatoru Herakleios'a gönderdiği mektup. (Röprodüksiyon: Majid Ali Khan, Muhammad: The Final Messenger, Islamic Book Service, Yeni Delhi, 1998)

Muhammed'in hayatının Medine döneminde diğer devlet başkanlarına mektup gönderdiğinin İslami geleneğe göre örnekleri vardır. Bunlar arasında, dönemin Doğu Roma (Bizans) İmparatoru Herakleios (610-641), Sasani İmparatoru II. Hüsrev (590-628), Habeşistan Kralı Necaşi ve Mısır İskenderiye Patriği Mukavkıs başta olmak üzere, Suriye'de hüküm süren Arap kökenli Hristiyan Gassaniler, Yemen, Umman, Bahreyn gibi çeşitli devletlerin hükümdarları vardı.[227] Akademik bilim adamları arasında bu mektupların özgünlükleri konusunda tartışmalar olsa da[228] ve bazı kesimler tarafından mektupların "sahte" olduğu iddia edilse de,[229] Georgetown Üniversitesi'nde Arap dili ve İslami edebiyat profesörü olan İrfan Shahid, Muhammed tarafından gönderilen bu mektupların sahte olduğu gerekçesiyle reddedilmesinin "haksız" olduğunu belirtmekte ve örnek olarak Bizans İmparatoru Herakleios'a (saltanat: 610-641) gönderilen mektubun tarihselliğini ortaya koyan son araştırmalara işaret etmektedir.[230]

Buna göre Muhammed, Bizans İmparatoru Herakleios'a mektubu göndermesi için elçi olarak Dihye bin Halife'yi seçti.[231] İslam kaynaklarına göre bu sıralarda Herakleios, Sasani hükümdarı II. Hüsrev'e karşı Ninova civarında kazanmış olduğu büyük zaferden sonra (bkz. Bizans-Sasani Savaşı: 602-628), dinî bir ziyaret amacıyla Kudüs'te bulunuyordu.[231] Dihye'nin asıl görevi, mektubu Herakleios'a ulaştırmak üzere Bizans İmparatorluğu'nun Busra valisine teslim etmekti. Ancak bu sırada imparatorun Filistin'de bulunması nedeniyle onun huzuruna çıkması teklif edildi.[232] Kaynaklarda Dihye'nin bizzat Herakleios ile görüştüğü ve o esnada ticaret için Gazze civarında bulunan Mekkeli Kureyş lideri Ebu Süfyan'ın da imparatorun isteği üzerine oraya gelerek görüşmede hazır bulunduğu belirtilir.[232] Müslüman tarihçiler tarafından aktarıldığı şekliyle mektup şu tercümededir:

Rahman ve Rahim olan Allah'ın adıyla.

Allah'ın kulu ve elçisi Muhammed'den Rûm'un büyüğü Herakleios'a...

Hidâyet yoluna tâbi olanlara selam olsun! Seni İslam'a davet ediyorum. İslam'ı kabul et ki kurtuluşa eresin ve Allah da ecrini iki kat versin. Eğer bu davetimi kabul etmezsen, bütün tebaânın günahı senin boynunadır.

"Ey ehl-i kitap! Sizinle bizim aramızda müşterek olan söze geliniz: Sadece Allah'a kulluk edelim ve O'na hiçbir şeyi ortak koşmayalım. Allah'ı bırakıp da kimimiz kimimizi ilâhlaştırmasın. Eğer yüz çevirirlerse, şahit olun, biz Müslümanız deyiniz." (Âl-i İmrân: 64)[231][233]

İrfan Shahid, Bizans'a giden mektubu çevreleyen daha olumlu alt anlatıların çok az inandırıcılık içerdiğini ileri sürmektedir.[230] Bir İslam araştırma âlimi olan Muhammed Hamidullah ise, Herakleios'a gönderilen mektubun sıhhatini savunur ve daha sonraki bir eserde orijinal mektup olduğu iddia edilen şeyi yeniden üretir.[234][235]

Bunun dışında, mektuplar diğer hükümdarlara da ulaştı. Mektuplara kimileri hoşgörüyle karşılık verse de, Sasani hükümdarı gibi kimileri de şiddetle cevap verdi.[227][236]

Mekke'nin Fethi

Hudeybiye Antlaşması'nı Mekkelilerin himayesindeki bir kabilenin bozmasının ardından Muhammed, 10.000 kişilik büyük bir Müslüman ordusu topladı ve Mekke'yi kuşattı. Mekke lideri Ebu Süfyan, bunun üzerine Muhammed ile görüşüp Müslüman olduğunu bildirdi.[237] Muhammed, başta Ebu Süfyan olmak üzere evine sığınacak olan birçok Mekkeliye himaye hakkı vereceğini söyledi. O sırada Mekke'de bulunan Muhammed'in amcası Abbas da Mekkelilere benzer şeyler söyledi; onlar da Mescid-i Haram'ın içerisine veya evlerine dağıldılar.[237] Müslüman ordusu, dört koldan aynı anda Mekke'ye girdi.[238] Ufak tefek birkaç saldırı dışında herhangi direniş olmadan 11 Ocak 630'da, kansız bir şekilde Mekke fethedildi. Muhammed Mekke'ye girer girmez, Ebu Süfyan'a bildirdiği şekilde, birkaç kişiyi istisna ederek kimseye dokunulmayacağını bildirdi ve genel af ilan etti. Ardından, içerisinde 360 put bulunan Kâbe'ye yöneldi. İsra Suresi'nin 81. ayetini okuyarak putları birer birer devirdi. Bilâl-i Habeşî ezan okudu ve daha sonra da beraberindeki Müslümanlarla Kâbe'yi tavaf etti. Fetihten sonra bazı Mekkeliler, toplu bir şekilde Muhammed'in yanına gelip Müslüman oldular. Mekke'nin fethedilmesinden sonra İslam dini Arap Yarımadası'nda üstünlük sağlamaya başladı.[239]

Muhammed ve Müslüman ordusunun Mekke'ye doğru ilerleyişinin bir tasviri.
Bilâl-i Habeşî, Kâbe'nin tavanına çıkıp ezan okuyor.
Müslümanlar, fetihten sonra Mescid-i Haram'ın içerisindeki putları kırıyor.

Arabistan'ın Fethi

Mekke'nin fethinin ardından Muhammed, Muhammed'inkinden iki kat daha büyük bir ordu kuran Konfederasyon Hawazin kabilelerinin askeri tehdidi karşısında alarma geçti. Banu Hawazin, Mekkelilerin eski düşmanlarıydı. Mekkelilerin prestijinin düşmesi nedeniyle Mekke karşıtı bir politika benimseyen Banu Thaqif (Ta'if şehrinde ikamet eden) onlara katıldı.[240] Muhammed, Huneyn Savaşı'nda Havazin ve Sakif kabilelerini yendi.[241]

Aynı yıl Muhammed, Mute Savaşı'ndaki önceki yenilgileri ve Müslümanlara karşı benimsenen düşmanlık raporları nedeniyle Kuzey Arabistan'a bir saldırı düzenledi. Büyük zorluklarla 30.000 adam topladı; yarısı, Muhammed'in onlara fırlattığı lanetleyici ayetlerden rahatsız olmadan, ikinci gün Abdullah ibn Ubeyy ile birlikte döndü. Muhammed, Tebük'te düşman güçlerle çatışmaya girmemesine rağmen, bölgenin bazı yerel reislerinin teslimiyetini aldı.[241][242]

Ayrıca Doğu Arabistan'da kalan tüm putperest putların yok edilmesini emretti. Batı Arabistan'da Müslümanlara karşı direnen son şehir Taif'ti. Muhammed, onlar İslam'a geçmeyi kabul edene ve erkeklerin tanrıça El-Lat'ın heykelini yok etmelerine izin verene kadar şehrin teslimiyetini kabul etmeyi reddetti.[243][244][245]

Tebük Savaşı'ndan bir yıl sonra Banu Thaqif, Muhammed'e teslim olmak ve İslam'ı kabul etmek için elçiler gönderdi. Pek çok bedevi, saldırılarına karşı korunmak ve savaş ganimetlerinden yararlanmak için Muhammed'e boyun eğdi.  Bununla birlikte, bedeviler İslam sistemine yabancıydılar ve bağımsızlıklarını, yani kendi erdem kodlarını ve atalarının geleneklerini korumak istiyorlardı. Muhammed, "Medine'nin hükümdarlığını kabul etmeleri, Müslümanlara ve müttefiklerine saldırmaktan kaçınmaları ve Müslümanların dini vergisi olan zekatı ödemeleri" için askeri ve siyasi bir anlaşmaya ihtiyaç duyuyordu.[246]

Veda Hutbesi ve ölümü

Muhammed'in kabrinin yer aldığı, Mescid-i Nebevî'deki Yeşil Kubbe (Medine, Suudi Arabistan)

Muhammed'in öldürülmesi için zehirleme yapıldığı ve ölümün bu zehirlenmeye bağlı olarak gerçekleştiğine dair rivayetler bulunmaktadır.[247] Buna göre, Hayber'in Fethi'nden sonra (629), Hayber Yahudilerinden olan Merhab'ın kız kardeşi Zeynep, öldürülen akrabalarının intikamı için Muhammed'e zehirli bir keçi eti sundu. Peygamber, henüz ilk lokmada etin zehirli olduğunu anlayıp sahabelerini uyarsa da, sahabelerinden olan Bişr bin Berâ zehirlenerek öldü. Zeynep daha sonradan Müslüman olup affedilse de, Muhammed bu etin acısıyla yıllarca sıkıntı yaşadı.[239]

Muhammed'in Veda Haccı olarak anılan Mekke ziyareti sırasında, 632 yılının Mart ayında (9 Zilhicce), arife günü 100.000'den fazla Müslümana seslendiği, Arafat Vadisi'ndeki Rahmet Dağı'nda yaptığı konuşmasına "Veda Hutbesi" denir. Veda Haccı'ndan sonra Medine'ye dönen Muhammed, kısa süre sonra hastalandı. Son anlarında eşi Aişe ve kızları yanındaydı. Rivayete göre, hayatını kaybetmeden az bir süre önce Müslümanlara seslenmesi, "Ellerinizdeki kölelerinize iyi davranınız, namaza dikkat ve devam ediniz!" şeklinde oldu.[248] Başı Aişe'nin göğsüne dayalı şekilde kelime-i şehadet getirdi. Ağzından dökülen son cümle, "Allahümme er-refikül ala..." şeklindeydi. (Türkçeye "En yüce dosta!" olarak çevrilebilir.[249]) 8 Haziran 632'de Medine'de öldü.[250] Mescid-i Nebevî'nin yanında bulunan Aişe'nin evine defnedildi.

Muhammed'in ölümü sonrasında sahabeler, Peygamber'in en yakın arkadaşı Ebu Bekir'in yeni lider (hâlife) olmasını uygun görerek Mescid-i Nebevî'de kendisine biat ettiler.[251][252] Böylece Ebu Bekir, ilk hâlife seçildi. Kısa süre sonra, kabileler hâlinde, İslam'da irtidat olarak nitelenen dinden dönüşler yaşandı. Hâlife Ebu Bekir, ordusuyla bu kabilelerin üzerine yürüdü ve Ridde Savaşları adı verilen kanlı savaşlar yaşandı.

Mezarı

Muhammed, Aişe'nin evinde öldüğü yere gömüldü.[253][254] Emevi halifesi I. Velid'in hükümdarlığı sırasında, Mescid-i Nebevî, Muhammed'in mezarının bulunduğu yeri de içerecek şekilde genişletildi.[255] Türbenin üzerindeki Yeşil Kubbe, 13. yüzyılda Memlük sultanı Mansur Kalavun tarafından yaptırılmış, ancak yeşil renk 16. yüzyılda Osmanlı padişahı Kanuni Sultan Süleyman döneminde eklenmiştir.[256] Muhammed'in mezarına bitişik olan mezarlar arasında, arkadaşlarının mezarları da vardır. Bu mezarlar birinci halife Ebu Bekir'e ve ikinci halife Ömer'e aittir.[253][257][258]

Suud bin Abdul-Aziz 1805'te Medine'yi aldığında, Muhammed'in mezarındaki altın ve mücevher süslemeleri kaldırıldı.[259] Suud'un takipçileri olan Vahhabilik yandaşları, onlara hürmet edilmesini önlemek için Medine'deki neredeyse tüm mezar kubbelerini yıktılar,[259] ve Muhammed'in birinin kıl payı kurtulduğu bildirildi.[260] Benzer olaylar, 1925'te Suudi milisler şehri geri aldığında ve bu sefer tutmayı başardığında gerçekleşti.[261][262][263] İslam'ın Vahhabi yorumunda cenazenin işaretsiz mezarlarda yapılması gerekir.[260] Bu uygulama Suudiler tarafından hoş karşılanmasa da, birçok hacı ayin yapmaya devam ediyor.[264][265]

Rivayetlerin derlenmesi

Muhammed'e isnat edilen söz, fiil ve davranışlara hadis, bunlardan gelenekselleşen uygulamalara ise sünnet denir. Başlangıçta bu hadislerin sayıları birkaç yüz veya birkaç bin (ilk 100 yıl içerisinde 1000 adet) adetle sınırlı iken, üç yüzyıl içerisinde bu sayı milyonlara ulaşmıştır.[266]

Şiiler, Muhammed'in sözleri yanında, masum kabul ettikleri imamların sözlerini de hadis olarak kabul etmektedirler. Sünnilerin tüm sahabeyi güvenilir bulmalarına karşılık Şiilerde, sahabe ve sahabeleri görmüş kişiler (tâbiîn) tek tek ele alınır ve tarihsel süreçte Ali veya Ehl-i Beyt tarafında yer almayan veya karşıtları arasında yer alanlar, güvenilmez bulunarak onlardan gelen rivayetler reddedilir. Sünni hadis kitapları, Muhammed'den 200-300, Şii hadis kitapları ise 400-500 yıl sonra yazılmışlardır.[267] Hadisler, Kur'an'dan sonra İslam'da ikincil kaynak olarak görülür; ancak buna rağmen, tarih içerisinde ve günümüzde, "güvenilmez" oldukları gerekçesiyle hadislere mesafeli davranan, birçok hadisi reddeden veya tamamını reddeden Müslümanlar da vardır.

Diğer toplumlarla ilişkileri

Muhammed, Mekke'de dini yayma çabaları sırasında Hristiyan ve Yahudileri "ehl-i kitap" olarak tanımlarken, öğretilerindeki temel ilkelerin ortaklığından dolayı onları doğal müttefiki olarak gördü ve onların desteğini alacağını düşündü. Mekke'den Medine'ye göçünden sonra, aralarında Beni Kaynuka, Beni Nadir ve Beni Kureyza gibi Yahudi kabilelerinin de bulunduğu bölge halkları arasında Medine Sözleşmesi anayasasını yürürlüğe koydu.[268]

Muhammed'in hicretinden evvel ve sonra birçok Medineli, Mekkeli göçmenlerin inançlarına geçiş yaparken, Yahudilerin çoğunluğu ise din değiştirmeyi reddetti. Reddetmelerinin asıl sebebi ise, Muhammed'in peygamber sıfatına inanmayışlarıydı.[269] İskoç tarihçi ve oryantalist William Montgomery Watt'a göre, Yahudilikte Yahudi olmayan birinin peygamber olmasının kabullenilmesi kolay bir durum değildir.[270] Amerikalı Yahudi tarihçi Mark R. Cohen'e göre ise Muhammed'in demeçleri Yahudilere yabancı gelmiştir.[271] Muhammed, öğretilerinin kendinden evvel gelen peygamberlerle aynı olduğunu söylese de, Watt'a göre Yahudiler, Kur'an'ı kendi dinî yazıtlarına kıyasla çelişkili buldular.[270]

Geleneksel siyer anlatımlarında, Medine'den önce Beni Nadir ve Beni Kaynuka kabilelerinin sürgün edildiğini, Beni Kurayza kabilesinin de antlaşmayı bozdukları için muhasara edildiğini, ardından Beni Kurayzalı erkeklerin idam edildiğini, kadın ve çocuklarının ise esir muamelesi yapıldığını, mallarının da Müslümanlar arasında paylaştırıldığını okuruz.[272] Bu konudaki genel bilgilerimiz bununla sınırlıdır. Bu iddiayı ortaya atan ilk kişi, Yahudi asıllı Arap tarihçi İbn-i İshak'tır. Hint akademisyen Barakat Ahmad, Muhammad and the Jews: A re-examination (Muhammed ve Yahudiler: Yeniden İnceleme) adlı eserinde, 600 ila 900 insanın Medine'de katledilmesinin Medine'de ciddi bir tehlike doğuracağını ve verilen rakamların Yahudi hesabına göre Muhammed'den önceki katliamlara dayandığını söylemektedir.[273] Barakat Ahmed, kabilenin sadece bir kısmının öldürüldüğünü, bazı savaşçıların ise sadece köleleştirildiğini iddia etmektedir.[274][275] Velid N. Arafat, Muhammed'den yaklaşık 100 yıl sonra bunu yazan İbn-i İshak'ın Yahudi kaynaklarının, bu anlatımı Yahudi tarihindeki daha önceki katliamların anılarıyla birleştirdiğini söylemektedir.[276] Arafat ayrıca, İbn-i İshak'ın, çağdaşı ve Mâlikîlik mezhebinin kurucusu olan Mâlik bin Enes tarafından güvenilmez bir tarihçi ve daha sonraki İbn Hacer tarafından "tuhaf hikayeler" aktaran biri olarak kabul edildiğini kaydeder.[276]

Bu hikâyelerin doğruluğu Revizyonist İslam Araştırmaları Okulu gibi araştırmacılar tarafından şüphe ile karşılanmaktadır. Hadis ve siyer kaynaklarında Muhammed'in hayatı ile hiçbir bağlantısı olmayan hikâyelerin, Muhammed'in hayat hikâyesine birtakım değişiklikler yapılarak eklemlenmiş olabileceği sıklıkla dile getirilen konulardandır. Bu görüşlere göre, Müslümanlar ve Yahudiler arasındaki bağlantı, İslam'ın ilk dönemlerinde çok yakındı. Yahudiler de "inananlar" olarak adlandırılırdı ve ümmetin bir parçasıydı.[277] Örneğin, Medineli Yahudi kabilesi Beni Kurayza'nın katledilmesine ilişkin hikâye gibi bazı Yahudi karşıtı metinler, İslam'ın Yahudilikten ayrıldığı zamanda, yani Muhammed'den çok sonra (100-150 yıl sonra) ortaya çıktı.[278]

Filistin doğumlu İsviçreli hukuk profesörü Sami Ezzib, bu konuda dikkat çeken bir ifade ile Hayber Muharebesi ve Kurayza Katliamı gibi konuların Yahudi kutsal kitabında yer aldığını, ancak bu kaynağa göre Yahudilerin Yahudi olmayanları katlettikleri bilgisini vermektedir.[279] Türk ilahiyatçı Mustafa İslamoğlu, M.S. 73-74 civarında İsrail'in güneyindeki Masada'da, Romalılardan kaçmak amacıyla Yahudiler tarafından gerçekleştirilen toplu Yahudi intiharının, bir Yahudi torunu olan İbn-i İshak tarafından çarpıtılarak "Beni Kureyza" şeklinde ortaya atılmış yersiz bir iddia olduğunu söylemektedir.[280][281][282][283] İslamoğlu, Masada'da ölen Yahudilerin toplam sayısının (910-950 arası) Muhammed'e isnat edilen bu hadisedeki toplam Yahudi ölü sayısına olan benzerliği dikkat çekerek bunu eleştirmektedir.[280]

Muhammed, 10 yıllık Medine hayatında başta Mekkeliler olmak üzere çok sayıda kabile ile savunma, saldırı, baskın veya sadece gözdağı vermek gibi psikolojik etki amaçlı yaklaşık 100 kadar askerî harekete imza atmıştır. İslam literatüründe, Muhammed'in bizzat ordunun başında bulunduğu seferlere "gazve", Muhammed'in bizzat katılmayıp başka birisini komutan olarak atadığı seferlere ise "seriyye" adı verilir.[284][285]

Evlilikleri ve çocukları

Muhammed ve eşleri için Mescid-i Nebevî'de yapılan odaların günümüzdeki şekli.

