Baruch Spinoza

Baruch Spinoza
Rene Descartes ve Gottfried Leibniz ile birlikte 17. yüzyıl felsefesinin en önde gelen rasyonalistlerinden biri olarak kabul edilmektedir
Doğum tarihi	24 Kasım 1632
Doğum yeri	Amsterdam
Ölüm tarihi	21 Şubat 1677
Ölüm yeri	Lahey
Vikipedi maddesi Vikiveri öğesi

• Bilgisizlik bahane edilemez.
• Bir hükümet söz özgürlüğünü ne kadar kısmaya çalışırsa, ona o kadar karşı konur; bu karşı çıkış elbette açıkgözlülerce değil, iyi eğitimin, sağlam ahlakın ve erdemin daha özgür yaptığı kişilerce olur. Hakikat diye inandıkları görüşlerin, yasalara karşı suç olarak kabul edilmeleri kadar insanların hoş göremeyecekleri şey yoktur. Bu gibi durumlarda, yasalara nefretle bakmayı ve hükümete karşı elinden geleni yapmayı saygıdeğer hareketler olarak düşünürler.
• Doğada herhangi bir şey bize gülünç, saçma ya da kötü gelirse, bunun nedeni nesneler üstünde yalnızca sınırlı bilgi sahibi olmamızdır, doğanın bir bütün olarak düzeni ve tutarlılığını bilmediğimizdendir; her şeyin kendi aklımızın buyruklarına göre ayarlanmasını istediğimizdendir. Aslında aklımızın kötü dediği şey, evrensel doğanın düzen ve yasaları bakımından kötü değildir. Yalnızca, ayrı olarak düşündüğünüz kendi varlığımızın yasaları bakımından kötüdür. İyi ve kötü sözcükleriyse, tek başlarına ele alındıklarında kesin hiçbir şey anlatmazlar. Çünkü tek ve aynı şey, aynı zamanda hem iyi, hem kötü, hem de hiçbiri olabilir. Sözgelişi müzik üzüntülü kişiye iyi gelir, yas tutanlara kötü, ölüler içinse anlamsızdır.
• Doğada "kötü" olarak nitelenebilecek hiç bir olay olmaz.
• Eğer aşağı doğru akan bir su düşünebilen bir varlık olsaydı, kendi özgür istenci ve iradesiyle aşağı doğru akmakta olduğunu düşünürdü.
• Felsefe, genelleştirilmiş bir matematiktir.
• Herkesin hakkı gücü kadardır.
• İnsan tutkuları yenerek tanrıya yaklaşır.
• Kalpler silahla değil, sevgi ve yüksek gönüllülükle yenilirler.
• Mutluluk, erdemin ödülü değil erdemin kendisidir.
• Önemli olan yargılamak değil; anlamaktır.
• Özgür insanın ölümden daha az düşündüğü bir şey yoktur.
• Sevgi ne kadar derinse acısı da o kadar büyük olur.
• Tanımak, anlamak, harekete geçmek gerekir. Dünya hayal kurmak için değil, başka bir şekle dönüştürmek içindir.
• Tecrübemiz çoğu zamanlarda göstermektedir ki, insanların en az söz geçirebildikleri şey, kendi dilleridir.
• Töz bir kavramın meydana gelmesi için başka bir kavrama ihtiyaç yoktur.

Hakkında söylenenler

• Ben, dünyanın yasalara dayalı uyumunda kendini açığa vuran Spinoza’nın Tanrı’sına inanıyorum, insanlığın işlerini yapan ve kaderi belirleyen bir Tanrı’ya değil. - Albert Einstein
  • New York Rabbi' Herbert S. Golstein’ın sorusunu yanıtladığı sözleri, 24 Nisan 1929