19 май: юрамалар арасында аерма
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
к →{{Туулар}}: * 1762 — Иоһанн Фихте, алман фәлсәфәчесе. |
к →{{Вафатлар}}: өстәмә |
||
| (8 кулланучының 34 арадаш юрамасы күрсәтелмәгән) | |||
| Юл номеры - 4: | Юл номеры - 4: | ||
{{Тарихта бу көн}} |
{{Тарихта бу көн}} |
||
=={{Бәйрәмнәр һәм вакыйгалар}}== |
=={{Бәйрәмнәр һәм вакыйгалар}}== |
||
==={{Халыкара истәлекле период}}=== |
==={{Халыкара истәлекле период}}=== |
||
[[File:Primary Care Physician (22913) — The Noun Project.svg|200px|thumb|right|Терапевт символы]] |
|||
* [[Бөтендөнья гаилә табиблары оешмасы]] <small>([https://www.wikidata.org/wiki/Q3107358?uselang=tt d])</small> — '''''Бөтендөнья гаилә табибы көне''''' <small>({{lang-en|[https://www.globalfamilydoctor.com/member/formemberorganizations/worldfamilydoctorday World Family Doctor Day]}})</small> |
|||
* '''''Бөтендөнья [[Юан эчәк|эчәк]] [[ялкынсыну]]ы көне''''' <small>({{lang-en|[[:en:World Inflammatory Bowel Disease Day|World Inflammatory Bowel Disease Day]]}})</small> |
|||
==={{Илләр буенча бәйрәмнәр}}=== |
==={{Илләр буенча бәйрәмнәр}}=== |
||
* {{VNM}} — '''''Президент [https://www.wikidata.org/wiki/Q36014?uselang=tt Хо Ши Мин] туган көне''''' <small>({{lang-vi|[[:vi:Các ngày lễ ở Việt Nam#Theo dương lịch|Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh]]}})</small>. |
|||
* {{Байрак/Төркия}} [[Төркия]] — Спорт һәм яшьләр көне. |
|||
* {{GRE}} — '''''[[Анатолия]] һәм Көнчыгыш Тракьяда [[греклар]]ының геноциды [[хәтер|хәтере көне]]''''' <small>({{lang-el|«ημέρα μνήμης» [[:el:Γενοκτονία των Ελλήνων της Μικράς Ασίας και της Ανατολικής Θράκης|Γενοκτονίας των Ελλήνων του Μικρασιατικού Πόντου]]}})</small>. |
|||
| ⚫ | |||
* {{KGZ}} — '''''[[Әни көне|Аналар көне]]''''' <small>({{lang-ky|Энэ күнү}})</small>. |
|||
| ⚫ | |||
* {{Байрак/Төркия}} [[Төркия]], [[File:Flag of the Turkish Republic of Northern Cyprus.svg|20px]] [[Төньяк Кипр]] — '''''[[Мостафа Кемаль Ататөрек|Ататөрекне]] искә алу, [[спорт]] һәм [[яшьләр]] көне''''' <small>({{lang-tr|[[:tr:19 Mayıs Atatürk'ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı|Atatürk'ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı]]}}, {{lang-en|[[:en:Commemoration of Atatürk, Youth and Sports Day|Commemoration of Atatürk, Youth and Sports Day]]}})</small>. |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
==={{Һөнәри һәм җәмгыяви бәйрәмнәр}}=== |
==={{Һөнәри һәм җәмгыяви бәйрәмнәр}}=== |
||
* {{USA}} — '''''[[Гепатит]]ка тикшерү көне''''' <small>({{lang-en|[[:en:Hepatitis Testing Day|Hepatitis Testing Day]]}})</small> һәм '''''[https://www.wikidata.org/wiki/Q43303?uselang=tt Малькольм Икс] көне''''' <small>({{lang-en|[[:en:Malcolm X Day|Malcolm X Day]]}})</small>. |
|||
| ⚫ | |||
* {{BRA}} — '''''Иҗтимагый [[адвокат]]лар көне''''' <small>({{lang-pt|[https://www.calendarr.com/brasil/dia-do-defensor-publico/ Dia do Defensor Público]}})</small> һәм '''''[[Физика|Физиклар]] көне''''' <small>({{lang-pt|[https://www.calendarr.com/brasil/dia-do-fisico/ Dia do Físico]}})</small>. |