Genel inanış, Muhammed'in 11 kadınla evlendiği ve 2 tane de cariyesinin olduğu şeklindedir.[286][287] Rivayetlere göre, ikisinin hesapları belirsiz olmasına rağmen, bunlar arasında Reyhâne bint Zeyd ve Mâriye el-Kıbtiyye cariye olarak kalmışlardır. Muhammed'in evliliklerinin veya birlikteliklerinin 2 tanesi Mekke döneminde, 11 tanesi Medine döneminde gerçekleşmiştir. Medine'de, Muhammed'in eşleri için Mescid-i Nebevî'nin duvarlarına bitişik odalar yapılmıştır.[288] Müslümanlar, "Peygamber, müminlere kendi canlarından daha önce gelir. Onun eşleri de müminlerin analarıdır." (Ahzâb Suresi: 6) ayeti sebebiyle Muhammed'in eşlerinden ''annelerimiz'' diye bahsederler.[289]

İslamî yorumlara göre, Muhammed'in yaptığı çoğul evliliklerin kabileler arasında bozulan ilişkileri evlilik bağı yoluyla düzeltmek, savaşlarda mağlup edilen düşmanların kızlarıyla evlenip onların İslam'a girişini kolaylaştırmak, devletinin konumunu güçlendirmek, korumasız kalan hanımları himaye etmek, birtakım dinî hükümleri onlar vasıtasıyla göstermek gibi sebepleri bulunmaktaydı.[290] Kur'an'da, çoklu evlilik için Müslümanlara sınırlama getirilerek erkeklerin en fazla dört kadınla evlilik yapabileceğine izin verdiğine inanılan ayetler (Ahzâb: 50, 52) indiği zaman, Muhammed dörtten fazla kadınla evliydi.[290] Kur'an'da yalnızca ona has bir durum olarak bu evliliklerinin devamına izin verilmiş, ancak yeni bir evlilik yapmasına izin verilmemiştir.[290]

İskoç tarihçi ve din adamı William Montgomery Watt'a göre ise, Muhammed'in bütün evlilikleri arkadaşlık ilişkilerini güçlendirme politikasına hizmet ediyordu ve Arap gelenekleri üzerine kurulmuştu.[291]

Muhammed 25 yaşındayken, Mekke'nin zengin ve dul bir kadını olan 40 yaşındaki Hatice ile evlendi.[292] Bu evlilik 25 yıl sürdü ve mutlu bir evlilikti.[293] Muhammed bu evlilik sırasında başka bir kadınla evlenmedi. Hatice'nin 619'daki ölümünden sonra, Muhammed yaklaşık 2,5 yıl boyunca dul kaldı. Sonra, sahabelerden Osman bin Maz'ûn'un eşi Havle bint Hakîm, ev işlerine yardımcı olur tavsiyesiyle Muhammed'e Sevde bint Zem'a ile evlenmesini önerdi. Sevde, kocasının ölümü üzerine beş çocuğuyla yalnız kalmış bir kadındı.[294] Muhammed bunu kabul etti ve 621'de Sevde ile evlendi.[294] Evlendiklerinde Muhammed'in yaşı 50'ydi ve Sevde'nin de yaşının Muhammed'den büyük olup 50'nin üzerinde olduğu rivayet edilir.[294][295] Muhammed, Medine'ye hicret edip 624'te nişanlısı Aişe ile evleninceye kadar Sevde onun üç yıl boyunca tek eşi oldu. Muhammed'in çoklu evlilik yaşamı, 624'te Aişe ile evlendikten sonra, yani 54 yaşından sonra başladı.

Muhammed ile evlendiği sırada 40 yaşında olduğu belirtilen ilk eşi Hatice'den 6 çocuğunun olduğu,[296] Kâsım ve Abdullah ismindeki erkek çocuklarının küçük yaşlarda öldüğü, kızlarının Zeyneb, Rukiyye, Ümmü Gülsüm ve Fatıma isimlerini taşıdıkları bilinir. Muhammed'in Ebu'l Kasım (Kasım'ın babası) olan künyesi, Hatice'den olan ilk oğluna dayanır. Muhammed'in Hatice'den sonraki evliliklerinden, Mâriye'den olan oğlu İbrahim dışında çocuğu olmamış ve İbrahim de iki yaşında ölmüştür.[297]

Rivayete dayalı geleneksel kaynaklara göre Aişe, Muhammed ile nişanlandığında 6 ya da 7 yaşındaydı[298][299][300] ve evliliği, 9 ya da 10 yaşına gelene kadar gerçekleşmedi.[301][302][303][304] Bu nedenle Aişe evlilikte bakireydi.[305] Ancak bunlara ters olarak, Aişe'nin yaşıyla ilgili çeşitli görüşler sunulmuştur. Aişe'nin evlilik yaşını, kardeşi Esma arasındaki yaş farkıyla ilgili hadisler üzerinden hesaplamaya çalışan bazı modern Müslüman yazarlar, Aişe'nin evlilikte 13 ila 18 yaşında olduğunu tahmin etmektedir.[306][307][308][309][310] Türk İslam profesörü Yaşar Nuri Öztürk, Aişe'nin evlilik yaşının 17 ile 20 yaş aralığında olduğunu ifade etmektedir.[311] Türk ilahiyatçı ve eski Diyanet İşleri Başkanı Süleyman Ateş ise, Aişe'nin 20'li yaşlarda evlendiğini belirtmiştir.[312] İlahiyatçı Ahmet Tekin ve Mustafa İslamoğlu, Aişe'nin evlilik yaşıyla ilgili olarak, Arapçada 10'dan sonraki rakamların sayım biçimine istinaden, bu rakamların 16 ve 19 olarak anlaşılması gerektiğini söylemektedirler.[313][314]

Muhammed'in kız çocuklarının en küçüğü olan Fatıma (diğer adıyla 'Fatıma el-Zehra'), Muhammed'in İslam tarihi açısından en fazla iz bırakan çocuğu ve soyunu devam ettiren tek çocuğudur. Fatıma, Alevi ve Şii anlayışında kutsanır ve ''ikinci Meryem'' olarak anılır.[315] İslam geleneğinde Şerif ile Seyyidlerin soyları Fatıma ve Ali yoluyla Muhammed'e dayandırılır.[316]

Muhammed'in ölümü sonrasında geriye dokuz eşi kaldı ve bunların hiçbiri de evlenmedi. Kur'an'da Muhammed'in eşleri için, "Peygamber, müminlere kendi canlarından daha önce gelir. Onun eşleri de müminlerin analarıdır." (Ahzâb Suresi: 6) ayetinin bulunması sebebiyle bu kadınların evlenmelerine hoşgörüyle bakılmadı ve evlenmediler.[317]

Kültürel altyapısı ve okuryazarlığı

Hat sanatıyla süslenerek hazırlanmış olan Arapça "Muhammed" yazısı.

Muhammed'in okuryazarlığı ile ilgili geleneksel görüş, onun okuryazar olmadığı şeklindedir. Muhammed için yaygın bir sıfat olarak kullanılan ümmî sözcüğü, "doğduğu gibi kalmış olan, okuma yazma öğrenmemiş kimse" anlamına gelmektedir.[318][319] Başka bir görüşe göre ümmi, "kitap ehli olarak nitelenen dinlerden (Yahudilik ve Hristiyanlık) hiçbirine tâbi olmayan kişi" şeklindedir.[320]

Muhammed'in okuma yazmasının olmadığı görüşü, belli başlı Kur'an ayetleri ve hadislere dayandırılır. Ankebût Suresi'nin 48. ve A'raf Suresi'nin 158. ayetlerinde, Muhammed'in kitap okumadığı ve ümmi olduğu ifadeleri geçer. Ayrıca Cebrail'in ilk vahiy ile birlikte Muhammed'e "Oku" diye seslendiği, Muhammed'in de "Ben okuyan biri değilim, okuma bilmem!" dediği[321] ifadeleri de O'nun okuma yazma bilmediğine kaynak olarak gösterilir.[93] Cum'a Suresi'nin 2. ayetinde de Muhammed'in ümmilere elçi olarak gönderildiğinden bahsedilir.

Muhammed'in okuma yazma bilmemesi, Müslümanlar tarafından Kur'an'ın onun eseri olamayacağının, ilahi kaynaklı bir kitap olduğunun en açık delillerindendir.[319][322]

Sen bundan (Kur'an'dan) önce hiçbir kitap okumuyor ve onu sağ elinle yazmıyordun. (Eğer okuyup yazsaydın), o takdirde batıl peşinde koşanlar şüpheye düşerlerdi. [Ankebût Suresi: 48]

Diğer bazı görüşlere göre ise, Araplarda eski dinî birikimin şairler, kıssa anlatıcıları, Hanifler ve Yahudi ile Hristiyan din bilginlerinden oluşan ve muhtemelen mitolojik kültür birikiminin geniş toplum kesimlerince bilindiği, Muhammed’in de içinde yaşadığı bu toplumun yazılı veya sözlü anlatımlarından oluşan bir birikime sahip olduğu söylenmektedir. Örneğin, Muhammed’in ilk eşi Hatice’nin amcasının oğlu olan, aynı zamanda Süryani kökenli ve Nestûrî mezhebine bağlı bir Hristiyan rahibi olan Varaka bin Nevfel; Tevrat, Zebur ve İncil'i de kapsayan Kitâb-ı Mukaddes'e hâkim bir din adamıydı. Varaka'nın bazı dinî birikimlerini Muhammed'e aktardığı, bu bilgilerin de Kur'an'daki Yahudi ve Hristiyan kültürüyle ilgili olan dinî anlatımlara kaynak teşkil ettiği ileri sürülmektedir.[323][324] Ayrıca, uzun yıllar nüfuzlu ve zengin bir kadın olan Hatice’nin ticari faaliyetlerini yürütmesi vb. sebeplerle de okuryazar olduğu düşünülmektedir.[325] Fakat bu iddialara gerek İslam alimleri, gerekse Kur'an'ın kendisi şiddetle karşı çıkmaktadır.[326]

Mucizeleri

Muhammed'e atfedilen sözlerin sayıları gibi mucizeler ve bunların sayıları da yüzyıllar içerisinde sürekli artış göstermiştir. İsra Suresi'nin 1. ayetinde geçen, İsra ve Miraç olayı gibi sıradan insanların tanıklık etmediği mucizeyi kasteden ifade sayılmazsa, Kur'an'da doğrudan Muhammed'in şahsına izafe edilen bir mucize yoktur. Ancak bazı ayetlerin yorumundan ve hadislerden kaynaklanan mucizeler gösterilmektedir.[327][328][329] Çoğunlukla hadis rivayetlerinden yola çıkarak Muhammed'e atfedilen yüksek sayıdaki bu ve benzeri mucize anlatımları, bazı İslamî kesimler tarafından ise şüpheyle karşılanmaktadır. Bu iddiaların tam aksine bazı İslam bilginleri, Muhammed'in diğer peygamberlerden farklı olarak herhangi somut bir mucize göstermediğini, onun tek mucizesinin eşsiz ve tüm eksiklerden münezzeh olan "Kur'an" olduğunu savunmaktadırlar.[330]

Doğum gecesi olayları

İslam derlemelerine göre Muhammed'in doğduğu, güneş doğmadan önceki vakitte bazı olağanüstü olaylar meydana gelmişti: Kâbe'deki büyük putlar kendiliğinden devrilmişti. Sasani İmparatorluğu hükümdarı I. Hüsrev'in İran'da bulunan sarayının sütunları yıkılmıştı. Zerdüştlerin bin yıldan beri yanmakta olan kutsal ateşleri sönmüştü. Yine İran'da, ateşe tapanların kutsal kabul ettikleri Sava Gölü yere batmıştı. Asırlardır suyu kurumuş olan Semave Gölü ise coşmuştu. O gece gökte, çok belirgin bir şekilde bir yıldız doğdu. Hatta bazı Yahudi bilginler, Muhammed'in doğumundan bu yıldız aracılığı ile haberdar olmuşlardı.[331]

Ay'ın ikiye bölünmesi

16. yüzyıla ait bu Fars minyatüründe Muhammed, bölünen Ay'ı işaret ediyor.

Ay'ın ikiye ayrılması mucizesi, Kur'an'da Kamer Suresi'nin ilk ayetlerine dayanarak Muhammed'e atfedilen, Ay'ın dolunay hâlinde iken bir gece Muhammed'in bir el işaretiyle ikiye ayrılması mucizesidir. Kur'an'da geçen "Kıyamet yaklaştı ve Ay yarıldı." ifadesi ve bağlantılı rivayetler, Muhammed'in bir işaretiyle Ay'ı gökyüzünde ikiye ayırıp tekrar birleşerek en büyük mucizelerinden birisini gösterdiği inancının Müslümanlar arasında yerleşmesine yol açmıştır.[332]

Buna göre bir gece bazı Mekkeli paganlar, Muhammed'in yanına gelerek kendisinden Ay'ı ikiye ayırmasını istediler. Bunun sonucunda da Müslüman olacaklarını söylediler. Muhammed tüm gece düşündü ve dua etti. Ardından bir elin işaret parmağını dolunay hâlinde olan Ay'a uzattı ve bir işaretle Ay'ı ikiye ayırdı. Ay, birkaç saniyeliğine iki parça hâlinde durduktan sonra tekrar gökyüzünde birleşti. Bu olayı kendi gözleriyle gören Mekkeli paganlar, bu işe sihir veya büyü deyip Muhammed'e yine inanmadılar.

Dolunay hâlindeki Ay'ın ikiye yarılması, parçalarından birinin Mekke'de bir dağın arkasına, diğerinin de önüne kadar indiği ve sonra gökyüzünde tekrar birleştiklerini ifade eden rivayetler; âlimler, hadis kritiği yapanlar ve İslam filozofları arasında tartışmalara konu olmuştur. Bazı araştırmacılar bu hadislerin zayıf, güvenilmez ve uydurma rivayetler olduğu üzerinde dururlarken,[333][334] İslami filozoflar Kamer Suresi'ndeki ifadelerin alegorik olduğunu, gerçekten Ay'ın parçalandığı anlamına gelmediğini ifade etmişlerdir. Bazıları bunun bir görsel illüzyon olduğunu, bazı tefsirciler ise ayette sözü edilen parçalanmanın ileride kıyametin kopması zamanında gerçekleşeceğini ifade etmişlerdir.

İsra ve Miraç Olayı

Kudüs'teki Süleyman Tapınağı, "Mescid-i Aksa" olarak da anılır.[335]

Muhammed'in Medine'ye hicretinden bir buçuk yıl önce gerçekleştiği[336] söylenen Miraç anlatısına göre bir gece Muhammed, Cebrâil meleği eşliğinde, Burak isimli bir binek hayvanına binerek Mescid-i Aksa'ya gider. Orada İbrahim, Musa, İsa ve diğer peygamberlerden bazılarıyla görüştükten sonra, göğün en son katı olan "sidret'ül münteha"ya yükselir. Orada Allah ile görüşür, cennet ve cehennemi görür ve evine döner. Sünni inancına göre, bu yolculuk esnasında, diğer bazı hükümler yanında beş vakit namaz da Müslümanlara farz kılınmıştır. Yine Sünni inancında, Muhammed bu yolculuğu hem ruh hem beden ile, Şii inancında ise sadece ruh ile yapmıştır.[337]

Miraç anlatısına göre, Burak'a binerek göğün yedi katmanını gezen Muhammed, çeşitli melekler ile karşılaşır. Zerdüşt edebiyatı ile sonraki yüzyıllarda kaleme alınan miraçnameler arasında birtakım paralellikler vardır.[338][339][340]

Rivayete göre Muhammed, bu yolculuktan sonra Mekke'ye dönünce, bu yolculuğunu etrafındakilere anlatır. En yakın arkadaşı Ebû Bekir ona inansa da, Kureyşliler onu yalanlarlar ve eğer doğruysa Mescid-i Aksa’yı kendilerine tarif etmesini isterler. Mescid-i Aksa, tam o anda Muhammed'in gözü önüne getirilir ve Muhammed bu mescidin kapı, pencere vb. bölümlerini ayrıntılarıyla anlatır. Hatta daha da ileri giderek, Kureyşlilere miraca çıkarken yolda gördüğü bir Kureyş ticaret kervanının ertesi gün geleceği saati söyler ve kervan söylenen saatte gelir. Başka anlatımlara göre ise kervanın dönüşü aslında 1 saat gecikmiş, ama bu gecikmeyi telafi etmek için Allah güneşin doğuş saatini 1 saat geciktirerek Peygamber'in sözünün yalan çıkmamasını sağlamıştır.[341]

Kur'an'da İsra Suresi'nin 1. ayetinde geçen ifadenin Miraç mucizesini anlattığına inanılır:

Kendisine ayetlerimizden bir kısmını gösterelim diye kulunu (Muhammed'i) bir gece Mescid-i Haram'dan çevresini bereketlendirdiğimiz Mescid-i Aksa'ya götüren Allah'ın şanı yücedir... [İsra Suresi: 1]

Miraçla ilgili olan Burak bineği, göğe yükselme, beş vakit namazın farz kılınması ve diğer anlatımlar hadis ve siyer kitaplarında da yer alır.

İslam dünyasında bu olayla ilgili en çok tartışılan konulardan biri ise, Muhammed'in bu yolculuk esnasında Allah'ı görüp görmediğidir. Bu konuyla alakalı farklı görüşler vardır. Muhammed'in eşi Aişe ile sahabelerden İbn-i Mesud ve Ebu Hureyre'ye göre Muhammed Allah'ı görmemiştir. İbn-i Abbas, Gazzali, Teftazani, Rabbani, Ebu Hanife, İmam-ı Eşari ve Bediüzzaman Said Nursi gibi mühim kişilerce de Muhammed miraçta Allah'ı görmüştür.

Tasvir edilmesi

Siyer-i Nebi'de geçen ve "Kâbe'deki Muhammed" olarak anılan bu tasvirde, İslamî geleneğe uygun olarak Muhammed'in yüzü çizilmemiştir.

Muhammed'in tasvir edilmesi İslam'da tartışmalı bir konudur. Muhammed'in sözlü ve yazılı betimlemeleri bütün İslam gelenekleri tarafından kolayca kabul edilirken, görsel betimlemelerde ise anlaşmazlıklar mevcuttur.[342][343] Kur'an, Muhammed'in görüntülerini açıkça yasaklamaz, fakat Müslümanların Muhammed'in görsel tasvirini oluşturmalarını açıkça yasaklayan birkaç hadis vardır.[344] Tümü Muhammed'in görünümüyle ilgili otantik görsel bir gelenek olmadığı konusunda hemfikirdir, ancak ilk menkıbeler Muhammed'in portresini işlemiştir ve orijinalliği çoğunlukla kabul edilen yazılı fiziksel açıklamalar mevcuttur.

