İçeriğe atla

Misirlou: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
YBot (mesaj | katkılar)
Otorite kontrolü şablonu eklendi
SpdyBot (mesaj | katkılar)
k Dış bağlantılar: Bot:, Kategori dz.
 
(10 kullanıcı tarafından yapılan 20 ara revizyon gösterilmiyor)
1. satır: 1. satır:
{{Diğer anlamı|Mısırlı (anlam ayrımı)}}
{{Diğer anlamı2|Mısırlı}}
{{Şarkı bilgi kutusu
{{Şarkı bilgi kutusu
| İsim = Misirlou
| İsim = Misirlou
6. satır: 6. satır:
| Kenar = evet
| Kenar = evet
| Başlık = Caterina Valente'nin seslendirdiği cover versiyonun yer aldığı 45'lik vinil plağın ön kapak resmi
| Başlık = Caterina Valente'nin seslendirdiği cover versiyonun yer aldığı 45'lik vinil plağın ön kapak resmi
| Tür = [[Pop]], [[Fox-Trot]], [[Rebetika]], [[Klezmer]], [[Oryantal]], Surf [[Rock müzik|rock]], [[Exotica]]
| Tür = [[Pop]], [[Fox-Trot]], [[Rebetika]], [[Klezmer]], [[Oryantal dans|Oryantal]], Surf [[Rock müzik|rock]], [[Exotica]]
| Sanatçı = [[Caterina Valente]]
| Sanatçı = [[Caterina Valente]]
| Diğer sanatçı = [[Tetos Demetriades]], [[Michalis Patrinos]], [[Xavier Cugat]], [[Dick Dale]], [[The Beach Boys]], [[Connie Francis]], [[Dario Moreno]], [[Zeki Müren]], [[The Black Eyed Peas]]
| Diğer sanatçı = [[Tetos Demetriades]], [[Michalis Patrinos]], [[Xavier Cugat]], [[Dick Dale]], [[The Beach Boys]], [[Connie Francis]], [[Dario Moreno]], [[Zeki Müren]], [[The Black Eyed Peas]]
33. satır: 33. satır:
| başlık2 = Misirlou (1962) Dick Dale
| başlık2 = Misirlou (1962) Dick Dale
| açıklama2 = "Misirlou"yu 1962'de ABD'de Dick Dale popülerleştirdi. Bu versiyon 1994'te [[Pulp Fiction]] filminde yer alınca daha çok hatırlandı.
| açıklama2 = "Misirlou"yu 1962'de ABD'de Dick Dale popülerleştirdi. Bu versiyon 1994'te [[Pulp Fiction]] filminde yer alınca daha çok hatırlandı.
| dosyaismi3 = Miserlou - Strolling Strings - United States Air Force Band.mp3
| başlık3 = "Miserlou" (instrumental)
| açıklama3 = Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri Bandosu'nun Strolling Strings tarafından icra edildi.
}}
}}
'''Misirlou''' (''[[Yunanca]]: Μισιρλού, [[Türkçe]]: Mısırlı''), Doğu Akdeniz bölgesinden bir halk şarkısıdır.<ref>{{Web kaynağı |url=https://www.ft.com/content/b80c0a32-048c-11e5-adaf-00144feabdc0 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=2 Ağustos 2024 |arşivurl=https://archive.today/20190417045416/https://www.ft.com/content/b80c0a32-048c-11e5-adaf-00144feabdc0 |arşivtarihi=17 Nisan 2019 |ölüurl=hayır }}{{subscription required}}</ref> Şarkının orijinal yazarı bilinmiyor ancak 1920'lerde Arap, Yunan ve Yahudi müzisyenler tarafından çalınıyordu. Şarkının bilinen en eski kaydı 1927 tarihli bir Yunan rebetiko/çiftetelli bestesidir. Şarkının ayrıca Arap göbek dansı, Arnavut, Ermeni, Sırp, Fars, Hint ve Türk versiyonları da vardır. Bu şarkı 1920'lerden itibaren Amerika Birleşik Devletleri'ne yerleşen Arap Amerikalı, Ermeni Amerikalı ve Yunan Amerikalı topluluklar arasında popülerdi.
'''Misirlou''' (''[[Yunanca]]: Μισιρλού, [[Türkçe]]: Mısırlı''), İlk kez 1927 yılında Atina'da kaydedilmiş egzotik halk şarkısı.

Şarkı, 1946'da Amerikalı piyanist ve ksilofon sanatçısı Jan August tarafından hit yapıldı. Başlangıçta "Miserlou" olarak adlandırılan Dick Dale'in 1962 Amerikan rock versiyonuyla dünya çapında popülerlik kazandı ve bu versiyon şarkıyı Batı popüler kültüründe popülerleştirdi; Dale'in versiyonu, udla çalınan daha önceki bir Arap halk versiyonundan etkilenmişti. O zamandan beri, çoğunlukla Dale'in versiyonuna dayanan çeşitli versiyonlar kaydedildi. Bunlar arasında Beach Boys, the Ventures ve the Trashmen gibi grupların diğer rock versiyonları ile Martin Denny ve Arthur Lyman gibi müzisyenlerin uluslararası orkestral (exotica) versiyonları da yer alıyor. Dale'in rock versiyonu 1994 yapımı [[Pulp Fiction]] filminde kullanıldı. The Black Eyed Peas, 2006'daki "Pump It" adlı şarkılarında Dale'in "Misirlou" versiyonunu yoğun bir şekilde alıntıladı.


