Төрекмәнбашы

Төрекмәнбашы
төрекм. Türkmenbaşy
Нигезләнү датасы	1869
Рәсми исем	Туркменбашы һәм Türkmenbaşy
Кана белән язылган исем	トルクメンバシュ
... хөрмәтенә аталган	Türkmenbaşy[d]
Дәүләт	Төрекмәнстан
Нәрсәнең башкаласы	Красноводск өлкәсе[d], Красноводск өлкәсе[d], Красноводск өлкәсе[d] һәм Туркменбашийский этрап[d]
Административ-территориаль берәмлек	Красноводск өлкәсе[d], Красноводск өлкәсе[d] һәм Туркменбашийский этрап[d]
Сәгать поясы	UTC+05:00
Халык саны	86 800 (1 гыйнвар 2004)
Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек	27 метр
Кардәш шәһәр	Юрмала
Почта индексы	745000
Номер тамгасы коды	BN
Төрекмәнбашы Викиҗыентыкта

Төрекмәнбашы(төрекм. Türkmenbaşy, элек — Красноводск) — Төрекмәнстаннең Балкан вилаяте шәһәре. Каспий диңгезе порты, нефть чыгару сәнагате үзәге.

География

Шәһәр Каспий диңгезенең Красноводск култыгында, Ашһабадтан 520 километр төньяк-көнбатышрак урнаша. Тимер юлы станциясе, аэропорт.

Климат

Юрмала климаты
Күрсәткеч	Гый	Фев	Мар	Апр	Май	Июн	Июл	Авг	Сен	Окт	Ноя	Дек	Ел
Абсолют максимум, °C	20,7	22,3	29,0	36,0	40,7	41,9	44,7	42,9	43,5	33,4	28,1	24,7	44,7
Уртача максимум, °C	7,5	8,7	13,1	19,9	25,8	31,6	34,6	34,5	29,3	21,5	14,2	9,1	20,8
Уртача температура, °C	3,6	4,4	8,9	15,0	19,2	22,6	25,9	25,3	22,5	16,6	10,8	6,1	15,1
Уртача минимум, °C	−0,3	−0,2	3,2	8,5	13,6	18,9	22,2	22,0	16,7	10,0	5,0	1,2	10,1
Абсолют минимум, °C	−21,5	−21,9	−12,6	−2,6	2,7	6,6	14,1	10,2	3,3	−2,9	−12,1	−16,3	−21,9
Явым-төшем нормасы, мм	12	13	17	16	9	3	2	5	5	11	19	13	125
Чыганак: Погода и климат

Тарих

Красноводск 1869 елда рус армиясенең ныгытылган пункты буларак нигезләнә. Каспий арты тимер юлы (1880 — 1891 еллар) төзелешеннән соң мөһим транспорт үзәгенә әверелгән. Берникадәр вакыт — Каспий арты өлкәсе үзәге, 1882—1925 елларда Каспий арты өлкәсенең Красноводск өязе үзәге.

1939—1947, 1952—1955, 1973—1988 елларда — Төрекмән ССРның Красноводск өлкәсе үзәге.

1993 елда шәһәргә Сапарморат Ниязов хөрмәтенә Төрекмәнбашы исеме кушыла.

Халык

Халык саны

1939	1959	1970	1979	1989	1995	1 гый 2004	2005
23 262	↗39 272	↗48 840	↗53 131	↗58 854	↗63 000	↗86 800	↘68 292

Икътисад

Нефть эшкәртү заводлары.

Галерея

• 
• 
  Вокзал
• 
• 

Танылган шәхесләр

• Аман (Амангельды) Тулеев (1944―2023) — Кемерово өлкәсе губернаторы (1997―2018) .

Кардәш шәһәрләр

• Юрмала, Латвия