Pek çok görsel tasvir, Muhammed'i sadece yüzü beyaz renkle örtülü ya da sembolik bir şekilde bir alev olarak betimlemekteyken, özellikle 1500'lerden önceki yıllara ait çalışmalarda yüzü gösterilmektedir.[345][346][347] Günümüz İran'ında dikkate değer bazı istisnalar hariç,[348] Muhammed tasvirleri oldukça nadirdir ve İslam tarihi boyunca hiçbir toplulukta veya çağda sayısı artmamıştır.[349][350] Bununla birlikte, neredeyse sadece kişisel Farsça ile diğer minyatür resim kitaplarında yer almıştır.[351][352] İslam'da genel din sanatının kilit aracı geçmişte de günümüzde de kaligrafidir. Osmanlı İmparatorluğu'nda ise "hilye" sanatı, Muhammed hakkında metinlerin süslü bir görsel düzenlemesi olarak gelişmiştir.[350][351]

Günümüze ulaşan en eski tasvirler, 13. yüzyıl Anadolu Selçuklu ve İlhanlı İran minyatürlerinden gelir ve tipik olarak Muhammed'in hayatını ve yaptıklarını anlatan edebi türlerdedir.[353][354] İlhanlılar döneminde, İran'ın Moğol hükümdarları İslam'a geçtiğinde, rakip Sünni ve Şii gruplar, İslam'ın önemli olaylarına ilişkin kendi özel yorumlarını desteklemek için Muhammed'in görüntüleri de dahil olmak üzere görsel imgeler kullandılar.[355] Budizm Etkisi Moğol seçkinlerinin din değiştirmesinden önce gelen temsili dini sanat geleneği, bu yeniliğin İslam dünyasında emsali görülmemişti ve "İslam sanat kültüründe soyutlamadan uzaklaşarak camilerde, duvar halılarında, ipeklerde, seramiklerde ve kitapların yanı sıra cam ve metal işleri".[355] Pers topraklarında, bu gerçekçi tasvir geleneği, Timur hanedanlığı boyunca, 16. yüzyılın başlarında Safeviler iktidara gelene kadar sürdü.[355] Şii İslam'ı devlet dini haline getiren Safeviler, Muhammed'in yüzünü, hatlarını gizlemek ve aynı zamanda onun nurlu özünü temsil etmek için bir peçe ile örterek geleneksel İlhanlı ve Timurlu sanat tarzından ayrılmayı başlattılar.[356] Eşzamanlı olarak, daha önceki dönemlere ait ortaya çıkarılan bazı görüntüler tahrif edildi.[355][357][358] Daha sonra resimler Osmanlı'larda ve başka yerlerde üretildi, ancak camiler hiçbir zaman Muhammed'in resimleriyle süslenmedi.[359] Gece yolculuğunun (mi'raj) resimli anlatımları özellikle İlhanlı döneminden Safevi dönemine kadar popülerdi.[360] 19. yüzyılda İran Muhammed'in yüzü örtülü, özellikle okuma yazma bilmeyenleri ve çocukları çizgi roman tarzında hedefleyen basılı ve resimli mi'raj kitaplarında bir patlama gördü. Taş baskı yoluyla çoğaltılan bunlar, esasen "basılı el yazmaları" idi.[360] Bugün, başta Türkiye ve İran olmak üzere Müslümanların çoğunlukta olduğu bazı ülkelerde posterlerde, kartpostallarda ve hatta sehpa kitaplarında milyonlarca tarihi reprodüksiyon ve modern resim mevcuttur, ancak İslam dünyasının diğer birçok yerinde bilinmemektedir. ve diğer ülkelerden Müslümanlar tarafından karşılaşıldığında, büyük bir şaşkınlığa ve gücenmeye neden olabilirler.[353][359]

Osmanlı hattatı Hâfız Osman'ın 1690'a tarihlendirilen hilyesi[361]

En eski kaynaklardan biri olan İbn Sa'd'ın Kitâbü’t-Tabakâtü’l-Kebir isimli eserinde, çok sayıda sözlü Muhammed tasvirleri mevcuttur. Muhammed'in kuzeni ve damadı Ali kaynaklı bir açıklama şu şekildedir:[362]

"Allah'ın Elçisi, Allah onu korusun, ne çok kısa ne de çok uzundur. Saçı ne kıvırcık ne de düz, ikisinin karışımıdır. Siyah saçlıdır ve büyük bir başı vardır. Teninde az miktarda kırmızılık vardır. Omuz kemikleri geniş, avuç içi ve ayakları topludur. Boynundan göbeğine doğru inen uzun tüyler vardır. Kirpikleri uzun, kaşları yakın, alnı pürüzsüz ve parlak, omuzları geniştir. Yürürken yüksek bir yerden iniyormuş gibi eğimli bir şekilde yürür (...) Ondan önce veya sonra onun gibi bir adam görmedim."

Sahabelerinden Enes bin Malik ise, rivayete göre Muhammed'i şöyle tarif etmiştir:[363]

"Resûlullah Efendimizin boyu ne çok uzun, ne de fazla kısaydı. Teni de ne duru beyaz, ne de koyu esmerdi. Saçları ise ne düz, ne de kıvırcık idi. Kırk yaşına geldiğinde, Allah O'nu peygamber olarak gönderdi. Peygamber olduktan sonra Mekke'de on sene, Medine'de de on sene kaldı ve altmış yaşlarında vefat etti. Bu fani hayata veda ettiğinde, saçında ve sakalında yirmi tel ak saç yoktu."

Yine sahabelerinden Ebu Hureyre, rivayete göre kendisini şu sözlerle anlatmaktadır:[364]

"Hazreti Peygamber, gümüşten yaratılmış gibi nurlu beyazdı; saçları da hafif dalgalıydı. Alnı geniş olup hilal kaşlıydı, kaşları gürdü. İki kaşı arası açık olup, halis bir gümüş gibiydi. Gözleri pek güzel, bebekleri simsiyahtı. Kirpikleri birbirine geçecek şekilde gürdü. Güldüğünde dişleri, çakan şimşek gibi parıldardı. İki dudağı da emsalsiz şekilde güzeldi. Sakalı gürdü. Boynu pek güzeldi, ne uzun ne kısaydı. Boynunun güneş ve rüzgâr gören kısmı, altın alaşımlı gümüş ibrik gibi gümüşün beyazlığı ve altının da kırmızılığını yansıtır şekilde parıldardı. Göğsü genişti; göğsünün düzlüğü aynayı, beyazlığı da Ay'ı andırırdı. Omuzları genişti. Kol ve pazuları iriceydi. Avuçları ipekten daha yumuşaktı."

Bunların yanı sıra, İslam bilginlerinin çoğunluğu Muhammed'in genellikle uzun saçlı olduğunu, saçlarının uzunluğunun kulak memesi ile omuzu arasında değiştiğini, hatta ara sıra saçlarını topladığını ve örgü yaptığını da söylemektedir.[365] Genel olarak Muhammed'in saçlarının uzun olduğu, bazen omuzlarına kadar uzattığı, bazen ikiye ayırdığı, bazen de tozdan korunmak veya yolculuğa çıkmak gibi amaçlarla örgü yaptığı bilinmektedir.[366]

Miras

İslami Gelenek

Allah'ın birliğine tasdik edildikten sonra, Muhammed'in peygamberliğine olan inanç, İslam inancının ana yönüdür. Her Müslüman Şehadet'te şöyle ilan eder: "Allah'tan başka ilah olmadığına ve Muhammed'in Allah'ın Resulü olduğuna şehadet ederim." Şehadet, İslam'ın temel inancı veya ilkesidir. İslami inanca göre, ideal olarak Şehadet, yeni doğmuş bir bebeğin duyacağı ilk sözlerdir; çocuklara hemen öğretilir ve ölünce okunur. Müslümanlar, namaza çağrıda (ezan) ve namazın kendisinde şehadeti tekrarlarlar. İslam'a geçmek isteyen gayrimüslimlerin akideyi okumaları gerekmektedir.[367]

İslam inancında Muhammed, Allah tarafından gönderilen son peygamber olarak kabul edilir.[368][369] Kur'an 10:37 şöyle der: "...O (Kur'an), kendinden önceki (vahiyleri) tasdik edici ve Rabbin katından -ki bunda hiçbir şüphe yoktur- Kitabı eksiksiz açıklayandır. Dünyaların ." Benzer şekilde Kuran 46:12, "...ve bundan önce Musa'nın kitabı vardı, bir rehber ve bir rahmet olarak. Ve bu Kitap (onu) doğruluyor...", Kuran 2:136 ise İslam'a inananlara emrediyor : "De ki: Biz Allah'a, bize indirilene, İbrahim'e , İsmail'e, İshak'a ve Yakub'a indirilene inandık.kabilelere, Musa ve İsa'ya ve peygamberlerin Rableri katından aldıklarına. Biz onların hiçbiri arasında ayrım yapmayız ve biz O'na teslim olmuşuzdur."

Müslüman geleneği, Muhammed'e çeşitli mucizeler veya doğaüstü olaylar atfetmektedir.[370] Örneğin, birçok Müslüman yorumcu ve bazı Batılı akademisyenler, Kuran Suresi 54:1–2'yi, takipçilerine zulmetmeye başladıklarında Kureyş'in gözünde Muhammed'in Ay'ı ikiye ayırmasına atıfta bulunacak şekilde yorumladılar.[371][372] Batılı İslam tarihçisi Denis Gril, Kuran'ın Muhammed'in mucizeler gerçekleştirdiğini açıkça tanımlamadığına ve Muhammed'in yüce mucizesinin Kuran'ın kendisiyle özdeşleştirildiğine inanıyor.

İslami geleneğe göre Muhammed, Taif halkı tarafından saldırıya uğradı ve ağır şekilde yaralandı. Gelenek ayrıca kendisine görünen ve saldırganlara karşı intikam teklif eden bir meleği anlatır. Muhammed'in teklifi reddettiği ve Taif halkının hidayet etmesi için dua ettiği söylenir.[373]

Sünnet, Muhammed'in (Hadis olarak bilinen rivayetlerde muhafaza edilen) eylemlerini ve sözlerini temsil eder ve dini ritüeller, kişisel hijyen ve ölülerin gömülmesinden insanlar ve Tanrı arasındaki sevgiyi içeren mistik sorulara kadar geniş bir faaliyet ve inanç yelpazesini kapsar. Sünnet, dindar Müslümanlar için bir öykünme modeli olarak kabul edilir ve Müslüman kültürünü büyük ölçüde etkilemiştir. Muhammed'in Müslümanlara "selam üzerinize olsun" (Arapça: es-selamu 'alaykum) vermeyi öğrettiği selamlama, tüm dünyadaki Müslümanlar tarafından kullanılmaktadır. Günlük namazlar, oruç ve yıllık hac gibi büyük İslami ritüellerin birçok detayı Kuran'da değil, yalnızca Sünnet'te bulunur.[374]

Müslümanlar geleneksel olarak Muhammed'e olan sevgilerini ve hürmetlerini ifade etmişlerdir. Muhammed'in hayatı, şefaati ve mucizeleriyle ilgili hikâyeler, popüler Müslüman düşünce ve şiirine nüfuz etti. Mısırlı Sufi al-Busiri'nin (1211-1294) Muhammed'e Arapça kasideleri arasında, Kaside-i Bürde ("Manto Şiiri") özellikle iyi bilinir ve iyileştirici, manevi bir güce sahip olduğu yaygın olarak kabul edilir.[375] Kuran, Muhammed'den "alemlere rahmet (rahmet)" olarak bahseder (Kuran-ı Kerim 21:107).[241] Doğu ülkelerinde yağmurun merhametle çağrıştırılması, tıpkı yağmurun ölü gibi görünen toprağı canlandırması gibi, Muhammed'in bereket dağıtan ve topraklara yayılan, ölü kalpleri canlandıran bir yağmur bulutu olarak tasavvur etmesine yol açtı (örneğin bkz. el-Latif).[241] Muhammed'in doğum günü, bu tür kamusal kutlamaların teşvik edilmediği Vahhabilerin çoğunlukta olduğu Suudi Arabistan hariç, İslam dünyasında büyük bir bayram olarak kutlanır.[376] Müslümanlar, Muhammed'in adını söylerken veya yazarken, genellikle Arapça ṣallā llahu ʿalayhi wa-sallam (Tanrı onu onurlandırsın ve barış versin) ifadesiyle ismini tabir ederler.[377]

Tasavvuf

Tasavvuf, özellikle birinci İslam yüzyılının sonundan itibaren İslam hukukunun gelişmesine büyük katkı sağlamıştır.[378] Sufiler olarak bilinen, Kuran'ın içsel anlamını ve Muhammed'in içsel doğasını arayan Müslüman mistikler, İslam peygamberini sadece bir peygamber olarak değil, aynı zamanda mükemmel bir insan olarak da gördüler. Tüm Sufi tarikatları, manevi iniş zincirlerini Muhammed'e kadar izler.[379]

Toplumsal görüşler

Hristiyan ve Avrupa dünyası

Muhammed hakkındaki en eski belgelenmiş Hristiyan bilgisi, Bizans İmparatorluğu kaynaklarında görülmektedir. Bu kaynaklar, hem Yahudilerin hem de Hristiyanların Muhammed'i bir sahte peygamber olarak gördüklerini söylemektedirler.[380]

Muhammed hakkındaki başka bir Yunan kaynağı, 9. yüzyılda bir yazar olan Theofanis'tir. En eski Süryani kaynağı ise, 7. yüzyıldaki bir yazar olan Yuhanna bar Penkaye'dir.[381]

İranlı profesör Seyyid Hüseyin Nasr'a göre, dönemin Avrupa edebiyatı çoğunlukla Muhammed'e olumsuz bir gözle bakıyordu. Orta Çağ Avrupası'nın bazı önde gelen çevreleri (özellikle Latin okuryazarlığı olan bilim insanları), Muhammed hakkında oldukça kapsamlı biyografik bilgilere erişebildiler. Bu biyografileri bir Hristiyan gözüyle yorumladılar ve Muhammed'i, insanları (sarazen) din kisvesi altında kandırıp kendisine boyun eğdiren bir kişi olarak gördüler.[145] Zamanın popüler Avrupa edebiyatı, Muhammed'i Müslümanların kendisine taptığı bir put veya putperest bir Tanrı gibi tasvir ediyordu.[145]

Yermük Muharebesi'nin (636) yapıldığı alan. Bu savaşta Müslümanlar, Halid bin Velid önderliğinde Bizans'ı yenmişlerdir.

British Library’da bulunan ve 635'de Süryani rahip Presbiter Tomas tarafından yazılan yazıtlara göre, Romalılar ve Muhammed’in Arap ordusu 634 yılında savaştılar ve Araplar Romalıları yendi.[382] Tarihçiler tarafından bu savaşa "Dathin Savaşı" deniyor.[383] Bu belgelerde "Muhammed’in Arapları" diye açıkça Muhammed'in ismi ve Bizanslıları mağlup edişleri belirtilmiştir. Bundan önce de, 629 yılında, Muhammed'in gönderdiği bir Müslüman ordusu, İmparator Herakleios'un bizzat gönderdiği bir Bizans ordusuyla çarpışmıştı ve "Mute Muharebesi" olarak bilinen bu savaşta da kesin bir sonuç olmamasına rağmen Müslümanlar yenilmemişti.

636 yılında yazılmış bir Suriye günlüğünde, şikayet babında Muhammed’in ordusunun Bizans topraklarını işgal ettiği, Celile’den Belh’e kadar her yeri ele geçirdikleri, askerleri öldürdükleri ve bir sonraki savaşın 636 yılında Gabitha’da olduğu yazılmaktadır.[384] "Gabitha" bölgesi Yermuk Nehri'nin yanındadır ve ünlü Alman bilim insanı ve teolog Theodor Nöldeke, bu savaşın tarihinin ve yerinin Yermük Savaşı'nın tarihine tam uymakta olduğunu söylemektedir.[385] Halid bin Velid'in Müslüman ordusunun başında olduğu bu savaş, Müslüman Arapların zaferiyle sonuçlanmıştı.

Daha sonraki çağlarda, Muhammed bir şizmatik olarak görülmeye başlandı: Brunetto Latini'nin 13. yüzyılda yazdığı Li livres dou tresor adlı eser, Muhammed'i eski bir keşiş ve kardinal olarak gösterir.[145] İtalyan siyasetçi Dante, 1300'lerde yazdığı İlahi Komedya adlı eserinde (Inferno, 28. Kıta), Muhammed'i ve Ali'yi "şeytanlar tarafından defalarca yaralanmış olan anlaşmazlık oluşturucular ve şizmatiklerin arasında" cehenneme yerleştirir.[145]

Alman filozof Gottfried Leibniz, Muhammed'i "doğal dinden sapmadığı" için övmüştür.[386] Fransız tarihçi Henri de Boulainvilliers, ölümünden sonra 1730 yılında yayımlanan Vie de Mahomed adlı eserinde Muhammed'i "yetenekli bir siyasi lider ve adil bir yasa koyucu" olarak tanımladı[386] ve O'nu, Tanrı'nın çekişen Doğulu Hristiyanları şaşırtmak, Doğu'yu Romalıların ve Perslerin despotik yönetiminden kurtarmak ve Tanrı'nın birliği (tevhid) bilgisini doğuda Hindistan'dan batıda İspanya'ya kadar yaymak için vahiy alan bir elçi olarak sundu.[387]

1. sırasında Muhammed'in yer aldığı Dünyaya Yön Veren En Etkin 100 kitabı (Michael Hart)

Fransız İmparator Napolyon Bonapart, Muhammed'e ve İslam'a hayrandı ve onu örnek bir kanun koyucu ve büyük bir adam olarak tanımladı.[388]

Dünyaca ünlü Rus yazar Lev Nikolayeviç Tolstoy, İslam peygamberi Muhammed'e hayran olduğunu bazı kitaplarında (İtiraflarım) açıkça söylemiş ve hem Muhammed'in hem de getirdiği İslam dininin Hristiyanlık dininden üstün olduğunu düşündüğünü belirtmiştir. Aynı zamanda Tolstoy, bu görüşü üzerine yaşamının son dönemlerinde Muhammed isminde bir risale yazmış ve bu risalede O'nun pek bilinmeyen bazı sözlerine yer vermiştir.[389]

Amerikalı astrofizikçi ve yazar Michael H. Hart, yaklaşık 30 yıllık bir çalışmanın ardından, 1978'de ''Dünyaya Yön Veren En Etkin 100'' adlı bir kitap kaleme almış ve bu kitapta yer alan listenin 1. sırasına Muhammed'i yerleştirmiştir. Bu görüş sebebiyle birçok olumsuz eleştiri ve tepki alan Michael H. Hart, kitabına şu cümleler ile başlamaktadır:[390]

Dünyanın en etkili kişilerinin listesinde başı çeken kişi olarak Muhammed'i seçmem bazı okurları şaşırtabilir, bazıları da bu konuyu sorgulayabilirler; ancak O, tarihte hem din hem de din dışı alanlarda üstün başarı göstermiş tek kişiydi.