|||
* Пионерия көне ([[СССР]]). |
|||
* {{MEX}}, {{SLV}} — '''''[[Маркетинг]] специалистлары көне''''' <small>({{lang-es|Día del [[:es:Mercadólogo|Mercadólogo]]}})</small>.<ref>[https://www.revistacambio.com.mx/cultura/dia-del-mercadologo-19-de-mayo/ Día del Mercadólogo en México] {{ref-es}}</ref><ref>[http://www.pedagogica.edu.sv/2021/05/19/dia-del-mercadologo/ "Día del Mercadólogo" en diversos países de Latinoamérica y El Salvador] {{ref-es}}</ref> |
|||
| ⚫ | |||
* {{POL}} — '''''Яхшы гамәлләр көне''''' <small>({{lang-pl|[https://www.ekokalendarz.pl/kategoria/swieta/dzien-dobrych-uczynkow/ Dzień Dobrych Uczynków]}})</small>. |
|||
| ⚫ | |||
* {{FRA}} / [[File:Flag of Brittany.svg|20px]] [[Бретань]] — '''''Бретон мәдәнияте көне''''' <small>({{lang-br|[[:br:Gouel Breizh|Gouel Breizh]]}}, {{lang-fr|[[:fr:Fête de la Bretagne|Fête de la Bretagne]]}})</small> |
|||
<!-- * {{байрак/ССРБ}} [[ССРБ]] — [[Файл:Pioneers pin rs.svg|40px|]] [[Пионерлар көне]]--> |
|||
| ⚫ | |||
== {{Вакыйгалар}} == |
== {{Вакыйгалар}} == |
||
* [[1649 ел|1649]] — {{GBR}} җөмһүрият буларак игълан ителә. |
* [[1649 ел|1649]] — {{GBR}} җөмһүрият буларак игълан ителә. |
||
* [[1712 ел|1712]] — [[Петр I]] [[ |
* [[1712 ел|1712]] — [[Петр I]] [[Россия империясе]]нең башкаласын [[Мәскәү]]дән [[Петербург]]ка күчерә. |
||
* [[1905 ел|1905]] — [[татар теле]]ндәге беренче газета – [[«Нур» газетасы]] дөнья күргән. Аны [[Петербург]] шәһәрендә мәгърифәтче [[Гатаулла Баязитов]] чыгара. |
* [[1905 ел|1905]] — [[татар теле]]ндәге беренче газета – [[«Нур» газетасы]] дөнья күргән. Аны [[Петербург]] шәһәрендә мәгърифәтче [[Гатаулла Баязитов]] чыгара. |
||
* [[1907 ел|1907]] — [[Ырынбур]]да «Галимнәр илә залимнәр» әсәре белән «[[Ильяс Кудашев-Ашказарский|И. Б. Кудашев-Ашказарский]] җитәкчелегендәге беренче мөселман драма артистлары труппасы» (булачак [[Сәйяр|«Сәйяр»]]) үз эшен башлый. |
|||
* [[1910 ел|1910]] — [[Галлей кометасы]] янә [[Җир]] шары янында очып уза. |
* [[1910 ел|1910]] — [[Галлей кометасы]] янә [[Җир]] шары янында очып уза. |
||
* [[1919 ел|1919]] — [[Төркия]]дә [[Мостафа Кәмал Ататөрк]] җитәкчелегендә инкыйлаб башлана. |
* [[1919 ел|1919]] — [[Төркия]]дә [[Мостафа Кәмал Ататөрк]] җитәкчелегендә инкыйлаб башлана. |
||
| Юл номеры - 22: | Юл номеры - 39: | ||
== {{Туулар}} == |
== {{Туулар}} == |
||
{{Шулай ук карагыз|:Төркем:19 май көнне туганнар}} |
{{Шулай ук карагыз|:Төркем:19 май көнне туганнар}} |
||
* [[701 ел|701]] — [[Ли Бай]], |
|||
* [[1762 ел|1762]] — [[Иоһанн Фихте]], [[алманнар|алман]] [[фәлсәфәче]]се. |
* [[1762 ел|1762]] — [[Иоһанн Фихте]], [[алманнар|алман]] [[фәлсәфәче]]се. |
||
* [[1877 ел|1877]] — [[Авель Енукидзе]], совет фирка һәм дәүләт эшлеклесе. |
|||
* [[1881 ел|1881]] — [[Мостафа Кемал Ататөрк]], беренче {{TUR}} президенты. |
* [[1881 ел|1881]] — [[Мостафа Кемал Ататөрк]], беренче {{TUR}} президенты. |
||
* [[1883 ел|1883]] — [[Нәҗип Думави]], [[татар]] [[шагыйрь|шагыйре]], [[язучы]]. |
* [[1883 ел|1883]] — [[Нәҗип Думави]], [[татар]] [[шагыйрь|шагыйре]], [[язучы]]. |