== Tarihçe ==
== Tarihçe ==
=== İsim ===
1920'li yıllarda [[İzmir]]'den [[Atina]]'ya [[Türkiye-Yunanistan nüfus mübadelesi|mübadeleyle]] gelmiş Rum asıllı Anadolulu göçmenlere ait bir halk şarkısından köken alan ve gerçek bestecisi kesin olarak bilinmeyen "Misirlou" ilk kez [[Tetos Demetriades]] tarafından 1927'de [[Rebetika]] tarzında seslendirilmişti<ref name="DINO">{{Web kaynağı | url = http://www.dinosaurgardens.com/archives/297 | başlık = The Mysteries of “Misirlou” | erişimtarihi = 26 Kasım 2011 | yayımcı = dinosaurgardens.com | dil = İngilizce | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160305053955/http://www.dinosaurgardens.com/archives/297 | arşivtarihi = 5 Mart 2016 | ölüurl = hayır }}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = http://sailingoveracardboardsea.blogspot.com/2011/07/earworm-misirlou.html | başlık = Earworm: Misirlou | erişimtarihi = 26 Kasım 2011 | yayımcı = sailingoveracardboardsea | dil = İngilizce | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160305080128/http://sailingoveracardboardsea.blogspot.com/2011/07/earworm-misirlou.html | arşivtarihi = 5 Mart 2016 | ölüurl = evet }}</ref> Yunanca sözlerinin '[[Mısır]]lı bir kıza' hitaben yazılmış olması ve şarkıda ''ya habibi'' ve ''ya leli'' gibi [[Arapça]] sözcüklerin geçmesi şarkının [[Orta Doğu]] kökenine de işaret eder. Zaten şarkının adındaki ''Misirlou'' dan kastedilen ''Mısırlı Kız'' dır. Şarkı ayrıca enstrümantal din dışı bir [[Yahudiler|Musevi]] müziği türü olan [[Klezmer]] tarzında ve [[Yahudi İspanyolcası]] (Ladino veya Eşpanyol)'yla yazılan sözlerle de sıklıkla seslendirilmiştir.
Yunanca Misirlou (Μισιρλού)<ref>{{web kaynağı |soyadı1=Wiktionary |başlık=-ού |url=https://en.wiktionary.org/wiki/-%CE%BF%CF%8D |website=Wiktionary.org |erişimtarihi=27 Ocak 2019 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20170706060852/https://en.wiktionary.org/wiki/-%CE%BF%CF%8D |arşivtarihi=6 Temmuz 2017 |ölüurl=hayır }}</ref> sözcüğü Türkçe Mısır+lı sözcüğünden gelir. Yunancada "Mısırlı" (kadın) kelimesine karşılık gelen esas sözcük Αιγύπτια'dır (Aigyptia). Bu nedenle, şarkı Mısırlı bir kadın hakkındadır.

=== Beste===
Halk şarkısının kökeni Osmanlı İmparatorluğu'nun Doğu Akdeniz bölgesine dayanır, ancak şarkının orijinal yazarı bilinmemektedir. Halk şarkısının 1920'lerde Arap müzisyenler, Yunan rebetiko müzisyenleri ve Yahudi klezmer müzisyenleri tarafından bilindiğine dair kanıtlar vardır.<ref>{{kitap kaynağı |soyadı1=Bendix |ad1=Regina F. |soyadı2=Hasan-Rokem |ad2=Galit |başlık=A Companion to Folklore |tarih=2012 |yayıncı=[[John Wiley & Sons]] |isbn=9781444354386 |sayfa=475 |url=https://books.google.com/books?id=alPZSonZjaMC&pg=PA475}}</ref> Bazı kaynaklarda, melodinin Mısırlı müzisyen Sayed Darwish tarafından yazılan "Bint Misr" ("Mısır Kızı") şarkısından türediği iddiasının yanlış olduğu düşünülmektedir.<ref>[http://www.shira.net/music/misirlou-story.htm Panayiota Bakis Mohieddin, "Misirlou: The story behind the song", ''Shira.net''] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20240802213123/http://www.shira.net/music/misirlou-story.htm |tarih=2 Ağustos 2024 }}. Retrieved 7 March 2020</ref>

1920'li yıllarda [[İzmir]]'den [[Atina]]'ya [[Türkiye-Yunanistan nüfus mübadelesi|mübadeleyle]] gelmiş Rum asıllı Anadolulu göçmenlere ait bir halk şarkısından köken alan ve gerçek bestecisi kesin olarak bilinmeyen "Misirlou" ilk kez [[Tetos Demetriades]] tarafından 1927'de [[Rebetika]] tarzında seslendirilmişti.<ref name="DINO">{{Web kaynağı | url = http://www.dinosaurgardens.com/archives/297 | başlık = The Mysteries of “Misirlou” | erişimtarihi = 26 Kasım 2011 | yayımcı = dinosaurgardens.com | dil = İngilizce | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160305053955/http://www.dinosaurgardens.com/archives/297 | arşivtarihi = 5 Mart 2016 | ölüurl = hayır }}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = http://sailingoveracardboardsea.blogspot.com/2011/07/earworm-misirlou.html | başlık = Earworm: Misirlou | erişimtarihi = 26 Kasım 2011 | yayımcı = sailingoveracardboardsea | dil = İngilizce | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160305080128/http://sailingoveracardboardsea.blogspot.com/2011/07/earworm-misirlou.html | arşivtarihi = 5 Mart 2016 | ölüurl = evet }}</ref> Osmanlı Rumu olan Demetriades, 1897'de Osmanlı İmparatorluğu'nun İstanbul kentinde doğmuş ve 1921'de Amerika Birleşik Devletleri'ne taşınana kadar orada ikamet etmiştir.<ref name=tetos>{{web kaynağı|başlık=Theodotos ("Tetos") Demetriades|url=http://www.recordingpioneers.com/RP_DEMETRIADES1.html|website=Recordingpioneers.com|erişimtarihi=2 Ağustos 2024|arşivurl=https://web.archive.org/web/20240523213204/http://www.recordingpioneers.com/RP_DEMETRIADES1.html|arşivtarihi=23 Mayıs 2024|ölüurl=hayır}}</ref> Bu dönemde, Yunanca konuşan nüfusun çoğu yeni ortaya çıkan Türk devletinden kaçmıştır. Amerika Birleşik Devletleri'ne taşınmadan önce şarkıya halk şarkısı olarak aşina olması muhtemeldir. Neredeyse tüm erken dönem rebetika şarkılarında olduğu gibi (Türkiye'den gelen Yunan mültecilerden kaynaklanan bir stil), şarkının gerçek bestecisi hiçbir zaman tespit edilememiştir ve şarkının mülkiyeti grup liderinde kalmıştır.