Modern tarihçiler

William Montgomery Watt ve Richard Bell gibi bazı modern yazarlar, Muhammed'in takipçilerini kasten aldattığı fikrini reddederler ve Muhammed'in "kesinlikle samimi olduğunu ve tamamen iyi niyetle hareket ettiğini" söyleyip, Muhammed'in davası için zorluklara göğüs germeye hazır olmasının bunun göstergesi olduğunu belirtirler.[391] Ancak bunun yanında Watt, iyi niyetin doğruluk anlamına gelmediğini de söyler: "Çağdaş terimlerle, Muhammed kendi bilinçaltını ilahi vahiyler ile karıştırmış olabilir."[391] Ayrıca William M. Watt, Hristiyan bir din adamı olmasına rağmen "Muhammed Tanrı'nın elçisidir." demiştir.[392]

Montgomery Watt ve tarihçi Bernard Lewis, Muhammed'i sadece kendi çıkarları peşinde koşan bir sahtekâr olarak görmenin İslam'ın gelişimini anlamayı imkânsız hâle getireceğini öne sürerler.[393][394] Alford T. Welch, Muhammed'in yaptığı işe olan sağlam inancı nedeniyle bu kadar etkili ve başarılı olmuş olabileceğini savunur.[145]

Diğer dinler

Bahâîlik inancının takipçileri, Muhammed'i birçok peygamberlerinden biri olarak görürler. Muhammed'in peygamber döngüsündeki son peygamber olduğunu düşünürler, ancak kendisinin öğretilerinin yerini ve önemini, Bahâîliğin kurucusu Bahaullah'ın öğretilerinin aldığını kabul ederler.[395][396]

Eleştiriler

Muhammed'e yönelik eleştiriler, 7. yüzyılda, tektanrıcılığı vaaz ettiği için pagan Arapların kendisini kınamasıyla başlamıştır. Arabistan'daki[397] Yahudi kabileler; Tanah'ın anlatılarını ve kişiliklerini benimsemesi,[398] Yahudi inancını "aşağılaması"[398] ve herhangi bir mucize göstermeden veya Tanah'ta Yehova tarafından seçilen gerçek bir peygamberi sahte peygamberlerden ayırt etmek için bakılması gerektiği söylenilen kişisel özellikleri karşılamadan kendisini "son peygamber" ilan etmesi gibi nedenlerle kendisine ha-Meshuggah (İbraniceמְשֻׁגָּע, "Deli" veya "Perili") takma adını vermişlerdir[399][400]

Orta Çağ boyunca ise çeşitli Batılı ve Bizanslı Hristiyan düşünürler,[401][402][403][404] Muhammed'in sapkın ve[401][403] acınası[401][403] bir sahte peygamber ve hatta Deccal olduğunu[401][402][403] dile getirdiler. Bunun yanında, Hristiyan âleminde Muhammed sıklıkla bir sapkın[401][402][403][405] ve iblisler tarafından ele geçirilmiş bir ruh[403][405] olarak görülüyordu. Thomas Aquinas gibi bazı eleştirmenler, Muhammed'in öbür dünyadaki cinsel zevk vaatlerini eleştirdi.[403]

İslam'ın modern dinî[401][406][407] ve seküler[408][409][410][411] eleştirileri;[406][407][408][409][410][411] çoğunlukla Muhammed'in peygamber olduğunu iddia etmedeki ciddiyeti, ahlâki değerleri, kölelere sahip olması,[412][413][414] düşmanlarına olan muamelesi, evlilikleri,[415] dogmatik konulara bakış açısı ve psikolojik durumu ile ilgilidir. Muhammed genellikle sadizm, acımasızlık (örneğin Medine'deki Beni Kurayza'nın işgali[416][417][418][419][420][421]), köleleriyle cinsel ilişkiye girmek ve Aişe ile 6 veya 7 yaşındayken nişanlanıp[415] çoğu tahminlere göre 9 yaşındayken evlenmek iddiaları ile suçlanmaktadır.[422]

Popüler kültürdeki yeri

Sinema

''Muhammed: Allah'ın Elçisi'' filminin afişi (2015)

Muhammed'in yaşamını veya getirdiği İslam dinini konu alan iki tane büyük çapta sinema filmi çekilmiştir. Bunlardan ilki, Suriye asıllı Amerikalı yönetmen Mustafa Akkad'ın yönettiği 1976 yapımı ''Çağrı'' (The Message) filmidir.[423] Bu filmde Muhammed'in yüzü ve vücudu hiç gösterilmemiş, daha çok İslam dininin doğuşuna ve yayılışına odaklanılmıştır.[424] Bu film bir "ilk" özelliği taşımasından dolayı tüm dünyada yankı yaratmıştır.[425] Filmin sahnelerinin çoğu Libya'da, bir kısmı ise Fas'ta çekildi ve tüm dünyada 12 dile çevrildi.[425]

İkinci film ise, yaklaşık yedi senelik uzun çalışmaların sonucunda 2015'te gösterime giren, İranlı yönetmen Mecid Mecidi'nin yönetmenliğini yaptığı İran yapımı ''Muhammed: Allah'ın Elçisi'' (Muhammad: The Messenger of God) adlı filmdir. Bu filmde de Muhammed'in 12 yaşına kadarki çocukluk hayatı konu alınmış ve Muhammed'in yüzü gösterilmemekle birlikte vücudu, elleri, ayakları ve saçları gösterilmiştir.[426][427] Çekimleri yaklaşık 5-6 yıl süren film, bazı kesimler tarafından oldukça başarılı bulunurken, bazı kesimlerce de yoğun eleştirilere maruz kaldı;[426] hatta bazı Sünni ülkelerde vizyona girmeden yasaklandı.[428] Bazı Sünni kesimler, Şii gözüyle bu filmi çektiği iddiasıyla filmin yönetmeni Mecid Mecidi'yi suçladılar;[429] Mecidi ise bunları reddetti.[430]

Edebiyat

Gerek Türkiye'de, gerekse İslam coğrafyasında Muhammed'in yaşamını konu alan sayısız edebi eser yazılmıştır.

Ünlü Rus yazar Lev Tolstoy, Muhammed'e hayranlık duyduğunu bazı kitaplarında (İtiraflarım) açıkça söylemiş ve kendisi hakkındaki olumlu görüşlerine yer vermiştir. Lev Tolstoy, yaşamının son yıllarında Muhammed'in bazı pek bilinmeyen sözlerini (hadis) derleyerek bir kitap hâline getirmiş ve yayımlamıştır.[389]

Amerikalı astrofizikçi ve yazar Michael H. Hart, 1978 yılında yayımladığı ''The 100: A Ranking of the Most Influential Persons in History'' (Dünya Tarihine Yön Vermiş En Etkin 100) kitabında tarihin en etkili kişilerin biyografilerine yer vermiştir. Birçok uzman kişilerce başarılı bulunan ve kimi zaman da yoğun eleştirilere maruz kalan Michael H. Hart'ın listesinin 1. sırasında ''Muhammed'' yer almaktadır.[431]

Müzik

Harici video
Maher Zain - Ya Nabi Salam Alayka (Turkish Version - Türkçe), Official Music Video

Muhammed'i ve İslam dinini konu alan müzik eserlerinin başında, Lübnan kökenli İsveçli şarkıcı Maher Zain'ın yaptığı şarkılar yer alır. 2011'de çıkardığı ''Ya Nabi Salam Alayka'' (Selam Sana Ey Elçi) ve 2014'te çıkardığı ''Muhammad P.B.U.H.'' (Muhammed S.A.V.) bunlara örnek verilebilir.

Zaman dizini

Mekke dönemi[432][433][434][435] Medine dönemi[432][433][434][435]
Yıl Yaş Olay Yıl Yaş Olay
y. 570 - Babası Abdullah'ın ölümü 622 52 Medine'ye varması ve Mescid-i Nebevî'nin inşası
y. 570 - Fil Vak'ası Medine'de Medine Sözleşmesi adlı anayasayı ilan etmesi
y. 570 - Mekke'de doğumu[not 14] Bizanslıların Suriye ve Mısır'ı Sasanilerden geri alması
574 4 Süt annesi Halime'den ailesine dönüşü 622-623 52-53 Muhacirlerle ensarlar arasında kardeşliği tesis etmesi
576 6 Annesi Âmine'nin ölümü 623 53 Medine Şehir Devleti'ni kurması ve devlet başkanı seçilmesi
578 8 Dedesi Abdülmuttalib'in ölümü Müslümanların kıblelerinin Mescid-i Aksa'dan (Kudüs) Kâbe'ye (Mekke) çevrilmesi
y. 583 12-13 Amcası Ebu Talib ile birlikte Suriye'ye (Şam) ticarete gitmesi 624 54 Bedir Muharebesi
587 17 Amcası Zübeyr ile birlikte Yemen'e gitmesi 624 Kızı Rukiyye'nin ölümü
588 18 Ficâr Savaşları'na amcalarının yanında katılması 624 Nişanlısı Aişe ile evlenmesi
590 20 Hilfü'l-Fudûl cemiyetine girmesi 624 Yahudilerin Medine'deki Müslümanlara karşı düşmanca hareketlere başlamaları
594 24 Hatice'ye ait ticaret kervanının başında Busra'ya gitmesi 624 Beni Kaynuka Gazvesi
595 25 Hatice ile tanışması, Hatice'nin evlenme teklifi ve evlenmesi 625 55 Uhud Muharebesi ve amcası Hamza'nın ölümü
598 27-28 İlk çocuğu Kâsım'ın doğması, kendisine Ebu'l Kasım denilmesi ve hemen küçük yaşta ölmesi Torunu Hasan'ın doğumu
599 28-29 İlk kızı Zeyneb'in doğumu Recî Vak'ası ve Bi'ri Maune Faciası
602 32 Kızı Rukiyye'nin doğumu Beni Nadir Gazvesi
605 35 Kâbe hakemliği yapması 626 56 İkinci torunu Hüseyin'in doğumu
y. 607 37 Kızı Ümmü Gülsüm'ün doğumu 627 57 Hendek Muharebesi
y. 609 39 Küçük kızı Fatıma'nın doğumu Hendek Muharebesi'ndeki ihanetlerinden ötürü Beni Kureyza Yahudilerinin cezalandırılması
610 40 Hira Mağarası'nda ilk vahyi alması 628 58 Hudeybiye Antlaşması
611 41 İkinci oğlu Abdullah'ın doğumu ve bir yaşına basmadan ölümü İslam'a davet mektupları yazdırtıp elçiler aracılığıyla çeşitli devletlerin hükümdarlarına göndermesi
613 43 Mesajını Mekkelilere açıkça duyurması Hayber'in Fethi
614 44-45 Mekke'de Müslümanlara yönelik ağır zulümlerin başlaması Hayber'in Fethi'nden sonra Yahudi bir kadın tarafından kendisine zehirleme girişiminde bulunulması
615 45 Bir grup Müslümanın Habeşistan'a göç etmesi Ninova Muharebesi ve Orta Doğu'daki Bizans-Sasani Savaşları'nın sona ermesi
616 46 Hamza ile Ömer'in Müslüman olmaları 629 59 Kızı Zeyneb'in ölümü
Sasani hükümdarı II. Hüsrev'in, Bizans'ın elinde olan Suriye ve Mısır'ı zaptetmesi Halid bin Velid ve Amr bin Âs'ın Müslüman olmaları
Haşimoğulları'na yönelik boykotun başlaması Mute Muharebesi (Bizans İmparatorluğu ile ilk savaş)
619 49 Haşimoğulları'na yönelik boykotun sona ermesi 630 60 Mekke'nin Fethi, Kâbe'nin putlardan temizlenmesi
Karısı Hatice'nin ve amcası Ebu Talib'in ölümü (Hüzün Yılı) Arabistan'da toplu seferlerin yapılması ve İslam'ın hızlıca yayılması
620 50 İslam'a davet için Taif'e gitmesi, ancak ağır hakaretlere uğrayıp taşlanarak Mekke'ye geri dönmesi Kızı Ümmü Gülsüm'ün ölümü
İsra ve Miraç olayı Eşi Mâriye'den oğlu İbrahim'in doğması ve 1-2 yaşında ölmesi
I. Akabe Biatı Tebük Seferi
y. 621 51 Sevde bint Zem'a ile evlenmesi y. 628-631 58-61 Bizans İmparatoru Herakleios'a Dihye bin Halife aracılığıyla İslam'a davet mektubu yollanması
621 51 II. Akabe Biatı 632 61-62 Mekke'de Veda Haccı yapması ve ardından 100 binden fazla Müslümana Veda Hutbesi ile son kez topluca seslenmesi
622 52 Medine'ye hicreti 62-63 Hastalanması ve Medine'de ölümü

Notlar

  1. ^ Tam adı: Ebû'l–Kâsım Muhammed ibn-i 'Abd Allâh ibn–i 'Abd'ûl–Muttâlib ibn–i Hâşim ibn–i 'Abd Menâf El Kureyşî (Arapçaابو القاسم محمد ابن عبد الله ابن عبد المطلب ابن هاشم)
  2. ^ Baskın İslamî anlayış, Muhammed'in ölüm tarihi olarak 8 Haziran 632'yi kabul etmektedir. Çoğu erken dönem, çoğunlukla Müslüman olmayan anlayışlar ise, Muhammed'in Filistin'in Fethi sırasında hâlâ hayatta olduğunu belirtmektedir.
  3. ^ Muhammed'in peygamber olduğuna inanan, "son peygamber" olduğuna ise inanmayan din ve hareketler vardır:
  4. ^ Oxford İslam Dünyası Ansiklopedisi'nde yazan Ahmad S. Moussalli ve Gordon D. Newby'e göre Muhammed, dünyanın en büyük medeniyetlerinden birini doğuran dinî, siyasi ve sosyal bir reformcuydu. Modern tarihsel açıdan bakıldığında İslam'ın kurucusuydu. İslam inancı açısından ise, önce Araplara sonra da tüm insanlığa "uyarıcı" olmaya çağrılan Allah'ın elçisi (rasûlullah) idi.
    • Moussalli, Ahmad S.; Newby, Gordon D. "Muḥammad". Oxford Islamic Studies Online. 8 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2023. 
  5. ^ Kur'an, İslam'dan bahsederken zaman zaman Arapçada "yol, âdet, durum" anlamlarını taşıyan dîn sözcüğünü kullanır.
    • Bakınız: "DİN". TDV İslâm Ansiklopedisi. 30 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2023. 
  6. ^ Benzer bir ifade, İngiliz tarihçi Lawrence Conrad tarafından da kullanılır. Çünkü O'nun incelemelerine göre, hicrî ikinci yüzyıla kadar Peygamber'in doğum tarihiyle ilgili İslamî bilimsel görüş, 85 yıllık bir çeşitlilik sergilemişti. İster sözlü ister yazılı olarak nakledilmiş olsun, herhangi bir tarihsel anlatı geleneğinin istikrarı için kronolojinin çok önemli olduğu varsayımına göre, bu durum ikinci yüzyılda siyer çalışmalarının hâlâ bir akışkanlık hâlinde olduğunun açık bir göstergesi olarak görülebilir.
  7. ^ Şu ayetlerde geçmektedir:
    • Muhammed yalnızca bir elçidir. (Âl-i İmrân Suresi: 144)
    • Muhammed sizin erkeklerinizden hiçbirinin babası değildir. (Ahzâb Suresi: 40)
    • Rableri tarafından hak olarak Muhammed'e indirilene inananların günahlarını Allah bağışlamıştır. (Muhammed Suresi: 2)
    • Muhammed, Allah'ın elçisidir. (Fetih Suresi: 29)
  8. ^ Diri diri gömülen kıza hangi suçundan dolayı öldürüldüğü sorulduğunda... (Tekvir: 8–9)
  9. ^ İslamî gelenek, Muhammed'in doğduğu zamanda Arabistan'da süt anne geleneğinin yaygın olduğunu söylerken; bazı Batılı bilim adamları bu geleneğin tarihselliğini reddetmektedir.
  10. ^ İbn Sa'd'ın rivayetine göre Bahira, yöredeki Suriyeli Yahudilerin, Taberî'nin rivayetine göre ise Bizanslıların Muhammed'i öldürmek isteyeceğini öngördüğü için Ebû Talib'i uyardı ve yeğeniyle Şam'a yolculuk yapmamasını istedi.
  11. ^ Hatice, evrensel olarak İslam'a geçen "ilk kadın" olarak kabul edilirken, Muhammed'in kendisinden sonra ikinci Müslüman erkeğin kimliği tartışmalıdır. Şii ve bazı Sünni kaynaklar, "Muhammed'den sonraki Müslüman erkeği" o sırada 9–11 yaşlarında olan Ali bin Ebû Talib olarak tanımlamaktadır. Ancak diğer Sünni kaynaklar, İslam'a geçen ilk erkeğin Ebû Bekir veya Muhammed'in evlatlık oğlu Zeyd bin Hârise olduğunu belirtmektedir. Zeyd'in Kur'an'da adı geçen tek sahabe olduğu bilgisi de göz önünde bulundurulmalıdır. Tarihçi Taberî (ö. 923); Ali, Ebû Bekir ve Zeyd hakkındaki çelişkili Sünni gelenekleri listeler ve böylece kararı okuyucuya bırakır.
    Watt, William Montgomery (1992), Muhammad at Mecca, Clarendon Press, s. 86, erişim tarihi: 16 Ağustos 2023 

    The Encyclopaedia of Islam Three, 2. cilt, Brill, 2007, erişim tarihi: 16 Ağustos 2023 

  12. ^ Bakınız: Yunus: 18; Enbiyâ: 98–99; Furkan: 55; Ankebût: 17
  13. ^ İbn Hişâm'a göre Muhammed, amcası Ebû Talib'e şunları demiştir: "Bu işten vazgeçmem için Güneş'i sağ elime, Ay'ı da sol elime verseler hiçbir şey değişmez. Allah bu dini üstün kılıncaya kadar çalışacağım veya bu uğurda öleceğim."
    Fayda, Mustafa. "MUHAMMED". TDV İslâm Ansiklopedisi. 3 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2023. 
  14. ^ Muhammed'in doğum tarihi olarak 569 ve 571 yılları da alternatif olarak sunulmaktadır.