||
* [[ |
* [[1888 ел|1888]] — [[Николай Шверник]], совет фирка һәм дәүләт эшлеклесе. |
||
* [[1899 ел|1899]] — [[Николай Пестонов]], |
|||
* [[1911 ел|1911]] — [[Николай Максимов (1911)|Николай Максимов]], |
|||
* [[1914 ел|1914]] — [[Макс Перуц]], |
|||
* 1914 — [[Мөнирә Булатова]], күренекле татар [[опера]] җырчысы, мөгаллиммә, музыка һәм җәмәгать эшлеклесе. |
|||
* [[1915 ел|1915]] — [[Илпек Микулай]], |
|||
* [[1916 ел|1916]] — [[Николай Липатов]], |
|||
* 1916 — [[Тәлгать Сәйфи]], |
|||
* [[1919 ел|1919]] — [[Митя Рибичич]], |
|||
* [[1921 ел|1921]] — [[Шамил Габдрәшитов (1921)|Шамил Габдрәшитов]], [[Бөек Ватан сугышы]] чоры [[Кызыл Гаскәр]]енең [[истребитель]]ләр эскадрильясы башлыгы урынбасары, [[Советлар Берлеге каһарманы]]. |
|||
* [[1924 ел|1924]] — [[Алексей Исаев (1924)|Алексей Исаев]], |
|||
* [[1930 ел|1930]] — [[Генрих Вартанян]], |
|||
* [[1932 ел|1932]] — [[Владилен Котельников]], |
|||
* 1932 — [[Майя Булгакова]], РСФСР халык артисты. |
|||
* [[1933 ел|1933]] — [[Вилен Аствацатрян]], |
|||
* [[1937 ел|1937]] — [[Владимир Барабанов]], |
|||
* [[1940 ел|1940]] — [[Хәлимә Искәндәрова]], Камал театры артисты. |
|||
* [[1946 ел|1946]] — [[Микеле Плачидо]], |
|||
* [[1949 ел|1949]] — [[Әшрәф Гани]], |
|||
* [[1952 ел|1952]] — [[Равил Мотыйгулла улы Кәримов|Равил Кәримов]], [[Башкортстан]]ның янгыннан саклану дәүләт оешмасы җитәкчесе. |
|||
* [[1953 ел|1953]] — [[Шаварш Карапетян]], |
|||
* [[1961 ел|1961]] — [[Фирдәвес Кәбирев]], |
|||
* [[1964 ел|1964]] — [[Гитанас Науседа]], |
|||
* 1964 — [[Николай Кирюшин]], |
|||
* [[1971 ел|1971]] — [[Ринат Билалов]], |
|||
* [[1977 ел|1977]] — [[Наталия Орейро]], |
|||
* [[1978 ел|1978]] — [[Павел Чиков]], |
|||
* [[1979 ел|1979]] — [[Денис Архипов]], |
|||
* 1979 — [[Диего Форлан]], [[уругвай]]лы футболчы. |
|||
* [[1983 ел|1983]] — [[Илдар Маняпов]], балет биючесе, С. Юлаев бүләге иясе. |
|||
* [[1988 ел|1988]] — [[Евгений Баляйкин]], |
|||
* [[1993 ел|1993]] — [[Камилә Шакирова]], [[Татар дәүләт драма һәм комедия театры|Кәрим Тинчурин исемендәге Татар дәүләт драма һәм комедия театры]] артисты. |
|||
* 1993 — [[Эмил Бергстрөм]], |
|||
== {{Вафатлар}} == |
== {{Вафатлар}} == |
||
{{Шулай ук карагыз|:Төркем:19 май көнне вафатлар}} |
{{Шулай ук карагыз|:Төркем:19 май көнне вафатлар}} |
||
* [[1125 ел|1125]] — [[Владимир Мономах]], [[ |
* [[1125 ел|1125]] — [[Владимир Мономах]], [[Бөек Киев кенәзләре|Бөек Киев кенәзе]]. |
||
* [[1903 ел|1903]] — [[Николай Богданович]], |
|||
* [[1947 ел|1947]] — [[Пётр Перцов]], |
|||
* [[1958 ел|1958]] — [[Полина Менделееф]], |
|||
* [[1965 ел|1965]] — [[Мария Домбровская]], |
|||
* [[1971 ел|1971]] — [[Прохор Щербаков]], |
|||
* [[1972 ел|1972]] — [[Михаил Колчанов]], |
|||
* [[1973 ел|1973]] — [[Иосиф Кисселһоф]], |
|||
* 1973 — [[Фёдор Иванов (1897)|Фёдор Иванов]], |
|||
* [[1975 ел|1975]] — [[Илларион Афанасьев]], |
|||
* [[1982 ел|1982]] — [[Николай Драцкий]], |
|||
* [[1984 ел|1984]] — [[Тимофей Григорьев]], |
|||