Şarkının rebetiko versiyonu, günümüzde çoğu kişinin aşina olduğu Doğu performanslarından daha yavaş bir tempoda ve farklı bir tonda Yunan çiftetelli dansı için tasarlanmıştı. Bu, Yunanistan'da Michalis Patrinos'un yaklaşık 1930'da yaptığı kayıt tarzıydı ve Amerika Birleşik Devletleri'nde Orthophonic etiketi tarafından dolaşıma sokuldu; başka bir kayıt da 1931'de New York City'de Patrinos tarafından yapıldı.

Şarkının oryantal melodisi o kadar uzun zamandır popüler ki Fas'tan Irak'a kadar birçok kişi kendi ülkelerinden bir halk şarkısı olduğunu iddia ediyor. Orta Doğu müziği alanında şarkı çok basit bir şarkıdır çünkü [[Hicazkâr]] veya çift armonik gamın (E-F-G#-A-B-C-D#) yukarı aşağı gitmesinden biraz daha fazlasıdır. Hala iyi bilinen bir Yunan, [[Klezmer]] ve Arap halk şarkısı olmaya devam ediyor.

[[Osmanlı İmparatorluğu]] topraklarından doğmuş olan bu akılda kalıcı kıvrak parça, bu topraklarda yaşayan Türkler, Araplar, Yunanlar ve Museviler tarafından çabucak benimsenerek kendi dillerinde yıllarca seslendirilmiştir. Ancak bestecisinin bilinmiyor olması dolayısıyla bu İmparatorluğun mirasçısı olan milletler tarafından günümüzde bir türlü paylaşılamamaktadır. Özellikle de Yunanlar ve Türkler parçanın kendilerine ait olduğunu ısrarla ileri sürmektelerse de, muhtelif ülkelerdeki telif birliklerinde besteci olarak Nicholas Roubanis kayıtlıdır.<ref name="DINO" /><ref name="BMI">{{Web kaynağı | url = http://repertoire.bmi.com/title.asp?blnWriter=True&blnPublisher=True&blnArtist=True&keyID=996637&ShowNbr=0&ShowSeqNbr=0&querytype=WorkID | başlık = Misirlou (Legal Title) | erişimtarihi = 20 Haziran 2012 | yayımcı = BMI Repertoire | dil = İngilizce | arşivengelli = evet }}{{Ölü bağlantı|tarih=Nisan 2020 }}</ref> 1941'de, Yunan-Amerikalı bir müzik eğitmeni olan Nick Roubanis, şarkının caz enstrümantal düzenlemesini yayınladı ve kendisini besteci olarak gösterdi. İddiası hiçbir zaman yasal olarak itiraz edilmediğinden, Yunanistan'da Roubanis veya Patrinos'a kredi verilmesi dışında, bugün hala dünya çapında resmi olarak besteci olarak kabul ediliyor. Daha sonra, Chaim Tauber, Fred Wise ve Milton Leeds şarkıya İngilizce sözler yazdı.<ref>{{web kaynağı |url=https://www.allmusic.com/song/misirlou-mt0004577866 |başlık=Misirlou - Dick Dale & His Del-Tones |website=AllMusic |erişimtarihi=9 Ocak 2020 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20210727170251/https://www.allmusic.com/song/misirlou-mt0004577866 |arşivtarihi=27 Temmuz 2021 |ölüurl=hayır }}</ref>


=== Sonraki versiyonlar===
[[Osmanlı İmparatorluğu]] topraklarından doğmuş olan bu akılda kalıcı kıvrak parça, bu topraklarda yaşayan Türkler, Araplar, Yunanlar ve Museviler tarafından çabucak benimsenerek kendi dillerinde yıllarca seslendirilmiştir. Ancak bestecisinin bilinmiyor olması dolayısıyla bu İmparatorluğun mirasçısı olan milletler tarafından günümüzde bir türlü paylaşılamamaktadır. Özellikle de Yunanlar ve Türkler parçanın kendilerine ait olduğunu ısrarla ileri sürmektelerse de, muhtelif ülkelerdeki telif birliklerinde besteci olarak Nicholas Roubanis kayıtlıdır.<ref name="DINO" /><ref name="BMI">{{Web kaynağı | url = http://repertoire.bmi.com/title.asp?blnWriter=True&blnPublisher=True&blnArtist=True&keyID=996637&ShowNbr=0&ShowSeqNbr=0&querytype=WorkID | başlık = Misirlou (Legal Title) | erişimtarihi = 20 Haziran 2012 | yayımcı = BMI Repertoire | dil = İngilizce | arşivengelli = evet }}{{Ölü bağlantı|tarih=Nisan 2020 }}</ref>.


1930'lardan itibaren [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]'de farklı şarkıcılar tarafından defalarca plağa kaydedilen şarkı, 1962 yılında [[Dick Dale]] tarafından [[Del-Tones]] orkestrası eşliğinde solo gitarla seslendirilince daha geniş kitleler tarafından tanındı. Bu enstrümantal parça 1994 tarihinde [[Quentin Tarantino]]'nun [[Pulp Fiction]] (Ucuz Roman) adlı filminde kullanılınca parçanın popülerliği bir kat daha arttı. Bu filmde Dick Dale'in versiyonu kullanılmıştır. Parça Fox-Trot'tan Surf Rock'a kadar birçok tarzda plağa kaydedilmiştir.
1930'lardan itibaren [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]'de farklı şarkıcılar tarafından defalarca plağa kaydedilen şarkı, 1962 yılında [[Dick Dale]] tarafından [[Del-Tones]] orkestrası eşliğinde solo gitarla seslendirilince daha geniş kitleler tarafından tanındı. Bu enstrümantal parça 1994 tarihinde [[Quentin Tarantino]]'nun [[Pulp Fiction]] (Ucuz Roman) adlı filminde kullanılınca parçanın popülerliği bir kat daha arttı. Bu filmde Dick Dale'in versiyonu kullanılmıştır. Parça Fox-Trot'tan Surf Rock'a kadar birçok tarzda plağa kaydedilmiştir.