Kaynakça

  1. ^ Shaddel, Mehdy (1 Ocak 2022). "Periodisation and the Futūḥ: Making Sense of Muḥammad's Leadership of the Conquests in Non-Muslim Sources". Arabica. 69 (1-2): 96. ISSN 0570-5398. 7 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2022. 
  2. ^ Campo, Juan Eduardo (2009). "Muhammad". Encyclopedia of Islam (İngilizce). Infobase Publishing. s. 494. ISBN 978-1-4381-2696-8. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2023. 
  3. ^ Buhl, Frants; Welch, Alford T.; Schimmel, Annemarie; Noth, A.; Ehlert, Trude (2012). Encyclopaedia of Islam (2. bas.). BRILL. s. 374. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2023. 
  4. ^ a b c Hart, Michael H. (1 Haziran 2000). The 100: A Ranking Of The Most Influential Persons In History (İngilizce). Kensington Yayınevi. s. 3–6. ISBN 978-0-8065-1350-8. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2023. 
  5. ^ Cide, Ömer (2017). "Hz. Peygamber'in Sasani ve Bizans'ı Hedef Göstermesi". dergipark.org.tr. Sosyal Bilimler Dergisi. 13 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2023. 
  6. ^ Cide, Ömer (2017). "Hz. Peygamber'in Sasani ve Bizans'ı Hedef Göstermesi". dergipark.org.tr. Sosyal Bilimler Dergisi. 13 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2023. 
  7. ^ Avcı, Casim (2021). Son Peygamber Hz. Muhammed. İslam Araştırmaları Merkezi. ISBN 978-975-389-925-3. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2023. 
  8. ^ a b William Montgomery Watt, Nicolai Sinai (28 Temmuz 2023). "Muhammad – Prophet of Islam". www.britannica.com (İngilizce). 17 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2023. 
  9. ^ Conrad, Lawrence I. (1987). "Abraha and Muhammad: Some Observations Apropos of Chronology and Literary". Bulletin of the School of Oriental and African Studies (İngilizce). 50 (2): 225-240. doi:10.1017/S0041977X00049016. ISSN 1474-0699. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2023. 
  10. ^ Esposito, John L. (1999). The Islamic Threat: Myth Or Reality? (İngilizce). Oxford University Press. s. 25. ISBN 978-0-19-513076-8. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2023. 
  11. ^ Peters, Francis E. (2003). Islam: A Guide for Jews and Christians (İngilizce). Princeton University Press. s. 9. ISBN 978-0-691-11553-5. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2023. 
  12. ^ Esposito, John L. (1998). Islam: The Straight Path (İngilizce). Oxford University Press. s. 12. ISBN 978-0-19-511234-4. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2023. 
  13. ^ Esposito, John L. (2002). What Everyone Needs to Know about Islam? (İngilizce). Oxford University Press. ss. 4-5. ISBN 978-0-19-515713-0. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2023. 
  14. ^ Aʻẓamī, Muḥammad Muṣṭafá (2003). The History of the Qur'ānic Text: From Revelation to Compilation (İngilizce). UK Islamic Academy. ss. 26-27. ISBN 978-1-872531-66-3. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2023. 
  15. ^ Apak, Adem (22 Haziran 2017). "Habeşistan Hicreti Üzerine Mülahazalar". Siyer Araştırmaları Dergisi (2): 27-44. ISSN 2547-9822. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2023. 
  16. ^ Gabriel, Richard A. (2014). Muhammad: Islam's First Great General (İngilizce). University of Oklahoma Press. s. 176. ISBN 978-0-8061-8250-6. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2023. 
  17. ^ "Peygamberimizin İslam'a Davet Mektupları". TRT Haber. 18 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2021. 
  18. ^ 'Abd al-Malik Ibn Hishām, Muhammad Ibn Isḥāq (1967). The Life of Muhammad (İngilizce). Oxford University Press. s. 653. ISBN 978-0-19-636033-1. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2023. 
  19. ^ Buhl, Frants; Welch, Alford T.; Schimmel, Annemarie; Noth, A.; Ehlert, Trude (2012). Encyclopaedia of Islam (2. bas.). BRILL. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2023. 
  20. ^ Robinson, Chase F. (2015). "History and Heilsgeschichte in Early Islam". History and Religion (PDF). Library of Congress. s. 130. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2023. 
  21. ^ Fred M. Donner (31 Ocak 2019). Islam's Origins: Myth and Material Evidence. American Academy in Berlin (3 Nisan 2019 tarihinde yayınlandı). Erişim tarihi: 23 Eylül 2021 – YouTube vasıtasıyla. 
  22. ^ a b Conrad, Lawrence I. (1987). "Abraha and Muhammad: Some Observations Apropos of Chronology and Literary". Bulletin of the School of Oriental and African Studies (İngilizce). 50 (2): 225-240. doi:10.1017/S0041977X00049016. ISSN 1474-0699. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2023. 
  23. ^ "Uluslararası Hz. Ömer Sempozyumu" (PDF). Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi. 2018. 26 Ocak 2023 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2023. 
  24. ^ Güngör, Şeyma. "Tarihî Olaydan Menkıbeye, Menkıbeden Şahesere (Kerbelâ Olayı ve Hadikatü's-Süeda)" (PDF). 19 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2023. 
  25. ^ a b Nigosian, Solomon Alexander (2004). Islam: Its History, Teaching, and Practices (İngilizce). Indiana University Press. s. 6. ISBN 978-0-253-34315-4. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2023. 
  26. ^ Bearman, Peri J. (1997). The Encyclopaedia of Islam, New Edition: Index of Subjects (İngilizce). E. J. Brill. ss. 660-663. ISBN 978-90-04-10422-8. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2023. 
  27. ^ Cook, Michael (1983). Muhammad (İngilizce). Oxford University Press. s. 62. ISBN 978-0-19-287605-8. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2023. 
  28. ^ "Muhammet Yaşadı Mı? | Prof. Dr. Sami Aldeeb ve Furkan Er". www.nonteizm.com. 27 Mayıs 2021. 22 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2023. 
  29. ^ Anderson, Mark (11 Ekim 2018). "Is Mecca Really the Birthplace of Islam?". Zwemer Center for Muslim Studies. 13 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2023. 
  30. ^ Al-Tamimi, Aymenn Jawad (29 Ağustos 2019). "The Byzantine-Arabic Chronicle: Full Translation and Analysis". www.aymennjawad.org (İngilizce). 6 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2023. 
  31. ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2021. 
  32. ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2021. 
  33. ^ "Mekke Nerede???". YouTube. İlyas Özkan. 26 Mayıs 2021. 27 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2023. 
  34. ^ a b Watt, William Montgomery (1960). Muhammad at Mecca (İngilizce). Clarendon Press. s. 11. ISBN 978-0-19-577277-7. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2023. 
  35. ^ Reeves, Minou; Stewart, P. J. (2003). Muhammad in Europe: A Thousand Years of Western Myth-Making (İngilizce). NYU Press. ss. 6-7. ISBN 978-0-8147-7564-6. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2023. 
  36. ^ Ponting, Clive (2011). Yeni Bir Bakış Açısıyla: Dünya Tarihi. Alfa Basım Yayım Dağıtım. s. 278. ISBN 978-605-106-164-1. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2023. 
  37. ^ Donner, Fred McGraw (1998). Narratives of Islamic Origins: The Beginnings of Islamic Historical Writing (İngilizce). Darwin Press. s. 132. ISBN 978-0-87850-127-4. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2023. 
  38. ^ a b Nigosian, Solomon A. (29 Ocak 2004). Islam: Its History, Teaching, and Practices (İngilizce). Indiana University Press. s. 6. ISBN 978-0-253-11074-9. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2023. 
  39. ^ a b Watt, William Montgomery (1960). Muhammad at Mecca (İngilizce). Clarendon Press. s. 15. ISBN 978-0-19-577277-7. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2023. 
  40. ^ Nasr, Seyyed Hossein (2007). "Qur'ān". Encyclopædia Britannica Online. Erişim tarihi: 24 Eylül 2013. 
  41. ^ Perseus (2 Ekim 2012). Pendulum: How Past Generations Shape Our Present and Predict Our Future (İngilizce). Hachette Books. ISBN 978-1-59315-706-7. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2023. 
  42. ^ Clinton Bennett (1998). In Search of Muhammad. Continuum International Publishing Group. ss. 18-19. ISBN 978-0-304-70401-9. 12 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2017. 
  43. ^ Francis E. Peters (1994). Muhammad and the Origins of Islam. SUNY Press. s. 261. ISBN 978-0-7914-1876-5. 13 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2017. 
  44. ^ Fisher, Mary Pat; Luyster, Robert (1990). Living Religions: An Encyclopedia of the World's Faiths (İngilizce). Tauris. s. 338. ISBN 978-1-85043-299-9. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2023. 
  45. ^ "Talking with Dan Gibson 27: Petra Context for Sura 16:103". YouTube. Dan Gibson. 8 Mart 2021. 8 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2023. 
  46. ^ Nevo, Nehuda D.; Koren, Judith (2000). "Methodological Approaches to Islamic Studies". The Quest for the Historical Muhammad (İngilizce). New York: Prometheus Books. ss. 420-443. 
  47. ^ Juynboll, G. H. A. (1982). Studies on the First Century of Islamic Society (İngilizce). Southern Illinois University Press. s. 20. ISBN 978-0-8093-1062-3. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2023. 
  48. ^ Juynboll, G. H. A. (1982). Studies on the First Century of Islamic Society (İngilizce). Southern Illinois University Press. s. 14. ISBN 978-0-8093-1062-3. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2023. 
  49. ^ Nevo, Nehuda D.; Koren, Judith (2000). "Methodological Approaches to Islamic Studies". The Quest for the Historical Muhammad (İngilizce). New York: Prometheus Books. s. 432. 
  50. ^ a b Deus, A. J. (2021). "Doctrina Jacobi: Jacob and Justus". www.academia.edu. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2023. 
  51. ^ Anthony, Sean W. (1 Kasım 2014). "Muḥammad, the Keys to Paradise, and the Doctrina Jacobi: A Late Antique Puzzle". Der Islam (İngilizce). 91 (2): 243-265. doi:10.1515/islam-2014-0010. ISSN 1613-0928. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2023. 
  52. ^ a b Crone, Patricia; Cook, Michael (21 Nisan 1977). Hagarism: The Making of the Islamic World (İngilizce). CUP Archive. ISBN 978-0-521-21133-8. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2023. 
  53. ^ "Muhammed diye biri yaşamış mıdır? | Doç. Dr. Zafer Duygu". YouTube. Dini Cevaplar. 27 Şubat 2022. 8 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2023. 
  54. ^ Kaegi, Walter Emil (1992). Byzantium and the Early Islamic Conquests (İngilizce). Cambridge University Press. ss. 90-93. ISBN 978-0-521-41172-1. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2023. 
  55. ^ Kaegi, Walter Emil (1992). Byzantium and the Early Islamic Conquests (İngilizce). Cambridge University Press. s. 110. ISBN 978-0-521-41172-1. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2023. 
  56. ^ Thomson, Robert W.; Howard-Johnston, James (1999). The Armenian History Attributed to Sebeos (İngilizce). 2. cilt. Liverpool University Press. s. 238. ISBN 978-0-85323-564-4. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2023. 
  57. ^ Hoyland, Robert G. (10 Ocak 2014). Seeing Islam as Others Saw It: A Survey and Evaluation of Christian, Jewish and Zoroastrian Writings on Early Islam (İngilizce). The Darwin Press. s. 128. ISBN 978-1-61813-131-7. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2023. 
  58. ^ Thomson, Robert W. (1999). The Armenian History Attributed to Sebeos (İngilizce). Liverpool University Press. ss. 95-96. ISBN 978-0-85323-564-4. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2023. 
  59. ^ Crone, Patricia; Cook, M. A.; Cook, Michael (21 Nisan 1977). Hagarism: The Making of the Islamic World (İngilizce). CUP Archive. ss. 6-7. ISBN 978-0-521-21133-8. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2023. 
  60. ^ Marr, Andrew (2018). Büyük Dünya Tarihi. Yakamoz Yayınları. s. 199. ISBN 978-605-297-160-4. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2023. 
  61. ^ "Dinlerin İnsan Ürünü Olduğunun Kanıtı Var mı? – Celâl Şengör". YouTube. BilimNeDiyor. 6 Ekim 2022. 8 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2023. 
  62. ^ "Öteki Gündem – Göbeklitepe Sırları". YouTube. Habertürk TV. 22 Kasım 2017. 4 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2023. 
  63. ^ "Celâl Şengör, Mehmet Önal ve Ahmet Arslan, Teke Tek Bilim'de son kazılar ışığında Harran'ı anlattı". YouTube. Habertürk TV. 23 Mayıs 2022. 23 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2023. 
  64. ^ "Resulullah Efendimizin İsimleri". dinimizislam.com. 23 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2023. 
  65. ^ Alford T. Welch, Ahmad S. Moussalli, Gordon D. Newby (2009). "Muḥammad". John L. Esposito (Ed.). The Oxford Encyclopedia of the Islamic World. Oxford: Oxford University Press. 11 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. The Prophet of Islam was a religious, political, and social reformer who gave rise to one of the great civilizations of the world. From a modern, historical perspective, Muḥammad was the founder of Islam. From the perspective of the Islamic faith, he was God's Messenger (rasūl Allāh), called to be a "warner," first to the Arabs and then to all humankind. 
  66. ^ a b William Montgomery Watt, Nicolai Sinai. "Muhammad – Prophet of Islam". www.britannica.com (İngilizce). 17 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2023. 
  67. ^ Morgan, Diane (2009). Essential Islam: A Comprehensive Guide to Belief and Practice. s. 101. ISBN 978-0-313-36025-1. 20 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2012. 
  68. ^ a b c Kandemir, M. Yaşar. "MUHAMMED". TDV İslâm Ansiklopedisi. 3 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2023. 
  69. ^ "Muhammet Kelime Kökeni, Kelimesinin Anlamı". www.etimolojiturkce.com. 20 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2023. 
  70. ^ Bozkurt, Nebi. "KÜNYE". TDV İslâm Ansiklopedisi. 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2023. 
  71. ^ Bakara Suresi: 89 ve A'raf Suresi: 157
  72. ^ Ebû'l–Mehasin Yusuf b. İsmail b. Yusuf Şâfii Nebhânî (2005). Hüccetüllah ale’l-Âlemîn fî Mu'cizati Seyyidi'l-Mürselin (Arapça). Darü'l-Kütübi'l-İlmiyye. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2023. 108, 112 
  73. ^ Nureddin Ali bin İbrahim bin Ahmed El-Halebi (2013). Es-Siretü'l-Halebiyye (Arapça). Darü'l-Kütübi'l-İlmiyye. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2023. 1:353 
  74. ^ a b El-Envaru'l-Muhammediyye Mine'l-Mevahibü'l-Ledünni (Arapça). Fazilet Neşriyat. 2018. s. 143. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2023. İbn-i Abbas'tan rivayet olunmuştur. 
  75. ^ Heger, Christoph. Schlaglichter: Die Beiden Ersten Islamischen Jahrhunderte (Almanca). Verlag Hans Schiler. s. 278. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2023. Sasani İmparatorluğu'nda yaşayan Süryani Hristiyanlar tarafından İsa'ya verilen unvanlar, Muhammed'in Yeni Ahit'teki "benedictus, ευλογημένος" ile eşdeğer olmasıdır. Nümismatik bir çalışmada Volker Popp; mhmd (Arapça sesli harfler olmadan yazılır) ile yazılmış, ancak daha sonra yaygın hâle gelen "rasûlullah"tan yoksun, Hicrî 16 yılına (637–638) tarihlenen sikkeler tespit etti. Popp, Pehlevî alfabesinde "MHMT" ile ve ayrıca bazı durumlarda Hristiyan sembolizmiyle birleştirilmiş olarak kısmen Arap alfabesinde mhmd ile yazılmış ArapSasani ve Suriye sikkelerini ekledi. 
  76. ^ Avcı, Casim. "KUREYŞ (Benî Kureyş)". TDV İslâm Ansiklopedisi. 2 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2023. 
  77. ^ İbn-i Hişâm, Sîre, 1. cilt, ss. 1–3
  78. ^ İbn Sa'd, Tabakat, 1. cilt, ss. 55–56
  79. ^ Belâzuri, Ensabü'l-Eşraf, 1. cilt, s. 12
  80. ^ Taberî, Tarih, 2. cilt, ss. 172–180
  81. ^ Suruç, Salih (2020). Kâinatın Efendisi Peygamberimizin Hayatı. Nesil Yayınları. s. 40. ISBN 978-975-269-894-9. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2023. 
  82. ^ İbn-i Sâd, Tabakat, 1. cilt, s. 20
  83. ^ Müslim, Sahih-i Müslim, 7. cilt, s. 58
  84. ^ a b Harman, Ömer Faruk. "İSMÂİL". TDV İslâm Ansiklopedisi. 23 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2023. 
  85. ^ "Ebu Leheb – Hüsrev II". YouTube. fotokan. 26 Kasım 2020. 16 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2023. 
  86. ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2021. 
  87. ^ Çelik, Ercan. "Quraish or Qorash (Q 106): From the Perspectives of Qur'an and Bible". www.academia.edu. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2023. 
  88. ^ Ağırakça, Ahmet. "NABATÎLER". TDV İslâm Ansiklopedisi. 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2023. 
  89. ^ a b Hamidullah, Muhammad (Şubat 1969). "The Nasi', the Hijrah Calendar and the Need of Preparing a New Concordance for the Hijrah and Gregorian Eras: Why the Existing Western Concordances are Not to be Relied Upon" (PDF). The Islamic Review & Arab Affairs. ss. 6-12. 5 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2013. 
  90. ^ Hajjah Amina Adil (2002). Muhammad, the Messenger of Islam: His Life & Prophecy (İngilizce). ISCA. ISBN 978-1-930409-11-8. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2023. 
  91. ^ "Ebrehe'nin Ordusu – Prof. Dr. Yaşar Nuri Öztürk". web.archive.org. 13 Temmuz 2013. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2023. 
  92. ^ a b c d e Bakınız:
  93. ^ a b c d e f g h Yücel, İrfan (2012). Peygamberimizin Hayatı (PDF) (21. bas.). Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları. ss. 7-38. ISBN 9789751901880. 20 Mart 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2015. 
  94. ^ Burnaby, Sherrard Beaumont (1901). Elements of the Jewish and Muhammadan Calendars: With Rules and Tables and Explanatory Notes on the Julian and Gregorian Calendars. London: G. Bell. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2023. 
  95. ^ "Kalbin Sesi - Peygamberimiz". web.archive.org. 19 Ekim 2013. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2023. 
  96. ^ a b c "MUHAMMED". TDV İslâm Ansiklopedisi. 3 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2023. 
  97. ^ Ünver, Mustafa (1 Haziran 2016). "Nesî Ayeti ve Modern Nesî Uygulamaları". Diyanet İlmi Dergi. 52 (2): 43-68. ISSN 1300-8498. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2023. 
  98. ^ Fayda, Mustafa. "NESÎ". TDV İslâm Ansiklopedisi. 8 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2023. 
  99. ^ Lawrence Conrad (June 1987). "Abraha and Muhammad: Some Observations Apropos of Chronology and Literary topoi in the Early Arabic Historical Tradition". Bulletin of the School of Oriental and African Studies. 50 (2): 239. doi:10.1017/S0041977X00049016. 11 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2020. 
  100. ^ "History and Religion" (PDF). Walter de Gruyter GmbH. 2015. 7 Kasım 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2023. News of Muḥammad and his contemporaries circulated by word of mouth from the start, vectors for the transit of information not only to subsequent generations of Muslims, but also to non-Muslims. 
  101. ^ Watt, William Montgomery (1960). Muhammad at Mecca (İngilizce). Clarendon Press. ss. 16-18. ISBN 978-0-19-577277-7. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2023. 
  102. ^ Yıldız, Hakkı Dursun. "ARABİSTAN". TDV İslâm Ansiklopedisi. 20 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2023. 
  103. ^ Rue, Loyal D. (2005). Religion is Not About God: How Spiritual Traditions Nurture Our Biological Nature and What to Expect When They Fail (İngilizce). Rutgers University Press. s. 224. ISBN 978-0-8135-3511-1. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2023. 
  104. ^ Esposito, John L. (28 Nisan 2016). Islam: The Straight Path. Updated Fifth Edition, Updated Fifth Edition. Oxford University Press. ss. 4-5. ISBN 978-0-19-063215-1. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2023. 
  105. ^ Kara, Cahid (2015). "İslam Öncesi Arap Yarımadası'nda Bir Kültür Merkezi: Cüreş". dergipark.org.tr. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 12 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2023. 
  106. ^ a b c d Tarih Kitabı. Alfa Basım Yayım Dağıtım. 2000. s. 79. ISBN 978-605-171-364-9. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2023. 
  107. ^ Watt, William Montgomery (1960). Muhammad at Mecca (İngilizce). Clarendon Press. ss. 1-2. ISBN 978-0-19-577277-7. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2023. 
  108. ^ Johnson, Scott Fitzgerald (2012). The Oxford Handbook of Late Antiquity (İngilizce). OUP USA. ss. 286-287. ISBN 978-0-19-533693-1. 21 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2022. 
  109. ^ a b Johnson, Scott Fitzgerald (2012). The Oxford Handbook of Late Antiquity (İngilizce). OUP USA. s. 301. ISBN 978-0-19-533693-1. 21 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2022. 
  110. ^ a b Fayda, Mustafa. "CÂHİLİYE". TDV İslâm Ansiklopedisi. 26 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2023. 
  111. ^ a b Aktan, Ali (2011). İslam Tarihi: Başlangıcından EmevÎlerin Sonuna Kadar. Nobel Akademik Yayıncılık. s. 54. ISBN 978-605-133-101-0. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2023. 
  112. ^ a b Demircan, Prof. Dr. Adnan (2004). "Câhiliyye Araplarında Kız Çocuklarını Gömerek Öldürme Âdeti". dergipark.org.tr. İstem. ss. 21, 26, 28. 26 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2023. 
  113. ^ Acarlıoğlu, Ahmet (15 Haziran 2019). "Câhiliye Arap Toplumunda Kız Çocuklarının Katli Meselesi: İslam Tarihi Perspektifinden Değerlendirme". web.archive.org. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2023. 