* [[1986 ел|1986]] — [[Әнвәр Ахунҗанов]], тел белгече, филология фәннәре докторы. |
|||
* [[1995 ел|1995]] — [[Зәки Сәгыйтов]], |
|||
* [[1996 ел|1996]] — [[Фатих Хөсни]], татар язучысы, [[драматург]]. |
* [[1996 ел|1996]] — [[Фатих Хөсни]], татар язучысы, [[драматург]]. |
||
* [[1998 ел|1998]] — [[Фаяз Фәрәҗов]], |
|||
* [[2002 ел|2002]] — [[Отар Лордкипанидзе]], |
|||
* [[2004 ел|2004]] — [[Геннадий Боровиков]], |
|||
* [[2009 ел|2009]] — [[Александр Панченко]], |
|||
* 2009 — [[Гурам Харатишвили]], |
|||
* 2009 — [[Роберт Фөрчготт]], |
|||
* [[2013 ел|2013]] — [[Галимулла Әсхәдуллин]], |
|||
* [[2019 ел|2019]] — [[Роберт Баязитов]], |
|||
* [[2024 ел|2024]] — [[Ибраһим Рәиси]], |
|||
* 2024 — [[Галия Солтанова]], |
|||
=={{Дини бәйрәмнәр}}== |
=={{Дини бәйрәмнәр}}== |
||
===={{Исем бәйрәмнәре}}==== |
===={{Исем бәйрәмнәре}}==== |
||
| Юл номеры - 37: | Юл номеры - 112: | ||
{{commonscat|19 May}} |
{{commonscat|19 May}} |
||
{{искәрмәләр}} |
{{искәрмәләр}} |
||
== Искәрмәләр == |
|||
{{Тәкъвим}} |
|||
{{Искәрмәләр}} |
|||
[[Төркем:Ел көннәре]] |
[[Төркем:Ел көннәре]] |
||
20 май 2024, 18:35 өчен соңгы юрама
19 май — Милади тәкъвимендә бишенче айның унтугызынчы көне. Ел ахырына кадәр 226 көн кала.
| ← май → | ||||||
| Дш | Сш | Чш | Пҗ | Җм | Шм | Як |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | ||
| 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
| 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 |
| 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 |
| 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | ||
| 2024 ел | ||||||
Дөнья тарихында бу көн:
Дөньяви бәйрәмнәр һәм истәлекле вакыйгалар
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- Бөтендөнья гаилә табиблары оешмасы (d) — Бөтендөнья гаилә табибы көне (ингл. World Family Doctor Day)
- Бөтендөнья эчәк ялкынсынуы көне (ингл. World Inflammatory Bowel Disease Day)
Вьетнам — Президент Хо Ши Мин туган көне (вьетн. Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh).
Греция — Анатолия һәм Көнчыгыш Тракьяда грекларының геноциды хәтере көне (грек. «ημέρα μνήμης» Γενοκτονίας των Ελλήνων του Μικρασιατικού Πόντου).
Кыргызстан — Аналар көне (кырг. Энэ күнү).
Төркия, 
Төньяк Кипр — Ататөрекне искә алу, спорт һәм яшьләр көне (төр. Atatürk'ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı, ингл. Commemoration of Atatürk, Youth and Sports Day).
АКШ — Гепатитка тикшерү көне (ингл. Hepatitis Testing Day) һәм Малькольм Икс көне (ингл. Malcolm X Day).
Бразилия — Иҗтимагый адвокатлар көне (порт. Dia do Defensor Público) һәм Физиклар көне (порт. Dia do Físico).
Мексика, 
Сальвадор — Маркетинг специалистлары көне (исп. Día del Mercadólogo).[1][2]
Польша — Яхшы гамәлләр көне (пол. Dzień Dobrych Uczynków).
Россия Федерациясе / 
Татарстан Республикасы — Татарстан матбугаты көне (рус. День печати Татарстана).[3].
Франция / 
Бретань — Бретон мәдәнияте көне (брет. Gouel Breizh, фр. Fête de la Bretagne)
- 1649 —
Бөекбритания җөмһүрият буларак игълан ителә. - 1712 — Петр I Россия империясенең башкаласын Мәскәүдән Петербургка күчерә.