Musevi kökenli [[İzmir]]li şarkıcı [[Dario Moreno]] da şarkıyı Fransızca sözlerle birkaç değişik versiyonuyla seslendirmişti. Türk Müziği sanatçısı [[Zeki Müren]] ise 1950'li yıllarda [[Suat Sayın]]'ın yazdığı sözlerle ve "Yaralı Gönül" adıyla şarkıyı taş plak olarak çıkarmıştı<ref>{{Web kaynağı | url = http://dikkatmuzik.com/2011/06/02/misirloudan-yarali-gonule/ | başlık = Misirlou’dan “Yaralı Gönül”e | erişimtarihi = 26 Kasım 2011 | yayımcı = dikkatmuzik.com | dil = Türkçe | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160306090203/http://dikkatmuzik.com/2011/06/02/misirloudan-yarali-gonule/ | arşivtarihi = 6 Mart 2016 | ölüurl = evet }}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = http://4misirlou.blogspot.com/ | başlık = Misirlou | erişimtarihi = 26 Kasım 2011 | yayımcı = 4misirlou.blogspot.com | dil = Yunanca | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160304033328/http://4misirlou.blogspot.com/ | arşivtarihi = 4 Mart 2016 | ölüurl = evet }}</ref>.
Musevi kökenli [[İzmir]]li şarkıcı [[Dario Moreno]] da şarkıyı Fransızca sözlerle birkaç değişik versiyonuyla seslendirmişti. Türk müziği sanatçısı [[Zeki Müren]] ise 1952 yılında [[Suat Sayın]]'ın yazdığı sözlerle ve "Yaralı Gönül" adıyla şarkıyı taş plak olarak çıkarmıştı.<ref>{{Web kaynağı | url = http://dikkatmuzik.com/2011/06/02/misirloudan-yarali-gonule/ | başlık = Misirlou’dan “Yaralı Gönül”e | erişimtarihi = 26 Kasım 2011 | yayımcı = dikkatmuzik.com | dil = Türkçe | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160306090203/http://dikkatmuzik.com/2011/06/02/misirloudan-yarali-gonule/ | arşivtarihi = 6 Mart 2016 | ölüurl = evet }}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = http://4misirlou.blogspot.com/ | başlık = Misirlou | erişimtarihi = 26 Kasım 2011 | yayımcı = 4misirlou.blogspot.com | dil = Yunanca | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160304033328/http://4misirlou.blogspot.com/ | arşivtarihi = 4 Mart 2016 | ölüurl = evet }}</ref>


Özetle, "Misirlou", uzun yıllar önce Osmanlı topraklarında bir halk şarkısı olarak başladığı uzun yolculuğu sırasında, önce Yunanistan'da Rebetika tarzına bürünmüş, daha sonra ABD'de 1930'lu ve 1940'lı yıllarda Xavier Cugat gibi büyük orkestralar tarafından Latin Pop ve Fox-Trot tarzlarında plağa kaydedilmiş, 1950'li yıllarda ise o dönemde moda olan "Egzotik Müzik" ([[Exotica]])'in hemen tüm orkestraları tarafından farklı yorumlarıyla seslendirilmiş ve kaydedilmişti. 1962 yılında [[Amerikalılar|Amerikalı]] müzisyen Dick Dale'in elektro gitarla parçaya getirdiği farklı yorum, "Misirlou"nun bir kez daha form değiştirmesine neden olmuştu. Bu kez de 1960'larda Güney [[Kaliforniya]]'da popüler olan dalga [[sörf]]ü adı verilen sporla ve bu sporun yaygın olarak yapıldığı yer olan Kaliforniya yaşam tarzıyla bağlantılı olarak o günlerde moda olan "Sörf müziği" akımının hemen hemen tüm müzik toplulukları bu parçayı Dick Dale'in yorumuna yakın bir biçimde seslendirmeye başlamıştı. 1960'lı yıllarda Caterina Valente ve Connie Francis gibi romantik pop şarkıcıları parçaya kendi yorumlarını getirmişlerdi. Daha sonra çeşitli ülkelerden onlarca şarkıcı ve topluluk parçayı [[cover]]ladır. Bu versiyonların bir kısmı enstrümantaldi, bir kısmı da çeşitli dillerde seslendirilmişti.
Özetle, "Misirlou", uzun yıllar önce Osmanlı topraklarında bir halk şarkısı olarak başladığı uzun yolculuğu sırasında, önce Yunanistan'da Rebetika tarzına bürünmüş, daha sonra ABD'de 1930'lu ve 1940'lı yıllarda [[Xavier Cugat]] gibi büyük orkestralar tarafından Latin Pop ve Fox-Trot tarzlarında plağa kaydedilmiş, 1950'li yıllarda ise o dönemde moda olan "Egzotik Müzik"in ([[Exotica]]) hemen tüm orkestraları tarafından farklı yorumlarıyla seslendirilmiş ve kaydedilmişti. 1962 yılında [[Amerikalılar|Amerikalı]] müzisyen Dick Dale'in elektrogitarla parçaya getirdiği farklı yorum, "Misirlou"nun bir kez daha form değiştirmesine neden olmuştu. Bu kez de 1960'larda Güney [[Kaliforniya]]'da popüler olan dalga [[sörf]]ü adı verilen sporla ve bu sporun yaygın olarak yapıldığı yer olan Kaliforniya yaşam tarzıyla bağlantılı olarak o günlerde moda olan "Sörf müziği" akımının hemen hemen tüm müzik toplulukları bu parçayı Dick Dale'in yorumuna yakın bir biçimde seslendirmeye başlamıştı. 1960'lı yıllarda [[Caterina Valente]] ve [[Connie Francis]] gibi romantik pop şarkıcıları parçaya kendi yorumlarını getirmişlerdi. Daha sonra çeşitli ülkelerden onlarca şarkıcı ve topluluk parçayı [[cover|cover'ladı]]. Bu versiyonların bir kısmı enstrümantaldi, bir kısmı da çeşitli dillerde seslendirilmişti.