  114. ^ a b Güç, Ahmet. "PUT". TDV İslâm Ansiklopedisi. 26 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2023. 
  115. ^ Dindi, Emrah (2017). "Câhiliye Arap Hac Ritüellerinin Kur'an'daki Menâsikle Diyalektik İlişkisi" (PDF). Cumhuriyet İlahiyat Dergisi. 18 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Mayıs 2022. 
  116. ^ a b c Aytaç, Bedrettin. "Cahiliye Çağı İnançları". acikders.ankara.edu.tr. 25 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2023. 
  117. ^ Sarıcık, Murat (2013). "Cahiliye Döneminde Arap Yarımadası Panayırları". dergipark.org.tr. Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2023. 
  118. ^ a b c İvgin, Hayrettin. "Put ve Putperestlik'in Mitolojik Boyutu" (PDF). web.archive.org. Kültür Evreni. 10 Şubat 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2023. 
  119. ^ Esposito, John L. (6 Nisan 2000). The Oxford History of Islam (İngilizce). Oxford University Press. ISBN 978-0-19-988041-6. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2023. 
  120. ^ Ueberweg, Friedrich. History of Philosophy, Vol. 1: From Thales to the Present Time. Charles Scribner's Sons. s. 409. ISBN 978-1-4400-4322-2. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2023. 
  121. ^ Rubin, Uri, "Ḥanīf", Encyclopaedia of the Qur'ān, General Editor: Johanna Pink, University of Freiburg. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2023.
  122. ^ Kuzgun, Şaban. "HANÎF". TDV İslâm Ansiklopedisi. 23 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2023. 
  123. ^ Köchler, Hans (1982). The Concept of Monotheism in Islam and Christianity (İngilizce). International Progress Organization. s. 29. ISBN 978-3-7003-0339-8. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2023. 
  124. ^ Jacobs, Louis (1995). The Jewish Religion: A Companion. Internet Archive. Oxford University Press. s. 272. ISBN 978-0-19-826463-7. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2023. 
  125. ^ Turner, Colin (2006). Islam: The Basics. Internet Archive. Routledge. s. 16. ISBN 978-0-415-34105-9. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2023. 
  126. ^ Çetkin, Muhammed (2018). "Cahiliyye Dönemi Şiir ve Nesrinde Nübüvvet". dergipark.org.tr. Şarkiyat İlmi Araştırmalar Dergisi. 14 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2023. 
  127. ^ "Saff Suresi 6. ayeti ve meali | Kur'an ve Meali". www.kuranvemeali.com. 27 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2023. 
  128. ^ Said Nursî (2010). Mektûbat. İstanbul: Envâr Neşriyât. s. 165. Said Nursî, İncil'deki ilgili fıkralardan ikisinin Arapçalarını alıntılar. Bunlardan birisi, "قَالَ الْمَسِيحُ اِنِّى ذَاهِبٌ اِلَى اَبِى وَ اَبِيكُمْ لِيَبْعَثَ لَكُمُ الْفَارَقْلِيطَا", diğeri ise "اِنِّى اَطْلُبُ مِنْ رَبِّى فَارَقْلِيطًا يَكُونُ مَعَكُمْ اِلَى اْلاَبَدِ" idir. 
  129. ^ Allison, Gregg (19 Nisan 2011). Historical Theology: An Introduction to Christian Doctrine (İngilizce). Zondervan Academic. s. 431. ISBN 978-0-310-41041-6. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2023. 
  130. ^ "İncil: Yuhanna 14:15-17". incil.info. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2023. 
  131. ^ "CATHOLIC ENCYCLOPEDIA: Paraclete". www.newadvent.org. 12 Ekim 1999 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2023. 
  132. ^ a b Gördük, Yunus Emre (2020). "Kitâb-ı Mukaddes Metinlerinde Hz. Peygamber'in Müjdelenmesi Konusunda Bir İnceleme: Mu'cizât-ı Ahmediye Risalesi Perspektifinden (II)". Katre International Human Studies Journal. s. 48. 12 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2023. 
  133. ^ Öztürk Bitik, Başak (2011). "Evliyâ Çelebi Seyahatnâmesinde Cadı, Obur, Büyücü Anlatıları ve Kurgudaki İşlevleri". Millî Folklor. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2023. 
  134. ^ "ŞEM'UN-U SAFÂ". Sorularla Risale. 13 Eylül 2007. 22 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2022. 
  135. ^ Said Nursî, Mektûbat, s. 171, Envâr Neşriyât, İstanbul: 2010. Evliya Çelebi'nin eserinde Osmanlı alfabesiyle alıntıladığı o âyette geçen kelimeler; "ايتون Bir oğlan", "ازربيون İbrahim neslinden ola", "پروفتون Peygamber ola", "لوغسلين yalancı olmaya", "بنت onun", "افزولات doğum yeri Mekke ola", "كه كالوشير salihlikle gelmiş ola", "تونومنين onun mübarek adı", "مواميت Mevamit ola", "اسفدوس ona uyanlar", "تاكرديس bu dünyânın mâliki olalar", "بيست بيث ve o dünyânın mâliki olalar" Said Nursî, mevamit kelimesinin sırasıyla Muhammed ve Memed kelimelerinden tahrif edildiğini savunur.
  136. ^ Evliya Çelebi (2011). Seyit Ali Kahraman, Yücel Dağlı (Ed.). Günümüz Türkçesiyle Evliya Çelebi Seyahatnâmesi. 3. 1. cilt. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. ss. 140-141. ISBN 978-975-08-1859-2. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2023. 
  137. ^ "Muhammad – Prophet of Islam". www.britannica.com (İngilizce). 17 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2023. 
  138. ^ a b Encyclopedia of World History (İngilizce). Oxford University Press. 1998. s. 452. ISBN 978-0-19-860223-1. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2023. 
  139. ^ a b Weil, Gustav; Sanders, Frank K.; Dunning, Harry W. (1895). "An Introduction to the Quran". The Biblical World. 5 (3). The University of Chicago Press. s. 182. doi:10.1086/471621. JSTOR 3135387. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2023. 
  140. ^ "Muhammad | Encyclopedia.com". web.archive.org. 25 Mayıs 2019. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2023. 
  141. ^ "Peygamberimize Gelen İlk Vahiy". İslam ve İhsan. 3 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2023. 
  142. ^ Hocaoğlu, Mustafa; Hocaoğlu, Öznur (2021). "Kur'an ve Siyer İlişkisi Bağlamında Hz. Peygamber'in Dâvete Başlaması ve Gizli Dâvet Döneminin Mahiyeti". Akademik Siyer Dergisi (3): 20-42. doi:10.47169/samer.811314. ISSN 2687-5810. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2023. 
  143. ^ Peters, Francis E. (2003). Islam, A Guide for Jews and Christians. Internet Archive. Princeton University Press. s. 9. ISBN 978-0-691-11553-5. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2023. 
  144. ^ Esposito, John L. (1998), s. 12; (1999) s. 25; (2002) ss. 4–5
  145. ^ a b c d e f g Buhl, F.; Welch, A. T. (1993). "Muḥammad". Encyclopaedia of Islam. 7 (2. bas.). Brill Academic Publishers. ss. 360-376. ISBN 90-04-09419-9. 
  146. ^ Dinçer, Süleyman (2020). "Hz. Muhammed Döneminde Çok Kültürlü Toplumsal Yapısıyla Medine'de "Birlikte Yaşama Modeli"nin Temelleri". dergipark.org.tr. MANAS Journal of Social Studies. 26 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2023. 
  147. ^ a b Bozkurt, Nebi; Küçükaşçı, Mustafa Sabri. "MEKKE". TDV İslâm Ansiklopedisi. 14 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2023. 
  148. ^ Yücel 2012, s. 30, 38
  149. ^ Sahih Bukhari Book 59, #641
  150. ^ Hisham Ibn al-Kalbi (2015). Book of Idols (İngilizce). Faris, Nabih Amin tarafından çevrildi. Princeton University Press. ss. 21-22. ISBN 978-0-691-62742-7. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2023. 
  151. ^ "Mekke'nin Fethi'nden Sonra Peygamberimizin Yaptıkları". İslam ve İhsan. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2023. 
  152. ^ Holt, P. M. (1977), s. 57; Lapidus, Ira (2022), ss. 31–32
  153. ^ "Muhammad", Encyclopedia of Islam and the Muslim World (2003)
  154. ^ Öztürk, Levent. "SÜVEYBE". TDV İslâm Ansiklopedisi. 15 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2023. 
  155. ^ a b Ertürk, Hatice Nur (2018). "Hz. Peygamber'in Sütanneleri ve Sütanneye Verilmesi". dergipark.org.tr. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2023. 
  156. ^ Şahin Utku, Nihal (2020). "Antik ve Orta Çağ'da Sütannelik: Başkasının Sütünün Biyolojik, Ekonomik ve Kültürel Kodları". Kadem Kadın Araştırmaları Dergisi. ss. 86, 89. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2023. 
  157. ^ a b Watt, W. Montgomery (1971). "Encyclopaedia of Islam – Ḥalīma Bint Abī Ḏh̲u'ayb" (2. bas.). Brill. 3 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2023. 
  158. ^ Suruç, Salih (2020). Kâinatın Efendisi Peygamberimizin Hayatı. 1. cilt. Nesil Yayınları. ss. 54-68. ISBN 978-975-269-894-9. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2023. 
  159. ^ Peterson, Daniel C. (26 Şubat 2007). Muhammad, Prophet of God (İngilizce). Eerdmans Publishing. s. 38. ISBN 978-0-8028-0754-0. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2023. 
  160. ^ a b Peters, F. E. (6 Nisan 1994). Muhammad and the Origins of Islam (İngilizce). State University of New York Press. ISBN 978-0-7914-1876-5. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2023. 
  161. ^ Şükrullah Efendi (2010). Behcetü't Tevarih. Almaz, Hasan tarafından çevrildi. Mostar Yayınları. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2023. 
  162. ^ Watt, William Montgomery (1961). Muhammad: Prophet and Statesman (İngilizce). Oxford University Press. s. 7. ISBN 978-0-19-881078-0. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2023. 
  163. ^ a b Abel, A. "Baḥīrā – Encyclopaedia of Islam" (2. bas.). Brill. 18 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2023. 
  164. ^ Ibn Rāshid, Ma'mar; Haleem, M. A. S. Abdel (16 Mayıs 2014). The Expeditions: An Early Biography of Muhammad (İngilizce). NYU Press. ISBN 978-0-8147-6963-8. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2023. 
  165. ^ Watt, William Montgomery (1961). Muhammad: Prophet and Statesman (İngilizce). Oxford University Press. s. 1-2. ISBN 978-0-19-881078-0. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2023. 
  166. ^ Algül, Hüseyin. "FİCÂR". TDV İslâm Ansiklopedisi. 27 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2023. 
  167. ^ Watt, William Montgomery (1961). Muhammad: Prophet and Statesman (İngilizce). Oxford University Press. s. 8. ISBN 978-0-19-881078-0. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2023. 
  168. ^ Ramadan, Tariq (2007). In the Footsteps of the Prophet: Lessons from the Life of Muhammad. Internet Archive. Oxford University Press. s. 19. ISBN 978-0-19-530880-8. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2023. 
  169. ^ McNeill, William H. (2016). Berkshire Encyclopedia of World History (İngilizce). 3. cilt. Berkshire Publishing Group. s. 1025. ISBN 978-0-19-062271-8. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2023. 
  170. ^ "MUHAMMED". TDV İslâm Ansiklopedisi. 3 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2023. 
  171. ^ Yücel 2012, s. 9, 38
  172. ^ Esposito, John L. (1998). Islam: The Straight Path (İngilizce). Oxford University Press. s. 6. ISBN 978-0-19-511233-7. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2023. 
  173. ^ Lings, Martin (1991). Muhammad: His Life Based on the Earliest Sources (İngilizce). Islamic Texts Society. ISBN 978-0-946621-25-5. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2023. 
  174. ^ İbn-i İshak, Müstedrek el-Hâkim, 3. cilt, s. 182
  175. ^ a b İbn Sa'd, Tabakatü'l Kübra, 8. cilt, s. 13
  176. ^ a b c Kandemir, M. Yaşar. "HATİCE". TDV İslâm Ansiklopedisi. 13 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2023. 
  177. ^ Seyhan, Ahmet Emin (4 Mayıs 2021). "Hz. Hatice, Hz. Muhammed ile Kaç Yaşında Evlendi?". Sürmeli Haber. 7 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2023. 
  178. ^ "Peygamberimiz Hz. Muhammed'in, gençken putlarla bir ilgisi olmuş mudur?". Sorularla İslamiyet. 2 Ağustos 2014. 28 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2023. 
  179. ^ Kur'ân-ı Kerim ve Türkçe anlamı (Meal), s. 596, Diyanet İşleri Başkanlığı, Ankara, 1985
  180. ^ Peters, F. E. (Francis E. ) (2003). Islam, a guide for Jews and Christians. Internet Archive. Princeton, NJ : Princeton University Press. ISBN 978-0-691-11553-5. 
  181. ^ a b c d e Glubb, Sir John Bagot (2001). The Life and Times of Muhammad (İngilizce). Cooper Square Press. ss. 79-81. ISBN 978-0-8154-1176-5. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2023. 
  182. ^ a b "Peygamber Efendimiz'in Kabe Hakemliği". İslam ve İhsan. 19 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2023. 
  183. ^ a b Jomier, J.; Wensinck, A. J. (1990). "Ka'ba" (3. bas.). Brill. s. 319. 28 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2023. 
  184. ^ Jonathan M. Bloom, Sheila S. Blair (2002), p. 28-29
  185. ^ Bogle, Emory C. (1998). Islam: Origin and Belief (İngilizce). University of Texas Press. s. 6. ISBN 978-0-292-70862-4. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2023. 
  186. ^ Haaren, John Henry; Poland, Addison B. (1992). Famous Men of the Middle Ages (İngilizce). Greenleaf Press. s. 83. ISBN 978-1-882514-05-2. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2023. 
  187. ^ Peterson, Daniel C. (26 Şubat 2007). Muhammad, Prophet of God (İngilizce). Wm. B. Eerdmans Publishing. s. 51. ISBN 978-0-8028-0754-0. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2023. 
  188. ^ Klein, F. A. (1906). The Religion of Islám (İngilizce). K. Paul, Trench, Trübner. s. 7. ISBN 978-90-90-00408-2. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2023. 
  189. ^ Wensinck, A. J.; Rippin, A. (2002). "Waḥy". Encyclopaedia of Islam (2. bas.). Brill. 10 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2023. 
  190. ^ Weil, Gustav; Sanders, Frank K.; Dunning, Harry W. (1895). "An Introduction to the Quran". The Biblical World (İngilizce). 5 (3): 184. doi:10.1086/471621. ISSN 0190-3578. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2023. 
  191. ^ "İlk vahyin gelişi nasıl gerçekleşmiştir?". Sorularla İslamiyet. 1 Haziran 2006. Erişim tarihi: 18 Kasım 2023. 
  192. ^ Günel, Fuat. "HİRA". TDV İslâm Ansiklopedisi. 11 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2023. 
  193. ^ Brown, Daniel W. (2003). A New Introduction to Islam (İngilizce). Wiley. s. 73. ISBN 978-0-631-21604-9. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2023. 
  194. ^ Bogle, Emory C. (1998). Islam: Origin and Belief (İngilizce). University of Texas Press. s. 7. ISBN 978-0-292-70862-4. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2023. 
  195. ^ "Fetret'ul-vahiy hakkında bilgi verir misiniz?". sorusorcevapbul.com. 19 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2023. 
  196. ^ "İlk Müslümanlar Kimlerdir? İlk Müslümanların İsimleri". www.hurriyet.com.tr. 11 Mayıs 2020. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2023. 
  197. ^ "İslam'da Gizli Davet Dönemi". İslam ve İhsan. 28 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2023. 
  198. ^ a b Lewis, Bernard (2002). Arabs in History (İngilizce). OUP Oxford. ss. 35-36. ISBN 978-0-19-280310-8. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2023. 
  199. ^ Tarih Kitabı. Alfa Basım Yayım Dağıtım. 2019. s. 79. ISBN 978-605-171-364-9. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2023. 
  200. ^ Gordon, Matthew (30 Mayıs 2005). The Rise of Islam (İngilizce). Greenwood Publishing Group. ss. 120-121. ISBN 978-0-313-32522-9. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2023. 
  201. ^ Esposito, John (1998), s. 12
  202. ^ Esposito, John (2002), ss. 4–5
  203. ^ Peters, F.E. (2003). Islam: A Guide for Jews and Christians. Princeton University Press. s. 9. ISBN 0-691-11553-2. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2023. 
  204. ^ Esposito, John (1998), ss. 9, 12
  205. ^ "Center for Muslim-Jewish Engagement". web.archive.org. 6 Haziran 2014. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2023. 
  206. ^ a b c d e f g Fayda, Mustafa. "MUHAMMED". TDV İslâm Ansiklopedisi. 3 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2023. 
  207. ^ Cerrahoğlu, İsmail. "GARÂNÎK". TDV İslâm Ansiklopedisi. 22 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2023. 
  208. ^ Glubb, John; Glubb, Sir John Bagot (2001). The Life and Times of Muhammad (İngilizce). Cooper Square Press. ss. 125, 126, 129. ISBN 978-0-8154-1176-5. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2023. 
  209. ^ Kapar, Doç. Dr. M. Ali. "Hz. Peygamber Döneminde Bey'at". dergipark.org.tr. 10 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2023. 
  210. ^ Özdemir, Öznur. "Hz. Peygamber Zamanında Medine'de Müslüman-Yahudi İlişkilerini Anlamak". www.acarindex.com. Siyer Araştırmaları Dergisi. 19 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2023. 
  211. ^ a b c "SENETÜ'l-HÜZN". TDV İslâm Ansiklopedisi. 21 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2023. 
  212. ^ Kapar, Mehmet Ali. "EBÛ LEHEB". TDV İslâm Ansiklopedisi. 10 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2023. 
  213. ^ F.; Welch, AT (1993). "Muhammed". ss. 360-376. 
  214. ^ Moojan Momen (1985). s. 4. 
  215. ^ "MUT'İM b. ADÎ". TDV İslâm Ansiklopedisi. 26 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2022. 
  216. ^ Watt(1974). s. 83. 
  217. ^ Peterson (2006). ss. 86-89. 
  218. ^ Buhârî, Fadlü's-Salât, 20/1, Hadis no: 1190
  219. ^ a b c d "İslam Tarihi'nde İlk Nüfus Sayımı – Mehmet ALKIŞ". 2 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2022. 
  220. ^ a b "NÜFUS". TDV İslâm Ansiklopedisi. 25 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2022. 
  221. ^ "Tevbe Suresi 36. ayeti ve meali | Kuran ve Meali". www.kuranvemeali.com. 4 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2022. 
  222. ^ a b c d "BEDİR GAZVESİ". TDV İslâm Ansiklopedisi. 24 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2022. 
  223. ^ a b c Uğurlu, Nur, Hz. Muhammed Sallallahu Aleyhi ve Sellem, Nuh Yayınları. (sayfa: 205)
  224. ^ a b c "UHUD GAZVESİ". TDV İslâm Ansiklopedisi. 3 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2022. 
  225. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; s12 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  226. ^ Ali Usta: Alternatif bir Kuran tefsiri, Araştırı ve bilimsel kitaplar serisi 1, öz Yapım & Havuz Yayınları, 2004, ISBN 3980861163, sayfa 150.
  227. ^ a b Ahmed Cevdet Paşa, Son Peygamber Hz. Muhammed, Milli Gençlik Vakfı & Anadolu Gençlik Derneği, Ankara, 2018. (sayfa: 129)
  228. ^ Footnote of the El-Cheikh(1999) reads: "Opposed to its authenticity is R. B. Sejeant "Early Arabic Prose: in Arabic Literature to the End of the Umayyad Period, ed. A. E L. Beeston et a1 ... (Cambridge, 1983), pp. 141–2. Suhaila aljaburi also doubts the authenticity of the document; "Ridlat al-nabi ila hiraql malik al-~m,H" amdard Islamicus 1 (1978) no. 3, pp. 15–49"
  229. ^ El-Cheikh, Nadia Maria (1999). "Muhammad and Heraclius: A Study in Legitimacy". Studia Islamica. s. 5-21
  230. ^ a b Irfan Shahid, Arabic literature to the end of the Umayyad period, Journal of the American Oriental Society, Vol 106, No. 3, p.531
  231. ^ a b c "HERAKLEİOS". TDV İslâm Ansiklopedisi. 3 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2022. 
  232. ^ a b "DİHYE b. HALÎFE". TDV İslâm Ansiklopedisi. 23 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2022. 
  233. ^ "HERAKLİUS'UN İSLÂMA DÂVET EDİLMESİ". Sorularla İslamiyet. 21 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2022. 
  234. ^ Muhammad and Heraclius: A Study in Legitimacy, Nadia Maria El-Cheikh, Studia Islamica, No. 89. (1999), pp. 5–21.
  235. ^ Footnote of the El-Cheikh(1999) reads: "Hamidullah discussed this controversy and tried to prove the authenticity of Heraclius' letter in his "La lettre du Prophete P Heraclius et le sort de I'original: Arabica 2(1955), pp. 97–1 10, and more recently, in Sir originaw des lettms du prophbte de I'lslam (Paris, 1985), pp. 149.172, in which he reproduces what purports to be the original letter."
  236. ^ "Peygamber Efendimiz'in İslam'a Davet Mektupları". İslam ve İhsan. 31 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2022. 
  237. ^ a b "MEKKE - TDV İslâm Ansiklopedisi". TDV İslam Ansiklopedisi. 14 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2022. 
  238. ^ "MEKKE - TDV İslâm Ansiklopedisi". TDV İslam Ansiklopedisi. 14 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2022. 
  239. ^ a b Uğurlu, Nur, Hz. Muhammed Sallallahu Aleyhi ve Sellem, Nuh Yayınları.
  240. ^ Watt 1974. s. 207. 
  241. ^ a b c d Muhammed. İslam Ansiklopedisi. 7 (2 bas.). Welch AT. 1993. s. 360-376. 
  242. ^ Tabuk. İslam Ansiklopedisi. MA al-Bakhit. 
  243. ^ The Life Of Muhammad. Oxford Üniversitesi Yayınları. s. 281-287. 
  244. ^ The Life of Muhammad. Chicago Üniversitesi. Haykal MH. 1933. 
  245. ^ Ali İbn Abi-Talib'in Biyografisi. Ansariyan Yayınları, Kum, İran İslam Cumhuriyeti. 
  246. ^ Lewis 1993. s. 43-44. 
  247. ^ Sahih-i Buhârî, Tıp Kitabı, Ledüd Bâbı, Sahih-i Müslim, Selam Kitabı, Ledüd ile Tedavinin Mekruhluğu Bâbı, Müsned-i Ahmed b. Hanbel, c.6, s.118, Sünen-i Tirmizi, c. 3, s. 265
  248. ^ İbn-i Sâd Tabakat c. 2 s. 254
  249. ^ Kılıç, Mustafa Cemil (17 Ekim 2012). "En Yüce Dosta Doğru". haberiniz. 26 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2013. 
  250. ^ SURUÇ, Salih (2005). Peygamberimizin Hayatı. İstanbul: Nesil Yayınları. ISBN 975-408-019-4 c. 1 s.54-68. 
  251. ^ "EBÛ BEKİR". TDV İslâm Ansiklopedisi. 11 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2022. 
  252. ^ "Hz. Ebu Bekir'in halife seçilmesi nasıl olmuştur?". Sorularla İslamiyet. 25 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2022. 
  253. ^ a b Leila Ahmed 1986. s. 665. 
  254. ^ Peters, F. E. (10 Ocak 2009). Islam: A Guide for Jews and Christians (İngilizce). Princeton University Press. ISBN 978-1-4008-2548-6. 
