Qalam: Versiyalar orasidagi farq

Tarixni interaktiv tarzda koʻrib chiqish

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi

Inline

2024-yil 28-oktyabr, 16:08 dagi (joriy) koʻrinishi

Qalam yogʻoch (ba’zan qogʻoz yoki plastmassa) silindr va uning ichiga solingan pigment va gil aralashmali yoki grafitli yozuv yoki chizuv qurolidir. Ruchkalardan farqli oʻlaroq, tarkibida suyuq boʻyoq boʻlmaydi.

Qalam — 1) xat yozish, rasm solish, chizma chizish uchun ishlatiladigan chizmachilik quroli; yogʻoch yoki metall qobiq ichiga olingan moʻrt (sinuvchan) material (koʻmir, qoʻrgʻoshin, grafit, quruq boʻyoqdan qilingan oʻzak). Qadimda xalqlar, shu jumladan, Sharq xalqlarida xattotlar siyoh bilan yoziladigan qamish Qalamlardan foydalanishgan. Dastlabki Qalam Italiyada qora slanets loyidan 14-asrda qilingan, grafit Qalam 16-asrdan rasm boʻlgan. Fransuz olimi N.Kante 1790-yilda grafit sterjenli yogʻoch Qalamni ixtiro qilgan. 19-asrning 2-yarmida mexanik (sterjeni qisib qoʻyiladigan) yoki avtomatik (sterjeni burab chiqariladigan) Qalam paydo boʻldi va 20-asrda keng tarqaldi. Qalam oʻzagining qattiqlik darajasi boʻyicha yumshoq (ruscha belgilanishi M), qattiq (T) va oʻrtacha qattiq (MT) turlarga boʻlinadi. Qalam qora va boshqalar turli ranglarda sanoat korxonalarida ishlab chiqariladi. Qalam chizmachilik, rassomlik, loyihachilik, grimchilik, pardozandoz, duradgorlik va boshqalar sohalarda ishlatiladi; 2) sirtlarga oʻyib gul (naqsh) solishda va haykaltaroshlikda qoʻllanadigan metall asbob.

Ushbu maqola chaladir. Siz uni boyitib, Vikipediyaga yordam berishingiz mumkin.
Bu andozani aniqrogʻiga almashtirish kerak.

Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan.