== Sözleri ==
== Sözleri ==
52. satır: 69. satır:
{{quote|''Mısırlım benim, senin o tatlı bakışların / Kalbimde bir ateş yaktı / Ah, ya habibi, ah, ya leli (Arapça: Ah aşkım, Ah gecelerim benim) / Dudaklarından bal damlıyor senin / Ah Mısırlım benim, başka diyarlara ait büyülü güzellik / Kendi çılgınlığıma yenik düşeceğim, artık tahammülüm kalmadı / Seni bu Arap diyarından uzaklara kaçıracağım / Kara gözlüm, delişmen Mısırlım benim / Tek öpücük hayatımı altüst etti / Ah, ya habibi, tek bir öpücük / Senin tatlı minik dudaklarından..''}}
{{quote|''Mısırlım benim, senin o tatlı bakışların / Kalbimde bir ateş yaktı / Ah, ya habibi, ah, ya leli (Arapça: Ah aşkım, Ah gecelerim benim) / Dudaklarından bal damlıyor senin / Ah Mısırlım benim, başka diyarlara ait büyülü güzellik / Kendi çılgınlığıma yenik düşeceğim, artık tahammülüm kalmadı / Seni bu Arap diyarından uzaklara kaçıracağım / Kara gözlüm, delişmen Mısırlım benim / Tek öpücük hayatımı altüst etti / Ah, ya habibi, tek bir öpücük / Senin tatlı minik dudaklarından..''}}


Parçanın [[Ladino]] (Yahudi İspanyolcası)'yla yazılan sözleri tamamen farklıdır ve Yunanca özgün haliyle alâkası yoktur.
Parçanın [[Ladino]]yla (Yahudi İspanyolcası) yazılan sözleri tamamen farklıdır ve Yunanca özgün hâliyle alakası yoktur.


Yahudi asıllı [[İzmir]]li şarkıcı [[Dario Moreno]] şarkının iki ayrı Fransızca versiyonunu seslendirmişti. Bunlardan ilkinin sözleri özgün halinden tamamen farklıyken, ikincisinin sözleri Yunanca versiyonunun tam çevirisidir. Türk Müziği sanatçısı [[Zeki Müren]] ise 1950'li yıllarda "Yaralı Gönül" adıyla şarkıyı Türk sanat müziği formatında plağa okumuştu. [[Suat Sayın]]'ın yazdığı sözlerin özgün haliyle benzerliği yoktur. Şarkı:
Yahudi asıllı [[İzmir]]li şarkıcı [[Dario Moreno]] şarkının iki ayrı Fransızca versiyonunu seslendirmişti. Bunlardan ilkinin sözleri özgün hâlinden tamamen farklıyken, ikincisinin sözleri Yunanca versiyonunun tam çevirisidir. Türk müziği sanatçısı [[Zeki Müren]] ise 1950'li yıllarda "Yaralı Gönül" adıyla şarkıyı Türk sanat müziği formatında plağa okumuştu. [[Suat Sayın]]'ın yazdığı sözlerin özgün hâliyle benzerliği yoktur. Şarkı:


{{quote|''Yaralı bir gönülden başka / Ne bıraktın bende hatıra / Günah değil mi yazık değil mi bana /Gel yeter artık sar beni kollarına / Ah bu acı bu keder ne zaman biter''}} sözleriyle başlıyordu.
{{quote|''Yaralı bir gönülden başka / Ne bıraktın bende hatıra / Günah değil mi yazık değil mi bana /Gel yeter artık sar beni kollarına / Ah bu acı bu keder ne zaman biter''}} sözleriyle başlıyordu.
62. satır: 79. satır:
* [[Michalis Patrinos]]
* [[Michalis Patrinos]]
* [[Clovis el-Hajj]], [[Lübnan]]lı şarkıcı "Amal" adıyla ve Arapça sözlerle seslendirdi (Bugüne kadarki tek Arapça versiyon)
* [[Clovis el-Hajj]], [[Lübnan]]lı şarkıcı "Amal" adıyla ve Arapça sözlerle seslendirdi (Bugüne kadarki tek Arapça versiyon)
* [[Nick Roubanis]], enstrümantal ve caz tarzında düzenlenmiş versiyonunu 1941'de çıkardı
* [[Nick Roubanis]], enstrümantal ve caz tarzında düzenlenmiş versiyonunu 1941'de çıkardı.
* [[Xavier Cugat]], 1944'te
* [[Xavier Cugat]], 1944'te
* [[Manolis Angelopoulos]],
* [[Manolis Angelopoulos]],
* [[Danai]],
* [[Danai]],
* [[Enoch Light]], [[Amerikalılar|Amerikalı]] müzisyen 1950'lerde seslendirdi.
* [[Enoch Light]], [[Amerikalılar|Amerikalı]] müzisyen 1950'lerde seslendirdi.
* [[Korla Pandit]], "Egzotik müziğin vaftiz babası" lâkaplı [[Amerikalılar|Amerikalı]] müzisyen 1951'de seslendirmişti.
* [[Korla Pandit]], "Egzotik müziğin vaftiz babası" lakaplı [[Amerikalılar|Amerikalı]] müzisyen 1951'de seslendirmişti.
* [[Martin Denny]], "Egzotik müziğin babası" lâkaplı [[Amerikalılar|Amerikalı]] piyanist müzisyen 1950'lerde.
* [[Martin Denny]], "Egzotik müziğin babası" lakaplı [[Amerikalılar|Amerikalı]] piyanist müzisyen 1950'lerde.
* [[Arthur Lyman]]
* [[Arthur Lyman]]
* [[Michalis Batrinos]], parçanın adı "Mousourlou" idi.
* [[Michalis Batrinos]], parçanın adı "Mousourlou" idi.
75. satır: 92. satır:
* [[The Cardinals]], [[Amerikalılar|Amerikalı]] R&B topluluğu 1950'li yıllarda.
* [[The Cardinals]], [[Amerikalılar|Amerikalı]] R&B topluluğu 1950'li yıllarda.
* [[Dick Dale]], [[Amerikalılar|Amerikalı]] şarkıcı 1962 yılında solo gitarla seslendirdi. Kendisine "Del-Tones" adlı orkestrası eşlik ediyordu. En ünlü cover budur ve 1994 tarihinde [[Quentin Tarantino]]'nun [[Pulp Fiction]] (Ucuz Roman) adlı filminde kullanılmıştır.
* [[Dick Dale]], [[Amerikalılar|Amerikalı]] şarkıcı 1962 yılında solo gitarla seslendirdi. Kendisine "Del-Tones" adlı orkestrası eşlik ediyordu. En ünlü cover budur ve 1994 tarihinde [[Quentin Tarantino]]'nun [[Pulp Fiction]] (Ucuz Roman) adlı filminde kullanılmıştır.
* [[The Beach Boys]], 1963 tarihli [[Surfin' USA]] adlı albümlerinde seslendirdiler
* [[The Beach Boys]], 1963 tarihli [[Surfin' USA]] adlı albümlerinde seslendirdiler.
* [[The Surf Coasters]], Japon Sörf müziği topluluğu.
* [[The Surf Coasters]], Japon Sörf müziği topluluğu.
* [[Ventures]],
* [[Ventures]],
* [[Astronauts]], [[Amerikalılar|Amerikalı]] "Sörf müziği" grubu, 1960'larda.
* [[Astronauts]], [[Amerikalılar|Amerikalı]] "Sörf müziği" grubu, 1960'larda.
* [[Surfaris]], [[Amerikalılar|Amerikalı]] "Sörf rock" grubu, 1960'larda.
* [[Surfaris]], [[Amerikalılar|Amerikalı]] "Sörf rock" grubu, 1960'larda.
* [[The Trashmen]], 1964'teki "Surfin' Bird" adlı ilk albümlerinde.
* [[The Trashmen]], 1964'teki "Surfin' Bird" adlı ilk albümlerinde.
88. satır: 105. satır:
* [[Staniša Stošić]], Sırpça
* [[Staniša Stošić]], Sırpça
* [[Lela Vranjanka]], Sırpça
* [[Lela Vranjanka]], Sırpça
* [[Red Elvises]], Rus kökenli [[Amerikalılar|Amerikalı]] rock grubu, [[Six String Samurai]] filmi için parçayı coverladılar.
* [[Red Elvises]], Rus kökenli [[Amerikalılar|Amerikalı]] rock grubu, [[Six String Samurai]] filmi için parçayı cover'ladılar.
* [[Raşid Taha]], Cezayir kökenli Fransız şarkıcı "Jungle Fiction" adıyla coverını yaptı, parçada vurmalı çalgılar ağırlıktaydı.
* [[Raşid Taha]], Cezayir kökenli Fransız şarkıcı "Jungle Fiction" adıyla coverını yaptı, parçada vurmalı çalgılar ağırlıktaydı.
* [[Ukulele Orchestra of Great Britain]]
* [[Ukulele Orchestra of Great Britain]]
* [[Klezmer Conservatory Band]], Klezmer tarzında, Yiddiş dilinde.
* [[Klezmer Conservatory Band]], Klezmer tarzında, Yiddiş dilinde.
* [[The Black Eyed Peas]], [[Amerikalılar|Amerikalı]] pop grubunun 2006 tarihli "Pump It" adlı albümlerinde "Misirlou" dan derin etkilenmeler görülür.
* [[Amerikalılar|Amerikalı]] pop grubu [[The Black Eyed Peas]], 2005 tarihli [[Monkey Business]] albümündeki "[[Pump It]]" şarkısında parçayı [[ses örneği]] olarak kullandı.
* [[Dark Angel]], [[Amerikalılar|Amerikalı]] Thrash metal grubu 1991 tarihli "Time Does Not Heal" albümünde parçanın kısa bir bölümünü ödünç almışlardı.
* [[Dark Angel]], [[Amerikalılar|Amerikalı]] Thrash metal grubu 1991 tarihli "Time Does Not Heal" albümünde parçanın kısa bir bölümünü ödünç almışlardı.
* [[Deep Blue (grup)|Deep Blue]], Avustralyalı yaylılar orkestrası parçayı seslendirdi.
* [[Deep Blue (grup)|Deep Blue]], Avustralyalı yaylılar orkestrası parçayı seslendirdi.
122. satır: 139. satır:


[[Kategori:1927 şarkıları]]
[[Kategori:1927 şarkıları]]
[[Kategori:Pop şarkıları]]
[[Kategori:Arap müziği]]
[[Kategori:Tetos Demetriades şarkıları]]
[[Kategori:Michalis Patrinos şarkıları]]
[[Kategori:Dick Dale şarkıları]]
[[Kategori:Dick Dale şarkıları]]
[[Kategori:Xavier Cugat şarkıları]]
[[Kategori:Pop şarkıları]]
[[Kategori:Rebetiko]]
[[Kategori:The Beach Boys şarkıları]]
[[Kategori:The Beach Boys şarkıları]]
[[Kategori:Manolis Angelopoulos şarkıları]]
[[Kategori:Türküler]]
[[Kategori:Dario Moreno şarkıları]]
[[Kategori:Zeki Müren şarkıları]]
[[Kategori:Yunanistan müziği]]
[[Kategori:Ortadoğu müziği]]
[[Kategori:Arap müziği]]
[[Kategori:Yahudi müziği]]
[[Kategori:Yahudi müziği]]
[[Kategori:Halk müziği]]
[[Kategori:Yunanistan müziği]]
[[Kategori:Rebetiko]]
[[Kategori:Zeki Müren şarkıları]]

04.17, 23 Eylül 2024 itibarı ile sayfanın şu anki hâli.

"Misirlou"
Caterina Valente'nin seslendirdiği cover versiyonun yer aldığı 45'lik vinil plağın ön kapak resmi
Caterina Valente Pop, Fox-Trot, Rebetika, Klezmer, Oryantal, Surf rock, Exotica
Kaydedilme1927 (İlk kayıt)
TarzPop
Süre2:44
Cover versiyonları
Tetos Demetriades, Michalis Patrinos, Xavier Cugat, Dick Dale, The Beach Boys, Connie Francis, Dario Moreno, Zeki Müren, The Black Eyed Peas

Misirlou (Yunanca: Μισιρλού, Türkçe: Mısırlı), Doğu Akdeniz bölgesinden bir halk şarkısıdır.[1] Şarkının orijinal yazarı bilinmiyor ancak 1920'lerde Arap, Yunan ve Yahudi müzisyenler tarafından çalınıyordu. Şarkının bilinen en eski kaydı 1927 tarihli bir Yunan rebetiko/çiftetelli bestesidir. Şarkının ayrıca Arap göbek dansı, Arnavut, Ermeni, Sırp, Fars, Hint ve Türk versiyonları da vardır. Bu şarkı 1920'lerden itibaren Amerika Birleşik Devletleri'ne yerleşen Arap Amerikalı, Ermeni Amerikalı ve Yunan Amerikalı topluluklar arasında popülerdi.