  255. ^ İslam'da Mimari Koruma: Mescid-i Nebevî Örneği. Ariffin, Syed Ahmad Iskandar Syed. 2005. s. 88. 
  256. ^ "Peygamber Mescidi". 11 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2022. 
  257. ^ İsa. İslam Ansiklopedisi. 
  258. ^ Al-Haqqani, Shaykh Adil (Temmuz 2002). The Path to Spiritual Excellence (İngilizce). ISCA. ISBN 978-1-930409-18-7. 
  259. ^ a b Weston, Mark (28 Temmuz 2008). Prophets and Princes: Saudi Arabia from Muhammad to the Present (İngilizce). John Wiley & Sons. ISBN 978-0-470-18257-4. 
  260. ^ a b Behrens-Abouseif, Doris; Vernoit, Stephen (2006). Islamic Art in the 19th Century: Tradition, Innovation, And Eclecticism (İngilizce). BRILL. ISBN 978-90-04-14442-2. 
  261. ^ Weston, Mark (28 Temmuz 2008). Prophets and Princes: Saudi Arabia from Muhammad to the Present (İngilizce). John Wiley & Sons. ISBN 978-0-470-18257-4. 
  262. ^ Cornell, Vincent J. (2007). Voices of Islam (İngilizce). Greenwood Publishing Group. ISBN 978-0-275-98732-9. 
  263. ^ Ernst, Carl W. (1 Ağustos 2004). Following Muhammad: Rethinking Islam in the Contemporary World (İngilizce). Univ of North Carolina Press. ISBN 978-0-8078-5577-5. 
  264. ^ Bennett, Clinton (1 Ocak 1998). In Search of Muhammad (İngilizce). A&C Black. ISBN 978-0-8264-3576-7. 
  265. ^ Clark, Malcolm (10 Mart 2011). Islam For Dummies (İngilizce). John Wiley & Sons. ISBN 978-1-118-05396-6. 
  266. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2020. 
  267. ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2014. 
  268. ^ Ahmed (1979), p. 46-7
  269. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Esp isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  270. ^ a b The Cambridge History of Islam, pp. 43-44
  271. ^ Mark R. Cohen, Under Crescent and Cross: The Jews in the Middle Ages, p. 23, Princeton University Press
  272. ^ "REYHÂNE bint ŞEM'ÛN - TDV İslâm Ansiklopedisi". TDV İslam Ansiklopedisi. 13 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2022. 
  273. ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2012. 
  274. ^ Barakat Ahmad, « Muhammad and the jews. A re-examination. ». Indian Institude of Islamic Studies. VPD LDT. ISBN 0 7069 0 804 X (IV02A2501). édité en 1979. Prologue par Bernard Lewis, s.40-43.
  275. ^ Nemoy, "Barakat Ahmad's "Muhammad and the Jews", p. 325. Nemoy is sourcing Ahmad's Muhammad and the Jews.
  276. ^ a b Arafat. "New Light on the Story of Banu Qurayza and the Jews of Medina". Journal of the Royal Asiatic Society of Great Britain and Ireland. 1976: 100–07.
  277. ^ G. R. Hawting: The Idea of Idolatry and the Rise of Islam: From Polemic to History (1999); Fred Donner: Muhammad and the Believers. At the Origins of Islam (2010) s. 59
  278. ^ Fred Donner: Muhammad and the Believers. At the Origins of Islam [tr: Muhammed ve Müminler. İslam'ın Kökenlerinde] (2010) s. 68 ve devamı; bkz. ayrıca Hans Jansen: Muhammed (2005/7) ss. 311-317 (2008 Almanca baskısı)
  279. ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2022. 
  280. ^ a b "Masada Kalesi Katliamı nasıl "Beni Kureyza Katliamı" oldu?". YouTube. 16 Mart 2022. 11 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2022. 
  281. ^ Zuleika Rodgers, (Ed.) (2007). Making History: Josephus And Historical Method. Brill. s. 397. ISBN 9789004150089. 
  282. ^ Magness, Jodi (27 Mayıs 2020). "The Remarkable Story of Masada: Guest Post by Jodi Magness". The Bart Ehrman Blog. The Bart Ehrman Foundation. 23 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2021. 
  283. ^ Sloane, Elizabeth (16 Mayıs 2017). "Did the Jews Kill Themselves at Masada Rather Than Fall Into Roman Hands?". Haaretz Newspaper. 27 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2021. 
  284. ^ "GAZVE". TDV İslâm Ansiklopedisi. 19 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2022. 
  285. ^ "SERİYYE". TDV İslâm Ansiklopedisi. 29 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2022. 
  286. ^ "Peygamber Efendimizin zevceleri kaç tanedir; çok evlenmesinin hikmeti nedir?". Sorularla İslamiyet. 15 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2022. 
  287. ^ "MUHAMMED". TDV İslâm Ansiklopedisi. 3 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2022. 
  288. ^ William Montgomery Watt, Muhammad at Madina, At the Clarendon Press, (1956) s.284)
  289. ^ Aleem, Shamim (2007). "12. Mothers of Believers". Prophet Muhammad(s) and His Family. AuthorHouse. s. 85. ISBN 978-1-4343-2357-6. 
  290. ^ a b c "ÜMMEHÂTÜ'l-MÜ'MİNÎN - TDV İslâm Ansiklopedisi". TDV İslam Ansiklopedisi. 1 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2022. 
  291. ^ Watt (1956), ss. 287
  292. ^ Subhani, Jafar. "Chapter 9". The Message. Ansariyan Publications, Qom. Archived from the original on 7 October 2010.
  293. ^ "HATİCE". TDV İslâm Ansiklopedisi. 13 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2022. 
  294. ^ a b c "SEVDE". TDV İslâm Ansiklopedisi. 23 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2022. 
  295. ^ "Sevde Binti Zem'a (r.a.) Kimdir?". İslam ve İhsan. 22 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2022. 
  296. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2020. 
  297. ^ Nicholas Awde (2000), s. 10
  298. ^ Watt, Aisha, Encyclopedia of Islam.
  299. ^ D. A. Spellberg, Politics, Gender, and the Islamic Past: the Legacy of A'isha bint Abi Bakr, Columbia University Press, 1994, p. 40.
  300. ^ Karen Armstrong, Muhammad: A Biography of the Prophet, Harper San Francisco, 1992, p. 145.
  301. ^ Muhammad Husayn Haykal, The Life of Muhammad, North American Trust Publications (1976), p. 139.
  302. ^ A.C. Brown, Jonathan (2014). Misquoting Muhammad: The Challenge and Choices of Interpreting the Prophet's Legacy. Oneworld Publications. pp. 143–44. ISBN 978-1-78074-420-9.
  303. ^ Sahih al-Bukhari, 5:58:234, Sahih al-Bukhari, 5:58:236, Sahih al-Bukhari, 7:62:64, Sahih al-Bukhari, 7:62:65, Sahih al-Bukhari, 7:62:88, Sahih Muslim, 8:3309, 8:3310, 8:3311, 41:4915, Sunan Abu Dawood, 41:4917
  304. ^ Tabari, volume 9, page 131; Tabari, volume 7, page 7.
  305. ^ DA Spellberg , Politika, Cinsiyet ve İslami Geçmiş: A'isha bint Abi Bakr'ın Mirası , Columbia University Press , 1994, s. 40.
  306. ^ Barlas, Asma (2012). "Believing Women" in Islam: Unreading Patriarchal Interpretations of the Qur'an. University of Texas Press. s. 126. On the other hand, however, Muslims who calculate 'Ayesha's age based on details of her sister Asma's age, about whom more is known, as well as on details of the Hijra (the Prophet's migration from Mecca to Madina), maintain that she was over thirteen and perhaps between seventeen and nineteen when she got married. Such views cohere with those Ahadith that claim that at her marriage Ayesha had "good knowledge of Ancient Arabic poetry and genealogy" and "pronounced the fundamental rules of Arabic Islamic ethics. 
  307. ^ "The Concept of Polygamy and the Prophet's Marriages (Chapter: The Other Wives)". 7 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 June 2019. 
  308. ^ Ali, Muhammad (1997). Muhammad the Prophet. Ahamadiyya Anjuman Ishaat Islam. s. 150. ISBN 978-0-913321-07-2. 1 January 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  309. ^ Ayatollah Qazvini. "Ayesha married the Prophet when she was young? (In Persian and Arabic)". 26 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 June 2019. 
  310. ^ A.C. Brown, Jonathan (2014). Misquoting Muhammad: The Challenge and Choices of Interpreting the Prophet's Legacy. Oneworld Publications. ss. 146-47. ISBN 978-1-78074-420-9. 
  311. ^ "Prof. Dr. Yaşar Nuri Öztürk'ün katıldığı, ulusal basında yayın yapan bir TV'nin tartışma programında "Aişe'nin evlilik yaşı" ile ilgili olarak yaptığı açıklama". 11 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2015. 
  312. ^ ""Ayşe'nin evlenme yaşıyla ilgili rivayetler tarihi bilgilere terstir" (suleyman-ates.com)". 21 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2013. 
  313. ^ "Lisan-ul Arap'a bakıldığı takdirde, Arapçada 11'den 19'a kadar olan sayılar kullanılırken, "birler" hanesi kullanıldığı takdirde "onlar" hanesinin de kastedildiğinin anlaşılmasının gerektiği ifade edilmektedir. (...) Aişe, Arapçayı en edebî konuşan hanımlarından biridir. Arapçadaki bu özelliği kullanarak 6 ve 9 yaşla, 16 ve 19 yaşı kastettiği anlaşılmalıdır." Ahmet Tekin ile Röportaj: Asrı Saadette Kadın Olmak ve Aişe'nin Evlilik Yaşı 3 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  314. ^ Mustafa İslamoğlu da konuyu Arapça belagat kurallarına göre açıklamaktadır. Mustafa İslamoğlu, Hz.Aişenin evlenme yaşı 23 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  315. ^ "FÂTIMA - TDV İslâm Ansiklopedisi". TDV İslam Ansiklopedisi. 15 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2022. 
  316. ^ Cyril Glasse, Huston Smith, 'New Encyclopedia of Islam'. Rowman Altamira Press. (2003) s. 407. ISBN 978-0759101890, ISBN 0759101892
  317. ^ Yazır, Elmalılı Muhammed Hamdi (2011). Hak Dini Kur'an Dili. 4. İstanbul: Hisar Yayınevi. s. 141. ISBN 9789757422174. 
  318. ^ Dini Kavramlar Sözlüğü. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları. 2010. ISBN 9789751936837. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2013. [ölü/kırık bağlantı] T.C. Başbakanlık Diyanet İşleri Başkanlığı-Dini Kavramlar Sözlüğü
  319. ^ a b "ÜMMÎ - TDV İslâm Ansiklopedisi". TDV İslam Ansiklopedisi. 27 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2022. 
  320. ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2020. 
  321. ^ Buhârî, Bed'u'l-vahy, 3
  322. ^ "KUR'AN - TDV İslâm Ansiklopedisi". TDV İslam Ansiklopedisi. 16 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2022. 
  323. ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Şubat 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2012. 
  324. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2013. 
  325. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2013. 
  326. ^ Kur'an, Nahl Suresi, 13. ayet
  327. ^ "Peygamber Efendimizin Mucizeleri - Dinimiz İslam". dinimizislam.com. 26 Mayıs 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2022. 
  328. ^ "Hz. Muhammed (S.A.V)'in 10 Mucizesi!". Haberler. 23 Ocak 2016. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2022. 
  329. ^ Mynet. "Hz. Muhammed'in 10 mucizesi! Ay ikiye bölündü ve..." Mynet Haber. 29 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2022. 
  330. ^ "Peygamberimizin Kur'an'dan başka mucizesi var mıdır? | Prof. Dr. Abdülaziz Bayındır". YouTube. 27 Eylül 2016. 6 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2022. 
  331. ^ Nur Uğurlu, Hz. Muhammed Sallallahu Aleyhi ve Sellem, Nuh Yayınları. (sayfa 13)
  332. ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2020. 
  333. ^ "Kamer Suresi - İşte Kur'an". istekuran.com. İşte Kur'an. 2 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2013. 
  334. ^ Durmuş, Mehmet (21 Ocak 2010). "Ayın Yarılması (Şakkul Kamer) diye bir mucize var mıdır?". erdemyolu.com. Erdem Yolu. 18 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2013. 
  335. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2020. 
  336. ^ "Peygamberimizin en büyük mucizelerinden olan İsra ve Mirac mucizesi ne zaman ve nasıl vuku bulmuştur?". Sorularla İslamiyet. 1 Haziran 2006. 29 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2022. 
  337. ^ Encyclopedia of Islam and Muslim World (2003), ss. 482
  338. ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2022. 
  339. ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2022. 
  340. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2021. 
  341. ^ http://www.risaleinurenstitusu.org/kulliyat/mektubat/on-dokuzuncu-mektub/180 17 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Said Nursi, Mektubat, s. 180
  342. ^ T. W. Arnold (Haziran 1919). "An Indian Picture of Muhammad and His Companions". The Burlington Magazine for Connoisseurs, Vol. 34, No. 195. ss. 249-252. JSTOR 860736. 
  343. ^ Jonathan Bloom; Sheila Blair (1997). Islamic Arts. London: Phaidon. s. 202. 
  344. ^ What Everyone Needs to Know about Islam, John L. Esposito - 2011 p. 14; for hadith see Sahih al-Bukhari, Hadith: 7.834, 7.838, 7.840, 7.844, 7.846
  345. ^ Gruber (2005), pp. 239, 247–253
  346. ^ Brendan January (1 Şubat 2009). The Arab Conquests of the Middle East. Twenty-First Century Books. s. 34. ISBN 978-0-8225-8744-6. 3 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2011. 
  347. ^ Omid Safi (2 Kasım 2010). Memories of Muhammad: Why the Prophet Matters. HarperCollins. s. 171. ISBN 978-0-06-123135-3. 3 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2011. 
  348. ^ Christiane Gruber: Images of the Prophet In and Out of Modernity: The Curious Case of a 2008 Mural in Tehran 21 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., in Christiane Gruber; Sune Haugbolle (17 Temmuz 2013). Visual Culture in the Modern Middle East: Rhetoric of the Image. Indiana University Press. ss. 3-31. ISBN 978-0-253-00894-7.  See also [1] 17 Eylül 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. and [2] 9 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
  349. ^ Arnold, Thomas W. (2 Şubat 2011) [First published in 1928]. Painting in Islam, a Study of the Place of Pictorial Art in Muslim Culture. Gorgias Press LLC. ss. 91-9. ISBN 978-1-931956-91-8. 
  350. ^ a b Dirk van der Plas (1987). Effigies dei: essays on the history of religions. BRILL. s. 124. ISBN 978-90-04-08655-5. 3 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2011. 
  351. ^ a b Ernst, Carl W. (Ağustos 2004). Following Muhammad: Rethinking Islam in the Contemporary World. UNC Press Books. ss. 78-79. ISBN 978-0-8078-5577-5. 3 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2011. 
  352. ^ Devotion in pictures: Muslim popular iconography – Introduction to the exhibition, Bergen Üniversitesi
  353. ^ a b Bakker, Freek L. (2009). The Challenge of the Silver Screen: An Analysis of the Cinematic Portraits of Jesus, Rama, Buddha and Muhammad (İngilizce). BRILL. ISBN 978-90-04-16861-9. 
  354. ^ Gruber, Christiane. ""Between Logos (Kalima) and Light (Nur): Representations of the Prophet Muhammad in Islamic Painting"". 
  355. ^ a b c d Elverskog, Johan (2010). Buddhism and Islam on the Silk Road. Internet Archive. Philadelphia : University of Pennsylvania Press. ISBN 978-0-8122-4237-9. 
  356. ^ Gruber, Christiane (2012). "When Nubuvvat Encounters Valāyat: Safavid Paintings of the Prophet Mohammad's Mi'rāj, c. 1500–50". The Art and Material Culture of Iranian Shi’ism. 
  357. ^ Edwards, Elizabeth; Bhaumik, Kaushik (Kasım 2008). Visual Sense: A Cultural Reader (İngilizce). Berg Publishers. ISBN 978-1-84520-741-0. 
  358. ^ Ruggles, D. Fairchild (25 Nisan 2011). Islamic Art and Visual Culture: An Anthology of Sources (İngilizce). Wiley. ISBN 978-1-4051-5401-7. 
  359. ^ a b ""Why Islam does (not) ban images of the Prophet"". 8 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2022. 
  360. ^ a b Gruber, Christiane; Colby, Frederick S. (Şubat 2010). The Prophet's Ascension: Cross-Cultural Encounters with the Islamic Mi'raj Tales (İngilizce). Indiana University Press. ISBN 978-0-253-35361-0. 
  361. ^ "Ottomans : religious painting". 28 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2016. 
  362. ^ Ibn Sa'd – Kitabh al-Tabaqat al-Kabir, as translated by S. Moinul and H.K. Ghazanfar, Kitab Bhavan, New Delhi, n.d
  363. ^ Sünen-i Tirmizi Tercümesi, Çeviren: Osman Zeki Mollamehmetoğlu, Yunus Emre Yayınevi, İstanbul, 4.cilt, s. 201
  364. ^ Huccetü'l İslam İmam Gazali, İhya'u Ulum'id-din, 2. cilt, Çeviri: Dr. Sıtkı Gülle, Huzur Yayınevi, İstanbul 1998, s. 820
  365. ^ "Peygamber Efendimiz'in Saçları Nasıldı?". İsmailağa Câmiası Resmî İnternet Sitesi. 13 Mart 2017. 15 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2022. 
  366. ^ "Hz. Muhammed (asv) saçlarını örmüş müdür? » Sorularla İslamiyet". Sorularla İslamiyet. 30 Temmuz 2009. 25 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2022. 
  367. ^ Farah 1994. s. 135. 
  368. ^ Esposito 1998. s. 12. 
  369. ^ "İslam Tarihi, Öğretimi ve Uygulamaları". 9 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2022. 
  370. ^ Muʿd̲j̲iza. İslam Ansiklopedisi. AJ Wensick. 
  371. ^ Mucizeler. Kuran Ansiklopedisi. Denis Gril. 
  372. ^ Ay. Kuran Ansiklopedisi. Daniel Martin Varisco. 
  373. ^ "A Restatement of the History of Islam and Muslims". www.al-islam.org (İngilizce). 10 Kasım 2013. 7 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  374. ^ Muhammed. Encyclopedia Britannica. s. 9. 
  375. ^ Stetkevych, Suzanne Pinckney (2010). The Mantle Odes: Arabic Praise Poems to the Prophet Muhammad (İngilizce). Indiana University Press. ISBN 978-0-253-35487-7. 
  376. ^ Muhammed. Seyyed Hossein Nasr. Encyclopedia Britannica. s. 13. 
  377. ^ Ann Goldman, Richard Hain, Stephen Liben 2006. s. 212. 
  378. ^ Fikh. İslam Ansiklopedisi. J. Schacht. 
  379. ^ Muhammed. Encyclopedia Britannica. s. 11-12. 
  380. ^ Kaegi, Walter Emil (Haziran 1969). "Initial Byzantine Reactions to the Arab Conquest". Church History (İngilizce). 38 (2): 139-149. doi:10.2307/3162702. ISSN 0009-6407. 
  381. ^ K. Hitti, Philip (1970). History of the Arabs. 10. s. 112. 
  382. ^ W. Wright, Catalogue Of Syriac Manuscripts In The British Museum Acquired Since The Year 1838, 1872, Part III, Printed by order of the Trustees: London, No. DCCCCXIII, pp. 1040-1041.
  383. ^ A. Palmer (with contributions from S. P. Brock and R. G. Hoyland), The Seventh Century In The West-Syrian Chronicles Including Two Seventh-Century Syriac Apocalyptic Texts, 1993, op. cit., p. 19, note 119; Also see R. G. Hoyland, Seeing Islam As Others Saw It: A Survey And Evaluation Of Christian, Jewish And Zoroastrian Writings On Early Islam, 1997, op. cit., p. 120, note 14.
  384. ^ W. Wright, Catalogue Of Syriac Manuscripts In The British Museum Acquired Since The Year 1838, 1870, Part I, Printed by order of the Trustees: London, No. XCIV, pp. 65-66. This book has been recently republished in 2002 by Gorgias Press.
  385. ^ Th. Nöldeke, “Zur Geschichte Der Araber Im 1, Jahrh. d.H. Aus Syrischen Quellen”, Zeitschrift Der Deutschen Morgenländischen Gesellschaft, 1876, op. cit., pp. 79-82.
  386. ^ a b Buhl, F.; Welch, A.T. (1993). "Muḥammad". Encyclopaedia of Islam. 7 (2nd ed.). Brill. pp. 360–376. ISBN 978-90-04-09419-2.
  387. ^ Brockopp, Jonathan E (2010). The Cambridge Companion to Muḥammad. New York: Cambridge UP. pp. 240–42. ISBN 978-0-521-71372-6
  388. ^ Talk Of Napoleon At St. Helena (1903), pp. 279–80
  389. ^ a b Lev Tolstoy, Hz. Muhammed (Ünlü Rus yazarın İslam peygamberi ile ilgili kayıp risalesi), Öteki Adam Yayınları, 2013.
  390. ^ Michael H. Hart, The 100: A Ranking of the Most Influential Persons in History (Dünyaya Yön Veren En Etkin 100), Neden? Kitap, 2009.
  391. ^ a b Watt, W. Montgomery (1961). Muhammad : prophet and statesman. Londra. ISBN 0-19-881078-4. OCLC 6796252. 
  392. ^ "Muhammad". New World Encyclopedia. 26 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2021. 
  393. ^ Watt, The Cambridge History of Islam, sf. 37
  394. ^ Lewis, Bernard (1993). The Arabs in history. Sixth edition. Oxford. s. 45. ISBN 1-4237-5741-6. OCLC 64584093. 1 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2021. 
  395. ^ Smith, Peter, November 27- (2000). A concise encyclopedia of the Baha'i faith. Oxford: Oneworld. s. 251. ISBN 1-85168-184-1. OCLC 42912735. 8 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2021. 
  396. ^ "A Bahá'í Approach to the Claim of Finality in Islam". bahai-library.com (İngilizce). 19 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2021. 
  397. ^ The Jews of Arab lands : a history and source book. 1st ed. Norman A. Stillman, Mazal Holocaust Collection. Philadelphia: Jewish Publication Society of America. 1979. s. 236. ISBN 0-8276-0116-6. OCLC 5195353. 11 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2021. 
  398. ^ a b
    The Jews [...] could not let pass unchallenged the way in which the Koran appropriated Biblical accounts and personages; for instance, its making Abraham an Arab and the founder of the Ka'bah at Mecca. The prophet, who looked upon every evident correction of his gospel as an attack upon his own reputation, brooked no contradiction, and unhesitatingly threw down the gauntlet to the Jews. Numerous passages in the Koran show how he gradually went from slight thrusts to malicious vituperations and brutal attacks on the customs and beliefs of the Jews. When they justified themselves by referring to the Bible, Muhammad, who had taken nothing therefrom at first hand, accused them of intentionally concealing its true meaning or of entirely misunderstanding it, and taunted them with being "asses who carry books" (sura lxii. 5). The increasing bitterness of this vituperation, which was similarly directed against the less numerous Christians of Medina, indicated that in time Muhammad would not hesitate to proceed to actual hostilities. The outbreak of the latter was deferred by the fact that the hatred of the prophet was turned more forcibly in another direction, namely, against the people of Mecca, whose earlier refusal of Islam and whose attitude toward the community appeared to him at Medina as a personal insult which constituted a sufficient cause for war.