@@ Qator 1: / Qator 1: @@
 [[Tasvir:Coloredpencils1.jpg|right|thumb|200px|Rangli qalamlar.]]
-'''Qalam''' [[yog‘och]] (ba’zan qog‘oz yoki plastmassa) silindr va uning ichiga solingan [[pigment]] va [[gil]] aralashmali yoki [[grafit]]li [[yozuv]] yoki [[chizuv]] qurolidir. [[Ruchka]]lardan farqli o‘laroq, tarkibida suyuq bo‘yoq bo‘lmaydi.
+'''Qalam''' [[yogʻoch]] (ba’zan qogʻoz yoki plastmassa) [[silindr]] va uning ichiga solingan [[pigment]] va [[gil]] aralashmali yoki [[grafit]]li [[yozuv]] yoki [[chizuv]] qurolidir. [[Ruchka]]lardan farqli oʻlaroq, tarkibida suyuq boʻyoq boʻlmaydi.
+<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn boshi -->
-{{stub}}
+'''Qalam''' — 1) xat yozish, rasm solish, chizma chizish uchun ishlatiladigan chizmachilik quroli; yogʻoch yoki metall qobiq ichiga olingan moʻrt (sinuvchan) material (koʻmir, qoʻrgʻoshin, grafit, quruq boʻyoqdan qilingan oʻzak). Qadimda xalqlar, shu jumladan, Sharq xalqlarida xattotlar siyoh bilan yoziladigan qamish Qalamlardan foydalanishgan. Dastlabki Qalam Italiyada qora slanets loyidan 14-asrda qilingan, grafit Qalam 16-asrdan rasm boʻlgan. Fransuz olimi N.Kante 1790-yilda grafit sterjenli yogʻoch Qalamni ixtiro qilgan. 19-asrning 2-yarmida mexanik (sterjeni qisib qoʻyiladigan) yoki avtomatik (sterjeni burab chiqariladigan) Qalam paydo boʻldi va 20-asrda keng tarqaldi. Qalam oʻzagining qattiqlik darajasi boʻyicha yumshoq ([[Rus tili|ruscha]] belgilanishi M), qattiq (T) va oʻrtacha qattiq (MT) turlarga boʻlinadi. Qalam qora va boshqalar turli ranglarda sanoat korxonalarida ishlab chiqariladi. Qalam chizmachilik, rassomlik, loyihachilik, grimchilik, pardozandoz, duradgorlik va boshqalar sohalarda ishlatiladi; 2) sirtlarga oʻyib [[gul]] (naqsh) solishda va haykaltaroshlikda qoʻllanadigan metall asbob.
+<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn oxiri -->
-[[Turkum:O‘quv qurollari]]
-{{Link FA|ja}}
+{{chala}}
+[[Turkum:Oʻquv qurollari]]
-[[ar:قلم رصاص (أداة)]]
+[[Turkum:Ofis jihozlari]]
-[[ay:Lapisa]]
-[[az:Karandaş]]
-[[bat-smg:Paišielis]]
-[[be:Аловак]]
-[[be-x-old:Аловак]]
-[[bg:Молив]]
+{{OʻzME}}
-[[bs:Olovka]]
-[[ca:Llapis]]
-[[cs:Tužka]]
-[[cy:Pensil]]
-[[da:Blyant]]
-[[de:Bleistift]]
-[[dv:ފަންސުރު]]
-[[el:Μολύβι]]
-[[en:Pencil]]
-[[eo:Krajono]]
-[[es:Lápiz]]
-[[et:Pliiats]]
-[[eu:Arkatz]]
-[[fa:مداد]]
-[[fi:Lyijykynä]]
-[[fr:Crayon]]
-[[ga:Peann luaidhe]]
-[[gd:Caolabhain]]
-[[gl:Lapis]]
-[[he:עיפרון]]
-[[hi:पेंसिल]]
-[[hr:Olovka]]
-[[hu:Ceruza]]
-[[id:Pensil]]
-[[io:Krayono]]
-[[is:Blýantur]]
-[[it:Matita]]
-[[iu:ᐊᓪᓛᑦ]]
-[[ja:鉛筆]]
-[[jv:Potlot]]
-[[km:ខ្មៅដៃ]]
-[[ko:연필]]
-[[lt:Pieštukas]]
-[[lv:Zīmulis]]
-[[mk:Молив]]
-[[ml:പെന്‍സില്‍]]
-[[mn:Харандаа]]
-[[mr:पेन्सिल]]
-[[ms:Pensel]]
-[[my:ခဲတံ]]
-[[nl:Potlood]]
-[[nn:Blyant]]
-[[no:Blyant]]
-[[pl:Ołówek]]
-[[ps:وچکښ]]
-[[pt:Lápis]]
-[[qu:Aspiq]]
-[[ro:Creion]]
-[[ru:Карандаш]]
-[[sh:Olovka]]
-[[simple:Pencil]]
-[[sk:Ceruzka]]
-[[sl:Svinčnik]]
-[[sn:Penzura]]
-[[sr:Оловка]]
-[[su:Patlot]]
-[[sv:Blyertspenna]]
-[[ta:கரிக்கோல்]]
-[[te:పెన్సిల్]]
-[[tg:Қалам]]
-[[th:ดินสอ]]
-[[tl:Lapis]]
-[[tr:Kurşun kalem]]
-[[uk:Олівець]]
-[[vi:Bút chì]]
-[[war:Lapis]]
-[[za:Yienzbit]]
-[[zh:铅笔]]
-[[zh-min-nan:Iân-pit]]
-[[zh-yue:鉛筆]]