Şarkı, 1946'da Amerikalı piyanist ve ksilofon sanatçısı Jan August tarafından hit yapıldı. Başlangıçta "Miserlou" olarak adlandırılan Dick Dale'in 1962 Amerikan rock versiyonuyla dünya çapında popülerlik kazandı ve bu versiyon şarkıyı Batı popüler kültüründe popülerleştirdi; Dale'in versiyonu, udla çalınan daha önceki bir Arap halk versiyonundan etkilenmişti. O zamandan beri, çoğunlukla Dale'in versiyonuna dayanan çeşitli versiyonlar kaydedildi. Bunlar arasında Beach Boys, the Ventures ve the Trashmen gibi grupların diğer rock versiyonları ile Martin Denny ve Arthur Lyman gibi müzisyenlerin uluslararası orkestral (exotica) versiyonları da yer alıyor. Dale'in rock versiyonu 1994 yapımı Pulp Fiction filminde kullanıldı. The Black Eyed Peas, 2006'daki "Pump It" adlı şarkılarında Dale'in "Misirlou" versiyonunu yoğun bir şekilde alıntıladı.

Yunanca Misirlou (Μισιρλού)[2] sözcüğü Türkçe Mısır+lı sözcüğünden gelir. Yunancada "Mısırlı" (kadın) kelimesine karşılık gelen esas sözcük Αιγύπτια'dır (Aigyptia). Bu nedenle, şarkı Mısırlı bir kadın hakkındadır.

Halk şarkısının kökeni Osmanlı İmparatorluğu'nun Doğu Akdeniz bölgesine dayanır, ancak şarkının orijinal yazarı bilinmemektedir. Halk şarkısının 1920'lerde Arap müzisyenler, Yunan rebetiko müzisyenleri ve Yahudi klezmer müzisyenleri tarafından bilindiğine dair kanıtlar vardır.[3] Bazı kaynaklarda, melodinin Mısırlı müzisyen Sayed Darwish tarafından yazılan "Bint Misr" ("Mısır Kızı") şarkısından türediği iddiasının yanlış olduğu düşünülmektedir.[4]

1920'li yıllarda İzmir'den Atina'ya mübadeleyle gelmiş Rum asıllı Anadolulu göçmenlere ait bir halk şarkısından köken alan ve gerçek bestecisi kesin olarak bilinmeyen "Misirlou" ilk kez Tetos Demetriades tarafından 1927'de Rebetika tarzında seslendirilmişti.[5][6] Osmanlı Rumu olan Demetriades, 1897'de Osmanlı İmparatorluğu'nun İstanbul kentinde doğmuş ve 1921'de Amerika Birleşik Devletleri'ne taşınana kadar orada ikamet etmiştir.[7] Bu dönemde, Yunanca konuşan nüfusun çoğu yeni ortaya çıkan Türk devletinden kaçmıştır. Amerika Birleşik Devletleri'ne taşınmadan önce şarkıya halk şarkısı olarak aşina olması muhtemeldir. Neredeyse tüm erken dönem rebetika şarkılarında olduğu gibi (Türkiye'den gelen Yunan mültecilerden kaynaklanan bir stil), şarkının gerçek bestecisi hiçbir zaman tespit edilememiştir ve şarkının mülkiyeti grup liderinde kalmıştır.

Şarkının rebetiko versiyonu, günümüzde çoğu kişinin aşina olduğu Doğu performanslarından daha yavaş bir tempoda ve farklı bir tonda Yunan çiftetelli dansı için tasarlanmıştı. Bu, Yunanistan'da Michalis Patrinos'un yaklaşık 1930'da yaptığı kayıt tarzıydı ve Amerika Birleşik Devletleri'nde Orthophonic etiketi tarafından dolaşıma sokuldu; başka bir kayıt da 1931'de New York City'de Patrinos tarafından yapıldı.

Şarkının oryantal melodisi o kadar uzun zamandır popüler ki Fas'tan Irak'a kadar birçok kişi kendi ülkelerinden bir halk şarkısı olduğunu iddia ediyor. Orta Doğu müziği alanında şarkı çok basit bir şarkıdır çünkü Hicazkâr veya çift armonik gamın (E-F-G#-A-B-C-D#) yukarı aşağı gitmesinden biraz daha fazlasıdır. Hala iyi bilinen bir Yunan, Klezmer ve Arap halk şarkısı olmaya devam ediyor.

Osmanlı İmparatorluğu topraklarından doğmuş olan bu akılda kalıcı kıvrak parça, bu topraklarda yaşayan Türkler, Araplar, Yunanlar ve Museviler tarafından çabucak benimsenerek kendi dillerinde yıllarca seslendirilmiştir. Ancak bestecisinin bilinmiyor olması dolayısıyla bu İmparatorluğun mirasçısı olan milletler tarafından günümüzde bir türlü paylaşılamamaktadır. Özellikle de Yunanlar ve Türkler parçanın kendilerine ait olduğunu ısrarla ileri sürmektelerse de, muhtelif ülkelerdeki telif birliklerinde besteci olarak Nicholas Roubanis kayıtlıdır.[5][8] 1941'de, Yunan-Amerikalı bir müzik eğitmeni olan Nick Roubanis, şarkının caz enstrümantal düzenlemesini yayınladı ve kendisini besteci olarak gösterdi. İddiası hiçbir zaman yasal olarak itiraz edilmediğinden, Yunanistan'da Roubanis veya Patrinos'a kredi verilmesi dışında, bugün hala dünya çapında resmi olarak besteci olarak kabul ediliyor. Daha sonra, Chaim Tauber, Fred Wise ve Milton Leeds şarkıya İngilizce sözler yazdı.[9]

Sonraki versiyonlar

[değiştir | kaynağı değiştir]

1930'lardan itibaren ABD'de farklı şarkıcılar tarafından defalarca plağa kaydedilen şarkı, 1962 yılında Dick Dale tarafından Del-Tones orkestrası eşliğinde solo gitarla seslendirilince daha geniş kitleler tarafından tanındı. Bu enstrümantal parça 1994 tarihinde Quentin Tarantino'nun Pulp Fiction (Ucuz Roman) adlı filminde kullanılınca parçanın popülerliği bir kat daha arttı. Bu filmde Dick Dale'in versiyonu kullanılmıştır. Parça Fox-Trot'tan Surf Rock'a kadar birçok tarzda plağa kaydedilmiştir.