    —Richard Gottheil, Mary W. Montgomery, Hubert Grimme, "Mohammed" (1906), Yahudi Ansiklopedisi, Kopelman Vakfı.

  399. ^ Warraq, Ibn (3 Haziran 2010). Defending the West: A Critique of Edward Said's Orientalism (İngilizce). Prometheus Books. s. 255. ISBN 978-1-61592-020-4. 15 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2021. 
  400. ^ M.D, Andrew G. Bostom (29 Kasım 2011). Legacy of Islamic Antisemitism: From Sacred Texts to Solemn History (İngilizce). Prometheus Books. s. 21. ISBN 978-1-61592-011-2. 15 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2021. 
  401. ^ a b c d e f Quinn, Frederick (2008). The sum of all heresies : the image of Islam in Western thought. Oxford: Oxford University Press. ss. 17-54. ISBN 978-0-19-532563-8. OCLC 86038323. 
  402. ^ a b c Goddard, Hugh (2000). A history of Christian-Muslim relations. Chicago, Ill.: New Amsterdam Books. s. 34-41. ISBN 1-56663-340-0. OCLC 44173008. 
  403. ^ a b c d e f g Curtis, Michael (2009). Orientalism and Islam : European thinkers on Oriental despotism in the Middle East and India. Cambridge. s. 31. ISBN 978-0-511-57873-1. OCLC 667034000. 
  404. ^ İoannis, De Haeresibus. Bkz. Migne, Patrologia Graeca, Cilt 94, 1864, f. 763-73
  405. ^ a b The encyclopaedia of Islam. New edition. H. A. R. Gibb, P. J. Bearman. Leiden: Brill. 1960-2009. s. 360-376. ISBN 90-04-16121-X. OCLC 399624. 25 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2021. 
  406. ^ a b Cimino, Richard (Aralık 2005). ""No God in Common:" American Evangelical Discourse on Islam after 9/11". Review of Religious Research. 47 (2): 162. doi:10.2307/3512048. 15 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2021. 
  407. ^ a b Dobbins, Mike (13 Nisan 2015). "The Critics of Islam Were Right: An Apology to Ayaan Hirsi Ali, Sam Harris, Bill Maher and Other So-Called Islamophobes". The Christian Post. 10 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  408. ^ a b Akyol, Mustafa (13 Ocak 2015). "Islam's Problem With Blasphemy". The New York Times. 26 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  409. ^ a b Cornwell, Rupert (10 Nisan 2015). "Ayaan Hirsi Ali: Islam's most devastating critic". The Independent. 27 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  410. ^ a b The quest for the historical Muhammad. Ibn Warraq. Amherst, N.Y.: Prometheus Books. 2000. ISBN 1-57392-787-2. OCLC 42718277. 
  411. ^ a b Spencer, Robert (2006). The truth about Muhammad : founder of the world's most intolerant religion. Washington, DC: Regnery Pub. ISBN 978-1-59698-028-0. OCLC 71146374. 
  412. ^ Gordon, Murray (1989). Slavery in the Arab world. 1st American ed. New York: New Amsterdam. ss. 18-47. ISBN 0-941533-30-1. OCLC 18876065. 
  413. ^ Slaves and slavery in Muslim Africa. John Ralph Willis. London, England: F. Cass. 1985. ss. 3-26. ISBN 0-7146-3201-5. OCLC 10302127. 
  414. ^ Slaves and slavery in Muslim Africa. John Ralph Willis. London, England: F. Cass. 1985. ss. vii-xi. ISBN 0-7146-3201-5. OCLC 10302127. 
  415. ^ a b
    During the twenty-five years of his union with Ḥadijah Muhammad had no other wife; but scarcely two months had elapsed after her death (619) when he married Sauda, the widow of Sakran, who, with her husband, had become an early convert to Islam and who was one of the emigrants to Abyssinia. At about the same time Muhammad contracted an engagement with 'A'ishah, the six-year-old daughter of Abu Bakr, and married her shortly after his arrival at Medina. 'A'ishah was the only one of his wives who had not been previously married; and she remained his favorite to the end. [...] In his married life, as well as in his religious life, a change seems to have come over Muhammad after his removal to Medina. In the space of ten years he took twelve or thirteen wives and had several concubines: even the faithful were scandalized, and the prophet had to resort to alleged special revelations from God to justify his conduct. Such was the case when he wished to marry Zainab, the wife of his adopted son Zaid.

    —Richard Gottheil, Mary W. Montgomery, Hubert Grimme, "Mohammed" (1906), Yahudi Ansiklopedisi, Kopelman Vakfı.

  416. ^ Ṭabarī,?-923; طبري,?-923 (1997). The victory of Islam. Michael Fishbein. Albany: State University of New York Press. ss. 35-36. ISBN 0-7914-3149-5. OCLC 35222986. 
  417. ^ Sünen-i Ebu Davud, 14:2665
  418. ^ Sünen-i Ebu Davud, 38:4390
  419. ^ Sahih-i Buhârî, 4:52:280
  420. ^ Watt, W. Montgomery (Temmuz 1952). "The Condemnation of the Jews of Band Qurayzah". The Muslim World (İngilizce). 42 (3): 160-171. doi:10.1111/j.1478-1913.1952.tb02149.x. ISSN 0027-4909. 
  421. ^ Rahman al-Mubarakpuri, Saifur (2005). The Sealed Nectar. Darussalam Publications. ss. 201-05. ISBN 9798694145923. They [the Jews killed] numbered 600 or 700—the largest estimate says they were between 800 and 900. 
  422. ^ Spellberg, Denise A. (1994). Politics, gender, and the Islamic past : the Legacy of ʻAʼisha bint Abi Bakr. New York: Columbia University Press. ss. 39-40. ISBN 0-231-07998-2. OCLC 30666482. 
  423. ^ TRHaber. "TRHaber - Çağrı filmi konusu ne, oyuncuları kimler? Çağrı filmi nerede çekildi?". 30 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2022. 
  424. ^ "Çağrı". Beyazperde. 1 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2022. 
  425. ^ a b ^ Türkiye Söyleşileri 2, Mustafa Akkad ile Söyleşi, Küre Yayınları
  426. ^ a b "Peygamberin Yüzü Tartışmalarıyla Vizyona Giren Çağrı'ya Rakip Hz.Muhammed Filmi". Onedio. 1 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2021. 
  427. ^ "Hz. Muhammed: Allah'ın Elçisi Konusu Nedir? Hz. Muhammed: Allah'ın Elçisi Filmi Oyuncuları Kimlerdir?". Onedio. 30 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2022. 
  428. ^ "Filmimi Seyretmeden Yasakladılar!". filmarasidergisi.com. Film Arası Dergisi. 16 Ekim 2016. 22 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2016. Film Arası Dergisi’ne konuşan dünyaca ünlü İranlı Yönetmen Mecid Mecidi, Suudi ve Mısırlı alimlerin ‘Hz. Muhammed: Allah’ın Elçisi’ filmini seyretmeden yasak fetvası verdiklerini söyledi. 
  429. ^ Şafak, Yeni (3 Aralık 2014). "Mecidi'nin 'Hz Muhammed' filmine büyük tepki". Yeni Şafak. 10 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2022. 
  430. ^ "Mecid Mecidi Muhammed: Allah'ın Elçisi Filmini Habertürk TV'ye Anlattı". YouTube. 9 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2022. 
  431. ^ Michael H. Hart, The 100: A Ranking of the Most Influential Persons in History'' (Dünya Tarihine Yön Vermiş En Etkin 100), 1978.
  432. ^ a b W. Montgomery Watt, Hz. Muhammed Mekke'de, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları No: 175, Ankara, 1986.
  433. ^ a b "Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed'in (asv) kronolojik hayatı kısaca nasıldır? » Sorularla İslamiyet". Sorularla İslamiyet. 17 Kasım 2009. 25 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2022. 
  434. ^ a b "Diyanet Dergi | Diyanet - Aylık Dergi - Aile - Çocuk - İlmi Dergi - Bülten". dergi.diyanet.gov.tr. Erişim tarihi: 12 Mart 2022. 
  435. ^ a b "Hz. Peygamber Devri Kronolojisi". Hz. Muhammed (sav) - Son Peygamber. 3 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2022. 

Bibliyografi

Ansiklopediler

  • William H. McNeill, Jerry H. Bentley, David Christian, (Ed.) (2005). Berkshire Encyclopedia of World History. Berkshire Publishing Group. ISBN 978-0-9743091-0-1. 
  • Richard C. Martin, Said Amir Arjomand, Marcia Hermansen, Abdulkader Tayob, Rochelle Davis, John Obert Voll, (Ed.) (2003). Encyclopedia of Islam & the Muslim World. MacMillan Reference Books. ISBN 978-0-02-865603-8. 
  • P. J. Bearman, Th. Bianquis, C. E. Bosworth, E. van Donzel, W. P. Heinrichs ((Ed.)). Encyclopaedia of Islam Online. Brill Academic Publishers. ISSN 1573-3912. 
  • Lindsay Jones, (Ed.) (2005). Encyclopedia of Religion (2nd bas.). MacMillan Reference Books. ISBN 978-0-02-865733-2. 
  • Jane Dammen McAuliffe, (Ed.) (2005). Encyclopedia of the Qur'an. Brill Academic Publishers. ISBN 978-90-04-12356-4. 
  • Encyclopedia of World History. Oxford University Press. 1998. ISBN 0-19-860223-5. 
  • The New Encyclopædia Britannica (Rev bas.). Encyclopædia Britannica, Incorporated. 2005. ISBN 978-1-59339-236-9. 

Konuyla ilgili yayınlar

Kitaplar

Çevrimiçi

Dış bağlantılar