- 1905 — татар телендәге беренче газета – «Нур» газетасы дөнья күргән. Аны Петербург шәһәрендә мәгърифәтче Гатаулла Баязитов чыгара.
- 1907 — Ырынбурда «Галимнәр илә залимнәр» әсәре белән «И. Б. Кудашев-Ашказарский җитәкчелегендәге беренче мөселман драма артистлары труппасы» (булачак «Сәйяр») үз эшен башлый.
- 1910 — Галлей кометасы янә Җир шары янында очып уза.
- 1919 — Төркиядә Мостафа Кәмал Ататөрк җитәкчелегендә инкыйлаб башлана.
Шулай ук карагыз: Төркем:19 май көнне туганнар
- 701 — Ли Бай,
- 1762 — Иоһанн Фихте, алман фәлсәфәчесе.
- 1877 — Авель Енукидзе, совет фирка һәм дәүләт эшлеклесе.
- 1881 — Мостафа Кемал Ататөрк, беренче Төркия президенты.
- 1883 — Нәҗип Думави, татар шагыйре, язучы.
- 1888 — Николай Шверник, совет фирка һәм дәүләт эшлеклесе.
- 1899 — Николай Пестонов,
- 1911 — Николай Максимов,
- 1914 — Макс Перуц,
- 1914 — Мөнирә Булатова, күренекле татар опера җырчысы, мөгаллиммә, музыка һәм җәмәгать эшлеклесе.
- 1915 — Илпек Микулай,
- 1916 — Николай Липатов,
- 1916 — Тәлгать Сәйфи,
- 1919 — Митя Рибичич,
- 1921 — Шамил Габдрәшитов, Бөек Ватан сугышы чоры Кызыл Гаскәренең истребительләр эскадрильясы башлыгы урынбасары, Советлар Берлеге каһарманы.
- 1924 — Алексей Исаев,
- 1930 — Генрих Вартанян,
- 1932 — Владилен Котельников,
- 1932 — Майя Булгакова, РСФСР халык артисты.
- 1933 — Вилен Аствацатрян,
- 1937 — Владимир Барабанов,
- 1940 — Хәлимә Искәндәрова, Камал театры артисты.
- 1946 — Микеле Плачидо,
- 1949 — Әшрәф Гани,
- 1952 — Равил Кәримов, Башкортстанның янгыннан саклану дәүләт оешмасы җитәкчесе.
- 1953 — Шаварш Карапетян,
- 1961 — Фирдәвес Кәбирев,
- 1964 — Гитанас Науседа,
- 1964 — Николай Кирюшин,
- 1971 — Ринат Билалов,
- 1977 — Наталия Орейро,
- 1978 — Павел Чиков,
- 1979 — Денис Архипов,
- 1979 — Диего Форлан, уругвайлы футболчы.
- 1983 — Илдар Маняпов, балет биючесе, С. Юлаев бүләге иясе.
- 1988 — Евгений Баляйкин,
- 1993 — Камилә Шакирова, Кәрим Тинчурин исемендәге Татар дәүләт драма һәм комедия театры артисты.
- 1993 — Эмил Бергстрөм,
Шулай ук карагыз: Төркем:19 май көнне вафатлар
- 1125 — Владимир Мономах, Бөек Киев кенәзе.
- 1903 — Николай Богданович,
- 1947 — Пётр Перцов,
- 1958 — Полина Менделееф,
- 1965 — Мария Домбровская,
- 1971 — Прохор Щербаков,
- 1972 — Михаил Колчанов,
- 1973 — Иосиф Кисселһоф,
- 1973 — Фёдор Иванов,
- 1975 — Илларион Афанасьев,
- 1982 — Николай Драцкий,
- 1984 — Тимофей Григорьев,
- 1986 — Әнвәр Ахунҗанов, тел белгече, филология фәннәре докторы.
- 1995 — Зәки Сәгыйтов,
- 1996 — Фатих Хөсни, татар язучысы, драматург.
- 1998 — Фаяз Фәрәҗов,
- 2002 — Отар Лордкипанидзе,
- 2004 — Геннадий Боровиков,
- 2009 — Александр Панченко,
- 2009 — Гурам Харатишвили,
- 2009 — Роберт Фөрчготт,
- 2013 — Галимулла Әсхәдуллин,
- 2019 — Роберт Баязитов,
- 2024 — Ибраһим Рәиси,
- 2024 — Галия Солтанова,
Дини бәйрәмнәр һәм истәлекле даталар
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Исем бәйрәмнәре
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Шулай ук карагыз
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Искәрмәләр
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
_%E2%80%94_The_Noun_Project.svg){kind=link}