Musevi kökenli İzmirli şarkıcı Dario Moreno da şarkıyı Fransızca sözlerle birkaç değişik versiyonuyla seslendirmişti. Türk müziği sanatçısı Zeki Müren ise 1952 yılında Suat Sayın'ın yazdığı sözlerle ve "Yaralı Gönül" adıyla şarkıyı taş plak olarak çıkarmıştı.[10][11]

Özetle, "Misirlou", uzun yıllar önce Osmanlı topraklarında bir halk şarkısı olarak başladığı uzun yolculuğu sırasında, önce Yunanistan'da Rebetika tarzına bürünmüş, daha sonra ABD'de 1930'lu ve 1940'lı yıllarda Xavier Cugat gibi büyük orkestralar tarafından Latin Pop ve Fox-Trot tarzlarında plağa kaydedilmiş, 1950'li yıllarda ise o dönemde moda olan "Egzotik Müzik"in (Exotica) hemen tüm orkestraları tarafından farklı yorumlarıyla seslendirilmiş ve kaydedilmişti. 1962 yılında Amerikalı müzisyen Dick Dale'in elektrogitarla parçaya getirdiği farklı yorum, "Misirlou"nun bir kez daha form değiştirmesine neden olmuştu. Bu kez de 1960'larda Güney Kaliforniya'da popüler olan dalga sörfü adı verilen sporla ve bu sporun yaygın olarak yapıldığı yer olan Kaliforniya yaşam tarzıyla bağlantılı olarak o günlerde moda olan "Sörf müziği" akımının hemen hemen tüm müzik toplulukları bu parçayı Dick Dale'in yorumuna yakın bir biçimde seslendirmeye başlamıştı. 1960'lı yıllarda Caterina Valente ve Connie Francis gibi romantik pop şarkıcıları parçaya kendi yorumlarını getirmişlerdi. Daha sonra çeşitli ülkelerden onlarca şarkıcı ve topluluk parçayı cover'ladı. Bu versiyonların bir kısmı enstrümantaldi, bir kısmı da çeşitli dillerde seslendirilmişti.

Şarkının, ilk kez 1927 yılında Atina'da Tetos Demetriades'in Victor Plak için kaydettiği versiyonundaki Yunanca özgün sözleri Mısırlı bir genç kıza hitaben yazılmış aşk mısralarıdır ve şu şekilde Türkçeye çevrilebilir:

Mısırlım benim, senin o tatlı bakışların / Kalbimde bir ateş yaktı / Ah, ya habibi, ah, ya leli (Arapça: Ah aşkım, Ah gecelerim benim) / Dudaklarından bal damlıyor senin / Ah Mısırlım benim, başka diyarlara ait büyülü güzellik / Kendi çılgınlığıma yenik düşeceğim, artık tahammülüm kalmadı / Seni bu Arap diyarından uzaklara kaçıracağım / Kara gözlüm, delişmen Mısırlım benim / Tek öpücük hayatımı altüst etti / Ah, ya habibi, tek bir öpücük / Senin tatlı minik dudaklarından..

Parçanın Ladinoyla (Yahudi İspanyolcası) yazılan sözleri tamamen farklıdır ve Yunanca özgün hâliyle alakası yoktur.

Yahudi asıllı İzmirli şarkıcı Dario Moreno şarkının iki ayrı Fransızca versiyonunu seslendirmişti. Bunlardan ilkinin sözleri özgün hâlinden tamamen farklıyken, ikincisinin sözleri Yunanca versiyonunun tam çevirisidir. Türk müziği sanatçısı Zeki Müren ise 1950'li yıllarda "Yaralı Gönül" adıyla şarkıyı Türk sanat müziği formatında plağa okumuştu. Suat Sayın'ın yazdığı sözlerin özgün hâliyle benzerliği yoktur. Şarkı:

Yaralı bir gönülden başka / Ne bıraktın bende hatıra / Günah değil mi yazık değil mi bana /Gel yeter artık sar beni kollarına / Ah bu acı bu keder ne zaman biter

sözleriyle başlıyordu.

Şarkıyı seslendirenler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Filmlerde kullanılması

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • 1994 tarihinde Quentin Tarantino'nun Pulp Fiction (Ucuz Roman) adlı filminde tema müziği olarak kullanıldı ve aynı yıl çıkan soundtrack albümünde de yer aldı.
  • 1996 tarihli Space Jam filminde yer alan ve yukarıdaki filme gönderme yapan parodi sahnesinde işitildi.
  • 1998'de Six String Samurai adlı kült filmde The Red Elvises'in bir coverı kullanılmıştır.
  • 1998'de Fransız filmi Taxi'nin açılış sahnesinde
  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2024. (abonelik gereklidir)
  2. ^ Wiktionary. "-ού". Wiktionary.org. 6 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2019. 
  3. ^ Bendix, Regina F.; Hasan-Rokem, Galit (2012). A Companion to Folklore. John Wiley & Sons. s. 475. ISBN 9781444354386. 
  4. ^ Panayiota Bakis Mohieddin, "Misirlou: The story behind the song", Shira.net 2 Ağustos 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Retrieved 7 March 2020
  5. ^ a b "The Mysteries of "Misirlou"" (İngilizce). dinosaurgardens.com. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2011. 
  6. ^ "Earworm: Misirlou" (İngilizce). sailingoveracardboardsea. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2011. 
  7. ^ "Theodotos ("Tetos") Demetriades". Recordingpioneers.com. 23 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2024. 
  8. ^ "Misirlou (Legal Title)" (İngilizce). BMI Repertoire. Erişim tarihi: 20 Haziran 2012. [ölü/kırık bağlantı]
  9. ^ "Misirlou - Dick Dale & His Del-Tones". AllMusic. 27 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2020. 
  10. ^ "Misirlou'dan "Yaralı Gönül"e". dikkatmuzik.com. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2011. 
  11. ^ "Misirlou" (Yunanca). 4misirlou.blogspot.com. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2011. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]